Amputacja kończyny dolnej jest zabiegiem okaleczającym, przyczyniającym się do zaburzeń sfer zarówno fizycznej, jak i psychicznej pacjenta. Dlatego tak ważne jest zapewnienie kompleksowej opieki zdrowotnej. Pacjenci oraz ich rodziny muszą zmienić swoje życie, przeorganizować je, co niewątpliwie wiąże się z obniżeniem jakości życia. Celem pracy była analiza poszczególnych determinantów jakości życia chorych po amputacji kończyn dolnych oraz ich wpływu na sferę fizyczną, psychiczną i społeczną pacjentów. Na podstawie dostępnej literatury omówiono określone czynniki warunkujące jakość życia, m.in. obecność bólów fantomowych czy bólów kikuta, sposób poruszania się, samodzielność w zakresie codziennych czynności, aktywność zawodową, dostęp do rehabilitacji. Analiza wpływu określonych determinantów na jakość życia ludzi po amputacji kończyny dolnej może przyczynić się do poprawy i wprowadzania nowych paradygmatów opieki nad osobami po amputacji.
Celem pracy była cena odległych wyników po jednoczasowej abdominoplastyce z plastyką przepukliny w bliźnie pooperacyjnej (ominięcie żołądka – RYGB) oraz porównanie jakości życia pacjentów przed i po operacji jednoczasowej. Materiał i metodyka. Analizą objęto odległe wyniki kompleksowej operacji zniekształcenia przedniej ściany brzucha u 18 chorych ze znacznym spadkiem masy ciała po zabiegu RYGB. Pacjentów poddano badaniom kontrolnym przez co najmniej 8 lat od zakończonego leczenia operacyjnego. Porównano jakość ich życia przed i po zabiegu naprawy przepukliny w bliźnie pooperacyjnej i abdominoplastyce. Wyniki. Stwierdziliśmy obecność szerokiej blizny pooperacyjnej u 4 osób, przewlekłe zaburzenia czucia u jednej a wiotkość powłok brzusznych u trzech osób. Po kompleksowym leczeniu operacyjnym, ocena jakości życia pacjentów wykazała znaczącą jego poprawę pod względem funkcjonalnym, estetycznym i psychologicznym. Wnioski. 1. Przeprowadzenie jednoczasowej naprawy przepukliny w bliźnie (po RYGB) i abdominoplastyki wpłynęło na satysfakcjonujące odległe wyniki pooperacyjne, co potwierdza skuteczność tej kompleksowej operacji u chorych ze znacznym spadkiem masy ciała. 2. Leczenie chirurgiczne zniekształceń przedniej ściany brzucha przyczyniło się do znaczącej poprawy jakości życia pacjentów w aspekcie funkcjonalnym, estetycznym i psychologicznym, w porównaniu do ich przedoperacyjnej oceny. 3. Wszyscy chorzy potwierdzili pozytywny wpływ tej kompleksowej operacji na możliwość podejmowania przez nich wyzwań w życiu i realizację własnych planów. 4. Chirurgiczne leczenie zniekształceń brzucha u pacjentów ze znaczną utratą masy ciała po zabiegach bariatrycznych, jeśli jest wymagane, powinno być integralną częścią ich wielospecjalistycznego leczenia.
Wstęp: Głęboki niedosłuch istotnie wpływa zarówno na jakość życia osób niesłyszących, jak również ich rodzin. Obserwowanie korzyści płynących z zastosowania implantów ślimakowych u pacjentów niesłyszących pozwala ocenić sukces leczenia tą metodą i jej wpływ na jakość życia tych chorych. C el: Celem pracy jest określenie poziomu jakości życia po operacji wszczepienia implantu ślimakowego na podstawie materiałów pochodzących z Katedry i Kliniki Foniatrii i Audiologii UM w Poznaniu. Materiał i metody: Badaniami objęto zaimplantowanych chorych, którzy dobrowolnie przystąpili do projektu o nazwie „Badanie obserwacyjne zaimplantowanego pacjenta (Cochlear – IROS)”. Projekt ten miał charakter prospektywny, był badaniem międzynarodowym i długoterminowym, obejmującym obserwację chorych przez trzy lata po zaimplantowaniu. Stosowano standaryzowane kwestionariusze HUI oraz SSQ. Do analizy włączono 70 pacjentów, których średni wiek w momencie operacji wszczepienia implantu ślimakowego wynosił 47,6 lat. W grupie badawczej znalazło się 33 mężczyzn i 37 kobiet. Wiek pacjentów w momencie implantacji wyniósł min. 18 lat, a maks. 80 lat. Wyniki: Wyniki kwestionariusza SSQ, który dotyczy samooceny zdolności słyszenia w codziennych sytuacjach, wskazują, że w subiektywnej ocenie pacjentów po roku od operacji słyszenie mowy poprawiło się o 77%, słyszenie przestrzenne o 84%, a jakość słyszenia o 49%. Ogólną jakość życia przed pierwszym podłączeniem procesora dźwięku – wg kwestionariusza HUI – pacjenci ocenili na 0,49 (w skali 0–1, gdzie 0 – odpowiada stanowi zgonu, a 1 – pełnego zdrowia). Po roku od operacji ocena ta wzrosła do 0,56. Wnioski: Zabieg wszczepienia implantu ślimakowego w sposób istotny podnosi jakość życia pacjenta oraz poprawia jego funkcjonowanie fizyczne i emocjonalne. Statystycznie istotna lepsza samoocena chorych dotyczyła głównie obszarów słyszenia mowy oraz słyszenia przestrzennego – szczególnie po 1. roku od podłączenia procesora mowy.
Cel: 1. Ocena wyników leczenia pacjentów po jednoczasowej plastyce przepukliny w bliźnie pooperacyjnej (Incisional Hernia Repair - IHR) sposobem onlay i abdominoplastyce u pacjentów po operacji ominięcia żołądka - RYGB ze znaczną utratą masy ciała. 2. Określenie różnic zmian jakości życia (Quality of Life - QL) u chorych bariatrycznych przed i po zabiegu konturującym. Materiał i metody: Analizą kliniczną objęto 20 chorych ze zniekształceniem powłok brzucha (po zabiegu RYGB i redukcji masy ciała) poddanych jednoetapowej IHR i abdominoplastyce. Oceniono wyniki operacyjnego leczenia, a także zmiany QL chorych przed i po operacji konturującej powłoki brzuszne (skale DAS24 i SF-36) w porównaniu do stanu przed zabiegami operacyjnymi. Wyniki: Powikłania w gojeniu rany (zakażenie, miejscowa martwica) i zapalenie płuc stwierdziliśmy u 2 osób, obecność surowiczaka u dwóch, natomiast zaburzeń czucia u czterech chorych. Po każdym etapie leczenia chirurgicznego stwierdzono poprawę QL we wszystkich jego aspektach. Wnioski: 1. Jednoczasowa operacja przepukliny brzusznej sposobem onlay z abdominoplastyką jest bezpieczną metodą poprawiającą funkcjonowanie pacjentów. 2. Wszystkie etapy leczenia bariatrycznego wpłynęły na stopniową poprawę jakości życia. 3. Wysoka wartość BMI chorych przed zabiegiem przepukliny brzusznej metodą onlay z abdominoplastyką zwiększa ryzyko powikłań, co wiąże się z wydłużonym okresem hospitalizacji.
Wprowadzenie: Najczęstszą przyczyną wyłonienia stomii jelitowej jest rak jelita grubego. Stomia jelitowa stanowi dla pacjenta nie tylko bardzo duży problem zdrowotny, ale także życiowy. Wyłonienie stomii zmienia dotychczasowe funkcjonowanie, znacznie ogranicza aktywność i w decydujący sposób wpływa na jakość życia. Dlatego też we współczesnym procesie terapeutycznym rozpatrywane są wszystkie sfery życia człowieka, wraz z jego otoczeniem. Ocena jakości życia i stopnia akceptacji choroby wśród pacjentów z wyłonioną stomią pozwala stwierdzić, w której z płaszczyzn pacjenci wymagają uwagi i pomocy, oraz na którą z nich skierować promocję zdrowia. Cel pracy: Zbadanie wpływu akceptacji choroby na jakość życia pacjentów z wyłonioną stomią. Materiał i metody: Badaniem objęto chorych po wyłonieniu stomii przebywających w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym we Wrocławiu przy ulicy Kamieńskiego na oddziałach Chirurgii Ogólnej z Pododdziałem Chirurgii Urazowo-Ortopedycznej, Pododdziałem Chirurgii Metabolicznej, Pododdziałem Chirurgii Endokrynologicznej oraz Chirurgii Onkologicznej. W badaniach posłużono się dwoma kwestionariuszami: ankietą oceny jakości życia (HRQOL) oraz skalą akceptacji choroby (AIS). Ankiety były anonimowe. Badania przeprowadzano od lutego 2015 roku do lutego 2016 roku wśród 101 osób z wyłonioną stomią, z czego 60% pacjentów (60,4% osób) stanowiły kobiety, a 40% (39,60% osób) mężczyźni. Średnia wieku osób ankietowanych wyniosła 48 lat. Najmłodszy z respondentów miał 20 lat, natomiast najstarszy 79 lat. Wśród badanych pacjentów: 16,83% (wykształcenie podstawowe) , 24,75% zawodowe, 32,67% średnie i 25,74% wyższe. Wyniki: Najczęstszą przyczyną wyłonienia stomii wśród respondentów był nowotwór jelita grubego (43,56%).Kolejne to: niedrożność mechaniczna jelita (25,74%), uszkodzenie jelita w następstwie urazów (24,75%), nieswoiste zapalenie jelit (5,95%). Jakość życia pacjentów ze stomią oceniano w odniesieniu do stanu zdrowia, sposobu wypoczynku po operacji, występowania utrudnień i ograniczeń w życiu codziennym, samooceny zaobserwowanych zmian w wyglądzie. Na wyraźne obniżenie jakości życia w tych aspektach wskazała większość badanych. Akceptacja choroby była wyższa u mężczyzn (75%) niż u kobiet (61%). Na stopień akceptacji choroby wpływało również wykształcanie – swojego stanu nie akceptowało 41% osób z wykształceniem wyższym oraz zaledwie 6% osób z wykształceniem podstawowym. Prowadząc badania, zwrócono uwagę na czynniki socjologiczne mające wpływ na ocenę poziomu jakości życia i akceptacji choroby: płeć, wiek, wykształcenie, charakter wykonywanej pracy i miejsce zamieszkania. Wnioski: Płeć i wykształcenie pacjentów wpływają na stopień akceptacji choroby, ale nie mają wpływu na jakość życia. Im wyższy stopień akceptacji choroby, tym lepsza jakość życia. Badania wskazują na potrzebę pogłębienia edukacji pacjentów w zakresie ich funkcjonowania w społeczeństwie.
Wprowadzenie: Niedrożność nosa jest częstym objawem występującym w populacji, jednak obiektywna ocena tego symptomu jest trudna. Badanie fizykalne, tomografia komputerowa, rynometria akustyczna i rynomanometria nie odzwierciedlają dyskomfortu zgłaszanego przez pacjentów. W niniejszym badaniu zastosowano dwukanałową spirometrię nosową i ustną (nasal-oral flow analyzer; NOFA) w celu oceny oddychania przez nos oraz odniesienia do jakości życia pacjenta. Metody: Do badania włączono 181 dorosłych pacjentów przyjętych do oddziału otorynolaryngologii z objawami zaburzeń drożności nosa. Łącznie 97 chorych (53,6%) wypełniło protokół badania, obejmujący kwestionariusz SF-36 oraz 3-godzinną spirometrię nosowo-ustną z zastosowaniem NOFA. Chorzy zostali podzieleni na dwie grupy: z prawidłowym torem oddechowym (31 pacjentów) i nieprawidłowym torem oddechowym (66 pacjentów). Prawidłowy tor oddechowy określono jako ≥95-proc. przepływ przez nos podczas spirometrii. Wyniki: Wykazano statystycznie znamienne różnice pomiędzy grupami we wszystkich skalach kwestionariusza SF-36 (funkcjonowanie fizyczne, p = 0,004; fizyczne ograniczenia funkcjonowania, p = 0,009; ból cielesny, p <0,001; zdrowie ogólne, p = 0,007; witalność, p = 0,002; funkcjonowanie społeczne, p = 0,008; zdrowie umysłowe, p = 0,009; podsumowanie komponentów fizycznych, p <0,001; podsumowanie komponentów psychicznych, p = 0,02), z wyjątkiem emocjonalnego ograniczenia funkcjonowania, p = 0,1). Wnioski: U pacjentów z objawami niedrożności nosa i zaburzeniami oddychania mierzonymi za pomocą NOFA obserwowano istotny spadek jakości życia w porównaniu z pacjentami, u których występował prawidłowy wzorzec oddychania. Zaobserwowano różnice w zakresie komponentów fizycznych i psychicznych skali SF-36. Konieczne jest prowadzenie dalszych badań w celu określenia, czy urządzenie NOFA może być wykorzystywane jako narzędzie do diagnozowania zaburzeń drożności nosa.
Purpose: The main aim of the study was to obtain feedback from patients with endometrial cancer on the quality of information provided to them prior to surgery. An additional aim was to correlate these opinions with sociodemographic factors. Material and methods: One hundred and twenty-three patients with endometrial cancer diagnosed by means of tissue sampling, treated surgically at the Department of Gynecology and Obstetrics in Rzeszów, Poland in 2012–2014 were enrolled in a prospective cohort study. The questionnaires used were: EORTC QLQ-C30 and QLQ-INFO25, completed before discharge from hospital. Statistical analysis assessed the influence of ordinal categorical variables by means of rank correlation analysis. For nominal variables, the mean and median values in the groups compared were calculated, and then the difference in the distribution of the domains of information quality in these groups was estimated using the Kruskal–Wallis test or the Mann–Whitney test. Results: According to data supplied by the patients who filled out INFO-25, they received the largest amount of information about medical tests (60.3%) and the disease itself (55%). They were informed less adequately about treatment (43.4%), and the scarcest information was provided in regard to follow-up (28.5%). The helpfulness of the information received (64.5%) was assessed the highest. Overall quality of their life amounted to 55 ± 22. A low correlation was found between the assessment of information and the quality of life. A younger age, higher level of education and having a partner correlated with a higher score awarded to the information received. Conclusion: The assessment of the quality of the information provided preoperatively depends on the individual characteristics of the recipient, which should be taken into account in the information process. In addition, more attention should be paid to the provision of information concerning the treatment protocol and follow-up.
PL
Cel: Głównym celem niniejszej pracy było uzyskanie od pacjentek z rakiem endometrium opinii na temat jakości informacji przekazanych im przed operacją. Dodatkowym celem było skorelowanie tych opinii z czynnikami socjodemograficznymi. Materiał i metody: Prospektywnym badaniem kohortowym objęto 123 chore z rakiem endometrium potwierdzonym w badaniu histopatologicznym, leczone operacyjnie w Klinice Ginekologii i Położnictwa w Rzeszowie w latach 2012–2014. W badaniu zastosowano kwestionariusze EORTC QLQ-C30 i QLQ-INFO25 wypełniane przed wypisem z oddziału. W analizie statystycznej za pomocą analizy korelacji rang oceniono wpływ czynników mających charakter porządkowy. W przypadku czynników o charakterze nominalnym wyliczano wartości średnie i wartości środkowe w porównywanych grupach, a następnie za pomocą testu Kruskala–Wallisa lub testu Manna–Whitneya oceniano różnicę w rozkładzie miar jakości informacji w tych grupach. Wyniki: Z danych uzyskanych od pacjentek, które wypełniły moduł INFO25, wynika, że najwięcej informacji otrzymały one na temat badań (60,3%) i choroby (55%), mniej dowiedziały się o leczeniu (43,4%), a najmniej o jego kontynuacji (28,5%). Chore oceniły najwyżej przydatność informacji (64,5%). Ogólna jakość ich życia wynosiła 55 ± 22. Wykazano niską korelację między oceną informacji a jakością życia. Z lepszą oceną uzyskanych informacji wiązały się młodszy wiek, wyższy poziom wykształcenia i bycie w związku partnerskim. Wnioski: Ocena jakości informacji przekazywanych w okresie przedoperacyjnym jest uzależniona od indywidualnych cech odbiorcy, co należy uwzględnić w procesie informowania. Ponadto należy zwrócić większą uwagę na przekazywanie informacji odnośnie do zasad leczenia i jego kontynuacji.
Wstęp. Choroba Leśniowskiego-Crohna (chL-C) jest nieswoistym zapaleniem jelit o nieznanej etiologii. Jej przewlekły charakter, a także występowanie objawów jelitowych i ogólnych znacznie utrudnia chorym codzienne funkcjonowanie. Naprzemiennie występujące okresy zaostrzenia i remisji choroby są przyczyną obniżenia jakości życia pacjentów. Poznanie czynników, które spowodowały obniżenie poziomu jakości życia, pozwala zrozumieć zachowanie i sytuację pacjenta oraz możliwości radzenia sobie ze stresem wywołanym przez chorobę. Celem pracy była analiza czynników wpływających na jakość życia osób z chL-C. Materiał i metody. Badaniem objęto grupę 50 osób z rozpoznaniem choroby Leśniowskiego- Crohna. Ankietowani byli leczeni w Klinice Chirurgii Ogólnej i Kolorektalnej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi oraz w Poradni Gastroenterologicznej przy Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym nr 1 w Łodzi. Badanie jakości życia przeprowadzono metodą sondażu diagnostycznego przy zastosowaniu narzędzia badawczego kwestionariusza SF-36v2 oraz ankiety własnej konstrukcji. Wyniki. Analiza wyników wykazana, że jakość życia pacjentów z chL-C była obniżona, szczególnie w okresie zaostrzenia choroby. Ocena jakości życia badanych w aspekcie fizycznym była nieco wyższa, niż w aspekcie psychicznym. Wyższe wykształcenie badanych oraz brak konieczności leczenia chirurgicznego znacznie poprawia jakość życia. Wnioski. Występowanie choroby przewlekłej wpływa na obniżenie jakości życia respondentów. Pacjenci w starszym wieku potrafią lepiej przystosować się do trudnej sytuacji spowodowanej chorobą. Jakość życia kobiet i mężczyzn jest na podobnym poziomie oraz chorzy w okresie remisji choroby mieli lepszą jakość życia od chorych w okresie zaostrzenia choroby.
Wprowadzenie: Niedrożność nosa jest częstym objawem występującym w populacji, jednak obiektywna ocena tego symptomu jest trudna. Badanie fizykalne, tomografia komputerowa, rynometria akustyczna i rynomanometria nie odzwierciedlają dyskomfortu zgłaszanego przez pacjentów. W niniejszym badaniu zastosowano dwukanałową spirometrię nosową i ustną (nasal-oral flow analyzer; NOFA) w celu oceny oddychania przez nos oraz odniesienia do jakości życia pacjenta. Metody: Do badania włączono 181 dorosłych pacjentów przyjętych do oddziału otorynolaryngologii z objawami zaburzeń drożności nosa. Łącznie 97 chorych (53,6%) wypełniło protokół badania, obejmujący kwestionariusz SF-36 oraz 3-godzinną spirometrię nosowo-ustną z zastosowaniem NOFA. Chorzy zostali podzieleni na dwie grupy: z prawidłowym torem oddechowym (31 pacjentów) i nieprawidłowym torem oddechowym (66 pacjentów). Prawidłowy tor oddechowy określono jako ≥95-proc. przepływ przez nos podczas spirometrii. Wyniki: Wykazano statystycznie znamienne różnice pomiędzy grupami we wszystkich skalach kwestionariusza SF-36 (funkcjonowanie fizyczne, p = 0,004; fizyczne ograniczenia funkcjonowania, p = 0,009; ból cielesny, p <0,001; zdrowie ogólne, p = 0,007; witalność, p = 0,002; funkcjonowanie społeczne, p = 0,008; zdrowie umysłowe, p = 0,009; podsumowanie komponentów fizycznych, p <0,001; podsumowanie komponentów psychicznych, p = 0,02), z wyjątkiem emocjonalnego ograniczenia funkcjonowania, p = 0,1). Wnioski: U pacjentów z objawami niedrożności nosa i zaburzeniami oddychania mierzonymi za pomocą NOFA obserwowano istotny spadek jakości życia w porównaniu z pacjentami, u których występował prawidłowy wzorzec oddychania. Zaobserwowano różnice w zakresie komponentów fizycznych i psychicznych skali SF-36. Konieczne jest prowadzenie dalszych badań w celu określenia, czy urządzenie NOFA może być wykorzystywane jako narzędzie do diagnozowania zaburzeń drożności nosa.
Chirurgiczne nowoczesne leczenie raka piersi oferuje pacjentkom różne możliwości. Jakość życia po leczeniu chirurgicznym może być czynnikiem decydującym o wyborze rodzaju leczenia: leczenia oszczę- dzającego pierś lub mastektomii z rekonstrukcją piersi. Wiedzę o różnicach jakości życia pacjentek czerpiemy z badań porównawczych, prowadzonych często w krajach różniących się kulturowo i spo- łecznie od Polski. Celem pracy była ocena jakości życia kobiet po leczeniu chirurgicznym. Materiał i metodyka. Do badania włączono pacjentki operowane z powodu raka piersi w okresie od września 2010 do listopada 2013 r. na Oddziale Chirurgii Onkologicznej Gdyńskiego Centrum Onkologii Szpitala Morskiego im. PCK w Gdyni. Wykonano 82 zabiegi rekonstrukcji piersi u 79 kobiet (u 3 pacjentek wykonano zabieg obustronnie) oraz 226 zabiegów oszczędzających pierś. Ocenę jakości życia przeprowadzono z użyciem kwestionariuszy EORTC QLQ-C30 i EORTC QLQ-BR23. Wyniki. Jakość życia kobiet w ujęciu globalnym była wysoka w obu badanych grupach i nie różniła się statystycznie. Postrzeganie własnego ciała było nieznacznie lepsze w grupie poddanej leczeniu oszczędzającemu pierś, jednak funkcjonowanie w sferze seksualnej niższe niż u pacjentek leczonych mastektomią z rekonstrukcją piersi. Kobiety w obu grupach obawiały się o swoją przyszłość. Dolegliwości związane z chorobą nowotworową i leczeniem nie były uciążliwe. Wnioski. Jakość życia Polek z rakiem piersi leczonych z zaoszczędzeniem gruczołu piersiowego lub mastektomią z rekonstrukcją jest wysoka i się nie różni. Konieczne jest wprowadzenie działań mających na celu obniżenie poziomu lęku związanego z chorobą oraz poprawa w zakresie funkcjonowania pacjentek w sferze seksualnej.
The study discusses the problem of tobacco smoking in the context of quality of life. The aim of the study was to make a synthetic review of scientific research conducted all over the world, which assessed the potential influence of tobacco smoking on health related quality of life. Additionally, the paper reviews the Polish literature concerning comprehending and defining “quality of life”, especially in medical sciences. Meta-analysis was a research method. Descriptions of research findings were divided into two parts: using SF-36 questionnaire (the Short Form 36 Health Survey Questionnaire) and using other questionnaires. From the review of scientific research results that tobacco smoking doesn’t influence health related quality of life in an unequivocal manner. Most of the studies showed better assessment of quality of life in non-smokers than in smokers. Improved quality of life was observed among those, who gave up smoking compared to those who continued smoking, but not all researchers demonstrated such a relationship. Research concerning influence of passive smoking on quality of life in individuals inhaling tobacco smoke for example at home, work or in places to eat wasn’t carried out so far. There is a need to do more longitudinal research on quality of life in smokers, passive smokers and among those, who successfully broke the habit to better understand the role of smoking in subjective perceived quality of life.
PL
Praca dotyczy problematyki palenia tytoniu w kontekście jakości życia. Celem pracy było dokonanie syntetycznego przeglądu badań naukowych prowadzonych na całym świecie, w których oceniano potencjalny wpływ palenia tytoniu na jakość życia związaną ze zdrowiem. Dodatkowo, w pracy dokonano przeglądu polskiego piśmiennictwa dotyczącego pojmowania i definiowania „jakości życia”, szczególnie w naukach medycznych. Metodą badawczą była metaanaliza. Opisy wyników badań rozdzielono na dwie części: z wykorzystaniem kwestionariusza SF-36 oraz z wykorzystaniem innych kwestionariuszy. Z dokonanego przeglądu badań naukowych wynika, że palenie tytoniu nie wpływa na jakość życia związaną ze zdrowiem w sposób jednoznaczny. W większości badań osoby niepalące wyżej oceniały swoją jakość życia od osób palących. Wśród osób, które rzuciły palenie obserwowano większą satysfakcję z życia w porównaniu z osobami kontynuującymi palenie, lecz nie wszyscy badacze wykazali taką zależność. Dotychczas nie prowadzono badań nt. wpływu biernego palenia tytoniu na jakość życia osób narażonych na wdychanie dymu tytoniowego np. w domu, miejscu pracy, lokalach gastronomicznych. Istnieje potrzeba przeprowadzenia większej liczby badań longitudinalnych nad jakością życia osób palących tytoń, palących biernie i tych, którzy pomyślnie zerwali z nałogiem w celu większego zrozumienia roli, jaką odgrywa palenie tytoniu w subiektywnie postrzeganej jakości życia.
Introduction. Strokes are one of the main problems of modern medicine. In Poland, it reaches about 70,000 annually. strokes are one of the most common causes of disability and the second in terms of death rates. During the first month of the episode, every sixth patient dies, while the rest of the group are people with a deficit in independence requiring the support of third parties. The aim. The aim of the study was to assess the quality of life of patients after a stroke. Materials and methods. The study included a group of 100 patients after a stroke incident. The respondents stayed in the post-stroke rehabilitation unit. A questionnaire was used to assess the quality of life the SF-36 quality of life assessment and the WHOQOL-BREF questionnaire is a standardized tool for assessing the quality of life of both healthy and sick people. Results. The obtained results concerning the general assessment of physical health on the basis of the data from the WHOQOL-BREF questionnaire amounted to 30.35 ± 4.54, the general assessment of mental health was 46.02 ± 7.15. On the other hand, the general indicator of the quality of life was 38.18 ± 4.13. Statistical analysis showed a significant relationship between the age of the respondents and their assessment of the quality of life in the somatic and environmental domains. The older the people, the higher the level of satisfaction with the quality of life. Statistical analysis did not show any significant correlation between the respondents' sex and their assessment of the quality of life in each of the areas. Statistical analysis showed a significant correlation between the age of the respondents and their overall assessment of mental health. The older the people, the higher the mental health rating. Conclusions. The subjective assessment of the quality of life of people after stroke in terms of reduced physical functioning and in the psycho-social aspect is directly dependent on the level of independence. A history of stroke has a negative impact on the quality of life in terms of functioning and physical limitations. Age has a significant impact on the assessment of the quality of life in the somatic and environmental fields. The older the person, the higher the level of satisfaction with the quality of life.
PL
Wstęp. Udary mózgu, stanowią jeden z głównych problemów współczesnej medycyny. W Polsce rocznie dochodzi do około 70 tyś. udarów są one jednym z najczęstszych przyczyn inwalidztwa oraz drugim z zakresu częstości zgonów. W czasie pierwszego miesiąca od wystąpienia epizodu co 6 chory umiera, natomiast pozostała grupa to osoby z deficytem w zakresie samodzielności wymagający wsparcia osób trzecich. Cel. Celem badań była ocena jakości życia pacjentów po przebytym udarze mózgu. Materiały i metody. Badaniem objęto grupę 100 pacjentów po przebytym incydencie udarowym. Respondenci przebywali w oddziale rehabilitacji poudarowej. Do oceny jakości życia wykorzystany został kwestionariusz oceny jakości życia SF – 36. oraz kwestionariusz WHOQOL-BREF jest o narzędzie wystandaryzowane służące do oceny jakości życia osób zarówno zdrowych jak i chorych. Wyniki. Uzyskane wyniki dotyczące ogólnej oceny zdrowia fizycznego na podstawie danych z kwestionariusza WHOQOL-BREF wyniósł 30,35±4,54, ogólna ocena zdrowia mentalnego 46,02±7,15. Natomiast ogólny wskaźnik jakości życia 38,18±4,13. Analiza statystyczna wykazała istotną zależność pomiędzy wiekiem ankietowanych a ich oceną jakości życia w dziedzinie somatycznej oraz środowiskowej. Im osoby starsze tym wyższy poziom zadowolenia z jakości życia. Analiza statystyczna nie wykazała istotnej zależności pomiędzy płcią ankietowanych a ich oceną jakości życia w każdej z dziedzin. Analiza statystyczna wykazała istotną zależność pomiędzy wiekiem ankietowanych a ich ogólną oceną zdrowia mentalnego. Im osoby starsze tym wyższa ocen zdrowia mentalnego. Wnioski. Subiektywna ocena jakości życia osób po udarze mózgu w zakresie obniżenia funkcjonowania fizycznego oraz w aspekcie psycho-społecznym jest wprost uzależniona od poziomu samodzielności. Przebyty udar mózgu ma negatywny wpływ na jakość życia w aspekcie funkcjonowania i ograniczeń fizycznych. Wiek ma istotny wpływ na oceną jakości życia w dziedzinie somatycznej oraz środowiskowej. Im starsza osoba tym wyższy poziom satysfakcji z jakości życia.
Introduction. Schizophrenia is a mental illness characterized by a varied picture and clinical course, characterized primarily by disturbances in thinking and perception, as well as maladjusted and shallow affect. The etiopathogenesis is not fully known, one of the accepted theories is the involvement of biopsychosocial factors, including stress. The age of onset usually falls in early adulthood - for women it is 25–34 years of age, and for men 15–24 years of age. The aim. The aim of the research was to assess the quality of life in the context of the life domains of patients with schizophrenia. Materials and methods. The study included a group of 100 patients treated at Szpital Lipno Sp. z o.o. who have been diagnosed with schizophrenia. The age of the respondents ranged from 18–75 years. The research tool was the SQLS-R4 questionnaire (Schizophrenia Quality of Life Scale Revision 4) extended with an original certificate. Results. The respondents, making a subjective assessment of the quality of life, described it as satisfactory. The quality of life in the vital sphere was higher than in the psychosocial domain and in general satisfaction Conclusions. Schizophrenia is a disease that significantly contributes to the reduction of the quality of life, mainly in the psychosocial domain.
PL
Wstęp. Schizofrenia jest chorobą psychiczną, którą charakteryzuje zróżnicowany obraz i przebieg kliniczny, charakteryzuje się przede wszystkim zakłóceniami myślenia i postrzegania, a także niedostosowanym i spłyconym afektem. Etiopatogeneza nie jest do końca znana, jedną z uznawanych teorii jest udział czynników biopsychospołecznych, w tym stresu. Wiek zachorowania przypada zazwyczaj na okres wczesnej dorosłości – u kobiet jest to 25–34 rok życia, a u mężczyzn 15 –24 rok życia. Cel. Celem badań była ocena jakości życia w kontekście domen życia pacjentów ze schizofrenią. Materiały i metody. Badaniem objęto grupę 100 pacjentów leczonych w Szpital Lipno Sp. z o.o. , u których zdiagnozowano schizofrenię. Wiek badanych mieścił się w zakresie 18–75 lat. Narzędziem badawczym był kwestionariusz SQLS-R4 (Schizophrenia Quality of Life Scale Revision 4) poszerzony o autorską metryczkę. Wyniki. Respondenci dokonując subiektywnej oceny jakości życia określili jako stan zadawalający. Jakość życia w sferze witalnej była na wyższym poziomie niż w domenie psychospołecznej oraz ogólnym zadowoleniu. Wnioski. Schizofrenia to schorzenia, które w istotny sposób przyczynia się do obniżenia poziomu jakości życia głównie w domenie psychospołecznej.
Background: Prostate cancer is a disease with a significant impact on quality of life (QoL) both during and after cancer treatment. The aim of study: The aim of this study was assessment of QoL and sexual activity of prostate cancer survivors after radiotherapy in comparison with the healthy men. Material and methods: 100 men were included to the study: 50 non-metastatic prostate cancer patients (54–83 years, median 69 years) after radical radiotherapy treatment (8–71 months; mean 27.5 months) and 50 healthy men (55–84 years, median 69 years). Subjects filled out a questionnaires that included EORTC QLQ.C-30 (version 3.0.), EORTC PR-25 and additional demographic and medical questionnaires. Results: Three and more months after prostate cancer treatment patients estimated their QoL on the same level as healthy subjects. The symptoms from genitourinary and gastrointestinal tracts did not impact on QoL. There were no significant differences in physical functioning, role functioning, emotional functioning, as well as in cognitive and social functioning. There were differences between too groups in sexual activity, erection and sexual satisfaction. Conclusions: Radical radiotherapy of prostate cancer patients does not impact on QoL and general health status. Some differences were observed in sexual activity, but it could also depend on additional hormonal treatment.
PL
Wstęp: Radykalna radioterapia raka gruczołu krokowego może mieć wpływ na jakość życia pacjentów zarówno w trakcie leczenia, jak i po jego zakończeniu. Cel pracy: Celem pracy było porównanie pod względem oceny jakości życia i satysfakcji seksualnej grupy mężczyzn po radykalnej radioterapii z powodu raka gruczołu krokowego z grupą mężczyzn niechorujących na raka. Materiał i metody: Badaniem objęto 100 losowo wybranych mężczyzn mieszkających w województwie warmińsko-mazurskim: 50 mężczyzn (54–83 lata; mediana 69 lat) z potwierdzonym histopatologicznie rozpoznaniem raka gruczołu krokowego, bez przerzutów odległych, po radykalnej radioterapii (8–71 miesięcy, średnio 27,5 miesiąca) i 50 mężczyzn (55–84 lata; mediana 69 lat), którzy nie mieli rozpoznanego raka gruczołu krokowego. Wykorzystano standaryzowane kwestionariusze EORTC QLQ.C-30 (wersja 3.0.), EORTC PR-25 oraz samodzielnie opracowaną ankietę. Wyniki: Nie wykazano statystycznie istotnej różnicy subiektywnej oceny ogólnej jakości życia między pacjentami po radykalnej radioterapii z powodu raka gruczołu krokowego a mężczyznami niechorującymi na raka. Nie stwierdzono obniżenia jakości życia spowodowanego zaburzeniami ze strony układów pokarmowego i moczowego. Nie wykazano istotnych różnic w funkcjonowaniu fizycznym, funkcjonowaniu w roli, funkcjonowaniu emocjonalnym, poznawczym i społecznym. Zaobserwowano zaś istotną różnicę między grupą badaną a kontrolną w aktywności seksualnej, uzyskaniu i utrzymaniu erekcji oraz zadowoleniu z seksu. Wnioski: Radykalna radioterapia z powodu raka gruczołu krokowego nie wpływa na ogólną jakość życia i generalne poczucie zdrowia w porównaniu z grupą kontrolną. Istotne różnice występują w sferze seksualnej, co może być związane również ze stosowaną u większości pacjentów hormonoterapią.
Neuropathic pain appears in about 5% of patients with chronic pain. Despite wide knowledge of pathomechanism of neuropathic pain effectiveness of treatment of this kind of pain is low. Even today treatment is not efficient in 40-60% of patients. [1] Each new remedy finding its way into management of neuropathic pain gives rise to new hopes for many patients.
Wprowadzenie: Rak odbytnicy jest jednym z najczęściej występujących nowotworów złośliwych w krajach wysoko rozwiniętych. Jednak, pomimo coraz lepszej diagnostyki przedoperacyjnej, dostosowywania technik chirurgicznych do położenia i zaawansowania nowotworu, skojarzenia leczenia operacyjnego z terapią neoadjuwantową oraz leczeniem uzupełniającym, wystandaryzowanych badań kontrolnych, nadal nie uzyskano w Polsce satysfakcjonujących wyników dotyczących odległych przeżyć. Ponadto, efekty zastosowanej terapii niejednokrotnie znacznie odbiegają od tych oczekiwanych przez pacjentów oraz prowadzących ich lekarzy. Cel: Celem niniejszej pracy jest ocena efektów leczenia nowotworów odbytnicy wśród pacjentów Kliniki Chirurgii Ogólnej i Onkologicznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie. Analizie poddany został wpływ licznych czynników na pooperacyjną jakość życia. Materiał i metody: W latach 2007–2015 w ramach Kliniki Chirurgii Ogólnej i Onkologicznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie wykonano 263 radykalne zabiegi resekcyjne u pacjentów z rozpoznanym nowotworem złośliwym odbytnicy. Retrospektywnie, na podstawie historii chorób, utworzono bazę danych obejmującą szereg danych klinicznych. W Urzędzie Stanu Cywilnego uzyskano informację o datach zgonów części chorych. Do 120 żyjących osób wysłano ankietę uzupełniającą dane kliniczne oraz standaryzowane formularze oceny jakości życia (EORTC QLQ – C30 oraz CR29). Z częścią pacjentów, którzy nie odpowiedzieli na ankiety, przeprowadzono rozmowę telefoniczną. Ostatecznie zebrano dane od 90 osób, co stanowi 75% pacjentów włączonych do badania. Jakość życia pacjentów oszacowano, wykorzystując przewodniki oceny kwestionariuszy EORTC. Wyniki: Jakość życia chorych w największym stopniu uległa pogorszeniu w wyniku dysfunkcji anorektalnej. Nietrzymanie gazów i stolca, parcia naglące oraz trudności z wypróżnieniami wykazano przede wszystkim u pacjentów poddanych niskiej resekcji odbytnicy oraz naświetlaniu. Osoby poddane radioterapii, na skutek przetrwałego zespołu niskiej resekcji odbytnicy, zmuszone były do częściowego lub całkowitego wycofania się z aktywności zawodowej oraz ograniczenia realizacji swoich zainteresowań. Pogorszeniu uległy również ich kontakty z rodziną, przyjaciółmi i znajomymi. Obecność stomii jelitowej w istotny sposób wpłynęła na pogorszenie odbioru obrazu własnego ciała. Nie stwierdzono jednak związku pomiędzy istnieniem przetoki a innymi aspektami codziennego życia pacjentów, łącznie z funkcjonowaniem w rolach życiowych i społecznych. Wnioski: Z uwagi na akceptowalną pooperacyjną jakość życia pacjentów z przetoką oraz liczne niedoskonałości technik prowadzących do zaoszczędzenia aparatu zwieraczowego, operacje skutkujące wyłonieniem stomii nie powinny być traktowane jako ostateczność, a w przypadku guzów dolnej części odbytnicy z niezajętymi zwieraczami, należałoby rozważać je jako metody alternatywne do przedniej niskiej resekcji.
Introduction: An eating disorder is a disease entity characterised by an inadequate or excessive eating pattern or anxiety over one’s appearance. One of its possible forms is anorexia nervosa. Apart from the mental symptoms related to the distorted perception of one’s own body, the hallmark of the condition is the presence of serious somatic complications caused by extreme weight loss. As the affected individuals rarely seek medical help despite an objective decline in overall functioning, it seems worthwhile investigating how they subjectively assess their own quality of life. Aim: To conduct a comprehensive review of studies investigating the quality of life of anorexia nervosa patients. Method: MEDLINE/PubMed, Cochrane Library and Google Scholar electronic repositories were searched for relevant studies in Polish and English published over the past 5 years (2013–2018), selected according to the use in titles and abstracts of the following keywords: “anorexia nervosa,” “eating disorders,” “quality of life”, “QoL” in Polish and English. The repositories were searched independently by each of the authors, and the selected publications were compared to exclude any duplicates. The review covered a total of 25 publications, out of which 13 were analysed in detail as best matches for this study. Conclusions: The reviewed studies demonstrated a deteriorated quality of life in patients suffering from anorexia nervosa. Patients who receive treatment may improve their quality of life, which, however, even in the case of remission has been found to remain lower than in the general population.
PL
Wstęp: Zaburzenia odżywiania są jednostką kryterialną charakteryzującą się niewystarczającym lub nadmiernym wzorcem odżywiania czy też lękiem związanym z wyglądem własnego ciała. Jedną z ich postaci jest jadłowstręt psychiczny. Oprócz objawów psychicznych związanych między innymi z zaburzonym postrzeganiem własnego ciała charakterystyczne jest występowanie powikłań somatycznych wynikających ze znacznego ubytku wagi. W związku z faktem, że pomimo obniżenia obiektywnej jakości funkcjonowania osoby te rzadko poszukują pomocy lekarskiej, interesująca wydaje się ich subiektywna ocena jakości życia. Cel: Systematyczny przegląd piśmiennictwa dotyczącego badań na temat jakości życia u pacjentów z jadłowstrętem psychicznym. Metoda: Przegląd prac w języku polskim i angielskim z okresu ostatnich 5 lat (2013–2018), pozyskanych z elektronicznych baz MEDLINE/PubMed, Cochrane Library, Google Scholar, na podstawie słów kluczowych: „jadłowstręt psychiczny”, „zaburzenia odżywiania”, „jakość życia”, anorexia nervosa, quality of life, „QoL”, eating disorders, pojawiających się w tytułach oraz abstraktach. Wyżej wymienione bazy były przeglądane niezależnie przez każdego autora, a następnie wybrane publikacje zostały ze sobą zestawione w celu wykluczenia duplikatów. Ostatecznie do analizy włączono 25 publikacji, z czego 13 zostało poddanych szczegółowemu opracowaniu jako najbardziej zgodne z tematyką przeglądu. Wnioski: Badania wykazały niższą jakość życia u osób chorujących na jadłowstręt psychiczny. U osób, które podjęły leczenie, jakość życia może się poprawić, jednak i tak będzie niższa niż w populacji ogólnej, mimo remisji choroby.
Wstęp: Stwardnienie rozsiane jest przewlekłą chorobą demielinizacyjną ośrodkowego układu nerwowego. Na stan funkcjonalny i psychiczny chorego wpływają takie czynniki jak: postać stwardnienia rozsianego, czas od diagnozy, wsparcie ze strony rodziny oraz wiele innych indywidualnych cech. Postępujący i długotrwały charakter choroby prowadzi z czasem do obniżenia jakości życia pacjentów oraz stopniowego pogarszania się ich stanu funkcjonalnego. Cel pracy: Ocena jakości życia pacjentów ze stwardnieniem rozsianym oraz określenie zależności pomiędzy jakością życia a: postacią stwardnienia rozsianego, czasem trwania choroby oraz sprawnością funkcjonalną, a także porównanie kwestionariuszy do oceny jakości życia u chorych na stwardnienie rozsiane. Materiał i metody: W badaniu wzięło udział 35 pacjentów z potwierdzoną diagnozą stwardnienia rozsianego. Jakość życia oceniana była za pomocą kwestionariusza SF-36 oraz MSIS-29. Oceniano także sprawność funkcjonalną pacjentów testem Timed Up&Go, na skali DeSouza oraz na 4-etapowej skali równowagi. Wyniki: Średnie wyniki wszystkich podskal kwestionariusza SF-36 w badanej grupie osiągnęły wartości poniżej normy. Odnotowano silne dodatnie korelacje pomiędzy wynikami Physical Functioning (Aktywność fizyczna i jej ograniczenia spowodowane stanem zdrowia), Role Physical (Ograniczenia w pełnieniu ról społecznych z powodu problemów w funkcjonowaniu fizycznym) i Physical Summary Component (PSC), a rezultatami 4-etapowej skali równowagi oraz skali De Souza, a także silną ujemną korelację pomiędzy PF, RP PSC, a wynikami testu Timed Up&Go. Wraz z wydłużaniem się czasu trwania choroby znamiennie obniżały się wyniki na podskalach PF oraz PSC. Wnioski: 1. Dłuższy czas trwania choroby oraz gorsza sprawność funkcjonalna, wpływa na obniżenie poziomu jakości życia pacjentów ze stwardnieniem rozsianym. Należy spodziewać się, że ta grupa docelowa wymagała będzie szczególnego wsparcia ze strony formalnych i nieformalnych opiekunów oraz instytucji opieki zdrowotnej. 2. Silna korelacja pomiędzy wynikami uzyskanymi u chorych na stwardnienie rozsiane w kwestionariuszu SF-36 oraz MSIS-29, sugeruje, że stosowanie ich zamiennie do oceny niektórych obszarów jakości życia może być uzasadnione
EN
Background: Multiple sclerosis is a chronic demyelinating disease of the central nervous system. The patient’s state is determined by factors such as the type of MS, the time since diagnosis, family support and many other individual characteristics. The prolonged and progressive nature of the disease leads to a decrease in the quality of life and the gradual deterioration of a patient’s functional state.Purpose: The aim of this study was to evaluate the quality of life in people with multiple sclerosis and to determine the relationship between the quality of life and the disease duration, the type of MS and the functional state. The second goal was to compare the questionnaires in order to assess the quality of life in patients with MS.Material and methods: The study involved 35 consecutive patients with a clinical diagnosis of multiple sclerosis. Quality of life was assessed using the SF-36 and MSIS-29 questionnaires. To assess the patients' functional state the Timed Up & Go test, De Souza scale and a 4-test balance scale were used.Results: The mean scores of all subscales of the SF-36 were below the norm in the study group. There was a strong positive correlation between the results of Physical Functioning (PF), Role Physical (RP) and Physical Summary Component (PSC) and the results of the four-step balance scale and the De Souza scale, as well as a strong negative correlation between the PF, RP, PSC and the Timed Up & Go results. The longer the duration of the disease was, the lower the scores assessed on the PF and PSC subscales were.Conclusion: 1. A longer duration of the disease and a worse functional state, lowers the quality of life of patients with multiple sclerosis. It seems that this group of patients requires more support from formal and informal caregivers and institutions within the health care system. 2. A significant correlation between the results obtained in patients with MS in the SF-36 and MSIS-29 questionnaires, suggests that using them alternatively in the assessment of some areas of the quality of life may be justified.
The aim of this work was to examine the dependence between pain complaints and quality of life or need for nursing care in patients diagnosed with neoplastic disease, and to establish which measures of the studied quality of life were influenced by pain ailments to the greatest degree. Five hundred patients diagnosed with different types of cancer and receiving analgesic treatment were admitted to the study. The data were collected from June 2008 till December 2009. The examination was carried out at patients’ homes. The patients were inhabitants of small cities and villages of the Pomeranian province. The study group comprised 250 women and 250 men in the age from 25 to 90 years (average 61 years). The quality of life was evaluated according to the questionnaire EORTC QLQ-C3O, while pain intensity was estimated based on the Visual Analogue Score. The Cantril’s ladder served to assess general satisfaction from life and the Barthel Scale was used to define the need for nursing care in the opinion of the patients. The general quality of life, and also its individual measures in the studied group were quite low and averaged 35.99 %. Only cognitive functions the patients rated above 50 % and estimated them comparatively well. The patients also complained of coexistence of many different problems worsening their quality of life: 69.9 % suffered from intensification of fatigue, 58.1 % from sleep disorders and 58 % from deranged appetite. The results showed statistically significant relationships between intensity of pain and increased need for nursing care.
PL
Celem pracy była próba oceny zależności pomiędzy dolegliwościami bólowymi a jakością życia i stopniem zapotrzebowania na opiekę pielęgniarską chorych z rozpoznaną chorobą nowotworową oraz ustalenie, na które z obszarów badanej jakości życia największy wpływ mają dolegliwości bólowe. Do badania włączono 500 pacjentów leczonych przeciwbólowo z rozpoznaną chorobą nowotworową, o zróżnicowanej diagnozie. Dane gromadzono od czerwca 2008 roku do grudnia 2009 roku. Badania przeprowadzano w domu pacjentów, mieszkańców małych miast i wsi województwa pomorskiego. W badanej grupie było 250 kobiet i 250 mężczyzn w wieku od 25 do 90 lat (średnia 61 lat). Do oceny jakości życia zastosowano kwestionariusz opracowany przez Grupę Badania Jakości Życia powstałą przy Europejskiej Organizacji Badania i Leczenia Raka EORTC QLQ-C3O (wersja 3.0), Skalę wzrokowo-analogowo VAS (Visual AnalogueScore) służącą do pomiaru stopnia natężenia bólu, Drabinę Cantrila, która posłużyła do oceny ogólnej satysfakcji z życia oraz Skalę Barthel określającą stopień zapotrzebowania na opiekę pielęgniarską w ocenie badanej grupy chorych. Ogólna jakość życia i jej poszczególne obszary w badanej grupie respondentów jest dość niska. Średnia ogólna jakość życia wynosiła 35,99%. Wartość powyżej 50 punktów badani pacjenci przypisują jedynie funkcjonowaniu poznawczemu, które oceniają stosunkowo dobrze. Badani pacjenci wskazywali także na współistnienie wielu innych dolegliwości, zdecydowanie pogarszających ich jakość życia, szczególne znaczenie przypisywali nasileniu zmęczenia 69,9% i zaburzeniom snu 58,1% oraz zaburzeniom łaknienia 58%. Uzyskane wyniki wskazują na istotne statystycznie zależności pomiędzy stopniem natężenia dolegliwości bólowych a zwiększeniem zapotrzebowania na opiekę pielęgniarską.
Wprowadzenie: Celem pracy była ocena wpływu plastyki nosa na jakość różnych aspektów życia. Badaniem objęto 79 pacjentów z pourazowymi lub wrodzonymi deformacjami nosa (38 mężczyzn, 41 kobiet) w wieku od 17 do 49 lat (średni wiek 20 lat) poddawanych operacji otwartą techniką rynoseptoplastyki. Materiały i metody: Jakość życia oceniano przed i 3 miesiące po operacji za pomocą kwestionariusza WHOQOL-BREF. Ponadto zarejestrowano również inne dane pacjentów, w tym dane demograficzne, przebyte operacje i choroby współistniejące. Wypełniono 71 kwestionariuszy przedoperacyjnych i 70 pooperacyjnych. Wyniki: Wyniki wykazały statystycznie istotne różnice w jakości życia we wszystkich domenach. Dyskusja i wnioski: Na podstawie przeprowadzonych badań i po analizie dostępnej literatury można wyciągnąć wniosek, że operacje funkcjonalne i plastyczne, w tym septorynoplastyka, mają wpływ na jakość życia. Do kontrolowania wyników pooperacyjnych powinny być używane narzędzia oceniające ten aspekt.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.