EN
During last years an interest in the processes of transport and fate of pollutants to the polar regions located distantly from industrial centers, has significantly increased. The current analytical techniques enabling conducting studies prove that the Arctic regions (in the past considered as a pollution free area) have become an area of highly intensive anthropopresion. Svalbard archipelago stands out from the other polar regions due to its specific environmental conditions and geographic location, which results in becoming a reservoir of contamination in this area. Systematic environmental monitoring of arctic regions is extremely important due to an unique opportunity of observing a direct impact of pollution on the ongoing processes in the area of interest. In this way measurement data obtained are a valuable source of information, not only on changes occurring in the Arctic ecosystem, but also on estimated global impact of certain xenobiotics present in the environment. Furthermore, qualitative and quantitative studies on particular chemicals deposited in different regions of the Arctic ecosystem may constitute the basis for undertaking actions aimed at preventing negative effects caused by these pollutants.
PL
Na przestrzeni ostatnich lat znacząco wzrosło zainteresowanie procesami transportu i losem trwałych zanieczyszczeń w miejscach odległych od centrów przemysłowych, takich jak obszary polarne. Nowoczesne techniki analityczne pozwoliły na przeprowadzenie badań, które dowiodły, że również Arktyka, która w przeszłości była uważana za teren pozbawiony zanieczyszczeń, stała się obszarem o dużej intensywności antropopresji. Archipelag Svalbard wyróżnia się na tle innych rejonów polarnych ze względu na specyficzne warunki środowiskowe oraz położenie geograficzne, które czynią ten obszar rezerwuarem zanieczyszczeń. Monitorowanie stanu środowiska rejonów arktycznych jest niezwykle ważne ze względu na unikatową możliwość obserwacji bezpośredniego wpływu zanieczyszczeń na procesy zachodzące w badanym obszarze. Uzyskane w ten sposób dane pomiarowe stanowią cenne źródło informacji nie tylko o zmianach zachodzących w ekosystemie Arktyki, ale również pozwalają na oszacowanie wpływu określonych ksenobiotyków na środowisko w skali globalnej. Ponadto badania rodzaju i ilości substancji chemicznych zdeponowanych w różnych elementach ekosystemu stanowią podstawę do podejmowania działań, które mają na celu zapobieganie negatywnym oddziaływaniom zanieczyszczeń.