Electrocardiographic changes in pregnancy and postpartum period

• Authors: Tomasz Kandzia , Grażyna Markiewicz-Łoskot

Title variants

PL

Zmiany elektrokardiograficzne u kobiet ciężarnych i w okresie połogu

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

Pregnancy and labor, though a physiological and natural time in a woman’s life, are associated with many changes to the woman’s body. The overall blood volume, cardiac output and heart rate of a pregnant woman differ significantly from pre-pregnancy time. This again has a significant effect on the electrical activity of the heart. Abnormal electric activity of the heart might be confused with an ongoing or commencing heart disease. Moreover, pregnancy, labour and especially the post partum period are also known to increase the risk of cardiac events including arrhythmia, myocardial infarction or even sudden cardiac death, especially in women with a present cardiac disease like LQTS (Long QT Syndrome). In order to reduce the occurrence of adverse cardiac events and enable their early detection and diagnosis, there is a need for a more thorough understanding of electrocardiographic changes occurring during pregnancy. Unfortunately, data regarding changes of the electric activity of the heart during pregnancy are scarce. The aim of this work is to give an outline on the electric activity changes of the heart of a pregnant woman. The available data confirm that intense changes in the cardiovascular system caused by pregnancy strongly affect the electrical activity of the heart.

PL

Ciąża i poród, choć należą do fizjologicznego i naturalnego czasu w życiu kobiety, wiążą się z wieloma zmianami w jej organizmie. Całkowita objętość krwi, rzut serca i tętno u kobiet w ciąży znacznie odbiegają od wartości przedciążowych. Zmiany te mają znaczący wpływ na aktywność elektryczną serca. Zmieniona aktywność elektryczna serca może być mylona z trwającą lub nowo powstałą chorobą serca. Ponadto w okresie ciąży, porodu, a również połogu w sposób istotny zwiększa się ryzyko zdarzeń sercowych, w tym zaburzeń rytmu, zawału serca lub nawet nagłej śmierci sercowej, zwłaszcza u kobiet z chorobą serca w wywiadzie, takich jak LQTS (zespół wydłużonego odcinka QT). W celu zmniejszenia występowania niepożądanych zdarzeń sercowych oraz umożliwienia ich wcześniejszego wykrywania i diagnostyki istnieje potrzeba bardziej dogłębnego zrozumienia zmian elektrokardiograficznych zachodzących w okresie ciąży. Niestety, dane dotyczące zmian elektrokardiograficznych w ciąży są nieliczne. Celem naszej pracy poglądowej jest przedstawienie zarysu zmian elektrycznej aktywności serca u kobiety ciężarnej. Dostępne wyniki badań dowodzą, że intensywne zmiany w układzie krążenia spowodowane ciążą silnie wpływają na aktywność elektryczną serca.

Keywords

EN

ECG; EKG; ciąża; postpartum; połóg; pregnancy; repolarization; repolaryzacja

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
• Journal: Annales Academiae Medicae Silesiensis
• Year: 2016
• Volume: 70
• Pages: 9–14

Contributors

author

Tomasz Kandzia

• Department of Nursing and Social Medical Problems, School of Health Sciences in Katowice, Medical University of Silesia, tel. [phone]

author

Grażyna Markiewicz-Łoskot

• Department of Nursing ans Social Medical Problems, School of Health Sciences in Katowice, Medical University of Silesia

References

• 1. Rashba E.J., Zareba W., Moss A.J., Hall W.J., Robinson J., Locati E.H., Schwartz P.J., Andrews M. Influence of pregnancy on the risk for cardiac events in patients with hereditary long QT syndrome. LQTS Investigators. Circulation 1998; 97: 451–456.
• 2. Seth R., Moss A.J., McNitt S. Long QT syndrome and pregnancy. J. Am. Coll. Cardiol. 2007; 49: 1092–1098.
• 3. Hytten F. Blood volume changes in normal pregnancy. Clin. Haematol. 1985; 14: 601–612.
• 4. Kempiak J. Systemic changes during pregnancy. W: Obstetrics and gynecology. Red. G. Bręborowicz. PZWL, Warsaw 2010: 42–43.
• 5. Hunter S., Robson S.C. Adaptation of the maternal heart in pregnancy. Br. Heart J. 1992; 68: 540–543.
• 6. Eghbali M., Wang Y., Toro L., Stefani E. Heart hypertrophy during pregnancy: a better functioning heart? Trends. Cardiovasc. Med. 2006; 16: 285–291.
• 7. Accornero F., van Berlo J.H., Benard M.J., Lorenz J.N., Carmeliet P., Molkentin J.D. Placental growth factor regulates cardiac adaptation and hypertrophy through a paracrine mechanism. Circ. Res. 2011 Jul 22; 109: 272–280.
• 8. Lechmanová M., Parízek A., Halaska M., Slavícek J., Kittnar O. Changes of the electrical heart field and hemodynamic parameters in the 34th to 40th weeks of pregnancy and after delivery. Arch. Gynecol. Obstet. 2002; 266: 145–151.
• 9. Sunitha M., Chandraasekharappa S., S.V BRID. Electrocradiographic Qrs Axis, Q Wave and T-wave Changes in 2nd and 3rd Trimester of Normal Pregnancy. J. Clin. Diagn. Res. 2014; 8: BC17–21.
• 10. Misra J., Dutta B., Ganguly D. Electrocardiographic study in pregnant women in normal and toxemia of pregnancy. J. Obstet. Gynecol. India. 1986; 36: 635–638.
• 11. Carrutn J.E., Mirvis S.B., Brogan D.R., Wenger N.K. The electrocardiogram in normal pregnancy. Am. Heart J. 1981; 102: 1075–1078.
• 12. Singh A.D., Devi L., Singh L., Devi R., Singh J. Electrocardiographic findings at term, labor and immediate postpartum. J. Obstet. Gynecol. of India 1986; 36: 316–319.
• 13. Akinwusi P.O., Oboro V.O., Adebayo R.A., Akintunole A.A., Adeniji A.O., Isawumi I.A., Balogun M.O., Ogungamigbe T.O. Cardiovascular and electrocardiographic changes in Nigerians with a normal pregnancy. Cardiovasc. J. Afr. 2011; 22: 71–75.
• 14. Veille J.C., Kitzman D.W., Bacevice A.E. Effects of pregnancy on the electrocardiogram in healthy subjects during strenuous exercise. Am. J. Obstet. Gynecol. 1996; 175: 1360–1364.
• 15. Oram S., Holt M.T-wave during pregnancy. Innocent depression of the ST segment and flattening of the T-wave during pregnancy. J. Obstet. & Gynecol. 1961; 68: 765–770.
• 16. Perrotta E., Carillo C., Celli P. Electrocardiographic changes during at term labor. G. Ital. Cardiol. 1999; 29: 48–53.
• 17. Higham P.D., Campbell R.W. QT dispersion. B.r Heart J. 1994; 71: 508–510.
• 18. Barr C.S., Naas A., Freeman M., Lang C.C., Struthers A.D. QT dispersion and sudden unexpected death in chronic heart failure. Lancet 1994; 343: 327–329.
• 19. Hii J.T., Wyse D.G., Gillis A.M., Duff H.J., Solylo M.A., Mitchell L.B. Precordial QT interval dispersion as a marker of torsade de pointes. Disparate effects of class Ia antiarrhythmic drugs and amiodarone. Circulation 1992; 86: 1376–1382.
• 20. Lechmanová M., Kittnar O., Mlcek M. et al. QT dispersion and T-loop morphology in late pregnancy and after delivery. Physiol. Res. 2002; 51: 121–129.
• 21. Nikoo M.H., Khosropanah S., Alborzi S., Aslani A1. QT Dispersion in Young, Ideal, and Old Aged Pregnancies. Int. Cardiovasc. Res. J. 2014; 8: 24–26.
• 22. Smetana P., Schmidt A., Zabel M. et al. Assessment of repolarization heterogeneity for prediction of mortality in cardiovascular disease: peak to the end of the T wave interval and nondipolar repolarization components. J. Electrocardiol. 2011; 44: 301–308.
• 23. Guillon A., Leyre S., Remérand F. et al. Modification of Tp-e and QTc intervals during caesarean section under spinal anaesthesia. Anaesthesia. 2010; 65: 337–342.

• Document Type: article