Search results

1

Stres, aktywność fizyczna i jakość snu a pamięć prospektywna i retrospektywna u studentów kierunków medycznych

100%

Bagrowski B.

|

vol. XXVII

|

issue 1

45-61

PL

Pamięć ma swoje podłoże w plastyczności układu nerwowego. Stres, aktywność fizyczna i sen to czynniki najczęściej prezentowane jako modulatory neuroplastyczności i pamięci, bowiem oddziałują one na układ nerwowy na poziomie molekularnym, systemowym oraz poznawczym. Niniejsza praca prezentuje dane wynikające ze zbadania poziomu stresu, aktywności fizycznej i jakości snu oraz ich związku z pamięcią prospektywną i retrospektywną. Wykazano umiarkowaną ujemną korelację (r = –,44) pomiędzy poziomem aktywności fizycznej a zaburzeniami pamięci prospektywnej i retrospektywnej, a także umiarkowaną korelację dodatnią (r = ,58) pomiędzy zaburzeniami snu a zaburzeniami pamięci. Nie wykazano związku liniowego (r = ,15) pomiędzy poziomem spostrzeganego stresu a zaburzeniami pamięci prospektywnej i retrospektywnej. Może być to jednak związane z wysokim ogólnym poziomem spostrzeganego stresu prezentowanym przez grupę badaną.

2

Objawy autyzmu, zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi oraz innych zaburzeń neurorozwojowych jako przejaw zaburzonej neuroplastyczności

63%

Kądziela-Olech H.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2014

|

vol. 14

|

issue 2

112-115

EN

The neurodevelopmental disorders are characterized by behavioural disorganization, cognitive dysfunction and deficits of social communications which are present from early childhood. They consist, according to the DSM-V (2013) classification, of the intellectual disabilities, the autism spectrum disorder (ASD), attention-deficit/ hyperactivity disorder (ADHD), specific learning disorder, motor disorders, stereotypic movement disorder, and communication disorders. Symptoms of this disorders are present from the beginning of development, and frequently many of them with varying intensity occur together and their clinical picture may change with increasing age. Despite intensive research, brain mechanisms that underlie cognitive and behavioural deficits remain unclear. According to modern concepts, the plasticity is the property of the nervous system which is responsible for the processes of learning, memory, self-regulation and adaptation to changing environmental conditions. Dynamic processes associated with remodelling of neuronal connectivity in the developing brain are the result of the interaction of genetic and environmental factors. Recent decades have brought a lot of evidence pointing to a part of the extracellular matrix (ECM) in the process of synaptic plasticity of the nervous system. Bidirectional nature of synaptic plasticity involves maturation and elimination of synaptic connections. The proteolysis of extracellular matrix during early development of the nervous system appears to play a key role in the proliferation, migration and differentiation of nerve cells and the formation of neural networks. Hypothetically distorted activity of ECM proteases may interfere structure and function of the neural network and create of symptoms of neurodevelopmental disorders.

PL

Zaburzenia obejmujące różny stopień behawioralnej dezorganizacji, nieprawidłowy rozwój funkcji poznawczych oraz deficyty w zakresie funkcjonowania społecznego zostały ujęte w klasyfikacji DSM-V (2013) jako grupa zaburzeń neurorozwojowych, w obrębie której znajdują się m.in. takie kategorie nozologiczne, jak upośledzenie umysłowe, zaburzenia ze spektrum autyzmu, zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, specyficzne zaburzenia uczenia się, zaburzenia motoryczne oraz zaburzenia komunikacji. Objawy występują od początku okresu rozwojowego, często z różnym nasileniem, współistnieją ze sobą, a ich obraz kliniczny wraz z wiekiem może ulegać zmianom. Mimo intensywnych badań procesy i mechanizmy mózgowe, które leżą u podstaw deficytów poznawczych i behawioralnych, pozostają nadal niejasne. W ostatnich dekadach wskazuje się na możliwy udział zaburzonej neuroplastyczności w powstawaniu objawów zaburzeń neurorozwojowych. Według współczesnych koncepcji plastyczność jest tą właściwością układu nerwowego, która odpowiada za procesy uczenia się, zapamiętywania, samoregulacji oraz adaptacji do zmieniających się warunków środowiska. W rozwijającym się mózgu dynamiczne procesy związane z przebudową łączności neuronalnej są wynikiem wzajemnego oddziaływania czynników genetycznych i środowiskowych. Ostatnie dekady przyniosły wiele dowodów wskazujących na udział macierzy zewnątrzkomórkowej w procesach plastyczności synaptycznej układu nerwowego. Dwukierunkowy charakter plastyczności synaptycznej obejmuje dojrzewanie i eliminację połączeń synaptycznych. Proteoliza macierzy zewnątrzkomórkowej podczas wczesnego okresu rozwoju układu nerwowego wydaje się odgrywać kluczową rolę w proliferacji, migracji i różnicowaniu komórek nerwowych oraz tworzeniu sieci neuronalnych. Nieprawidłowa aktywność proteaz w obrębie macierzy zewnątrzkomórkowej hipotetycznie może zaburzać strukturę i funkcję sieci neuronalnych, prowadząc do ujawniania się dysfunkcji poznawczych i behawioralnych w zaburzeniach neurorozwojowych.

3

Zastosowanie programów komputerowych w rehabilitacji neuropsychologicznej dysfunkcji poznawczych u pacjentów ze stwardnieniem rozsianym

63%

Tyburski E., Mak M., Korwin-Piotrowska K., Potemkowski A., Stencelewicz E.

Aktualności Neurologiczne

|

2013

|

vol. 13

|

issue 2

136-144

EN

In the clinical picture of sclerosis multiplex (SM) the neurological functioning of patients is affected, besides the neurological symptoms, by neuropsychological symptoms, which include emotional disturbances, cognitive dysfunction, and personality factors. Memory, attention or executive functions disturbances affect reduction of adaptability, which play a key role in the quality of life of patients. Prevalence studies using large, community and clinical samples indicate that roughly 45–60% of patients with SM are cognitively impaired. Cognitive disorders with mobility disabilities may hinder daily functioning, often they become obstacle to take life tasks, so there is a need to develop new and effective rehabilitation programs for this group of patients. Neuropsychological rehabilitation of patients with SM is covered by the various types of impacts, especially reduction of cognitive deficits as much as possible. There is increasingly use of computer programs to cognitive trainings in neuropsychologist work. The basis for this type of impact is evidence of neuroplastic changes in people with SM. The greatest therapeutic effects are achieved through the cooperation of an interdisciplinary team, including neurologist, psychiatrist, neuropsychologist and physiotherapist. Obtaining such assistance by patients with SM still remains difficult in Poland. An example illustrating the effective usage of neuropsychological rehabilitation with the help of computer programs is a case study of a patient with SM.

PL

W obrazie klinicznym stwardnienia rozsianego (łac. sclerosis multiplex, SM) na funkcjonowanie chorych wpływają – poza objawami neurologicznymi – współwystępujące objawy neuropsychologiczne, do których zalicza się zaburzenia emocjonalne i dysfunkcje poznawcze oraz czynniki osobowościowe. Dysfunkcje w sferze procesów uwagi, funkcji wykonawczych czy pamięci mają wpływ na zmniejszenie zdolności adaptacyjnych, które są kluczowe dla jakości życia chorych. W badaniach dużych grup klinicznych udowodniono obecność dysfunkcji poznawczych u 40–65% pacjentów. Najczęściej na SM zapadają osoby młode, u których dysfunkcje ruchowe i zaburzenia poznawcze mogą utrudniać codzienne funkcjonowanie, a często też stają się przeszkodą w podejmowaniu zadań życiowych. Dlatego też istnieje potrzeba opracowania nowych i skutecznych programów rehabilitacyjnych dla tej grupy chorych. Rehabilitacja neuropsychologiczna pacjentów z SM obejmuje różnego rodzaju oddziaływania, których celem jest leczenie dysfunkcji poznawczych. W pracy neuropsychologa coraz częściej jako narzędzie terapeutyczne wykorzystuje się programy komputerowe służące do treningów poznawczych. Podstawą dla tego typu oddziaływań są dowody świadczące o zmianach neuroplastycznych u osób ze stwardnieniem rozsianym. Największe efekty terapeutyczne osiąga się jednak dzięki współpracy zespołu interdyscyplinarnego, w którego skład powinni wchodzić neurolog, psychiatra, neuropsycholog oraz rehabilitant. W Polsce uzyskanie takiej pomocy przez pacjentów z SM jest nadal bardzo trudne. Przykładem obrazującym skuteczne zastosowanie rehabilitacji neuropsychologicznej za pomocą programów komputerowych jest studium przypadku chorego ze stwardnieniem rozsianym.

4

Plastyczność dorosłej kory mózgowej

63%

Rymarczyk K., Makowska I., Pałka-Szafraniec K.

Aktualności Neurologiczne

|

2015

|

vol. 15

|

issue 2

80-87

EN

The human brain is characterized by high plasticity, a feature well-illustrated by many examples described in medical literature. Over the last decades, there has been a significant increase in our knowledge concerning the above, made possible by the appearance of new diagnostic tools, such as functional magnetic resonance imaging, or molecular biology. These methods allow to follow the changes taking place at various levels, including behaviour, anatomy, physiology, and especially at the cellular and subcellular level. Some studies confirm the important role of neuroplasticity, not only in childhood, when the potential is the greatest, and the central nervous system is still developing, but also at later stages of human life. It has now been established that the brain remains plastic at any age, also senile. Understanding the role of brain plasticity in the pathogenesis of diseases has the potential to develop new therapeutic techniques. Based on the latest scientific reports, it can be concluded that neuroplasticity is increasingly becoming the target of novel therapeutic techniques, which make use of the brain’s natural ability to regenerate or compensate lost function. An example would be the use of transcranial magnetic stimulation in neurorehabilitation of patients with structural brain damage, e.g. after stroke, or the targeted use of pharmacotherapy in selected mental illnesses. The purpose of this review is to present the available results of the research on the basic characteristics of brain plasticity, also in adulthood, and the potential influence of drugs on neuroplasticity

PL

Ludzki mózg cechuje się znaczną plastycznością, co doskonale obrazują przykłady opisywane w literaturze fachowej. W ostatnich kilkudziesięciu latach doszło do istotnego poszerzenia wiedzy na temat mechanizmów plastyczności mózgowej – było to możliwe dzięki pojawieniu się nowych narzędzi badawczych, w tym technik obrazowania mózgu i metod biologii molekularnej. Pozwalają one na śledzenie zmian zachodzących na różnych poziomach, m.in. zachowania, anatomii i fizjologii, a także na poziomie komórkowym. Część badań potwierdza ważną rolę neuroplastyczności nie tylko w dzieciństwie, kiedy ośrodkowy układ nerwowy wykazuje największy potencjał plastyczny, lecz także w późniejszych okresach życia. Ludzki mózg pozostaje plastyczny w każdym wieku, nawet podeszłym. Poznanie mechanizmów plastyczności pozwala na opracowanie nowych technik terapeutycznych. Kierunki najnowszych badań naukowych nad neuroplastycznością wskazują na potencjał wykorzystania nowoczesnych technik terapeutycznych w celu wspierania naturalnych zdolności regeneracyjnych czy kompensacyjnych mózgu. Przykładem może być wykorzystanie przezczaszkowej stymulacji magnetycznej (transcranial magnetic stimulation) w rehabilitacji pacjentów z uszkodzeniami ośrodkowego układu nerwowego bądź też celowane stosowanie farmakoterapii w wybranych chorobach psychicznych. W niniejszej pracy poglądowej przedstawiono wybrane zagadnienia związane z mechanizmami plastyczności mózgowej, plastycznością w okresie dorosłości i zmianami plastycznymi w przebiegu farmakoterapii.

Refine search results

2 Aktualności Neurologiczne

1 Polskie Forum Psychologiczne

1 Psychiatria i Psychologia Kliniczna

1 2022

1 2015

1 2014

1 2013

1 Bagrowski B.

1 Korwin-Piotrowska K.

1 Kądziela-Olech H.

1 Mak M.

1 Makowska I.

1 Pałka-Szafraniec K.

1 Potemkowski A.

1 Rymarczyk K.

1 Stencelewicz E.

1 Tyburski E.

Stres, aktywność fizyczna i jakość snu a pamięć prospektywna i retrospektywna u studentów kierunków medycznych

Objawy autyzmu, zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi oraz innych zaburzeń neurorozwojowych jako przejaw zaburzonej neuroplastyczności

Zastosowanie programów komputerowych w rehabilitacji neuropsychologicznej dysfunkcji poznawczych u pacjentów ze stwardnieniem rozsianym

Plastyczność dorosłej kory mózgowej