Full-text resources of PSJD and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl
Preferences help
Polish version English version Language
enabled [disable] Abstract
Number of results

Results found: 5

Number of results on page
first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  umieralność
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Typologia i deskrypcja endemii o długotrwale największych i najmniejszych współczynnikach umieralności na raka jelita grubego w obrębie województwa śląskiego

100%
Zemła B., Banasik T. R., Kołosza Z., Rumińska-Krawczyk R.
Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine
|
2013
|
vol. 16
|
issue 3
28-35
EN
Background: In the years 1999–2009, in Silesia voivodeship, 7339 males and 6635 females were died for the colorectal cancers (C18–C21, by ISCD&HRP, X revision). Mortality, especially among men increase. Mortality, among both sexes, is very unequal, taking into account a small administrative units (counties). Therefore an attempt looking for endemic areas with a long – time biggest and smallest mortality rates. Materials and methods: For the 13 974 cases of deaths because of the colorectal cancer, and at used demographic data, the following mortality rates were calculated to be average for 11 years period (in this two periods extreme, each 4-years): a) age specific (for 5-years age groups), b) crude rates („intensity rates”) for all ages and a particular administrative unit type of counties, c) age-adjusted (standardized) rates by direct M. Spiegelman’s method and the age structure of „world population” according to M. Segi’s and M. Kurihara’s method and modified by R. Doll’s. Age – adjusted mortality rates for particular counties (R1) to the whole voivodeship (R2) were compared with used 95% confidence interval for the ratio (R1/R2) according to O.S. Miettinen’s method. Basing on the data the endemic areas with a biggest and smallest cancer colorectal rates were described. Results: In the years 1999–2009 within Silesia voivodeship 13974 patients died because of the colorectal cancers, i.e. 52.5% males and 47.5% females. Standardized mortality rate for whole Silesia voivodeship is 20.9 per 100 thousands among males and 12.1/100 thousands among females (at the small increase between two periods comparising, i.e. 1999–2002:2006–2009 for females, and bigger among males). Standardized, average minimum mortality rate for the colorectal cancers for the whole Silesia voivodeship and the period 1999–2009 is 17.1/100 thousands for males (bieruńsko-lędziński county) and 10.0/100 thousands for females (myszkowski county); and maximum equaled to 27.9/100 thousands (Ruda Śl., town) for men and 16.5/100 thousands (Mysłowice, town) for women. The endemic areas of the biggest mortality rates for colorectal cancer among males, it following administrative units: Częstochowa (town) and with Mysłowice (town), and among females it: Sosnowiec (town) with Mysłowice (town) and Chorzów with Ruda Śl. (towns) (fig. 1D and 2D). Conclusion: There is a strong correlation (coherence) between the biggest mortality rates for colorectal cancer among males and females for endemic areas of towns (Chorzów + Ruda Śl.); as well a high risk to Częstochowa (males) and Sosnowiec and Mysłowice (females). These populations should have priming in screening examinations.
PL
Wstęp: W latach 1999–2009 na terenie woj. śląskiego zmarło z powodu raka jelita grubego (C18–C21, wg MSKChiPZ, X rewizja) – 7339 mężczyzn i 6635 kobiet. Umieralność, zwłaszcza wśród mężczyzn, wzrasta. Wspólną cechą dla obu płci jest nierównomierność w umieralności biorąc pod uwagę małe jednostki administracyjne (powiaty). Stąd próba poszukiwania endemii z długotrwale największymi i najmniejszymi współczynnikami umieralności. Materiał i metody: Dla 13 974 przypadków zgonów z powodu raka jelita grubego i użyciu odpowiednich danych demograficznych, obliczono dla 11-letniego okresu (w tym 2 skrajnych okresów 4-letnich) następujące rodzaje współczynników umieralności: a) cząstkowe (dla 5-letnich grup wieku), b) intensywności, czyli tzw. surowe (dla wieku ogółem i każdej jednostki administracyjnej typu powiat) i c) standaryzowane na 100 tys. (wg metody bezpośredniej M. Spiegelmana i struktury wieku „populacji świata” wg M. Segi i M. Kurihary w modyfikacji R. Dolla). Standaryzowane współczynniki umieralności dla poszczególnych powiatów (R1) porównywano do całego województwa śląskiego (R2) i szacowano 95% przedziały ufności dla ilorazu (R1/R2) przy użyciu metody O.S. Miettinena. W oparciu o te dane określono rejony endemii z największymi i najmniejszymi współczynnikami umieralności na raka jelita grubego. Wyniki: W latach 1999–2009 zmarło z powodu raka jelita grubego w woj. śląskim 13974 pacjentów, tj. 52,5% mężczyzn i 47,5% kobiet. Standaryzowany współczynnik umieralności na raka jelita grubego dla całego woj. śląskiego wyniósł 20,9/100 tys. dla mężczyzn i 12,1/100 tys. dla kobiet (przy niewielkim wzroście umieralności w porównywanych okresach, tj. od 1999–2002:2006–2009 – dla kobiet i większym dla mężczyzn). Standaryzowany, przeciętny minimalny współczynnik umieralności na raka jelita grubego dla całego województwa śląskiego i okresu 1999–2009 wyniósł 17,1/100 tys. dla mężczyzn (pow. bieruńsko-lędziński) oraz 10,0/100 tys. dla kobiet (pow. myszkowski); a maksymalny 27,9/100 tys. (Ruda Śl.) dla mężczyzn i 16,5/100 tys. (Mysłowice) dla kobiet. Endemie z największą umieralnością na raka jelita grubego wśród mężczyzn to następujące jednostki administracyjne: Częstochowa oraz Chorzów wraz z Rudą Śl., a wśród kobiet to: Sosnowiec wraz z Mysłowicami i Chorzów wraz z Rudą Śl. (rys. 1D i 2D). Wnioski: Istnieje duża zgodność (koherencja) pomiędzy największą umieralnością na raka jelita grubego wśród mężczyzn i kobiet dla endemii dużych miast (Chorzów + Ruda Śl.) oraz Sosnowca i Mysłowic (kobiety). Te populacje to priorytet do badań skryningowych.
2
Publication available in full text mode
Content available

Różnice w śmiertelności spowodowanej udarem mózgu w populacji miejskiej i podmiejskiej – dane literaturowe i obserwacje własne

72%
Dobrakowski P., Pierzchała K., Świątkowska-Flis B.
Annales Academiae Medicae Silesiensis
|
2012
|
vol. 66
|
issue 3
7-11
EN
The purpose of this study was to analyze the literature about stroke mortality in diff erent areas (rural, urban) and present our observations from stroke ward of Szpital Wojewódzki im. NMP w Częstochowie in 2009. This paper reports data of 39 deaths from 294 stroke incidents in 2009. Patients were citizens of Częstochowa and nearby rural areas. Our study shows diff erences in reactions to stroke signs. Advantage of direct hospital visitors without calling the emergency, longer time of reaction suggests that their knowledge of stroke time-dependent therapies was limited.
PL
W niniejszej pracy omówiono różnice w śmiertelności okołoudarowej między terenami miejskimi i podmiejskimi na podstawie danych z piśmiennictwa oraz z własnej analizy dotyczącej śmiertelności w wyniku udaru mózgu na Oddziale Udarowym Szpitala Wojewódzkiego im. NMP w Częstochowie w 2009 r. We własnym materiale klinicznym analizie poddano dokumentację 39 zgonów z populacji 294 chorych hospitalizowanych z powodu chorób naczyń mózgu w 2009 r. (mieszkańców Częstochowy i pobliskich miejscowości podmiejskich). Wykazane różnice w badaniach własnych zdają się potwierdzać tezę o odmiennych sposobach reagowania na objawy udaru. Przewaga zgłoszeń do szpitala z pominięciem pogotowia ratunkowego i prawdopodobnie dłuższy czas od wystąpienia objawów do zgłoszenia się do szpitala wskazuje na nadal niedostateczną wiedzę wśród społeczeństwa o nowych, zależnych od czasu zgłoszenia się, możliwościach leczenia udaru niedokrwiennego mózgu.
3
Publication available in full text mode
Content available

Survival in multiple sclerosis correlates to the level of hygiene and mortality

72%
Cendrowski W.
Aktualności Neurologiczne
|
2016
|
vol. 16
|
issue 1
4-8
EN
Introduction: Survival of patients with multiple sclerosis is a complex variable determined by several factors. Objective of the study was to ascertain the association between the level of hygiene well as regional mortality and survival of patients with multiple sclerosis. Study design: The study of relation between variables included 14,200 multiple sclerosis patients (male – 6,025, female – 8,175) who died in the period 1981–2010 in Poland. The average survival of male and female patients with multiple sclerosis correlated to the marker of hygiene level (the late mortality in infants rate per 1,000 live births) and average, annual, sex-adjusted mortality rates for multiple sclerosis in towns and in the countryside of Poland (1981–2010). All demographic data were obtained from the Central Statistical Office in Warsaw. Results: A longer survival of male and female patients with multiple sclerosis showed a significant correlation to a higher hygiene level in Poland: r = -0.867, r = -0.902, p = 0.0001. Sex-adjusted mortality rates for women with multiple sclerosis in towns and villages were much higher than the analogous rates for men with multiple sclerosis; p = 0.0001, p = 0.019. A longer duration of life in male and female patients with multiple sclerosis demonstrated a strong, inverse correlation to a lower mortality in the countryside: r = -0.803, r = -0.630, p = 0.0001. The survival of women with multiple sclerosis did not show correlation to sex-adjusted mortality rates in towns: r = -0.126, p = 0.90. Conclusions: The higher level of hygiene was associated with the longer survival of multiple sclerosis patients. The survival of male and female patients with multiple sclerosis showed an inverse correlation to the lower mortality in rural regions. The duration of life in women did not correlate to the higher mortality in towns.
PL
Wprowadzenie: Przeżycie chorych na stwardnienie rozsiane jest złożoną zmienną zależną od licznych czynników. Celem badania było stwierdzenie asocjacji między poziomem higieny oraz regionalną umieralnością i przeżyciem chorych na stwardnienie rozsiane. Metoda: Badanie relacji między zmiennymi objęło 14 200 chorych na stwardnienie rozsiane (mężczyźni – 6025, kobiety – 8175), którzy zmarli w latach 1981–2010 w Polsce. Przeciętne przeżycie mężczyzn i kobiet ze stwardnieniem rozsianym skorelowano z miernikiem poziomu higieny (współczynnikiem późnej umieralności niemowląt na 1000 żywych urodzeń) oraz z przeciętnymi, rocznymi, dostosowanymi do płci współczynnikami umieralności na stwardnienie rozsiane w miastach i na wsi Polski (1981–2010). Wszystkie dane demograficzne uzyskano z Głównego Urzędu Statystycznego w Warszawie. Wyniki: Dłuższe przeżycie mężczyzn i kobiet ze stwardnieniem rozsianym wykazało istotną korelację z wyższym poziomem higieny w Polsce: r = −0,867, r = −0,901, p = 0,0001. Dostosowane do płci współczynniki umieralności kobiet ze stwardnieniem rozsianym w miastach i na wsi były znamiennie wyższe niż analogiczne współczynniki u mężczyzn: p = 0,0001, p = 0,019. Dłuższe przeżycie mężczyzn i kobiet ze stwardnieniem rozsianym cechowało się mocną, odwróconą korelacją z niższą umieralnością na wsi: r = −0,803, r = −0,630, p = 0,0001. Długość życia kobiet nie korelowała z wyższą umieralnością w miastach: r = −0,126, p = 0,90. Wnioski: Im wyższy był poziom higieny, tym dłuższe było przeżycie chorych na stwardnienie rozsiane. Przeżycie mężczyzn i kobiet ze stwardnieniem rozsianym wykazało odwróconą korelację z niższą umieralnością na wsi. Długość życia kobiet nie korelowała z wyższą umieralnością w miastach.
4
Publication available in full text mode
Content available

Zmniejszenie umieralności na stwardnienie rozsiane ma związek z niższym rozpowszechnieniem palenia papierosów wśród mężczyzn w Polsce

72%
Cendrowski W.
Aktualności Neurologiczne
|
2012
|
vol. 12
|
issue 3
149-153
EN
Introduction: Longitudinal studies of multiple sclerosis (MS) demonstrated decrease of mortality rates (MR) throughout Europe and United States. The aim of this study was to explore possible a correlation between reduced MR in MS and prevalence rates (PR) of cigarette smoking (CS) in Poland. Method: The study was based on 10 272 MS patients (M – 4367, F – 5905) who died since 1982 thru 2008. Annual, average, crude MR (CMR) and sex-adjusted MR (SAMR) in MS per 100 000 population were correlated to PR of CS per 100 inhabitants in the general population and 2 subpopulations. Data were obtained from the Central Statistical Office and the Centre of Oncology in Warsaw. Results: CMR, SAMR in M and F were significantly higher in the years 1982–1995: 1.33 (SD 0.07), 1.19 (SD 0.13), 1.47 (SD 0.07) than in the years 1996–2008: p=0.000006, p=0.0002, p=0.0008. There was a decrease of CS PR in the years 1982–2008 in the general population (p=0.000003) and in M (p=0.0000004). No decrease of CS PR in F was found (p=0.127). CMR and SAMR among M with MS showed highly significant correlation to PR of CS in the period 1982–2008; r=0.673,p=0.0006; r=0.774, p=0.0001. No correlation was found between SAMR among F with MS and PR of CS: r=0.369, p=0.0910. Conclusion: Reduction of MS mortality was associated with a decreased incidence of CS in the general population and among males, but not among females.
PL
Wprowadzenie: Długookresowe badania stwardnienia rozsianego (SM) udowodniły spadek umieralności (U) w Europie i USA. Celem badania jest wykazanie związku między zmniejszeniem U na SM i rozpowszechnieniem palenia papierosów (PP) w Polsce. Metoda: Badania oparto na 10 272 chorych na SM (M – 4367, K – 5905), którzy zmarli w latach 1982–2008. Przeciętne, roczne, surowe współczynniki U (SWU) oraz dostosowane do płci współczynniki U (DPWU) w SM na 100 000 ludności skorelowano z rocznymi współczynnikami rozpowszechnienia (WR) PP na 100 mieszkańców w ogólnej populacji i 2 podpopulacjach. Dane uzyskano z Głównego Urzędu Statystycznego oraz z Centrum Onkologii w Warszawie. Wyniki: SWU, DPWU wśród M i K na SM były istotnie wyższe w latach 1982–1995: 1,33 (SD 0,07), 1,19 (SD 0,13), 1,47 (SD 0,07) niż w latach 1996–2008: p=0,000006, p=0,0002, p=0,0008. WR PP obniżyły się w latach 1982–2008 w ogólnej populacji (p=0,000003) i wśród mężczyzn (p=0,0000004), lecz nie wśród kobiet (p=0,127). SWU i DPWU wśród M z SM wykazały wysoką korelację z WR PP w latach 1982–2008; r=0,673, p=0,0006 i r=0,774, p=0,0001. Nie stwierdzono korelacji DPWU wśród K z SM i WR PP: r=0,369, p=0,0910. Wniosek: Spadek U na SM miał związek z rzadszym PP w ogólnej populacji i wśród mężczyzn, lecz nie wykazał asocjacji w podpopulacji kobiet w latach 1982–2008 w Polsce.
5
Publication available in full text mode
Content available

December insolation and ultraviolet B radiation are associated with multiple sclerosis mortality in Poland

58%
Cendrowski W.
Aktualności Neurologiczne
|
2013
|
vol. 13
|
issue 2
130-135
EN
Background: The role of environmental factors (EF) determining the occurrence of multiple sclerosis (SM) is the subject of current investigations. Objective: To establish association between duration of insolation along with intensity of ultraviolet B (UVB) radiation and mortality rates for SM in Poland. Method: The study was based on assemblage of 2172 SM persons (M – 878, F – 1294) who died in Poland in the years 2004–2008. Regional previous duration of insolation was measured in hours, intensity of UVB radiation was monitored in minimal erythema dose units (MED), ozone concentration in the ground layer of atmosphere was recorded in μg/m3. Measurements of insolation, UVB radiation and ozone concentration were performed at provincial stations and territorial sites of the State Environmental Monitoring. EF were correlated to provincial crude mortality rates (CMR) for MS. Correlational test by Pearson was used in the study. Demographic data were obtained from the Central Statistical Office, information on EF was received from the Institute of Meteorology and the Institute of Environmental Protection. Results: Annual, average, crude MR for MS per 100,000 inhabitants in Poland was 1.12 (SD 0.14). In northern part it amounted to 1.20 (SD 0.18) and in southern part reached 1.03 (SD 0.11). Significant inverse correlation was found between previous minimal duration of insolation in December and CMR for SM in the country: r = -0.518, p = 0.044. Borderline significance of inverse correlation was established between minimal intensity of UVB radiation in December and crude death rates for SM in Poland: r = -0.478, p = 0.060. CMR for SM in northern Poland was accompanied not only by lower UVB radiation level, but also by slower spring increase and autumn faster decrease of radiation. No significant correlation was ascertained between the ground atmospheric ozone concentration or the annual number of days with ozone concentration above 120 μg/m3 and MS mortality rates. Conclusion: Inverse association was found between previous December insolation, UVB radiation level and mortality for SM in Poland. No correlation was ascertained between mortality and the part ozone concentration in the ground layer of the atmosphere.
PL
Wstęp: Rola czynników środowiskowych (CŚ) determinujących występowanie stwardnienia rozsianego (SM) jest przedmiotem bieżących badań. Cel: Ustalenie asocjacji pomiędzy przeszłą długością usłonecznienia oraz intensywnością promieniowania nadfioletowego B (UVB) i współczynnikami umieralności (WU) na SM w Polsce. Metoda: Badanie prowadzono na grupie 2172 osób z SM (M – 878, K – 1294), które zmarły w Polsce w latach 2004–2008. Regionalną przeszłą długość usłonecznienia zmierzono w godzinach (h), intensywność promieniowania UVB monitorowano w jednostkach odpowiadających minimalnej dawce wywołującej rumień (minimal erythema dose, MED), stężenie ozonu w przyziemnej warstwie atmosfery rejestrowano w μg/m3. Pomiar promieniowania słonecznego i UVB wykonano w prowincjonalnych stacjach, zaś stężenia ozonu w terenowych stanowiskach Państwowego Monitoringu Środowiska. Zbadano korelacje pomiędzy CŚ i regionalnymi surowymi WU (SWU) na SM. Posłużono się do tego celu testem Pearsona. Demograficzne dane otrzymano z Głównego Urzędu Statystycznego, zaś informację o CŚ uzyskano z Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej oraz Instytutu Ochrony Środowiska. Wyniki: Roczny przeciętny, surowy WU na SM wśród 100 000 mieszkańców wyniósł 1,12 (SD 0,14). W północnej części kraju SWU sięgnął 1,20 (SD 0,18), zaś w części południowej 1,03 (SD 0,11). Ustalono istotną, odwróconą korelację pomiędzy przeszłą minimalną długością usłonecznienia w grudniu i SWU na SM w kraju: r = -0,518, p = 0,044. Znaleziono graniczną istotność odwróconej korelacji pomiędzy minimalną intensywnością promieniowania UVB w grudniu i SWU w Polsce: r = -0,478, p = 0,060. SWU w północnej części kraju kojarzył się nie tylko z niższym poziomem promieniowania UVB, lecz także z jego wiosennym, wolniejszym wzrostem i szybszym jesiennym spadkiem. Nie stwierdzono istotnej zależności pomiędzy stężeniem ozonu w przyziemnej warstwie atmosfery lub roczną liczbą dni ze stężeniem ozonu powyżej 120 μg/m3 i SWU na SM. Wniosek: Umieralność na SM wykazała odwróconą asocjację z przeszłą grudniową długością usłonecznienia i intensywnością promieniowania nadfioletowego B w Polsce. Nie wykazano zależności między umieralnością i przeszłym stężeniem ozonu w przyziemnej warstwie atmosfery.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.