Search results

1

Psychologiczny kontekst wielopracy – analiza różnic płciowych

100%

Lipińska-Grobelny A.

|

vol. XXIII

|

issue 4

743-758

PL

Wielopraca dotyczy jednej z ważniejszych przemian, jakie zaszły w zakresie stosunków pracy. Z tego względu tak istotne wydaje się badanie tego zjawiska zarówno z perspektywy psychologicznej, jak również w kontekście różnic płciowych. Celem badań prezentowanych w niniejszym artykule było sprawdzenie, czy zachodzą różnice między kobietami i mężczyznami wielopracownikami w zakresie wybranych zmiennych podmiotowo-sytuacyjnych. W związku z tym w badaniach wzięło udział 218 wielopracowników (109 kobiet i 109 mężczyzn). Osoby badane zostały poproszone o wypełnienie następujących narzędzi typu „papier-ołówek”: ankiety, Skali Wartości Rokeacha, Formalnej Charakterystyki Zachowania – Kwestionariusza Temperamentu Zawadzkiego i Strelaua oraz Kwestionariusza Klimatu Organizacyjnego Kolba. Otrzymane wyniki wykazały, że kobiety wielopracownice w porównaniu z mężczyznami wielopracownikami różniły się poziomem obciążenia pracą, natężeniem wybranych cech temperamentalnych, poziomem wykształcenia. Natomiast postrzeganie sytuacji organizacyjnej oraz motywacja do realizowania pracy pozostawały wolne od wpływu płci biologicznej.

2

Czy uzależnienie ma płeć? – analiza różnic międzypłciowych i ich znaczenie dla profilaktyki

100%

Grzegorzewska I., Pastwa-Wojciechowska B.

|

PL

We współczesnym świecie z jednej strony pełnym dostępności do różnego typu dóbr, z drugiej pełnym napięcia, stresu, pogoni za sukcesem oraz deficytu czasu i sił regulowanie uczuć za pomocą różnego typu używek lub zachowań staje się poważnym problemem społecznym. Mimo przynależności do tego samego gatunku kobiety i mężczyźni różnią się między sobą pod wieloma względami. Różnice te dotyczą nie tylko budowy anatomicznej, ale sięgają o wiele głębiej. Dotychczasowe badania prowadzone w obszarze uzależnień wskazują np., że istnieje wyraźna zależność między płcią a podatnością jednostki na różnego typu uzależnienia, zarówno substancjalne, jak i behawioralne. To zróżnicowanie podatności ma swoje konsekwencje w przebiegu zaburzeń o podłożu uzależnienia, w sile i rodzaju doświadczanych konsekwencji, a także w skuteczności profilaktyki i terapii. Artykuł dotyczy czynników warunkujących zróżnicowaną podatność kobiet i mężczyzn na wybrane rodzaje uzależnień i związanych z tym konsekwencji biologicznych, psychologicznych i społecznych.

3

Łuszczyca jako czynnik ryzyka dla zakłóceń w ja cielesnym – moderująca rola płci

100%

Sakson-Obada O., Wycisk J.

|

PL

Przykre doznania skórne (świąd, ból) oraz lęk przed stygmatyzacją stanowią potencjalne czynniki ryzyka dla zakłóceń w obszarze doświadczeń cielesnych i obrazu ciała u pacjentów z łuszczycą. Celem badania było sprawdzenie, czy osoby chore na łuszczycę przejawiają więcej zakłóceń w obszarze Ja cielesnego w porównaniu z grupą kontrolną i czy płeć moderuje związek między zachorowalnością na łuszczycę a negatywnymi skutkami dla Ja cielesnego. 109 pacjentów z łuszczycą w wieku 16-70 lat i 104 osoby z grupy kontrolnej wypełniły Kwestionariusz Ja Cielesnego. Do oceny nasilenia symptomów łuszczycy użyto PASI. Osoby chore na łuszczycę w porównaniu z grupą kontrolną wykazywały większą liczbę zakłóceń w regulacji emocji i potrzeb fizycznych oraz w poczuciu tożsamości cielesnej, ponadto w mniejszym stopniu akceptowały swój wygląd. U kobiet (ale nie u mężczyzn) łuszczyca okazała się czynnikiem ryzyka dla zakłóceń percepcji doznań, rozumienia i radzenia sobie z emocjami oraz poczucia tożsamości cielesnej. Zmiany w Ja cielesnym były niezależne od wieku zachorowania i nasilenia symptomów (PASI).

4

Wpływ żeńskich hormonów płciowych na rozwój i przebieg kliniczny stwardnienia rozsianego i jego modeli doświadczalnych

88%

Śmietanka K., Bielecki B.

|

issue 1

23-33

EN

Multiple sclerosis is a progressive disease of the central nervous system with a complex immunopathogenesis characterised by inflammation, demyelination and progressive loss of axons. In the studies on the complex and multifactorial pathophysiology of multiple sclerosis, an animal model of the experimental autoimmune encephalomyelitis plays an important role. Clinical and experimental data suggest autoimmune background of inflammatory responses in the central nervous system. Unfortunately, the pathology of multiple sclerosis is still not fully understood, and the currently available drugs are only able to inhibit the progression of the neurological deficits. Epidemiological data clearly show that gender significantly affects the incidence and course of multiple sclerosis. In both clinical and experimental studies, pregnancy and hormonal treatment with female sex hormones have been shown to influence the number of relapses and the progression of neurological deficits. Abundant data suggesting the role of both sex and pregnancy in multiple sclerosis gave rise to research on the role of sex hormones in this disease and new forms of treatment. In this paper, we have reviewed the available literature regarding the effects of female sex hormones on the course of multiple sclerosis, with particular emphasis on the role of estrogens and progestagens. Data from both clinical and experimental studies have been included. Estrogens and progestagens are the two most important groups of female steroid hormones. They are necessary for development of sex organs as well as for fertility and during pregnancy. It is known that these hormones are able to modulate the function of the immune system. In this review, we have focused not only on the immunomodulatory, but also on the neuroprotective and neuroregenerative role of estrogens and progestagens. We have also described the new therapeutic possibilities associated with the hormonal therapy targeting sex hormones.

PL

Stwardnienie rozsiane jest postępującą chorobą ośrodkowego układu nerwowego o złożonej immunopatogenezie, w której występują zapalenie, uszkodzenie mieliny i utrata aksonów. W badaniach doświadczalnych nad patofizjologią stwardnienia rozsianego istotną rolę odgrywa model zwierzęcy – eksperymentalne autoimmunologiczne zapalenie mózgu i rdzenia. Badania kliniczne i doświadczalne wskazują na autoimmunologiczne tło zapalenia w tej chorobie. Niestety, przyczyny rozwoju stwardnienia rozsianego nie zostały dotąd w pełni poznane, a dostępne leki tylko hamują progresję objawów neurologicznych. Z badań epidemiologicznych jednoznacznie wynika, że płeć istotnie wpływa na zachorowalność, a także na przebieg stwardnienia rozsianego. Liczne dane wskazujące na ważną rolę zarówno płci, jak i ciąży były bodźcem do rozwoju badań nad rolą hormonów płciowych w tej chorobie oraz do poszukiwania nowych form terapii. W niniejszej publikacji dokonano przeglądu literatury omawiającej wpływ żeńskich hormonów płciowych, ze szczególnym uwzględnieniem estrogenów i progestagenów, na przebieg stwardnienia rozsianego. Pod uwagę wzięto dane z badań klinicznych i eksperymentalnych. Estrogeny i progestageny należą do najważniejszych żeńskich hormonów steroidowych. Są niezbędne do prawidłowego rozwoju i różnicowania narządów rozrodczych, a także do utrzymania płodności i ciąży. Od dawna znany jest wpływ tych hormonów na regulację odpowiedzi immunologicznej. W niniejszym opracowaniu szczególną uwagę poświęcono nie tylko działaniu immunomodulacyjnemu, ale również neuroprotekcyjnemu i neuroregeneracyjnemu żeńskich hormonów płciowych. Omówiono też nowe możliwości terapeutyczne związane z terapią hormonalną.

5

Zawartości wybranych pierwiastków w strukturze mineralnej złogów pęcherzyka żółciowego

88%

Kwapuliński J., Szady B., Ahnert B., Swoboda M.

Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine

|

2014

|

vol. 17

|

issue 2

23-31

EN

Introduction. In this work, the problem of occurrence and co-occurrence of titanium, lithium, molybdenum, strontium, calcium, magnesium, sodium and potassium in the choleliths of the inhabitants of Częstochowa and Bielsko-Biała district has been presented. The choice of research area was determined by the different mineral structure of suspended dust in the air, as well as the average different occurrence of some other minerals in suspended dust in the air. The aim of the studies was to define the level of accumulation and coincidention of Ti, Li, Mo, Sr, Ca, Mg, Na, K in deposits in the gallbladder. Materials and methods. The content of these particular elements in the gall bladder deposits obtained during cholecystectomy was assessed by means of inductive coupled plasma – atomic emission spectrometry (ICP – AES) with accuracy to 0,01 μg/g. Results. The presence of selected elements in the mineral structure of gall bladder deposits is illustrated by the vast statistical characteristic of their occurrence in the inhabitants of Częstochowa and Bielsko-Biała district. This is also documented by the course of quotient changes of the individual element’s content, compared to their sum in the function of changes of their average content in the gall bladder deposits. Conclusions. The level of examined elements in gallbladder deposits was different according to place of living and gender, those differences being better discriminated by geometrical averages.

PL

Wstęp. W pracy przedstawiono zagadnienie występowania i współwystępowania Ti, Li, Mo, Sr, Ca, Mg, Na, K w złogach pęcherzyka żółciowego mieszkańców okręgu częstochowskiego i bielskiego. Wybór obszarów badań determinowała inna struktura mineralna pyłów zawieszonych w powietrzu oraz przeciętne różne występowanie innych pierwiastków w pyle zawieszonym w powietrzu. Celem pracy było ustalenie zawartości oraz współwystępowania Ti, Li, Mo, Sr, Ca, Mg, Na, K w złogach pęcherzyka żółciowego. Materiał i metody. Zawartość pierwiastków w złogach pęcherzyka żółciowego pozyskanych podczas cholecystektomii oznaczano metodą emisyjnej spektrometrii z plazmą wzbudzoną indukcyjnie (ICP-AES) z wykrywalnością 0,01 μg/g. Wyniki. Obecność wybranych pierwiastków w strukturze mineralnej złogów pęcherzyka żółciowego ilustruje obszerna charakterystyka statystyczna ich występowania u pacjentów okręgu bielskiego i częstochowskiego oraz przebieg zmian ilorazu zawartości badanych pierwiastków w porównaniu do ich sumy w funkcji zmian ich przeciętnej zawartości w złogach pęcherzyka żółciowego. Wnioski. Zawartość badanych pierwiastków w złogach pęcherzyka żółciowego była różna ze względu na obszar zamieszkania i płeć, różnice lepiej opisywały średnie geometryczne.

6

Czy cechy osobowości i aktualny status hormonalny determinuje w przyszłości osiągnięcia sportowe łuczników i łuczniczek?

63%

Obmiński Z., Mroczkowska H.

Polish Journal of Sports Medicine

|

2020

|

vol. 36(2)

57-64

PL

Wstęp. Celem naszego badania było poszukiwanie możliwych relacji między wybranymi cechami osobowości a obecnym stanem hormonalnym we krwi (kortyzol i testosteron) wśród młodych łuczników i łuczniczek płci w podobnym średnim wieku (~ 16,4 lat) i ich osiągnięciach sportowych (SA) w przyszłości. Materiał i metody. Poranne stężenie kortyzolu we krwi (C) i testosteronu (T) oraz wybrane cechy osobowości określono u 19 łuczników i 19 łuczniczek. 16 lat po tym badaniu zebrane wcześniej dane zostały przeanalizowane w odniesieniu do (SA) wyrażonych ocenę numeryczną do zakończenia kariery. Wyniki. Nie było istotnych między-płciowych w wynikach: lęku jako cechy (An), neurotyczności (Ne), ekstrawersji (Ex), żwawości (Br), perseweratywności (Pe), wrażliwości sensorycznej (SS), reaktywności emocjonalnej (ER), wytrzymałości (En), aktywności (Ac) i C. U kobiet An, Ne i ER dodatnio korelują z SA. U mężczyzn SA nie zależał od jakiejkolwiek cechy osobowości, podczas gdy T ujemnie korelował z An i Ne a dodatnio z Br. Wnioski. U młodych łuczników nie ma znaczących różnic w cechach osobowości związanych z płcią, ale ta teza ma ograniczoną wartość ze względu na małą wielkość próbki. Zakładając, że u młodych sportowców osobowość nie jest zbyt stabilna, zaleca się krótkoterminowe rokowanie dotyczące osiągnięć sportowych w przyszłości.

EN

Background. The intent of our study was to seek possible relationships between selected personality traits and the current hormonal status in blood (cortisol and testosterone) among young male and female archers of similar average age (~16.4 years) and their sport achievements (SA) in a future. Material and methods. Morning blood cortisol (C) and testosterone (T) levels and selected personality traits were determined in19 male and 19 female archers. 16 years after the study the data were analyzed with regards to the (SA) expressed by numerical rating and achieved until the end of their career. Results. There were no significant differences between the males and females in scores of examined: trait anxiety (An), neuroticism (Ne), extraversion (Ex), briskness (Br), perseveration (Pe), sensory sensitivity (SS), emotional reactivity (ER), endurance (En), activity (Ac) and C. In females An, Ne and ER correlated positively SA. In males SA was independent on any personality trait, while T correlated negatively with An and Ne and positively with briskness. Conclusions. In young archers there is no significant sex-related differences in personality traits, but this thesis is of limited value because of small sample size. Assuming that in young athletes the personality is not very stable, there are recommended short-term prognosis regarding sport achievements.

7

Analiza profilów osobowości, temperamentu oraz płci psychologicznej w kontekście Heteroseksualnej - Homoseksualnej Skali Kinseya

63%

Kwiatkowski M.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2009

|

vol. 9

|

issue 2

92-99

EN

Objective: The studies were aimed at determining the personality and temperament profiles and possible differences related to psychological gender presented by homo-, bi- and heterosexual persons. Methods: The study was based on the Cattell 16 Personality Factor (16 PF) Questionnaire, Formal Characteristics of Behaviour – Temperament Inventory (FCB-TI) and Psychological Gender Inventory. Subjects: Participants of the study were 22 heterosexual women, 9 bisexual women and 23 lesbians. The group of men consisted of 29 heterosexual and 45 homosexual men. Results: Statistically significant differences were found between groups of heterosexual and homosexual women in five factors: factor I – Sensitivity (p=.040), N – Privateness (p=.050), factor O – Apprehension (p=.024), Q1 – Openness to Change (p=.008) and factor Q4 – Tension (p=.027). Analysis of obtained results showed statistically significant differences between bisexual and homosexual women in four factors: factor I – Sensitivity (p=.001), factor M – Abstractedness (p=.039), factor O – Apprehension (p=.007) and factor Q4 – Tension (p=.004). The obtained results in the group of men indicated differences between hetero- and homosexual men in three factors: I – Sensitivity (p=.021), O – Apprehension (p=.013) and Q1 – Openness to Change (p=.001). Differences between lesbians and heterosexual women referred to three dimensions of temperament: Endurance (p=.010), Activity (p=.009) and Emotional Reactivity (p=.034). Differences between bisexual and homosexual women were found in Endurance Scale (p=.001), in Activity Scale (p=.008) and in Perseveration Scale (p=.002). In the group of men, differences were found only in Briskness Scale (p=.001).

PL

Cele badawcze: Przeprowadzone badania miały na celu określenie profilów osobowości i temperamentu oraz ewentualnych różnic dotyczących płci psychologicznej prezentowanych przez osoby homo-, bi- i heteroseksualne. Metody: W badaniu zastosowano 16-czynnikowy Kwestionariusz Osobowości Cattella, Kwestionariusz Temperamentu FCZ-KT oraz Inwentarz Płci Psychologicznej (IPP). Badani: Udział w badaniu wzięły 22 kobiety heteroseksualne, 9 biseksualnych oraz 23 lesbijki. Grupa mężczyzn składała się z 29 heteroseksualnych oraz 45 homoseksualnych mężczyzn. Wyniki: Różnice istotne statystycznie stwierdzono między grupami kobiet heteroseksualnych i homoseksualnych w pięciu czynnikach: czynniku I - Wrażliwość (p=,040), czynniku N - Racjonalizm (p=,050), czynniku O - Depresyjna Niepewność Siebie (p=,024), czynniku Q1 - Radykalizm (p=,008) oraz czynniku Q4 - Napięcie Nerwowe (p=,027). Analiza uzyskanych wyników ukazała różnice istotne statystycznie pomiędzy kobietami biseksualnymi i homoseksualnymi w czterech czynnikach: czynniku I - Wrażliwość (p=,001), czynniku M -Niekonwen-cjonalność (p=,039), czynniku O - Depresyjna Niepewność Siebie (p=,007) oraz czynniku Q4 - Napięcie Nerwowe (p=,004). Uzyskane wyniki w grupie mężczyzn wykazały istnienie różnic między mężczyznami hetero- i homoseksualnymi w trzech czynnikach: czynniku I - Wrażliwość (p=,021), czynniku O - Depresyjna Niepewność Siebie (p=,013) oraz czynniku Q1 - Radykalizm (p=,001). Różnice pomiędzy lesbijkami i kobietami heteroseksualnymi dotyczyły trzech wymiarów temperamentu: Wytrzymałość (p=,010), Aktywność (p=,009) oraz Reaktywność Emocjonalna (p=,034). Różnice pomiędzy kobietami biseksualnymi i homoseksualnymi stwierdzono w skalach: Wytrzymałość (p=,001), Aktywność (p=,008) oraz Perseweratywność (p = ,002). W grupie mężczyzn stwierdzono jedynie istnienie różnic w skali Żwawość (p=,001).

8

Nietypowo ukształtowane narządy płciowe lub zaburzenia rozwoju płci. Aspekty medyczne i etyczne

63%

Pisarska-Krawczyk M., Jarząbek-Bielecka G., Mizgier M., Rewers A., Waligórska-Stachura J., Czepczyński R., Sowińska-Przepiera E., Kędzia W.

Current Gynecologic Oncology

|

2014

|

vol. 12

|

issue 4

259-270

EN

Background: Ambiguous genitalia pose significant medical and ethical problems. Information regarding the neonate’s sex is important for upbringing since it has a significant impact on gender identity. Parents should be informed of ambiguous genitalia by obstetric personnel in accordance with medical ethics, in an appropriate, clear, and professional manner. Objective: The authors investigated which medical terms referring to ambiguous genitalia are considered the most appropriate according to the judgement of obstetrics students. Design: Students of obstetrics were presented with diagrams of various genital malformations associated with sexual ambiguity. They were provided with a list of medical terms for each condition and asked to grade them with 0–5 points based on the appropriateness of the term. Setting: Poznan University of Medical Sciences and Vocational State School in Kalisz. Population: 209 medical students specializing in obstetrics. Methods: Students of obstetrics were shown pictures of neonates with genital malformations. They were then asked to select the most appropriate term for ambiguous genitals from the options listed in the ambiguous genitals questionnaire by grading each term with 0–5 points. Main outcome measures: The appropriateness of the medical terms for ambiguous genitalia was assessed on a numerical scale. Results: The analysis revealed which terms referring to ambiguous genitalia were deemed the most appropriate by students. Conclusions: When a child is born with genital abnormalities, interdisciplinary diagnostic procedures must be implemented and counseling for family members should be provided. Moreover, the nomenclature for such anomalies should be reviewed. A proper diagnosis of disorders of sexual development is also important from the oncological point of view – a patient with a “Y” in the karyotype requires prophylactic gonadectomy as part of germinal cancer prevention – for example germinal tumors (dysgerminoma).

PL

Wstęp: Nietypowe ukształtowanie narządów płciowych stanowi istotny problem zarówno z medycznego, jak i etycznego punktu widzenia. Informacje dotyczące płci noworodka są bardzo ważne w procesie wychowania i w sposób istotny wpływają na tożsamość płciową dziecka. O występowaniu nietypowo ukształtowanych narządów płciowych należy informować z zachowaniem zasad etyki lekarskiej, w odpowiedni, przystępny i profesjonalny sposób. Cel: Na podstawie opinii studentów położnictwa autorzy pracy określili, które terminy medyczne odnoszące się do nietypowo ukształtowanych narządów płciowych są najodpowiedniejsze. Opis badania: Studentom położnictwa pokazano zdjęcia dzieci z różnymi malformacjami narządów płciowych. Podano im także listę terminów medycznych odpowiadających każdej wadzie. Następnie poproszono o ocenę adekwatności terminów w skali od 0 do 5. Ośrodek: Uniwersytet Medyczny w Poznaniu i Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Kaliszu. Populacja: 209 studentów medycyny ze specjalizacją „położnictwo”. Metody: Uczestnikom pokazano zdjęcia noworodków z wadami narządów płciowych. Poproszono o wybór najbardziej adekwatnego terminu z listy nazw zawartych w kwestionariuszu – przez przydzielenie każdemu określeniu od 0 do 5 punktów. Główny miernik wyników: Adekwatność terminów medycznych opisujących nietypowo ukształtowane narządy płciowe oceniono na skali liczbowej. Wyniki: Analiza wykazała, które terminy odnoszące się do nietypowo ukształtowanych narządów płciowych zostały przez studentów uznane za najodpowiedniejsze. Wnioski: W przypadku urodzenia się dziecka z nieprawidłowościami w budowie narządów płciowych należy zapewnić rodzicom pomoc psychologiczną i rozpocząć wielospecjalistyczną procedurę diagnostyczną. Powinno się także ocenić terminologię związaną z takimi wadami. Odpowiednia diagnoza zaburzeń rozwoju płci jest istotna również z onkologicznego punktu widzenia – pacjentki z „Y” w kariotypie należy poddać usunięciu gonad w ramach profilaktyki raka germinalnego, np. guzów germinalnych (dysgerminoma).

9

Rola androgenów w patogenezie i przebiegu klinicznym stwardnienia rozsianego. Nowe możliwości terapii

63%

Turniak M., Głąbiński A.

Aktualności Neurologiczne

|

2015

|

vol. 15

|

issue 1

28-34

EN

Multiple sclerosis is an autoimmune disease that affects the central nervous system. An autoimmune reaction directed against myelin components leads to the degradation of sheaths surrounding axons of nerve cells, thus affecting the ability of the nerves to conduct electrical impulses to and from the brain. Despite extensive studies, the aetiology and pathogenesis of this disease is still not clear. It has been shown that the interplay between genetic and environmental factors is responsible for multiple sclerosis development. The average female-to-male ratio at a typical age of disease onset is around 2.0. It means that women suffer from multiple sclerosis twice as often as men. It has also been reported that the clinical course of the disease is different in women and men. Studies showing that the female-to-male ratio is not observed in paediatric patients, suggest that sex hormones play a role in the pathogenesis of multiple sclerosis and susceptibility to this disease. Numerous studies have reported that androgens affect neural and glial cell survival in vitro. In addition, the positive effect of both endogenous and exogenous testosterone on the clinical course of multiple sclerosis in animal models has been proven. Pilot studies concerning the treatment with testosterone and selective androgen receptor modulators have shown promising tolerance and no severe side effects, suggesting that they may be good candidates for a new therapy for multiple sclerosis patients.

PL

Stwardnienie rozsiane to choroba autoimmunologiczna, która atakuje ośrodkowy układ nerwowy. Reakcja autoimmunologiczna skierowana przeciwko komponentom mieliny prowadzi do degradacji osłonki otaczającej aksony komórek nerwowych, co upośledza ich zdolność do przewodzenia impulsów – zarówno z mózgu, jak i do niego. Mimo intensywnych badań etiologia i patogeneza choroby nadal nie są dokładnie poznane. Zostało ustalone, że w rozwoju stwardnienia rozsianego biorą udział czynniki genetyczne i środowiskowe. Średni stosunek częstości występowania choroby u kobiet do częstości jej występowania u mężczyzn w przypadku typowego wieku zachorowania (między 35. a 49. rokiem życia) wynosi około 2,0, czyli kobiety zapadają na stwardnienie rozsiane dwukrotnie częściej. Także przebieg choroby i rokowanie są różne u kobiet i mężczyzn. Zależności tej nie obserwuje się wśród pacjentów pediatrycznych, co może sugerować, że hormony płciowe odgrywają istotną rolę w podatności na schorzenie i jego przebiegu. Liczne badania dowiodły istnienia wpływu androgenów na komórki nerwowe i glej in vitro. Co więcej, pozytywny wpływ zarówno testosteronu, jak i dihydrotestosteronu został udowodniony w modelach zwierzęcych stwardnienia rozsianego. Pilotażowe badania dotyczące zastosowania testosteronu i selektywnych modulatorów receptora androgenowego wykazały obiecującą tolerancję i brak poważnych efektów ubocznych, co daje nadzieję na wykorzystanie tej terapii. Krótko- i długoterminowa efektywność jej działania oraz skutki uboczne wymagają jednak dalszych badań.

10

Demographic determinants of self-care after myocardial infarction

51%

Wilski M.

Medical Rehabilitation

|

2010

|

vol. 14(3)

18-24

PL

Wstęp: Sposób w jaki człowiek troszczy się o swoje życie, jego jakość i kształt uzależniony jest od wielu czynników. Analizując ich wpływ na zachowania jednostki względem własnego zdrowia nietrudno dostrzec, że istotne znaczenie mają tak podstawowe własności podmiotu jak wiek, płeć, wykształcenie czy też poziom dochodów jednostki. Przyjmując, że troska o siebie stanowi główny czynnik kształtujący poziom aktywności własnej jednostki w procesie rehabilitacji, zasadnym wydaje się założenie, że powyższe czynniki wpływać będą także na poziom troszczenia się o siebie. Ustalenie tych zależności było głównym celem niniejszego opracowania.Materiał i metody: Badaniami objętych zostało 127 osób, które przeszły zawał serca po raz pierwszy i nie miały innych poważnych chorób towarzyszących. Przebadanych zostało 28 kobiet i 99 mężczyzn. Badanie polegało na wypełnieniu kwestionariusza KTS mierzącego poziom troski o siebie oraz metryczki pozwalającej ustalić wiek, płeć, wykształcenie oraz poziom dochodu na jednego członka rodziny badanego.Wyniki: Uzyskane wyniki badań, pozwalają stwierdzić, iż nie ma istotnego związku między wiekiem i poziomem dochodu a troską o siebie i jej rodzajami. Istnieje związek na poziomie istotności 0,01 między poziomem wykształcenia a poziomem i rodzajami troski o siebie. Badania nie wykazały związku między płcią a ogólnym poziomem troski o siebie. Istnieje natomiast związek na poziomie istotności 0,05 między płcią a troską o funkcjonowanie psychiczne. Wnioski: Z przeprowadzonych badań wynika, że wraz z poziomem wykształcenia wzrasta poziom troski o siebie. Tym samym edukacja pacjenta w rehabilitacji kardiologicznej, może być jednym z podstawowych i najprostszych środków oddziaływania, zwiększających jego poziom troszczenia się o siebie. Wiek i poziom dochodów okazały się nie mieć istotnego znaczenia dla troski o siebie jednak w przypadkach obu zmiennych daje się zaobserwować pewne tendencje, które skłaniać powinny do dalszych analiz. Płeć nie ma znaczenia dla ogólnego poziomu troski o siebie, jednak kobiety istotnie bardziej troszczą się o swoje funkcjonowanie psychiczne niż mężczyźni.

EN

Introduction: The low level of participation in cardiac rehabilitation of patients after myocardial infarction is one of the most important problems in cardiology. Participation in the cardiac rehabilitation process depends on many diverse factors and one of the fundamental ones is a self-care attitude. It is very important to find predictors which can effectively influence this attitude. If we can understand some of the self-care attitude predictors, we might be better prepared to lead a more effective and much faster form of rehabilitation. The presented studies relate to the above mentioned issues.Material and methods: The studies were performed on a group of 127 patients, 28 women and 99 men, after myocardial infarction, who were subjected to cardiac rehabilitation. The studies comprised filling out a questionnaire that appraises self-care and personal data. The results were then subjected to statistical analysis and discussion.Results: The study found that there is no correlation between the self care, age and socioeconomic status of the patients after myocardial infarction. There is a correlation between educational level and self care (0.01) and mental self care and gender (0.05). There is no correlation between general self care and gender.Conclusion: It resulted from the studies that along with the level of education the level of self care increases. Results suggest that the education of the patients after myocardial infarction can be an important factor influencing people’s self care. Results also indicate that women have a higher level of mental self care than men do. Although there was no relation between self care, age and socioeconomic status, the results show that there is a trend in this connection that might be important. Further research into this problem should be encouraged.

11

Porównanie aktywności fizycznej i form spędzania czasu wolnego przez dzieci przedszkolne z miasta i wsi

51%

Chalcarz W., Merkiel-Pawłowska S.

Polish Journal of Sports Medicine

|

2020

|

vol. 36(3)

131-143

EN

Background. Physical activity is one of the major determinants of preschool children’s development and therefore it should be monitored constantly. The aim of this study was to compare ordinary and additional physical activity, and favourite ways of spending leisure time urban and rural preschool children. Material and methods. Questionnaires on ordinary and additional physical activity, and favourite ways of spending leisure time during sunny and rainy weather were filled in by parents of 213 children aged 3 to 6 years who attended preschools in Piła and in the villages in the district of Piła. Statistical analysis was carried out by the IBM SPSS Statistics 21 computer programme. The studied population was divided according to the variable place of residence-gender. Results. Statistically significant differences were found in the answers to five questions concerning active ways of spending leisure time at preschool, two questions concerning passive ways of spending leisure time outside preschool, three questions concerning favourite ways of spending leisure time during sunny weather and three questions concerning favourite ways of spending leisure time during rainy weather. Conclusions. The very low percentages of children from both types of preschool who took part in active ways of spending leisure time at preschool and outside preschool, especially evident in the case of children living in the countryside, shows the necessity of introducing a repair programme which should include equal and free access to physical activity for children from both town and the countryside.

PL

Wstęp. Z uwagi na znaczenie aktywności fizycznej dla rozwoju dziecka w wieku przedszkolnym konieczne jest jej systematyczne monitorowanie. Celem niniejszej pracy było porównanie zwykłej i dodatkowej aktywności fizycznej oraz ulubionych form spędzania czasu wolnego przez dzieci przedszkolne z miasta i wsi. Materiał i metody. Ankietę dotyczącą zwykłej i dodatkowej aktywności fizycznej oraz ulubionych form spędzania czasu wolnego podczas ładnej i deszczowej pogody wypełnili rodzice 213 dzieci w wieku od 3 do 6 lat uczęszczających do przedszkoli w Pile i wsiach powiatu pilskiego. Statystyczną analizę wyników przeprowadzono przy pomocy programu komputerowego IBM SPSS Statistics 21. Przyjęto podział badanej grupy dzieci w zależności od czynnika miejsce zamieszkania-płeć. Wyniki. Stwierdzono statystycznie istotne zróżnicowanie odpowiedzi na pięć pytań dotyczących aktywnych form spędzania czasu wolnego w przedszkolu, dwa pytania dotyczące biernych form spędzania czasu wolnego w domu, trzy pytania dotyczące ulubionych form spędzania czasu wolnego podczas ładnej pogody i trzy pytania dotyczące ulubionych form spędzania czasu wolnego podczas deszczowej pogody. Wnioski. Bardzo niski odsetek badanych dzieci z obu typów przedszkoli uczestniczący w aktywnych formach spędzania czasu wolnego w przedszkolu i poza przedszkolem, szczególnie wyraźny w przypadku dzieci wiejskich, wskazuje na konieczność podjęcia planu naprawczego uwzględniającego równy i w miarę możliwości bezpłatny dostęp do aktywności fizycznej dla dzieci przedszkolnych z wiejskich i miejskich przedszkoli.

12

Falls and physical fitness of elderly people in the Senior Fitness Test evaluation

51%

Kubica J. L.

Medical Rehabilitation

|

2014

|

vol. 18(1)

21-28

PL

Wstęp: Upadki seniorów stanowią wyzwanie dla współczesności, gdyż przyczyniają się do utraty sprawności, inwalidztwa i obniżenia jakości życia. Niski poziom sprawności fizycznej jest jednym z czynników zwiększających ryzyko upadków. Cel: Celem badań była ocena sprawności fizycznej z wykorzystaniem Senior Fitness Test (SFT) oraz próba określenia zależności pomiędzy występowaniem upadków, a sprawnością fizyczną osób starszych objętych opieką instytucjonalną prywatną. Celem dodatkowym była ocena czy stopień sprawności fizycznej badanych osób wykazuje związek z płcią. Materiał i metody: Do badań włączono 71 osób (41 kobiet, wiek 82,9 ± 5,49 i 30 mężczyzn, wiek 81,8 ± 6,80), które na podstawie ankiety i dokumentacji medycznej zostały podzielone na dwie grupy ze względu na występowanie upadków (grupa A) lub ich brak (grupa B) w okresie 12 miesięcy poprzedzających badanie. Do oceny sprawności fizycznej wykorzystano test Senior Fitness Test. Wyniki: Osoby z upadkami w wywiadzie uzyskiwały gorsze wyniki w testach oceniających poszczególne elementy sprawności fizycznej. W grupie osób z upadkami, mężczyzn charakteryzowała lepsza od kobiet wytrzymałość tlenowa, natomiast kobiety lepsza gibkość górnej części ciała. W pozostałych próbach wyniki obu płci były zbliżone. Przeprowadzone badania wykazały ujemną korelację. pomiędzy wynikami prób oceniających siłę mięśni, gibkość górnej części ciała oraz wytrzymałość tlenową a występowaniem upadków. Nie stwierdzono korelacji pomiędzy występowaniem upadków, a gibkością dolnej części ciała. Wnioski: Poziom wszystkich ocenianych parametrów sprawności fizycznej jest istotnie niższy u seniorów z upadkami w porównaniu do ich rówieśników, którzy nie doznają upadków. Zatem utrzymanie dobrej sprawności fizycznej powinno stać się ważnym elementem w prewencji upadków. W świetle przeprowadzonych badań uzasadnione wydaje się wprowadzanie programów profilaktycznych, z uwzględnieniem płci. W ramach profilaktyki upadków poprawa bądź utrzymanie dobrej sprawności fizycznej seniorów powinna uwzględniać trening gibkości i wytrzymałości tlenowej u mężczyzn, a u kobiet trening siły.

EN

Introduction: Falls of the elderly are a challenge because they contribute to disability, decreased fitness, and lower quality of life. a low level of physical fitness is one of the factors that can increase the risk of falls.Objective: The aim of this study was to assess physical fitness using the Senior Fitness Test (SFT) and to determine the relationship between the incidence of falls and physical fitness of elderly people living in private care homes. An additional purpose was to assess whether the level of individuals’ physical fitness was related to their sex.Material and methods: a total of 71 patients participated in the study: 41 women with an average age of 82.9 ± 5.49 years and 30 men with the average age of 81.8 ± 6.80 years. On the basis of surveys and medical records, the participants were divided into two groups depending on whether they had fallen (group A) or had not fallen (group B) during the 12 months preceding the survey. The Senior Fitness Test was used to assess the participants’ physical fitness.Results: People with a history of falls obtained worse scores in tests assessing individual components of physical fitness. In the group with a history of falls, men were characterised as having better aerobic endurance than women, while women demonstrated better upper body flexibility. In other tests, scores for both sexes were similar. The study showed a negative correlation between the measurements in tests assessing the upper and lower limb muscle strength, upper body flexibility and aerobic endurance, and the incidence of falls. There was no correlation between the incidence of falls and the flexibility of the lower body.Conclusions: Levels of all evaluated physical fitness parameters are significantly lower among the seniors who had experienced falls in comparison to their peers who had not experienced falls. Therefore, maintaining good physical fitness should become an important element of fall prevention. In light of the study, it seems reasonable to introduce prevention programmes that take differences between sexes into consideration. As a part of fall prevention, such programmes aimed at improving and maintaining good physical fitness among seniors should include flexibility and aerobic endurance training for men and strength training for women.

13

Trudności szkolne/akademickie w rok po I epizodzie schizofrenii, zależnie od płci i wieku badanych, obciążenia rodzinnego schizofrenią, czasu nieleczonej psychozy, nasilenia jej objawów przed leczeniem i stopnia uzyskanej poprawy stanu psychicznego

51%

Wojtczak K., Pawełczyk T., Rabe-Jabłońska J., Nawarski G.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2008

|

vol. 8

|

issue 1

6-19

EN

Aim of the study: Determination of prevalence of scholastic and academic problems one year after the first episode of schizophrenia and their correlation with duration of untreated psychosis, severity of symptoms prior to institution of treatment, degree of improvement obtained, age and gender of patients and positive family history of schizophrenia. Method: One hundred and fourteen patients aged 14-23 years after the first episode of schizophrenia (acc. to ICD-10) were enrolled. These persons were treated at the Department of Psychiatry and Affective and Psychotic Disorders for Adolescents, at the Outpatient Consultation Unit of the Medical University in Lodz and at a private psychiatric practice. Information concerning type and duration of neuroleptics administration, scholastic and academic curriculum, interruption or cessation thereof, learning problems and notes obtained 1 year after the first episode of schizophrenia, duration of untreated psychosis, severity of psychosis according to the CGI-S scale, degree of improvement according to the CGI-I scale and family history of schizophrenia, was obtained based on medical documentation and custom-made questionnaire. Results: A large majority (90% and 80% acc. to subjective and objective assessment, respectively) of patients after the first episode of schizophrenia experience academic problems upon resuming their education. Overall, 80% of the patients resumed education, thereof 60% in normal mode and 30% in individual mode. Twenty percent of patients interrupted temporarily their education and had to repeat classes. Twenty percent of patients interrupted education permanently. No statistically significant correlations were found between parameters analyzed. Conclusions: Our results indicate that patients after the first episode of schizophrenia require a comprehensive and effective support if they are to continue their education.

PL

Cel badań: Ustalenie częstości występowania trudności szkolnych/akademickich w rok po I epizodzie schizofrenii oraz ewentualnego wpływu na trudności szkolne czasu nieleczonej psychozy, nasilenia objawów choroby przed leczeniem, stopnia uzyskanej poprawy, wieku, płci i obciążenia rodzinnego schizofrenią. Metoda: Badaniem objęto 114 osób (14-23 lat) po I epizodzie schizofrenii (ICD-10), pacjentów Kliniki Zaburzeń Afektywnych, Psychotycznych i Psychiatrii Młodzieży, Poradni Leczniczo-Konsultacyjnej UM w Łodzi oraz gabinetu prywatnego. Informacje o rodzaju i czasie stosowania neuroleptyków, trybie kontynuacji nauki, przerwie w nauce, porzuceniu nauki, trudnościach w nauce, uzyskiwanych ocenach w rok od I epizodu schizofrenii, o czasie nieleczonej psychozy, nasileniu psychozy wg CGI-S, stopniu poprawy wg CGI-I oraz obciążeniu rodzinnym schizofrenią uzyskano z dokumentacji medycznej oraz z ankiet. Wyniki: Stwierdzono, że większość pacjentów po I epizodzie schizofrenii po powrocie do edukacji ma trudności w nauce: wg oceny subiektywnej - 90% badanych, a wg oceny obiektywnej - 80%. Naukę kontynuowało 80%: w trybie normalnym - 60%, w indywidualnym - 30% osób. Przerwa i konieczność powtarzania klasy dotyczyły 20% pacjentów. Całkowicie edukację zakończyło 20% ankietowanych. Nie zaobserwowano statystycznie istotnych związków między analizowanymi parametrami. Wnioski: Uzyskane wyniki wskazują na konieczność zaplanowania odpowiedniej pomocy dla tej grupy chorych w zakresie podtrzymywania kontynuacji edukacji.

Refine search results

Psychologiczny kontekst wielopracy – analiza różnic płciowych

Czy uzależnienie ma płeć? – analiza różnic międzypłciowych i ich znaczenie dla profilaktyki

Łuszczyca jako czynnik ryzyka dla zakłóceń w ja cielesnym – moderująca rola płci

Wpływ żeńskich hormonów płciowych na rozwój i przebieg kliniczny stwardnienia rozsianego i jego modeli doświadczalnych

Zawartości wybranych pierwiastków w strukturze mineralnej złogów pęcherzyka żółciowego

Czy cechy osobowości i aktualny status hormonalny determinuje w przyszłości osiągnięcia sportowe łuczników i łuczniczek?

Analiza profilów osobowości, temperamentu oraz płci psychologicznej w kontekście Heteroseksualnej - Homoseksualnej Skali Kinseya

Nietypowo ukształtowane narządy płciowe lub zaburzenia rozwoju płci. Aspekty medyczne i etyczne

Rola androgenów w patogenezie i przebiegu klinicznym stwardnienia rozsianego. Nowe możliwości terapii

Demographic determinants of self-care after myocardial infarction

Porównanie aktywności fizycznej i form spędzania czasu wolnego przez dzieci przedszkolne z miasta i wsi

Falls and physical fitness of elderly people in the Senior Fitness Test evaluation

Trudności szkolne/akademickie w rok po I epizodzie schizofrenii, zależnie od płci i wieku badanych, obciążenia rodzinnego schizofrenią, czasu nieleczonej psychozy, nasilenia jej objawów przed leczeniem i stopnia uzyskanej poprawy stanu psychicznego