Straty i marnowanie żywności – charakterystyka problemu oraz sposoby przeciwdziałania skali zjawiska

• Authors: Marek Zborowski , Anna Mikulec , Małgorzata Wygoda , Zuzanna Wojtas , Agnieszka Magiera , Katarzyna Kruczek

Title variants

EN

Food losses and waste – characteristics of the problem and ways to counteract the scale of the phenomenon

Abstracts

EN

Introduction. Food losses and waste are a serious problem of the 21st century. The amount of food waste currently exceeds the food needs of countries struggling with the inability to meet the nutritional needs of the population, in especially developing countries. Consumers consider food waste to be a serious problem both ethically and socially, as well as environmentally and economically, but despite this, nearly 1/3 of global food production is wasted.
Aim. The aim of the work was to present the scale of the problem of food losses and waste and ways to reduce the scale of the problem.
Material and methods. The method used within this study consists of the analysis of literature on the topic of natural feeding.
Overview. The problem of food waste is diverse and related to numerous factors, ranging from the level of income, technical and technological limitations related to infrastructure and transport, to consumer behavior and attitudes. A large part of food loss and waste takes place when purchasing food products. Buying too much food may generate losses due to the expiry date. The second serious problem related to overproduction of food is the preparation of too large portions of food that cannot be consumed, resulting in wastage.
Conclusions. An important factor determining beneficial changes in the field of reducing food losses and waste should be education on increasing awareness of food safety and presenting the possibilities of rational food management.

PL

Wstęp. Straty i marnowanie żywności stanowią poważny problem XXI wieku. Ilość traconej żywności przekracza obecnie potrzeby wyżywienia krajów borykających się z brakiem możliwości zabezpieczenia potrzeb żywieniowych społeczeństwa krajów szczególnie rozwijających się. Konsumenci rozpatrują marnowanie żywności jako poważny problem zarówno pod względem etycznym i społecznym jak również środowiskowym i ekonomicznym, jednak mimo to blisko 1/3 światowej produkcji żywności na świecie jest marnowana.
Cel. Celem pracy było przedstawienie skali problemu strat i marnowania żywności oraz sposobów ograniczenia skali problemu.
Materiał i metody. Metoda zastosowana w pracy to analiza literatury dotyczącej strat i marnowania żywności.
Przegląd. Problem z marnowaniem żywności jest zróżnicowany i związany z licznymi czynnikami począwszy od poziomu dochodów, ograniczeniami technicznymi oraz technologicznymi związanymi z infrastrukturą i transportem, aż po zachowania i postawy konsumentów. Duża część strat i marnowania żywności ma miejsce już w chwili zaopatrywania się w produkty żywnościowe. Zakup zbyt dużej ilości żywności może generować straty związane z upływem terminu przydatności do spożycia. Drugim poważnym problemem związanym z nadprodukcją żywności jest przygotowanie zbyt dużych porcji żywności, które nie mogą zostać skonsumowane czego konsekwencją jest ich marnowanie.
Wnioski. Istotnym czynnikiem determinującym korzystne zmiany w zakresie ograniczania strat i marnowania żywności powinna być edukacja na temat zwiększania świadomości na temat bezpieczeństwa żywności oraz przedstawienie możliwości racjonalnego zarządzanie żywnością.

Keywords

PL

marnowanie żywności; straty żywności; konsument; edukacja

EN

food waste; food loss; consumer; education

• Publisher: Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
• Journal: Innowacje w Pielęgniarstwie i Naukach o Zdrowiu
• Year: 2024
• Volume: 9
• Issue: 4
• Pages: 107-113

Dates

published

2024

Contributors

author

Marek Zborowski

• Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Sączu

author

Anna Mikulec

• Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Sączu

author

Małgorzata Wygoda

• Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Sączu (Koło Naukowe Dietetyków)

author

Zuzanna Wojtas

• Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Sączu (Koło Naukowe Dietetyków)

author

Agnieszka Magiera

• Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Sączu (Koło Naukowe Dietetyków)

author

Katarzyna Kruczek

• Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Sączu (Koło Naukowe Dietetyków)

References

• Mikulec A., Zborowski M., Cisoń-Apanasewicz U., Stawiarska A., Rudzka A., Kowalski S. The state of knowledge on food safety and food waste among young consumers. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2023;30,2(135):57–81.
• Neffe-Skocińska K., Tomaszewska M., Bilska B., Kołożyn-Krajewska D. Zachowania starszych konsumentów wobec zjawiska marnotrawstwa żywności. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2020;27,1 (122):122–136.
• Zborowski M., Mikulec A. Dietary Catering: The Perfect Solution for Rational Food Management in Households. Sustainability, 2022;14:9174.
• Bednarczuk A., Śleszyński J. Marnotrawstwo żywności w Polsce. Problemy Rolnictwa Światowego. Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie, 2019;4:19–30.
• Global Report Cries 2023. Dostęp on-line pod adresem: https://www.wfp.org/publications/global-report-food-crises-2023 (dostęp: 23.03.2024).
• Mikulec A., Zborowski M., Problem głodu na świecie w świetle pandemii COVID-19, Sztuka Leczenia, 2022;37(2):65–70.
• The Sustainable Development Goals Report 2022. Dostęp on-line pod adresem: https://unstats.un.org/sdgs/report/2022/ (dostęp: 23.03.2024).
• Bilska B., Tomaszewska M., Kołożyn-Krajewska D.: Food waste in polish households – Characteristics and sociodemographic determinants on the phenomenon. Nationwide research. Waste Management, 2024;176:30–40.
• FAO. Food Wastage Footprint: Full-Cost Accounting, Final Report. FAO; Rome, Italy: 2014.
• Gustavsson J., Cederberg C., Sonesson U., van Otterdijk R., Meybeck A.: Global Food Losses and Food Waste. FAO: Rome, Italy: 2011.
• United Nations. Department of Economic and Social Affairs Sustainable Development. The 17 Goals. Dostęp on-line pod adresem: https://sdgs.un.org/goals/ (dostęp: 23.03.2024).
• Grosso M, Falasconi L. Addressing food wastage in the framework of the UN Sustainable Development Goals. Waste Management & Research. 2018;36(2):97–98.
• Ishangulyyev R, Kim S, Lee SH. Understanding Food Loss and Waste-Why Are We Losing and Wasting Food? Foods. 2019;29,8(8):297.
• Bilska B., Tomaszewska M., Kołożyn-Krajewska D. Analysis of the Behaviors of Polish Consumers in Relation to Food Waste. Sustainability 2020;12:304.
• Tarczyńska A. Skala marnowania żywności wśród studentów Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2021;28,2(127):121–131.
• Stancu, V., Haugaard, P., Lähteenmäki, L. Determinants of consumer food waste behavior: Two routes to food waste. Appetite 2016;96:7–17.
• Nicewicz R,. Bilska B. The Impact of the Nutritional Knowledge of Polish Students Living Outside the Family Home on Consumer Behavior and Food Waste. International Journal of Environmental Research and Public Health. 2022;19(20):13058.
• Wielicka-Regulska A., Mitmańska Ż., Kiss M. Rola i aktywność banków żywności w ograniczaniu strat żywności i niedożywienia w Polsce. Handel Wewnętrzny. 2018;3,374,395–405.
• How to reduce food waste at home. Dostęp on-line pod adresem: https://www.eufic.org/en/food-safety/article/how-to-reduce-food-waste-at-home (dostęp: 23.03.2024).

Identifiers

DOI

10.21784/IwP.2024.024

Biblioteka Nauki

63350747