Przymusowa hospitalizacja psychiatryczna w trybie wnioskowym, w kontekście poszanowania praw pacjenta poradni zdrowia psychicznego

• Authors: Błażej Kmieciak

Title variants

EN

Compulsory psychiatric hospitalization in the petition mode, in the context of respect for the rights of outpatient mental health clinic patient

• Languages of publication: EN PL

Abstracts

EN

The following text will show the specificity of the procedure of placing the patient in a psychiatric hospital, basing on the so called petition mode, as determined in article 29 of the mental health protection act. This procedure has a unique character because it is not related to the situation of direct threat to the patient’s health. The applicants usually are the people close to the patient or a social aid institution. This situation is unique also because it mostly takes place in an outpatient mental health clinic. Another important issue is that of the rights of the patient reporting to that type of outpatient clinic. Special attention is paid to the patient’s right to obtain information not only on the treatment but also on the purpose of treatment and circumstances of submitting an application for compulsory treatment. Furthermore, an answer was sought for such questions as whether or not in the above situation the doctor has the right to conceal some information from the patient, especially such information which may lead to a conflict or arouse its escalation in the patient’s family, or whether the presented situation contains some circumstances which allow to use direct coercion? The considerations were illustrated on the basis of a specific patient referred to hospital according to the above mentioned mode.

PL

W niniejszej pracy została przedstawiona specyfika procedury umieszczenia pacjenta w szpitalu psychiatrycznym na podstawie tzw. trybu wnioskowego, o którym mowa w art. 29 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego. Procedura ta posiada wyjątkowy charakter, gdyż nie wiąże się ona ze stanem bezpośredniego zagrożenia zdrowia lub życia pacjenta. Wnioskodawcą w sprawie są najczęściej: osoby bliskie pacjentowi lub organ do spraw pomocy społecznej. Sytuacja ta jest wyjątkowa, również dlatego że w większej część odbywa się ona na terenie poradni zdrowia psychicznego. Autorzy poświęcili też sporo miejsca zagadnieniu praw pacjenta zgłaszającego się do ww. typu poradni. W niniejszym artykule duży nacisk położono na zanalizowanie prawa pacjenta do uzyskania informacji na temat nie tylko swojego leczenia, ale też celu badania oraz okoliczności złożenia wniosku dotyczącego przymusowego leczenia. Ponadto podjęto próbę odpowiedzi na takie pytania, jak: czy w powyższej sytuacji lekarz ma prawo zataić przed badanym pewne informacje, zwłaszcza te, które mogą doprowadzić do pojawienia się konfliktu lub wywołać jego eskalację w rodzinie pacjenta? oraz czy w prezentowanej sytuacji dostrzec można okoliczności, które uprawniałyby zastosowanie przymusu bezpośredniego? Rozważania zobrazowano przypadkiem konkretnego pacjenta, który został skierowany do szpitala w wyżej przywołanym trybie.

Keywords

EN

compulsory treatment according to the petition mode; direct coercion; mental health protection act; outpatient mental health clinic; patient’s rights; poradnia zdrowia psychicznego; prawa pacjenta; przymus bezpośredni; przymusowe leczenie w trybie wnioskowym; ustawao ochronie zdrowia psychicznego

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Medical Communications
• Journal: Psychiatria i Psychologia Kliniczna
• Year: 2010
• Volume: 10
• Issue: 4
• Pages: 282-287

Contributors

author

Błażej Kmieciak

• Instytut Socjologii, Katedra Socjologii Prawa i Praw Człowieka KUL. Kierownik Katedry: prof. Krzysztof Motyka

References

• 1. Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz.U. nr 111, poz. 535, z późn. zm.).
• 2. Dąbrowski S., Pietrzykowski J.: Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego - komentarz. Wydawnictwo IPiN, Warszawa 1997: 165.
• 3. Duda J.: Komentarz do ustawy o ochronie zdrowia psychicznego. Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2006: 124-133.
• 4. Karkowska D.: Prawa pacjenta psychiatrycznego. W: Wojciechowska M. (red.): Problemy zdrowia psychicznego - ewa-luacja kształcenia pielęgniarek i położnych. Wydawnictwo AHE, Łódź 2010: 152-153.
• 5. Boratyńska M., Konieczniak P.: Prawa pacjenta. Wydawnictwo Delfin, Bydgoszcz 2003: 407.
• 6. Nesterowicz M.: Prawo medyczne. Dom Organizatora TNOiK, Toruń 2005: 132-133.
• 7. Paragraf 17 rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 23 sierpnia 1995 r. w sprawie sposobu stosowania przymusu bezpośredniego (Dz.U. nr 103, poz. 514).
• 8. Artykuł 31 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz.U. z 2006 r., nr 117, poz. 790) oraz rozdz. 3 i art. 23, 26 i 27 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz.U. z 2009 r., nr 52, poz. 4.)
• 9. Artykuł 31 ust. 4 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz.U. z 2006 r., nr 117, poz. 790).
• 10. Augustynowicz A., Budziszewska-Makulska A.: Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta - komentarz. Wydawnictwo CeDeWu, Warszawa 2010: 66-69.
• 11. Bujny J.: Prawa pacjenta - między autonomią a paternalizmem, C.H. Beck, Warszawa 2007: 146-147.
• 12. Karkowska D.: Prawa pacjenta, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa 2004: 315-319.
• 13. Paragraf 1 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie rodzajów i zakresu dokumentacji medycznej w zakładach opieki zdrowotnej oraz sposobu jej przetwarzania (Dz.U. 06.247.1819).
• 14. Artykuł 32 i 33 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. z 2002 r., nr 101, poz. 926).

• Document Type: article