Gamma-hydroksymaślan (GHB) – „narkotyk gwałtu”

• Authors: Olga Poprawska

Title variants

EN

Gamma-hydroxybutyrate (GHB) – “date rape drug”

• Languages of publication: EN PL

Abstracts

EN

In recent years there has been an increase in the number of reports of drug faciliated sexual assaults (DFSA) in the USA and Western Europe. Gamma-hydroxybutyrate (GHB) has repeatedly been claimed as one of the most commonly used for this purpose. It is secretly put into drinks in clubs and discotheques. GHB is tasteless, odourless and colorless when dissolved in liquid. It produces partial or total unconsciousness and inability of taking a decision. After drug ingestion a potential victim becomes helpless and can be a subject to DFSA. Because the drug causes anterograde amnesia for events that occurs under the influence of the drug, detaining and capturing the offender is usually impossible. Gammahydroxybutyric acid is naturally occurring analogue of gamma-aminobutyric acid (GABA). It is classified as a neurotransmitter in the central nervous system. In the past the substance was used in anaesthesiology. Neither GHB nor its analogues can be detected with standard drug tests. Analysis of urine, saliva, blood and hair specimen enables identification of the drug. Poisoning and overdose should be treated in emergency wards. Acute overdose results in central nervous system and respiratory depression or agitation and aggression. Persistant use of GHB produces tolerance and dependence. Due to more stringent penalties associated with the use of GHB in many countries, the abuse of GHB analogues have stabecome an increasing concern. The ingestion of the analogues produces physiological effects similar to the effects of GHB.

PL

W ostatnich latach zarówno w Stanach Zjednoczonych, jak i w Europie Zachodniej odnotowuje się coraz więcej przypadków przestępstw seksualnych dokonanych po podaniu ofierze „narkotyków gwałtu”, w tym GHB, czyli kwasu gamma-hydroksymasłowego. Substancje te są najczęściej bez wiedzy i zgody kobiet dosypywane im do drinków w klubach i dyskotekach. GHB to związek bezbarwny, bez zapachu i smaku. Wywołuje stan częściowej lub całkowitej utraty przytomności i niezdolności do podejmowania decyzji. Osoba po zażyciu środka staje się zupełnie bezradna i może być obiektem działań przestępczych, np. kradzieży lub gwałtu, praktycznie bez możliwości podjęcia obrony. Związek ten wywołuje również okresową utratę pamięci, dlatego zatrzymanie i skazanie sprawców działań przestępczych dokonywanych przy użyciu GHB jest bardzo trudne. Gamma-hydroksymaślan (GHB) jest naturalnie występującym w organizmie ludzkim związkiem czterowęglowym o budowie przypominającej GABA. Klasyfikowany jest jako neurotransmiter w ośrodkowym układzie nerwowym. Preparat wykorzystywany był w anestezjologii. GHB ani żadnego z jego metabolitów nie można wykryć za pomocą standardowych testów na obecność narkotyków. Materiałem biologicznym pozwalającym na stwierdzenie preparatu w organizmie jest mocz, ślina, krew i włosy. Stany przedawkowania powinny być diagnozowane i leczone na oddział ach ostrych zatruć. Nadużycie bowiem powoduje najczęściej depresję centralnego układu nerwowego oraz depresję oddechową. Niekiedy jednak może wystąpić pobudzenie i agresja. Długotrwałe zażywanie GHB prowadzi do powstania tolerancji i uzależnienia. Z powodu wprowadzenia w wielu krajach zakazu sprzedaży GHB obserwuje się częstsze wykorzystywanie jego analogów przez sprawców przestępstw na tle seksualnym. Związki te, podobne pod względem budowy chemicznej, wywołują zbliżone efekty biologiczne w organizmie człowieka.

Keywords

EN

budowa chemiczna; chemical structure; działanie; effect; gamma-hydroksymaślan; gamma-hydroxybutyrate; intoxication treatment; leczenie intoksykacji; przestępstwa seksualne; sexual assaults

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Medical Communications
• Journal: Psychiatria i Psychologia Kliniczna
• Year: 2005
• Volume: 5
• Issue: 3
• Pages: 144-150

Contributors

author

Olga Poprawska

• ITS VI R UM w Łodzi Opiekun: dr n. med. Małgorzata Zabrocka

References

• 1. Schwartz R.H., Milteer R., LeBeau M.A.: Drug-facilitated sexual assault (“date rape”). South Med. J. 2000: 93: 558-561.
• 2. Scott C.: Toxicity, gamma-hydroxybutyrate. emedi-cine.com
• 3. Gahlinger P.M.: Club drugs: MDMA, Gamma-hydrox-ybuarate (GHB), rohypnol and ketamine. Am. Fam. Physician 2004; 69: 2619-2626.
• 4. Miro O., Nogue S., Espinosa G. i wsp.: Trends in illicit drug emergencies: the emerging role of gamma--hydroxybutyrate. J. Toxicol. Clin. Toxicol. 2002; 40: 129-135.
• 5. El Sohly M.A., Salamone S.J.: Prevalence of drug used in case of alleged sexual assault. J. Anal. Toxicol. 1999: 23: 141-146.
• 6. Slaughter L.: Involvement of drugs in sexual assault. J. Reprod. Med. 2000; 4: 425-430.
• 7. Gallimberti L., Canton G., Gentile N. i wsp.: Gamma-hydroxybutyric acid for treatment of alcohol withdrawal syndrome. Lancet 1989; 2: 787-789.
• 8. Bhattacharya I., Boje M.K.: GHB (gamma-hydroxybu-tyrate) carrier-mediated transport across the blood-brain barrier. J. Pharmacol. Exp. Ther. 2004; 311: 92-98.
• 9. Chin R.L., Sporer K.A., Cullison B. i wsp.: Clinical course of gamma-hydroxybutyrate overdose. Ann. Emerg. Med. 1998; 31: 716-722.
• 10. Zvosec D.L., Smith S.W.: Agitation is common in -hydroxybutyrate toxicity. Am. J. Emerg. Med. 2005: 23: 316-320.
• 11. Juhascik M., Le N.L., Tomlinson K. i wsp.: Development of an analytical approach to the specimens collected from victims of sexual assault. J. Anal. Toxicol. 2004; 28: 400-406.
• 12. Villain M., Cirimele V, Ludes B., Kintz P: Ultra-rapid procedure to test for gamma-hydroxybutyric acid in blood and urine by gas chromatography-mass spectrometry. J. Chromatogr. B. Analyt. Technol. Biopmed. Life Sci. 2003; 792: 83-87.
• 13. Kintz P., Cirimele V., Jamey C., Ludes B.: Testing for GHB in hair by GC/MS/MS after a single exposure. Application to document sexual assault. J. Forensic Sci. 2003; 48: 195-200.
• 14. Negrusz A., Moore C.M., Hinkel K.B. i wsp.: Deposition of 7-aminoflunitrazepam and flunitrazepam in hair after a single dose of rohypnol. J. Forensic Sci. 2001; 46: 1143-1151.
• 15. Li J., Stokes S. A., Woeckener A.: A tale of novel intoxication: a review of the effects of gamma hydroxybutyric acid with recommendations for management. Ann. Emerg. Med. 1998; 31: 729-736.
• 16. Mason PE., Kerns WP: Gamma-hydroxybutyric acid (GHB) intoxication. Acad. Emerg. Med. 2002; 9: 730-739.
• 17. Taraber A.F., Nelson L.S.: The gamma-hydroxybutyrate withdrawal syndrome. Toxicol. Rev. 2004; 23: 45-49.
• 18. McDonough M., Kennedy N., Glasper A., Bearn J.: Clinical features and management of gamma-hydroxybutyrate (GHB) withdrawal: a review. Drug Alcohol Depend. 2004; 75: 3-9.
• 19. National Drug Intelligence Center: Information Bulletin: GHB Analogs 2002.
• 20. Kohrs F.P, Porter W.H.: Gamma-hydroxybutyrate intoxication and overdose. Ann. Emerg. Med. 1999; 33: 475.

• Document Type: article