Search results

1

Depresja u osób z chorobą nowotworową. Rozpoznawanie i leczenie – aspekty praktyczne

100%

Murawiec S.

OncoReview

|

2012

|

vol. 2

|

issue 3

201-208

EN

Comorbidity between depression and cancer is a common condition. It depends on many variables such as cancer location or phase of the illness, but as a rule this situation should not be neglected. The reasons for providing diagnosis and treatment in patients with cancer and depression are to diminish suffering of the ill person and to improve the outcome of the treatment. It is known based on scientific literature that the rates of mortality are higher in patients with both cancer and depression. Depression has negative effect on patients adherence to diagnostic and therapeutical procedures. Complains of depressed patients can have detrimental effect on professional satisfaction of oncologist. Another mportant reason for diagnosing patients with depression are higher economical burden of this group of patients caused by this condition to the health system. The paper presents data about the incidence of depression in cancer patients, the diagnostic criteria of depression and basic information about its pharmacological treatment.

PL

Współwystępowanie depresji oraz choroby nowotworowej jest stanem częstym, choć współczynniki współistnienia obu chorób różnią się w zależności od takich czynników jak umiejscowienie nowotworu oraz faza choroby nowotworowej. Depresja powinna być rozpoznawana u pacjentów onkologicznych ze względu na wiele czynników, takich jak: potrzeba zmniejszenia cierpienia osoby chorej, negatywny wpływ depresji na wyniki leczenia choroby podstawowej oraz współpraca z zespołem leczącym w procesie diagnostyczno-terapeutycznym. Kluczowe znaczenie ma także zwiększona umieralność osób, u których nowotworowi towarzyszy depresja. Istotnym czynnikiem jest również zwiększenie kosztów procesów diagnostyki i terapii w grupie ze współistnieniem obu chorób. Nie bez znaczenia jest też wpływ dolegliwości zgłaszanych przez osoby chore, a wynikających z depresji na satysfakcję z pracy lekarzy onkologów. Praca omawia rozpowszechnienie i zasady rozpoznawania depresji oraz jej leczenia farmakologicznego u pacjentów z chorobami nowotworowymi.

2

Pacjenci z przewlekłą niewydolnością żylną w dobie COVID-19 i ryzyko zakrzepowe – wskazówki dotyczące leczenia zachowawczego chorych wynikające z podstaw patofizjologii

100%

Krasinski Z., Krasińska A., Markiewicz S., Zieliński M.

Polish Journal of Surgery

|

2021

|

vol. 93

|

issue 2

43-52

PL

Obecne ograniczenia w leczeniu operacyjnym, a także ograniczenia dotyczące aktywności zawodowej i sportowej związane z pandemią COVID-19, nakazują szukanie rozwiązań w postępowaniu terapeutycznym dla olbrzymiej populacji chorych z przewlekłą niewydolnością żylną (ang. chronic venous insufficiency; CVI). Dla zrozumienia zasad farmakoterapii tej jednostki chorobowej autorzy posłużyli się danymi dotyczącymi epidemiologii oraz patofizjologii CVI. Przytoczyli też najnowsze dane dotyczące leków wenoaktywnych i zaleceń, których należy przestrzegać. Syntetycznie podsumowali dane z piśmiennictwa oparte na EBM (ang. evidence-based medicine). Ma to być odpowiedź na pytanie: jak postępować w czasie pandemii z chorymi, którzy mają żylaki lub – szerzej – przewlekłą niewydolność żylną?

3

Pain associated with osteoarthritis – evidence-based medicine management

100%

Istrati J.

Ból

|

2012

|

vol. 13

|

issue 2

32

EN

Osteoarthritis (OA) is the most common joint disorder and the main cause of disability in the elderly. As the average age of the population increases, the prevalence continues to rise. The course of the disease is slowly progressive, and the predominant symptom is pain. Currently, no therapeutic strategies have been proven to inhibit the progression of structural changes. The primary goal of treatment is reduction of pain, co-existing stiffness and disability. Optimal management of osteoarthritis requires the combined application of different therapeutic.

PL

Choroba zwyrodnieniowa - osteoartroza (OA) jest najczęstszą chorobą stawów i najczęstszą przyczyną niesprawności w wieku podeszłym, a wraz ze wzrostem długości życia rośnie częstość jej występowania. Przebieg choroby jest powoli postępujący a dominującym objawem jest ból. Nie istnieje obecnie metoda terapeutyczna skutecznie hamująca progresję zmian strukturalnych. Celem leczenia jest przede wszystkim zmniejszenie bólu, towarzyszącej sztywności stawów, zmniejszenie niesprawności. Optymalne postępowanie w chorobie zwyrodnieniowej stawów wymaga łącznego stosowania różnych metod terapeutycznych.

4

Facial pain - methods of treatment according to evidence based medicine, current view

88%

Przeklasa-Muszyńska A., Wiatr M., Dobrogowski J.

|

EN

Facial pain has no rare occurrence, though there is no clear epidemiological data. Most of the complaints, especially acute pain, is associated with tooth problems and can be effectively treated by dentists. The difficulties arises when the pain is chronic. It became to be the diagnostic and therapeutic problem for many specialists. The facial pain may be caused by abnormalities in various head structures: meninges, cornea, tooth pulp, oral mucosa, and nose, temporo-mandibular joint, and thus have several physiological differences compared to the spinal nociceptive system. A helpful and widely accepted tool in diagnosis of facial pain is The International Classification of Headache Disorders [2004]. It describes many pain syndromes of the head and face. There are still reports of new pain syndromes of the head and face region not covered in this classification, or are variant already described pain syndromes. Facial pain due to a lack of objective diagnostic tests and a wide range of causes and symptoms cause difficulties for many physicians. Therefore, knowledge about chronic facial pain, the possibility of treatment is necessary not only for pain specialists, but also for GP and other medical specialties (dentists, ophthalmologists, laryngologists, neurologists).

PL

Ból w obrębie twarzy nie jest rzadkim zjawiskiem, choć nie ma jednoznacznych danych epidemiologicznych. Większość dolegliwości, zwłaszcza ból ostry, związana jest z dolegliwościami ze strony zębów i może być skutecznie leczone przez stomatologów. Problem pojawia się, jeśli ból ma charakter przewlekły, stanowi on wówczas problem zarówno diagnostyczny jak i terapeutyczny dla wielu specjalistów. Ból w obrębie twarzy może powstawać w różnych strukturach: opony mózgowe, rogówka, miazga zęba, śluzówka jamy ustnej, czy nosa, staw skroniowo-żuchwowy, tym samym posiada kilka odmiennych cech fizjologicznych w porównaniu z rdzeniowym systemem nocyceptywnym. Powszechnie akceptowana jest klasyfikacja bólów głowy i twarzy opracowana przez International Headache Society - The International Classification of Headache Disorders [2004]. Opisano w niej wiele zespołów bólowych dotyczących głowy i twarzy, ale jak wynika z doświadczeń klinicznych, wciąż pojawiają się doniesienia o nowych zespołach bólowych głowy i twarzy nie ujętych w tej klasyfikacji, bądź będących niewyodrębnioną odmianą już opisanych zespołów bólowych. Bóle twarzy ze względu na brak obiektywnych testów diagnostycznych i szeroki zakres przyczyn i objawów sprawiają trudności lekarzom wielu specjalności. Z tego względu wiedza na temat przewlekłych bólów twarzy i możliwości ich leczenia jest niezbędna nie tylko dla lekarzy zajmujących się leczeniem bólu w specjalistycznych poradniach leczenia bólu, ale także dla lekarzy pierwszego kontaktu, jak i innych specjalności medycznych (stomatologów, okulistów, laryngologów, neurologów).

5

The pharmacogenetic aspects of pain pharmacotherapy

75%

Woroń J.

Ból

|

2012

|

vol. 13

|

issue 3

40

EN

The rapidly progressing field of pharmacogenetics offers insight into the variation in responses observed clinically among patients administered analgesics. Genetic variation leads to interperson variability in pharmacokinetics and pharmacodynamics, processes that have an important impact on the observed efficacy and toxicity of analgesics. As more pharmacogenetic research links specific polymorphism to the pharmacologic effects of analgesics, clinicians will continue to improve their understanding of how to prescribe analgesics more effectively.

PL

Postęp jaki dokonuje się w zakresie farmakogenetyki pozwala na zrozumienie osobniczych różnic w odpowiedzi na podanie leków przeciwbólowych. Różnice farmakogenetyczne i związane z tym zmiany w farmakokinetyce i farmakodynamice leków przeciwbólowych pozwalają dzisiaj wyjaśnić ich wpływ zarówno na skuteczność jak i bezpieczeństwo stosowania tych leków. Znajomość czynników genetycznych pozwala na uzyskanie wiedzy niezbędnej do coraz efektywniejszego stosowania leków przeciwbólowych.

6

Methods of pain treatment according to evidence based medicine, current view - complex regional pain syndrome (CRPS)

75%

Przeklasa-Muszyńska A., Dobrogowski J.

Ból

|

2011

|

vol. 12

|

issue 3

EN

Complex regional pain syndrome, CRPS is a type of neuropathic pain on the peripheral parts of the extremities (upper and lower). There are two types of this syndrome: type I, (regional sympathetic dystrophy, RSD) without documented nerve damage, type II (causalgia) with coexisting peripheral nerve damage confirmed by electromyography (EMG) and nerve conduction study (NCS). Appropriate diagnosis of CRPS is possible through the use of diagnostic criteria proposed by the IASP. In case of CRPS the patients have many changes on many levels involved in the nocyceptive process. The result of this abnormalities are accompanying CRPS sensory disturbances in affected extremity – motor and autonomic. CRPS-I is usually initiated by peripheral damage (often minor trauma), or immobilization of the extremities. This may involve only the damaged limb, but also can spread to Rother extremities. CRPS is often accompanied by motor disturbances and other motor dysfunctions (involuntary movements, tremor, dystonia). Due to the complex nature of the syndrome CRPS is difficult to treat and require longterm, multidisciplinary treatment. In this paper we will try to present current views (EBM based) on treatment of CRPS.

PL

Zespół wieloobjawowego bólu miejscowego (complex regional pain syndrome, CRPS) jest rodzajem bólu neuropatycznego dotyczącego obwodowych części kończyn (górnych i dolnych). W praktyce klinicznej wyróżnia się dwa rodzaje zespołu: typ I (regionalna dystrofia współczulna, RSD) bez udokumentowanego uszkodzenia nerwu obwodowego, typ II (kauzalgia) ze współistniejącym uszkodzeniem nerwu obwodowego (potwierdzonych badaniem elektromiograficznym (EMG) i przewodnictwa nerwowego (NCS)). Właściwe diagnozowanie CRPS jest możliwe dzięki zastosowaniu kryteriów diagnostycznych zaproponowanych przez IASP. W zespole CRPS dochodzi do zmian na wielu poziomach zaangażowanych w procesie nocycepcji, a efektem są zaburzenia czuciowe, motoryczne oraz autonomiczne w zakresie objętej dolegliwością kończyny. Zespół ten jest zwykle zainicjowany przez obwodowo działający bodziec uszkadzający (często nieznaczny uraz), lub unieruchomienie obwodowej części kończyny. Może dotyczyć tylko uszkodzonej kończyny, ale także rozprzestrzeniać się na inne kończyny. Często towarzyszą mu zaburzenia motoryczne oraz inne dysfunkcje ruchowe - ruchy mimowolne, tremor, dystonia. Ze względu na złożony charakter powstawania CRPS jest trudny do leczenia. W niniejszym opracowaniu przedstawione zostaną aktualne poglądy w oparciu o EBM na skuteczność leczenia CRPS.

7

Generic substitution in the pharmacotherapy of pain – are medicines containing the same active substance the same?

75%

Woroń J., Filipczak- Bryniarska I., Wordliczek J., Dobrogowski J.

Ból

|

2013

|

vol. 14

|

issue 4

33-37

EN

Generic substitution on the Polish pharmaceutical market is becoming more common. Both doctors and that pharmacists are not fully aware of the differences that may exist between original and generic drugs so their decision that should be substantive therapeutic decision is random. In most cases, it is not supported by the knowledge of the bioequivalence study, which is necessary for rational drug substitution. Much more complicated is the problem in the case of conversion of drugs available in forms with modified release. The authors wish to bring this important for the practitioner and pharmacist problem that we encounter in everyday work.

PL

Substytucja generyczna na polskim rynku farmaceutycznym jest coraz częstsza. Zarówno lekarze jak i farmaceuci nie do końca są świadomi różnic, jakie mogą występować pomiędzy lekami oryginalnymi i generycznymi a zatem ich decyzja, która powinna być terapeutyczną decyzją merytoryczną jest przypadkowa. W większości przypadków nie jest ona poparta znajomością badania biorównoważności, które jest niezbędne do racjonalnej substytucji leków. O wiele bardziej skomplikowany jest problem w przypadku zamiany leków dostępnych w postaciach o modyfikowanym uwalnianiu. W pracy autorzy pragną przybliżyć ten jakże ważny dla lekarza praktyka oraz farmaceuty problem, z którym spotykamy się w codziennej pracy.

8

Uśmierzanie bólu pooperacyjnego w chirurgii ogólnej – zalecenia Towarzystwa Chirurgów Polskich, Polskiego Towarzystwa Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Polskiego Towarzystwa Badania Bólu oraz Polskiego Towarzystwa Znieczulenia Regionalnego i Leczenia Bólu

75%

Wordliczek J., Zajączkowska R., Dziki A., Jackowski M., Richter P., Woroń J., Misiołek H., Dobrogowski J., Paśnik K., Wallner G., Malec-Milewska M.

|

PL

Szacuje się, że każdego roku na świecie przeprowadzanych jest ponad 310 milionów zabiegów operacyjnych. Prawidłowe postępowanie przeciwbólowe w okresie okołooperacyjnym jest fundamentalnym prawem każdego pacjenta, zmniejsza także znacząco liczbę powikłań pooperacyjnych oraz czas i koszty hospitalizacji, szczególnie u pacjentów z grupy wysokiego ryzyka (ASA III-V), poddawanych rozległym zabiegom chirurgicznym oraz hospitalizowanych w oddziałach intensywnej terapii. Pomimo tak istotnych argumentów przemawiających za prowadzeniem skutecznej analgezji w okresie okołooperacyjnym, u blisko 79% pacjentów operowanych w trybie hospitalizacji oraz 71% pacjentów operowanych w trybie ambulatoryjnym (tzw. chirurgia 1-dnia) obserwowano pooperacyjny ból o nasileniu umiarkowanym, silnym lub ekstremalnym. Dlatego też skuteczne uśmierzanie bólu pooperacyjnego powinno być jednym z priorytetów zintegrowanego, nowoczesnego postępowania okołooperacyjnego, którego składowymi poza adekwatną analgezją są wczesne odżywianie drogą przewodu pokarmowego, wczesne uruchamianie pacjentów oraz aktywna fizjoterapia. W obecnie publikowanych „Zaleceniach” zespół autorów dokonał aktualizacji poprzednich „Rekomendacji” przede wszystkim w zakresie dotyczącym metod optymalizacji uśmierzania bólu pooperacyjnego oraz nowych technik i leków wprowadzonych do terapii bólu pooperacyjnego w ostatnich latach. Zaktualizowano także algorytmy pooperacyjnego postępowania przeciwbólowego w różnych kategoriach zabiegów.

9

Farmakoterapia bólu u chorych na nowotwory – zalecenia Polskiego Towarzystwa Badania Bólu, Polskiego Towarzystwa Medycyny Paliatywnej, Polskiego Towarzystwa Onkologicznego, Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej, Polskiego Towarzystwa Anestezjologii i Intensywnej Terapii, i Towarzystwa Chirurgów Polskich

63%

Wordliczek J., Kotlińska-Lemieszek A., Leppert W., Woroń J., Dobrogowski J., Krajnik M., Przeklasa-Muszyńska A., Jassem J., Drobnik J., Wrzosek A., Janecki M., Pyszkowska J., Kocot-Kępska M., Zajączkowska R., Filipczak-Bryniarska I., Boczar K., Jakowicka-Wordliczek J., Malec-Milewska M., Kübler A., Suchorzewski M., Mordarski S., Dziki A., Paśnik K.

Polish Journal of Surgery

|

2018

|

vol. 90(4)

55-84

PL

Grupa ekspertów Polskiego Towarzystwa Badania Bólu, Polskiego Towarzystwa Medycyny Paliatywnej, Polskiego Towarzystwa Onkologicznego, Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej, Polskiego Towarzystwa Anestezjologii i Intensywnej Terapii oraz Towarzystwa Chirurgów Polskich w oparciu o przegląd piśmiennictwa opracowała zalecenia dotyczące farmakoterapii bólu u chorych na nowotwory. Przeszukano bazy danych: EMBASE, MEDLINE oraz Cochrane Central Register of Controlled Trials wprowadzając następujące hasła: ból, nowotwór, farmakoterapia, analgetyki i pokrewne. Przeglądowi poddano publikacje dotyczące patomechanizmów bólu u chorych na nowotwór, metod jego oceny oraz leków stosowanych w farmakoterapii bólu u chorych na nowotwór: nieopioidowych leków przeciwbólowych (paracetamolu, metamizolu, niesteroidowych leków przeciwzapalnych), opioidów, koanalgetyków (glukokortykosteroidów, agonistów receptora α2 adrenergicznego, antagonistów receptora NMDA, leków przeciwdepresyjnych, przeciwpadaczkowych, leków stosowanych miejscowo) oraz leków stosowanych w celu zwalczania objawów niepożądanych związanych ze stosowanym leczeniem przeciwbólowym, a także łagodzenia objawów innych niż ból u pacjentów leczonych opioidami. Omówiono zasady rotacji opioidów, przedstawiono zalecenia postępowania w przypadku wystąpienia hiperalgezji indukowanej przez opioidy. Zebrano leki stosowane w różnych rodzajach bólu u chorych na nowotwór: neuropatycznego, trzewnego, kostnego oraz przebijającego. Przedstawiono także najczęściej występujące interakcje leków stosowanych w farmakoterapii bólu u chorych na nowotwór. Ponadto przedstawiono zasady postępowania w sytuacjach kryzysowych oraz w przypadku przedawkowania opioidów i wystąpienia poopioidowej depresji oddechowej. W końcowej części zaleceń omówiono zagadnienia bólu i opieki nad pacjentami w okresie umierania. Zalecenia te są przeznaczone dla lekarzy praktyków różnych specjalności, którzy na co dzień zajmują się diagnostyką i leczeniem chorych na nowotwór.

10

Tiagabina w zaburzeniach lękowych

63%

Pawełczyk M., Kaczorowska B., Przybyła M.

Aktualności Neurologiczne

|

2012

|

vol. 12

|

issue 3

164-168

EN

With currently available drugs, patients with anxiety disorders experience only partial response to pharmacotherapy and require augmentation therapy. Selective serotonin reuptake inhibitors (SSRIs) and benzodiazepines are commonly used in the treatment of anxiety disorders. Unfortunately many patients do not achieve a complete response and experience significant adverse effects. Thus, pharmacotherapy for anxiety disorders is an active area of research. Results of these trials suggest potential usefulness of antiepileptic drugs in treatment of anxiety disorders. Tiagabine, a selective GABA reuptake inhibitor, has been shown to reduce symptoms of anxiety. γ-Aminobutyric acid (GABA) is the most potent inhibitory neurotransmitter in the central nervous system. There is evidence that GABA is implicated in both aetiology and treatment of anxiety. Tiagabine acting by GAT-1 transporter presynaptic blockade, facilitates GABA neurotransmission. Recent studies suggest than tiagabine may have anxiolytic properties with a reasonable adverse events profile, including dizziness, headache and nausea. Tiagabine has shown promise in the treatment of generalized anxiety disorder, post- traumatic stress disorder, and panic disorder, and as monotherapy or augmentation therapy for patients with anxiety disorders who are partial responders.

PL

Wiadomo, że pacjenci z zaburzeniami lękowymi uzyskują tylko częściową odpowiedź na stosowaną farmakoterapię i wymagają leczenia uzupełniającego. Głównymi lekami w terapii zaburzeń lękowych są selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny (SSRI) oraz benzodiazepiny. Niestety wielu chorych nie osiąga zadowalającej odpowiedzi na to leczenie lub doświadcza znaczących objawów ubocznych. Z tego względu farmakoterapia zaburzeń lękowych stanowi aktywne pole do badań, a obecne ich wyniki sugerują potencjalną skuteczność leków przeciwpadaczkowych w terapii tych zaburzeń. Do leków wykazujących działanie redukujące objawy lękowe należy tiagabina, selektywny inhibitor zwrotnego wychwytu GABA. Kwas γ-aminomasłowy (GABA) jest najważniejszym hamującym neurotransmiterem w ośrodkowym układzie nerwowym. Istnieją dowody, że GABA jest zaangażowany w etiologię zaburzeń lękowych, ale może być również skuteczny w ich leczeniu. Działanie tiagabiny polega na presynaptycznym blokowaniu transportera GAT-1, dzięki czemu ułatwiona zostaje neurotransmisja GABA. Ostatnie badania sugerują, że tiagabina z uwagi na ów mechanizm może wykazywać właściwości przeciwlękowe przy jednoczesnych umiarkowanych działaniach niepożądanych obejmujących między innymi zawroty, bóle głowy oraz nudności. Badania dowiodły skuteczności tiagabiny w terapii uogólnionych zaburzeń lękowych, stresu pourazowego, jak również ataków paniki. Korzystny wpływ leczenia tiagabiną dotyczy zarówno przypadków stosowania jej w monoterapii, jak i w leczeniu uzupełniającym u pacjentów, którzy nie odnieśli satysfakcjonującej poprawy po wcześniejszej typowej terapii przeciwlękowej.

11

Fakty i mity na temat stosowania leków przeciwpsychotycznych w terapii jadłowstrętu psychicznego

63%

Rabe-Jabłońska J.

|

issue 3

183-186

EN

Recent reviews of research and meta-analyses indicate that there is no evidence of the efficacy of antipsychotics in treatment of anorexia nervosa. The authors of all available guidebooks and standards of treatment of anorexia nervosa warn against inclusion of psychotropic drugs when the BMI amounts to <15 or there are somatic complications of eating restrictions. Furthermore, emphasized is unnecessary risk of hasty decisions in the case of concomitant symptoms of other mental disorders, because they may subside with increased body mass or result from patients’ personality traits. Considered should always be the possible occurrence of adverse symptoms of applied pharmacotherapy, especially within the circulatory system and prolactin secretion disorders. The use of antipsychotics may be considered in special cases of patients resistant to treatment, with extremely persistent, at times absurd and uncorrectable convictions about one’s body size and shape, and eating habits. Yet it should be emphasized that too fast body mass gain which sometimes occurs after therapy with some of these medicinal drugs, may appear a disadvantageous factor enhancing the fear of the body mass change in patients who are not psychologically prepared for so fast changes and consequently cease the progress achieved due to psychological therapy. Changes in prolactin secretion, occurring due to the use of certain antipsychotics, may inhibit the return of correct levels of sex hormones in women, and menstruation, and increase osteoporosis which is almost always present in some of the chronically emaciated patients.

PL

Z ostatnich przeglądów badań i metaanalizy wynika, że nie ma żadnych dowodów na skuteczność leków przeciwpsychotycznych w leczeniu jadłowstrętu psychicznego. Autorzy wszystkich dostępnych przewodników i standardów leczenia jadłowstrętu psychicznego przestrzegają przed włączaniem leków psychotropowych, gdy BMI wynosi <15 lub występują powikłania somatyczne restrykcji w zakresie odżywiania się. Podkreśla się również niepotrzebne ryzyko pochopnych decyzji w przypadku towarzyszących objawów innych zaburzeń psychicznych, gdyż mogą one ustąpić wraz ze wzrostem masy ciała lub wynikać z cech osobowościowych pacjentów. Należy zawsze brać pod uwagę możliwość wystąpienia objawów niepożądanych zastosowanej farmakoterapii, szczególnie z zakresu układu krążenia oraz zaburzeń wydzielania prolaktyny. Stosowanie leków przeciwpsychotycznych można rozważyć w szczególnych przypadkach pacjentów opornych na leczenie, z niezwykle trwałymi, czasem absurdalnymi, niepoddającymi się korekcie przekonaniami na temat rozmiarów i kształtów swojego ciała, sposobów odżywiania się. Należy jednak podkreślić, że zbyt szybki przyrost masy ciała, który zdarza się po terapii niektórymi z tych leków, może okazać się czynnikiem niekorzystnym, nasilającym lęk przed zmianą masy ciała u osób nieprzygotowanych psychologicznie na tak szybką przemianę i w konsekwencji zatrzymać postępy uzyskane dzięki terapii psychologicznej. Zmiany w zakresie wydzielania prolaktyny, występujące po niektórych lekach przeciwpsychotycznych, mogą utrudnić powrót prawidłowych poziomów hormonów płciowych u kobiet oraz miesiączkowania, nasilić osteoporozę, która niemal zawsze jest obecna u części długotrwale wyniszczonych pacjentek.

12

Postępowanie z chorym po zawale serca

63%

Niedolaz K., Hałas K., Kaźmierczak-Dziuk A.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2011

|

vol. 7

|

issue 3

186-198

EN

Coronary artery disease (CAD) or ischaemic heart disease caused by atherosclerosis is the most common form of cardiovascular disease. CAD leads to acute coronary syndrome which is the clinical syndrome caused by new or growing interruption or occlusion of blood supply to a part of the heart, causing heart cells to die and myocardial infarction. Patient after myocardial infarction is at great cardiovascular risk and has high possibility of next cardiovascular incidents, such as myocardial infarction, stroke or cardiovascular death. Correct treatment of patient after myocardial infarction facilitates cardiovascular risk reduction and improves the prognosis. Secondary prevention after myocardial infarction includes non-pharmacological management – modification of life style – and pharmacological treatment. The most important is elimination of risk factors: smoking cessation, proper control of blood pressure, normalization of cholesterol level, reduction of overweight and regular physical activity. Patient awareness and physician commitment are essential for achieving beneficial effects of secondary prevention after myocardial infarction. This paper describes the recommendations for patient after myocardial infarction as far as non-pharmacologic and pharmacologic treatment according to contemporary guidelines are concerned. There are specific situations, such as concomitant diseases: hypertension, diabetes, left ventricle dysfunction and heart failure, chronic kidney disease, chronic obstructive pulmonary disease that require modified approach.

PL

Choroba wieńcowa, czyli choroba niedokrwienna serca na podłożu miażdżycy tętnic wieńcowych, stanowi niezwykle istotny problem kliniczny. Jej bezpośrednim i często nieuchronnym następstwem jest zawał mięśnia serca. Zawał najczęściej jest spowodowany zamknięciem tętnicy wieńcowej w wyniku uszkodzenia blaszki miażdżycowej (jej pęknięcia lub erozji) z następowym wytworzeniem dystalnego zakrzepu i powoduje zniszczenie prawidłowo działającego mięśnia sercowego. Chory po przebytym zawale mięśnia serca należy do grupy pacjentów obciążonych wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym, a więc zagrożony jest wystąpieniem kolejnych incydentów, takich jak zawał, udar mózgu i zgon. Prawidłowe postępowanie po przebytym zawale pozwala na istotną redukcję ryzyka i korzystnie wpływa na rokowanie. Prewencja wtórna po zawale serca obejmuje postępowanie niefarmakologiczne, czyli modyfikację stylu życia, i leczenie farmakologiczne. Największe znaczenie ma wyeliminowanie czynników ryzyka, tj. zaprzestanie palenia papierosów, prawidłowa kontrola ciśnienia tętniczego i normalizacja poziomu cholesterolu, a także redukcja nadwagi i systematyczna aktywność fizyczna. Świadomość pacjentów i zaangażowanie lekarzy są decydujące dla osiągnięcia korzystnych efektów prewencji wtórnej po zawale serca. Artykuł przedstawia zasady, którym powinien podlegać każdy chory po zawale mięśnia serca, uwzględnia zalecenia dotyczące postępowania niefarmakologicznego, wytyczne dotyczące odpowiedniej farmakoterapii według aktualnych standardów. W pracy uwzględniono również zasady postępowania z chorym po zawale w sytuacjach szczególnych, jakimi są choroby współistniejące, takie jak nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, dysfunkcja lewej komory i niewydolność serca, przewlekła choroba nerek, przewlekła obturacyjna choroba płuc.

13

Farmakoterapia zaburzeń behawioralnych towarzyszących otępieniu

63%

Sobów T.

Aktualności Neurologiczne

|

2013

|

vol. 13

|

issue 4

295-301

EN

Pharmacotherapy of behavioural and psychological symptoms of dementia (BPSD) has been studied in numerous clinical trials. Their results, however, are inconclusive and do not allow simple recommendations applicable for majority of patients. Antipsychotics (including atypicals) has been proved effective for agitation and aggression, with doubtful effectiveness against delusions and hallucinations. Moreover, their efficacy is counterbalanced by safety concerns that include cerebrovascular events and related mortality. Antidepressants, particularly selective serotonin reuptake inhibitors (SSRIs), are similarly to antipsychotics effective for agitation and psychosis; this is encouraging for their wider use considering their better safety profile. Other drugs, including antiepileptics and benzodiazepines, are poorly studied to date and both their effectiveness and safety are questionable. Hierarchical clinical management of BPSD is recommended for routine practice. In this model psychotropics are allowed only after careful diagnostic process (including exclusion of delirium) and employment of non-pharmacologic interventions coupled with optimal use of cholinesterase inhibitors and/or memantine.

PL

Farmakoterapia zaburzeń zachowania i objawów neuropsychiatrycznych u chorych otępiałych (behavioural and psychological symptoms of dementia, BPSD) była przedmiotem wielu badań klinicznych. Ich wyniki nie pozwalają niestety na sformułowanie prostych zaleceń. Leki przeciwpsychotyczne (zwłaszcza II generacji) okazały się względnie skuteczne w zwalczaniu pobudzenia i agresji, ale ich działanie na objawy psychotyczne jest wątpliwe. Poważne obawy dotyczące bezpieczeństwa stosowania leków przeciwpsychotycznych (zwłaszcza ryzyko ostrych zdarzeń sercowo-mózgowych i związanej z nimi śmiertelności) w znaczący sposób ograniczają ich wykorzystanie. Leki przeciwdepresyjne, szczególnie z grupy selektywnych inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny (selective serotonin reuptake inhibitor, SSRI), wykazują podobną skuteczność w zwalczaniu pobudzenia i objawów psychotycznych jak leki przeciwpsychotyczne, co wobec lepszej tolerancji zachęca do ich szerszego stosowania. Inne grupy leków (w tym przeciwdrgawkowe i benzodiazepiny), pomimo teoretycznych przesłanek sugerujących możliwą skuteczność, w randomizowanych badaniach nie zostały ocenione jako wystarczająco efektywne (i bezpieczne), aby rekomendować ich szersze wykorzystanie. Rutynowe stosowanie zasady hierarchicznego postępowania w BPSD (najpierw staranna diagnostyka, w tym wykluczenie majaczenia, następnie interwencje niefarmakologiczne i optymalizacja leczenia inhibitorami cholinesterazy i/lub memantyną, a dopiero w trzeciej kolejności zastosowanie leków psychotropowych) pozwala na ograniczenie farmakoterapii w tej szczególnie wrażliwej grupie pacjentów.

14

Plastyczność dorosłej kory mózgowej

63%

Rymarczyk K., Makowska I., Pałka-Szafraniec K.

Aktualności Neurologiczne

|

2015

|

vol. 15

|

issue 2

80-87

EN

The human brain is characterized by high plasticity, a feature well-illustrated by many examples described in medical literature. Over the last decades, there has been a significant increase in our knowledge concerning the above, made possible by the appearance of new diagnostic tools, such as functional magnetic resonance imaging, or molecular biology. These methods allow to follow the changes taking place at various levels, including behaviour, anatomy, physiology, and especially at the cellular and subcellular level. Some studies confirm the important role of neuroplasticity, not only in childhood, when the potential is the greatest, and the central nervous system is still developing, but also at later stages of human life. It has now been established that the brain remains plastic at any age, also senile. Understanding the role of brain plasticity in the pathogenesis of diseases has the potential to develop new therapeutic techniques. Based on the latest scientific reports, it can be concluded that neuroplasticity is increasingly becoming the target of novel therapeutic techniques, which make use of the brain’s natural ability to regenerate or compensate lost function. An example would be the use of transcranial magnetic stimulation in neurorehabilitation of patients with structural brain damage, e.g. after stroke, or the targeted use of pharmacotherapy in selected mental illnesses. The purpose of this review is to present the available results of the research on the basic characteristics of brain plasticity, also in adulthood, and the potential influence of drugs on neuroplasticity

PL

Ludzki mózg cechuje się znaczną plastycznością, co doskonale obrazują przykłady opisywane w literaturze fachowej. W ostatnich kilkudziesięciu latach doszło do istotnego poszerzenia wiedzy na temat mechanizmów plastyczności mózgowej – było to możliwe dzięki pojawieniu się nowych narzędzi badawczych, w tym technik obrazowania mózgu i metod biologii molekularnej. Pozwalają one na śledzenie zmian zachodzących na różnych poziomach, m.in. zachowania, anatomii i fizjologii, a także na poziomie komórkowym. Część badań potwierdza ważną rolę neuroplastyczności nie tylko w dzieciństwie, kiedy ośrodkowy układ nerwowy wykazuje największy potencjał plastyczny, lecz także w późniejszych okresach życia. Ludzki mózg pozostaje plastyczny w każdym wieku, nawet podeszłym. Poznanie mechanizmów plastyczności pozwala na opracowanie nowych technik terapeutycznych. Kierunki najnowszych badań naukowych nad neuroplastycznością wskazują na potencjał wykorzystania nowoczesnych technik terapeutycznych w celu wspierania naturalnych zdolności regeneracyjnych czy kompensacyjnych mózgu. Przykładem może być wykorzystanie przezczaszkowej stymulacji magnetycznej (transcranial magnetic stimulation) w rehabilitacji pacjentów z uszkodzeniami ośrodkowego układu nerwowego bądź też celowane stosowanie farmakoterapii w wybranych chorobach psychicznych. W niniejszej pracy poglądowej przedstawiono wybrane zagadnienia związane z mechanizmami plastyczności mózgowej, plastycznością w okresie dorosłości i zmianami plastycznymi w przebiegu farmakoterapii.

15

The treatment of severe chronic pain in an elderly patient - case report

51%

Kocot-Kępska M., Przeklasa-Muszyńska A., Dobrogowski J.

Ból

|

2014

|

vol. 15

|

issue 2

42-47

EN

Chronic pain is a disease in its own right and requires a multimodal treatment including pharmacotherapy, interventional procedures, rehabilitation, psychotherapy and neuromodulation. Multimodal pharmacotherapy remains the main and best available method of symptomatic chronic pain treatment. In clinical practice, the choice of analgesics is based on the pharmacological properties, the risk of side effects, ease of use, and availability of the drug,. A special group of patients with chronic pain are elderly patients in whom, due to changes in the pharmacokinetics of drugs, many limitations and contraindications to the use of analgesics are present. In the paper an elderly patient suffering from severe pain was described, in whom the use of drugs with different mechanisms of action in the transdermal and topical form provided the effective pain control while minimizing risk of side effects.

PL

Ból przewlekły jest chorobą samą w sobie, wymaga kompleksowego leczenia z uwzględnieniem farmakoterapii, zabiegów interwencyjnych, rehabilitacji, psychoterapii oraz neuromodulacji. Farmakoterapia multimodalna pozostaje nadal główną i najbardziej dostępną metodą leczenia objawowego bólu przewlekłego. W praktyce klinicznej wybór analgetyków opiera się na własnościach farmakologicznych leku, ryzyku objawów niepożądanych, łatwości stosowania leku oraz jego dostępności. Szczególną grupę pacjentów z bólem przewlekłym stanowią osoby w wieku podeszłym, u których ze względu na zmiany w farmakokinetyce leków istnieje wiele ograniczeń i przeciwwskazań do stosowania analgetyków. W pracy opisano pacjentkę w wieku podeszłym cierpiącą z powodu silnego bólu, u której zastosowanie leków o różnym mechanizmie działania aplikowanych w postaci przezskórnej pozwoliło na skuteczną kontrolę bólu przy zminimalizowanym ryzyku objawów niepożądanych.

16

Escitalopram w leczeniu zaburzeń psychicznych chorych w podeszłym wieku

51%

Sobów T.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2015

|

vol. 15

|

issue 2

93-98

EN

The pharmacotherapy of mental disorders is often difficult in the elderly and might be limited by several factors, including medication side effects, drug–drug interactions as well as psychiatric and somatic comorbidities, which are all more common than in younger patients. These aspects of therapy, together with the multifactorial pathogenesis as well as a well-known increased placebo response, lead to overall lower effectiveness of drug therapies in the elderly. The choice of medication, taking into account its proven efficacy and safety, is therefore a key to a successful treatment. Escitalopram is a promising agent for treating older patients. Its pharmacodynamic selectivity, beneficial pharmacokinetic profile (including a relatively low potential of inducing drug interactions) and relatively rare incidence of severe side effects, together with acceptable efficacy in clinical trials, resulted in its common use for the treatment of mood and anxiety disorders (including those with presumable organic causes) and, recently, as a drug for agitation, aggression and psychosis that accompany dementia of the Alzheimer’s type. Additionally, escitalopram is easy to use. A once-daily schedule as well as the availability of a non-tablet formulation (oral drops) is a further advantage, particularly for patients with swallowing difficulties, gastrostomy (enteral nutrition), those who take many medications and for patients with cognitive impairment.

PL

Farmakoterapia zaburzeń psychicznych u chorych w podeszłym wieku jest często trudna i ograniczona powszechniejszym niż u młodszych chorych występowaniem objawów niepożądanych, interakcji lekowych oraz koniecznością brania pod uwagę współchorobowości, nie tylko psychiatrycznej, ale przede wszystkim – somatycznej. Te aspekty, razem z wieloczynnikową patogenezą zaburzeń i znaczną w wielu badaniach odpowiedzią placebo, prowadzą do względnie niższych wskaźników efektywności klinicznej leczenia. Właściwy wybór leku, uwzględniający jego skuteczność i bezpieczeństwo, jest zatem kluczowy dla sukcesu terapii. Escitalopram to obiecujący lek dla starszych chorych. Jego znaczna selektywność farmakodynamiczna, korzystny profil farmakokinetyczny, w tym stosunkowo niewielki potencjał wchodzenia w interakcje lekowe, oraz dość rzadkie wywoływanie poważnych objawów ubocznych spowodowały – wraz z zadowalającymi wynikami badań klinicznych – częste i z korzyścią dla pacjentów stosowanie escitalopramu w zaburzeniach nastroju (także w tzw. organicznych) i zaburzeniach lękowych, a ostatnio jako leku korygującego zaburzenia zachowania towarzyszące otępieniu, takie jak pobudzenie, agresja czy psychoza. Dodatkowym ważnym aspektem stosowania escitalopramu jest łatwość podawania (jedna dawka na dobę) oraz dostępność postaci w kroplach, która może być szczególnie użyteczna dla chorych z problemami w połykaniu, przyjmujących wiele leków, karmionych poprzez gastrostomię czy z zaburzeniami funkcji poznawczych.

Refine search results

Depresja u osób z chorobą nowotworową. Rozpoznawanie i leczenie – aspekty praktyczne

Pacjenci z przewlekłą niewydolnością żylną w dobie COVID-19 i ryzyko zakrzepowe – wskazówki dotyczące leczenia zachowawczego chorych wynikające z podstaw patofizjologii

Pain associated with osteoarthritis – evidence-based medicine management

Facial pain - methods of treatment according to evidence based medicine, current view

The pharmacogenetic aspects of pain pharmacotherapy

Methods of pain treatment according to evidence based medicine, current view - complex regional pain syndrome (CRPS)

Generic substitution in the pharmacotherapy of pain – are medicines containing the same active substance the same?

Uśmierzanie bólu pooperacyjnego w chirurgii ogólnej – zalecenia Towarzystwa Chirurgów Polskich, Polskiego Towarzystwa Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Polskiego Towarzystwa Badania Bólu oraz Polskiego Towarzystwa Znieczulenia Regionalnego i Leczenia Bólu

Tiagabina w zaburzeniach lękowych

Fakty i mity na temat stosowania leków przeciwpsychotycznych w terapii jadłowstrętu psychicznego

Postępowanie z chorym po zawale serca

Farmakoterapia zaburzeń behawioralnych towarzyszących otępieniu

Plastyczność dorosłej kory mózgowej

The treatment of severe chronic pain in an elderly patient - case report

Escitalopram w leczeniu zaburzeń psychicznych chorych w podeszłym wieku