Search results

1

Diagnostyka obrazowa w przewlekłym zapaleniu ucha środkowego: czy fuzja badań TK i RM może wspomóc decyzje terapeutyczne – doniesienia wstępne

100%

Kusak A., Rosiak O., Durko M., Grzelak P., Pietruszewska W.

Otolaryngologia Polska

|

2019

|

vol. 73(1)

7-12

PL

Wprowadzenie: Mimo postępu technik diagnostycznych i operacyjnych, pacjent z przewlekłym zapaleniem ucha środkowego z perlakiem nadal stanowi istotne wyzwanie terapeutyczne. W przypadkach reoperacji z powodu podejrzenia nawrotu lub przetrwałego perlaka istotne jest określenie wielkości oraz dokładnego położenia jego wznowy celem zaplanowania zakresu leczenia chirurgicznego. Badanie rezonansu magnetycznego w sekwencjach dyfuzyjnych nieechoplanarnych (non-epi DWI) umożliwia wykrycie perlaka o średnicy powyżej 2 mm i może zapobiec konieczności ponownej rewizji okolicy operowanej. Tomografia komputerowa kości skroniowej (TK) umożliwia dokładniejsze uwidocznienie struktur kostnych oraz lokalizację zmiany względem punktów anatomicznych ucha środkowego. Połączenie tych dwóch metod obrazowania dostarcza narzędzia, które pozwalają na dokładniejsze umiejscowienie zmiany w porównaniu do każdego z wyżej wymienionych narzędzi stosowanych osobno. Materiał i metody: U chorych leczonych w Klinice Otolaryngologii i Laryngologii Onkologicznej UM w Łodzi z powodu podejrzenia wznowy perlaka przeprowadzono badanie RM z wykorzystaniem standardowych sekwencji RM (np. BFFE) i sekwencji nieechoplanarnych oraz badanie TK kości skroniowej. Wykonano fuzję obrazów z użyciem oprogramowania OsirixMD nakładając na siebie kolejno obraz z TK oraz sekwencję BFFE, następnie dodano sekwencje non-EPI DWI. Uzyskano obraz anatomiczny kości w połączeniu z wysoką rozdzielczością tkankową obrazów RM. Nałożenie obrazu non-EPI DWI pozwalało na dokładne zlokalizowanie zmiany w uchu środkowym. Następnie w przypadku zakwalifikowania do leczenia chirurgicznego tych chorych porównano rozpoznanie histopatologiczne oraz lokalizację śródoperacyjną zmian z opisem fuzji badań. Wyniki: Do badania włączono 5 chorych z podejrzeniem wznowy perlaka ucha środkowego. Na podstawie badania TK ustalono rozległość poprzednich zabiegów i zachowanie punktów topograficznych. We wszystkich przypadkach badanie RM wykazało prawdopodobieństwo wznowy w jamie pooperacyjnej, które potwierdzono w 4 przypadkach śródoperacyjnie oraz w badaniu histopatologicznym. Jeden przypadek zakwalifikowano jako fałszywie dodatni stwierdzając śródoperacyjnie tkankę bliznowatą, potwierdzoną w badaniu histopatologicznym jako tkanka łączna. Wnioski: Fuzja obrazów RM oraz TK stanowi pomocne narzędzie diagnostyczne w przygotowaniu do leczenia chirurgicznego u pacjentów z podejrzeniem wznowy perlaka.

2

Zastosowanie badania rezonansu magnetycznego ucha wewnętrznego w diagnostyce choroby Ménière’a

88%

Jasińska A., Lachowska M., Wnuk E., Niemczyk K.

Otolaryngologia Polska

|

2021

|

vol. 75(2)

1-8

PL

Choroba Ménière’a charakteryzuje się występowaniem napadowych wirowych zawrotów głowy, którym towarzyszy szum uszny i/lub uczucie pełności w uchu oraz fluktuacyjny niedosłuch odbiorczy. Pomimo wielu badań, etiologia tej choroby pozostaje nieznana, jednak uważa się, że u podłoża schorzenia leży rozszerzenie przestrzeni endolimfatycznych ucha wewnętrznego, zwane „wodniakiem śródchłonki”. Rozwój techniki badania rezonansu magnetycznego (MR) w ostatnich latach umożliwił przyżyciowe obrazowanie wodniaka endolimfatycznego u pacjentów z objawami choroby Ménière’a. Wizualizacja przestrzeni płynowych ucha wewnętrznego dokonywana jest po zastosowaniu kontrastu gadolinowego podawanego do jamy bębenkowej lub dożylnie. Ocena zaawansowania wodniaka jest możliwa dzięki selektywnemu przenikaniu środka kontrastowego do perylimfy, podczas gdy endolimfa pozostaje widoczna jako ubytki w zakontrastowaniu. Wśród stosowanych obecnie radiologicznych klasyfikacji oceny zaawansowania wodniaka możemy wyróżnić skale opisowe, półilościowe oraz objętościowe. Metody te wciąż poddawane są modyfikacjom mającym na celu zwiększenie ich czułości oraz swoistości. Liczne prace opisują korelacje objawów klinicznych i wyników badań audiologicznych oraz otoneurologicznych z zaawansowaniem wodniaka. MR ma zastosowanie także w diagnostyce pacjentów o niepełnym i nietypowym przebiegu choroby Ménière’a. Podczas leczenia kontrolne badania MR pozwalają na ocenę skuteczności poszczególnych metod terapii pod kątem zaawansowania zmian i dalszego przebiegu choroby w uchu wewnętrznym.

3

Zastosowanie badania rezonansu magnetycznego ucha wewnętrznego w diagnostyce choroby Ménière’a

88%

Jasińska A., Lachowska M., Wnuk E., Niemczyk K.

Polish Journal of Otolaryngology

|

2021

|

vol. 75

|

issue 2

1-8

PL

Choroba Ménière’a charakteryzuje się występowaniem napadowych wirowych zawrotów głowy, którym towarzyszy szum uszny i/lub uczucie pełności w uchu oraz fluktuacyjny niedosłuch odbiorczy. Pomimo wielu badań, etiologia tej choroby pozostaje nieznana, jednak uważa się, że u podłoża schorzenia leży rozszerzenie przestrzeni endolimfatycznych ucha wewnętrznego, zwane „wodniakiem śródchłonki”. Rozwój techniki badania rezonansu magnetycznego (MR) w ostatnich latach umożliwił przyżyciowe obrazowanie wodniaka endolimfatycznego u pacjentów z objawami choroby Ménière’a. Wizualizacja przestrzeni płynowych ucha wewnętrznego dokonywana jest po zastosowaniu kontrastu gadolinowego podawanego do jamy bębenkowej lub dożylnie. Ocena zaawansowania wodniaka jest możliwa dzięki selektywnemu przenikaniu środka kontrastowego do perylimfy, podczas gdy endolimfa pozostaje widoczna jako ubytki w zakontrastowaniu. Wśród stosowanych obecnie radiologicznych klasyfikacji oceny zaawansowania wodniaka możemy wyróżnić skale opisowe, półilościowe oraz objętościowe. Metody te wciąż poddawane są modyfikacjom mającym na celu zwiększenie ich czułości oraz swoistości. Liczne prace opisują korelacje objawów klinicznych i wyników badań audiologicznych oraz otoneurologicznych z zaawansowaniem wodniaka. MR ma zastosowanie także w diagnostyce pacjentów o niepełnym i nietypowym przebiegu choroby Ménière’a. Podczas leczenia kontrolne badania MR pozwalają na ocenę skuteczności poszczególnych metod terapii pod kątem zaawansowania zmian i dalszego przebiegu choroby w uchu wewnętrznym.

4

Malformacja naczyniowa z objawami poprzecznego uszkodzenia rdzenia kręgowego – opis przypadku

75%

Kściuk B., Matusik E., Wajgt A., Bober B.

Aktualności Neurologiczne

|

2006

|

vol. 6

|

issue 2

136-140

EN

The authors present a case of 24-year-old patient admitted to Neurological Department with ascending transverse myelitis symptoms with subacute course. At the admission neurological examination revealed: spastic paraparesis (3rd stage in the Lovette scale), sensory disturbances on the level Th9, and urinary incontinence. Asymmetry in thighs’ circumference was disclose (the difference was 4 cm, P>L). There were no pathological changes in CT scanning of spinal cord on the level Th7-Th11. In cerebrospinal fluid analysis increased cytosis and protein level were confirmed. During clinical observation the sensory level was ascending up to Th5. The worsening of lower extremities palsy and proctoparalysis were also observed. Spinal cord MRI examinations disclosed a huge spinal vascular malformation extended from C2 to level of cauda equina. Spinal magnetic resonance angiography (MRA) examination revealed a feeding artery from aorta at Th7-Th8 level with the possibility of additional vascularisation from intercostal arteries on the level Th12. This case indicates the rare aetiology of spastic tetraparesis, and necessity of AVMs consideration in the differential diagnosis of myelopathy apart tumours, infections, multiple sclerosis and other vascular diseases.

PL

Przedstawiono przypadek 24-letniego pacjenta hospitalizowanego w Klinice Neurologii z powodu objawów poprzecznego uszkodzenia rdzenia o podostrym przebiegu. Przy przyjęciu badaniem neurologicznym stwierdzono: niedowład piramidowy kończyn dolnych IIIº w skali Lovette’a, cięte zaburzenia czucia poniżej poziomu Th9, nietrzymanie moczu. Uwagę zwracała asymetria obwodu ud (różnica wynosiła 4 cm, P>L).W badaniu tomografii komputerowej kanału kręgowego odcinka Th7-Th11 zmian patologicznych nie uwidoczniono. W badaniu PMR odnotowano: podwyższoną cytozę oraz podwyższony poziom białka. W trakcie obserwacji szpitalnej stwierdzano objawy uszkodzenia rdzenia do wysokości Th5, z pogłębieniem niedowładu kończyn dolnych i porażeniem zwieraczy. Wykonane badania rezonansu magnetycznego (MRI) rdzenia kręgowego uwidoczniły rozległą malformację naczyniową (AVM) wypełniającą kanał kręgowy od poziomu C2 do ogona końskiego. W obrębie rdzenia kręgowego w odcinku od Th1 do Th5 uwidoczniono zmiany martwicze i obrzękowe. Badanie angiografii rezonansu magnetycznego (MRA) tętnic rdzenia kręgowego ujawniło naczynie zaopatrujące malformację odchodzące od aorty na poziomie Th7-Th8, z możliwym dodatkowym unaczynieniem od tętnic międzyżebrowych na poziomie Th12. Przedstawiony przypadek wskazuje na rzadką etiologię spastycznej tetraparezy oraz potrzebę uwzględnienia AVM w diagnostyce różnicowej mielopatii obok guzów rdzenia, infekcji, stwardnienia rozsianego czy chorób naczyniowych.

5

Guz kłębka szyjnego – obrazowanie radiologiczne i badanie genetyczne

75%

Berger G., Łukasiewicz A., Grinevych V., Tarasów E.

Polish Journal of Surgery

|

2020

|

vol. 92(6)

39-44

PL

Guz kłębka szyjnego (CBT), tj. przyzwojak, jest klasyfikowany przez WHO jako łagodny guz neuroendokrynny. Zawsze wymaga on przeprowadzenia diagnostyki wielodyscyplinarnej. Najczęstszą, gdyż występującą w 60% przypadków, lokalizację przyzwojaków regionu głowy i szyi (HNPGL) stanowi rozwidlenie tętnicy szyjnej wspólnej w okolicy kłębka szyjnego [15]. Wiedza o mutacjach germinalnych genów związanych z kompleksem mitochondrialnej dehydrogenazy bursztynianowej (SDH), powodujących deregulację czynników indukowanych hipoksją, pozwala na lepsze zrozumienie charakteru guza. Ze względu na możliwość transformacji złośliwej guzów kłębka szyjnego, zwłaszcza współistniejącej w przypadku mutacji genu SDHB, zaleca się zawsze przeprowadzenie selektywnej, ipsilateralnej operacji węzłowej szyi w regionach IIA, IIB, III w celu wykluczenia zmian w węzłach chłonnych szyi, jednoznacznych z przerzutami guza kłębka szyjnego. Główną przyczyną występujących w rodzinie, tj. o podłożu dziedzicznym, mnogich przyzwojaków regionu głowy i szyi jest mutacja genu SDHD. Najczęściej stosowana metoda leczenia chirurgicznego CBT niesie ze sobą śródoperacyjne ryzyko powikłań naczyniowych i porażenia nerwów czaszkowych. Tomografia komputerowa (TK), rezonans magnetyczny (MRI) i badanie angiograficzne umożliwiają dokładną ocenę rozległości przyzwojaka. W przypadkach guzów dużych rozmiarów można rozważyć embolizację tętnicy unaczyniającej guz pod kontrolą angiografii. Diagnostyka różnicowa w przypadku guza kłębka szyjnego powinna obejmować: tętniaka tętnicy szyjnej, limfadenopatię, nerwiaka osłonkowego nerwu podjęzykowego lub dodatkowy płat tarczycy.

6

Imaging of juvenile idiopathic arthritis. Part II: Ultrasonography and MRI

63%

Sudoł-Szopińska I., Grochowska E., Gietka P., Płaza M., Pracoń G., Saied F., Walentowska-Janowicz M.

Journal of Ultrasonography

|

2016

|

vol. 16

|

issue 66

237-251

EN

Juvenile idiopathic arthritis is the most common autoimmune systemic disease of the connective tissue affecting individuals in the developmental age. Radiography, which was described in the first part of this publication, is the standard modality in the assessment of this condition. Ultrasound and magnetic resonance imaging enable early detection of the disease which affects soft tissues, as well as bones. Ultrasound assessment involves: joint cavities, tendon sheaths and bursae for the presence of synovitis, intraand extraarticular fat tissue to visualize signs of inflammation, hyaline cartilage, cartilaginous epiphysis and subchondral bone to detect cysts and erosions, and ligaments, tendons and their entheses for signs of enthesopathies and tendinopathies. Magnetic resonance imaging is indicated in children with juvenile idiopathic arthritis for assessment of inflammation in peripheral joints, tendon sheaths and bursae, bone marrow involvement and identification of inflammatory lesions in whole-body MRI, particularly when the clinical picture is unclear. Also, MRI of the spine and spinal cord is used in order to diagnose synovial joint inflammation, bone marrow edema and spondylodiscitis as well as to assess their activity, location, and complications (spinal canal stenosis, subluxation, e.g. in the atlantoaxial region). This article discusses typical pathological changes seen on ultrasound and magnetic resonance imaging. The role of these two methods for disease monitoring, its identification in the pre-clinical stage and establishing its remission are also highlighted.

PL

Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów jest najczęstszą przewlekłą układową chorobą tkanki łącznej wieku rozwojowego o podłożu immunologicznym. Standardem w ocenie zapaleń stawów w tym schorzeniu są zdjęcia radiograficzne, które omówiono w pierwszej części tej publikacji. Badanie ultrasonograficzne i rezonans magnetyczny umożliwiają wczesne rozpoznanie choroby, która obejmuje tkanki miękkie: błonę maziową jam stawów, kaletek i pochewek, tkankę kostną i tłuszczową. W badaniu ultrasonograficznym ocenia się: jamy stawów, pochewki i kaletki – w celu uwidocznienia cech zapalenia błony maziowej, tkankę tłuszczową śródstawową i pozastawową – w celu uwidocznienia cech jej zapalenia, chrząstkę szklistą, chrzęstną nasadę u dzieci, tkankę kostną podchrzęstną – pod kątem obecności uszkodzeń, wreszcie więzadła, ścięgna oraz ich entezy – pod kątem obecności zmian zapalnych i uszkodzeń. Wskazania do rezonansu magnetycznego u dzieci z młodzieńczym idiopatycznym zapaleniem stawów obejmują: ocenę zmian zapalnych w jamach stawów obwodowych oraz pochewkach ścięgnistych i ścięgnach, zmian zapalnych w szpiku kostnym, poszukiwanie ognisk zapalnych w badaniu rezonansem magnetycznym całego ciała, szczególnie przy niejasnym obrazie klinicznym, ocenę kręgosłupa i rdzenia kręgowego w celu diagnostyki zmian zapalnych, w tym zapalenia błony maziowej, obrzęku szpiku, spondylodiscitis, ocenę ich aktywności, lokalizacji i zaawansowania (m.in. okolica szczytowo-obrotowa) oraz powikłań (m.in. stenoza kanału kręgowego, podwichnięcia szczytowo-obrotowe). W publikacji omówiono charakterystyczne zmiany chorobowe w badaniu ultrasonograficznym i rezonansie magnetycznym, a także poruszono zagadnienia dotyczące monitorowania choroby za pomocą tych dwóch metod oraz rozpoznawania choroby w stadium przedklinicznym i ustalania jej remisji.

7

Zespoły uwięźnięcia nerwów obwodowych w badaniach obrazowych

63%

Kordek P.

Aktualności Neurologiczne

|

2006

|

vol. 6

|

issue 4

259-266

EN

The diagnosis of nerve entrapment at osteofibrous tunnels relies primarily on clinical and electrodiagnostic findings. However, while electrodiagnostic studies are sensitive, they lack specificity and do not display the anatomic detail needed for precise localization and treatment planning. The radiological study of peripheral nerve disorders initially was limited to secondary skeletal changes on plain radiographs and CT. Plain radiographs are useful for evaluating bones for trauma and fractures, severe osteoarthritis, and other arthropathies. Routine CT is useful for its ability to display and evaluate the cross-sectional volume of the tunnel and for detecting subtle calcification in the tendons within the canal. CT also provides an excellent tool for evaluating bones through multiplanar and 3-dimensional reconstructions. MR imaging have been useful to exclude mass lesions in the vicinity of a peripheral nerve. Recent technical improvements in MRI have resulted in improved visualization of both normal and abnormal peripheral nerves. The refinement of high frequency broadband transducers with a range of 5-15 MHz, sophisticated focusing in the near field, and sensitive color and power Doppler technology have improved the ability to evaluate peripheral nerve entrapment in osteofibrous tunnels with ultrasonography (US).

PL

Diagnostyka uwięźnięcia nerwów obwodowych w obrębie kostno-włóknistych kanałów opiera się głównie na analizie objawów klinicznych i wynikach badań elektrofizjologicznych. Testy elektrofizjologiczne są czułe, ale mało swoiste dla przyczyny ucisku, nie umożliwiają także oceny szczegółów anatomicznych koniecznej do precyzyjnej lokalizacji zmian i planowania leczenia. Dawniej badanie radiologiczne w zespołach ucisku nerwów obwodowych było ograniczone do obrazowania zmian kostnych na zdjęciach RTG i TK niezwiązanych bezpośrednio z nerwem i jego otoczeniem z tkanek miękkich. Zdjęcia RTG są przydatne do oceny kości w kierunku zmian pourazowych i złamań, ostrego zapalenia kości i stawów oraz innych artropatii. W miarę rozwoju techniki TK umożliwiło uwidocznienie i ocenę poprzecznych warstw kanału oraz wykrywanie delikatnych zwapnień w ścięgnach tunelu. TK jest doskonałym narzędziem do oceny kości w rekonstrukcjach wielowarstwowych oraz trójwymiarowych. Po wprowadzeniu badań RM możliwe stało się wykrywanie nieprawidłowych mas w otoczeniu nerwu. Współczesny RM pozwala także na obrazowanie i ocenę samych nerwów. Udoskonalenie techniki ultrasonograficznej, polegające na wprowadzeniu szerokopasmowych głowic wysokiej częstotliwości, ogniskowania w bliskim polu, zastosowanie czułych metod badania przepływu sprawiły, iż możemy dokładnie ocenić usidlenie nerwów obwodowych w przebiegu tunelopatii.

8

Opis przypadku 51-letniej kobiety z zespołem Arnolda-Chiariego

63%

Bogucki P.

Aktualności Neurologiczne

|

2007

|

vol. 7

|

issue 1

59-62

EN

Arnold-Chiari malformation is genetic disturbance of development of nervous coil. It is incorrect localization of spinal cord and tonsils of cerebellum, under foramen magnum in canal of spinal cord. Hydrocephalon and spina bifida may accompany Arnold-Chiari malformation. Symptoms usually occur in early childish age. For the sake of depth of dislocation of back brain structures there are distinguished four degrees of this malformation. First degree is the lightest one, hydrocephalon does not accompany its and it is manifested last – often in adult age. In this article is described 51-year-old patient who were diagnosed at Neurology Ward because of disturbances of balance, dizziness and weakness of muscles power of right hand. Arnold-Chiari disorder has not been diagnosed in this patient up till now. Physical examination revealed walking on the widen basis, deficiency of movables of IV and V fingers of right hand, positive test of Romberg, weakness of sense in limbs, lost of deep and vibration sense of inferior limbs. Underdone diagnostic excepted sharp inflammatory changes, growing changes and vessel malformations also, and arteriosclerosis changes as well within central nervous system as peripheral nerves. Photos RTG of vertebral column of the neck did not revealed any disturbances. Only performed magnetic resonance of the head let us determine properly diagnosis. Patient was discharged from the hospital with recommendation to notification at a Neurosurgical Department to consider operating cure of present patology.

PL

Zespół Arnolda-Chiariego jest to genetycznie uwarunkowane zaburzenie rozwoju cewy nerwowej, polega na nieprawidłowej lokalizacji rdzenia przedłużonego i migdałów móżdżku, poniżej otworu wielkiego w kanale kręgowym. Zespołowi towarzyszyć mogą wodogłowie i spina bifida. Zwykle objawy zaburzenia pojawiają się we wczesnym dzieciństwie. Ze względu na głębokość przemieszczenia struktur tyłomózgowia wyróżniane są cztery stopnie zespołu. Stopień I jest najlżejszy, nie towarzyszy mu wodogłowie i objawia się najpóźniej - często w wieku dorosłym. Artykuł zawiera opis 51-letniej pacjentki z zespołem Arnolda-Chiariego typu I, diagnozowanej w Oddziale z powodu występujących od roku zaburzeń równowagi, zawrotów głowy oraz osłabienia siły mięśniowej ręki prawej; u pacjentki zespół Arnolda-Chiariego nie był dotąd rozpoznany. W badaniu fizykalnym stwierdzono chód na poszerzonej podstawie, ograniczenie ruchomości palców IV i V ręki prawej, dodatnią próbę Romberga, osłabienie czucia na kończynach, zniesienie czucia głębokiego i wibracji kończyn dolnych. Przeprowadzona diagnostyka wykluczyła ostre zmiany zapalne, zmiany rozrostowe, a także malformacje naczyniowe i zmiany miażdżycowe zarówno w obrębie ośrodkowego układu nerwowego, jak i nerwów obwodowych. Zdjęcia RTG kręgosłupa szyjnego nie uwidoczniły zmian. Dopiero wykonanie rezonansu magnetycznego głowy pozwoliło ustalić właściwe rozpoznanie. Pacjentkę wypisano z zaleceniem zgłoszenia się na Oddział Neurochirurgiczny w celu rozważenia operacyjnego leczenia występującej patologii.

9

Zanik wieloukładowy typu C (MSA-C) – aspekty kliniczne i radiologiczne, opis przypadku

63%

Węglewski A., Juryńczyk J., Ślusarek I.

Aktualności Neurologiczne

|

2006

|

vol. 6

|

issue 1

48-53

EN

Multiple system atrophy (MSA) is a relatively rare degenerative disease of the central nervous system. The prevalence of MSA is about 2-4/100,000. The disease is included to synucleinopathies. The most characteristic neuropathological findings in MSA is argyrophilic glial cytoplasmatic inclusions in oligodendroglia which is composed of α-synuclein and ubiquitin. At present two main forms of the MSA are known: MSA-P and MSA-C. Symptoms of parkinsonism with rigidity and bradykinesia are more typical in MSA-P. Cerebellar signs are more characteristic for MSA-C. Severe autonomic failure, initially or during further clinical course stwierin MSA-P and MSA-C is present in most patients. The main symptoms of autonomic failure are orthostatic hypotension, urinary and less commonly fecal incontinence, impotence. In 1998 consensus on the diagnosis of MSA was established. The authors described a case of 61-year-old woman with 3 years of symptoms of cerebellar dysfunction followed by Parkinson’s syndrome and autonomic failure. MRI of the brain revealed severe atrophy of the cerebellum and brain stem, and “hot cross bun sign” in pons. Tilt-test confirmed orthostatic hypotension. Treatment with L-dopa and midodrin was moderately effective. The authors described problems of diagnostics, especially role of MRI, and actual problems of epidemiology, pathogenesis and treatment of MSA.

PL

Zanik wieloukładowy (MSA) jest rzadką chorobą zwyrodnieniową ośrodkowego układu nerwowego. Występuje z częstością ocenianą na 2-4/100.000 i zaliczany jest do synukleinopatii. Najbardziej charakterystyczną cechę neuropatologiczną stanowi obecność srebrnochłonnych wtrętów cytoplazmatycznych w komórkach oligodendrogleju, zawierających α-synukleinę i ubikwitynę. Obecnie wyróżnia się dwie główne formy MSA: MSA-P i MSA-C. W MSA-P dominują objawy parkinsonizmu, głównie sztywność, spowolnienie, a w MSA-C – objawy uszkodzenia móżdżku. W obu formach typowe są nasilone objawy dysfunkcji układu autonomicznego, głównie hipotonia ortostatyczna, zaburzenia zwieraczy oraz impotencja. W 1998 roku ustalono kryteria diagnostyczne MSA. Autorzy przedstawiają przypadek 61-letniej chorej z mniej więcej 3-letnim wywiadem zespołu móżdżkowego, do którego dołączyły się następnie objawy autonomiczne i parkinsonowskie. Badanie MR głowy ujawniło charakterystyczne dla formy MSA-C dużego stopnia zanik móżdżku, pnia mózgu oraz objaw „krzyża” w moście. Test pionizacyjny wskazał na ciężką hipotonię ortostatyczną. Leczenie L-dopą w umiarkowany sposób zmniejszyło nasilenie zespołu parkinsowskiego, a midodrinem – hipotonii ortostatycznej. Autorzy omawiają problemy diagnostyki MSA, ze szczególnym uwzględnieniem roli badania MR, oraz przedstawiają aktualny stan wiedzy na temat patogenezy, epidemiologii i terapii MSA.

10

Rekomendacje dotyczące badań obrazowych ośrodkowego układu nerwowego u płodów i noworodków

63%

Helwich E., Bekiesińska-Figatowska M., Bokiniec R.

Journal of Ultrasonography

|

2014

|

vol. 14

|

issue 57

203-216

EN

An abnormal presentation of the central nervous system in a fetus during a screening examination is an indication for extended diagnosis, the aim of which is to explain the character of such an anomaly (a congenital defect, destructive effect of intrauterine infection or abnormality with reasons that are difficult to explain). Knowledge of normal development sequence of the fetal brain, which is discussed in this paper, is the basis for correct interpretation of imaging findings. Together with the increase in survival of preterm neonates, a high risk of early brain damage is still a problem in this extremely immature population. Therefore, imaging examinations become necessary. The paper presents intrauterine and postnatal risk factors of early brain damage as well as classification of such lesions, of hemorrhagic and hypoxic-ischemic etiology. The diagnosis of the cerebellum damage, which is currently believed to be a significant cause of autism, is emphasized. The evolution of lesions over time is also presented. Moreover, the elements of diagnosis important for prognosis are stressed. The standards of imaging examinations of the central nervous system include the schedule of ultrasound examinations and provide indications for extended diagnosis with the use of magnetic resonance imaging.

PL

Nieprawidłowy obraz ośrodkowego układu nerwowego płodu w badaniu przesiewowym jest wskazaniem do poszerzenia diagnostyki prenatalnej celem ustalenia charakteru tej nieprawidłowości (wada rozwojowa, efekt destrukcyjny zakażenia wewnątrzmacicznego czy też nieprawidłowość o trudnym do ustalenia pochodzeniu). Znajomość prawidłowej sekwencji rozwojowej mózgu płodu, omówiona w pracy, jest podstawą właściwej interpretacji badań obrazowych. Wraz ze stale zwiększającą się przeżywalnością noworodków urodzonych przedwcześnie problemem pozostaje wysokie ryzyko wczesnego uszkodzenia mózgu w tej skrajnie niedojrzałej populacji, co powoduje konieczność jego oceny w badaniach obrazowych. W pracy omówiono wewnątrzmaciczne i pourodzeniowe czynniki ryzyka wczesnych uszkodzeń mózgu oraz klasyfikację tych zmian, o etiologii krwotocznej i niedokrwienno-niedotlenieniowej. Zwrócono uwagę na diagnostykę uszkodzeń móżdżku, które obecnie są uważane za istotną przyczynę autyzmu. Przedstawiono ocenę ewolucji zmian w czasie. Zwrócono uwagę na te elementy diagnostyki, które są ważne ze względu na ustalanie rokowania dla dziecka. W standardzie badań obrazowych ośrodkowego układu nerwowego u noworodków zaprezentowano harmonogram badań ultrasonograficznych oraz wskazania do rozszerzenia diagnostyki o badanie metodą rezonansu magnetycznego.

11

Czy somatosensoryczne potencjały wywołane mogą być wskaźnikiem rokowniczym u chorych na stwardnienie rozsiane poddanych kuracji immunomodulującej?

63%

Kuczko-Piekarska E., Niezgodzińska-Maciejek A., Maciejek Z., Wawrzyniak S.

Aktualności Neurologiczne

|

2012

|

vol. 12

|

issue 1

22-25

EN

Background: Based on clinical studies published to date, it is assumed that immunomodulation therapy (DMT) is effective in the treatment of relapsing-remitting form of multiple sclerosis. The aim of this study was an analysis of predictive value of somatosensory evoked potentials (SEP) in patients treated for two years with interferon (INF β-1a, IFN β-1b) and glatiramer acetate (GA). Material and methods: The study included 106 patients (35 men, 71 women, aged 18-54 years) diagnosed with multiple sclerosis, undergoing an at-least 2-years’ DMT treatment (IFN β-1a, IFN β-1b, GA). Results: Before treatment, normal SEP response was noticed in 37 patients (35%) and abnormal values – in 69 patients (65%). In the study group, 32 patients (30.1%) had a relapse during follow-up. In this group 6 patients had baseline normal SEP value, and others had abnormal SEP value. At the end of DMT, in normal baseline SEP group, the disease progression (defined as progression at least 1 point in EDSS scale) was seen in 8 patients, while inabnormal SEP group – in 18 patients. Conclusions: In patients with baseline abnormal SEP, relapses during DMT therapy were more frequent than in those with normal SEP.

PL

Wstęp: Na podstawie dotychczasowych badań uważa się, że terapia lekami immunomodulacyjnymi (DMT) jest skuteczna w leczeniu postaci rzutowo-remitującej stwardnienia rozsianego. Celem pracy była ocena wartości rokowniczej somatosensorycznych potencjałów wywołanych (SSPW) u chorych w czasie 2-letniej kuracji interferonami beta (1a i 1b) oraz octanem glatirameru. Materiał i metody: Materiał kliniczny stanowiło 106 pacjentów (35 mężczyzn i 71 kobiet) w wieku 18-54 lat, z ustalonym rozpoznaniem stwardnienia rozsianego, poddanych co najmniej 2-letniej kuracji immunomodulującej. Wyniki: Przed wdrożeniem leczenia prawidłową wartość SSPW odnotowano u 37 (35%), zaś nieprawidłową – u 69 chorych (65%). W badanej grupie u 32 pacjentów (30,1%) wystąpił w trakcie kuracji rzut choroby. Spośród nich 6 osób miało wyjściowo prawidłowy wynik SSPW, zaś u pozostałych stwierdzono wynik nieprawidłowy. Po zakończeniu DMT w grupie z wyjściowo prawidłowym SSPW zaobserwowano pogorszenie stanu neurologicznego (ocenione jako progresja EDSS >1,0 w stosunku do oceny przed leczeniem) u 8 chorych, zaś w grupie z wyjściowo nieprawidłowym SSPW – u 18 chorych. Wnioski: W grupie pacjentów z wyjściowo nieprawidłowym wynikiem SSPW rzut choroby w trakcie leczenia immunomodulacyjnego wystąpił znacznie częściej niż w grupie z prawidłowym wynikiem SSPW.

12

Ciąża i poród u chorych na stwardnienie rozsiane

63%

Czernichowska-Kotiuszko M., Bartosik-Psujek H.

Aktualności Neurologiczne

|

2014

|

vol. 14

|

issue 1

25-29

EN

Multiple sclerosis (MS) is the main cause of disability in young adults and, as most autoimmune diseases, more commonly affects women. The relationship between pregnancy and MS has been an issue of significance for many years and has recently become the subject of multicentre studies. Usually, pregnancy is a period of relative wellness for patients and most commonly is a period without relapse. This boost of health involves the change of immune reactivity to anti-inflammation associated with Th2 lymphocytes and anti-inflammatory cytokines (interleukin 4, 5, 6, 10, TGF-β). After giving birth, a woman’s immune system returns to its original level of activity and disease susceptibility increases. Most studies have shown no overall negative impact of pregnancy on longterm disability associated with MS, and MS does not have negative impacts on pregnancy, childbirth or the child’s condition. Women with MS can plan to have children. The disease does not increase the risk of pregnancy/ childbirth complications or birth defects compared to the general population. Each immunomodulatory therapy is contraindicated in pregnancy. If a patient wishes to become pregnant, discontinuation of the therapy much before planned pregnancy is recommended. The work summarizes available information on clinical problems associated with pregnancy and childbirth in patients with MS and analyses risks to the child associated with the administration of drugs.

PL

Stwardnienie rozsiane (łac. sclerosis multiplex, SM) jest główną przyczyną niepełnosprawności u młodych dorosłych i jak większość chorób autoimmunologicznych częściej dotyczy kobiet. Wpływ ciąży na przebieg SM wzbudza zainteresowanie od wielu lat, a w ostatnim okresie stanowi temat badań wieloośrodkowych. Ciąża to zwykle okres bardzo dobrego samopoczucia chorych, najczęściej bez rzutów. Wynika to ze zmiany reaktywności immunologicznej na korzyść reakcji przeciwzapalnych związanych z limfocytami Th2 i cytokinami antyzapalnymi (interleukina 4, 5, 6, 10, TGF-β). Po porodzie zmienia się reaktywność immunologiczna i aktywność choroby wzrasta. Większość badań nie wykazała ogólnego negatywnego wpływu ciąży na niesprawność długoterminową związaną z SM; stwardnienie rozsiane nie ma negatywnego wpływu na przebieg ciąży, porodu i stan dziecka, dlatego chore kobiety mogą planować potomstwo. Choroba nie zwiększa ryzyka powikłań w ciąży i podczas porodu ani wad wrodzonych u dziecka w porównaniu z populacją ogólną. Jednakże każda terapia immunomodulująca jest przeciwwskazana w ciąży. Jeśli pacjentka decyduje się na dziecko, powinna przerwać leczenie; zaleca się również przerwę od leków przed zajściem w ciążę. W pracy podsumowano dostępne informacje na temat klinicznych problemów dotyczących ciąży i porodu u chorych na SM oraz oceniono zagrożenia dla dziecka związane z podawaniem leków.

13

Nowy ultrasonograficzny test przedniej niestabilności stawu kolanowego – doniesienie wstępne

63%

Grzelak P., Podgórski M., Stefańczyk L., Domżalski M.

Journal of Ultrasonography

|

2014

|

vol. 14

|

issue 58

252-257

EN

Aim of the study: Ultrasound examination is widely used in orthopedic diagnostics, however sonographic evaluation of traumatic anterior cruciate ligament insufficiency is still inadequate. Aim of this study is to evaluate diagnostic capability of a new sonographically- guided test for diagnosing complete anterior cruciate ligament insufficiency. Material and methods: In 47 patients, with suspicion of unilateral anterior cruciate ligament injury (based on magnetic resonance imaging), the sonographically-guided test for anterior instability was performed. The translation of the intercondylar eminence against the patellar tendon was measured in both knees. Afterwards all patients underwent arthroscopy. Results: In 37 patients, with arthroscopically confirmed complete anterior cruciate ligament insufficiency, the mean anterior knee translation was 8.3 mm (SD = 2.8) in affected knee vs. 3 mm (SD = 1.1) in uninjured knee (p < 0.001). In 10 patients with no anterior cruciate ligament insufficiency the difference between body sides was not significant (2.6 mm, SD = 1.4 in injured knee vs. 2.5 mm, SD = 1.1 in uninjured joint; p < 0.7753). Conclusions: The proposed test supports the clinician with fast and non- invasive examination that can facilitate evaluation of anterior knee instability.

PL

Cel pracy: Badanie ultrasonograficzne jest powszechnie stosowane w diagnostyce ortopedycznej, jednakże w ocenie przedniej niestabilności stawu kolanowego wykorzystuje się je w ograniczonym stopniu. Celem pracy jest ocena przydatności diagnostycznej nowego testu przeprowadzonego pod kontrolą ultrasonografii, który pomaga diagnozować całkowitą niewydolność więzadła krzyżowego przedniego. Materiał i metody: U 47 pacjentów z podejrzeniem jednostronnego urazu więzadła krzyżowego przedniego (zdiagnozowanego na podstawie badania rezonansu magnetycznego) wykonano test niestabilności przedniej kolana pod kontrolą ultrasonografii. Oceniano przesunięcie wyniosłości międzykłykciowej do przodu względem więzadła rzepki w obu stawach kolanowych. Każdy pacjent został następnie poddany artroskopii stawu kolanowego. Wyniki: U 37 pacjentów z artroskopowo potwierdzonym całkowitym uszkodzeniem więzadła krzyżowego przedniego średnie przesunięcie wyniosłości międzykłykciowej wynosiło 8,3 mm (SD = 2,8) w kolanach po urazie – w porównaniu z 3 mm (SD = 1,1) w kolanach bez urazu (p < 0,001). W grupie 10 pacjentów bez niewydolności więzadła krzyżowego przedniego różnice w przesunięciu wyniosłości międzykłykciowej były nieistotne (2,6 mm, SD = 1,4 w kolanie po urazie, w porównaniu z 2,5 mm i SD = 1,1 w kolanie bez urazu, p < 0,7753). Wnioski: Zaprezentowany test to szybki i nieinwazyjny sposób mogący ułatwić diagnozowanie całkowitej niewydolności więzadła krzyżowego przedniego.

14

Diagnostyka laboratoryjna stwardnienia rozsianego

63%

Siger M.

Aktualności Neurologiczne

|

2009

|

vol. 9

|

issue 2

101-108

EN

Multiple sclerosis (MS) is a demyelinating disease with damage of central nervous system, dissemination in time and space. Current McDonald’s MS diagnostic criteria are based on complex clinical and laboratory analysis (magnetic resonance imaging, MRI, evoked potentials, and cerebrospinal fluid analysis). Each of these laboratory tests supply different but very important information concerning type and range of central system damage. In MRI, special location and contrast enhancement of MS lesions are very characteristic for multiple sclerosis. Current MRI diagnostic criteria (Barkhof’s criteria) can be used to established evidence of dissemination in space. In dissemination in time, occurrence of a new lesion on T2- weighetd images or contrast enhancement on successive MRI exam is required. Magnetic resonance imaging plays also an important role in monitoring the MS therapy. Evoked potentials investigate visual, auditory, sensory and motor nerve tracts. They can detect clinically silent lesions and provide evidence for dissemination in space. In cerebrospinal fluid analysis the most important for MS diagnosis are the presence of oligoclonal bands and increase of IgG index. Often, more specific markers of the immunologic system damage are also explored. However, in MS, laboratory tests are very important and useful, the diagnosis of MS is still based mainly on clinical observation.

PL

Stwardnienie rozsiane (łac. sclerosis multiplex, SM) jest chorobą demielinizacyjną charakteryzującą się wielomiejscowym i wieloczasowym uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego (dissemination in space, dissemination in time). Obowiązujące kryteria rozpoznania SM według McDonalda opierają się na łącznej ocenie obrazu klinicznego i analizie badań laboratoryjnych (badanie rezonansu magnetycznego, badania potencjałów wywołanych i ocena płynu mózgowo- rdzeniowego). Każde z tych badań dostarcza odmiennych, ale bardzo ważnych informacji na temat charakteru i zakresu uszkodzenia układu nerwowego w przebiegu SM. W badaniu rezonansu magnetycznego (magnetic resonance imaging, MRI) charakterystyczna jest lokalizacja zmian demielinizacyjnych oraz ich wzmacnianie po podaniu kontrastu. Spełnienie obowiązujących rezonansowych kryteriów rozpoznania SM według Barkhofa wskazuje na istnienie wielomiejscowego uszkodzenia układu nerwowego. Wieloczasowe uszkodzenie układu nerwowego związane jest z kolei z występowaniem nowych zmian na obrazach T2- zależnych lub zmian wzmacniających się po podaniu kontrastu w kolejnym badaniu MRI. Badanie MRI oprócz znaczenia diagnostycznego odgrywa także dużą rolę w ocenie skuteczności leczenia chorych na SM. Badania elektrofizjologiczne pozwalają na ocenę dróg wzrokowych, słuchowych, czuciowych i ruchowych. Umożliwiają także wykrycie niemych klinicznie ognisk uszkodzenia układu nerwowego, co odpowiada wielomiejscowemu uszkodzeniu układu nerwowego. W ocenie płynu mózgowo- rdzeniowego najważniejsze dla rozpoznania SM są obecność prążków oligoklonalnych immunoglobulin oraz podwyższony indeks IgG. Coraz częściej oznacza się także bardziej specyficzne markery uszkodzenia układu immunologicznego. Jakkolwiek badania laboratoryjne stanowią bardzo ważny element diagnostyki SM, to jednak w rozpoznaniu tej jednostki chorobowej zasadniczym elementem jest nadal ocena obrazu klinicznego.

15

Current techniques of 3D reconstruction in computed tomography and magnetic resonance in diagnostic imaging of the spine

63%

Nowak P., Dąbrowski M., Kubaszewski Ł.

Chirurgia Narządów Ruchu i Ortopedia Polska

|

2023

|

vol. 88

|

issue 3

103-108

PL

Przedstawiono analizę 36 artykułów naukowych dotyczących nowoczesnych technik rekonstrukcji trójwymiarowych (3D) w tomografii komputerowej (CT) oraz rezonansie magnetycznym (MRI) w kontekście zastosowania tych technik w diagnostyce medycznej. Celem przeglądu jest zaprezentowanie aktualnego stanu wiedzy na temat rozwoju i zastosowania rekonstrukcji 3D oraz identyfikacja najważniejszych trendów i wyzwań w tej dziedzinie. W pierwszej części pracy skoncentrowano się na kierunkach rozwoju MRI i CT. Analiza wskazała główne trendy w ewolucji obu tych metod diagnostycznych, takie jak zwiększenie dostępności badań CT i MRI dla pacjentów, skrócenie czasu trwania badania, zwiększenie roli sztucznej inteligencji oraz szersze wykorzystanie tych modalności w radiologii interwencyjnej. Druga część pracy skupia się na możliwościach użycia modelowania 3D w diagnostyce obrazowej i jego skuteczności. Tworzenie trójwymiarowych modeli struktur anatomicznych to złożony i wieloetapowy proces. W toku przeglądu ustaliliśmy, że modele 3D uzyskane na podstawie MRI mogą być równie dokładne i posiadać podobną wartość diagnostyczną co wykorzystywane do tej pory rekonstrukcje oparte o obrazy CT. W przyszłości coraz większą rolę w diagnostyce obrazowej w ortopedii będą odgrywać obrazy fuzyjne MRI/CT. Przegląd pokazuje, że modelowanie 3D ma duży potencjał w diagnostyce obrazowej. Wciąż są jednak potrzebne dalsze badania, aby lepiej zrozumieć możliwości modelowania 3D w diagnostyce złożonych struktur anatomicznych. Wykorzystanie technologii informatycznych w medycynie będzie miało kluczowe znaczenie w tym procesie.

EN

This review article presents an analysis of 36 scientific papers focusing on modern three-dimensional (3D) reconstruction techniques in computed tomography (CT) and magnetic resonance imaging (MRI) for their applications in medical diagnostics. The objective of this review is to present the current state of knowledge regarding the development and utilization of 3D reconstruction techniques, as well as to identify key trends and challenges in this field. The first part of the study focuses on the advancements in MRI and CT. The analysis reveals the major trends in the evolution of these diagnostic methods, such as increased accessibility of CT and MRI examinations for patients, reduced scan duration, greater utilization of artificial intelligence, and expanded applications in interventional radiology. The second part of the article highlights the potential and effectiveness of 3D modelling in diagnostic imaging. Creating 3D models of anatomical structures is a complex and multi-step process. Through the review, it was determined that 3D models derived from MRI can be equally accurate and diagnostically valuable compared to the more commonly used CT-based reconstructions. In the future, fusion imaging of MRI/CT is expected to play an increasingly significant role in orthopaedic imaging. The review demonstrates the significant potential of 3D modelling in diagnostic imaging. However, further research is still required to better understand the capabilities of 3D modelling in diagnosing complex anatomical structures. The integration of information technology in medicine will be crucial in advancing this field.

16

Znaczenie prognostyczne wzrokowego potencjału wywołanego w terapii immunomodulującej stwardnienia rozsianego

63%

Kuczko-Piekarska E., Niezgodzińska-Maciejek A., Maciejek Z., Wawrzyniak S.

|

EN

Background: Visual evoked potential is an essential element of the diagnosis of multiple sclerosis. It is useful in the detection of asymptomatic demyelinating lesions. The aim of this study was to determine, whether VEP, apart from its diagnostic role, can also be a predictor of responsiveness to immunomodulating therapy (DMT). Material and methods: The study recruited 110 patients (35 men, 75 women, aged 18-54 years) diagnosed with multiple sclerosis, subjected to an at least 2-years’ DMT treatment (IFN β-1a, IFN β-1b, GA). Results: In this group, 32 patients (29%) had a relapse during observation period. Normal baseline VEP was documented in 8 patients and an abnormal VEP – in the remaining 24. After 2-years’ treatment in the normal VEP group, disease progression was seen in 7 patients, 3 of whom had also new lesions in their MRI scans. In the abnormal VEP group, disease progression was seen in 22 patients, 12 of whom had new demyelinating lesions in their MRI scans. Conclusions: In DMT-treated group, clinical and radiological disease progression was more common in patients with abnormal baseline VEP compared with those with normal baseline VEP.

PL

Badanie wzrokowego potencjału wywołanego stanowi istotny element diagnostyczny stwardnienia rozsianego. Jest przydatne w wykrywaniu niemych klinicznie ognisk demielinizacji. Celem pracy było zbadanie, czy WPW oprócz wartości diagnostycznej może stanowić również istotną wartość prognostyczną odpowiedzi na kurację lekami immunomodulującymi (DMT) u chorych na stwardnienie rozsiane (SM). Materiał i metody: Materiał kliniczny stanowiło 110 pacjentów (35 mężczyzn i 75 kobiet) w wieku 18-54 lat, z rozpoznanym SM, poddanych co najmniej 2-letniej kuracji immunomodulującej (IFN β-1a, IFN β-1b, GA). Wyniki: W ocenianej grupie pacjentów u 32 chorych (29%) wystąpił w trakcie kuracji rzut choroby. W tej grupie 8 pacjentów miało wyjściowo prawidłowy wynik WPW, zaś pozostałe 24 osoby – wynik nieprawidłowy. Po zakończeniu 2-letniego okresu leczenia w grupie z prawidłowym WPW przed leczeniem immunomodulującym progresję choroby stwierdzono u 7 chorych, spośród których u 3 wykryto również nowe ogniska w obrazie MRI. W grupie z nieprawidłowym WPW progresję choroby stwierdzono u 22 chorych, w tym u 12 z obecnością nowych zmian demielinizacyjnych w badaniu MRI. Wnioski: W grupie leczonej DMT progresja choroby w ocenie klinicznej oraz radiologicznej dominowała u chorych z nieprawidłowym WPW w badaniu wyjściowym, w porównaniu z pacjentami z prawidłowym wynikiem WPW.

17

Porównanie badania endosonograficznego i rezonansu magnetycznego w diagnostyce wysokich przetok odbytu

63%

Sudoł-Szopińska I., Kucharczyk A., Kołodziejczak M., Warczyńska A., Pracoń G., Wiączek A.

Journal of Ultrasonography

|

2014

|

vol. 14

|

issue 57

142-151

EN

Anal fistula is a benign inflammatory disease with unclear etiology which develops in approximately 10 in 100 000 adult patients. Surgical treatment of fistulae is associated with a risk of damaging anal sphincters. This usually happens in treating high fistulae, branched fistulae, and anterior ones in females. In preoperative diagnosis of anal fistulae, endosonography and magnetic resonance imaging play a significant role in planning the surgical technique. The majority of fistulae are diagnosed in endosonography, but magnetic resonance is performed when the presence of high fistulae, particularly branched ones, and recurrent is suspected. The aim of this paper was to compare the roles of the two examinations in preoperative assessment of high anal fistulae. Material and methods: The results of endosonographic and magnetic resonance examinations performed in 2011–2012 in 14 patients (4 women and 10 men) with high anal fistulae diagnosed intraoperatively were subject to a retrospective analysis. The patients were aged from 23 to 66 (mean 47). The endosonographic examinations were performed with the use of a BK Medical Pro Focus system with endorectal 3D transducers with the frequency of 16 MHz. The magnetic resonance scans were performed using a Siemens Avanto 1.5 T scanner with a surface coil in T1, T1FS, FLAIR, T2 sequences and in T1 following contrast medium administration. The sensitivity and specificity of endosonography and magnetic resonance imaging were analyzed. A surgical treatment served as a method for verification. The agreement of each method with the surgery and the agreement of endosonography and magnetic resonance imaging were compared in terms of the assessment of the fistula type, localization of its internal opening and branches. The agreement level was determined based on the percentage of consistent assessments and Cohen’s coefficient of agreement, . The integrity of the anal sphincters was assessed in each case. Results: In determining the fistula type, magnetic resonance imaging agreed with intraoperative assessment in 79% of cases, and endosonography in 64% of cases. Endosonography agreed with magnetic resonance in 57% of cases. In the assessment of internal opening, the agreement between endosonography and intraoperative assessment was 65%, between magnetic resonance and intraoperative assessment – 41% and between endosonography and magnetic resonance – 53%. In the assessment of fistula branches, endosonography agreed with intraoperative assessment in 67% of cases, magnetic resonance in 87% of cases, and the agreement between the two methods tested was 67%. Conclusions: Magnetic resonance is a more accurate method than endosonography in determining the type of high fistulae and the presence of branches. In assessing the internal opening, endosonography proved more accurate. The agreement between the two methods ranges from 53–67%; the highest level of agreement was noted for the assessment of branching.

PL

Przetoka odbytu jest łagodną chorobą zapalną o niejasnej etiologii, która występuje u około 10 na 100 000 osób populacji dorosłej. Leczenie operacyjne przetoki odbytu wiąże się z ryzykiem uszkodzenia zwieraczy odbytu. Najczęściej dochodzi do tego w przypadku leczenia przetok wysokich, rozgałęzionych oraz przetok przednich u kobiet. W przedoperacyjnej diagnostyce przetok odbytu ważne miejsce, pod kątem planowania techniki zabiegu operacyjnego, zajmują endosonografia oraz rezonans magnetyczny. Większość przetok diagnozowana jest w endosonografii, zaś rezonans wykonuje się w przypadku klinicznego podejrzenia przetoki wysokiej, zwłaszcza rozgałęzionej i nawrotowej. Celem pracy było porównanie obydwu badań w przedoperacyjnej ocenie wysokich przetok odbytu. Materiał i metoda: Retrospektywnie przeanalizowano wyniki badań endosonograficznych i rezonansu magnetycznego wykonanych w latach 2011–2012 u 14 pacjentów (4 kobiety, 10 mężczyzn) w wieku 23–66 lat (średnia 47) ze śródoperacyjnym rozpoznaniem wysokiej przetoki odbytu. Badania endosonograficzne wykonano aparatem BK Medical Pro Focus, głowicą endorektalną 3D o częstotliwości 16 MHz. Badania rezonansu przeprowadzono z wykorzystaniem aparatu Siemens Avanto 1,5 T z cewką powierzchniową, przed podaniem środka kontrastowego w sekwencjach T1, T1FS, FLAIR, T2 i po podaniu. Oceniono czułość i swoistość endosonografii oraz rezonansu magnetycznego. Metodą weryfikującą był zabieg operacyjny. Porównano zgodność każdej metody z operacją oraz zgodność endosonografii i rezonansu magnetycznego w zakresie oceny typu przetoki, lokalizacji ujścia wewnętrznego oraz rozgałęzień. Poziom zgodności określano na podstawie odsetka ocen zgodnych oraz współczynnika zgodności Cohena. W każdym przypadku oceniano ciągłość zwieraczy odbytu. Wyniki: W określaniu typu przetoki zgodność badania rezonansu magnetycznego z oceną śródoperacyjną stwierdzono w 79% przypadków, endosonografii z oceną śródoperacyjną w 64% przypadków, a endosonografii z rezonansem w 57%. W ocenie ujścia wewnętrznego zgodność endosonografii z oceną śródoperacyjną wyniosła 65%, rezonansu z oceną śródoperacyjną 41%, a endosonografii z rezonansem 53%. W ocenie rozgałęzień przetoki zgodność endosonografii z oceną śródoperacyjną wyniosła 67%, rezonansu z oceną śródoperacyjną 87%, a zgodność pomiędzy obiema metodami 67%. Wnioski: Rezonans magnetyczny dokładniej niż endosonografia określa typ przetoki wysokiej i obecność rozgałęzień. W ocenie ujścia wewnętrznego metodą dokładniejszą jest endosonografia. Zgodność między metodami waha się w zakresie 53–67%; najwyższa jest w ocenie rozgałęzień.

18

Patogeneza reumatoidalnego zapalenia stawów w badaniach radiologicznych. Część I: Powstawanie nacieków zapalnych w błonie maziowej

51%

Sudoł‑Szopińska I., Kontny E., Maśliński W., Prochorec‑Sobieszek M., Kwiatkowska B., Zaniewicz‑Kaniewska K., Warczyńska A.

Journal of Ultrasonography

|

2012

|

vol. 12

|

issue 49

202-213

EN

Rheumatoid arthritis is a chronic inflammatory disease with a multifactorial etiology and varied course, which in the majority of patients leads to partial disability or to permanent handicap. Its characteristic trait is a persistent inflammation of the synovial membrane and the formation of an invasive synovial tissue, called the pannus, which in time leads to destruction of the cartilage, subchondral bone tissue, and the soft tissue of the affected joint(s). The pathogenesis of rheumatoid arthritis is complex and involves cells of both innate and adaptive immunity, a network of various cytokines and an immunoregulatory dysfunction. An important role in the discovery of rheumatoid arthritis pathogenesis was played by magnetic resonance imaging, which showed the disease process to extend beyond the synovium into the bone marrow. Many studies have shown a strict correlation between the vascularity of the synovium (assessed through the power Doppler ultrasound and magnetic resonance examinations), bone marrow edema and the clinical, laboratory and histopathological parameters of rheumatoid arthritis. From the current understanding of rheumatoid arthritis, bone erosions could occur from two directions: from the joint cavity and from the bone marrow. With power Doppler ultrasound, as well as in magnetic resonance imaging, it is possible to visualize the well-vascularized pannus and its destructive effects on joint structures and ligaments. In addition, the magnetic resonance study shows inflammatory and destructive changes within the bone marrow (bone marrow edema, inflammatory cysts, and erosions). Bone marrow edema occurs in 68–75% of patients with early rheumatoid arthritis and is considered to be a predictor of rapid disease progression.

PL

Reumatoidalne zapalenie stawów jest przewlekłą chorobą zapalną o wieloczynnikowej patogenezie i zróżnicowanym przebiegu, która u większości chorych prowadzi do częściowej niepełnosprawności lub trwałego kalectwa. Jej cechą charakterystyczną jest przetrwałe zapalenie błony maziowej (synovitis) i tworzenie inwazyjnej tkanki synowialnej, zwanej łuszczką, która z różną szybkością prowadzi do destrukcji chrząstki i tkanki kostnej podchrzęstnej oraz tkanek miękkich stawów. Patogeneza reumatoidalnego zapalenia stawów jest poznana w niewielkim zakresie. W procesie chorobowym uczestniczą komórki układu odporności wrodzonej i nabytej, zaburzenia immunoregulacji i sieć cytokin. W poznaniu patogenezy choroby duże znaczenie miało wprowadzenie badań rezonansu magnetycznego, które ujawniły kolejną, obok błony maziowej, lokalizację choroby w szpiku kostnym. Wiele badań wykazało ponadto ścisłą korelację między unaczynieniem błony maziowej, ocenianym w badaniu ultrasonograficznym power Doppler i w badaniu rezonansem magnetycznym, oraz obrzękiem szpiku a wskaźnikami klinicznymi, laboratoryjnymi i histopatologicznymi reumatoidalnego zapalenia stawów. Według aktualnej wiedzy erozja tkanki kostnej może zachodzić dwoma drogami: od strony jamy stawowej oraz od strony jamy szpikowej. W badaniu ultrasonograficznym z opcją dopplerowską power Doppler oraz w rezonansie magnetycznym można obserwować unaczynioną łuszczkę i efekty jej destrukcyjnej działalności w stawach i ścięgnach. Zmiany zapalne i destrukcyjne w szpiku kostnym (obrzęk szpiku kostnego, geody – inaczej torbiele zapalne oraz nadżerki) można obserwować w badaniu rezonansem magnetycznym. Obrzęk szpiku występuje u 68–75% chorych we wczesnej fazie reumatoidalnego zapalenia stawów i jest uznawany za predykator szybkiego rozwoju choroby.

19

Pacjent z CADASIL – wyzwanie diagnostyczne

51%

Węgrzynek J., Tomaszewska A., Wawrzkiewicz-Witkowska A.

Annales Academiae Medicae Silesiensis

|

2023

|

issue 77

151-157

EN

INTRODUCTION: Cerebral autosomal dominant arteriopathy with subcortical infarcts and leukoencephalopathy (CADASIL) is a genetically determined and hereditary cerebral small vessel disease caused by mutations in the NOTCH3 gene. The onset is in the 3rd and 4th decade of life and is preceded by leukodegenerative changes, which are best visualized by magnetic resonance imaging (MRI). The prevalence of CADASIL is estimated at 2 to 5 people in 100,000. The clinical picture is heterogenous. The main clinical features include recurrent subcortical ischemic events, mood disturbances, progressive cognitive impairment and migraines with aura. Despite the growing recognition of CADASIL, this disease is still a diagnostic challenge. CASE REPORT: A 60-year-old man was referred to the genetic clinic for suspected CADASIL. The initial clinical symptoms probably occurred at the age of 40 in the form of radiological changes. The MRI performed then revealed periventricular zones of a T2 hyperintense signal. Based on follow-up MRIs, the patient was diagnosed with multiple sclerosis or acute disseminated encephalomyelitis. At the age of 58, following a seizure attack he was admitted to hospital and a performed MRI that revealed periventricular white matter degeneration and lacunes. CADASIL was suspected to be the cause. The diagnosis was confirmed by molecular testing. A pathogenic variant NM_000435: c.268C > T (p.Arg90Cys) was detected. CONCLUSIONS: It is relevant to pay attention to radiological findings and family history in the diagnostic pro-cess of a patient presenting symptoms which may suggest CADASIL to differentiate this genetic condition from demyelinating diseases.

PL

WSTĘP: Mózgowa autosomalnie dominująca arteriopatia z podkorowymi zawałami i leukoencefalopatią (cerebral autosomal dominant arteriopathy with subcortical infarcts and leukoencephalopathy – CADASIL) jest uwarunkowaną genetycznie i dziedziczoną w sposób autosomalnie dominujący chorobą małych naczyń. Jej wystąpienie wiąże się z mutacją w genie NOTCH3. Pierwsze objawy kliniczne pojawiają się w 3. lub 4. dekadzie życia, a poprzedzone są zmianami leukodegeneracyjnymi, które najlepiej uwidacznia rezonans magnetyczny (RM). Częstość występowania choroby określa się na 2–5 osób na 100 000. Obraz kliniczny pacjentów z CADASIL jest heterogenny. Najczęstsze objawy to nawracające udary, przemijające ataki niedokrwienne, przyczyniające się do deficytów poznawczych, oraz migreny z aurą. Pomimo coraz powszechniejszej znajomości CADASIL choroba ta wciąż stanowi wyzwanie diagnostyczne. OPIS PRZYPADKU: 60-letni mężczyzna został skierowany do poradni genetycznej z podejrzeniem CADASIL. Pierwsze symptomy choroby pojawiły się u niego prawdopodobnie w wieku 40 lat (1998 r.) w postaci zmian radiologicznych. Rezonans magnetyczny ujawnił wówczas okołokomorowe obszary hiperintensywnego sygnału w sekwencji T2-zależnej. W kolejnych latach na podstawie wykonywanych RM pacjenta diagnozowano w kierunku stwardnienia rozsianego oraz ostrego rozsianego zapalenia mózgu. W wieku 58 lat pacjent został przyjęty na oddział neurologii po napadzie padaczkowym. Rezonans magnetyczny wykazał okołokomorowe i nadnamiotowe zmiany istoty białej oraz lakuny poudarowe. Wysunięto podejrzenie, że przyczyną jest CADASIL. W poradni genetycznej diagnozę potwierdzono badaniami genetycznymi. Wykryto wariant patogenny NM_000435: c.268C > T (p.Arg90Cys). WNIOSKI: W diagnostyce różnicowej CADASIL należy brać pod uwagę choroby demielinizacyjne. Postawienie właściwej diagnozy ułatwia dokładny wywiad rodzinny oraz zestawienie go z wynikami badań obrazowych.

20

Czego dowiedzieliśmy się o ADHD dzięki strukturalnym badaniom neuroobrazowym?

51%

Dąbkowska M.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2010

|

vol. 10

|

issue 3

200-204

EN

Attention-deficit/hyperactivity disorder (ADHD) belongs to the most common behavioural disorders of childhood. ADHD can be conceptualised as a diverse developmental disorder characterised by a variable clinical expression, which is underlain by heterogeneity leading to the neural system dysfunction. Neuroimaging for childhood psychiatric disorders has the potential to increase our understanding of the pathophysiology of childhood mental disorders. In recent years, neuroimaging techniques have been used with increasing frequency in attempts to identify structural and functional abnormalities in the brains of children with ADHD. Structural imaging methods have localized abnormalities in key brain regions and neural networks associated with cognition and behaviour consistent with the clinical picture of ADHD. Structural imaging studies suggest that the ADHD pathophysiology would be conditioned by the dysfunction in frontosubcortical pathways. Currently increasing is the evidence that other brain regions such as the cerebellum, the parietal lobes and temporal lobes may also have an important role in this condition. The findings generally suggest deficits in the brain areas mentioned above, with decreased volumes. However, it is also evident that some areas show enlargement as a compensation for the observed deficits. Apart from the issue of reliability, there is a more basic question about how the results of neuroimaging studies are to be interpreted.

PL

Zaburzenie hiperkinetyczne (attention-deficit/hyperactivity disorder, ADHD) należy do najczęściej obserwowanych zaburzeń behawioralnych okresu dzieciństwa. Może być rozpatrywane jako zróżnicowane zaburzenie rozwojowe, charakteryzujące się różnorodną ekspresją kliniczną, u podłoża którego leżą różne czynniki prowadzące do dysfunkcji systemu nerwowego. Badania neuroobrazowe u pacjentów z zaburzeniami psychicznymi wieku rozwojowego przyczyniają się do przybliżenia wyjaśnienia patofizjologii zaburzeń psychicznych u dzieci. W ostatnich latach obserwuje się znaczący wzrost częstości wykorzystania techniki neuroobrazowania do identyfikacji odchyleń w mózgu dzieci z zaburzeniem hiperkinetycznym. Strukturalne badania neuroobrazowe pokazują nieprawidłowości w okolicach mózgu i sieci połączeń kluczowych, które mogą być podłożem objawów ADHD, takich jak zaburzenia uwagi i behawioralne. Wyniki tych badań sugerują dysfunkcje połączeń czołowo-podkorowych jako podłoże patofizjologii ADHD. Obecnie wzrasta liczba doniesień o roli innych regionów mózgu, takich jak móżdżek, płaty ciemieniowe i skroniowe w etiologii tego zaburzenia. Wskazuje się głównie na deficyty we wspomnianych regionach, spadek objętości. Niektóre prace mówią o powiększeniu części obszarów mózgu jako kompensacji obserwowanych deficytów. Odkładając na bok brak jednoznacznych wyników uzyskanych za pomocą neuroobrazowania, należy zastanowić się nad ich interpretacją.

Refine search results

Diagnostyka obrazowa w przewlekłym zapaleniu ucha środkowego: czy fuzja badań TK i RM może wspomóc decyzje terapeutyczne – doniesienia wstępne

Zastosowanie badania rezonansu magnetycznego ucha wewnętrznego w diagnostyce choroby Ménière’a

Zastosowanie badania rezonansu magnetycznego ucha wewnętrznego w diagnostyce choroby Ménière’a

Malformacja naczyniowa z objawami poprzecznego uszkodzenia rdzenia kręgowego – opis przypadku

Guz kłębka szyjnego – obrazowanie radiologiczne i badanie genetyczne

Imaging of juvenile idiopathic arthritis. Part II: Ultrasonography and MRI

Zespoły uwięźnięcia nerwów obwodowych w badaniach obrazowych

Opis przypadku 51-letniej kobiety z zespołem Arnolda-Chiariego

Zanik wieloukładowy typu C (MSA-C) – aspekty kliniczne i radiologiczne, opis przypadku

Rekomendacje dotyczące badań obrazowych ośrodkowego układu nerwowego u płodów i noworodków

Czy somatosensoryczne potencjały wywołane mogą być wskaźnikiem rokowniczym u chorych na stwardnienie rozsiane poddanych kuracji immunomodulującej?

Ciąża i poród u chorych na stwardnienie rozsiane

Nowy ultrasonograficzny test przedniej niestabilności stawu kolanowego – doniesienie wstępne

Diagnostyka laboratoryjna stwardnienia rozsianego

Current techniques of 3D reconstruction in computed tomography and magnetic resonance in diagnostic imaging of the spine

Znaczenie prognostyczne wzrokowego potencjału wywołanego w terapii immunomodulującej stwardnienia rozsianego

Porównanie badania endosonograficznego i rezonansu magnetycznego w diagnostyce wysokich przetok odbytu

Patogeneza reumatoidalnego zapalenia stawów w badaniach radiologicznych. Część I: Powstawanie nacieków zapalnych w błonie maziowej

Pacjent z CADASIL – wyzwanie diagnostyczne

Czego dowiedzieliśmy się o ADHD dzięki strukturalnym badaniom neuroobrazowym?