Search results

1

Drgawki indukowane klozapiną

100%

Zwyrtek E., Rymaszewska J.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2015

|

vol. 15

|

issue 2

66-70

EN

Clozapine remains one of the leading antipsychotic medications to date. It is a first-line drug in treatment-resistant schizophrenia, tardive dyskinesia in patients previously receiving other antipsychotics as well as in patients with aggressive behaviour. Furthermore, clozapine therapy significantly reduces suicidal behaviour and improves the quality of life. Clozapine-related adverse effects include, among other things, agranulocytosis and granulocytopenia, seizures, myocarditis, metabolic syndrome, sialorrhea, sedation. Despite the numerous adverse effects, the mortality among clozapine-treated patients is lower compared to the overall schizophrenic population. Clozapine lowers the seizure threshold and induces seizures. The risk of seizures is dose-dependent and is approximately 4.4%. Tonic-clonic seizures are most commonly reported, followed by myoclonus and atonic seizures. Difficulty in speaking, myoclonus and falls during atonic seizures may be signs of approaching tonic-clonic seizures. Although the monitoring of clozapine serum levels and electroencephalography were shown to be an effective aid in the therapy, they failed to show efficacy in assessing the risk of seizures. In the case of combination therapy, potential interactions between clozapine and a number of other drugs should be considered. When a first seizure occurs, it is recommended that the dosage of clozapine be reduced. If a second seizure occurs, an anticonvulsant drug should be initiated. Valproic acid and lamotrigine are first-line anticonvulsants for clozapine-induced seizures. It is worth noting that there is no metabolic interaction between lamotrigine and clozapine and that lamotrigine potentiates the antipsychotic effects of clozapine. Gradual increasing and decreasing clozapine doses is recommended for the prevention of seizures.

PL

Klozapina pozostaje jednym z najskuteczniejszych leków stosowanych w psychiatrii. Jest lekiem pierwszego rzutu w schizofrenii lekoopornej oraz w przypadku późnych dyskinez u pacjentów uprzednio leczonych innymi lekami przeciwpsychotycznymi i uciążliwych zachowań agresywnych. Dodatkowo wyraźnie redukuje ryzyko zachowań samobójczych i poprawia jakość życia. Wśród działań niepożądanych klozapiny wymienia się m.in. agranulocytozę i granulocytopenię, drgawki, zapalenie mięśnia sercowego, zespół metaboliczny, ślinotok, sedację. Pomimo licznych działań niepożądanych śmiertelność wśród osób leczonych klozapiną jest niższa niż wśród ogółu pacjentów chorujących na schizofrenię. Klozapina obniża próg drgawkowy oraz indukuje drgawki. Ryzyko ich wystąpienia zależy od dawki leku i wynosi około 4,4%. Najczęściej opisywane są drgawki toniczno-kloniczne, następnie mioklonie i napady atoniczne. Trudności w mówieniu, mioklonie, upadki w przebiegu napadów atonicznych mogą być zwiastunami drgawek toniczno- -klonicznych. Monitorowanie poziomu klozapiny w surowicy i elektroencefalografia, chociaż pomocne w prowadzeniu terapii, nie wykazały skuteczności w ocenie ryzyka wystąpienia drgawek. W przypadku politerapii warto zwrócić uwagę na możliwość interakcji klozapiny z licznymi lekami. Po pierwszym napadzie drgawek rekomenduje się zmniejszenie dawki klozapiny, a w razie wystąpienia kolejnych napadów – wprowadzenie leku przeciwdrgawkowego. Lekami pierwszego rzutu w leczeniu drgawek indukowanych klozapiną są kwas walproinowy i lamotrygina. Warto zauważyć, że lamotrygina nie wchodzi w interakcje z metabolizmem klozapiny oraz potencjalizuje jej działanie przeciwpsychotyczne. Z myślą o profilaktyce napadów drgawkowych zaleca się stopniowe zwiększanie i stopniową redukcję dawek klozapiny.

2

Kardiologiczne powikłania leczenia klozapiną

100%

Wierzbiński P.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2015

|

vol. 15

|

issue 2

61-65

EN

Clozapine is an effective antipsychotic used in the treatment of drug-resistant schizophrenia. The use of clozapine may be associated with a number of adverse effects. Hematologic side effects, such as neutropenia and agranulocytosis, are most common. Cardiovascular complications are rare, though the incidence of these effects is believed to be underestimated. For this reason, clozapine can be used only if heart diseases and cardiac arrhythmias are excluded based on a comprehensive medical history, complete physical examination and electrocardiography. Myocarditis and cardiomyopathy are serious and potentially life-threatening complications resulting from clozapine therapy. Although the mechanism of these disorders is not fully understood, it is believed that they result from drug hypersensitivity caused by IgE-mediated allergic reaction type I. The symptoms are often untypical and nonspecific, resembling those of influenza. The most common include fever, dry cough, chest pains and leukocytosis. Patients should be closely monitored for resting tachycardia, especially during the first two months of treatment. Monitoring for cardiovascular adverse effects in the first months of therapy allows for a nearly detection of any irregularities and prevention of serious consequences. If myocarditis and cardiomyopathy are suspected, the treatment should be discontinued. Any electrocardiographic irregularities should be consulted with a cardiologist. If clozapine-related myocarditis or cardiomyopathy occur, reintroduction of this drug should not be considered due to the high risk of further complications.

PL

Klozapina jest efektywnym lekiem przeciwpsychotycznym wprowadzanym w przypadkach schizofrenii lekoopornej. Stosowaniu klozapiny mogą towarzyszyć liczne działania niepożądane. Najczęściej opisuje się powikłania hematologiczne: neutropenię i agranulocytozę. Powikłania kardiologiczne są rzadkie, uważa się jednak, że częstość ich występowania jest niedoszacowana. Z tego względu klozapinę można włączyć jedynie po wykluczeniu chorób serca i zaburzeń rytmu na podstawie kompletnego wywiadu, pełnego badania przedmiotowego i elektrokardiogramu. Zapalenie mięśnia sercowego i kardiomiopatia są poważnymi powikłaniami stosowania klozapiny, potencjalnie zagrażającymi życiu pacjenta. Mechanizm powstawania tych zaburzeń nie jest do końca jasny, uznaje się, że wynikają one z nadwrażliwości na lek w wyniku reakcji alergicznej typu I zależnej od IgE. Symptomy są często niecharakterystyczne, mało specyficzne, mogą przypominać objawy grypopodobne. Najczęściej pojawiają się gorączka, suchy kaszel, bóle w klatce piersiowej i leukocytoza. Trzeba zwracać baczną uwagę na tachykardię spoczynkową, przede wszystkim w pierwszych dwóch miesiącach leczenia. Monitorowanie pacjenta pod kątem powikłań kardiologicznych w pierwszych miesiącach stosowania leku pozwala na wczesne rozpoznanie nieprawidłowości i uniknięcie poważnych następstw. W przypadku podejrzenia zapalenia mięśnia sercowego i kardiomiopatii klozapinę należy odstawić. Wszelkie nieprawidłowości w badaniu elektrokardiograficznym powinno się konsultować z kardiologiem. Jeśli wystąpią zapalenie mięśnia sercowego lub kardiomiopatia związana ze stosowaniem klozapiny, z uwagi na duże ryzyko kolejnych powikłań nie zaleca się ponownego włączania leku.

3

Potencjalna toksyczność klozapiny wynikająca z interakcji

100%

Siwek M.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2015

|

vol. 15

|

issue 2

86-91

EN

Clozapine is an agent which undergoes intensive cytochrome P450-mediated hepatic metabolism (mainly by 1A2 and, to a lesser extent, by 3A4 and 2D6). The combined use of clozapine with drugs that inhibit these isoenzymes, such as ciprofloxacin, erythromycin, fluoxetine, fluvoxamine, elevates clozapine serum levels, thus increasing the risk or severity of adverse effects and complications typical of clozapine therapy. At the same time, enzymatic inductors (e.g. rifampicin, phenytoin, carbamazepine, St. John’s wort, nicotine, cannabinols) might contribute to reduced efficacy or, after their rapid discontinuation, toxicity of clozapine. The occurrence of synergistic adverse effects due to pharmacodynamic properties is another aspect of the interactions of clozapine with other agents. Sedative, hypotonic, anticholinergic, myelotoxic, and convulsive effects might increase after a simultaneous use of clozapine and other agents inducing the same adverse effects. Clozapine should be used with particular caution during infectious diseases as some of antibiotics (e.g. macrolides) as well as other antimicrobials (e.g. fluorochinolones) and antifungals (mainly azoles) may, by inhibiting clozapine metabolism, increase its myelotoxicity. On the other hand, synergistic myelotoxic effects of clozapine and some of antibiotics (clindamycin, metronidazole) or antipyretic and anti-inflammatory agents (e.g. ibuprofen, paracetamol, metamizole) may occur. Due to the high risk of interactions, clozapine is intended mainly for monotherapy. However, knowledge of the pharmacokinetic and pharmacodynamic properties of clozapine, and thus its potential interactions, allows to include this agent, if necessary, in combined therapy, provided that the necessary precautions are taken.

PL

Klozapina to lek podlegający intensywnemu metabolizmowi wątrobowemu z udziałem izoenzymów cytochromu P450 (głównie 1A2, w mniejszym stopniu 3A4 i 2D6). Łączne stosowanie leków hamujących wymienione izoenzymy, czyli np. ciprofloksacyny, erytromycyny, fluoksetyny lub fluwoksaminy, skutkuje zwiększeniem stężenia klozapiny we krwi pacjenta, co pociąga za sobą wzrost ryzyka pojawienia się bądź nasilenia działań niepożądanych albo powikłań typowych dla leczenia klozapiną. Jednocześnie induktory enzymatyczne (np. rifampicyna, fenytoina, karbamazepina, wyciąg z dziurawca, nikotyna, kanabinole) mogą przyczynić się do spadku skuteczności klozapiny, a po nagłym odstawieniu – do ujawnienia się jej toksyczności. Kolejnym aspektem interakcji klozapiny z innymi lekami jest sumowanie się działań niepożądanych wynikających z właściwości farmakodynamicznych. Działanie sedatywne, hipotonizujące, antycholinergiczne, mielotoksyczne czy drgawkorodne klozapiny może zatem się nasilić, kiedy będzie ona łączona z innymi substancjami również powodującymi takie działania niepożądane. Szczególnej uwagi wymaga stosowanie klozapiny w trakcie chorób infekcyjnych. Z jednej strony bowiem niektóre podawane wówczas antybiotyki (np. makrolidy) oraz inne leki przeciwbakteryjne (np. fluorochinolony) i przeciwgrzybicze (głównie azole) mogą – przez hamowanie metabolizmu klozapiny – przyczyniać się do nasilania jej mielotoksyczności. Z drugiej strony może dochodzić do sumowania się działania mielotoksycznego klozapiny i pewnych antybiotyków (klindamycyna, metronidazol) czy leków przeciwgorączkowych i przeciwzapalnych (np. ibuprofen, paracetamol, metamizol). Ze względu na wysokie ryzyko interakcji klozapina to lek przeznaczony głównie do monoterapii. Jednak znajomość właściwości farmakokinetycznych i farmakodynamicznych klozapiny i wynikających z nich interakcji pozwala, kiedy jest to konieczne, na włączenie jej w schemat terapii kombinowanej – pod warunkiem zachowania należytej ostrożności.

4

Porównanie działania klozapiny i haloperidolu na grupy tiolowe osocza osób zdrowych

84%

Dietrich-Muszalska A., Kwiatkowska A., Kopka J.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2012

|

vol. 12

|

issue 4

255-264

EN

Differentiated effects of antipsychotics: haloperidol and clozapine on oxidative stress biomarkers were analysed. It has not been determined yet in what way clozapine and haloperidol affect human plasma thiol groups (-SH). The study was aimed at establishing of the effects of haloperidol and clozapine, in doses recommended for treatment of acute episode of schizophrenia, on free thiols in human plasma under in vitro conditions. Material and methods: Blood for the study was collected from 10 healthy male volunteers (aged 24-26 years) for ACD solution. Active substance of the drugs was dissolved in 0.01% dimethyl sulfoxide to the final concentrations (haloperidol 4 ng/ml and 20 ng/ml; clozapine 350 ng/ml and 420 ng/ml) and incubated with plasma for 24 hours at 37°C. Control samples were performed for each experiment (without the drug). The free thiols level was measured using the Ellman method (acc. to Rice-Evans, 1991). The results were analysed using the paired Student t-test (StatSoft Inc., Statistica v. 6.0). Results: After 24 hours’ incubation with plasma, haloperidol in concentrations 4 ng/ml and20 ng/ml and clozapine in concentrations 350 ng/ml and 420 ng/ml caused statistically insignificant, as compared to control samples (without the drug), modifications in the level of free thiols (p>0.05). Conclusions: Clozapine and haloperidol in concentrations corresponding to doses recommended for treatment of acute episode of schizophrenia, do not induce significant changes in the concentration of free thiols in plasma.

PL

Analizowano zróżnicowane działanie leków przeciwpsychotycznych: haloperidolu i klozapiny na biomarkery stresu oksydacyjnego. Dotychczas nie rozstrzygnięto, w jaki sposób klozapina i haloperidol oddziałują na grupy tiolowe (-SH) osocza ludzkiego. Celem badania było ustalenie wpływu haloperidolu i klozapiny w dawkach rekomendowanych do leczenia ostrego epizodu schizofrenii na wolne tiole w ludzkim osoczu w modelu in vitro. Materiał i metody: Krew do badań pobrano od 10 zdrowych ochotników płci męskiej (w wieku 24-26 lat) na roztwór ACD. Substancję aktywną leków rozpuszczono w 0,01% dimetylosulfotlenku do stężeń końcowych (haloperidol 4 ng/ml i 20 ng/ml; klozapina 350 ng/ml i 420 ng/ml) i inkubowano z osoczem 24 godziny w temperaturze 37°C. Do każdego doświadczenia wykonano próby kontrolne (bez leku). Oznaczenia poziomu wolnych tioli wykonano metodą Ellmana (Rice-Evans, 1991). Do analizy wyników zastosowano sparowany test t-Studenta (StatSoft Inc., Statistica v. 6.0). Wyniki: Ustalono, że po 24-godzinnej inkubacji z osoczem haloperidol w stężeniu 4 ng/ml i 20 ng/ml oraz klozapina w stężeniu 350 ng/ml i 420 ng/ml spowodowały nieistotne statystycznie, w porównaniu z próbami kontrolnymi (bez leku), zmiany poziomu wolnych tioli (p>0,05). Wniosek: Klozapina i haloperidol w stężeniach odpowiadających dawkom rekomendowanym do leczenia ostrego epizodu schizofrenii nie powodują istotnych zmian stężenia wolnych tioli w osoczu.

5

Przegląd interwencji w polekowym przyroście masy ciała podczas leczenia klozapiną

84%

Urban A. E., Gałuszko-Węgielnik M., Cubała W. J.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2015

|

vol. 15

|

issue 2

76-80

EN

Aims and methods: Clozapine is an atypical antipsychotic of choice for the treatment of drug-resistant schizophrenia. It is associated with the risk of adverse effects, such as blood dyscrasia, cardiovascular and metabolic disorders, such as insulin resistance and impaired lipid profile, as well as weight gain. The aim of this article is a review of research into methods (both pharmacological and non-pharmacological) of preventing clozapine-induced weight gain. Antipsychotics, other psychotropic drugs, metabolism-regulating agents and appetite suppressants were assessed in groups of patients treated with clozapine (based on medical databases). Among non-pharmacological interventions, the efficacy of cognitive-behavioural therapy, dietary counselling and exercise programmes was assessed in several patient populations. Results: Among the discussed medications aripiprazole, topiramate, fluvoxamine and metformin appear to be efficacious. Orlistat shows efficacy in males. Cognitive-behavioural therapy was shown to be more effective compared to a brief nutrition education. However, pharmacological, psychotherapeutic and dietary interventions were considered insufficient in balancing the total weight gain. Conclusions: Each of the pharmacological interventions should be individually considered in the context of potential benefits and adverse effects. Non-pharmacological methods are recommended in all cases, regardless of the effect. Clinical practice indicates the need to conduct further research and develop management algorithms to prevent excessive weight gain in patients treated with clozapine.

PL

Cel i metody: Klozapina to atypowy lek przeciwpsychotyczny, stosowany z wyboru w schizofrenii lekoopornej. Z przyjmowaniem klozapiny wiąże się prawdopodobieństwo wystąpienia działań niepożądanych w postaci zaburzeń obrazu krwi oraz zaburzeń sercowo-naczyniowych i metabolicznych, takich jak insulinooporność i zaburzenia profilu lipidowego, a także przyrost masy ciała. Celem niniejszego opracowania jest przegląd badań dotyczących metod (zarówno farmakologicznych, jak i niefarmakologicznych) przeciwdziałania przyrostowi masy ciała indukowanemu klozapiną. Wzięto pod uwagę leki przeciwpsychotyczne i inne psychotropowe oraz te regulujące metabolizm i zmniejszające apetyt; poświęconą im część pracy oparto na badaniach grup chorych leczonych klozapiną (informacje z medycznych baz danych). Spośród interwencji niefarmakologicznych na przykładzie kilku grup pacjentów analizowano psychoterapię poznawczo-behawioralną, poradnictwo dietetyczne i programy ćwiczeń fizycznych. Wyniki: Skutecznymi lekami okazały się aripiprazol, topiramat, fluwoksamina i metformina, a u mężczyzn także orlistat. Wykazano przewagę terapii poznawczo-behawioralnej nad wyłączną krótką edukacją żywieniową. Skuteczność interwencji farmakologicznych, psychoterapeutycznych i dietetycznych jest jednak niewystarczająca, gdyż tylko w niewielkim stopniu równoważy przyrost masy ciała. Wnioski: Podjęcie każdej interwencji farmakologicznej powinno zostać rozważone indywidualnie – w kontekście korzyści i działań niepożądanych. Metody niefarmakologiczne, niezależnie od efektu, są polecane w każdym przypadku. Praktyka kliniczna wskazuje na potrzebę przeprowadzenia większej liczby badań i ustalenia algorytmów postępowania związanych z zapobieganiem nadmiernemu przyrostowi masy ciała u osób leczonych klozapiną.

6

Powikłania ze strony przewodu pokarmowego w trakcie leczenia klozapiną

84%

Wyskoński A.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2015

|

vol. 15

|

issue 2

81-85

EN

Clozapine is the ultimate therapeutic option for patients with treatment-resistant schizophrenia. Treatment with clozapine is often associated with gastrointestinal adverse reactions, such as: sialorrhea, constipations, bowel obstruction, liver failure (including fulminant hepatic failure), nausea and vomiting, increased appetite. This paper summarizes data on the incidence, mechanisms as well as preventive and therapeutic methods for sialorrhea, constipations and intestinal obstruction during treatment with clozapine. Several options may be used for the management of sialorrhea: clonidine, amitriptyline, pirenzepine and glycopyrrolate. Regarding constipations and obstruction, proper prevention (diet, physical activity) and the identification of patients at increased risk of these complications are particularly important. Patients receiving clozapine are exposed to a variety of gastrointestinal complications. Some of these (sialorrhea) may adversely affect the attitude towards treatment and lead to non-compliance. Other (e.g. intestinal obstruction) can be life-threatening and require intensive surgical treatment. For this reason, efforts should be made to detect modifiable risk factors, provide an early diagnosis of these complications and implement appropriate treatment.

PL

Klozapina jest ostateczną opcją terapeutyczną w przypadku pacjentów ze schizofrenią oporną na leczenie. Podczas terapii często występują działania niepożądane ze strony przewodu pokarmowego: ślinotok, zaparcia, niedrożność jelit, niewydolność wątroby (również o piorunującym przebiegu), nudności i wymioty, wzmożenie apetytu. W pracy podsumowano informacje na temat częstości występowania, mechanizmów oraz metod profilaktyki i leczenia ślinotoku, zaparć i niedrożności jelit w przebiegu leczenia klozapiną. Gdy występuje ślinotok, stosuje się klonidynę, amitryptylinę, pirenzepinę i glikopirolan. W przypadku zaparć i niedrożności szczególne znaczenie mają: właściwa profilaktyka (dieta, aktywność fizyczna) oraz identyfikowanie pacjentów z grupy podwyższonego ryzyka. Chorzy przyjmujący klozapinę są narażeni na szereg powikłań ze strony przewodu pokarmowego. Niektóre z nich (ślinotok) mogą niekorzystnie wpływać na nastawienie do leczenia i powodować jego przerywanie, a inne (niedrożność przewodu pokarmowego) – zagrażać życiu i wymagać intensywnego leczenia chirurgicznego. Należy więc podejmować działania mające na celu wykrywanie modyfikowalnych czynników ryzyka, wczesne diagnozowanie powikłań i wdrażanie właściwego leczenia.

7

Klozapina: między skutecznością a bezpieczeństwem

84%

Sobów T.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2015

|

vol. 15

|

issue 2

57-60

EN

Although clozapine is considered to be an effective antipsychotic agent, it is used less frequently than dictated by its properties and supported by clinical trials. At least 1/3 of schizophrenia patients are treatment-resistant, carry a high risk of suicide or suffer from severe extrapyramidal symptoms related to other antipsychotics. A possible reason for the relative underuse of clozapine in clinical practice is its perception as a drug burdened with serious side effects. Agranulocytosis and other blood dyscrasias are well known, and the principles of prevention are established in recommendations. Other side effects, including potentially dangerous ones, such as cardiomyopathy and myocarditis, intestinal obstruction or convulsions, are less known. These side effects can be prevented, detected and treated provided that clinical vigilance is maintained. The awareness of benefits and risks associated with the use of clozapine is a prerequisite for efficient and safe use of this medication and for taking full advantage of its unique properties.

PL

Klozapina, choć uważana za bardzo skuteczny lek przeciwpsychotyczny, jest stosowana rzadziej, niż wynikałoby z przesłanek klinicznych wspierających jej stosowanie. Co najmniej 1/3 chorych ze schizofrenią spełnia kliniczne kryteria lekooporności, charakteryzuje się wysokim ryzykiem samobójstwa lub reaguje nasilonymi objawami pozapiramidowymi na inne leki przeciwpsychotyczne. Możliwym powodem relatywnie rzadkiego sięgania po klozapinę w praktyce klinicznej jest postrzeganie leku jako obarczonego poważnymi objawami niepożądanymi. Agranulocytoza i inne dyskrazje krwi są dobrze znane, a zasady prewencji – uporządkowane zaleceniami. O innych objawach niepożądanych, również tych potencjalnie niebezpiecznych (kardiomiopatia, zapalenia mięśnia sercowego, niedrożność jelit czy drgawki) wiadomo mniej. Ryzyko wystąpienia groźnych powikłań kuracji klozapiną można jednak zminimalizować, a same powikłania – wykrywać i leczyć, pod warunkiem zachowania czujności diagnostycznej. Świadomość ryzyka i korzyści związanych ze stosowaniem klozapiny to warunek konieczny skutecznego i bezpiecznego użycia tego leku oraz pełnego wykorzystania jego niezwykłych właściwości.

8

Stosowanie leków przeciwpadaczkowych w profilaktyce drgawek indukowanych klozapiną. Przegląd literatury

84%

Żukowicz W., Cubała W. J.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2015

|

vol. 15

|

issue 2

71-75

EN

Clozapine is an atypical antipsychotic used in the treatment of drug-resistant schizophrenia. Due to its safety profile and the risk of severe adverse effects clozapine is not a first-choice medication. The most crucial adverse effects include bone marrow suppression leading to agranulocytosis (defined as neutrophil level drops below 500/mm3) and cardiomyositis. An increased risk of orthostatic hypotonia, bradycardia, syncope or cardiac arrest has been observed during therapy. Therefore, it is recommended that clozapine should be used with caution in high-risk patient populations, particularly in patients with cardiovascular disorders and cerebrovascular diseases, as well as those predisposed to hypotension (dehydrated patients, patients receiving hypotensive agents). Serious adverse effects further include an increased risk of seizures. Among all antipsychotic drugs clozapine has the greatest potential to decrease the threshold for seizures. The risk of seizures is particularly high when clozapine is administered at a daily dose of ≥600 mg and in the case of rapid dose increases. Caution should be exercised when treating patients with additional seizure risk factors, such as central nervous system disorders, medical history of epilepsy, alcoholism or receiving medications that decrease the threshold for seizures. So far, no clear guidelines have been set indicating the necessity of a simultaneous use of antiepileptic drugs to prevent clozapine-induced seizures. This paper reviewed the literature on the influence of various factors on clozapine serum levels, risk assessment of seizures in the therapeutic process as well as the use of antiepileptic drugs in seizure prevention.

PL

Klozapinę, będącą atypowym lekiem przeciwpsychotycznym, stosuje się w leczeniu schizofrenii lekoopornej. Ze względu na profil bezpieczeństwa i ryzyko silnych działań niepożądanych nie jest to lek pierwszego wyboru. Do najważniejszych działań niepożądanych należą supresja szpiku kostnego, prowadząca do agranulocytozy (definiowanej jako spadek stężenia neutrofili poniżej 500/mm3), i zapalenie mięśnia sercowego. W trakcie leczenia odnotowuje się zwiększone ryzyko wystąpienia hipotonii ortostatycznej, bradykardii, omdleń czy zatrzymania akcji serca. Z tego względu zaleca się ostrożne prowadzenie terapii klozapiną w grupach podwyższonego ryzyka – szczególnie u pacjentów z chorobami układu sercowo- -naczyniowego i chorobami naczyń mózgowych, jak również stanami predysponującymi do niedociśnienia (odwodnienie, przyjmowanie leków hipotensyjnych). Do poważnych działań niepożądanych należy ponadto zwiększone ryzyko napadów drgawkowych. Klozapina obniża próg drgawkowy bardziej niż jakikolwiek inny lek przeciwpsychotyczny. Ryzyko drgawek jest szczególnie wysokie przy dawce dobowej ≥600 mg oraz w przypadku szybkiego zwiększania dawki. Trzeba zachować ostrożność podczas leczenia osób obciążonych dodatkowymi czynnikami ryzyka drgawek, takimi jak zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego, epilepsja w wywiadzie, choroba alkoholowa, zażywanie leków obniżających próg drgawkowy. Do tej pory nie ustalono jednoznacznych wytycznych wskazujących na konieczność równoczesnego podawania leków przeciwpadaczkowych z myślą o zapobieganiu drgawkom indukowanym klozapiną. W niniejszej pracy dokonano przeglądu piśmiennictwa na temat wpływu różnorodnych czynników na stężenie klozapiny w surowicy, szacowania ryzyka wystąpienia drgawek w przebiegu leczenia oraz stosowania leków przeciwpadaczkowych w ich profilaktyce.

Refine search results

8 Psychiatria i Psychologia Kliniczna

7 2015

1 2012

2 Cubała W. J.

1 Dietrich-Muszalska A.

1 Gałuszko-Węgielnik M.

1 Kopka J.

1 Kwiatkowska A.

1 Rymaszewska J.

1 Siwek M.

1 Sobów T.

1 Urban A. E.

1 Wierzbiński P.

1 Wyskoński A.

1 Zwyrtek E.

1 Żukowicz W.

Drgawki indukowane klozapiną

Kardiologiczne powikłania leczenia klozapiną

Potencjalna toksyczność klozapiny wynikająca z interakcji

Porównanie działania klozapiny i haloperidolu na grupy tiolowe osocza osób zdrowych

Przegląd interwencji w polekowym przyroście masy ciała podczas leczenia klozapiną

Powikłania ze strony przewodu pokarmowego w trakcie leczenia klozapiną

Klozapina: między skutecznością a bezpieczeństwem

Stosowanie leków przeciwpadaczkowych w profilaktyce drgawek indukowanych klozapiną. Przegląd literatury