Search results

1

Konferencja hydrologiczna „Aspekty badań wody w XX i XXI wieku” ‒ Gdańsk, 18.10.2013

100%

Walisch M., Katedra Geografii Fizycznej Wydział Nauk Geograficznych U. Ł.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica

|

2013

|

vol. 12

2

Yvette i pogoda w Europie – maj 2014 r.

63%

Degirmendžić J., Walisch M., Katedra Geografii Fizycznej W. N. G., pl j. u. l.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica

|

2014

|

vol. 13/2014

XX

notatka-report

EN

The paper presents the characteristics of the life cycle of the “Yvette” cyclone and the associated rainfall in Europe. The low originated on May 13th over the Gulf of Genoa. The system moved along Vb route over the Hungarian lowlands, then changed its path to the west. The system was visible on the maps for approx 4.5 days. Heavy rain affected areas of Serbia situated south-west of Belgrade. On May 14th the daily totals reached 112 mm in Belgrade and 130 mm in Loznica. In Bosnia and Herzegovina the rainfall was much lower than in Serbia. In Croatia the precipitation maxima were smaller than in Serbia and BiH. In Poland the highest rainfall occurred between 15 and 17 of May. Record amount of pre-cipitation was measured on May 15th in Zakopane (114 mm). If Yvette trajectory had not been shifted from the Vb pathway toward the west the precipitation and flood risk in Poland would have been higher.

PL

Szansa wystąpienia niżu śródziemnomorskiego, który w dalszych etapach cyklu życiowego przemieści się nad Europę Środkowo-Wschodnią, rośnie wiosną i osiąga maksimum w kwietniu i maju (Degirmendžić, Kożuchowski 2014). Wiosną 2014 r. pogoda rozwinęła się według przewidywalnego scenariusza – serię niżów przemieszczających się na wschód znad Północnego Atlantyku w pierwszej połowie maja zakończył klin wyżowy rozcią- gnięty południkowo znad Morza Norweskiego nad Azory. Cyrkulacja strefowa została zablokowana i wzrosło prawdopodobieństwo wystąpienia quasi-południkowych trajektorii niżów.

3

Źródła zlewni Bystrzycy Dusznickiej

63%

Bartnik A., Walisch M., Uniwersytet Łódzki W. N. G.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica

|

1997

|

vol. 2

EN

This article is an attempt of a presentation concerning the springs of the upper part of the Bystrzyca Dusznicka drainage basin against a background of the tectonic structure and geology. All the measurements and mapping of the surface hydrolographical objects were carried out in July 1993. The most important tectonic element of the researched area, which determines the spatial layout and the features of the springs, seems to be the Zieleniec overthrust consisting of the folded Proterozoik mica slates. The lower edge of its overthrust is at a height of 800 m. The rest of the drainage basin is formed of upper Cretaceous sediments dipping in the inner-Sudeten syncline. Later alpine deformations modified the geological structure of this area. The faults formed in such a way as to form 2 systems of crackings: the parallelone and slanted one running NW to SE. The Bystrzyca Dusznicka valley which runs alongside the axis of the drainage basin shows the water-gap character. In the researched area the authors observed either subsurface water in the mantle rocks, or fissure water circulating in the deeper metamorphic rocks. The upper Cretaceous porous sandstones form the most capacious underground water basin. Each water-bearing underground water horizon is separated with marly rocks. From among springs of the researched area three basic types of them were distinguished: fissure, fissure-mantle and mantle springs. Five big fissure springs ranged between 18 and 36 dm3• S-l form the source of the Bystrzyca Dusznicka river. In the drainage basin area over 100 outflows were recorded of which more than 20 were classified as spring sappings. The springs with the biggest average yield equal 2,5 dm3• S-I found in the escarpment zone of the mentioned above overthrust; whereas alongside the eastern undercut there are many small springs and spring sappings of the valley and channel character. Value of the correlation coefficient between spring water temperature and its altitude is equal to r =-0,62. It testifies to the evident inversely proportional relationship between these factors. In the upper parts of the basin fissure springs dominate whereas in the lower parts - hotter mantle ones do. At the height-interval of 700-900 m there are either mantle springs or fissure ones. The conclusions which flow from this article prove the thesis that in the mountainous areas the following factors determine the regime and localization of springs: tectonics, geology and relief of the researched area.

PL

Opracowanie niniejsze jest próbą prezentacji źródeł zlewni górnej Bystrzycy Dusznickiej na tle budowy geologicznej i tektoniki obszaru. W opracowaniu zwrócono szczególną uwagę na termikę wód źródlanych i związek występowania obszarów źródliskowych z budową geologiczną zlewni.

4

Pola opadów w Polsce związane z niżami Vb van Bebbera

51%

Degirmendžić J., Walisch M., Szmidt A., Katedra Geografii Fizycznej W. N. G., pl j. u. l.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica

|

2014

|

vol. 13/2014

PL

W artykule przedstawiono przebieg średniej trajektorii niżów Vb van Bebbera w skali roku. Wyznaczono najbardziej opadotwórczy odcinek trajektorii, tzn. region występowania cyklonów, które wywołują najwyższe opady w Polsce. Skonstruowano mapę średnich sum dobowych opadu związanych z niżami Vb oraz mapę opadów maksymalnych informującą o tym, jaka była najwyższa wartość opadu w danej stacji meteorologicznej w okresie 1958‒2008 związana z wystąpieniem niżu Vb na wyróżnionym – najbardziej opadotwórczym – odcinku trajektorii. Szlak Vb rozpoczyna się na Morzu Balearskim, a kończy nad południową Finlandią. Najwyższe opady w Polsce związane są z niżami usytuowanymi w sąsiedztwie środkowego odcinka trajektorii – nad wschodnimi Węgrami, zachodnią Rumunią lub południową Słowacją. Najwyższe średnie sumy opadów można zaobserwować w Polsce Południowo-Wschodniej. Maksima występują w Kotlinie Żywieckiej, w Tatrach i na Wyżynie Lubelskiej. Maksymalny opad dobowy związany z niżem Vb wystąpił na Śnieżce i osiągnął wartość 129,2 mm.

EN

The article presents the course of the average annual trajectory of van Bebber’s Vb cyclones. The most rainfall-efficient section of the trajectory, i.e. the occurrence region of cyclones which produce the highest precipitation in Poland, was delimited. A map of average daily precipitation totals associated with Vb lows was constructed as well as a map indicating the maximum rainfall i.e. the highest sum of daily precipitation at the weather station in the period 1958‒2008 associated with the Vb cyclones situated close to the most rainfall-efficient segment of the trajectory. Vb route begins at the Balearic Sea and ends over southern Finland. The highest rainfall in Poland is associated with lows situated in the vicinity of the middle section of the trajectory – over eastern Hungary, western Romania or southern Slovakia. The highest average amount of rainfall can be observed in south-eastern Poland, particularly in the Żywiec dale, in the Tatras, and over the Lublin Upland. Maximum daily rainfall associated with Vb cyclones occurred on Śnieżka peak and reached 129.2 mm.

Refine search results

4 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica

2 2014

1 2013

1 1997

4 Walisch M.

2 Degirmendžić J.

2 Katedra Geografii Fizycznej W. N. G.

2 pl j. u. l.

1 Bartnik A.

1 Katedra Geografii Fizycznej Wydział Nauk Geograficznych U. Ł.

1 Szmidt A.

1 Uniwersytet Łódzki W. N. G.

Konferencja hydrologiczna „Aspekty badań wody w XX i XXI wieku” ‒ Gdańsk, 18.10.2013

Yvette i pogoda w Europie – maj 2014 r.

Źródła zlewni Bystrzycy Dusznickiej

Pola opadów w Polsce związane z niżami Vb van Bebbera