Psychologiczne trudności, wsparcie społeczne oraz radzenie sobie ze stresem u rodziców dzieci z chorobą nowotworową

• Authors: Ewelina Chrapek

Title variants

EN

Psychological difficulties, social support and stress management in parents of children with cancer

• Languages of publication: EN PL

Abstracts

EN

Despite major advancements in the treatment of cancer in children that have increased significantly the chances of survival for underage patients, cancer remains a crisis situation for the patient and their family alike. The parents are forced to face a whole array of challenges ranging from ensuring permanent care, to invasive, long-term treatment, to dealing with financial problems and psychological issues. According to DSM-IV, cancer diagnosis in is a traumatising experience for a child that tends to result with development of post-traumatic stress symptoms. These and other symptoms of disrupted emotional functioning of a child may, in turn, threaten the parents’ ability to adapt to the new situation. The purpose of this paper is to analyse the results of studies related to the psychological difficulties experienced by parents of paediatric cancer patients and the social support they receive as well as the resources they use to cope in difficult situations. Results: A review of literature available on the subject confirmed an increased risk for psychopathology manifesting as depression, fear and trauma in this group of parents. The analysis of results obtained in different studies has demonstrated the level of aggravation of the aforementioned symptoms to depend on a whole number of variables, including the time from the child’s diagnosis. As the collected data highlight the importance of received support and the general ability to cope with stress for the emotional functioning of the mother or father in the course of the child’s illness, this necessitates important practical measures to be taken, with particular emphasis on planning therapy for this group of parents.

PL

Choć w leczeniu chorób nowotworowych u dzieci odnotowano znaczące postępy, a tym samym realnie wzrosły szanse na przeżycie nieletnich pacjentów, jest to wciąż sytuacja kryzysowa nie tylko dla chorego, lecz także dla jego rodziny. Rodzice stają bowiem w obliczu szeregu wyzwań, dotyczących m.in. stałej opieki nad dzieckiem, inwazyjnego i długotrwałego leczenia, problemów finansowych, jak również trudności natury psychologicznej. Zgodnie z klasyfikacją DSM-IV nowotwór zdiagnozowany u dziecka może być przeżyciem o charakterze traumatycznym i prowadzić do wystąpienia objawów stresu pourazowego. Te i inne symptomy zaburzonego funkcjonowania emocjonalnego dziecka mogą z kolei poważnie zagrażać adaptacji rodziców do nowej sytuacji. Celem artykułu jest analiza wyników badań dotyczących psychologicznych trudności rodziców dzieci chorych onkologicznie oraz wsparcia społecznego, które te osoby otrzymują, i stosowanych sposobów radzenia sobie w sytuacjach trudnych. Wnioski: Przegląd piśmiennictwa potwierdził zwiększone ryzyko wystąpienia objawów psychopatologicznych o obrazie depresji, lęku i traumy w omawianej grupie rodziców. Analiza wyników badań wykazała zależność poziomu nasilenia objawów od szeregu zmiennych, w tym od czasu, który upłynął od momentu diagnozy dziecka. Uzyskane dane podkreślają znaczenie wsparcia i umiejętności radzenia sobie ze stresem dla funkcjonowania emocjonalnego matki lub ojca podczas choroby dziecka. Stanowi to podstawę do ważnych działań praktycznych, ze szczególnym uwzględnieniem planowania terapii dla tej grupy rodziców.

Keywords

EN

adaptacja; adaptation; cancer in children; choroba nowotworowa dziecka; parents; rodzice; stres; stress

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Medical Communications
• Journal: Psychiatria i Psychologia Kliniczna
• Year: 2016
• Volume: 16
• Issue: 1
• Pages: 27–32

Contributors

author

Ewelina Chrapek

• Klinika Psychiatrii Młodzieżowej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi. Kierownik: prof. dr hab. n. med. Agnieszka Gmitrowicz

References

• American Cancer Society: Cancer Facts & Figures 2016. American Cancer Society, Atlanta 2016. Available from: http://www.cancer.org/research/cancerfactsstatistics/cancerfactsfigures2016/index.
• Baran J: Zastosowanie koncepcji stresu traumatycznego w badaniach dzieci z chorobami nowotworowymi i ich rodziców. Psychoonkologia 2009; 1–2: 28–32.
• Bayat M, Erdem E, Gül Kuzucu E: Depression, anxiety, hopelessness, and social support levels of the parents of children with cancer. J Pediatr Oncol Nurs 2008; 25: 247–253.
• Bruce M, Gumley D, Isham L et al.: Post-traumatic stress symptoms in childhood brain tumour survivors and their parents. Child Care Health Dev 2011; 37: 244–251.
• Cepuch G, Krupa A, Wojtas K: Radzenie sobie ze stresem i wsparcie społeczne rodziców dzieci z chorobą zagrażającą życiu. Onkol Pol 2011; 14: 174–181.
• Cernvall M, Alaie I, von Essen L: The factor structure of traumatic stress in parents of children with cancer: a longitudinal analysis. J Pediatr Psychol 2012; 37: 448–457.
• Chodkiewicz J: Zmagając się ze światem. Znaczenie zasobów osobistych. Available from: www.psychologia.net.pl/artykul.php?level=136 [Accessed 13 March 2016].
• Demirtepe-Saygılı D, Bozo Ö: Correlates of depressive and anxiety symptoms among the caregivers of leukemic children. J Clin Psychol Med Settings 2011a; 18: 46–54.
• Demirtepe-Saygılı D, Bozo Ö: Predicting depressive symptoms among the mothers of children with leukaemia: a caregiver stress model perspective. Psychol Health 2011b; 26: 585–599.
• Fotiadou M, Barlow JH, Powell LA et al.: Optimism and psychological well-being among parents of children with cancer: an exploratory study. Psychooncology 2008; 17: 401–409.
• Han HR, Cho EJ, Kim D et al.: The report of coping strategies and psychosocial adjustment in Korean mothers of children with cancer. Psychooncology 2009; 18: 956–964.
• Jackson AC, Enderby K, O’Toole M et al.: The role of social support in families coping with childhood brain tumor. J Psychosoc Oncol 2009; 27: 1–24.
• Jurbergs N, Long A, Ticona L et al.: Symptoms of posttraumatic stress in parents of children with cancer: are they elevated relative to parents of healthy children? J Pediatr Psychol 2009; 34: 4–13.
• Klassen AF, Dix D, Papsdorf M et al.: Impact of caring for a child with cancer on single parents compared with parents from two-parent families. Pediatr Blood Cancer 2012; 58: 74–79.
• Krajowy Rejestr Nowotworów, raport. Available from: http://onkologia.org.pl/raporty/.
• Landolt MA, Ystrom E, Sennhauser FH et al.: The mutual prospective influence of child and parental post-traumatic stress symptoms in pediatric patients. J Child Psychol Psychiatry 2012; 53: 767–774.
• Lin L, Yeh CH, Mishel MH: Evaluation of a conceptual model based on Mishel’s theories of uncertainty in illness in a sample of Taiwanese parents of children with cancer: a cross-sectional questionnaire survey. Int J Nurs Stud 2010; 47: 1510–1524.
• Mandal E: Osobowość kobiet i mężczyzn w rozwoju: różnice generacyjne i kulturowe. Psychologia Rozwojowa 2005; 10: 23–33.
• Marcelli D: Psychopatologia wieku rozwojowego. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2013.
• Martin S, Calabrese SK, Wolters PL et al.: Family functioning and coping styles in families of children with cancer and HIV disease. Clin Pediatr (Phila) 2012; 51: 58–64.
• Maurice-Stam H, Oort FJ, Last BF et al.: Emotional functioning of parents of children with cancer: the first five years of continuous remission after the end of treatment. Psychooncology 2008; 17: 448–459.
• Mishel MH: Reconceptualization of the uncertainty in illness theory. Image J Nurs Sch 1990; 22: 256–262.
• Patiño-Fernández AM, Pai AL, Alderfer M et al.: Acute stress in parents of children newly diagnosed with cancer. Pediatr Blood Cancer 2008; 50: 289–292.
• Pawełczak-Szastok M, Pilarczyk J, Pobudejska-Pieniążek A et al.: Lęk w rodzinach dzieci chorujących na nowotwory. Psychoonkologia 2012; 2: 29–36.
• Pöder U, Ljungman G, von Essen L: Posttraumatic stress disorder among parents of children on cancer treatment: a longitudinal study. Psychooncology 2008; 17: 430–437.
• Rini C, Manne S, DuHamel K et al.: Social support from family and friends as a buffer of low spousal support among mothers of critically ill children: a multilevel modeling approach. Health Psychol 2008; 27: 593–603.
• Rodriguez EM, Dunn MJ, Zuckerman T et al.: Cancer-related sources of stress for children with cancer and their parents. J Pediatr Psychol 2012; 37: 185–197.
• Sanjari M, Heidari S, Hoseini F et al.: Comparison of coping strategies in Iranian adolescents with cancer and their parents. Issues Compr Pediatr Nurs 2008, 31: 185–197.
• Stolarska M, Młynarski W: Rola opieki paliatywnej w onkologii dziecięcej. In: Korzeniowska-Eksterowicz A, Młynarski W (eds.): Pediatryczna opieka paliatywna. Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Łódź 2011: 240–261.
• Stuber M, Shemesh E, Saxe GN: Posttraumatic stress responses in children with life-threatening illnesses. Child Adolesc Psychiatr Clin N Am 2003; 12: 195–209.
• Tomlinson PS, Mitchell KE: On the nature of social support for families of critically ill children. J Pediatr Nurs 1992; 7: 386–394.
• Vrijmoet-Wiersma CMJ, van Klink JMM, Kolk AM et al.: Assessment of parental psychological stress in pediatric cancer: a review. J Pediatr Psychol 2008; 33: 694–706.
• Wciórka J (ed.): Kryteria diagnostyczne według DSM-IV-TR. Urban & Partner, Warszawa 2000.

• Document Type: review