Wykształcenie, aktywność umysłowa i socjalna jako czynniki protekcyjne otępienia

• Authors: Anna Barczak

Title variants

EN

Education, cognitive and social activity as dementia protective factors

• Languages of publication: EN PL

Abstracts

EN

Aging of the population increases the number of people with dementia. Because of the lack of effective causal treatment, prevention of the conversion to the full-blown dementia becomes a priority. Researchers have focused on the identification of dementia risk factors, especially those which are susceptible to modification. Apart from the prevention of cardiovascular diseases, the most important are education, along with other components of cognitive reserve, and maintaining activity in old age. Of particular relevance is cognitive and social activity, the combination of which may significantly increase the effects of dementia prevention. Actions leading to the delay of the full manifestation of dementia should become widespread and promoted by specialists involved in care over dementia patients. They should become a part of the national programs in which attention to cognitive and social dementia preventive factors should be equal to general health factors. The paper discusses the importance of education, cognitive reserve as well as social and mental activity in delaying the manifestation of dementia clinical symptoms.

PL

Wraz ze starzeniem się społeczeństwa rośnie liczba osób z otępieniem. Wobec braku skutecznego leczenia przyczynowego priorytetem staje się zapobieganie rozwojowi pełnych objawów otępienia. Badacze skupiają się na określeniu czynników ryzyka, szczególnie tych podatnych na modyfikacje. Do najważniejszych, oprócz zapobiegania chorobom układu sercowo-naczyniowego, można zaliczyć wykształcenie – wraz z innymi składnikami rezerwy poznawczej – i utrzymywanie aktywności w starszym wieku. Szczególne znaczenie mają aktywność poznawcza i socjalna: ich połączenie istotnie zwiększa efekt protekcyjny. Działania prowadzące do odraczania w czasie pełnej manifestacji otępienia powinny stać się powszechne i promowane przez osoby zajmujące się opieką nad pacjentami oraz być częścią narodowych programów, w których dbałość o poznawcze i społeczne czynniki protekcji otępienia powinno się traktować na równi z czynnikami zdrowotnymi. Artykuł omawia znaczenie wykształcenia, rezerwy poznawczej oraz aktywności umysłowej i społecznej w opóźnianiu wystąpienia klinicznych objawów otępienia.

Keywords

EN

aktywność socjalna; cognitive reserve; czynniki protekcyjne; dementia; education; otępienie; protective factors; rezerwa poznawcza; social activity; wykształcenie

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Medical Communications
• Journal: Aktualności Neurologiczne
• Year: 2014
• Volume: 14
• Issue: 3
• Pages: 161–166

Contributors

author

Anna Barczak

• Oddział Alzheimerowski, Klinika Neurologii, Centralny Szpital Kliniczny Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w Warszawie

References

• Albert MS, DeKosky ST, Dickson D et al.: The diagnosis of mild cognitive impairment due to Alzheimer’s disease: recommendations from the National Institute on Aging-Alzheimer’s Association workgroups on diagnostic guidelines for Alzheimer’s disease. Alzheimers Dement 2011; 7: 270-279.
• Allard M, Husky M, Catheline G et al.: Mobile technologies in the early detection of cognitive decline. PLoS One 2014; 9: e112197.
• Alzheimer’s Disease International: World Alzheimer Report 2010. The Global Economic Impact of Dementia. London 2010. Available from: www.alz.co.uk/research/files/WorldAlzheimerReport2010.pdf.
• Alzheimer’s Disease International: World Alzheimer Report 2014. Dementia and Risk Reduction. An analysis of protective and modifiable factors. London 2014. Available from: www.alz.co.uk/ research/WorldAlzheimerReport2014.pdf.
• Barczak A: Zastosowanie badań neuropsychologicznych i spektroskopii rezonansu magnetycznego do oceny procesów planowania i ich zaburzeń [nieopublikowana rozprawa doktorska]. Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej PAN im. M.J. Mossakowskiego, Warszawa 2010.
• Barczak A, Gabryelewicz T, Wasiak B et al.: Skala Klinicznej Oceny Stopnia Otępienia (CDR) a ryzyko otępienia u osób z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi. Post N Med 2013; 10: 673-677.
• Berryhill TL: Interactive learning tool: site-specific schema crossword puzzles. J Registry Manag 2011; 38: 102-104, 110.
• Brzeziński J, Gaul M, Hornowska E et al.: Skala Inteligencji D Wechslera dla Dorosłych. Wersja zrewidowana. Polska adaptacja. WAISR(PL). Podręcznik. PTP, Warszawa 1996.
• Buschke H: Selective reminding for analysis of memory and learning. J Verb Learn Verb Behav 1973; 12: 543-550.
• Carlson MC, Helms MJ, Steffens DC et al.: Midlife activity predicts risk of dementia in older male twin pairs. Alzheimers Dement 2008; 4: 324-331.
• Cheng Y, Wu W, Feng W et al.: The effects of multi-domain versus single-domain cognitive training in non-demented older people: a randomized controlled trial. BMC Med 2012; 10: 30.
• Farrell MT, Zahodne LB, Stern Y et al.: Subjective word-finding difficulty reduces engagement in social leisure activities in Alzheimer’s disease. J Am Geriatr Soc 2014; 62: 1056-1063.
• Ferreira N, Owen A, Mohan A et al.: Associations between cognitively stimulating leisure activities, cognitive function and age-related cognitive decline. Int J Geriatr Psychiatry 2014. DOI: 10.1002/gps.4155.
• van der Flier MW, Scheltens P: Epidemiology and risk factors of dementia. J Neurol Neurosurg Psychiatry 2005; 76 Suppl. 5: v2-v7.
• Gabryelewicz T, Styczynska M, Łuczywek E et al.: The rate of conversion of mild cognitive impairment to dementia: predictive role of depression. Int J Geriatr Psychiatry 2007; 22: 563-567.
• Gaikwad N, Tankhiwale S: Crossword puzzles: self-learning tool in pharmacology. Perspect Med Educ 2012; 1: 237-248.
• Henderson VW: Three midlife strategies to prevent cognitive impairment due to Alzheimer’s disease. Climacteric 2014; 17 Suppl. 2: 38-46.
• Hughes T, Chang CC, Vander Bilt J et al.: Engagement in reading and hobbies and risk of incident dementia: the MoVIES Project. Am J Alzheimers Dis Other Demen 2010; 25: 432-438.
• Jedrziewski MK, Ewbank DC, Wang H et al.: The impact of exercise, cognitive activities, and socialization on cognitive function: results from the National Long-Term Care Survey. Am J Alzheimers Dis Other Demen 2014; 29: 372-378.
• Jonaitis E, La Rue A, Mueller K et al.: Cognitive activities and cognitive performance in middle-aged adults at risk for Alzheimer’s disease. Psychol Aging 2013; 28: 1004-1014.
• Jorm AF, Rodgers B, Henderson AS et al.: Occupation type as a predictor of cognitive decline and dementia in old age. Age Ageing 1998;27: 477-483.
• Landau SM, Marks SM, Mormino EC et al.: Association of lifetime cognitive engagement and low β-amyloid deposition. Arch Neurol 2012; 69: 623-629.
• Le Goff M, Helmer C, Foubert-Samier A et al.: [Activities in retired people and the risk of dementia]. C R Biol 2009; 332: 378-384.
• Li C, Wu WY, Jin H et al.: Successful aging in Shanghai, China: definition, distribution and related factors. Int Psychogeriatr 2006; 18: 551-563.
• Lojo-Seoane C, Facal D, Juncos-Rabadan O et al.: El nivel de vocabula-rio como indicador de reserva cognitiva en la evaluación del dete-rioro cognitivo ligero. Anales de Psicologia 2014; 30: 1115-1121.
• Meng X, D’Arcy C: Education and dementia in the context of the cognitive reserve hypothesis: a systematic review with meta-analyses and qualitative analyses. PLoS One 2012; 7: e38268.
• Mortimer JA, Ding D, Borenstein AR et al.: Changes in brain volume and cognition in a randomized trial of exercise and social interaction in a community-based sample of non-demented Chinese elders. J Alzheimers Dis 2012; 30: 757-766.
• Negash S, Wilson RS, Leurgans SE et al.: Resilient brain aging: characterization of discordance between Alzheimer’s disease pathology and cognition. Curr Alzheimer Res 2013; 10: 844-851.
• Perquin M, Vaillant M, Schuller AM et al.: Lifelong exposure to multilingualism: new evidence to support cognitive reserve hypothesis. PLoS One 2013; 8: e62030.
• Pillai JA, Hall CB, Dickson DW et al.: Association of crossword puzzle participation with memory decline in persons who develop dementia. J Int Neuropsychol Soc 2011; 17: 1006-1013.
• Polidori MC, Nelles G, Pientka L: Prevention of dementia: focus on lifestyle. Int J Alzheimers Dis 2010; 2010: 393579.
• Reed BR, Dowling M, Tomaszewski Farias S et al.: Cognitive activities during adulthood are more important than education in building reserve. J Int Neuropsychol Soc 2011; 17: 615-624.
• Rolstad S, Nordlund A, Eckerstrom C et al.: High education may offer protection against tauopathy in patients with mild cognitive impairment. J Alzheimers Dis 2010; 21: 221-228.
• Soldan A, Pettigrew C, Li S et al.: Relationship of cognitive reserve and cerebrospinal fluid biomarkers to the emergence of clinical symptoms in preclinical Alzheimer’s disease. Neurobiol Aging 2013; 34: 2827-2834.
• Stern Y: Cognitive reserve. Neuropsychologia 2009; 47: 2015-2028.
• Valenzuela M, Sachdev P: Brain reserve and dementia: a systematic review. Psychol Med 2006; 36: 441-454.
• Valenzuela M, Jones M, Wen W et al.: Memory training alters hippocampal neurochemistry in healthy elderly. Neuroreport 2003; 14: 1333-1337.
• Vemuri P, Lesnick TG, Przybelski SA et al.: Association of lifetime intellectual enrichment with cognitive decline in the older population. JAMA Neurol 2014; 71: 1017-1024.
• Vita MG, Marra C, Spinelli P et al.: Typicality of words produced on a semantic fluency task in amnesic mild cognitive impairment: linguistic analysis and risk of conversion to dementia. J Alzheimers Dis 2014; 42: 1171-1178.
• Wilson RS, Bennett DA, Bienias JL et al.: Cognitive activity and incident AD in a population-based sample of older persons. Neurology 2002; 59: 1910-1914.
• Wolinsky FD, Vander Weg MW, Howren MB et al.: Interim analyses from a randomised controlled trial to improve visual processing speed in older adults: the Iowa Healthy and Active Minds Study. BMJ Open 2011; 1: e000225.
• Yaffe K, Hoang TG, Byers AL et al.: Lifestyle and health-related risk factors and risk of cognitive aging among older veterans. Alzhei-mers Dement 2014; 10 (Suppl.): S111-S121.
• Zhang X, Li C, Zhang M: [Psychosocial risk factors of Alzheimer’s disease]. Zhonghua Yi Xue Za Zhi 1999; 79: 335-338.

• Document Type: article