Postawy rodziców wobec szczepień ochronnych dzieci na Górnym Śląsku

• Authors: Katarzyna Gawlik , Halina Woś

Title variants

EN

The attitudes of parents towards vaccination in the region of Upper Silesia in Poland

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Najlepszą ochroną przeciwko chorobom zakaźnym są szczepienia ochronne. Poznanie poglądów i przekonań rodziców na temat szczepień pozwala na podjęcie działań zmierzających do zwiększenia ich zaufania wobec szczepień i utrzymania wyszczepialności dzieci na akceptowanym poziomie. Cel pracy: Celem pracy była analiza postaw rodziców wobec szczepień ochronnych dzieci na terenie Górnego Śląska poprzez zbadanie świadomości na temat bezpieczeństwa, skuteczności i konieczności ich stosowania oraz ustalenie potrzeb w zakresie edukowania rodziców w tej dziedzinie. Materiał i metody: Badaniem została objęta 600-osobowa grupa rodziców mających dzieci w wieku do 6. roku życia. Analizę przeprowadzono w losowo wybranych przedszkolach na terenie Bielska-Białej, w Szpitalu Pediatrycznym w Bielsku-Białej oraz w Klinice Pediatrii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Metodą badawczą był sondaż diagnostyczny z użyciem kwestionariusza ankiety konstrukcji własnej. Wyniki: Realizacja szczepień obowiązkowych dzieci w badanej grupie rodziców jest na wysokim poziomie. Mniej niż połowa badanych otrzymała informacje o możliwych niepożądanych działaniach szczepionek od lekarza czy pielęgniarki. Po szczepieniu wystąpiły u dzieci niepożądane odczyny, mające jednak łagodny charakter. W badanej grupie przeważali rodzice wyrażający negatywną opinię o bezpieczeństwie i skuteczności szczepień oraz nieposiadający zdania na ten temat. Badani najczęściej czerpali informacje o szczepieniach od lekarza i z internetu. Rodzice uważali, że szczepienia są potrzebne, ale niepozbawione ryzyka. Wniosek: Zobligowanie pracowników ochrony zdrowia do większego zaangażowania w edukację rodziców na temat bezpieczeństwa i skuteczności szczepień ochronnych oraz informowania o możliwości wystąpienia objawów niepożądanych po szczepieniu.

EN

Vaccination provides the best protection against infectious diseases. Getting to know parents’ beliefs and opinions about vaccination allows one to undertake actions aiming to increase their confidence about vaccination and maintain vaccination coverage at an acceptable level. Aim of the study: The aim of the study was to analyse the attitudes of parents towards vaccination in Upper Silesia, Poland, by investigating the parents’ awareness of safety, efficacy and the need for vaccination in children, and to establish educational needs of parents in the area of vaccination. Material and methods: Six hundred parents of children at the age of 0–6 years were included in the study. The study was conducted in randomly selected kindergartens in Bielsko-Biała, in the Paediatric Hospital in Bielsko-Biała and in the Department of Paediatrics of the Medical University of Silesia in Katowice. The research was conducted through a diagnostic survey, using a self-constructed questionnaire. Results: The implementation of mandatory vaccination of children in the investigated group is at a high level. Less than a half of the surveyed parents received information about adverse effects of vaccines from a doctor or a nurse. After vaccination, children experienced adverse reactions, which were mild. In the study group, most parents expressed a negative opinion about safety and effectiveness of vaccination, or had no opinion on the subject. The parents usually derived information about vaccination from a doctor and the Internet. The parents believed that vaccinations were necessary but not free from risks. Conclusions: The study reveals that it is significant to make health care professionals more involved in the education of parents about safety and efficacy of vaccination and to have them provide information about adverse effects of vaccination.

Keywords

EN

dziecko; postawy rodziców; szczepienia

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Medical Communications
• Journal: Pediatria i Medycyna Rodzinna
• Year: 2018
• Volume: 14
• Issue: 4
• Pages: 416–420

Contributors

author

Katarzyna Gawlik

• Katedra Pielęgniarstwa, Wydział Nauk o Zdrowiu, Akademia Techniczno-Humanistyczna, Bielsko-Biała, Polska

author

Halina Woś

• Katedra Pielęgniarstwa, Wydział Nauk o Zdrowiu, Akademia Techniczno-Humanistyczna, Bielsko-Biała, Polska

References

• Zasada A: Nowy problem zakażeń Corynebacterium diphtheriae w Polsce i w Europie. Zakażenia 2017; 17 (2): 84–87.
• Jakinovich A, Sood SK: Pertussis: still a cause of death, seven decades into vaccination. Curr Opin Pediatr 2014; 26: 597–604.
• Bernatowska E, Jackowska T: Rola rekomendacji ekspertów w podejmowaniu strategicznych decyzji dotyczących szczepień ochronnych oraz w wydawaniu indywidualnych zaleceń dla dzieci i osób dorosłych. Pediatr Pol 2014; 89: 151–156.
• Bernatowska E, Pac M: Fakty o mitach – czy szczepionki są bezpieczne. Stand Med Pediatr 2011; 8: 711–718.
• Marchewka AK, Majewska A, Młynarczyk G: Działalność ruchu antyszczepionkowego, rola środków masowego komunikowania oraz wpływ poglądów religijnych na postawę wobec szczepień ochronnych. Post Mikrobiol 2015; 54: 95–102.
• Gawińska E: Szczepienia – konieczność, wybór czy potrzeba? Med Og Nauk Zdr 2014; 20: 107–108.
• Główny Inspektorat Sanitarny: Stan sanitarny kraju w roku 2014. Available from: http://gis.gov.pl [cited: 23 April 2018].
• Faleńczyk K, Piekarska M, Pluta A et al.: Czynniki wpływające na postawy rodziców wobec szczepień ochronnych u dzieci. Post Nauk Med 2016; 29 (6): 380–385.
• Łopata E, Biesiada P, Kałucka S: Opinie rodziców na temat zasadności szczepień obowiązkowych w Polsce. Fam Med Primary Care Rev 2014; 16: 252–254.
• Narodowy Instytut Zdrowia publicznego – Państwowy Zakład Higieny: Biuletyn „Szczepienia ochronne w Polsce”. Available from: http://wwwold.pzh.gov.pl/ [cited: 23 April 2018].
• Grudziecka I, Pierlak A, Bartoszek-Walczyk B et al.: Częstość i przyczyny odmowy szczepień ochronnych na oddziale noworodkowym Beskidzkiego Centrum Onkologii Szpitala Miejskiego im. Jana Pawła II w Bielsku-Białej w latach 2014–2016. Zakażenia 2017; 17 (6): 47–50.
• Jaroszewska K, Marciniak A, Gawlak M et al.: Postrzeganie aktywności ruchów antyszczepionkowych przez rodziców małych dzieci. Post Nauk Med 2014; 27 (9): 617–621.
• Leask J, Kinnersley P, Jackson C et al.: Communicating with parents about vaccination: a framework for health professionals. BMC Pediatr 2012; 12: 154.
• Koperny M, Bała M, Bandoła K et al.: Analiza występowania niepożądanych odczynów poszczepiennych w Polsce w latach 2003–2012. Probl Hig Epidemiol 2014; 95: 609–615.
• Bednarek A, Zarzycka D: Potrzeba i założenia nowoczesnej edukacji na przykładzie szczepień ochronnych. Probl Hig Epidemiol 2015; 96: 1–7.
• Harmsen IA, Doorman GG, Mollema L et al.: Parental information-seeking behaviour in childhood vaccinations. BMC Public Health 2013; 13: 1219.
• Freed GL, Clark SJ, Butchart AT et al.: Sources and perceived credibility of vaccine-safety information for parents. Pediatrics 2011; 127 Suppl 1: S107–S112.
• Rogalska J, Augustynowicz E, Gzyl A et al.: Źródła informacji oraz wiedza rodziców na temat szczepień ochronnych w Polsce. Przegl Epidemiol 2010; 64: 83–90.
• Kata A: A postmodern Pandora’s box: anti-vaccination misinformation on the Internet. Vaccine 2010; 28: 1709–1716.
• Bucholc B, Górska P, Janaszek-Seydlitz W: Liczba wykonywanych szczepień a układ odpornościowy. Przegl Epidemiol 2011; 65: 629–634.
• Gołoś A, Lutyńska A: Tiomersal w szczepionkach – aktualny stan wiedzy. Przegl Epidemiol 2015; 69: 157–161.
• Taylor LE, Swerdfeger AL, Eslick GD: Vaccines are not associated with autism: an evidence-based meta-analysis of case-control and cohort studies. Vaccine 2014; 32: 3623–3629.
• Mastalerz-Migas A, Zagórska J, Steciwko A: Fakty i mity na temat szczepień ochronnych w opinii pacjentów praktyki lekarza rodzinnego. Fam Med Primary Care Rev 2011; 13: 446–449.

• Document Type: article