Search results

Sort By:

Limit search:

Inercja rocznego odpływu całkowitego rzek Polski względem międzyrocznej zmienności przebiegu elementów klimatycznych

100%

Marsz A. A., Styszyńska A.

Badania Fizjograficzne Seria A - Geografia Fizyczna

2021

issue 12 (72)

159-179

The work discusses the formation of the annual total runoff of Polish rivers as a function of changes in the annual values of climatic elements. The results of the analysis show that in the years 1966–2015, 40–50% of the runoff variance in a hydrological year was determined by the variability of climatic elements that occurred in the preceding year, and 20–30% in the same year. This indicates the occurrence of much stronger inertia in the variability of the runoff in relation to the variability of weather conditions. The main elements influencing the variability of the runoff are the annual rainfall and the annual air temperature in the preceding year, and in the same hydrological year – the variability of annual rainfall, sunshine duration and air temperature. The runoff from the area of Poland shows a strong relationship (R = 0.82) with the de Martonne climate aridity indices, the variability of which in the preceding and the current year together explains ~66% of its variance.

Wpływ znaku faz NAO w okresie zimowym na bilans wodny i możliwości wystąpienia suszy w ciepłej porze roku na obszarze Polski

100%

Marsz A. A., Styszyńska A.

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia

2021

vol. 76

127-143

The study shows that the change in the NAO phase has an impact on the formation of the area averages of the most important climatic elements during winter, with the exception of winter precipitation totals. An increase in air temperature, wind speed and sunshine duration, and a decrease in cloudiness and relative humidity during the occurrence of positive NAO phases lead to an increase in field evaporation. Evaporation in winter, calculated by Ivanov’s method, shows strong and highly significant positive correlation with the value of the winter NAO index. Thus, the water balance changes, negatively affecting the size of the soil retention. Changes in the NAO index in the winter period have such a strong influence on the water balance in Poland that their influence is detected in the course of the value of the total annual outflow of Polish rivers. Additionally, after the occurrence of a positive NAO phase in winter, in May and August the sums of precipitation (in August – highly significantly), cloudiness and relative humidity decrease, and sunshine duration increases. This is an inertial effect of the winter NAO of unidentified genesis. Both the increase in evaporation in winter and the delayed effect of winter NAO contribute to an increase in the probability of a drought in the summer following winter, during which the NAO sign was positive.

W pracy wykazano, że zmiana fazy NAO wywiera wpływ na kształtowanie się średnich obszarowych najważniejszych elementów klimatycznych w okresie zimy, za wyjątkiem sum opadów. Wzrost temperatury powietrza, prędkości wiatru i usłonecznienia, a zmniejszenie się zachmurzenia i wilgotności względnej w czasie wystąpienia dodatnich faz NAO prowadzi do wzrostu parowania terenowego. Parowanie w okresie zimowym obliczone metodą Iwanowa wykazuje silne i wysoce istotne, dodatnie skorelowanie z wartością zimowego indeksu NAO. Tym samym dochodzi do zmian bilansu wodnego, negatywnie wpływających na rozmiar retencji gruntowej. Zmiany indeksu NAO w okresie zimowym na tyle silnie wpływają na bilans wodny na obszarze Polski, że wykrywa się ich wpływ w przebiegu wartości rocznego odpływu całkowitego rzek polskich. Dodatkowo, po wystąpieniu dodatniej fazy NAO w okresie zimowym, w maju i sierpniu zmniejszają się sumy opadów (w tym w sierpniu wysoce istotnie) oraz zachmurzenie i wilgotność względna, a rośnie usłonecznienie. Stanowi to inercyjny efekt działania zimowego NAO o niezidentyfikowanej genezie. Łącznie wzrost parowania w okresie zimowym i opóźnione działanie zimowego NAO przyczyniają się do zwiększenia prawdopodobieństwa wystąpienia suszy w okresie lata, następującego po zimie, w czasie której znak indeksu NAO był dodatni.

Refine search results

1 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia

1 Badania Fizjograficzne Seria A - Geografia Fizyczna

2 2021

2 Marsz A. A.

2 Styszyńska A.

Search results

Inercja rocznego odpływu całkowitego rzek Polski względem międzyrocznej zmienności przebiegu elementów klimatycznych

Wpływ znaku faz NAO w okresie zimowym na bilans wodny i możliwości wystąpienia suszy w ciepłej porze roku na obszarze Polski