Search results

1

Wodogłowie wymagające implantacji układu zastawkowego u pacjentów z pierwotnymi guzami komór mózgowych – doświadczenia własne

100%

Chodakowski P., Kapustka B., Kotas A., Marcol W., Wysokiński T.

Annales Academiae Medicae Silesiensis

|

2017

|

vol. 71

32-37

EN

WSTĘP: Guzy wewnątrzkomorowe stanowią 1,5–3% wszystkich guzów mózgu. Są to zmiany o znacznej heterogenności pod względem rozpoznania histopatologicznego, symptomatologii oraz możliwych dostępów operacyjnych. Jednym z powikłań guzów wewnątrzkomorowych jest wodogłowie wymagające implantacji układu zastawkowego. Autorzy ocenili zależność rozwoju wodogłowia „zastawkozależnego” od lokalizacji guza, doszczętności resekcji, występowania wodogłowia przedoperacyjnego oraz zastosowania drenażu zewnętrznego komór mózgu. MATERIAŁ I METODA: Analizie retrospektywnej poddano 31 przypadków chorych z pierwotnie wewnątrzkomorowymi guzami mózgu, leczonych na Oddziale Neurochirurgii Szpitala w Jastrzębiu-Zdroju w latach 2002–2013. Wiek chorych wahał się od 17 do 75 lat. Grupa ta stanowiła 2,3% wszystkich pacjentów z guzami mózgu. Wybór dostępu operacyjnego był uzależniony od lokalizacji i charakteru zmiany oraz preferencji operatora. WYNIKI: 14 guzów (45,2%) położonych było w komorze czwartej, 9 (35%) w komorze trzeciej, 8 (25,8%) w komorach bocznych. Diagnostyka histopatologiczna wykazała: 6 przypadków ependymoma WHO II (19,4%), 4 subependymoma WHO I (12,9%), 3 carcinoma plexus choroidei WHO IV (9,7%), po dwa przypadki (6,5%) torbieli koloidowej i malignant ependymoma WHO III/IV oraz 10 innych rozpoznań. W 81% przypadków wykonano całkowitą resekcję guza. Wodogłowie przedoperacyjne występowało w 35% przypadków. U 42% chorych zastosowano drenaż komorowy zewnętrzny w okresie okołooperacyjnym. Wodogłowie pooperacyjne, wymagające implantacji układu zastawkowego, wystąpiło w 12,9% przypadków (4 chorych). Analiza statystyczna wykazała statystycznie istotną zależność jedynie między występowaniem takiego wodogłowia a lokalizacją guza (p = 0,041). WNIOSKI: Doszczętność operacyjna, obecność wodogłowia obturacyjnego przed zabiegiem oraz założenie drenażu komorowego zewnętrznego nie mają statystycznie istotnego wpływu na ryzyko rozwoju wodogłowia po zabiegu. Istotny statystycznie wpływ na powstanie „zastawkozależnego” wodogłowia w przebiegu pooperacyjnym ma jedynie lokalizacja guza z predylekcją do komory czwartej.

PL

INTRODUCTION: Intraventricular tumours constitute 1.5–3% of all brain tumours. These tumours are a very heterogeneous group. There are many histologic types, various symptomatology and different surgical approaches. One of the possible complications is hydrocephalus, sometimes demanding shunt implantation. The authors estimated the relationship between shunt-dependent hydrocephalus and tumour location, the extension of resection, occurrence of preoperative hydrocephalus and the use of an external ventricular shunt. MATERIAL AND METHODS: A retrospective analysis of 31 cases with primary intraventricular tumours operated on in the Neurosurgical Department of the State Hospital in Jastrzebie-Zdroj between 2002 and 2013 was conducted. The age of the patients ranged between 17 and 75 years. This group constituted 2.3% of all patients with brain tumours. RESULTS: 14 tumours (45.2%) were located in the 4th ventricle, 9 (35%) in the 3rd ventricle, 8 (25.8%) in lateral ventricles. The histopathological diagnostics revealed: 6 cases of ependymoma WHO II (19.4%), 4 cases of subependymoma (12.9%), 3 cases of choroid plexus carcinoma, 2 coloid cysts (6.5%), 2 cases of malignant ependymoma WHO III/IV (6.5%) and 10 other diagnoses. Total resection was performed in 81% of tumours. Preoperative hydrocephalus appeared in 35% of cases. A perioperative external ventricular shunt was applied in 42% of patients. Shunt-dependent hydrocephalus appeared after 12.9% of operations (4 patients). Statistical analysis revealed a significant relationship between the existence of shunt-dependent hydrocephalus and tumour location (p = 0.041). CONCLUSION: The extent of resection, the occurrence of preoperative hydrocephalus and the use of an external ventricular shunt do not change the risk of the development of postoperative hydrocephalus. Only the location of the tumour has a statistically significant influence on the occurrence of shunt-dependent hydrocephalus.

2

Wodogłowie – objaw typowo radiologiczny?

86%

Marek M., Macionga A. A., Szopińska K., Kluczewska E.

Annales Academiae Medicae Silesiensis

|

2023

|

issue 77

25-29

EN

Hydrocephalus can have many causes. The task of a radiologist in addition to find out about enlargement of the ventricular system by using diagnostic imaging methods is also to attempt to determine the cause of such a condition. The authors would like to present the subject of the formation of and issues related to the disturbance of cerebrospinal fluid circulation. The aim of the study was also to present the current classification of hydrocephalus in order to facilitate communication between physicians – the radiologist and neurologist. It is important to draw the attention of radiologists to the fact that hydrocephalus is not only a radiological symptom, but may also be associated with disturbances in the clinical picture of patients affected by hydrocephalus.

PL

Wodogłowie może mieć wiele przyczyn. Zadaniem lekarza radiologa oprócz stwierdzenia poszerzenia układu komorowego na podstawie diagnostyki obrazowej jest próba określenia przyczyny takiego stanu. Autorki pragnęły przybliżyć kwestię powstawania płynu mózgowo-rdzeniowego (PMR) oraz zagadnienia związane z zaburzeniem krążenia PMR. Celem pracy było również przedstawienie aktualnej klasyfikacji wodogłowia w celu ułatwienia komunikacji pomiędzy lekarzami – radiologiem i neurologiem. Istotne jest zwrócenie uwagi radiologów na fakt, że wodogłowie nie jest jedynie objawem radiologicznym, ale może być związane z zaburzeniami obrazu klinicznego dotkniętych nim pacjentów.

3

Leczenie wodogłowia za pomocą systemów zastawkowych

72%

Mikołajczyk-Wieczorek W., Nowosławska E.

Aktualności Neurologiczne

|

2009

|

vol. 9

|

issue 1

26-36

EN

The history of hydrocephalus treatment: The history of hydrocephalus operative treatment is very long, dating back to the times of Hippocrates (V century BC), who attempted to treat hydrocephalus by means of puncturing dilated cerebral ventricles. Along with general development of medicine, getting familiar with brain anatomy and physiology of cerebrospinal fluid circulation, and the development of new operational techniques in neurosurgery, a number of diverse hydrocephalus treatment methods had been introduced, but still it was a disease ending up with death or disability. A breakthrough moment, in which hydrocephalus treatment got revolutionized, was the day when a ventriculojugular shunt, with the use of a one-way flow stainless steel spring-ball valve, was first introduced in a six-month-old boy. Spitz and Nulsen reported this successful procedure in 1952. Since then, hydrocephalus treatment with the use of one-way shunt systems has become an approved and the most commonly used method of clinical management, which saves many patients’ lives, reduces their disabilities and lets them develop properly. The valve implantation made a huge progress in hydrocephalus treatment. However, shortly afterwards it turned out that these were imperfect systems leading to a variety of complications in patients. To date, in spite of a considerable progress in this field, a perfect valve has not been designed. Nowadays, the development of hydrocephalus surgical treatment takes two directions. The first is searching for an ideal valve, the other is improving neuroendoscopic techniques. Indications and contraindications for insertion of shunt systems: The valve implantation is indicated in the event of hydrocephalus diagnosis if: a) disease cause cannot be removed; b) there are no indications for endoscopic third ventriculostomy (ETV). Contraindications for the implantation of a valve are as follows: nervous system infections, bleeding to cerebral ventricles, severe systemic infections and skin infections. In order to reduce high intracranial pressure, a Rickham reservoir is initially implanted in infants or external ventricular drainage in older patients. Once cerebrospinal fluid is normalized and patient’s condition is stable, the valve can be implanted. Currently available shunts systems: Every shunt system is basically composed of three components: proximal catheter for access to cerebrospinal fluid (ventricular or lumbar), valve system, and distal catheter that diverts cerebrospinal fluid towards a drainage cavity (peritoneal or intracardiac). Most manufacturers offer a variety of shunt components and configurations. Available valve systems can be divided into four categories: 1) with respect to drain placement: a) ventriculoperitoneal shunt, b) ventriculoatrial shunt, c) lumboperitoneal shunt; 2) with respect to valvular mode of action: a) standard differential pressure valves, b) differential pressure valves with integral siphon-reducing devices, c) adjustable (programmable) valves, d) CSF flow-control valves; 3) with respect to valvular structure regulating flow: a) diaphragm valves, b) slit valves, c) miter valves, d) spring valves; 4) modifications and configurations of shunt system components. The choice of shunt systems: No unambiguous scientific criteria for the choice of the particular valve type exist. No such valve is obtainable, which could be better and effective than others. When one chooses a valve, he or she should make a precise clinical analysis of disease progression, focus on valve machinery and implantation method. Ventriculoperitoneal shunt insertion technique: Technically, it is a very easy procedure. However, it requires paying special attention because of possible numerous complications. The surgery should last as short as possible. Therefore, a sound knowledge of surgical techniques as well as shunt system construction and its working mechanism is required. Complications: Shunt complications can be categorized into three groups: 1) mechanical; 2) infectious; 3) functional failure. Postoperative care: Patient with valve transplant should be taken under neurosurgical, ophthalmological, and psychological care. We always try to inform our patients about symptoms of valve dysfunction. In order to determine if an implanted valve works well, we analyse patient’s clinical condition and ophthalmological, psychological, and imaging examination results.

PL

Historia operacyjnego leczenia wodogłowia: Historia operacyjnego leczenia wodogłowia jest bardzo długa, sięga czasów Hipokratesa (V wiek p.n.e.), który próbował leczyć wodogłowie przez nakłuwanie komór mózgu. Wraz z ogólnym rozwojem medycyny, poznawaniem anatomii mózgowia, fizjologii krążenia płynu mózgowo- rdzeniowego, rozwojem nowych technik operacyjnych w neurochirurgii wprowadzano wiele różnorodnych metod leczenia wodogłowia, ale nadal była to choroba kończąca się śmiercią lub kalectwem. Przełomowym momentem, który zrewolucjonizował leczenie wodogłowia, było zastosowanie u 6-miesięcznego chłopca połączenia komorowo-przedsionkowego przez żyłę szyjną wewnętrzną z użyciem zastawki sprężynowo-kulkowej o jednokierunkowym przepływie. Fakt ten został opisany w 1952 roku przez Spitza i Nulsena. Od tego czasu leczenie wodogłowia przy pomocy jednokierunkowych systemów drenujących, tzw. zastawek, stało się uznaną i najczęściej stosowaną metodą postępowania klinicznego, która uratowała życie, zmniejszyła kalectwo i uwarunkowała prawidłowy rozwój wielu pacjentom. Implantacja zastawek była olbrzymim postępem w leczeniu wodogłowia, ale wkrótce okazało się, że są to systemy niedoskonałe, powodujące wiele powikłań u pacjentów. Mimo dynamicznego rozwoju technologii zastawkowej, postępu w poznaniu mechanizmów powstania wodogłowia, fizjologii i patologii krążenia PMR nadal nie udało się skonstruować tzw. idealnej zastawki. W dalszym ciągu „idealna zastawka to brak zastawki”. Obecnie rozwój leczenia chirurgicznego wodogłowia przebiega w dwóch kierunkach: 1) poszukiwanie tzw. idealnej zastawki; 2) doskonalenie technik neuroendoskopowych. Wskazania i przeciwwskazania do implantacji systemów zastawkowych: Wszczepienie zastawki wskazane jest w przypadku rozpoznania wodogłowia, jeśli: 1) nie można usunąć jego przyczyny; 2) nie ma wskazań do endoskopowej wentrykulostomii III komory. Przeciwwskazaniem do wszczepienia zastawki są: infekcje układu nerwowego, krwawienia do układu komorowego, ciężkie zakażenia systemowe i zakażenia powłok. Celem zmniejszenia ciasnoty śródczaszkowej początkowo wszczepiamy drenaż komorowy zewnętrzny u starszych pacjentów lub zbiornik Rickhama u niemowląt. Po normalizacji płynu mózgowo-rdzeniowego i stabilizacji stanu pacjenta wymieniamy drenaż zewnętrzny na zastawkę. Typy systemów zastawkowych: Każdy system zastawkowy składa się z trzech elementów: drenu bliższego (komorowego lub lędźwiowego), mechanizmu zastawkowego i drenu obwodowego (otrzewnowego lub dosercowego). Biorąc pod uwagę dużą ilość dostępnych i stosowanych systemów zastawkowych, celem ułatwienia ogólnej orientacji można je podzielić na cztery grupy: 1) ze względu na lokalizację drenu bliższego i dalszego: a) komorowo-otrzewnowe, b) komorowo-przedsionkowe (dosercowe), c) lędźwiowo-otrzewnowe; 2) ze względu na mechanizm działania zastawki: a) zastawki działające na zasadzie różnicy ciśnień, b) zastawki działające na zasadzie różnicy ciśnień z wbudowanym urządzeniem zmniejszającym efekt syfonowy, c) zastawki programowane, d) zastawki regulujące przepływ płynu mózgowo-rdzeniowego; 3) ze względu na budowę mechanizmu regulującego przepływ: a) zastawki membranowe, b) zastawki szczelinowe, c) zastawki stożkowe, d) zastawki kulkowe; 4) modyfikacje elementów systemu zastawkowego. Wybór typu systemu zastawkowego: Nie ma jednoznacznych naukowych kryteriów wyboru określonego typu zastawki w leczeniu wodogłowia. Nie ma takiej zastawki, która przewyższałaby pozostałe typy skutecznością, czyli statystycznie istotną, mniejszą liczbą powikłań. Przy wyborze zastawki trzeba kierować się dokładną analizą kliniczną procesu chorobowego, znajomością mechanizmu funkcjonowania i techniki wszczepiania zwykle kilku typów zastawki, a także analizą piśmiennictwa dotyczącego wyników leczenia wodogłowia. Zabieg wszczepienia systemu zastawkowego komorowo-otrzewnowego: Jest to zabieg prosty technicznie, ale wymaga szczególnej staranności ze względu na dużą ilość możliwych powikłań. Powinien trwać jak najkrócej, a więc konieczna jest dobra znajomość techniki operacyjnej, budowy i działania wszczepianego mechanizmu zastawkowego. Powikłania: Powikłania występujące w czasie leczenia wodogłowia systemami zastawkowymi można podzielić na trzy grupy: 1) mechaniczne; 2) czynnościowe – niedostateczny drenaż, nadmierny drenaż PMR; 3) infekcyjne. Opieka pooperacyjna: Jeśli jest to możliwe, pacjent z zastawką powinien pozostać pod stałą opieką neurochirurga, a także okulisty i psychologa, ponieważ objawy niesprawności zastawki to nie zawsze ostre objawy ciasnoty śródczaszkowej. Staramy się dokładnie poinformować pacjenta o objawach dysfunkcji zastawki. Oceniając prawidłowe działanie zastawki, analizujemy stan kliniczny pacjenta, wyniki badania okulistycznego, badania psychologicznego i wyniki badań obrazowych.

4

Wodogłowie u dzieci z nowotworami mózgu

72%

Zakrzewski K., Nowosławska E.

Aktualności Neurologiczne

|

2009

|

vol. 9

|

issue 1

45-51

EN

Brain tumours comprise 20-25% of paediatric neoplasms and constitute the second most common group, after leukaemia. They are responsible for approximately 20% of cases of hydrocephalus in children. Mechanical compression of the ventricular system is the most frequent cause of hydrocephalus. Malabsorption or overproduction of cerebrospinal fluid are less commonly observed. Hydrocephalus most commonly affects children with intra-axial brain tumours. Benign tectal gliomas, tumours of the posterior part of the third ventricle (pineal region tumours) and cerebellar vermis and fourth ventricle tumours are the most concerned. Hydrocephalus accompanies also a relatively great number of tumours located in suprasellar region or within the brainstem. Surgical treatment of hydrocephalus depends on location of the tumour and patient’s clinical condition. Surgical resection of a large majority of hemispheric, intraventricular, suprasellar and cerebellar tumours results with withdrawal of hydrocephalus. The rest of the patients requires neuroendoscopic procedures (third ventriculostomy) or shunting. Neuroendoscopic procedures are performed in children with pineal tumours as a first treatment option. Patients with brainstem tumours are subjected to the third ventriculostomy or shunting. Children with severe clinical condition require external ventricular drainage or the third ventriculostomy before the resection of the tumour. Prognosis in children with hydrocephalus and brain tumour depends mainly on tumour’s type and further course of the primary disease.

PL

Nowotwory mózgu stanowią ok. 20-25% wszystkich nowotworów wieku dziecięcego i zajmują pod względem częstości występowania drugie miejsce po białaczkach. Są one odpowiedzialne za około 20% przypadków wodogłowia u dzieci. Najczęstszą przyczyną jego powstawania są zaburzenia w przepływie płynu mózgowo- rdzeniowego spowodowane mechanicznym uciskiem, jaki wywiera rozrastający się nowotwór na poszczególne elementy układu komorowego. Rzadziej obserwuje się zaburzania wchłaniania lub nadmierną produkcję płynu mózgowo-rdzeniowego. Wodogłowie występuje głównie u chorych z nowotworami mózgu położonymi w linii pośrodkowej. Dotyczy to przede wszystkim chorych z łagodnymi glejakami blaszki pokrywy śródmózgowia, nowotworami tylnej części komory III (okolica szyszynki) oraz nowotworami robaka móżdżku i komory IV. Stosunkowo często wodogłowie towarzyszy także nowotworom umiejscowionym w okolicy siodła tureckiego oraz w obrębie pnia mózgu. Leczenie chirurgiczne zależy od lokalizacji nowotworu i stanu klinicznego pacjenta. W znacznej części przypadków nowotworów półkul mózgu, układu komorowego, okolicy siodła tureckiego i móżdżku całkowite chirurgiczne usunięcie guza powoduje ustąpienie wodogłowia. U pozostałych dzieci konieczne jest założenie układu zastawkowego lub wykonanie zabiegu neuroendoskopowego (wentrykulostomia komory III). U chorych z nowotworami okolicy szyszynki w pierwszym etapie stosuje się leczenie neuroendoskopowe, a u pacjentów z guzami pnia mózgu leczenie neuroendoskopowe lub założenie układu zastawkowego. Chorzy w złym stanie klinicznym wymagają założenia drenażu komorowego zewnętrznego lub zabiegu endoskopowego przed przystąpieniem do resekcji nowotworu. Rokowanie u pacjentów z wodogłowiem w przebiegu nowotworów mózgu uzależnione jest przede wszystkim od rodzaju choroby nowotworowej i jej dalszego przebiegu.

5

Poszerzenie układu komorowego mózgowia u płodu – diagnostyka różnicowa

72%

Żarkowska A., Respondek-Liberska M.

|

EN

Widening of foetal cerebral ventricles is one of the most commonly diagnosed anomalies of the foetal brain and one of the most common reason, why pregnant women are referred to the referral centre. This abnormal finding very often is misdiagnosed as the hydrocephalus, but it is not the hydrocephalus according to the classical definition. Extended cerebral fluid accommodation in foetus may be an isolated finding, but it may also coexist with other anomalies of the brain, other congenital anomalies and also with genetic syndromes – in each case of the cerebral ventricles widening, other abnormalities should be excluded. Presence of other anomalies changes the prognosis for the foetus/neonate and determines further parental counselling. In the case of hydrocephalus prenatal intervention may be considered, whereas other foetal brain anomalies (e.g. holoprosencephaly) may be lethal conditions, so appropriate diagnosis of the anomaly is crucial for planning of the perinatal care. Here we present foetal brain anomalies coexisting with extended cerebral fluid accommodation or suggesting foetal hydrocephalus, and their characteristic features, which should be considered in differential diagnosis.

PL

Jedną z najczęściej rozpoznawanych w prenatalnym badaniu ultrasonograficznym anomalii ośrodkowego układu nerwowego jest poszerzenie komór bocznych mózgowia – z tego właśnie powodu ciężarne najczęściej kierowane są do ośrodka referencyjnego. Nieprawidłowość tę często mylnie określa się mianem wodogłowia, podczas gdy nie każde poszerzenie komór bocznych mózgu jest w klasycznym rozumieniu wodogłowiem. Poszerzenie przestrzeni płynowych mózgowia może być u płodu anomalią izolowaną, ale może także towarzyszyć innym nieprawidłowościom (w obrębie samego mózgowia, jak również innym wadom oraz nieprawidłowościom genetycznym), dlatego zawsze stwierdzenie tej anomalii w przesiewowym badaniu ultrasonograficznym powinno skłaniać do poszukiwania nieprawidłowości w obrębie innych narządów. Obecność innych wad zasadniczo zmienia rokowanie dla płodu/noworodka oraz tryb postępowania, jakie powinno być zaproponowane ciężarnej. W przypadku wodogłowia u płodu należy pamiętać o możliwości jego odbarczenia jeszcze w okresie prenatalnym. Inne anomalie ośrodkowego układu nerwowego (np. holoprosencefalia) są wadami letalnymi, dlatego też właściwe zdiagnozowanie występującej patologii ma kluczowe znaczenie dla udzielenia prawidłowego poradnictwa przyszłym rodzicom i zaplanowania odpowiedniej opieki perinatalnej. Poniżej zaprezentowano przegląd anomalii ośrodkowego układu nerwowego związanych z poszerzeniem komór mózgowia (lub mogących je sugerować), jakie mogą zostać stwierdzone u płodu, wraz z cechami charakterystycznymi, które należy uwzględnić w diagnostyce różnicowej.

6

Leczenie wodogłowia przy wykorzystaniu technik neuroendoskopowych

72%

Nowosławska E., Mikołajczyk-Wieczorek W., Zakrzewski K.

Aktualności Neurologiczne

|

2009

|

vol. 9

|

issue 1

17-25

EN

The authors present a review of literature connected with treatment of hydrocephalus in children with a use of neuroendoscopic techniques. The history of neuroendoscopic procedures is divided into three, crucial for therapeutic reasons, periods: 1) pioneering stage, connected with the introduction of neuroendoscopic procedures in neurosurgery, which was characterized by a very high level of mortality and morbidity; 2) modern stage, when the whole technique of neuroendoscopic operative procedures were designed, after Hopkins discoveries; 3) contemporary stage, characterized by a refinement of neuroendoscopic equipment, virtual techniques, and decrease of morbidity and mortality level connected with neuroendoscopic procedures. Additionally, it could be found the description of basic neuroendoscopic equipment. The current qualification criteria for neuroendoscopic procedures are explained. Main neuroendoscopic procedures, which are used in operative treatment of hydrocephalus, are described in the paper. Regarding currently available neuroendoscopic equipment, neurosurgeons still have dissatisfying possibilities of haemostasis. That problem seriously limits a possibility of treatment hydrocephalus in a course of brain tumour with a use of neuroendoscopic treatment. Basing on literature and own experiences, the authors present clinical results and side effects of the operative treatment. The article is finished by future prospects for further development of neuroendoscopic procedures.

PL

W artykule autorzy prezentują przegląd aktualnego piśmiennictwa dotyczącego wykorzystania technik neuroendoskopowych w leczeniu wodogłowia u dzieci. W pracy można znaleźć krótki opis historii ich rozwoju z uwzględnieniem trzech kluczowych dla uzyskiwanych wyników terapeutycznych okresów: 1) pionierskiego, związanego z wprowadzaniem technik neuroendoskopowych do neurochirurgii, który charakteryzowały niezwykle wysoka śmiertelność i chorobowość wśród leczonych chorych; 2) nowożytnego, po opublikowaniu odkryć Hopkinsa, podczas którego opracowano podstawowe techniki zabiegów neuroendoskopowych; 3) współczesnego, który charakteryzują ciągłe udoskonalanie sprzętu neuroendoskopowego, rozwój technik wirtualnych, obniżenie śmiertelności i chorobowości związanych z zabiegami neuroendoskopowymi. Artykuł zawiera ponadto opis podstawowego sprzętu neuroendoskopowego używanego obecnie podczas zabiegów operacyjnych. Czytelnik może zapoznać się z aktualnie obowiązującymi zasadami kwalifikacji do zabiegów neuroendoskopowych, a dodatkowo znaleźć opisy podstawowych zabiegów neuroendoskopowych wykorzystywanych w leczeniu wodogłowia. Nadal nierozwiązanym problemem w przeprowadzaniu zabiegów neuroendoskopowych są ograniczone ze względu na aktualnie wykorzystywane instrumentarium możliwości hemostazy. Niedoskonałość dostępnego obecnie na rynku sprzętu neuroendoskopowego w sposób istotny decyduje o jedynie paliatywnym charakterze leczenia wodogłowia z wykorzystaniem technik neuroendoskopowych w przebiegu guzów mózgu. Wyniki leczenia operacyjnego oraz objawy uboczne są prezentowane w oparciu o dostępne piśmiennictwo i doświadczenia własne. Autorzy ukazują także kierunki dalszego rozwoju technik neuroendoskopowych i ich zastosowania w praktyce medycznej.

Refine search results

4 Aktualności Neurologiczne

2 Annales Academiae Medicae Silesiensis

1 2023

1 2017

4 2009

3 Nowosławska E.

2 Mikołajczyk-Wieczorek W.

2 Zakrzewski K.

1 Chodakowski P.

1 Kapustka B.

1 Kluczewska E.

1 Kotas A.

1 Macionga A. A.

1 Marcol W.

1 Marek M.

1 Respondek-Liberska M.

1 Szopińska K.

1 Wysokiński T.

1 Żarkowska A.

Wodogłowie wymagające implantacji układu zastawkowego u pacjentów z pierwotnymi guzami komór mózgowych – doświadczenia własne

Wodogłowie – objaw typowo radiologiczny?

Leczenie wodogłowia za pomocą systemów zastawkowych

Wodogłowie u dzieci z nowotworami mózgu

Poszerzenie układu komorowego mózgowia u płodu – diagnostyka różnicowa

Leczenie wodogłowia przy wykorzystaniu technik neuroendoskopowych