PL
Przetrwały ból pooperacyjny jest to przewlekły ból, który utrzymuje się po operacji lub urazie pomimo wygojenia tkanek. Ból ten wynika z śródoperacyjnego uszkodzenia obwodowego układu nerwowego i jest rodzajem bólu neuropatycznego, rzadziej z komponentą nocyceptorową. Przetrwały ból pooperacyjny jest najczęściej opisywany po zabiegach na klatce piersiowej, gruczole piersiowym, przepuklinach pachwinowych, histerektomiach oraz amputacjach kończyn. Za czynniki ryzyka wystąpienia tego zespołu bólowego uważa się rodzaj zabiegu, jego lokalizację, zastosowaną technikę chirurgiczną, ułożenie chorego podczas zabiegu, powikłania analgezji regionalnej oraz nieprawidłowo prowadzoną analgezję pooperacyjną. Podkreśla się rolę czynników genetycznych, psychologicznych i socjologicznych. Postępowanie powinno polegać na wdrożeniu postępowania profilaktycznego: minimalnie inwazyjnych technik chirurgicznych, preemptywnej analgezji, prowadzeniu multimodalnej terapii okresu pooperacyjnego. W przypadku wystąpienia zespołu bólowego leczenie powinno być wielokierunkowe i uwzględniać farmakoterapię, techniki interwencyjne, psychoterapię i neuromodulację.
EN
Persistent postsurgical pain is a chronic pain, which extends beyond the period of tissue healing. The pain arises from an intraoperative peripheral nervous system damage and is a neuropathic type of pain, sometimes with a nociceptive component. Persistent postsurgical pain is mostly described on chest, breast glands, inguinal hernias, hysterectomies and after limb amputations procedures. The risk factors are: the kind of procedure, its location and surgery technique; patients placement; complications of regional analgesia methods and inappropriate postoperative analgesia. The significant role of genetic, psychological and sociological factors is emphasized. The management should include the appropriate prophylaxis: minimally invasive surgical techniques, preemptive analgesia, multimodal perioperative management. In the case if pain syndrome occurs, treatment should be multifactorial and should take into consideration the pharmacotherapy, interventional techniques, psychotherapy and neuromodulation.