Full-text resources of PSJD and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl
Preferences help
enabled [disable] Abstract
Number of results

Results found: 8

Number of results on page
first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
|
|
issue 2
337-351
EN
The article presents the results of a 13-year tests and analysis of performance and energy and electrical charge yield for typical photovoltaic modules made of different absorbers. Modules were installed on the south wall of Opole University building (at kard. B. Kominka Street). Registered in this period (2001-2013) values energy and charge of tested modules are presented in reference to 1 Wp their nominal power and to 1 m2 of PV modules. Their annual and monthly distributions, with particular emphasis on the seasonal changes of its parameters and phenomena of aging and degradation of the PV modules structure were shown. In the final part of the article was presented an economic analysis of the profitability of investment in 20 kWp grid connected PV system with and without implemented the program to support investment in renewable energy, which respect to the newly implemented in Poland Act on RES.
2
Content available remote

Assessment of Gamma Dose Rate at Mine Waste Dump

100%
EN
Exploitation of coal deposits in Upper Silesia is associated with production of large quantities of waste deposited at dumps. The tested samples from five dumps showed different radioactivity from each other. Radioactivity measurements made it possible to analyze the degree of risk with the factors specified by UNSCEAR such as radium equivalent activity Raeq, internal Ein and external Eex occupancy factor. There is a raised level of radiation in dumps as compared with outside dump areas. In the study area, however, there is no risk associated with elevated levels of radiation in relation to standards established by the Council of Ministers of the ionizing radiation dose limits.
PL
Eksploatacja złóż węgla kamiennego na terenie Górnego Śląska związana jest z produkcją bardzo dużych ilości odpadów składowanych na zwałowiskach. Badane próbki z terenów pięciu zwałowisk wykazywały różniącą się od siebie aktywność promieniotwórczą. Wykonane pomiary aktywności promieniotwórczej pozwoliły na dokonanie analizy stopnia zagrożenia za pomocą współczynników określonych przez UNSCEAR, takich jak ekwiwalent aktywności radu Raeq, wewnętrzny Ein i zewnętrzny Eex współczynnik obłożenia. Stwierdzono, że na obszarze zwałowisk występuje podwyższony poziom promieniowania w porównaniu do średniej rejestrowanej na obszarze kraju. Na badanym terenie nie występuje jednak zagrożenie związane z podwyższonym poziomem promieniowania w odniesieniu do norm ustanowionych przez Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie dawek granicznych promieniowania jonizującego.
EN
The publication is a synthetic review of many years of research on the possibility of using water plants (macrophytes) to assess pollution of surface waters and the possibility of using the biomass in phytoremediation processes. The results of the research of kinetics and equilibria of heavy metals sorption and desorption conditions were presented in order to repeatedly use the biomass, as well as the research on the influence of abiotic factors on sorption processes. Defence mechanisms of macrophytes, which enable them to vegetate in considerably polluted waters, have been discussed. The results presented herein and carried out in many countries demonstrate that macrophytes can be successfully used in the biomonitoring of water environments and phytoremediation of waters and sewage; however, validation of these procedures requires more detailed research of the mechanisms, which accompany them.
PL
Publikacja jest syntetycznym przeglądem prowadzonych od wielu lat badań, dotyczących możliwości zastosowania roślin wodnych (makrofitów) do oceny zanieczyszczenia wód powierzchniowych oraz możliwości wykorzystania ich biomasy w procesach fitoremediacji. Przedstawiono wyniki badań dotyczących kinetyki i równowag sorpcji metali ciężkich, warunków desorpcji, w celu wielokrotnego wykorzystania biomasy, oraz badań dotyczących wpływu czynników abiotycznych na procesy sorpcji. Omówiono mechanizmy obronne makrofitów, umożliwiające im wegetację w wodach o znacznym zanieczyszczeniu. Zaprezentowane wyniki badań, prowadzonych w wielu krajach świata, wskazują, że makrofity mogą być w przyszłości z powodzeniem wykorzystywane w biomonitoringu środowiska wodnego oraz w fitoremediacji wód i ścieków, przy czym walidacja procedur wymaga dokładniejszego poznania mechanizmów, jakie towarzyszą tym procesom.
EN
The article presents an analysis of the resources and the structure of the solar energy in the area of Southern Poland on the basis of complete meteorological data from the AGH University of Science and Technology in Krakow in 2009. An analysis attempt of its use for photovoltaic conversion using different modules with different spectral characteristics of absorbers was made. These latest methods for characterizing the structure of solar energy resources such as: distributions throughout the year: sky clearness or cloudiness indexes, the average values of photon energy (APE) and the contents of the useful fraction (UF) of the solar spectrum, are not yet widely known and used as in Poland and in other EU countries, despite the fact that most accurately determine the spectral matching factor for the chosen photovoltaic module. Due to the need for a very expensive measuring equipment, are used only by a few laboratories in the European Union, such as CREST (Centre for Renewable Energy Systems Technology) in the UK. The article presents - developed and used in the Opole University - a new low-cost method for determining of the spectrum with the use of above-mentioned indexes, including APE and UF, without buying an expensive spectroradiometer, which gives comparable results.
PL
W artykule przedstawiono analizę zasobów oraz struktury energii słonecznej obszaru Polski Południowej na podstawie pełnych danych meteorologicznych pochodzących z Akademii Górniczo-Hutniczej z Krakowa z 2009 r. Podjęto próbę dokonania analizy jego wykorzystania do celów konwersji fotowoltaicznej z wykorzystaniem różnych modułów o różnych charakterystykach spektralnych absorberów. Opisane najnowsze metody charakteryzujące strukturę zasobów energii słonecznej, takie jak rozkłady na przestrzeni całego roku: indeksów czystości nieba lub indeksów zachmurzenia, średnich wartości energii fotonów (APE) oraz zawartość użytecznych frakcji widma promieniowania słonecznego (UF), nie są jeszcze powszechnie znane i stosowane tak w Polsce, jak i w innych krajach UE, mimo że najtrafniej określają dopasowanie czynnika spektralnego do wybranego modułu fotowoltaicznego. Ze względu na konieczność posiadania bardzo drogiej aparatury pomiarowej są stosowane tylko przez nieliczne laboratoria w Unii Europejskiej, takie jak np. CREST (Centre for Renewable Energy Systems Technology) w Wielkiej Brytanii. W artykule zaprezentowano opracowaną i stosowaną w Uniwersytecie Opolskim nową i tanią metodę określania dopasowania widma z użyciem wskaźników, m.in. APE oraz UF, bez konieczności posiadania drogiego spektroradiometru, która daje porównywalne wyniki pomiarowe
EN
The fruiting bodies of fungi sprout from mycelium are capable of accumulating significant amounts of trace elements, both metals and metalloids. Content of these elements in fruiting bodies may exceed their concentration in the substrate where fungi develop. Among the elements the radioactive nuclides are also present. In this work health risk caused by increased radioactivity dose absorbed with Xerocomus badius bay bolete consumption was estimated. In analysis concentrations of radioactive isotopes 137Cs and 40K were taken into consideration. It was found that moderate ingestion of bay bolete does not create health risk due to increased radioactive substances intake. The amount of consumed mushrooms that could deliver the dose exceeding the safe one, is rather improbable in real life. Possible relationships between radioactive isotopes concentrations and concentrations of common alkali metals were investigated using methods designed for compositional data analysis. No clear relationships between 137Cs, Ca, K and Mg concentrations in samples of bay bolete were found and significant influence of outlying data points on statistical inference was noticed.
PL
Owocniki grzybów wyrastające z grzybni są zdolne do gromadzenia znacznych ilości pierwiastków śladowych zarówno metali, jak i niemetali. Zawartość tych pierwiastków w owocnikach może wielokrotnie przekroczyć ich stężenia w podłożu. Wśród pochłoniętych pierwiastków są również nuklidy promieniotwórcze. Dokonano oceny potencjalnych dawek skutecznych promieniowania gamma w wyniku wchłonięcia 137Cs i 40K wraz ze spożywanym grzybem. Na podstawie wyników pomiarów stwierdzono, że umiarkowane spożycie podgrzybka brunatnego nie stwarza zagrożenia dla zdrowia ze względu na zwiększone spożycie substancji radioaktywnych. Badano również relacje między aktywnością izotopów promieniotwórczych a stężeniem metali alkalicznych, wykorzystując metody przeznaczone do analizy składu danych.
EN
Passive biomonitoring using 210Pb was used in the paper to evaluate pollutant deposition. Well-developed epiphytic foliose lichens Hypogymnia physodes growing on spruce branches were used in the studies. The samples of mosses Pleurozium schreberi and soil (raw humus) were collected from the area around the tree from which the samples of lichens were collected. The studies have shown that it is possible to identify dust emission sources using a radioactive lead isotope (210Pb). The highest activity of 210Pb was observed in areas with increased deposition of other pollutants, such as Ni, Cd, Cu and Pb, which may indicate that 210Pb is one of the emission components
PL
W pracy zastosowano biomonitoring pasywny, z wykorzystaniem 210Pb, do oceny depozycji zanieczyszczeń. Do badań wykorzystano dobrze wykształcone epifityczne porosty listkowate Hypogymnia physodes, porastające gałęzie świerka. Wokół drzewa, z którego pobrano próbki porostów, pobierano próbki mchów Pleurozium schreberi oraz gleby - próchnicy nadkładowej. W prowadzonych badaniach stwierdzono, że możliwa jest identyfikacja źródeł emisji pyłu przy wykorzystaniu radioaktywnego izotopu ołowiu - 210Pb. Największe aktywności 210Pb zaobserwowano na terenach o zwiększonej depozycji innych zanieczyszczeń, np. Ni, Cd, Cu i Pb, co może wskazywać, że 210Pb jest jednym z komponentów emisji
EN
The neutron activation analysis procedure was used to determine the concentration of 42 elements: Na, Mg, Al, Cl, K, Ca, Sc, V, Cr, Mn, Fe, Ni, Co, Zn, As, Se, Br, Rb, Sr, Zr, Nb, Mo, I, Ag, Cd, Sb, Ba, Cs, La, Ce, Nd, Sm, Eu, Tb, Yb, Hf, Ta, W, Au, Hg, Th, and U accumulated in mosses sampled for testing in September and October 2011 in the Opole Province (Southern Poland). Samples of different moss species were collected near the intersections of the grid lines marked on the map of the province. The distance between the points was approximately 20 km. The analysis of the results made it possible to identify the places of increased deposition of element-pollutants and to indicate the potential sources of emission. Factor analysis revealed four components, two of which are of definite anthropogenic origin. The possible sources of elements are local industry and farming, and distant heavy industry complexes. The results have demonstrated the increased content of Cr, Cd, Hg, and U in moss samples collected in agricultural areas located in the southern part of the province. It has been concluded that the industrial areas of Rybnik and Ostrava and Karvina Coal Basin may be the potential source of emission of these elements.
PL
Metodą neutronowej analizy aktywacyjnej oznaczono stężenia 42 pierwiastków: Na, Mg, Al, Cl, K, Ca, Sc, V, Cr, Mn, Fe, Ni, Co, Zn, As, Se, Br, Rb, Sr, Zr, Nb, Mo, I, Ag, Cd, Sb, Ba, Cs, La, Ce, Nd, Sm, Eu, Tb, Yb, Hf, Ta, W, Au, Hg, Th i U, zakumulowanych w mchach pobranych do badań we wrześniu i w październiku 2011 roku na terenie województwa opolskiego (południowa Polska). Próbki różnych gatunków mchów pobierano w bliskiej odległości od miejsc przecięcia linii siatki kartograficznej naniesionych na mapę województwa. Odległości pomiędzy punktami wynosiły ok. 20 km. Analiza wyników badań umożliwiła wskazanie miejsc zwiększonej depozycji zanieczyszczeń wraz ze wskazaniem potencjalnych źródeł ich emisji. Wykazano m.in. zwiększoną zawartość Cr, Cd, Hg i U zakumulowanych w próbkach mchów pobranych do badań na obszarach rolniczych położonych na południu województwa. Stwierdzono, że potencjalnym źródłem emisji mogą być uprzemysłowione tereny Rybnickiego i Ostrawsko-Karwińskiego Zagłębia Węglowego. Badania prowadzono w ramach projektu Environmental studies in the South of Poland using nuclear and related analytical techniques.
EN
In the Faculty of Science (University of Hradec Králové) the innovative program in chemistry for the study specialization Physico-technical Measurements and Computer Technology was developed. The innovation of chemistry filed study has been focused especially on increase in competitiveness and in graduates employment. Design of innovation enables graduates applying for the position of experts in physical measurements and informatics and at the same time they expand their competence in the service of the physico-chemical instrumentation in industrial ecology. Because Faculty of Science is not equipped yet in expensive instrumentation for nuclear spectrometry, cross-border cooperation with the Faculty of Natural and Technical Sciences (University of Opole) has been started. In the area of teaching about non-traditional energy sources the cross-border cooperation with the Department of Automation and Renewable Energy Sources, Faculty of Electrical Engineering (Czestochowa University of Technology) has been initiated. Well-developed system of cooperation with companies, which are equipped with the latest technology of environmental protection, was created. In the exchange system Polish students attended for practicing in these companies. The aim of the contribution is to describe one of the means of innovation of chemistry field study in the frame of bachelor study specialization oriented in physics and computer technology. We believe that the new approach will lead to increase in graduate competitiveness as well as to development of their motivation to study and better understanding of regulation principles of chemical processes and patterns.
PL
Na Wydziale Nauk (Uniwersytet w Hradec Králové) opracowano innowacyjny program nauczania chemii dla studiów o specjalizacji Pomiary Fizyko-Techniczne i Technologie Komputerowe. Celem wprowadzonych innowacji w nauczaniu chemii było przede wszystkim zwiększenie konkurencyjności absolwentów na rynku pracy i zwiększenie możliwości ich zatrudnienia. Wprowadzona innowacja umożliwia absolwentom ubieganie się o stanowiska ekspertów pomiarów fizycznych i zastosowań informatyki, jednocześnie poszerzają oni swoje kompetencje w zakresie obsługi oprzyrządowania fizykochemicznego w ekologii przemysłu. Ponieważ Wydział nie jest jeszcze wyposażony w drogie urządzenia do spektrometrii atomowej, podjęto współpracę transgraniczną z Wydziałem Przyrodniczo-Technicznym Uniwersytetu Opolskiego. W zakresie nauczania o niekonwencjonalnych źródłach energii rozpoczęto współpracę transgraniczną z Zakładem Sterowania i Odnawialnych Źródeł Energii Politechniki Częstochowskiej. Stworzono dobrze rozwinięty system współpracy z firmami, wykorzystującymi najnowsze technologie ochrony środowiska. W systemie wymiany polscy studenci odbywali praktyki w tych przedsiębiorstwach. Celem tej pracy jest opis jednej z innowacji wprowadzonej w obszarze nauczania chemii na studiach licencjackich o specjalizacji w dziedzinie fizyki i technologii komputerowej. Wierzymy, że nowe podejście doprowadzi do zwiększenia konkurencyjności absolwentów, jak również do rozwoju ich motywacji do nauki oraz lepszego zrozumienia praw regulujących przebieg procesów chemicznych i związków pomiędzy nimi.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.