Full-text resources of PSJD and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl
Preferences help
enabled [disable] Abstract
Number of results

Results found: 8

Number of results on page
first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  uzależnienie
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
Background: The aim of the study was to scrutinize the scale of a current problem of psychoactive substances taking by adolescents aged 13–16, including the level of their knowledge of that subject. The results obtained can help to create an educational program targeted at decreasing the number of students using drugs. Material and methods: The study was performed on a group of 197 secondary school students in 2013 with the use of selfdeveloped query based on ESPAD (The European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs) questionnaire. Results: 25% of the students showed their curiosity in trying some psychoactive substances, if those were legal. 19% declared that they already have had a contact with drugs. Teenagers are worried about the possible reaction of their parents and legal consequences of the use of psychoactive substances. At least every tenth of the respondents have had an opportunity to try marihuana. Conclusions: Despite the low average age the group of respondents has had contact with psychoactive substances. Every third person has been offered psychoactive substances. At least 40% of teenagers know about the possible ways where to take the drugs from. The outcome of the study is quite alarming because it shows a considerable interest in common drugs, as well as in some OTC medicaments.
PL
Wstęp: Celem badania była szczegółowa ocena skali problemu zażywania substancji psychoaktywnych w grupie młodzieży w wieku 13–16 lat, uwzględniająca również obecny stan ich wiedzy na powyższy temat. Uzyskane wyniki mogą pomóc w stworzeniu programu profilaktycznego mającego zapobiec narastaniu zjawiska. Materiał i metody: Badanie zostało przeprowadzone w 2013 roku na grupie 197 uczniów w wieku gimnazjalnym z użyciem autorskiego kwestionariusza opartego na ankiecie ESPAD (The European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs). Wyniki: W badanej grupie (n4197), 25% osób chciałoby spróbować substancji psychoaktywnych, gdyby te były legalne, a 19% osób podaje, że miało już z nimi bliski kontakt. Dzieci obawiają się głównie reakcji rodziców lub zatrzymania przez policję, czy straż miejską, jako konsekwencji zażywania środków odurzających. Przynajmniej co dziesiąty badany miał okazję palić marihuanę. Wnioski: Pomimo młodego wieku grupa badanych miała już kontakt ze środkami psychoaktywnymi. Co trzeciej osobie proponowano wspólne sięgnięcie po używki. Przynajmniej 40% badanych jest świadoma skąd może nabyć substancje psychoaktywne. Otrzymane wyniki są niepokojące, gdyż wskazują na znaczne zainteresowanie środkami oddziałującymi na ośrodkowy układ nerwowy, w tym substancjami uznanymi powszechnie za narkotyki, czy też wchodzącymi w skład powszechnie dostępnych leków (OTC).
EN
The doctor–patient relationship is special as it addresses issues directly related to dignity and intimacy. Patients share information about their problems and, in turn, the doctor has the knowledge and skills that can help to solve these problems. It should be noted, however, that there is a clear disparity in this relationship: at some point the patient must trust the doctor and comply with the proposed instructions. As a result of this imbalance, the notion of patient rights was developed. It was pointed out that patients should be treated in a manner respectful of their dignity. This has resulted in an increasingly popular approach, according to which the patient has become a partner in the therapeutic process. In recent years, however, a disturbing phenomenon may be observed. Some patients have changed their attitude to doctors, regarding them exclusively as specialists in a given field. The expectations and demands of patients have increased and are sometimes accompanied by verbal and/or physical aggression. Therefore, some important issues that arise at this point: Does the occurrence of aggressive behaviour stem from a specific cause? Perhaps only a certain group of patients are likely to show this type of behaviour? Is it possible to become addicted to aggression? How should doctors react to verbal and/or physical violence?
PL
Relacja między pacjentem a lekarzem ma szczególny charakter, dotyczy bowiem zagadnień bezpośrednio związanych z intymnością i godnością. Pacjent dzieli się informacjami na temat swoich problemów, a lekarz ma wiedzę i umiejętności, które mogą pomóc w ich rozwiązaniu. W omawianej relacji istnieje więc wyraźna dysproporcja: pacjent musi w pewnym momencie zaufać lekarzowi i podjąć proponowane przez niego działania. Dysproporcja ta przyczyniła się do rozwoju idei praw pacjenta. Zwrócono uwagę, że osobę leczoną trzeba traktować z szacunkiem, a jej godności nie wolno naruszać. Dzięki temu coraz popularniejsze stawało się podejście, zgodnie z którym pacjent jest partnerem w procesie terapeutycznym. W ostatnich latach można jednak zaobserwować niepokojące zjawisko: część pacjentów zmieniła stosunek do lekarzy i traktuje ich wyłącznie jako specjalistów od określonych usług. Osoby leczone mają coraz więcej oczekiwań i żądań, którym czasem towarzyszy agresja słowna i fizyczna. Pojawiają się zatem istotne pytania: Czy wystąpienie zachowań agresywnych wynika z konkretnej przyczyny? Czy tylko pewna grupa pacjentów jest skłonna do podejmowania podobnych działań? Czy od agresji można się uzależnić? W jaki sposób lekarz powinien reagować na przemoc werbalną i fizyczną?
EN
Nowadays, the effects of psychoactive substances dependence are becoming more severe and acute on the social level, so this topic of research appears in the orbit of interest to many sub-disciplines, such as psychiatry, neuropsychology, neurosciences and biochemistry. The authors conducted a literature review devoted to psychiatric disorder and addiction to alcohol and other psychoactive substances in order to present evidence for the similar biochemical and neurophysiologic background for both of the mentioned above disorders. In this paper there are presented data of animal models, neuroimaging techniques and neuropsychological tests. Moreover, the authors of this paper try to identify the possible link between personality traits (e.g. impulsivity or novelty seeking) or inborn properties of the central nervous system and the development of addiction that can gradually lead to irreversible brain changes. The authors also address the phenomena of self-medication among schizophrenic patients using regularly tobacco. In the article there is also discussed the potential application of psychostimulants in the treatment of disorders such as Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) or narcolepsy.
PL
Współcześnie skutki uzależnienie od substancji psychoaktywnych stają się coraz bardziej dojmujące na poziomie społecznym, dlatego ta tematyka badań pojawia się w orbicie zainteresowań wielu dyscyplin, takich jak: psychiatria, neuropsychologia, neuronauki czy biochemia. Autorzy dokonali przeglądu literatury poświęconej zagadnieniom genezy zaburzeń psychicznych, jak również uzależnienia od alkoholu oraz substancji psychoaktywnych, w poszukiwaniu dowodów świadczących o podobieństwach w etiologii na poziomie biochemicznym oraz neurofizjologicznym. W poniższym artykule przedstawione zostaną dane pochodzące z modeli zwierzęcych, technik neuroobrazowania oraz testów neuropsychologicznych. Ponadto omawiane są także związki pomiędzy niektórymi cechami osobowości takimi jak impulsywność czy poszukiwanie nowości a wrodzonymi właściwościami ośrodkowego układu nerwowego, które mogą wpływać na rozwój uzależnienia. Autorzy pochylili się także nad zagadnieniem używania wyrobów tytoniowych przez osoby chorujące na schizofrenie w kontekście samoleczenia. W poniższym artykule zostało omówione także zastosowanie substancji psychoaktywnych w leczeniu zaburzeń takich jak: zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) czy narkolepsja.
EN
Background: Smoking is known to affect the body adversely and to contribute significantly to the development of many diseases. It is necessary to carry out education programs, to develop healthy attitudes and to motivate smokers to start the fight against addiction. The aim is to show the patients’ point of view on the effects of tobacco smoking on health. It was also an attempt to assess patients’ knowledge about the effects of smoking and the incidence of civilization diseases. The authors analyze the health behaviours and habits of nicotine-dependent patients from data from patients hospitalized in the rehabilitation and internal diseases wards. Material and methods: A questionnaire survey was conducted in patients hospitalized at the University Hospital in Olsztyn and Healthcare Complex in Nidzica. The study included 50 smokers aged 21 to 80 years. The data was used to develop statistical methods: analysis of rho-Spearman correlation to examine relationships between variables, non-parametric test of Mann-Whitney U to detectsignificant differences between the compared groups and one-way analysis of variance to test differences between groups. Results: Prevalence of symptoms of the disease in patients is associated with an increased awareness of the dangers of smoking tobacco. Knowledge of these risks among the respondents is independent of age and education. Educational activities conducted by therapists are indeed important for the patients’ health-related behaviors. Conclusions: Awareness of the dangers of cigarette smoking is fixed and is not determined by the age of the smoker, education or the fact of suffering from a particular disease. Therapists who have frequent contact with the patients are able to affect their health behaviors. In connection with the manifestation of tolerance to the phenomenon of heavy smokers’ nicotine addiction, people from a particular physical neighborhood are more likely to adopt the habit. There are still no effective methods of motivating people to give up the habit.
PL
Wstęp: Palenie tytoniu wpływa negatywnie na stan zdrowia organizmu i ma znaczący udział w rozwoju wielu chorób. Konieczne jest prowadzenie edukacji, kształtowanie postaw prozdrowotnych i motywowanie osób palących do podejmowania walki z nałogiem. Celem pracy jest ocena świadomości chorych w zakresie niekorzystnego wpływu nikotynizmu na stan zdrowia. Podjęto próbę oceny wiedzy pacjentów na temat wpływu palenia tytoniu na występowanie chorób cywilizacyjnych. Autorzy analizują zachowania zdrowotne i nawyki chorych uzależnionych od nikotyny, hospitalizowanych w oddziale rehabilitacji i oddziale chorób wewnętrznych. Materiał i metody: Badanie przeprowadzono metodą ankietową w grupie osób hospitalizowanych w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym w Olsztynie oraz w Zespole Opieki Zdrowotnej w Nidzicy. W badaniu uczestniczyło 50 osób palących papierosy w wieku od 21 do 80 lat. Do opracowania danych posłużono się metodami statystycznymi: analizą korelacji rho-Spearmana do zbadania współzależności pomiędzy zmiennymi, testem nieparametrycznym U-Manna Whitneya do wykrycia istotnych różnic między porównywanymi grupami oraz jednoczynnikową analizą wariancji do sprawdzenia różnic międzygrupowych. Wyniki: Występowanie symptomów choroby u pacjentów nie jest powiązane ze zwiększoną świadomością zagrożeń wynikających z palenia tytoniu. Wiedza na temat tych zagrożeń wśród badanych respondentów jest niezależna od wieku i wykształcenia. Działania edukacyjne prowadzone przez terapeutów są istotnie ważne z punktu widzenia prozdrowotnych zachowań pacjentów. Wnioski: Świadomość zagrożeń wynikających z palenia papierosów jest stała i nie determinuje jej wiek palacza, wykształcenie ani fakt zachorowania na określoną chorobę. Istotne znaczenie dla rezygnacji z palenia papierosów ma jednostka chorobowa. Terapeuci, którzy mają częsty kontakt z pacjentami, są w stanie wpływać na ich zachowania prozdrowotne. W związku z przejawianą tolerancją nałogowych palaczy wobec zjawiska nikotynizmu, osoby z ich otoczenia są bardziej narażone na wejście w nałóg. Wciąż brakuje skutecznych metod motywowania palaczy do rezygnacji z nałogu.
EN
This paper shows the epidemiological data concerning the androgenic-anabolic steroids (AAS) use and dependence. It draws attention to the problem of AAS use not only by sportsmen but also by adolescents and young adults in order to build up muscle and shape their bodies. This phenomenon is known as social androgenisation. It often coexists with the abuse of other psychoactive substances such as amphetamine, cocaine, hallucinogenic drugs. In the course of the AAS use there is a high risk of various health problems, aggravated when also other substances are used, and the possibility of substance dependence. The AAS abstinence syndrome comprises a variety of symptoms appearing in different configuration and intensity. Usually it consists of two phases: the first phase is dominated by symptoms of the adrenergic system disturbances, similar to the opiate abstinence syndrome. In the second phase, which develops within a week, a post-steroid depression comes with an urge to take another dose of the substance. In Poland the problem of social androgenisation has not yet been recognised, there has been no assessment of the mental issues, which may accompany the use of AAS, especially affective disorders, related with the increased risk of suicidal behaviours. The use of AAS among professional sportsmen is regulated by the law, while social androgenisation related with the use of AAS and nutrients containing testosterone and nandrolone precursors has no legal regulations whatsoever in our country.
PL
W pracy przedstawiono dane epidemiologiczne dotyczące używania i uzależnienia od steroidów anaboliczno-androgennych (ang. anabolic-androgenic steroids, AAS). Zwrócono uwagę na problem używania AAS nie tylko przez sportowców (doping), ale również przez młodzież i młodych dorosłych, w celu kształtowania masy mięśniowej i sylwetki ciała, czyli tzw. społeczną androgenizację. Stosowanie AAS przez młodzież i młodych dorosłych współwystępuje niejednokrotnie z używaniem innych substancji psychoaktywnych (SPA), np. amfetaminy, kokainy, halucynogenów. W przebiegu używania AAS występują: wysokie ryzyko różnych powikłań zdrowotnych, nasilone w przypadku używania innych SPA, oraz możliwość uzależnienia od tych substancji. Na zespół abstynencyjny AAS składa się szereg objawów występujących w różnej konfiguracji i nasileniu; przeważnie ma on charakter dwufazowy. W pierwszej fazie dominują objawy wynikające z zaburzeń układu adrenergicznego, podobne do objawów zespołu abstynencyjnego opiatowego. W fazie drugiej, zwykle w czasie tygodnia, rozwija się depresja posteroidowa z dążeniem do ponownego przyjęcia substancji AAS. W Polsce problem społecznej androgenizacji nie jest rozpoznany, nie ma też oceny rozpowszechnienia współwystępowania zaburzeń psychicznych, które mogą towarzyszyć używaniu AAS. W przebiegu stosowania tych substancji mogą występować zaburzenia afektywne, co stanowi problem również z tego względu, że wiąże się z istotnym ryzykiem podjęcia próby samobójczej. W pracy podkreślono, że doping AAS wśród sportowców kwalifikowanych jest kontrolowany przepisami sportowymi, a nawet karnymi, natomiast tzw. społeczna androgenizacja związana z przyjmowaniem AAS i różnych odżywek zawierających prekursory testosteronu i nandrolonu nie podlega, w naszym kraju, regulacji prawnej.
EN
The term pervitin refers to methamphetamine in Central Europe, illegally produced from ephedrine or pseudoephedrine as a precursor. A growth in the use of psychoactive substances in some European countries has been noted for several years. According to data from the European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction, the number of addicted people to pervitin increases in Europe at a rate of several percent per year. Pervitin is illegally produced and sold especially in the Czech Republic and Slovakia, Germany and the Scandinavian countries, where its use is a significant social and healthcare problem. In Poland, the use of pervitin to intoxication were observed mainly in the provinces of southern and south-west, to which this substance is generally imported from the Czech Republic and Slovakia. Use of pervitin leads to addiction and a number of negative health consequences associated with its influence on the central and peripheral nervous system, cardiovascular and respiratory systems. In the course of pervitin use psychosis caused by intoxication, depression, neuropsychological deficits and damage to various organs may occur. Acute poisoning by pervitin can lead to death due to cardiovascular disorders, or hyperthermia and injecting promotes the spread of blood-borne diseases. The negative effects of its use are also described, such as risky sexual behaviours and crime. The purpose of this article is to draw attention to the relatively new problem of using pervitin in Poland (the so-called Czech crystalline methamphetamine) to intoxication and to describe, among other things, the actions of the substance and the risks arising from its use.
PL
Terminem perwityna określa się w Europie Środkowej metamfetaminę wyprodukowaną nielegalnie z efedryny lub pseudoefedryny, jako prekursora. Od kilkunastu lat notuje się w niektórych krajach europejskich zwiększone zainteresowanie używaniem tej substancji psychoaktywnej. Dane Europejskiego Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii wskazują, że liczba osób uzależnionych od perwityny w Europie zwiększa się w tempie kilku procent rocznie. Perwityna jest produkowana i sprzedawana nielegalnie zwłaszcza na terenie Czech i Słowacji oraz w Niemczech i w krajach skandynawskich, gdzie jej przyjmowanie stanowi znaczny problem społeczny i medyczny. W Polsce stosowanie perwityny w celu odurzenia zaobserwowano głównie w województwach południowych i południowo- zachodnich, do których substancja ta jest sprowadzana najczęściej z Czech i Słowacji. Używanie perwityny prowadzi do uzależnienia i wielu negatywnych następstw zdrowotnych związanych z jej działaniem na ośrodkowy i obwodowy układ nerwowy, układ krążenia i układ oddechowy. W przebiegu stosowania perwityny mogą występować psychozy intoksykacyjne, zaburzenia depresyjne i deficyty neuropsychologiczne oraz uszkodzenia różnych narządów wewnętrznych. Ostre zatrucie perwityną może prowadzić do zgonu z powodu zaburzeń układu krążenia lub hipertermii, a jej dożylne przyjmowanie sprzyja rozprzestrzenianiu się chorób przenoszonych drogą krwi. Opisywane są też takie negatywne efekty jej stosowania, jak ryzykowne zachowania seksualne i przestępstwa. Celem tego artykułu jest zwrócenie uwagi na stosunkowo nowy w Polsce problem używania perwityny (tzw. czeskiej, krystalicznej metamfetaminy) w celu odurzenia oraz opisanie działania tej substancji i zagrożeń wynikających z jej stosowania.
EN
Introduction: The dynamic of the rapid development in informative and media areas nowadays have changed the form of functioning in modern world. The good example for this phenomenon is Internet. Widespread access to Internet has been available only for about 20 years but its impact is clearly noticeable in almost each aspect of the life in the whole society. The children and adolescents constitute the most vulnerable group to be subject for Internet usage. The misuse of Internet might be hazardous to their somatic health and psychosocial development, including the risk of Internet addiction. Objectives: The assessment of the potential risk of Internet addiction in secondary school pupils. Methods and material: The group of 102 (43% girls, 57% boys) adolescents aged 17-19 years (mean age 18,3) assessed by the Kimberly Young’s Test and the original questionnaire. Results: There was found that 20% of examined youth meet the inclusion criteria for the risk group of Internet addiction. More then 20 hours a week being online declared 22% and the boys prevailed in this group 78% vs. 22% girls respectively. There was observed the tendency to prolong online time in spite of the previous planning, This reduced the active forms of spending leisure time and limited the direct communication within the peers’ group. The analysis of the kind of activity online revealed the differences related to sex. The boys preferred computer games 59% and visiting erotic websites 10%. Among the girls the most popular were website with music 70%, Internet searching engines 55%, auction portals 50% and chat rooms 50%. More than 30% of the respondents have suffered of somatic symptoms due to the prolonged computer usage. Conclusions: The misuse of the Internet causes the negative outcomes concerning the somatic and psychosocial aspects of the health in the adolescents. There is necessity of developing the wide media education as the tool for the prophylaxis and hazardous Internet usage by the adolescents.
PL
Wstęp: Dynamika rozwoju sfery informatycznej i medialnej we współczesnym świecie zmienia dotychczasowe formy funkcjonowania w życiu codziennym. Przykładem tego zjawiska jest Internet, który – powszechnie dostępny szerokiemu gronu odbiorców od zaledwie 20 lat – wyraźnie już wpłynął na styl życia całego społeczeństwa. Dzieci i młodzież stanowią szczególnie podatną grupę na oddziaływanie Internetu, a nieracjonalne korzystanie z niego może powodować niekorzystne skutki zdrowotne, z uzależnieniem włącznie. Cel pracy: Ocena ryzyka uzależnienia od Internetu wśród młodzieży licealnej. Materiał i metody: Badanie objęło 102 uczniów (43% badanej grupy stanowiły dziewczęta, 57% – chłopcy) w wieku 17-19 lat (średnia wieku 18,3). W badaniu wykorzystano test Kimberly Young oraz kwestionariusz w opracowaniu własnym. Wyniki: Do grupy ryzyka uzależnienia od Internetu zakwalifikowano 20% badanych. Ponad 20 godzin tygodniowej aktywności w sieci deklarowało 22% respondentów, przy czym w grupie tej przeważali chłopcy – 78% vs 22% w grupie dziewcząt. Stwierdzono tendencję do zbyt długiego przebywania w sieci kosztem aktywnych form spędzania wolnego czasu i relacji bezpośrednich z rówieśnikami. Analiza form aktywności w Internecie wykazała preferencje zależne od płci. Chłopcy wybierali gry komputerowe 59% i strony o tematyce erotycznej 10%, zaś dziewczęta strony z muzyką 70%, wyszukiwarki internetowe 55%, portale aukcyjne 50% i społecznościowe 50%. U ponad 30% badanych występowały dolegliwości somatyczne związane z pracą przy komputerze. Wnioski: Nieracjonalne korzystanie z Internetu powoduje negatywne skutki w zakresie zdrowia somatycznego i psychospołecznego. Niezbędna jest zatem powszechna edukacja medialna zapobiegająca negatywnym zjawiskom związanym z korzystaniem z Internetu.
EN
One can meet many qualifications describing effect “cooccurrence” in the Polish and English literature. The most prevalent notion in the English literature consists in: dual diagnosis, double diagnosis, comorbidity, cooccurrence, cosyndromal, primary, secondary destination. The term of the double diagnosis is used in the patients who accomplish simultaneously the criteria of psychical disorder and dependence. In practice this qualification the most often relates to persons with serious heavy psychoses (severe mental illness, SMI) – schizophrenic psychoses, bipolar disorder, and different heavy psychoses, simultaneously dependent on SPA. The process of dependence at persons with schizophrenia has a little different character than dependence at healthy persons. The difference consists of intensive susceptibility of this patients group on the working SPA. Opinion of psychotic symptoms at persons with recognition of psychosis from the circle of schizophrenia, simultaneously dependent on SPA, makes up the serious challenge for many explorers. The aim of wythis opinion is search of some specific subtype of the schizophrenia whose pronouncement would have to have the correlation with the using of the specific kind of SPA. Available results of studies on the prevalence of cooccurrence of the abuse of SPA and schizophrenia and influence SPA on the clinical range of schizophrenia are not unambiguous. Many reports in which were executed comparisons patients with schizophrenia and using SPA with patients who not striker these substances show that in people using SPA first symptoms of the disease appear earlier, it is present in them more and more intensified positive symptoms and one finds more often recurrences of the psychosis and frequency of rehospitalization than in persons without this problem. The treatment of patients should progress in complex and integrated form. In the literature we can meet the most often three models of patients’ treatment with schizophrenia and coexisting dependence: traditional model or differently serial, parallel model, the model of the integrated treatment.
PL
W literaturze polskiej i anglojęzycznej można znaleźć wiele określeń opisujących zjawisko „współwystępowa-nia" zaburzeń psychicznych. W literaturze anglojęzycznej najczęściej spotykamy takie pojęcia, jak: dual diagnosis, double diagnosis, comorbidity, cooccurrence, cosyndromal, primary, secondary destination. Termin „podwójna diagnoza" nierzadko używany jest w stosunku do pacjentów, którzy jednocześnie spełniają kryteria zaburzenia psychicznego i uzależnienia. W praktyce określenie to dotyczy najczęściej osób z poważnymi ciężkimi psychozami (severe mental illness, SMI) - psychozami schizofrenicznymi, chorobą afektywną dwubiegunową i innymi ciężkimi psychozami, jednocześnie uzależnionych od substancji psychoaktywnych (SPA). Proces uzależnienia u osób ze schizofrenią ma nieco odmienny charakter niż uzależnienie u osób zdrowych psychicznie. Różnica polega między innymi na wzmożonej podatności tej grupy pacjentów na działanie SPA. Ocena objawów psychotycznych u osób z rozpoznaniem psychozy z kręgu schizofrenii jednocześnie uzależnionych od SPA stanowi poważne wyzwanie dla wielu badaczy. Poszukiwano także jakiegoś specyficznego podtypu schizofrenii, którego wystąpienie miałoby mieć związek z używaniem określonego rodzaju SPA. Wyniki dotychczasowych badań, dotyczących współwystępowania nadużywania SPA i schizofrenii, a także wpływu SPA na obraz kliniczny schizofrenii, są niejednoznaczne. Wiele doniesień, w których dokonano porównania chorych na schizofrenię używających SPA z pacjentami nieprzyjmującymi tych substancji, wykazuje, że u używających SPA wcześniej pojawiają się pierwsze objawy choroby, występuje u nich więcej objawów pozytywnych i są one bardziej nasilone oraz częściej stwierdza się nawroty psychozy, a co za tym idzie - częstsze są przypadki rehospitalizacji niż u osób bez tego problemu. Leczenie chorych powinno przebiegać kompleksowo oraz w formie zintegrowanej. W literaturze najczęściej spotykane są trzy modele leczenia chorych na schizofrenię ze współistniejącym uzależnieniem: model tradycyjny lub inaczej seryjny, model równoległy, model zintegrowanego leczenia.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.