Search results

1

Rodzice w obliczu choroby nowotworowej dziecka

100%

Stenka K. E., Izdebski P.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2018

|

vol. 18

|

issue 3

306-314

EN

Introduction: A diagnosis of cancer in one of family members is a highly encumbering experience. What deserves special attention is a case when the one who is diagnosed is a child. Parents face an absolute reorganisation of life on its daily basis in order to meet the demands of their child’s disease. They display a prominent role in the processes of diagnosis and medical treatment. However, the multiplicity of tasks, defined roles, and emotional responses to the situation (the diagnosis of a lifethreatening disease) could lead to various difficulties of psychological nature. Material and method: The article is for reference only. It presents research results regarding difficulties of psychological nature which may be experienced by parents of children diagnosed with cancer (anxiety, depression, acute stress disorders, posttraumatic stress disorder). The works selected for analysis also had to meet certain criteria. Results: The presented data show that an increased risk of traumatic stress, anxiety, and depression disorders may be observed in a group of parents whose children are diagnosed with cancer. One of these disorders may be even experienced by every second parent. According to the data, the most difficult moment for parents is the moment when they acknowledge that their child has been diagnosed with cancer. Discussion: Mothers are the most likely to undertake the role of the main caregiver. Fathers, on the other hand, acquire the role of a family supporter. Although experiencing the same stressor, mothers are those who experience greater difficulties than fathers. They are more frequently diagnosed with posttraumatic stress disorder and depressive disorders.

PL

Wstęp: Diagnoza choroby nowotworowej u jednego z członków rodziny jest niezwykle obciążającym doświadczeniem. Na szczególną uwagę zasługuje sytuacja, gdy choruje dziecko. Rodzice stają wówczas przed koniecznością reorganizacji życia rodzinnego w taki sposób, by sprostać wymaganiom stawianym przez chorobę dziecka, i odgrywają znaczącą rolę na niemal wszystkich jej etapach. Biorą udział w procesie diagnozowania i leczenia, a wielość zadań iról, jak również reakcje emocjonalne na rozpoznanie zagrażającej życiu choroby prowadzić mogą do trudności o charakterze psychologicznym. Materiał i metoda: Artykuł ma charakter poglądowy. Stanowi prezentację wyników badań dotyczących trudności natury psychologicznej, jakich doświadczają rodzice dzieci cierpiących na chorobę nowotworową (lęk, depresja, ostra reakcja na stres, zaburzenie stresowe pourazowe). Prace uwzględnione w analizach musiały spełnić określone kryteria włączenia. Wyniki: Prezentowane dane wskazują na to, że w grupie rodziców dzieci cierpiących na choroby nowotworowe zaobserwować można zwiększone ryzyko wystąpienia ostrej reakcji na stres, zaburzenia stresowego pourazowego, lęku i depresji. Któregoś z wymienionych zaburzeń może doświadczać nawet co drugi rodzic. Najtrudniejszym dla rodziców momentem jest otrzymanie diagnozy choroby nowotworowej dziecka. Omówienie: Matki najczęściej pełnią funkcję głównego opiekuna, ojcowie z kolei przejmują zadanie utrzymania rodziny. Mimo działania tego samego stresora matki doświadczają większych trudności niż ojcowie. Częściej diagnozuje się u nich zaburzenie stresowe pourazowe i zaburzenia o charakterze depresyjnym.

2

Inteligencja emocjonalna i wsparcie społeczne a prężność u nastolatków w okresie wczesnej adolescencji

100%

Wyszogrodzka M., Woźniak-Prus M.

Polskie Forum Psychologiczne

|

2020

|

vol. XXV

|

issue 4

431-449

PL

Celem badania było poszukiwanie związków pomiędzy inteligencją emocjonalną oraz wsparciem społecznym a prężnością w grupie nastolatków. W badaniu uczestniczyło 132 adolescentów (75 dziewcząt i 57 chłopców) w wieku od 15 do 17 lat. Użyto następujących narzędzi kwestionariuszowych: Skala Pomiaru Prężności (SPP-18), Kwestionariusz Inteligencji Emocjonalnej (INTE), Skala Wsparcia Społecznego. Otrzymane wyniki wskazują, iż inteligencja emocjonalna jest istotnie dodatnio związana z prężnością u zbadanej młodzieży, przy czym wykorzystywanie emocji w celu wspomagania myślenia i działania okazało się czynnikiem silniej związanym z prężnością niż umiejętność rozpoznawania emocji. W przeciwieństwie do zakładanego kierunku zależności prężność była w większym stopniu związana ze wsparciem ze strony rodziców/opiekunów niż przyjaciół/znajomych czy nauczycieli. Najsilniejsze korelacje z prężnością wykazano w przypadku wsparcia emocjonalnego i wartościującego od rodziców. Analiza regresji wykazała, że im wyższa inteligencja emocjonalna i wsparcie wartościujące od rodziców oraz niższe wsparcie instrumentalne, tym wyższa prężność młodzieży. Wnioski płynące z uzyskanych wyników mogą być pomocne przy tworzeniu programów promocji zdrowia psychicznego wśród młodzieży.

3

Być (online) czy nie być? Proces cyfryzacji życia rodzinnego w perspektywie psychologicznej

86%

Szymańska P.

Polskie Forum Psychologiczne

|

2021

|

vol. XXVI

|

issue 4

398-420

PL

Szybki rozwój technologiczny wpłynął na każdy aspekt życia człowieka: sferę zawodową i prywatną, funkcjonowanie indywidualne i w grupie społecznej. Internet oraz urządzenia komunikacyjne ułatwiły zdobywanie informacji oraz nawiązywanie i podtrzymywanie relacji, choć jedno i drugie obarczone jest ryzykiem wynikającym ze specyfiki danego medium. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie procesu cyfryzacji życia rodzinnego i ukazanie podstawowych obszarów wpływu technologii na relację partnerską oraz relację rodzice – dzieci. Ponadto zaprezentowany zostanie w nim również model teoretyczny Couple and Family Technology Framework autorstwa Katherine Hertlein i Markie Blumer scalający dotychczasową wiedzę na temat związku nowych mediów z systemem rodzinnym.

4

Związek zespołu zależności alkoholowej rodziców z występowaniem prób samobójczych wśród nastoletnich pacjentów hospitalizowanych psychiatrycznie

72%

Krajewska K., Florkowski A., Gmitrowicz A.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2014

|

vol. 14

|

issue 3

196-201

EN

Suicide is the third cause of death at the age group 10–19 in the world. There are inter multiple risk factors of suicidal behaviours. In the case of children of alcoholics the increased number of suicide attempts is explained by genetic predisposition and accumulation of environmental risk factors. The aim of this study is to check whether parental alcoholism is associated with the number and repetition of suicide attempts and the age at which the first suicide attempt occurred among hospitalized psychiatric adolescents. Material and methods: A retrospective analysis – based on medical documentation – of 119 patients aged 13–18, treated during 2013–2014 at the Department of Adolescent Psychiatry in Łódź for: schizophrenia, schizotypal and delusional disorders, mood disorders, neurotic, stress-related and somatoform disorders, behavioural and emotional disorders according to ICD-10. The exclusion criteria were other psychiatric diagnoses, incomplete family history and lack of information about intended self-harm behaviours. The patients were selected at random. The number and repetition of suicide attempts, the age at which the first suicide attempt occurred, parental alcoholism and family history of suicidal behaviours were examined. Analyses were carried out using Statistica 9.1. Results: Parental alcoholism did not statistically significantly affect (p > 0.05) the prevalence or repetition of suicide attempts among psychiatrically treated adolescents. The first suicide attempts were not made by adolescents – also considering the gender, diagnosis, and familial suicidal behaviours. Conclusions: In almost half of the examined psychiatrically hospitalized adolescents at least one parent met the parental alcoholism criteria. Suicide attempts occurred in over 50% of the examined patients, with somewhat higher incidence in girls whose parents met the parental alcoholism criteria, as compared to those without parental alcoholism history. No significant correlation was found between parental alcoholism and the incidence of offspring’s suicide attempts, repetition of suicide attempts, and the age at which suicide attempt is made. The research on the correlation between the prevalence of suicide attempts among psychiatrically treated adolescents and parental alcoholism should also involve appraisal of the family functioning.

PL

Samobójstwo stanowi na świecie trzecią przyczynę śmierci w grupie wiekowej 10–19 lat. Istnieją liczne czynniki ryzyka zachowań suicydalnych; w przypadku dzieci alkoholików zwiększoną liczbę prób samobójczych tłumaczy się genetyczną predyspozycją i nagromadzeniem niekorzystnych czynników środowiskowych. Cel badania: Ocena związku między występowaniem zespołu zależności alkoholowej (ZZA) u rodziców a częstością prób samobójczych (PS) u nastolatków hospitalizowanych psychiatrycznie, ponawianiem PS i wiekiem dziecka w chwili podjęcia pierwszej próby. Materiał i metody: Analiza retrospektywna na podstawie dokumentacji medycznej 119 pacjentów w wieku 13–18 lat hospitalizowanych w latach 2013–2014 w Klinice Psychiatrii Młodzieżowej – z diagnozą schizofrenii, zaburzeń schizotypowych i urojeniowych, zaburzeń nastroju, zaburzeń nerwicowych, związanych ze stresem i pod postacią somatyczną, zaburzeń zachowania i emocji według ICD-10. Kryteriami wykluczenia były pozostałe diagnozy psychiatryczne, niekompletne informacje dotyczące rodziny i brak danych na temat intencji samouszkodzeń. U losowo wybranych pacjentów oceniano: rozpowszechnienie i liczbę PS, wiek w chwili podjęcia pierwszej próby, obciążenie ZZA rodzica oraz przypadkami PS i samobójstw w rodzinie. Analizy przeprowadzono za pomocą programu Statistica 9.1. Wyniki: Alkoholizm rodziców nie wpływał w sposób istotny statystycznie (p > 0,05) na rozpowszechnienie i ponawianie PS wśród nastolatków leczonych psychiatrycznie. Pierwsze PS nie były podejmowane przez osoby młodsze – także po uwzględnieniu płci, diagnozy i rodzinnego występowania zachowań suicydalnych. Wnioski: W przypadku blisko połowy badanych nieletnich hospitalizowanych psychiatrycznie co najmniej jeden rodzic spełniał kryteria ZZA. PS występowały u ponad 50% badanych, przy czym nieco częściej wśród dziewcząt, których rodzice spełniali kryteria ZZA, niż wśród dziewcząt bez wywiadu alkoholowego dotyczącego rodziców. Nie wykazano istotnego związku między alkoholizmem rodziców a częstością PS u dzieci, ponawianiem PS ani wiekiem w chwili podjęcia pierwszej PS. Podczas badań zależności między występowaniem PS u młodzieży leczonej psychiatrycznie a ZZA rodziców należy uwzględniać ocenę funkcjonowania rodziny.

5

Czy impulsywność w ADHD ma komponenty temperamentalne?

72%

Lipowska M., Dykalska-Bieck D.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2010

|

vol. 10

|

issue 3

169-181

EN

The aim of the above research was to identify the temperamental profile differentiating children with diagnosed ADHD from their friends who are not affected by developmental deficiency. Moreover, the objective was to examine whether the temperamental profile of hyperactive children can be characterized by the same specific configuration of traits. Material and method: The experimental group comprised 63 children with diagnosed ADHD (32 girls and 31 boys). The control group consisted of children without any diagnosed developmental deficiency (37 girls and 30 boys) in the age adequate to the research group (control group aged M=11.5; SD=0.9; ADHD children aged M=11.6; SD=0.4). Temperamental profile was evaluated by means of Buss and Plomin EAS-C Temperament Questionnaire, Polish version adapted by Oniszczenko (1997) and evaluated by parents and teachers. The severity of symptoms criterial for ADHD was described with the use of Wolańczyk and Kołakowski Questionnaire for diagnosing ADHD and behavioural disorders (2005). Results: Correlates were found between the severity of ADHD symptoms and the child’s specific temperamental profile. In case of hyperactive children, teachers ranked shyness significantly higher (t=-5.2; p=0.000), whereas parents ranked emotionality higher (t=5.1; p=0.000). In both examined groups the activity level was estimated as average and high (6-7 sten). It appeared that the trait differentiating the temperamental profile of children from both groups was emotionality – a higher level of this trait was indicated both by parents (t=8.6; p=0.000) and teachers (t=6.4; p=0.000). As far as the relation between particular temperamental traits and criterial ADHD dimensions is concerned, a correlation was found between emotionality and impulsivity (r=3.4; p=0.008) and hyperactivity (r=3.5; p=0.007) in parents’ evaluation and impulsivity (r=3.6; p=0.004) in teachers’ perception. Moreover, the teachers also emphasised the correlation between sociability and inattention (r=4.3; p=0.001). Conclusions: There is a correlation between the severity of hyperactivity symptoms and the configuration of temperamental features in children. Hyperactive children exhibit a specific temperamental profile.

PL

Celem badań była odpowiedź na pytanie o różnice w typach temperamentu między dziećmi z diagnozą ADHD a ich kolegami bez zdiagnozowanych deficytów rozwojowych, jak również stwierdzenie, czy profil temperamentu dzieci nadpobudliwych cechuje specyficzna konfiguracja cech. Materiał i metoda: Grupę eksperymentalną stanowiło 63 dzieci z diagnozą ADHD (32 dziewczynki i 31 chłopców). Grupa kontrolna składała się z dzieci bez zdiagnozowanych deficytów rozwojowych (37 dziewczynek i 30 chłopców), dobranych adekwatne do grupy badanej pod względem wieku (grupa kontrolna w wieku M=11,5; SD=0,9; dzieci z ADHD w wieku M=11,6; SD=0,4). Profil temperamentu oceniono przy pomocy Kwestionariusza Temperamentu EAS-C Bussa i Plomina w polskiej adaptacji Oniszczenki (1997) w wersji ocenianej przez rodziców i nauczycieli. Natężenie objawów kryterialnych dla ADHD określono za pomocą Kwestionariusza do diagnozy ADHD i zaburzeń zachowania Wolańczyka i Kołakowskiego (2005). Wyniki: Wykazano istnienie korelatów między nasileniem objawów ADHD a specyficznym profilem temperamentalnym dziecka. W przypadku dzieci nadpobudliwych nauczyciele istotnie wyżej szacowali nieśmiałość (t=-5,2; p=0,000), z kolei rodzice – emocjonalność (t=5,1; p=0,000). W obu badanych grupach poziom aktywności oceniany był jako przeciętny i wysoki (6.-7. sten). Okazało się, iż cechą, która różnicuje profil temperamentu dzieci z obu grup, jest emocjonalność – wyższy poziom tej cechy wskazywali zarówno rodzice (t=8,6; p=0,000), jak i nauczyciele (t=6,4; p=0,000). W aspekcie związku poszczególnych cech temperamentu z wymiarami kryterialnymi ADHD potwierdzono zależność emocjonalności z impulsywnością (r=3,4; p=0,008) i nadruchliwością (r=3,5; p=0,007) w ocenie rodziców oraz z impulsywnością (r=3,6; p=0,004) w percepcji nauczycieli. Ponadto nauczyciele podkreślali związek towarzyskości z nieuwagą (r=4,3; p=0,001). Wnioski: Natężenie objawów nadpobudliwości psychoruchowej ma związek z konfiguracją cech temperamentu u dzieci. Dzieci nadpobudliwe psychoruchowo cechuje specyficzny profil temperamentalny.

6

Psychologiczne trudności, wsparcie społeczne oraz radzenie sobie ze stresem u rodziców dzieci z chorobą nowotworową

72%

Chrapek E.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2016

|

vol. 16

|

issue 1

27-32

EN

Despite major advancements in the treatment of cancer in children that have increased significantly the chances of survival for underage patients, cancer remains a crisis situation for the patient and their family alike. The parents are forced to face a whole array of challenges ranging from ensuring permanent care, to invasive, long-term treatment, to dealing with financial problems and psychological issues. According to DSM-IV, cancer diagnosis in is a traumatising experience for a child that tends to result with development of post-traumatic stress symptoms. These and other symptoms of disrupted emotional functioning of a child may, in turn, threaten the parents’ ability to adapt to the new situation. The purpose of this paper is to analyse the results of studies related to the psychological difficulties experienced by parents of paediatric cancer patients and the social support they receive as well as the resources they use to cope in difficult situations. Results: A review of literature available on the subject confirmed an increased risk for psychopathology manifesting as depression, fear and trauma in this group of parents. The analysis of results obtained in different studies has demonstrated the level of aggravation of the aforementioned symptoms to depend on a whole number of variables, including the time from the child’s diagnosis. As the collected data highlight the importance of received support and the general ability to cope with stress for the emotional functioning of the mother or father in the course of the child’s illness, this necessitates important practical measures to be taken, with particular emphasis on planning therapy for this group of parents.

PL

Choć w leczeniu chorób nowotworowych u dzieci odnotowano znaczące postępy, a tym samym realnie wzrosły szanse na przeżycie nieletnich pacjentów, jest to wciąż sytuacja kryzysowa nie tylko dla chorego, lecz także dla jego rodziny. Rodzice stają bowiem w obliczu szeregu wyzwań, dotyczących m.in. stałej opieki nad dzieckiem, inwazyjnego i długotrwałego leczenia, problemów finansowych, jak również trudności natury psychologicznej. Zgodnie z klasyfikacją DSM-IV nowotwór zdiagnozowany u dziecka może być przeżyciem o charakterze traumatycznym i prowadzić do wystąpienia objawów stresu pourazowego. Te i inne symptomy zaburzonego funkcjonowania emocjonalnego dziecka mogą z kolei poważnie zagrażać adaptacji rodziców do nowej sytuacji. Celem artykułu jest analiza wyników badań dotyczących psychologicznych trudności rodziców dzieci chorych onkologicznie oraz wsparcia społecznego, które te osoby otrzymują, i stosowanych sposobów radzenia sobie w sytuacjach trudnych. Wnioski: Przegląd piśmiennictwa potwierdził zwiększone ryzyko wystąpienia objawów psychopatologicznych o obrazie depresji, lęku i traumy w omawianej grupie rodziców. Analiza wyników badań wykazała zależność poziomu nasilenia objawów od szeregu zmiennych, w tym od czasu, który upłynął od momentu diagnozy dziecka. Uzyskane dane podkreślają znaczenie wsparcia i umiejętności radzenia sobie ze stresem dla funkcjonowania emocjonalnego matki lub ojca podczas choroby dziecka. Stanowi to podstawę do ważnych działań praktycznych, ze szczególnym uwzględnieniem planowania terapii dla tej grupy rodziców.

7

Objawy zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi w ocenie nauczycieli i rodziców w odniesieniu do NICHQ Vanderbilt Assessment Scale

72%

Kądziela-Olech H.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2014

|

vol. 14

|

issue 4

277-283

EN

The presence of several inattentive or hyperactive, impulsive symptoms in two or more situations (at home, school, in other activities) is required for the diagnosis of attention deficit hyperactivity disorder. There is clear evidence that the symptoms interfere with, or reduce the quality of, social, academic, or occupational functioning. The National Initiative for Children’s Healthcare Quality, American Academy of Pediatrics, recommended a toolkit with standardized assessment scales: NICHQ Vanderbilt Assessment Scale – Parent Informant (VADPRS) and NICHQ Vanderbilt Assessment Scale – Teacher Informant (VADTRS), each divided into two sections: symptoms and performance. The aim of the research was to determine whether there is a correlation between categorial symptoms of attention deficit hyperactivity disorder and results obtained in the assessment scales: VADPRS and VADTRS, and a comparative analysis of assessments made by parents and teachers regarding the symptoms and performance of children diagnosed with attention deficit hyperactivity disorder. The study group comprised 132 children (87.1% of boys, 12.9% of girls) with attention deficit hyperactivity disorder, aged between 6 and 12 years (mean age: 9.29 years; SD 1.96) who had been referred for specialized psychiatric diagnosis and therapy to the Day Care Psychiatric Unit. Diagnoses of attention deficit hyperactivity disorder were conducted pursuant to DSM-IV criteria. Each child with attention deficit hyperactivity disorder was assessed by its parent and teacher using the VADPRS and VADTRS. The statistical analysis (based on Statistica, StatSoft 10) revealed high correlations between categorial DSM-IV symptoms and VADPRS/VADTRS. These tools can be helpful in diagnosis, treatment and evaluation of the effects of therapy in children with attention deficit hyperactivity disorder.

PL

Zgodnie z przyjętymi kryteriami pełna diagnoza zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi wymaga obecności objawów w przynajmniej dwóch obszarach aktywności dziecka (środowisko domowe, szkolne, grupa rówieśnicza) oraz wyraźnego zakłócenia bądź obniżenia jakości funkcjonowania społecznego i edukacyjnego. Warunki te spełnia zestaw narzędzi rekomendowany przez Amerykańską Akademię Pediatryczną i Narodową Inicjatywę Jakości w Ochronie Zdrowia Dziecka, zawierający standaryzowane skale oceny: NICHQ Vanderbilt Assessment Scale – Parent Informant (VADPRS) dla rodziców i NICHQ Vanderbilt Assessment Scale – Teacher Informant (VADTRS) dla nauczycieli. Każda skala jest podzielona na dwie sekcje: objawową i funkcjonalną. Celami podjętych badań były ustalenie, czy istnieje korelacja między objawami kategorialnymi zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi a wynikami uzyskanymi w skalach szacunkowych VADPRS i VADTRS, oraz analiza porównawcza ocen rodziców i nauczycieli w odniesieniu do objawów i funkcjonowania dzieci z rozpoznanym zespołem nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi. Badaniami objęto 132 dzieci (87,1% chłopców, 12,9% dziewcząt) w wieku od 6 do 12 lat (średni wiek: 9,29; SD = 1,96) z objawami zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi hospitalizowanych na Oddziale Dziennym Psychiatrycznym. Diagnozę oparto na kryteriach DSM-IV. Zachowania każdego dziecka zostały ocenione przez rodzica i nauczyciela według odpowiednich skal oceny, odpowiednio VADPRS i VADTRS. Analiza statystyczna (pakiet 10,0 Statistica – StatSoft) wykazała wysokie korelacje między domenami kategorialnymi zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi a użytymi skalami. Wartość tych narzędzi można wykorzystywać nie tylko w diagnozie, lecz także w planowaniu skoordynowanego i zintegrowanego leczenia oraz ocenie skuteczności terapii.

8

Analiza sposobów zmniejszenia zagrożenia dzieci w ruchu drogowym w Polsce i na świecie

72%

Goniewicz M., Witt M.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2011

|

vol. 7

|

issue 1

72-77

EN

Every year around the world there are about 75 million injured people and more than 20 million victims killed or sustained injured. Many of the threats also reaches the children. Road traffic accidents and falls from height are the cause of over 80% of serious injuries in children. However, injuries resulting from road accidents are the leading cause of death in children, more common than cancer and birth defects. In Poland, in the years 1995‑2009 there have been about 113,959 road accidents involving children in age of 0‑14 years. In this event, 3791 children died and 117,730 were injured. Most fatalities were recorded among children aged 7‑14 years. The paper presents ways to reduce the risk of children in traffic. Attention was paid to various technical improvements could improve the safety of children. It highlighted the important role of parents and children tutors in education on road safety. It was found that injury prevention should be a systematic and organized action. This should include both the elimination of threats and actions to reduce risk and improve care and hospital management. Children of all ages should be subject to intensive educational activities related to road safety. The most important is the continuity of teaching and educational process in this area, ranging from preschool through elementary school and middle school. Taking up issues of injury to children is justified and necessary to improve outcomes, minimize negative consequences of injuries and reduce their social costs.

9

Postawy rodzicielskie oraz funkcjonowanie emocjonalne rodziców dzieci z przewlekłą chorobą nerek

72%

Szałowska D., Pilarz E., Tkaczyk M.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2013

|

vol. 9

|

issue 3

276-281

EN

Chronic diseases in children, besides the influence on their health and mental status, change the life of the whole family. Aim of the study: Estimation of the parental attitudes and emotional functioning amongst parents of children with chronic kidney disease. Material and methods: Study group consisted of 22 parents of children with chronic kidney disease. The disease was diagnosed at least three months before the study. The children were treated in a tertiary paediatric nephrology centre. Twenty age-matched parents of healthy children served as controls. For the analysis 5 questionnaires were used: 1) clinical and epidemiological; 2) STAI X-1, STAI X-2; 3) Beck’s Depression Inventory; 4) CECS; 5) Plopa’s questionnaire of parental attitudes. Results: Parents with children with the chronic kidney disease had higher result in the test which estimated the level of depression and the level of fear. When parental attitudes were concerned, we observed the higher results in the protection in study group. Additionally, an inverse correlation between duration of the disease and level of fear was observed. Conclusion: The study clearly showed higher level of depression and fear in the parents of children with chronic kidney disease when compared with the parents from the control group. They also presented overprotection attitude. The intensity of fear in the study group decreased with the time of disease.

PL

Przewlekła choroba u dziecka, poza oczywistym wpływem na jego zdrowie i psychikę, zmienia też istotnie funkcjonowanie całej rodziny. Celem prezentowanego badania prowadzonego wśród rodziców dzieci z przewlekłą chorobą nerek (PChN) była ocena postaw rodzicielskich oraz ocena stanu emocjonalnego rodziców. Materiał: Grupę badaną stanowiło 22 rodziców dzieci z rozpoznaną (przynajmniej 3 miesiące przed przystąpieniem do badania) PChN w stadium III i wyższym, leczonych w ośrodku nefrologii dziecięcej o trzecim stopniu referencyjności. Grupę kontrolną stanowiło 20 rodziców dobranych losowo, których dzieci nie chorowały na przewlekłe choroby. Metoda: Do przeprowadzenia badania wykorzystano: 1) ankietę dotyczącą przebiegu choroby u dziecka oraz podstawowych danych epidemiologicznych; 2) kwestionariusz STAI X-1, STAI X-2; 3) skalę Becka; 4) skalę kontroli emocji (Courtauld emotional control scale, CECS); 5) skalę postaw rodzicielskich Mieczysława Plopy. Wyniki: W grupie rodziców dzieci z PChN stwierdzono znamiennie wyższe wartości w teście mierzącym objawy depresyjne i wyższe wartości poziomu lęku w testach mierzących lęk w porównaniu z grupą kontrolną. W skali postaw rodzicielskich w grupie badanej zaobserwowano znacząco wyższe wyniki w zakresie postawy nadmiernie ochraniającej. Stwierdzono w niej także znamiennie ujemną korelację pomiędzy czasem trwania choroby a poziomem lęku u rodzica. Wnioski: Przeprowadzone badanie wykazało istotnie podwyższony poziom lęku i objawów depresyjnych u rodziców dzieci chorujących na przewlekłą chorobę nerek w porównaniu z rodzicami z grupy kontrolnej. Postawa lękowa u rodziców malała wraz z czasem trwania choroby u dziecka. Rodzice dzieci z PChN istotnie częściej prezentowali ochraniającą postawę wobec dziecka.

10

Analiza wybranych czynników mających wpływ na postępowanie rodziców dzieci do 5 roku życia w przypadku wystąpienia gorączki

58%

Kochman D., Jagieła J.

Innowacje w Pielęgniarstwie i Naukach o Zdrowiu

|

2020

|

vol. 5

|

issue 1

72-94

EN

Introduction. Children’s fever occurring is in parents’ opinion a very worrying clinical state. Its appearance is quite common in paediatric population and the knowledge about dealing with the anti-fever issues is still popularised among parents by medical staff. Aim. The thesis aims to pay attention to the present problem of not taking brave decisions by parents when it concerns their sick child. Material and methods. In this thesis, a way of diagnostics survey with a technique of polling was applied. A self-made questionnaire was used as the research tool. In the part related to the research, the aggregate scale of parents’ knowledge evaluation according to the very own structure. The group consisted of 105 people, the parents of children up to five years old. Results. The results confirm the influence of demographic factors on the treatments by the parents when it comes to their children up to five years old. The parents do not have enough knowledge about fever, understanding its parameters and ways of reducing it. At once, they do have knowledge about the risks arising from the hazard of a high fever. More than 50% of parents get information about the subject from numerous sources such as family, friends, the Internet and unprofessional media. Professional medical staff is the source of knowledge for 48,57% of people. The parents and caretakers recognise information about fever forwarded by doctors and nurses. They rate the level and the quality of that knowledge very high. Conclusion. The role of a nurse in parents’ education about fever and dealing with it when it appears is significant. Nurses are the source of information, but they forward their knowledge in different degrees, according to parents. Medical staff is co-responsible for deepening parents’ knowledge.

PL

Wstęp. Pojawienie się gorączki u dziecka jest w ocenie rodziców bardzo niepokojącym stanem klinicznym. Występuje on dość powszechnie w populacji pediatrycznej a wiedza dotycząca postępowania przeciwgorączkowego jest ciągle popularyzowana wśród rodziców przez personel medyczny. Cel. Celem niniejszej pracy jest zwrócenie uwagi na istniejący niewątpliwie problem braku podejmowania odważnych decyzji przez rodziców w stosunku do własnego, chorego dziecka. Materiał i metody. W niniejszej pracy zastosowano metodę sondażu diagnostycznego przy zastosowaniu techniki ankietowania. Jako narzędzie badawcze do przeprowadzenia badań ankietowych służyła ankieta własnej konstrukcji. W części badania wykorzystano sumaryczną skalę oceny wiedzy rodziców według własnej konstrukcji. Ankietowaną grupę stanowiło 105 osób, rodzice dzieci do 5 roku życia, które były hospitalizowane w Oddziałach Dziecięcych z powodu gorączki lub diagnozowane z tego powodu. Wyniki. Uzyskane wyniki badań własnych potwierdzają modyfikujący wpływ czynników demograficznych na postępowanie przeciwgorączkowe rodziców dzieci do 5 roku życia. Rodzice posiadają niewystarczającą wiedzę na temat gorączki, interpretacji jej parametrów i sposobów jej obniżenia. Jednocześnie posiadają wiedzę na temat zagrożeń wynikających z niebezpieczeństwa wysokiej gorączki. Ponad 50% rodziców czerpie wiedzę na analizowany temat z innych źródeł jakimi są rodzina, znajomi, fora internetowe i nieprofesjonalne media. Fachowy personel medyczny jest źródłem wiedzy w 48,57% wszystkich ankietowanych. Rodzice i opiekunowie doceniają informacje na temat gorączki przekazywane przez lekarzy i pielęgniarki. Wysoko oceniają poziom i jakość tej wiedzy. Wnioski. Rola pielęgniarki w edukacji rodziców o gorączce i postępowaniu w przypadku jej pojawienia się jest znacząca. Pielęgniarki są źródłem informacji, ale w różnym stopniu wg rodziców przekazują niezbędną wiedzę. Personel medyczny jest współodpowiedzialny za pogłębianie wiedzy rodziców.

11

Zastosowanie psychoterapii poznawczo-behawioralnej zespołu obsesyjno-kompulsyjnego u dzieci i młodzieży. Prowadzenie psychoterapii poza gabinetem

58%

Sulej J., Kołakowski A.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2011

|

vol. 11

|

issue 2

92-99

EN

Epidemiological research shows that most probably 0.5% of children and adolescents suffer from obsessive-compulsive disorder (OCD) and, among adults, about half of the patients claim that they have been experiencing the OCD symptoms since their childhood. In case of OCD treatment, the cognitive-behavioural therapy is considered a well-documented and effective method of choice. One of the basic behavioural interventions for OCD is exposure plus response prevention (E/PR). Applying solely this therapy method often turns out to be insufficient and unsuccessful in children’s and adolescents’ OCD treatment. Clinical data show that, on the one hand, engaging in compulsive behaviour is extremely difficult and stressful for children or adolescents, though, on the other hand, the OCD symptoms constitute a part of their social, school and family environment. They become an important element of family functioning and some of them may be associated with the exposure or supporting of the OCD symptoms. In the article we are presenting how the OCD symptoms, which are a part of the family environment, may influence the clinical picture of the disorder and force the modification of standard behavioural therapy methods used in the OCD treatment. In the cases described herein such a way of leading therapy turned out to be ineffective and made psychotherapists transfer the sessions into the patient’s domestic environment. The sessions at the patients’ home enabled us to notice and modify those actions (of both parents and children) which reinforced the symptoms. Such actions included e.g.: helping out with the tasks that could trigger the symptoms; helping the patient avoid situations which are likely to induce the symptoms; parents’ attitude towards the disorder that supports the symptoms. Helping out with the activities that may trigger the symptoms – often practised by parents – actually provided the patient with additional benefit from suffering from the disorder. In vivo sessions often helped identify the causes of persisting symptoms (e.g. difficult family situation of the patient, disorder as an escape). In the article below we describe in detail a number of cases where the behavioural method has been applied in the real life circumstances and has turned out to be successful as a result of collected observations and implemented modifications.

PL

Badania epidemiologiczne wskazują, że najprawdopodobniej 0,5% dzieci i młodzieży cierpi z powodu zespołu obsesyjno- kompulsyjnego (OCD), z kolei wśród dorosłych około połowy pacjentów podaje, że objawy OCD towarzyszą im od dzieciństwa. W przypadku leczenia OCD terapia poznawczo-behawioralna jest uważana za leczenie z wyboru, którego skuteczność potwierdziło wiele badań. Jedną z podstawowych behawioralnych procedur leczenia OCD jest ekspozycja na bodziec wywołujący myśl natrętną wraz z powstrzymaniem reakcji (E/PR). W leczeniu OCD u dzieci i młodzieży stosowanie wyłącznie tej metody często okazuje się niewystarczające, aby praca terapeutyczna zakończyła się sukcesem. Doświadczenie kliniczne pokazuje, że z jednej strony przymus wykonywania kompulsji jest dla dzieci czy nastolatków niezwykle uciążliwy i stresujący, z drugiej zaś objawy OCD często wpisują się w ich społeczne, szkolne i rodzinne funkcjonowanie, stając się ważnym elementem funkcjonowania całej rodziny, a niektóre czynniki rodzinne mogą wiązać się z ujawnieniem lub podtrzymywaniem objawów OCD. W niniejszym artykule przedstawiamy, jak wpisywanie się objawów OCD w system rodzinny może w różny sposób wpływać na obraz kliniczny zaburzenia i zmuszać do modyfikacji standardowej terapii behawioralnej OCD. W opisywanych w artykule przypadkach taki sposób prowadzenia terapii okazywał się nieskuteczny i wymagał zaangażowania się psychoterapeutów w sesje w naturalnym środowisku pacjenta. W wyniku sesji w domu pacjentów mogliśmy zauważyć i zmodyfikować te działania (zarówno rodziców, jak i dzieci), które podtrzymywały objawy. Przykładowe działania to: wyręczanie pacjenta w wykonywaniu czynności, przy których mogą pojawić się objawy; pomoc w unikaniu sytuacji, w których mogą pojawiać się objawy; wspierający utrzymywanie się objawów stosunek rodziców do choroby. Często stosowane przez rodziców wyręczanie w wykonywaniu czynności, przy których mogą pojawić się natręctwa, przynosiło pacjentowi wtórne korzyści z choroby. Sesje in vivo pozwalały odpowiedzieć na pytanie, co jest powodem utrzymywania się objawów (np. trudna sytuacja rodzinna pacjenta, choroba jako ucieczka). W artykule opisujemy szczegółowo kilka przypadków zastosowania terapii behawioralnej poza gabinetem, w których dzięki zaobserwowanym wnioskom i wprowadzonym modyfikacjom terapia mogła zakończyć się sukcesem.

12

Czynniki kształtujące poziom wiedzy na temat wcześniactwa u rodziców dotkniętych tym problemem

58%

Kleczewska M.

Innowacje w Pielęgniarstwie i Naukach o Zdrowiu

|

2023

|

vol. 8

|

issue 3

29-46

EN

Introduction. The arrival of a child into the world is a cause of great joy and happiness for parents. Everything changes when the birth occurs before the planned date. Parents are accompanied by a sense of anxiety and helplessness. They feel lost and frightened, especially when the child ends up in the intensive care unit, where it fights for life. They are taken care of by medical staff, who educate, support, and provide appropriate guidance on care. Education is provided depending on the assessment of the parent’s knowledge. Aim. The purpose of this study is to assess the level of knowledge of parents of children born prematurely and hospitalized in the departments of the Department of Neonatology. An attempt was made to distinguish factors affecting the level of knowledge regarding prematurity. Material and methods. The study included a group of 174 parents (including 162 mothers and 12 fathers). The age of the respondents ranged from 22 to 54 years. The average age of the respondents was 32 years. The study used a diagnostic survey method, using a survey questionnaire of our own design. The tool used 30 questions aimed at both mothers and fathers. Results. Statistical analysis of the collected material confirmed the existence of an association that parents with a higher level of education show a high level of knowledge about the causes of preterm labor, preterm birth and complications associated with this period. Other respondents had general knowledge of neonatal unit procedures such as surfactant administration, kangarooing, and lactation, regardless of place of residence or age. Most of the respondents pointed to foundations as the most common source of help and support for parents of premature babies. Conclusions. Parents with higher education represented a higher level of knowledge about the causes of preterm birth, preterm birth and complications associated with this period. In contrast, multiparents in the conducted own study did not show a statistically higher level of knowledge than mothers having their first child. The respondents surveyed have general knowledge of procedures in neonatal units and this did not depend on place of residence or age, but those with higher education and having a child with a birth weight of less than 1500 grams showed more detailed knowledge of this topic. Nurses and midwives played an important supportive and educational role towards parents. In addition to this, foundations were an important source of support and assistance in the opinions of respondents, so it would be appropriate to spread knowledge of the various forms of support and encourage cooperation with them.

PL

Wstęp. Przyjście na świat dziecka jest dla rodziców powodem ogromnej radości i szczęścia. Wszystko się zmienia, kiedy do porodu dochodzi przed planowanym terminem. Rodzicom towarzyszy poczucie lęku i bezradności. Czują się zagubieni i przerażeni, szczególnie kiedy dziecko trafia w oddział intensywnej terapii medycznej, gdzie walczy o życie. Zostają otoczeni opieką personelu medycznego, który edukuje, wspiera oraz przekazuje odpowiednie wskazówki na temat pielęgnacji. Edukacja jest prowadzona w zależności od oceny stanu wiedzy rodziców. Cel. Celem pracy jest ocena poziomu wiedzy rodziców dzieci urodzonych przedwcześnie i hospitalizowanych w oddziałach Kliniki Neonatologii. Starano się wyróżnić czynniki wpływające na poziom wiedzy dotyczący wcześniactwa. Materiał i metody. Badaniem objęto grupę 174 rodziców (w tym 162 matki i 12 ojców). Wiek respondentów mieścił się w przedziale od 22 do 54 lat. Przeciętny wiek badanych wynosił 32 lata. W pracy wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego, stosując kwestionariusz ankiety własnego autorstwa. W narzędziu zastosowano 30 pytań skierowanych zarówno do matek jak i ojców. Wyniki. Analiza statystyczna zebranego materiału potwierdziła istnienie związku, iż rodzice z wyższym wykształceniem wykazują się wysokim poziomem wiedzy na temat przyczyn porodu przedwczesnego, wcześniaka oraz powikłań związanych z tym okresem. Pozostali respondenci posiadali ogólną wiedzę na temat procedur obowiązujących w oddziałach neonatologicznych takich, jak podawanie surfaktantu, kangurowanie czy laktacja, niezależnie od miejsca zamieszkania czy wieku. Większość badanych wskazywała fundacje jako najbardziej powszechne źródło pomocy i wsparcia rodzicom wcześniaków. Wnioski. Rodzice z wyższym wykształceniem reprezentowali wyższy poziom wiedzy na temat przyczyn porodu przedwczesnego, wcześniaka oraz powikłań związanych z tym okresem. Natomiast wieloródki w przeprowadzonych badaniach własnych nie wykazywały się statystycznie wyższym poziomem wiedzy aniżeli matki posiadające pierwsze dziecko. Badani respondenci posiadają ogólną wiedzę na temat procedur obowiązujących w oddziałach neonatologicznych i nie było to zależne od miejsca zamieszkania czy wieku, jednak ci z wyższym wykształceniem oraz posiadający dziecko o masie urodzeniowej poniżej 1500 gram wykazali się wiedzą z tego tematu bardziej szczegółową. Ważną rolę wspierającą i edukacyjną wobec rodziców stanowiły pielęgniarki i położne. Oprócz tego istotnym źródłem wsparcia i pomocy w opiniach badanych były fundacje, dlatego należałoby rozpowszechniać wiedzę o różnych formach wsparcia i zachęcać do podejmowania współpracy z nimi.

13

Ocena odległych efektów prowadzonych działań psychoedukacyjnych w grupie dzieci z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi

58%

Kądziela-Olech H.

|

issue 3

149-156

EN

Attention-deficit/hyperactivity disorder (ADHD) is a neurobehavioral disorder characterized by excessive restlessness, inattention, distraction and impulsivity. Currently, there are two terms for his disorder: attention-deficit/hyperactivity disorder – ADHD (DSM-IV) and hyperkinetic disorder – HKD (ICD-10). ADHD in childhood can persist into adolescent and adulthood with long-term negative outcomes. The aim of treatment for ADHD is to decreasesymptoms, enhance functionality, and improve well-being for the child and his or her close contacts and to prevent other psychopathology. Psychoeducation is a paradigm, which includes information about the illness and its treatment. Educating parents to apply consistent behaviour modification techniques at home can help improve to children with ADHD. This study was aimed at assessment remote consequences of psychoeducation in ten years observation of children with ADHD. The treatment was conducted during periodical visit (at 4-weeks intervals) with application of psychoeducation for parents and elements of behavioural therapy. The effects of the psychoeducation were evaluated after 12 months and ten years of its duration. The results were statistically analysed. Research finds that psychoeducational interventions are effective in preventing relapse and improving social functioning. The relevance of psychoeducation has long been recognized as an important part of effective treatment for ADHD. The parental psychopathology entail restrictions of effective therapy.

PL

Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (attention-deficit/hyperactivity disorder, ADHD) jest neurobehawioralnym zaburzeniem charakteryzującym się nadmierną aktywnością ruchową, rozpraszalnością, impulsywnością. Obecnie używane są dwa terminy określające powyższy zespół objawów: nadpobudliwość psychoruchowa (nadruchliwość) z deficytem uwagi – ADHD (wg DSM-IV) i zaburzenia hiperkinetyczne – HKD (wg ICD-10). Współczesne badania wskazują, że etiopatogeneza zespołu jest złożona, związana z uwarunkowaniami genetycznymi i wpływami środowiska. Wśród czynników środowiskowych niezwykle istotne jest środowisko rodzinne oraz rodzaj opieki uwarunkowany socjokulturowo. Charakterystyczne objawy pojawiają się we wczesnym dzieciństwie i mogą utrzymywać się do okresu adolescencji i wieku dorosłego, prowadząc do negatywnych następstw. Celem terapii ADHD jest zmniejszenie nasilenia objawów, poprawa funkcjonowania, kontaktu z otoczeniem oraz zapobieganie dalszej psychopatologii. Filozofia psychoedukacji zakłada, że wiedza, rozumienie zachowań oraz odpowiednie strategie postępowania są skuteczne w terapii zaburzeń psychicznych. Edukacja rodziców, modyfikowanie sposobu postępowania w oparciu o stałość i konsekwencję może poprawić funkcjonowanie dzieci z ADHD. Celem prowadzonych badań była ocena odległych efektów prowadzonej psychoedukacji podczas 10-letniej obserwacji dzieci z ADHD. Psychoedukacja z elementami technik behawioralnych była prowadzona podczas okresowych wizyt w odstępach 4-tygodniowych. Efekty postępowania terapeutycznego oceniano po 12 miesiącach jego trwania, a następnie po 10 latach. Wyniki badań zostały poddane analizie statystycznej. Z badań wynika, że psychoedukacja stanowi istotny element terapii ADHD – może mieć wpływ na zmniejszenie nasilenia zaburzeń oraz poprawę funkcjonowania społecznego. Psychopatologia rodziców istotnie ogranicza efekty terapii.

14

Rola pielęgniarki w opiece nad dzieckiem z oparzeniem II stopnia w trakcie hospitalizacji

51%

Chabowska N.

Innowacje w Pielęgniarstwie i Naukach o Zdrowiu

|

2022

|

vol. 7

|

issue 4

91-123

EN

Introduction. A thermal injury of a child is a very painful, stressful and even life-threatening situation. This situation demands from therapeutic team to take efficient and professional actions which are based on knowledge and experience to allay the patient's needs. A nurse in the care of a child with burns must works on many levels, be aimed at patient's wellbeing, his as soon as possible recovery and shows him support and empathy at the same time. Aim. The aim of this bachelor thesis is to present nurse’s duties towards child after thermal injury and bio-psychosocial patients and his parents/protectors needs. Case study. A 2-year-old child was admitted to the pediatric surgery ward due to injuries resulting from thermal trauma. Prior to the initial assessment of the extent and depth of the burn wounds, the child was given analgesics and sedatives to reduce the child's anxiety and pain. Mosaic burns IIa/IIb located on the right side of the chest, right shoulder, and right arm, as well as I/IIa burns of the face in the area of the cheek, mouth and right temple were diagnosed. The burnt area in relation to the total area was estimated at about 20%. Conclusion. In a care of a child with burns the nurse has to deal with many serious nursing problems. Thermal injury causes not only very painful burns. The patient canals have a systemic burn disease. The injury and hospitalization are stressful for the child and interfere with his psychological comfort. Nurses' actions in care of a child with burns are multifaceted in order to meet the needs of every sphere of patient's life.

PL

Wstęp. Uraz termiczny u dziecka jest sytuacją dla niego bardzo bolesną i stresującą, a nawet zagrażającą życiu. Wymaga to od zespołu terapeutycznego sprawnego oraz profesjonalnego podejmowania działań zaspakajających potrzeby pacjenta w oparciu o wiedzę i doświadczenie. Pielęgniarka w opiece na małym dzieckiem oparzonym wykonuje działania na wielu płaszczyznach mając na celu dobro pacjenta oraz jego jak najszybszy powrót do zdrowia, jednoczasowo okazując mu wsparcie oraz empatię. Cel. Celem pracy było przedstawienie zadań pielęgniarki wobec opieki nad dzieckiem po przebytym urazie termicznym z uwzględnieniem potrzeb biopsychospołecznych pacjenta i jego rodziców/opiekunów. Prezentacja przypadku. Dziecko w wieku 2 lat, trafiło na oddział chirurgii dziecięcej z powodu obrażeń powstałych na skutek przeżytego urazu termicznego. Przed rozpoczęciem wstępnej oceny rozległości oraz głębokości ran oparzeniowych podano dziecku leki przeciwbólowe i uspokajające, aby ograniczyć niepokój i ból dziecka. Zdiagnozowano oparzenia mozaikowe IIa/IIb umiejscowione po prawej stronie klatki piersiowej, prawego barku oraz prawego ramienia, a także oparzenia I/IIa stopnia twarzy w okolicy policzka, ust oraz prawej skroni. Powierzchnia oparzona w stosunku do całkowitej powierzchni została oceniona na koło 20%. Wnioski. W opiece nad dzieckiem oparzonym pielęgniarka ma do czynienia z wieloma poważnymi problemami pielęgnacyjnymi. Uraz termiczny powoduje nie tylko bardzo bolesne rany oparzeniowe, ale może również powodować ogólnoustrojową chorobę oparzeniową. Uraz i hospitalizacja są dla dziecka stresogenne i zaburzają jego komfort psychiczny. Działania pielęgniarki w opiece nad oparzonym dzieckiem są wielopłaszczyznowe, w celu zaspokojenia potrzeb z każdej sfery życia pacjenta.

Refine search results

Rodzice w obliczu choroby nowotworowej dziecka

Inteligencja emocjonalna i wsparcie społeczne a prężność u nastolatków w okresie wczesnej adolescencji

Być (online) czy nie być? Proces cyfryzacji życia rodzinnego w perspektywie psychologicznej

Związek zespołu zależności alkoholowej rodziców z występowaniem prób samobójczych wśród nastoletnich pacjentów hospitalizowanych psychiatrycznie

Czy impulsywność w ADHD ma komponenty temperamentalne?

Psychologiczne trudności, wsparcie społeczne oraz radzenie sobie ze stresem u rodziców dzieci z chorobą nowotworową

Objawy zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi w ocenie nauczycieli i rodziców w odniesieniu do NICHQ Vanderbilt Assessment Scale

Analiza sposobów zmniejszenia zagrożenia dzieci w ruchu drogowym w Polsce i na świecie

Postawy rodzicielskie oraz funkcjonowanie emocjonalne rodziców dzieci z przewlekłą chorobą nerek

Analiza wybranych czynników mających wpływ na postępowanie rodziców dzieci do 5 roku życia w przypadku wystąpienia gorączki

Zastosowanie psychoterapii poznawczo-behawioralnej zespołu obsesyjno-kompulsyjnego u dzieci i młodzieży. Prowadzenie psychoterapii poza gabinetem

Czynniki kształtujące poziom wiedzy na temat wcześniactwa u rodziców dotkniętych tym problemem

Ocena odległych efektów prowadzonych działań psychoedukacyjnych w grupie dzieci z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi

Rola pielęgniarki w opiece nad dzieckiem z oparzeniem II stopnia w trakcie hospitalizacji