Non-steroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs) are, besides paracetamol, the cornerstone of therapy of mild and moderate pain, particularly in acute and chronic conditions of musculoskeletal system. They are also a valuable adjunct in the management of severe pain by opioid derivates. However, their widespread use and over-the-counter availability of selected preparations contribute to a high incidence of adverse effects. The main mechanism of action of NSAIDs is associated with reduced activity of cyclooxygenase (COX). Selective compounds predominantly affect the COX-2, while “classic” ones inhibit both COX-1 and COX-2 to a similar degree. This influences the incidence of adverse effects during their use. Selective NSAIDs contribute more to an increased cardiovascular risk, than to gastrointestinal complications. Among “classic” NSAIDs, diclofenac is the most selective and thus associated with the highest risk of cardiovascular complications. The incidence depends also on duration of treatment and dosage regimen. Non-selective preparations appear safer for the cardiovascular system. According to cardiological recommendations, in patients at high risk of cardiovascular complications, naproxen should be considered the first-line drug, devoid of any COX-2 selectivity. Risk of damage of the digestive tract by these drugs may be reduced by concomitant use of proton pump inhibitors. The greatest risk of severe liver damage resulting in organ failure and death, has been correlated with nimesulide, resulting in a considerable limitation of indications by manufacturers. At present, nimesulide may be administered only as a second-line drug, when other NSAIDs proved ineffective and several contraindications were excluded. Topical application of NSAIDs may improve penetration of drugs to poorly vascularised tissues. In this setting, transdermal administration of ketoprofen proved highly effective.
PL
Niesterydowe leki przeciwzapalne (NLPZ) są obok paracetamolu podstawowymi lekami stosowanymi w terapii bólu łagodnego i umiarkowanego, szczególnie w ostrych i przewlekłych chorobach narządu ruchu. Stanowią także cenne uzupełnienie w leczeniu silnego bólu lekami opioidowymi. Ich bardzo szerokie rozpowszechnienie i dostępność niektórych preparatów bez recepty wiąże się jednak z dużą częstością objawów niepożądanych. Główny mechanizm działania NLPZ polega na zmniejszeniu aktywności cyklooksygenazy (COX). Preparaty selektywne silniej działają na cyklooksygenazę COX-2, a tzw. „klasyczne” w zbliżonym stopniu na COX-1 i COX-2. Ma to wpływ na częstość objawów niepożądanych podczas stosowania tych leków. Selektywne NLPZ w większym stopniu zwiększają ryzyko sercowo-naczyniowe, a w mniejszym ryzyko gastryczne. Wśród tzw. „klasycznych” NLPZ największą selektywność i największe ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych wykazuje diklofenak. Częstość powikłań zależy od czasu leczenia oraz dawki stosowanego leku. Preparaty bez selektywności względem COX-2 wydają się bezpieczniejsze dla układu sercowo-naczyniowego. Według zaleceń kardiologicznych u pacjentów wysokiego ryzyka sercowo- naczyniowego lekiem z wyboru powinien być naproksen, który nie wykazuje selektywności względem COX-2. Ryzyko uszkodzenia przewodu pokarmowego po tych lekach można zmniejszyć poprzez stosowanie inhibitorów pompy protonowej (IPP). Największe ryzyko ciężkiego uszkodzenia wątroby z jej niewydolnością i przypadkami zgonów opisywano po nimesulidzie, którego stosowanie zostało ograniczone przez producentów leku. Nimesulid może być obecnie przepisywany jedynie jako lek drugiego rzutu, po stwierdzeniu nieskuteczności innych NLPZ i wykluczeniu wielu przeciwwskazań. Podawanie miejscowe preparatów NLPZ może zwiększać penetrację leków do gorzej unaczynionych tkanek. Dużą skuteczność wykazano dla podawanego przezskórnie ketoprofenu.
Pain, along with heart rate, breath frequency and temperature should be considered as a vital parameter routinely assessed during patient’s examination. Pain is suffered on over 60% persons with cancer and in advanced period of disease even in 90%. As the disease proceeds new – different causes and kinds of pain appear. Pain in a patient with cancer may be caused not only by the disease itself but also by diagnostic and therapeutic procedures. In order to improve the treatment the World Health Organization in 1984 proposed a systematized method of cancer pain therapy. In 1986 the first standards were published as so-called ”analgetic ladder” (Cancer Pain Relief. WHO, Geneva 1986). It was of considerable influence on the effects of therapy in patients suffering of cancer pain as well as in patients with non-cancer pain. The suggestion of the “three steps ladder” is to start at the first step and to proceed to higher steps if the relief in pain is to be achieved. It is now well known that the WHO ladder is only to suggest the mode of pain therapy and is not to be arbitrarily observed and considered as the only proper method. Suggestions appear that there is time to modify the scheme introduced 23 years ago. Nevertheless opinion that opioids are the fundamental drugs in cancer pain treatment has not changed. It is indispensable that access to these drugs be easy and prompt for all the patients.
PL
Ból, obok częstości pracy serca, oddechu i temperatury, powinien być postrzegany jako podstawowy parametr życiowy podlegający rutynowej ocenie podczas badania pacjenta. Występuje u ponad 60% osób z chorobą nowotworową, a w zaawansowanym stadium choroby nawet u 90%. Wraz z postępem choroby pojawiają się różnorodne przyczyny i rodzaje bólu. Ból u pacjenta z nowotworem może być spowodowany nie tylko chorobą, ale również jej diagnostyką i leczeniem. W celu poprawy postępowania Światowa Organizacja Zdrowia w 1984 roku zaproponowała usystematyzowanie podejścia do leczenia bólu nowotworowego. W 1986 roku opublikowana została pierwsza wersja standardów terapii nazwana „drabiną analgetyczną WHO” (Cancer Pain Relief. WHO, Genewa 1986). Miało to znaczący wpływ na poprawę leczenia pacjentów cierpiących z powodu bólu nowotworowego, jak również pacjentów z przewlekłym bólem nienowotworowym. Trójstopniowa drabina analgetyczna WHO zaleca rozpoczęcie leczenia przeciwbólowego od stopnia pierwszego, a następnie przechodzenie przez kolejne stopnie, aż do uzyskania optymalnego złagodzenia bólu. Od momentu upowszechnienia schematu WHO wiadomo, że miał on jedynie sugerować tryb postępowania przeciwbólowego i nie musi być bezwzględnie przestrzeganą i jedynie słuszną metodą leczenia. Od pewnego czasu pojawiają się głosy sugerujące, że nadszedł czas modyfikacji przedstawionego przed 23 laty schematu terapii przeciwbólowej. Nie zmienił się pogląd, że podstawą leczenia bólu w chorobie nowotworowej są leki opioidowe. Konieczne jest więc zapewnienie ich łatwej dostępności dla każdego chorego.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.