Obraz ciała i jego zaburzenia. Aspekty teoretyczne w kontekście wybranych jednostek psychopatologicznych

• Authors: Katarzyna Nitsch , Elżbieta Prajs , Jacek Kurpisz , Ernest Tyburski

Title variants

EN

Body image and body image disorders. Theoretical approach towards psychopathological features

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł stanowi przegląd literatury na temat problemu zaburzeń obrazu ciała w wybranych zaburzeniach psychicznych: zaburzeniach odżywiania się, otyłości, zachowaniach autodestrukcyjnych oraz dysmorficznych zaburzeniach ciała. Autorzy definiują pojęcie obrazu ciała, uściślając jego ramy wobec pojęć schemat ciała i Ja cielesne. Podkreślają związek między urazami wczesnodziecięcymi i powstaniem zniekształceń poznawczych i emocjonalnych wobec ciała, odwołując się także do możliwości i ograniczeń pracy terapeutycznej. W pierwszej części przybliżają obecny w literaturze sposób pojmowania obrazu ciała, teoretyczne rozważania na temat jego natury, komponentów i zaburzeń wynikających z jego zakłóceń. Następnie opisują właściwości i rodzaje zaburzeń obrazu ciała w zaburzeniach odżywiania się i otyłości, uwypuklając wyłaniający się z badań wniosek o związku między zniekształceniem obrazu ciała i zniekształceniem obrazu Ja. W dalszej części zostaje omówiony konstrukt Ja cielesne, który służy wyjaśnieniu znaczenia specyficznych zakłóceń rozwojowych dla integracji i organizacji doświadczeń związanych z ciałem. Autorzy podkreślają znaczenie urazów wczesnodziecięcych dla kształtowania się patologicznego stosunku jednostki wobec ciała, między innymi zachowań autodestrukcyjnych. Następnie analizują zagadnienie mechanizmu obronnego dysocjacji, leżącego u podłoża stanów cielesnego wyobcowania i być może także autodestrukcji (tak jak obserwuje się to zjawisko w zaburzeniach odżywiania się, w osobowości borderline). Ostatnią część stanowi charakterystyka dysmorficznego zaburzenia ciała, jego aspektów klinicznych i konsekwencji. Wnioskiem końcowym autorzy zamykają rozważania na temat związku zaburzeń obrazu ciała ze strukturalnymi aspektami osobowości, będącymi przedmiotem psychoterapii.

EN

The article presents a review of the literature about body image disorders in selected mental disorders, i.e. eating disorders, obesity, autodestructive behaviours and body dysmorphic disorder. The author defines the term of the body image, as referred to the terms: body schema and bodily self. She emphasizes the correlation between early childhood traumas and development of cognitive and emotional deformations related to the body, referring also to possibilities and limitations of therapeutic work. The first part introduces the way the body image present in literature is perceived, along with theoretical considerations on its nature, components and disorders resulting from its disturbances. Then she proc eeds to describe the characteristics and types of the body image deformities in eating disorders and obesity, emphasizing the conclusion drawn from the research, about the correlation between the body image distortion and the self-image distortion. Further on, the term bodily self is discussed, which highlights the significance of specific developmental disturbances for integration and arrangement of body-related experiences. The author emphasizes the contribution of early childhood traumas to the development of one’s pathological attitude to the body, including autodestructive behaviours. Another discussed subject is dissociative defence disorder underlying the states of bodily alienation and perhaps also autodestruction (as observed in eating disorders and borderline personality). The last part presents characteristics of body dysmorphic disorder, its clinical aspects and consequences. With the final conclusion the author closes her considerations about the correlation between the body image disorders and structural aspects of personality which are subjected to psychotherapy.

Keywords

EN

Ja cielesne; autodestructive behaviours; bodily self; body dysmorphic disorder (BDD); body image; dissociation; dysmorficzne zaburzenia ciała (BDD); dysocjacja; eating disorders; obesity; obraz ciała; otyłość; zaburzenia odżywiania się; zachowaniaautodestrukcyjne

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Medical Communications
• Journal: Psychiatria i Psychologia Kliniczna
• Year: 2012
• Volume: 12
• Issue: 3
• Pages: 176-182

Contributors

author

Katarzyna Nitsch

• Katedra i Klinika Psychiatrii PUM w Szczecinie. Kierownik: prof. dr hab. n. med. Jerzy Samochowiec

author

Elżbieta Prajs

• Katedra i Klinika Psychiatrii PUM w Szczecinie. Kierownik: prof. dr hab. n. med. Jerzy Samochowiec

author

Jacek Kurpisz

• Katedra i Klinika Psychiatrii PUM w Szczecinie. Kierownik: prof. dr hab. n. med. Jerzy Samochowiec

author

Ernest Tyburski

• Katedra i Klinika Psychiatrii PUM w Szczecinie. Kierownik: prof. dr hab. n. med. Jerzy Samochowiec

References

• 1. Wycisk J.: Okaleczanie ciała. Wybrane uwarunkowania psychologiczne. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2004.
• 2. Schilder P.: The Image and Appearance of the Human Body. International Universities Press, New York 1950.
• 3. Brytek-Matera A.: Obraz ciała – obraz siebie. Wizerunek własnego ciała w ujęciu psychospołecznym. Difin, Warszawa 2008.
• 4. Garner D.M.: The 1997 body image survey results. Psychol. Today 1997; 30: 30-84.
• 5. Rucker C.E. III, Cash T.F.: Body images, body-size perceptions, and eating behaviors among African-American and white college women. Int. J. Eat. Disord. 1992; 12: 291-299.
• 6. Rybicka-Klimczyk A., Brytek-Matera A.: Wizerunek ciała i jego wymiary a aspekty behawioralne zaburzeń odżywiania u zdrowych kobiet w różnych fazach rozwojowych. Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii 2008; 4: 143-151.
• 7. Hrabosky J.I., Cash T.F., Veale D. i wsp.: Multidimensional body image comparisons among patients with eating disorders, body dysmorphic disorder, and clinical controls: a multisite study. Body Image 2009; 6: 155-163.
• 8. Izydorczyk B., Rybicka-Klimczyk A.: Diagnoza psychologiczna poznawczych i emocjonalnych aspektów obrazu ciała u dziewcząt i młodych kobiet polskich. Problemy Medycyny Rodzinnej 2008; 10: 24-35.
• 9. Brytek-Matera A.: Postawy wobec ciała a obraz samych siebie u kobiet z zaburzeniami odżywiania się. Badania na gruncie teorii rozbieżności Ja – Edwarda Tory Higginsa. Psychiatr. Pol. 2011; 45: 671-682.
• 10. Stice E.: Body image and bulimia nervosa. W: Cash T.F., Pruzinsky T. (red.): Body Image: A Handbook of Theory, Research, and Clinical Practice. Guilford Press, New York, London 2002: 304-311.
• 11. Brytek-Matera A.: (Nie)świadomość doznań płynących z ciała u osób z zaburzeniami odżywiania. W: Brytek-Matera A. (red.): Ciało w dobie współczesności. Wybrane zagadnienia z problematyki obrazu własnego ciała. Difin, Warszawa 2012: 66-86.
• 12. Rabe-Jabłońska J., Dunajska A.: Poglądy na temat znaczenia zniekształconego obrazu ciała dla powstawania i przebiegu zaburzeń odżywiania. Psychiatr. Pol. 1997; 31: 723-738.
• 13. Prajs E.: Wpływ polimorfizmów genów katecholotlenometylotransferazy, monoaminooksydazy A i transportera serotoniny na objawy psychopatologiczne i cechy psychologiczne pacjentek z zaburzeniami odżywiania się. Praca doktorska, PUM, Szczecin 2009.
• 14. Garner D.M., Garfinkel P.E., Stancer H.C., Moldovsky H.: Body image disturbances in anorexia nervosa and obesity. Psychosom. Med. 1976; 38: 327-336.
• 15. Stunkard A., Mendelson M.: Obesity and the body image. 1. Characteristics of disturbances in the body image of some obese persons. Am. J. Psychiatry 1967; 123: 1296-1300.
• 16. Makara-Studzińska M., Zaborska A.: Otyłość a obraz własnego ciała. Psychiatr. Pol. 2009; 43: 109-114.
• 17. Sarwer D.B., Wadden T.A., Foster G.D.: Assessment of body image dissatisfaction in obese women: specificity, severity, and clinical significance. J. Consult. Clin. Psychol. 1998; 66: 651-654.
• 18. Sarwer D.B., Thompson J.K., Cash T.F.: Body image and obesity in adulthood. Psychiatr. Clin. North Am. 2005; 28: 69-87.
• 19. Schier K.: Rozegrane w ciele – obraz ciała u osób ze strukturą osobowości borderline. W: Brytek-Matera A. (red.): Ciało w dobie współczesności. Wybrane zagadnienia z problematyki obrazu własnego ciała. Difin, Warszawa 2012: 9-27.
• 20. Sansone R.A., Sansone L.A.: Childhood trauma, borderline personality, and eating disorders: a developmental cascade. Eat. Disord. 2007; 15: 333-346.
• 21. Walsh B.W., Rosen P.M.: Self-Mutilation. Theory, Research, and Treatment. Guilford Press, New York 1988.
• 22. Tomalski R.: Trauma i dysocjacja w zaburzeniach jedzenia. Psychoterapia 2007; 2: 17-27.
• 23. Low G., Jones D., MacLeod A. i wsp.: Childhood trauma, dissociation and self-harming behaviour: a pilot study. Br. J. Med. Psychol. 2000; 73: 269-278.
• 24. Orbach I., Mikulincer M.: The Body Investment Scale: construction and validation of a body experience scale. Psychol. Assess. 1998; 10: 415-425.
• 25. Cross L.W.: Body and self in feminine development: implications for eating disorders and delicate self-mutilation. Bull. Menninger Clin. 1993; 57: 41-68.
• 26. Jakubietz M., Jakubietz R.J., Kloss D.F., Gruenert J.J.: Body dysmorphic disorder: diagnosis and approach. Plast. Reconstr. Surg. 2007; 119: 1924-1930.
• 27. Castle D.J., Rossell S., Kyrios M.: Body dysmorphic disorder. Psychiatr. Clin. North Am. 2006; 29: 521-538.
• 28. Grant J.E., Kim S.W., Eckert E.D.: Body dysmorphic disorder in patients with anorexia nervosa: prevalence, clinical features, and delusionality of body image. Int. J. Eat. Disord. 2002; 32: 291-300.
• 29. McCabe M.P., Ricciardelli L.A.: Body image and strategies to lose weight and increase muscle among boys and girls. Health Psychol. 2003; 22: 39-46.

• Document Type: article