Full-text resources of PSJD and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl
Preferences help
Polish version English version Language
enabled [disable] Abstract
Number of results

Results found: 8

Number of results on page
first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  województwo śląskie
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Endemie o długotrwale największych i najmniejszych częstościach zgonów na raka płuca na terenie województwa śląskiego

100%
Zemła B., Banasik T. R., Kołosza Z., Rumińska-Krawczyk R.
Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine
|
2013
|
vol. 16
|
issue 2
31-37
EN
Background: The registration of deaths by causes (here: a lung cancer, C33–C34, by ISCD&HRP, X revision) in Silesia voivodeship (and in general for Poland) can be characterised by a high degree of completeness giving objective and reliable evaluations on mortality. Everywhere however the distribution of cancer mortality rates is very unequal (by the population groups, administrative units, etc.), what conducting go on to looking for risk areas (endemic areas with a long-lasting occurrence of the biggest and/or smallest mortality rates). It is a base of more rationally fight with cancers. Materials and methods: A lung cancer deaths data for Silesia voivodeship has been obtained from the G.U.S. (Main Statistical Office). A special “death certificate” guarantees to produce an objective picture of macro-, and micropopulation cancer mortality. Basing on the neoplasms and demographic data (from G.U.S. as well), the following mortality rates were calculated to be average for 11-year period (1999–2009) and two externally periods: 1999–2002 and 2006–2009: a) age-specific rates (for 5-year age groups, i.e. 0–4, 5–9, etc., up to the age of 85+), b) crude rates per 100 thousands and c) age-adjusted rates with the use of direct method by M. Spiegelman’s, with the use of the age structure of “world population” (by R. Doll’s). To evaluate of the statistically significant between standardized mortality rates (coun-ties : whole voivodeship) were used O.S. Miettinen’s and P. Katz’s procedures. Results: In 1999– 2009 (i.e. during 11-years), within Silesia voivodeship, 21826 (i.e. 77.3%) men died because of the lung cancer and 6397 (i.e. 22.7%) women; it is combined for both sexes – 28223 cases of death were registered. Age-adjusted mortality rate for males is 61.9/100 thousands and was distinctly bigger then among females – 13.7/100 thousands. However, in comparison two extreme periods (i.e. 1999– 2002 : 2006–2009), age-adjusted mortality rates because of the lung cancer in men decreased about 11.7%, and among women increased about 16.7%. The highest frequency of death cases caused by the lung cancer among men is concentrated in central and eastern part of Silesia voivodeship, urbanized and industrial. Similarly as for women (tab. II). The lung cancer in the borders (mainly for villages) of Silesia voivodeship is rarely diagnosed, as the result smaller mortality. Conclusions: 1. There is a partly chorologic correlation between endemic areas with a long-time the biggest and smallest lung cancer mortality, taking into account males and females population within Silesia voivodeship. 2. To highest risk endemic areas of the deaths for lung cancer is need putting into the public life more “aggressive” activities, especially concerning the primary preventive (for example in the overcoming nicotinizm).
PL
Wstęp: Rejestracja zgonów wg przyczyn (tutaj: nowotworów złośliwych płuca, C33–C34, wg MSKChiPZ, X rewizja) w woj. śląskim (i w ogóle w Polsce) charakteryzuje się wysokim stopniem kompletności dając miarodajne i obiektywne oceny w zakresie umieralności. Wszędzie jednak rozkład współczynników umieralności jest bardzo nierównomierny (wg grup populacyjnych, jednostek administracyjnych itd.), co prowadzi dalej do poszukiwań rejonów ryzyka (endemii) o długotrwałym występowaniu największych i/lub najmniejszych współczynników umieralności. To podstawa bardziej racjonalnej walki z nowotworami. Materiały i metody: Informacje o zgonach na nowotwory złośliwe płuca dla woj. śląskiego uzyskano w GUS. Specjalna „karta zgonu” daje rękojmię wykreowania obiektywnego obrazu makro-, czy mikropopulacyjnego umieralności na nowotwory. W oparciu o dane o nowotworach i dane demograficzne obliczono następujące rodzaje współczynników umieralności dla 11-letniego okresu (1999–2009) i dwóch okresów skrajnych: 1999–2002:2006–2009 – a) współczynniki cząstkowe (dla 5-letnich grup wieku, tj. 0–4, 5–9 aż do 85+), b) współczynniki surowe i c) współczynniki standaryzowane metodą bezpośrednią wg M. Spiegelmana, przy użyciu struktury wieku „populacji świata” (zmodyfikowanej wg R. Dolla). Do oceny istotności statystycznej pomiędzy współczynnikami standaryzowanymi (powiaty : całego województwa) użyto procedur O.S. Miettinena i P. Katza. Wyniki:W okresie 1999–2009 (tj. w ciągu 11 lat) z powodu raka płuca zmarło na terenie woj. śląskiego 21826 (tj. 77,3%) mężczyzn oraz 6397 (tj. 22,7%) kobiet; łącznie dla obu płci zarejestrowano 28223 zgony. Standaryzowany współczynnik umieralności dla mężczyzn wyniósł 61,9/100 tys. i był wyraźnie większy niż współczynnik dla kobiet – 13,7/100 tys. Jednakże w porównaniu 2 skrajnych okresów (tj. 1999–2002:2006–2009) standaryzowany współczynnik umieralności na raka płuca u mężczyzn obniżył się o 11,7%, a u kobiet wzrósł o 16,7%. Największa częstość zgonów z powodu raka płuca u mężczyzn koncentruje się w centralnej i wschodniej części woj. śląskiego, zurbanizowanej i uprzemysłowionej (ryc. 1). Podobnie jest u kobiet (ryc. 2). Na obrzeżach (głównie na wsiach) województwa zgony na raka płuca występują rzadziej. Wnioski: 1. Istnieje częściowa korelacja chorologiczna pomiędzy endemiami o długotrwale największych i najmniejszych współczynnikach umieralności na raka płuca wg płci w obrębie woj. śląskiego. 2. Do endemii o największym ryzyku zgonów na raka płuca należy wprowadzić bardziej „agresywne” działania zwłaszcza w zakresie profilaktyki pierwotnej (np. w zwalczaniu nikotynizmu).
2
Publication available in full text mode
Content available

Zróżnicowanie przeciętnego dalszego trwania życia w wybranych podregionach województwa śląskiego a jakość powietrza atmosferycznego w latach 2008–2012

100%
Korczyńska A., Kowalska M.
Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine
|
2014
|
vol. 17
|
issue 4
47-53
EN
Background. The studies of life expectancy diversity of subregions in Silesia voivodeship are complemented with an important information on health inequalities. Air quality impact can not be excluded from the potential determinants of this diversity. The aim of the study is to provide an answer whether diversity of life expectancy (LE) in selected subregions in Silesia voivodeship at the time of birth (LE0+) and over 65 years of age (LE65+) corresponds with the data on air pollution recorded for the years between 2008 and 2012. Material and methods. Data was collected on life expectancy 0+ (LE0+) and life expectancy 65+ (LE65+) for 2012 for the population in three subregions (Central Statistical Office – CSO). The analysis included three subregions: the best (bielski subregion), average (katowicki), and the worst (rybnicki) of air quality defined by annual average concentrations of gaseous and particulate pollutants (Regional Inspectorate of Environmental Protection – RIEP, between 2008 and 2012). Then the LE was correlated with the average area pollution levels between 2008 and 2012. Results. Results of the study show diversity of LE in subregions. The lowest values LE0+ and LE65+ in 2012 were for males (70.1 and 14.8 years) and for females (78.7 and 18.6 years) in katowicki subregion. The highest LE0+ and LE65+ was observed for males (73.2 and 15.4 years) and females (80.9 and 19.5 years) in bielski subregion. Annual average area concentrations of air pollutants in subregions bielski, rybnicki and katowicki were: for PM10 42.1, 64.1 and 51 μg/m3 respectively; for PM2.5 36.8, 39 and 32.3 μg/m3 respectively; for benzo(a)pyrene 7.4, 13.4 and 7.6 ng/m3respectively. Conclusions. The relationship between life expectancy and air quality doesn’t provide an unambiguous answer whether LE is structured by various factors, such as a level of income available medical infrastructure and lifestyle.
PL
Wstęp. Badanie zróżnicowania przeciętnego dalszego trwania życia (PDTŻ) mieszkańców poszczególnych podregionów województwa śląskiego może stanowić istotne uzupełnienie informacji na temat występujących nierówności w zdrowiu. Wśród potencjalnych uwarunkowań tego zróżnicowania, nie można wykluczyć wpływu jakości powietrza atmosferycznego. Celem pracy jest odpowiedź na pytanie czy zróżnicowanie PDTŻ w wybranych podregionach województwa śląskiego w momencie urodzenia (PDTŻ0+) oraz powyżej 65. roku życia (PDTŻ65+) koresponduje z danymi o zanieczyszczeniu powietrza w latach 2008–2012. Materiał i metody. Zgromadzono dane dla 2012 roku o PDTŻ0+ oraz PDTŻ65+ dla mieszkańców trzech podregionów (GUS). Wanalizie uwzględniono trzy podregiony: o najlepszej (podregion bielski), o umiarkowanej (katowicki) oraz o najgorszej (rybnicki) jakości powietrza określone na podstawie średniorocznego stężenia zanieczyszczeń gazowych i pyłowych (WIOŚ, lata 2008– 2012). Następnie PDTŻ korelowano ze średnioobszarowymi poziomami zanieczyszczeń dla lat 2008–2012. Wyniki. Wyniki badania ujawniają zróżnicowanie PDTŻ w podregionach. Najniższe wartości PDTŻ0+ i PDTŻ65+ w 2012 roku dotyczyły mężczyzn (odpowiednio 70,1 i 14,8 lat) oraz kobiet (odpowiednio 78,7 i 18,6 lat) w podregionie katowickim. Najdłuższe PDTŻ0+ i PDTŻ65+ odnotowano u mężczyzn (odpowiednio 73,2 i 15,4 lat) i kobiet (odpowiednio 80,9 i 19,5 lat) podregionu bielskiego. Średnioroczne obszarowe stężenia zanieczyszczeń powietrza w podregionach bielskim, rybnickim i katowickim wyniosły dla PM10 odpowiednio 42,1, 61,4 i 51 μg/m3; dla PM2,5 odpowiednio 36,8, 39 i 32,3 μg/m3; dla benzo(a)piranu odpowiednio 7,4, 13,4 i 7,6 ng/m3. Wnioski: Próba powiązania długości trwania życia z jakością powietrza atmosferycznego nie dała jednoznacznej odpowiedzi, co może tłumaczyć fakt, że PDTŻ kształtowane jest przez różne czynniki, w tym m.in. wysokość dochodów, dostępną infrastrukturę medyczną, styl życia.
3
Publication available in full text mode
Content available

Endemie o największych i najmniejszych współczynnikach umieralności na nowotwory złośliwe ogółem w obrębie województwa śląskiego

100%
Zemła B., Banasik T. R., Kołosza Z.
Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine
|
2012
|
vol. 15
|
issue 4
95-103
EN
Background: An amount of the cancer deaths within Silesia Voivodeship is constantly increasing, although unequally in a separate districts. Therefore an attempt looking for endemic areas with long-lasting appear the biggest and smallest mortality rates. Materials and methods: On the basis of the „death cards” and the demographic data the main Bureau of statistics, the partial (for the 5-year age group: 0–4, 5–9, up till 85+) crude and standardized according to the age structure of the „world population”– cancer mortality rates were calculated. The calculations of the above mentioned rates were based on the 125,162 persons who died as the result of cancer in the years 1999– 2009 within Silesia Voivodeship. Results: It is assumed that in Silesia Voivodeship the registration of deaths by causes can be characterized by a high degree of completeness, what give objective and reliable statistics values. In the years 1999–2009 in Silesia Voivodeship 125,162 person died as the result of all cancers (70,544 males, i.e. 56,4% and 54,618 females i.e. 43,6%). Age-adjusted average mortality rates varied from minimum of 182.0/100 thousand to maximum 247.3/100 thousand among males and from 89.9/100 thousand to 135.4/100 thousand among females. The distribution of age-standardized cancer mortality rates for all sites among males and females within Silesia Voivodeship (by 36 counties) is very unequal. On the maps (fig. 1D and 2D) described the endemic areas with the biggest and smallest statistically significant mortality rates in the years 1999–2009. Conclusion: These results it is a base to organize of diverse prevention activities (anti-cancer education, secondary prevention – screenings, etc.).
PL
Wstęp: Liczba zgonów z powodu nowotworów złośliwych w obrębie woj. śląskiego stale wzrasta, chociaż nierównomiernie w poszczególnych powiatach. Stąd próba poszukiwania endemii z długotrwale występującymi największymi i najmniejszymi współczynnikami umieralności. Materiał i metody: Na podstawie „kart zgonu” i danych demograficznych z GUS zostały obliczone cząstkowe (wg grup 5-letnich: 0–4, 5–9 itd. aż do 85+), surowe i standaryzowane wg struktury wieku „populacji świata”– współczynniki umieralności. Obliczenia ww. współczynników oparto o 125.162 przypadki zgonów na nowotwory złośliwe w latach 1999–2009 w obrębie woj. śląskiego. Wyniki: Przyjmuje się, że rejestracja zgonów wg przyczyn w woj. śląskim charakteryzuje się wysokim stopniem kompletności, co daje obiektywne i miarodajne wartości statystyczne. W latach 1999–2009 w obrębie woj. śląskiego z powodu nowotworów złośliwych ogółem zmarły 125.162 osoby (70.544 mężczyzn, tj. 56,4% i 54.618 kobiet tj. 43,6%). Standaryzowane, średnie współczynniki umieralności wahały się od minimum 182,0/100 tys. do 247,3/100 tys. wśród mężczyzn i od 89,9/100 tys. do 135,4/100 tys. wśród kobiet. Rozkład standaryzowanych współczynników umieralności na nowotwory złośliwe ogółem jest wśród mężczyzn i kobiet w obrębie woj. śląskiego (wg 36 powiatów) bardzo nierównomierny. Na mapach (ryc. 1D i 2D) przedstawiono obszary (endemie) o statystycznie istotnie wysokich i niskich współczynnikach umieralności. Wniosek: Te wyniki to podstawa do organizacji różnorodnych działań przede wszystkim prewencyjnych (oświata antynowotworowa, prewencja wtórna – skryningi itp.).
4
Publication available in full text mode
Content available

Zanieczyszczenie kadmem powietrza atmosferycznego miast śląskich

100%
Moździerz A., Juszko-Piekut M., Stojko J.
Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine
|
2014
|
vol. 17
|
issue 1
25-33
EN
Background. For many years, researchers have evaluated environmental damage caused by heavy metals, including cadmium, as well as health risks in the population exposed to them. Thus the aim of our study was to evaluate cadmium levels in the atmospheric air in 2009, including summer and winter heating season. A comparative analysis was performed using the corresponding data from 2005–2008. Material and Methods. In the study, we used the statistical output data of air pollution obtained from particular measurement stations in the Silesian Voivodeship. The measurements were taken in the Provincial Sanitary and Epidemiological Station in Katowice city as a procedure of environmental monitoring. PM10 samples were processed to determine cadmium (Cd) concentration using atomic absorption spectrometry (AAS). Results. In 2009, annual average cadmium levels in the atmospheric air were 0.7 ng/m3 – 5.3 ng/m3. The highest level was recorded in Miasteczko Śląskie and the lowest one in Jaworzno. The target level of cadmium (5 mg/m3) in the air for the protection of human health was exceeded within the station – Miasteczko Śląskie. In the other ten measuring stations both in 2009 as well as the time interval 2005–2008 target of cadmium determined annum has not been exceeded. The collected data indicate a seasonal variation of the cadmium concentration in ambient air. Conclusions. The levels of air pollution by cadmium in the cities studied Silesia in 2009 and in the years 2005–2008 have remained at a similar level.
PL
Wstęp. Od wielu lat prowadzone są badania oceniające zagrożenie środowiska i ryzyko utraty zdrowia populacji narażonej na działanie metali ciężkich, w tym kadmu. Celem pracy była ocena poziomu zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego kadmem w roku 2009, uwzględniając okres letni oraz zimowy – grzewczy, przeprowadzono analizę porównawczą analogicznych danych pochodzących z lat wcześniejszych. 2005–2008. Materiał i metody.Wopracowaniu wykorzystano wyjściowe dane statystyczne pomiarów zanieczyszczeń powietrza, pochodzących z poszczególnych stanowisk pomiarowych zlokalizowanych na terenie województwa śląskiego. Pomiary wykonano w ramach systemu sanitarnych badań atmosfery (Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Katowicach). Próbki pyłu PM10 poddane były obróbce w celu oznaczenia kadmu (Cd) metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej (ASA). Wyniki.Wroku 2009 wartości średnich rocznych stężeń kadmu w powietrzu atmosferycznym wynosiły od 0,7 ng/m3 do 5,3 ng/m3. Najwyższe stężenie kadmu zanotowano na terenie jednostki administracyjnej Miasteczko Śląskie, a najniższe w Jaworznie. Docelowy poziom kadmu (5 ng/m3) w powietrzu wyznaczony ze względu na ochronę zdrowia ludzi został przekroczony na terenie stacji – Miasteczko Śląskie. Na terenie pozostałych dziesięciu stacji pomiarowych zarówno w roku 2009 jak i przedziale czasowym 2005–2008 docelowy poziom kadmu wyznaczony normatywem nie został przekroczony. Zebrane dane wskazują na sezonową zmienność stężenia kadmu w powietrzu atmosferycznym. Wnioski. Poziomy zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego kadmem na terenie badanych miast Śląska w roku 2009 jak i w latach 2005–2008 utrzymują się na podobnym poziomie.
5
Publication available in full text mode
Content available

Analiza ryzyka występowania wrodzonych wad rozwojowych układu mięśniowo-szkieletowego na terenie województwa śląskiego w porównaniu z pozostałym obszarem Polski

75%
Gwiazda W., Balcerzyk A., Niemiec P., Iwanicka J., Tatarka J., Żak I.
Annales Academiae Medicae Silesiensis
|
2016
|
vol. 70
242-249
EN
INTRODUCTION: Congenital malformations occur in approx. 2–4% of newborns. The Polish Registry of Congenital Malformations, operating in Poland since 1997, enables the monitoring of malformations in the Polish population. Analysis of the regional differences in the incidence of malformations may be important in the search for risk factors and analysis of prevention activities in the area. Therefore, the aim of this study was to evaluate the risk of the birth of newborns with congenital malformations of the musculoskeletal system in the Silesian region in relation to the rest of the Polish territory included in the register. MATERIAL AND METHODS: The current work was based on data from the Polish Registry of Congenital Malfor-mations for 2001–2006. The study group consisted of children up to 2 years of age who were diagnosed with malformation, as well as still-born children with congenital malformations and those diagnosed with a defect in the prenatal period. All the statistical analyzes were performed using the software Epi Info 7. RESULTS: The incidence of congenital malformations of the musculoskeletal system in Silesia was higher than in the rest of the Polish territory in all the analyzed years except for 2003. The greatest increase in the risk was found for Q68 and Q67 defects. The incidence of congenital malformations in Silesia showed a downward trend in the period from 2001 to 2006. CONCLUSIONS: Congenital malformations of musculoskeletal disorders occurred more frequently in the Upper Silesia region than in the rest of the Polish territory in all the analyzed years except for 2003.
PL
WSTĘP: Wrodzone wady rozwojowe występują u ok. 2–4% noworodków. W Polsce od 1997 roku działa Polski Rejestr Wrodzonych Wad Rozwojowych, który pozwala na ich monitorowanie w populacji polskiej. Analiza regionalnych różnic w częstości występowania wad wrodzonych może mieć istotne znaczenie w poszukiwaniu czynników ryzyka oraz analizie działań profilaktycznych na danym terenie. Celem niniejszej pracy była ocena ryzyka urodzeń noworodków z wrodzonymi wadami rozwojowymi układu mięśniowo-szkieletowego w województwie śląskim w odniesieniu do pozostałego obszaru Polski objętego rejestrem. MATERIAŁ I METODY: Praca powstała na bazie danych pochodzących z Polskiego Rejestru Wrodzonych Wad Rozwojowych z lat 2001–2006. Grupę badaną stanowiły zgłoszone do rejestru dzieci do 2 r.ż., u których rozpoznano wadę rozwojową, dzieci martwo urodzone z wadą oraz te, u których rozpoznano wadę w okresie prenatalnym. Wszystkie analizy statystyczne przeprowadzono przy użyciu oprogramowania Epi Info 7. WYNIKI: Częstość wystąpienia wrodzonych wad rozwojowych układu mięśniowo-szkieletowego na terenie województwa śląskiego była wyższa niż na pozostałym obszarze Polski we wszystkich analizowanych latach, z wyjątkiem roku 2003. Największy wzrost ryzyka stwierdzono w przypadku wad Q68 oraz Q67. Częstość wrodzonych wad na Śląsku wykazywała tendencję spadkową w kolejnych latach od 2001 do 2006. WNIOSKI: Wrodzone wady rozwojowe układu mięśniowo-szkieletowego występowały częściej na terenie województwa śląskiego, niż na pozostałym obszarze Polski we wszystkich analizowanych latach, z wyjątkiem roku 2003.
6
Publication available in full text mode
Content available

Środowiskowe zagrożenia zdrowia w świadomości różnych grup społecznych województwa śląskiego

75%
Piekut A., Dziubanek G.
Annales Academiae Medicae Silesiensis
|
2012
|
vol. 66
|
issue 5
34-44
EN
INTRODUCTION The data from last year shows that health condition is determined by environmental factors, even up to 85%. Without the awareness of environmental health hazards in a society and knowledge of where, when and why there is environmental exposure and how it aff ects human health, it will not be possible to take preventive action. The aim of the study was to estimate the awareness of environmental health risks in a selected population of the Silesian voivodeship. MATERIAL AND METHODS The study presents data collected from questionnaire surveys conducted among 1539 residents of the Silesian voivodeship. The study population consisted of seven selected social groups: students from high schools, students of the Medical University of Silesia, women; including women in the reproductive age and pregnant, parents of preschool children, teachers, residents of Katowice- Szopienice and seniors. RESULTS The results showed that the awareness of environmental health risks in the studied social groups from the Silesian voivodeship is unsatisfactory. Although the respondents are aware of the negative environmental impact on health, they have only a basic knowledge of the pollutants present in the environment and their impact on human health. CONCLUSIONS It is necessary to popularize the knowledge about environmental health risks and develop proecological attitudes from an early age in all social groups in the population from the Silesian voivodeship.
PL
WSTĘP Dane z ostatnich lat wskazują, że stan zdrowia nawet w 85% uwarunkowany jest czynnikami środowiskowymi. Bez ukształtowanej w społeczeństwie świadomości środowiskowych zagrożeń zdrowia oraz wiedzy, gdzie, kiedy i dlaczego ma miejsce narażenie środowiskowe oraz w jaki sposób wpływa ono na zdrowie człowieka, nie jest możliwe podjęcie działań zapobiegawczych. Celem pracy była ocena świadomości środowiskowych zagrożeń zdrowia wybranych grup społecznych mieszkańców województwa śląskiego. MATERIAŁ I METODY W badaniu przedstawiono dane zebrane w wyniku sondaży diagnostycznych, przeprowadzonych wśród 1539 mieszkańców województwa śląskiego, należących do siedmiu wybranych grup społecznych: młodzieży ponadgimnazjalnej, studentów, kobiet (w tym w wieku prokreacyjnym i ciężarnych), rodziców dzieci przedszkolnych, nauczycieli, mieszkańców obszaru zdegradowanego przez przemysł ciężki oraz osób starszych. WYNIKI Wyniki wskazują, że percepcja środowiskowych zagrożeń zdrowia badanych grup społecznych z województwa śląskiego jest niezadowalająca. Pomimo że ankietowani są świadomi negatywnego wpływu środowiska na zdrowie, to posiadają jedynie podstawową wiedzę na temat zanieczyszczeń obecnych w środowisku oraz ich wpływu na zdrowie człowieka. WNIOSKI Konieczne wydaje się podjęcie działań zmierzających do popularyzacji wiedzy w zakresie zdrowia środowiskowego oraz ciągłego kształtowania pozytywnych postaw proekologicznych we wszystkich grupach społecznych, od najmłodszych lat.
7
Publication available in full text mode
Content available

Wybrane kierunki przekształceń terenów poprzemysłowych w centralnej części województwa śląskiego na podstawie analizy bazy OPI-TPP

63%
Badura P.
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia
|
2021
|
vol. 76
163-188
EN
Space is valuable. Its resources are not inexhaustible and nowadays they are shrinking faster and faster. To use them in a sustainable way, it is important to include brownfields in the socio-economic circulation. Their current condition often demands the necessity to carry out work related to cleaning the area and its restoration. However, gaining new functions, they again become part of the urban system, which itself also benefits from it. The article discusses the directions of transformations of post-industrial areas in central part of the Silesian Voivodeship and their ownership structure in 2014–2019. Based on the data obtained from the Marshal’s Office of the Silesian Voivodeship, an in-depth analysis of post-industrial areas was carried out. Out of 680 sites identified as post-industrial, the study area was narrowed down to the central subregion covering 430 sites. Based on the obtained data and taking into account the limitations of the base to only a few directions of transformation, the most frequently undertaken options for the transformation of post-industrial areas in the central subregion were presented. The discussion also attempted to define options for further development in this area and identified factors that may significantly impede the transformation of brownfield sites.
PL
Przestrzeń jest cenna. Jej zasoby nie są niewyczerpywalne, a obecnie kurczą się coraz szybciej. Aby korzystać z nich w sposób zrównoważony, istotne jest, by do obiegu społeczno-gospodarczego włączyć również tereny poprzemysłowe. Ich aktualny stan często determinuje konieczność przeprowadzenia prac związanych z ich uporządkowaniem i przywróceniem ich środowisku. Zyskując nowe funkcje, ponownie stają się one częścią systemu miejskiego, który również czerpie z tych funkcji wiele korzyści. W artykule omówiono kierunki przekształceń terenów poprzemysłowych na obszarze subregionu centralnego oraz strukturę ich własności w latach 2014–2019. Na podstawie danych pozyskanych z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego przeprowadzono analizę terenów poprzemysłowych. Spośród 680 terenów znajdujących się na terytorium województwa śląskiego i określonych jako poprzemysłowe, obszar badań został zawężony do obszaru subregionu centralnego województwa śląskiego, obejmującego 430 terenów. Opierając się na otrzymanych danych oraz uwzględniając ograniczenia bazy do jedynie kilku kierunków przekształceń, przedstawione zostały najczęściej podejmowane opcje przekształceń terenów poprzemysłowych na terenie subregionu centralnego. W dyskusji podjęto również próbę zdefiniowania wariantów dalszego rozwoju przekształceń terenów poprzemysłowych oraz określono czynniki, które mogą znacząco utrudniać przekształcenie terenów poprzemysłowych.
8
Publication available in full text mode
Content available

The analysis of breast cancer and colorectal cancer incidence in Silesian province based on available data on malignancies – National Cancer Registry and National Health Fund

63%
Misiak J.
Annales Academiae Medicae Silesiensis
|
2017
|
vol. 71
148-161
EN
INTRODUCTION: In Poland, data on neoplasms is collected in the National Cancer Registry (NCR) and the National Health Fund (NHF). The completeness of registration and the consistency of data in both systems are the basis for planning and prevention in health care. The aim of this paper is to analyse the incidence of breast cancer and colorectal cancer in the Silesian province based on data from the available cancer registry sources (NCR and NHF), differing in the manner and scope of data collection. MATERIAL AND METHODS: Data on the incidence of breast cancer and colorectal cancer in the cities of Silesian province was analysed. The data concerned the year 2012 and was collected in the NCR and NHF. The NHF database included a total of 3.632.486 records, from which cases of breast and colorectal cancers for the year 2012 were distinguished. These data were compared with the morbidity for breast cancer and colorectal cancer shown in the NCR. RESULTS: The analysis showed significant differences between the absolute number of neoplasm cases registered in the NHF and NCR. The NHF database included a greater number of cases, both for breast cancer and colorectal cancer. In the male population, in 1/5 of the analysed cities, the number of colorectal cancer cases registered by the NCR exceeded the values recorded by the NHF. CONCLUSIONS: The differences in data concerning breast cancer and colorectal cancer between the NCR and NHF may lead to inadequate planning of oncological medical services.
PL
WSTĘP: W Polsce dane dotyczące nowotworów gromadzone są w Krajowym Rejestrze Nowotworów (KRN) i Narodowym Funduszu Zdrowia (NFZ). Kompletność rejestracji oraz spójność danych w obu systemach jest podstawą planowania i profilaktyki w ochronie zdrowia. Celem pracy jest analiza występowania raka piersi i raka jelita grubego w województwie śląskim na podstawie danych pochodzących z istniejących źródeł rejestracji nowotworów (KRN i NFZ), różniących się sposobem i zakresem gromadzenia danych. MATERIAŁ I METODY: Podstawę analizy stanowiły dane o zachorowalności na raka piersi oraz raka jelita grubego w miastach województwa śląskiego, zgromadzone w KRN i NFZ za 2012 rok. Baza danych NFZ zawierała łącznie 3 633 486 rekordów, z których wyłoniono liczbę nowotworów piersi i jelita grubego za 2012 rok. Dane te zestawiono z zachorowalnością na raka piersi i raka jelita grubego wykazaną w KRN. WYNIKI: Analiza wykazała znaczne różnice pomiędzy bezwzględną liczbą przypadków nowotworów zarejestrowanych w NFZ i KRN. Większą liczbę przypadków zachorowań, zarówno na raka piersi, jak i jelita grubego, zawiera baza danych NFZ. W populacji mężczyzn w 1/5 analizowanych miast liczba przypadków raka jelita grubego, zarejestrowana przez KRN, przekracza wartości wskazane przez NFZ. WNIOSKI: Różnice w danych na temat zachorowań na raka piersi i raka jelita grubego pomiędzy KRN a NFZ mogą skutkować niewłaściwym planowaniem zapotrzebowania na onkologiczne usługi medyczne.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.