Search results

1

Ocena wpływu zakwitów sinic na jakość wody w kąpieliskach w Polsce

100%

Skotak K., Bratkowski J., Jamsheer-Bratkowska M., Stankiewicz A., Maziarka D.

Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine

|

2012

|

vol. 15

|

issue 4

71-79

EN

Introduction: Quality of bathing water is of key importance for bathers’ health, mainly due to the fact, that each year millions of people use bathing sites as places for recreation and sport activities. Most of the bathing sites are of adequate quality of water, but still there are cases of health risk because bathing water is polluted. One of the main health risk factor in bathing water are cyanobacteria and their blooms. Cyanobacteria are microorganisms of morphological features of bacteria and algae. They live in colonies, which in large quantities show up as streaks, dense foam on the water surface. The aim of this paper was to assess the impact of cyanobacteria blooms on health regarding bathing water quality in Poland. Materials and methods: Assessment covered all bathing sites in Poland supervised by Polish National Sanitary Inspection (PIS) in the period from 2007 to 2009. The base was data collected during bathing water monitoring conducted by PIS and their formal decisions of bathing bans introduced in response to revealed bathing water pollution. Results and discussion: The results of assessment indicate, that about one-fourth of all bathing bans in Poland was due to cyanobacteria blooms. Conclusions: Every fifth bathing sites located on artificial lake or water reservoir and every tenth on the sea bathing sites were polluted. Average period of bathing ban due to cyanobacteria blooms in Poland varies. Relatively the shortest bathing bans were observed on the sea bathing sites (no longer than one week on average). Much longer were bathing bans on lakes and artificial lakes (one month on average).

PL

Wstęp: Jakość wody w kąpieliskach ma kluczowe znaczenie zdrowotne, głównie z uwagi na fakt, że każdego lata miliony ludzi wykorzystuje obiekty wodne w celach rekreacyjnych i sportowych. Pomimo, że jakość wody w zdecydowanej większości kąpielisk jest odpowiednia, to nadal spotyka się miejsca, gdzie występuje ryzyko zdrowotne wynikające z zanieczyszczenia wody. Jednym z głównych czynników zagrożeń zdrowotnych związanych z jakością wody w kąpieliskach są sinice – mikroorganizmy wykazujące cechy morfologiczne bakterii i glonów. Mogą one występować w koloniach i większych skupieniach, które w przypadku masowego pojawienia się najczęściej tworzą widoczne w wodzie smugi, gęstą pianę lub kożuch. Celem pracy była ocena wpływu zakwitów sinic na przydatność wody do kąpieli w Polsce. Materiały i metody: Oceną objęto wszystkie kąpieliska nadzorowane przez Państwową Inspekcję Sanitarną (PIS) w latach 2007–2009. Podstawę oceny stanowiły dane PIS, pochodzące z monitoringu jakości wody wyniki analiz oraz wydane przez Inspekcję formalne decyzje o zakazie kąpieli. Wyniki i dyskusja: Uzyskane rezultaty oceny pokazują, że blisko jedna czwarta wszystkich zakazów kąpieli w Polsce w omawianym okresie związana była z pojawieniem się w wodzie zakwitów sinic. Wnioski: Sytuacja taka dotyczyła co piątego kąpieliska zlokalizowanego nad zalewem lub zbiornikiem retencyjnym oraz co dziesiątego nad Bałtykiem. Średni czas trwania zakazu kąpieli z powodu zakwitu sinic w skali kraju był znacznie zróżnicowany. Relatywnie najkrócej trwał na kąpieliskach nadmorskich (średnio nie przekraczał tygodnia). Znacznie dłużej zakaz kąpieli obowiązywał w przypadku obiektów organizowanych nad jeziorami i zalewami (przeciętnie około miesiąca).

2

Świadomość młodych matek w zakresie ryzyka zdrowotnego wynikającego z używania przez dzieci

75%

Lau K., Piórkowska K., Korczyńska A., Dziubanek G.

Annales Academiae Medicae Silesiensis

|

2009

|

vol. 63

|

issue 6

40-47

EN

INTRODUCTION In recent years, toys have become the products most often classifi ed as hazardous products. They are a cause of physical injuries and they are posing a serious risk of chemical poisoning. The aim of this study was to investigate young mother’s awareness about the health risk associated with using toys by children, which do not meet quality standards. Women’s knowledge about the meaning of the trademarks certifying the safety of toys and knowledge about agencies which supervise the safety of toys in Poland was also examined. MATERIAL AND METHODS The questionnaire survey by the author’s questionnaire, containing 19 questions, closed and open was conducted. The study involved 143 mothers of children attending kindergartens and early grades of primary schools in Zabrze in 2009. The study involved also young mothers who fi lled out the questionnaire over the internet. RESULTS Young mother’s awareness about harmful chemicals potentially occurring in toys is very weak. More than half of the questioned women couldn’t identify any chemical compound, which poses a health risk. Almost all interviewed women are not aware of the link between exposure to xenobiotics potentially contained in toys and hormonal disorders and development disorders, both physical and mental. Women’s knowledge about agencies which supervise the safety of toys in Poland is also unsatisfactory. It was proven that there is a signifi cant link between age, education level and the level of health risk perception, associated with the usage of unsafe toys and knowledge about agencies which supervise the safety of products available on local market. CONCLUSIONS There is a need of taking action for raising the society’s awareness in the safety of toys.

PL

WSTĘP W ostatnich latach zabawki stały się produktami najczęściej klasyfikowanymi jako produkty niebezpieczne. Są one przyczyną urazów fizycznych, jak również stwarzają poważne ryzyko zatrucia substancjami chemicznymi. Cel. Celem niniejszej pracy było zbadanie świadomości młodych matek w zakresie ryzyka zdrowotnego związanego z wykorzystywaniem przez dzieci zabawek nie spełniających wymogów jakościowych. Analizowano również wiedzę kobiet na temat znajomości znaków towarowych poświadczających bezpieczeństwo zabawki, a także organów nadzorujących bezpieczeństwo zabawek w Polsce. MATERIAŁ I METODY Przeprowadzono badania kwestionariuszowe przy użyciu autorskiego kwestionariusza zawierającego 19 pytań zamkniętych i otwartych. Badaniami objęto 143 matki dzieci uczęszczających do zabrzańskich przedszkoli i klas początkowych szkół podstawowych w 2009 roku oraz użytkowniczki forum internetowego skierowanego do młodych matek. WYNIKI Świadomość młodych matek w zakresie szkodliwych substancji chemicznych potencjalnie występujących w zabawkach jest bardzo słaba. Ponad połowa badanych kobiet nie potrafiła wskazać ani jednego związku chemicznego, który stwarza zagrożenie dla zdrowia. Niemal wszystkie respondentki są nieświadome istnienia związku między narażeniem na ksenobiotyki potencjalnie występujące w zabawkach, a zaburzeniami hormonalnymi oraz zaburzeniami rozwojowymi: fizycznymi i psychicznymi. Wiedza kobiet na temat organów nadzorujących bezpieczeństwo zabawek w Polsce jest również niezadowalająca. Wykazano istotny wpływ ekswieku oraz poziomu wykształcenia na poziom percepcji ryzyka zdrowotnego związanego z wykorzystywaniem niebezpiecznych zabawek, a także na stopień znajomości instytucji sprawujących kontrolę nad bezpieczeństwem produktów dostępnych na rynku. WNIOSKI Istnieje potrzeba podjęcia działań na rzecz podniesienia świadomości społeczeństwa w zakresie bezpieczeństwa zabawek.

3

Ocena narażenia dzieci na wtórną emisję niklu, ołowiu i miedzi pochodzenia środowiskowego

63%

Kwapuliński J., Suflita M., Nogaj E., Brewczyński P. Z., Kowol J., Brodziak-Dopierała B., Kuźniewski K.

Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine

|

2012

|

vol. 15

|

issue 4

45-54

EN

Introduction: Total rating impact of particulate matter in ground air layer recently takes on particular significance in evaluation of health risk. Indeed particulate matter is of interest to many research centres, however in so far PM related works the probability of adverse health impacts were not taken into account triggered with impact of additional presence of particulate matter from secondary dusting. The aim of the work: The work target was determination of secondary emission of Cu, Ni and Pb measured in streets with high traffic volume in many towns of Silesia Voivodeship. Materials and methods: Dust collected from the distance of about 200 m from busy roads in Upper Silesia cities was analyzed by the method of plasma spectrophotometry. The phenomenon of secondary dusting was defined by few coefficients of: secondary emission, enrichment, contamination and parameter of extra mass of a given metal in widespread air pollution. Results: It was concluded that absorbed dose of Cu and Pb changes depends on the area under study and decreases along with child’s age. Decrease of absorbed age depending doses is explained, so far, by significant increase of body mass in comparison to anatomically conditioned size of respiratory system.Also health risk estimated in relation to children residing in selected areas is diversified.. And it also decreases along with the children growing older. It appears, however, that health risk is determined by the volume of secondary PM emission and to children mostly threatened with Ni belong those who are particularly exposed to secondary emission of this metal. The secondary dusting is particularly dangerous for respiratory system and plays more important role than averaged content of this chemical in the environment.

PL

Wstęp: Sumaryczna ocena oddziaływania zanieczyszczeń pyłowych [ZP], obecnych w przyziemnej warstwie powietrza, nabiera ostatnio szczególnego znaczenia w szacowaniu ryzyka zdrowotnego. Wprawdzie ZP są przedmiotem zainteresowania wielu ośrodków badawczych, to jednak, w dotychczas poświęconych im pracach nie uwzględniano prawdopodobieństwa występowania negatywnych skutków zdrowotnych, wywoływanych oddziaływaniem dodatkowej ich obecności (zjawisko wtórnego pylenia). Cel badań: Celem pracy było określenie wtórnej emisji Cu, Ni i Pb mierzonej w sąsiedztwie ulic o nasilonym – choć zróżnicowanym – natężeniu ruchu samochodowego w wielu miastach województwa śląskiego. Materiał i metody: Materiałem do przeprowadzenia badań były próbki pyłu zebrane w odległości ok. 200 m od ruchliwych ulic miast Górnego Śląska i Zagłębia w latach 2006–2010 i analizowane metodą spektrometrii plazmowej. Zjawisko wtórnego pylenia opisano współczynnikami: wtórnej emisji, wzbogacenia, kontaminacji i parametru dodatkowej masy danego metalu w ogólnym zanieczyszczeniu powietrza. Wyniki: Stwierdzono, że wchłaniana dawka Cu i Pb, zmienia się w zależności od badanego obszaru i zmniejsza się z wiekiem dziecka. Zmniejszanie się wchłanianych dawek w zależności od wieku tłumaczy się – jak dotąd – znaczącym przyrostem ogólnej masy ciała w porównaniu do uwarunkowanej wiekiem, anatomicznie określonej wielkości układu oddechowego. Również ryzyko zdrowotne szacowane w odniesieniu do dzieci zamieszkałych w wybranych okolicach jest zróżnicowane i zmniejsza się wraz z dorastaniem dzieci. Okazuje się jednak, że ryzyko zdrowotne jest ponadto determinowane wielkością wtórnej emisji pyłów, a do dzieci najbardziej zagrożonych Ni należą te, które narażone są w sposób szczególny na wtórną emisję tego metalu. Wspomniana emisja jest niebezpieczna dla układu oddechowego i odgrywa większą rolę aniżeli uśredniona zawartość tego pierwiastka w szeroko pojętym środowisku.

4

Awareness of parents of preschool children about selected heavy metals in food

51%

Dolibóg M., Osmala-Kurpiewska W.

Annales Academiae Medicae Silesiensis

|

2023

|

issue 78

61-72

PL

WSTĘP: Działalność człowieka przyczyniła się do szerokiego rozpowszechnienia metali ciężkich w środowisku naturalnym. Skutki narażenia na metale ciężkie mogą się ujawnić dopiero po upływie wielu lat. Narażenie dzieci na metale ciężkie drogą pokarmową może stanowić istotne ryzyko zdrowotne, dlatego wiedza oraz postawy zdrowotne rodziców i opiekunów prawnych mają niebagatelne znaczenie w zakresie minimalizacji ryzyka zdrowotnego dzieci. Celem pracy była ocena poziomu wiedzy rodziców na temat metali ciężkich, ich występowania w żywności oraz zagrożeń dla zdrowia dzieci, wynikających ze spożywania żywności zanieczyszczonej metalami ciężkimi. MATERIAŁ I METODY: Narzędzie badawcze stanowił autorski kwestionariusz ankiety, składający się z części „metryczka” oraz pytań zamkniętych, głównie jednokrotnego wyboru. Grupę badaną stanowiło 100 rodziców z dwóch placówek przedszkolnych zlokalizowanych na terenie województwa śląskiego. Wyniki kwestionariusza ankiety zostały opracowane w programie Microsoft Office Excel 2019. Za pomocą programu Statistica 13 (StatSoft) wykonano analizę statystyczną (test chi-kwadrat), a istotność statystyczną przyjęto na poziomie α = 0,05. WYNIKI: Rodzice dzieci w wieku przedszkolnym nie są świadomi zagrożeń związanych z ekspozycją na metale ciężkie. Większość respondentów nie zapoznawała się z informacjami ogólnymi na temat obecności metali ciężkich w produktach spożywczych. WNIOSKI: Świadomość rodziców dzieci w wieku przedszkolnym dotycząca wybranych metali ciężkich występujących w żywności jest niska. Wskazane jest wdrożenie działań edukacyjnych w celu zwiększenia poziomu wiedzy rodziców na temat możliwych następstw zdrowotnych i sposobów zmniejszania ryzyka zdrowotnego wynikającego z narażenia na metale ciężkie drogą pokarmową.

EN

INTRODUCTION: Human activity has contributed to the widespread distribution of heavy metals in the natural environment. The effects of exposure to heavy metals may not become apparent until many years later. Understanding and understanding the health risks of heavy metals in food is essential to protect children’s health. The study aimed to assess the level of knowledge about heavy metals, their occurrence in food, and the health risks to children from eating food contaminated with heavy metals. MATERIAL AND METHODS: The research tool was the author’s questionnaire, consisting of the “specification” part and closed questions, mainly of a single choice. The study group consisted of 100 parents of two kindergartens located in the Silesian voivodeship. The results of the survey questionnaire were developed in Microsoft Office Excel 2019. Statistica 13 (StatSoft) was used for statistical analysis (chi-square test) and statistical significance was assumed at the level of α = 0.05. RESULTS: Parents of preschool-age children are not aware of the associated risks of exposure to heavy metals. Most of the respondents did not read the general information on the presence of heavy metals in food products. CONCLUSIONS: The awareness of preschool-age parents about selected heavy metals in food is low. It is recommended to implement educational activities to increase the level of parental knowledge about possible health consequences and ways to reduce the health risk resulting from exposure to heavy metals through food.

5

Cadmium and lead content in gluten and gluten-free bread available on Polish market – potential health risk to consumers

51%

Gacal M., Gut-Pietrasz K., Ćwieląg-Drabek M.

Annales Academiae Medicae Silesiensis

|

2023

|

issue 77

PL

WSTĘP: Produkty zbożowe, zwłaszcza pieczywo, odgrywają istotną rolę w żywieniu ludzi na całym świecie. Jednak ze względu na uwalnianie nadmiernych ilości zanieczyszczeń do środowiska produkty zbożowe mogą również zawierać pewne ilości pierwiastków potencjalnie toksycznych, które mogą mieć negatywny wpływ na organizm człowieka. MATERIAŁ I METODY: Celem pracy jest analiza zawartości metali ciężkich w wybranych chlebach glutenowych i bezglutenowych dostępnych na polskim rynku oraz ocena nienowotworowego i nowotworowego narażenia konsumentów na kadm (Cd) i ołów (Pb). Ocena ta obejmowała narażenie ośmiu grup wiekowych. Zawartość Cd i Pb oznaczono metodą ET-AAS. WYNIKI: Najwyższą średnią zawartość Cd odnotowano w pieczywie pszenno-żytnim (0,072 mg/kg), najniższą w pieczywie bezglutenowym (0,021 mg/kg). Ogólny rozkład Cd w poszczególnych rodzajach chleba przedstawiał się następująco: pszenno-żytni > pszenny > żytni > bezglutenowy. WNIOSKI: Oszacowanie narażenia na Cd i Pb konsumentów pieczywa pszennego i pszenno-żytniego wykazało, że w populacji dzieci w wieku < 11 lat może wystąpić istotne ryzyko zdrowotne.

EN

INTRODUCTION: Grain products, especially bread, play an essential role in the nutrition of people around the world. However, due to the release of excessive amounts of pollutants into the environment, grain products may also contain some amounts of potentially toxic elements, which may have a negative effect on the human body. MATERIAL AND METHODS: The aim of the study is to analyze the content of heavy metals in selected gluten and gluten--free breads available on the Polish market, and to assess the non-cancerous and cancerous exposure of consumers to cadmium (Cd) and lead (Pb). This assessment covered the exposure of eight age groups. The content of Cd and Pb was determined by the ET-AAS method. RESULTS: The highest mean concentration of Cd was recorded in wheat-rye bread (0.072 mg/kg), the lowest in gluten--free bread (0.021 mg/kg). The general distribution of Cd in individual types of bread was as follows: wheat-rye > wheat > rye > gluten-free bread. CONCLUSIONS: The estimation of exposure to Cd and Pb of the consumers of wheat and wheat-rye bread showed that a significant health risk may occur in the population of children < 11 years of age.

Refine search results

3 Annales Academiae Medicae Silesiensis

2 Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine

1 2024

1 2023

2 2012

1 2009

1 Bratkowski J.

1 Brewczyński P. Z.

1 Brodziak-Dopierała B.

1 Dolibóg M.

1 Dziubanek G.

1 Gacal M.

1 Gut-Pietrasz K.

1 Jamsheer-Bratkowska M.

1 Korczyńska A.

1 Kowol J.

1 Kuźniewski K.

1 Kwapuliński J.

1 Lau K.

1 Maziarka D.

1 Nogaj E.

1 Osmala-Kurpiewska W.

1 Piórkowska K.

1 Skotak K.

1 Stankiewicz A.

1 Suflita M.

1 Ćwieląg-Drabek M.

Ocena wpływu zakwitów sinic na jakość wody w kąpieliskach w Polsce

Świadomość młodych matek w zakresie ryzyka zdrowotnego wynikającego z używania przez dzieci

Ocena narażenia dzieci na wtórną emisję niklu, ołowiu i miedzi pochodzenia środowiskowego

Awareness of parents of preschool children about selected heavy metals in food

Cadmium and lead content in gluten and gluten-free bread available on Polish market – potential health risk to consumers