Pingwiny (Sphenisciformes) są skrajnie wyspecjalizowanymi ptakami morskimi półkuli południowej. Zapis kopalny tego rzędu obejmuje prawie cały kenozoik. Najstarsi przedstawiciele Sphenisciformes pochodzą z paleocenu Nowej Zelandii (Waimanu manneringi i W. tuatahi) oraz Półwyspu Antarktycznego (Crossvallia unienwillia). Te archaiczne pingwiny były dużymi nielotnymi ptakami, różniącymi się pokrojem ciała od swoich współczesnych odpowiedników. Pewne przesłanki wskazują także na brak niektórych, typowych dla obecnych pingwinów, adaptacji w zakresie morfologii funkcjonalnej aparatu ruchowego i fizjologii. Następną epokę, eocen, cechowało istnienie niezwykłej różnorodności morfologicznej, taksonomicznej i ekologicznej wczesnych Sphenisciformes. Najliczniejsze populacje pingwinów opisano z rejonu Półwyspu Antarktycznego. Były one także najbardziej zróżnicowane. Dotychczas wyróżniono sześć rodzajów i dziesięć gatunków. W eocenie, znany zasięg występowania prezentowanego rzędu powiększył się o Australię i Amerykę Południową (Argentyna, Chile i Peru). Znaczącym lub dominującym składnikiem zespołów kopalnych były gatunki (z rodzajów Anthropornis, Palaeeudyptes, Pachydyptes, Icadyptes i Inkayacu) odznaczające się dużymi rozmiarami ciała, często wyraźnie przewyższającymi pod tym względem formy współczesne. W parze ze znacznymi rozmiarami szły niekiedy intrygujące z funkcjonalnego punktu widzenia cechy morfologiczne, dostrzeżone np. w obrębie szkieletu skrzydła antarktycznego rodzaju Anthropornis. Z eocenu znane są także jedyne zachowane ślady upierzenia pingwinów (peruwiański Inkayacu paracasensis). Po zmianach klimatycznych, szczególnie nasilonych na przełomie eocenu i oligocenu, doszło do zniknięcia (na ponad 20 mln lat) pingwinów ze znanego zapisu kopalnego Antarktyki. Rzeczywiste przyczyny powstania tej nieciągłości nie są znane, być może jest ona artefaktem. Pingwiny oligoceńskie znane są prawie wyłącznie z Nowej Zelandii.
EN
Penguins (Sphenisciformes) are extremely specialized seabirds from the Southern Hemisphere. The fossil record of this order covers most of the Cenozoic. The oldest representatives of Sphenisciformes come from the Paleocene of New Zealand (Waimanu manneringi and W. tuatahi) and the Antarctic Peninsula (Crossvallia unienwillia). These archaic penguins were large flightless birds differing in terms of body shape from their modern counterparts. Moreover, several lines of evidence indicate a lack of some adaptations within their locomotor functional morphology and physiology that are typical of recent penguins. The next epoch, Eocene, was characterized by a remarkable morphological, taxonomic and ecological diversity of early Sphenisciformes. The most numerous penguin remains have been found in the Antarctic Peninsula. So far, four genera and ten species (excluding debatable taxa) have been described. During Eocene, the recognized range of this order expanded to Australia and South America (Argentina, Chile and Peru). Significant or dominant component of the fossil assemblages were species characterized by large body size, often clearly exceeding in this respect their modern relatives (fossil genera Anthropornis, Palaeeudyptes, Pachydyptes, Icadyptes and Inkayacu). The considerable body size was in some cases accompanied by intriguing, from a functional point of view, morphological features, e.g. within the wing skeleton of the Antarctic Anthropornis. Interestingly, the only penguin feather fossils (assignable to the Peruvian Inkayacu paracasensis) are Eocene in age. Climate change, particularly severe cooling at the Eocene/Oligocene boundary, may have led to the disappearance of penguins, for some 20 million years, from the known fossil record of Antarctic faunas. The actual nature of this hiatus remains unknown, however. Oligocene penguins are known almost exclusively from New Zealand.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.