Search results

1

Wybrane psychospołeczne uwarunkowania samooceny zysków i strat zasobów osobistych oraz oceny natężenia stresu u kobiet w okresie po urodzeniu dziecka

100%

Komorowska K.

Polskie Forum Psychologiczne

|

2022

|

vol. XXVII

|

issue 1

81-100

PL

Artykuł dotyczy znaczenia temperamentu, osobowości typu D, prężności i jakości związku małżeńskiego dla oceny zasobów osobistych i natężenia stresu występującego u kobiet w okresie poporodowym. Celem było zbadanie związków pomiędzy wyżej wskazanymi czynnikami i rozpoznanie czynników najsilniej związanych ze stresem kobiety. Grupę badaną stanowiło 50 kobiet, do trzeciego miesiąca po porodzie. Były to pacjentki jednego ze szpitali uniwersyteckich i pacjentki objęte wcześniej opieką patronażową. Badanie przeprowadzone było w formie indywidualnej. W badaniu wykorzystano: metryczkę, Skalę do Pomiaru Typu D (DS14), Kwestionariusz Temperamentu EAS, Polską Skalę Pomiaru Prężności (SPP-25), Kwestionariusz Dobranego Małżeństwa i Kwestionariusz Samooceny Zasobów oraz Skalę Odczuwanego Stresu (PSS 10). Wyniki: Rozpoznano hierarchię odczuwanych przez kobiety strat zasobów osobistych, na szczycie której znalazło się zmęczenie fizycznie, niedostatek snu i czasu wolnego dla siebie. Na szczycie hierarchii zysków zasobów osobistych znalazło się poczucie bycia potrzebną, powiększenie mądrości życiowej oraz odczucie miłości dziecka. Najsilniejsze związki odnotowano między natężeniem stresu odczuwanego przez kobiety i wymiarami jakości związku małżeńskiego (r = –,51***) oraz natężeniem stresu i negatywną emocjonalnością związaną z osobowością typu D (r = ,55***). Wnioski: Uwarunkowania psychospołeczne korelują z różną siłą z poczuciem straty i zysku zasobów osobistych i oceną natężenia stresu po narodzinach dziecka.

2

Poczucie stresu i niepełnosprawności głosu u pacjentów z dysfonią

100%

Cielecka A., Sielska-Badurek, E., Niemczyk K.

Otorynolaryngologia - przegląd kliniczny

|

2017

|

vol. 16

|

issue 1

26-32

EN

Introduction. Stress is one of the important factors affecting the voice organ. Aim. The aim of the study was to estimate and compare the level of stress and voice handicap in patients with dysphonia and healthy subjects, as well as to assess the relationship between stress and the Voice Handicap Index (VHI). Material and methods. The study comprised 60 subjects – 35 patients with dysphonia (study group) and 25 healthy individuals (control group), with age range: 22-78 years. Patients with dysphonia were treated in the Phoniatric Outpatient Clinic, the Medical University of Warsaw. The study was conducted in 2017. The exclusion criterion was age below 18 and over 80 years. All participants completed two questionnaires: the Stress Sensation Questionnaire (KPS) and the Voice Handicap Index (VHI). Results. Patients with dysphonia and healthy individuals showed a low level of stress. The VHI was significantly higher in patients with dysphonia (p=0.000). A statistically significant correlation was found between the KPS and the VHI (p<0.005). Patients with dysphonia received statistically significantly higher scores on KPS Lumbar Subscale as compared to healthy subjects (p=0.008). Female patients with dysphonia more often than healthy people presented a higher need for social approval. Conclusions. Higher voice handicap (in particular regarding self assessment of physical and emotional voice handicap) correlates with a higher sense of stress. This relation requires further research.

PL

Wprowadzenie. Jednym z istotnych czynników wpływających na wydolność narządu głosowego jest stres. Cel pracy. Zbadanie oraz porównanie poziomu poczucia stresu i niepełnosprawności głosu u pacjentów z dysfonią i osób zdrowych, a także sprawdzenie występowania związku między poczuciem stresu, a samooceną niepełnosprawności głosu. Materiał i metody. Badaniem objęto 60 osób, w tym 35 pacjentów z dysfonią (grupa badana) i 25 osób bez dysfonii (grupa kontrolna) w wieku 22-78 lat. Kryterium wyłączenia był wiek poniżej 18 i powyżej 80 lat. W badaniu wykorzystano dwa narzędzia – Kwestionariusz Poczucia Stresu (KPS) oraz Skalę Samooceny Niepełnosprawności Głosu (VHI). Wyniki. Pacjenci z dysfonią i osoby zdrowe wykazywały poczucie stresu na poziomie niskim. Niepełnosprawność głosu była istotnie statystycznie wyższa u pacjentów z dysfonią (p=0,000) w porównaniu z grupą osób z grupy kontrolnej. Ponadto wykazano istotną statystycznie korelację między poczuciem stresu a niepełnosprawnością głosu (p<0,005). W grupie badanej pacjentów z dysfonią wykazano istotnie statystycznie wyższe wyniki na Skali Kłamstwa w KPS w porównaniu z grupą kontrolną (p=0,008). Pacjentki z dysfonią częściej niż osoby z grupy kontrolnej prezentowały wyższą potrzebę aprobaty społecznej. Wnioski. Wyższa niepełnosprawność głosu (w szczególności dotycząca samooceny niepełnosprawności stanu fizycznego i emocjonalnego głosu) koreluje z wyższym poczuciem stresu. Zależność ta wymaga dalszych badań.

3

Zastosowanie pomiarów fluorescencji chlorofilu w badaniach środowiskowych

88%

Cetner M., Dąbrowski P., Samborska I., Łukasik I., Swoczyna T., Pietkiewicz S., Bąba W., Kalaji H.

Kosmos

|

2016

|

vol. 65

|

issue 2

197-205

PL

Celem opracowania jest przybliżenie szerokiemu gronu czytelników zakresu możliwości zastosowania pomiarów fluorescencji chlorofilu w badaniach stanu roślin, poddanych stresom abiotycznym. Zaprezentowano zagadnienia związane z samym zjawiskiem fluorescencji chlorofilu, następnie skupiono się na technice pomiarowej, scharakteryzowano metody pomiaru fluorescencji bezpośredniej i modulowanej (w systemie PAM), a także przybliżono test OJIP stosowany do analizy otrzymywanych wyników. Szczególny nacisk położono na znaczenie parametrów fluorescencji chlorofilu. Omówiono też wpływ wybranych czynników środowiskowych na zmiany fluorescencji chlorofilu. Skupiono się na znaczeniu światła, temperatury, suszy, zasolenia gleby, niedoboru składnika mineralnego oraz toksycznego oddziaływania metali. Zaprezentowano także inne przykłady zastosowania fluorescencji chlorofilu, jak kontrola dojrzałości owoców, wigoru nasion czy monitoringu ekosystemów wodnych, również w systemie NASA-MODIS do wykrywania zagrożeń biologicznych. W podsumowaniu podkreślono, że fluorescencja chlorofilu stanowi uniwersalny i szybki sposób oszacowania oraz narzędzie do wykrywania różnych niesprzyjających warunków środowiska mających wpływ na sprawne funkcjonowanie aparatu fotosynetycznego.

EN

The aim of this paper is to inform the readers about some possibilities of applying chlorophyll fluorescence measurements in studies of plants' condition under abiotic stress. We present basic knowledge on chlorophyll fluorescence emission and measuring techniques of prompt fluorescence, pulse amplitude modulated fluorescence, and the OJIP test. Special emphasis is placed on chlorophyll fluorescence parameters obtained from each measuring technique and their relevance to functioning of photosynthetic machinery and the whole process of photosynthesis. The influence of selected abiotic factors on chlorophyll fluorescence is described, focusing on the photosynthetic active radiation, temperature, drought, soil salinity, mineral deficiencies, and heavy metals. The paper presents also some of unusual applications of chlorophyll fluorescence measurements, such as testing of fruit maturity, seed vigor, or monitoring of aquatic ecosystems. In the summary, we highlight that measurements of chlorophyll fluorescence provide an universal tool for a quick evaluation and analysis of the effects of various unfavorable environmental conditions on the efficiency of photosynthesis.

4

Stres i obraz siebie wśród osób chorujących na stwardnienie rozsiane oraz wybrane pozytywne aspekty zmagania się z chorobą

88%

Neustein J., Pawik M., Rymaszewska J.

Aktualności Neurologiczne

|

2018

|

vol. 18

|

issue 1

34-39

EN

Multiple sclerosis is an inflammatory demyelinating disease of the central nervous system. It is a chronic disease, with an unpredictable course, involving a heterogeneous clinical picture, and is commonly considered life-changing for both the patient and their family. The diagnosis of multiple sclerosis and the reality of living with the condition come as powerful stress to the affected individual, often rapidly altering their previous self-image and self-esteem. The lowered self-esteem contributes to the patient’s suffering, impedes their daily functioning, and affects their ability to perform their social roles. It is not only the diagnosis as such that weighs the patient down, but the increasing toll the disease takes on all areas of life with time. There is a reciprocal correlation between stress and multiple sclerosis flare-ups, with stress being a well-recognised trigger of multiple sclerosis relapses, and relapses, in turn, being extremely stressful to the patient. Any psychological therapy for multiple sclerosis patients must account for the central role of their way of perceiving reality and interpreting stress factors. The patient’s ability to look for and acknowledge good things, positive aspects and favourable circumstances in life may become their shield against the condition’s impact, relieving the negative effects of chronic stress. In the case of multiple sclerosis patients, the increasingly popular positive psychology calls for focus to be placed on exploring the existing assets and resources of one’s situation rather than the deficits in self-image and one’s reality. Studies examining such variables as the willingness for personal growth, or the patient’s levels of optimism, gratitude, sense of meaning, positive orientation, spirituality and satisfaction facilitate the construction of therapies aimed at identifying the positive aspects of life, helping to shift the person’s perspective on the unpleasant experiences associated with their condition.

PL

Stwardnienie rozsiane jest zapalno-demielinizacyjną chorobą ośrodkowego układu nerwowego. To choroba przewlekła, nieprzewidywalna, wielopostaciowa, o różnorodnym obrazie objawów i przebiegu, zmieniająca życie pacjenta, jego rodziny i bliskich. Diagnoza stwardnienia rozsianego oraz następstwa choroby wiążą się z tak silnym stresem, że powodują gwałtowne i niezgodne z dotychczasowym rozwojem zmiany w obrazie siebie. Skutkować to może zaniżeniem samooceny i spadkiem poczucia własnej wartości, co z kolei wpływa zarówno na cierpienie chorego, jak i na jego codzienne funkcjonowanie czy odgrywanie ról społecznych. Źródłem stresu jest nie tylko ustalone rozpoznanie, ale przede wszystkim jego następstwa, które z czasem coraz bardziej uwidaczniają się we wszystkich sferach życia. Należy również mieć na względzie dwukierunkową zależność między stresem a zaostrzeniem choroby, czyli wystąpieniem rzutu: stresory sprzyjają rzutom, rzuty zaś wywołują stres. W szeroko pojętej pracy terapeutycznej z osobami chorymi na stwardnienie rozsiane kluczowe znaczenie wydają się mieć sposób postrzegania rzeczywistości oraz interpretacja czynników stresogennych. Odnajdywanie przez chorego pomyślnych zdarzeń, sprzyjających okoliczności i pozytywnych aspektów codziennego życia z chorobą staje się swoistym buforem i łagodzi negatywne skutki trwałego stresu. Coraz popularniejsza obecnie psychologia pozytywna każe nie tylko skupić się na deficytach w postrzeganiu siebie i rzeczywistości występujących u osób chorych na stwardnienie rozsiane, lecz także eksplorować ich zasoby. Badania nad takimi zmiennymi, jak gotowość do uzyskania wzrostu osobistego czy poziom optymizmu, wdzięczności, poczucia sensu, orientacji pozytywnej, duchowości i satysfakcji, pozwalają konstruować oddziaływania terapeutyczne ukierunkowane na dostrzeganie pozytywnych aspektów życia, co może pomóc w przewartościowywaniu przykrych doświadczeń związanych z chorobą.

5

Poziom wypalenia zawodowego wśród pielęgniarek pracujących w szpitalu

75%

Wojciechowska W., Małecka B., Frąckowiak B.

Innowacje w Pielęgniarstwie i Naukach o Zdrowiu

|

2021

|

vol. 6

|

issue 4

72-87

EN

Introduction. The occurrence of the phenomenon of occupational burnout is multidimensional and concerns various professional groups and specialties. Nurses are a professional group particularly at risk of burnout, which is associated with specific burdens typical for this profession. These burdens carry a high potential for negative impacts on the mental and physical sphere of functioning of the nursing staff. Aim. The aim of the study was to assess the level of occupational burnout of nurses working in various hospital departments. Material and methods. The study included a group of 150 nurses working in the hospital in the period from January 6, 2020 to March 10, 2020. The study used a self-questionnaire consisting of 21 questions and the MBI Ch. Maslach. Results. Statistical analysis did not show a significant relationship between the respondents’ workplace and their level of occupational burnout in depersonalization. The level of burnout in the subscale of sense of personal achievement in all nurses is average. The specifics of the ward and its specific problems do not significantly affect the level of burnout. The level of burnout increases with age and seniority, but symptoms of burnout are already visible among novice nurses. Most of the surveyed nurses consider their work stressful, which has a large impact on the occurrence of occupational burnout. The main determinant of stress for them is overwork and inadequate remuneration for work. The research did not show a significant influence of the “heaviness” of the department where the respondents worked as a factor determining stress. Nurses are often overworked, experience strong stress, yet they are highly attached to the profession and do not declare the will to change it. Conclusions. The conducted research has shown that the nurses working hospital belong to the group with an average level of occupational burnout. Symptoms of emotional exhaustion dominate among the respondents, especially among nurses working in departments with a high degree of severity.

PL

Wstęp. Występowanie zjawiska wypalenia zawodowego ma charakter wielowymiarowy i dotyczy różnych grup zawodowych i specjalności. Pielęgniarki to grupa zawodowa szczególnie zagrożona wypaleniem zawodowym, które wiąże się ze specyficznymi obciążeniami typowymi dla tego zawodu. Obciążenia te niosą za sobą duży potencjał negatywnych oddziaływań na psychiczną i fizyczną sferę funkcjonowania personelu pielęgniarskiego. Cel. Celem pracy była ocena poziomu wypalenia zawodowego pielęgniarek pracujących na różnych oddziałach szpitalnych. Materiał i metoda. Badaniami objęto 150 osobową grupę pielęgniarek pracujących w szpitalu w okresie od 6.01.2020 roku do 10.03.2020 roku. W badaniach posłużono się kwestionariuszem ankiety własnej liczącym 21 pytań i Kwestionariuszem Wypalenia Zawodowego MBI Ch. Maslach. Wyniki. Analiza statystyczna nie wykazała istotnej zależności pomiędzy miejscem pracy ankietowanych a ich poziomem wypalenia zawodowego w depersonalizacji. Poziom wypalenia w podskali poczucia osiągnięć osobistych u wszystkich pielęgniarek/pielęgniarzy kształtował się na średnim poziomie. Specyfika oddziału i specyficzne dla niej problemy nie miały istotnego wpływu na poziom wypalenia. Poziom wypalenia wzrastał wraz z wiekiem i stażem pracy, ale wśród początkujących pielęgniarek widoczne były objawy wypalenia zawodowego. Większość badanych pielęgniarek/pielęgniarzy uważała swoją pracę za stresującą, co miało duży wpływ na występowanie wypalenia zawodowego. Głównym determinantem stresu były dla nich przepracowanie oraz nieadekwatne do pracy wynagradzanie. Badania nie wykazały istotnego wpływu „ciężkości” oddziału, na którym pracowali respondenci jako czynnika determinującego stres. Pielęgniarki/pielęgniarze byli często przepracowani, doświadczali silnego stresu, mimo to cechowali się ogromnym przywiązaniem do zawodu i nie deklarowali chęci jego zmiany. Wnioski. Przeprowadzone badania wykazały, że pielęgniarki pracujące w szpitalu należały do grupy o średnim poziomie wypalenia zawodowego. Wśród badanych dominowały objawy emocjonalnego wyczerpania, szczególnie u pielęgniarek pracujących w oddziałach o dużym stopniu ciężkości.

6

Strategie radzenia sobie ze stresem w opinii pielęgniarek

75%

Piernikowska A., Podsiadły D.

Innowacje w Pielęgniarstwie i Naukach o Zdrowiu

|

2019

|

vol. 4

|

issue 1

50-67

EN

Introduction. In general, stress is defined as the body's response to the psychological and physical demands. The constant exposure to professional stress can lead to serious consequences. One of them, widely described in the literature, is the burnout syndrome of nurses. Current concepts of coping with stress determine the personality signs of resistance to stress as "mediators of the stress process" Aim. The aim of the conducted research is to analyze the nurses' opinions on the strategy of coping with stress. Materials and methods. The study involved a group of 70 nurses working on conservative and surgical wards in the Regional Specialist Hospital Dr W. Biegański in Grudziądz, after obtaining the positive consent of the Bioethical Commission of the Nicolaus Copernicus University in Toruń at Collegium Medicum Ludwika Rydygiera in Bydgoszcz and the consent of the Hospital Management. The method of diagnostics survey, questionnaire technique and author's questionnaire and standardized Mini-Cope questionnaire were used. Results.As a result of the conducted research, it was found that nurses from the youngest group and with the shortest seniority significantly more often chose the following strategies: positive re-evaluation, sense of humor and other activities. Nurses in the 36-45 age group were more likely to choose to seek instrumental support as a strategy of coping with stress. However , graduates with higher education focused on active coping activities , positive reevaluation and development as well as other activities . In turn, lower education indicated active coping activities , planning and other activities. Conclusions. According to the respondents, the nurse job is often stressful. The strategies used to cope with stress are active coping activities, planning, and other activities. The average age of the examined nurses was 43 years. The largest group involved the respondents with medical school education (41.4%), while the smallest medical higher education (8.6%).

PL

Wstęp. W ogólnym ujęciu stres określany jest jako reakcja organizmu na stawiane psychiczne i fizyczne wymagania. Nieustanne narażanie się na stres zawodowy może doprowadzić do poważnych konsekwencji. Jedną z nich, szeroko opisywaną w literaturze, jest zespół wypalenia zawodowego pielęgniarek. Aktualne koncepcje radzenia sobie ze stresem określają osobowościowe oznaki odporności na stres jako „mediatorami procesu stresowego”. Cel. Celem przeprowadzonych badań jest analiza opinii pielęgniarek na temat strategii radzenia sobie ze stresem. Materiał i metody. Badaniami objęto grupę 70 pielęgniarek i pielęgniarzy pracujących na oddziałach zachowawczych i zabiegowych w Regionalnym Szpitalu Specjalistycznym im. dr W. Biegańskiego w Grudziądzu, po uzyskaniu pozytywnej zgody Komisji Bioetycznej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu przy Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy oraz zgody Dyrekcji szpitala. Wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego, technikę ankietowania oraz autorski kwestionariusz ankiety i standaryzowany kwestionariusz Mini-Cope. Wyniki. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, iż pielęgniarki z najmłodszej kategorii wiekowej i z najkrótszym stażem pracy istotnie częściej wybierały strategie: pozytywne przewartościowanie, poczucie humoru oraz zajmowanie się czymś innym. Jako strategię radzenia sobie ze stresem w postaci poszukiwania wsparcia instrumentalnego częściej wybierały pielęgniarki w grupie 36-45 lat. Natomiast absolwenci z wyższym wykształceniem stawiali na aktywne radzenie sobie, zajmowanie się czymś innym, pozytywne przewartościowanie i rozwój. Z kolei niższe wykształcenie wskazywało na aktywne radzenie sobie, planowanie i zajmowanie się czymś innym. Wnioski. Według opinii respondentów praca pielęgniarki/pielęgniarza jest często stresująca. Stosowanymi strategiami radzenia sobie ze stresem jest aktywne radzenie sobie, planowanie, zajmowanie się czymś innym. Średni wiek badanych pielęgniarek/pielęgniarzy wyniósł 43 lata. Najliczniejszą grupę stanowili badani z ukończonym liceum medycznym (41,4%), natomiast najmniejszą studium medyczne (8,6%).

7

Jakość snu i zaburzenia depresyjne u księży Archidiecezji Katowickiej

63%

Oleszko A., Jośko-Ochojska J., Smoleń J., Śpiewak R.

Annales Academiae Medicae Silesiensis

|

2021

|

issue 75

85-98

EN

INTRODUCTION: Chronic stress affects sleep quality and causes symptoms of depression among professionally active people. Priesthood, due to its specificity, can generate chronic stress. The aim of the study was to analyse the occupational load among a group of Catholic priests, evaluate the sleep quality and the prevalence of depressive disorders as well as identify the factors affecting their occurrence among clergymen. MATERIAL AND METHODS: 223 diocesan and monastic priests of the Archdiocese of Katowice were examined. A proprietary, validated questionnaire, as well as the Beck Depression Inventory (BDI-II) and the Sleep Quality Scale (SQS) were used in the study. RESULTS: The factors generating the most stress among the studied priests were relations with their superiors (68.2%) and the change of parish (66.8%). The most prevalent of the negative states felt subjectively throughout their priesthood was fatigue (92.4%). A degraded quality of sleep occurred in 20.2% of the researched priests, while depressive disorders of various severity were found in 27.4%. The intensity of stress related to changing the parish, relations with superiors, celibacy and living alone were found to influence the quality of sleep and depression. CONCLUSIONS: Priests are reluctant to submit to a questionnaire survey regarding the state of mental health, while being at high risk of sleep disorders and depressive disorders. The lower the sleep quality, the higher the indicators of depressive disorders. Perfectionism, overcommitment, a feeling of being misunderstood, a need for recognition and high interpersonal sensitivity were conducive to the intensification of symptoms of depression among the studied group.

PL

WSTĘP: Przewlekły stres wpływa na jakość snu oraz wywołuje symptomy depresji u osób aktywnych zawodowo. Posługa kapłańska, ze względu na swą specyfikę, może generować przewlekły stres, wpływać na jakość snu i wywoływać depresję. Celem pracy jest analiza obciążeń zawodowych księży katolickich, ocena jakości snu i rozpowszechnienia zaburzeń depresyjnych w tej grupie oraz wyodrębnienie czynników mających wpływ na ich występowanie u duchownych. MATERIAŁ I METODY: Zbadano 223 księży diecezjalnych i zakonnych Archidiecezji Katowickiej. W badaniu zastosowano autorski, poddany walidacji kwestionariusz, skalę depresji Becka (Beck Depression Inventory – BDI-II) oraz Skalę Jakości Snu (SJS). WYNIKI: Czynnikami wywołującymi najsilniejszy stres u badanych księży były relacje z przełożonymi (68,2%) oraz zmiana parafii (66,8%). Najczęstszym z subiektywnie odczuwanych przez respondentów negatywnych stanów podczas całej dotychczasowej służby kapłańskiej było przemęczenie (92,4%). W badanej grupie u 20,2% księży występowała pogorszona jakość snu, a zaburzenia depresyjne o różnym stopniu nasilenia wykazano u 27,4% badanych. Wykazano zależność jakości snu oraz depresji od nasilenia stresu związanego ze zmianą parafii, relacjami z przełożonymi, celibatem oraz życiem w pojedynkę. WNIOSKI: Księża niechętnie poddają się badaniu kwestionariuszowemu dotyczącemu stanu zdrowia psychicznego, jednocześnie stanowią grupę wysokiego ryzyka występowania zaburzeń snu i zaburzeń depresyjnych. Im niższa była jakość snu, tym wyższe wskaźniki zaburzeń depresyjnych. Perfekcjonizm, nadmierne zaangażowanie, poczucie niezrozumienia, potrzeba uznania i wysoka wrażliwość interpersonalna sprzyjały nasileniu symptomów depresji w badanej grupie.

8

Udział stresu w etiopatogenezie i przebiegu schizofrenii

63%

Wysokiński A.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2016

|

vol. 16

|

issue 3

176-181

EN

Schizophrenia-like psychoses are one of the major problems in modern psychiatry. This is due not only to their high incidence in the general population, but it is also associated with the complexity of psychiatric and psychological problems, which make up the clinical picture of the diseases in this group. The mental state of people with schizophrenia results from the experienced hallucinations, delusions, negative symptoms, mood disorders, cognitive disorders and the impact of numerous stressors. These symptoms and disorders have a chronic adverse impact on the professional and family life of patients, which translates not only into significant deterioration in the patients’ quality of life, but also makes patients more susceptible to various psychosocial stressors. Chronic excessive stress is a phenomenon with a proven role in triggering the first episode of schizophrenia. In addition, stress has a negative impact on the course of the disease due to the increased risk of recurrence. An important task for psychiatrists and psychologists is to draw attention to the mechanisms of coping with stress available to the patient, because with them, patients will be able to deal more effectively with difficult situations.

PL

Psychozy typu schizofrenii stanowią jeden z głównych problemów współczesnej psychiatrii. Wynika to z ich znacznego rozpowszechnienia w populacji ogólnej, ale również ze złożoności problemów psychiatryczno-psychologicznych, które składają się na obraz kliniczny schorzeń z tej grupy. Stan psychiczny osób chorych na schizofrenię jest wypadkową doświadczanych omamów, urojeń, objawów negatywnych, zaburzeń nastroju i zaburzeń funkcji poznawczych oraz działania rozmaitych stresorów. Wymienione objawy i zaburzenia wywierają przewlekły niekorzystny wpływ na funkcjonowanie zawodowe i rodzinne pacjentów, co nie tylko przekłada się na istotne pogorszenie jakości ich życia, lecz także eksponuje ich na rozmaite stresory psychospołeczne. Przewlekły nadmierny stres to zjawisko o potwierdzonej roli w wyzwalaniu pierwszego epizodu schizofrenii. Ponadto stres rzutuje na przebieg choroby –zwiększa ryzyko jej nawrotowości. Istotnym zadaniem lekarza psychiatry i psychologa jest zwrócenie uwagi na mechanizmy radzenia sobie ze stresem, jakimi dysponuje pacjent, gdyż dzięki nim będzie on w stanie skuteczniej radzić sobie w sytuacjach trudnych.

9

Poziom odczuwanego stresu a satysfakcja z życia u sportowców akademickich

63%

Piasecka A., Minda M., Kotyśko M., Litwic-Kaminska K.

Polish Journal of Sports Medicine

|

2018

|

vol. 34(3)

167-173

EN

Background. While stress is an integral part of human life, being exposed to it for a more extended period can have a negative impact on a person’s physical and mental health. Academic athletes may be particularly exposed to stress due to the need to combine sports training with academic duties. The study aimed to establish the connections between the level of stress and life satisfaction among academic athletes, with regard to their gender and the type of discipline practised. It was assumed that a higher level of stress is associated with a lower level of life satisfaction. Material and methods. The study included 209 academic athletes (153 men and 56 women), practising various individual and team sports. The Perceived Stress Scale (PSS-10) and the Satisfaction with Life Scale (SWLS) were used. Additionally, the information about the sports being practised was collected via the survey. Results. The lower level of the perceived stress is associated with a higher level of life satisfaction in the group of academic athletes (both among women and men, and also taking into account the division into the type of sport practised, i.e. individual vs team one). Life satisfaction among women who took part in the study was higher than among men; however, in terms of the level of the perceived stress, there were no significant differences between the two groups. The type of discipline practised did not differentiate the results of the level of the perceived stress and the life satisfaction. Conclusions. The results of the research indicate the role that the level of the perceived stress has for the sense of satisfaction with one’s life. This issue seems to be particularly relevant in the surveyed group, i.e. academic athletes, that deserves further analysis.

PL

Wstęp. Stres jest nieodłącznym elementem życia, a jego długotrwałe doświadczanie może mieć negatywny wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne człowieka. Sportowcy akademiccy mogą być szczególnie narażeni na stres ze względu na konieczność łączenia treningów z obowiązkami akademickimi. Celem badań było ustalenie powiązań pomiędzy poziomem odczuwanego stresu a poczuciem satysfakcji z życia u sportowców akademickich z uwzględnieniem płci i rodzaju uprawianej dyscypliny. Założono, że wyższy poziom stresu wiąże się z niższym poziomem satysfakcji z życia. Materiał i metody. Badaniem objętych zostało 209 sportowców akademickich (153 mężczyzn i 56 kobiet), uprawiających różne dyscypliny indywidualne i zespołowe. Wykorzystano Skalę Odczuwanego Stresu (PSS-10) oraz Skalę Satysfakcji z Życia (SWLS). Dodatkowo, za pośrednictwem ankiety, zebrano informacje na temat uprawianej dyscypliny sportu. Wyniki. Niższy poziom odczuwanego stresu wiąże się z wyższym poziomem satysfakcji z życia w grupie sportowców akademickich (zarówno wśród kobiet, jak i mężczyzn, a także po uwzględnieniu podziału na typ uprawianej dyscypliny sportowej tj. indywidualna vs zespołowa). Satysfakcja z życia kobiet, biorących udział w badaniu własnym, była wyższa w porównaniu z mężczyznami, natomiast pod względem poziomu odczuwanego stresu nie wystąpiły pomiędzy nimi istotne różnice. Rodzaj uprawianej dyscypliny nie różnicował wyników w zakresie poziomu odczuwanego stresu i satysfakcji życiowej. Wnioski. Wyniki badań wskazują na rolę jaką w poczuciu satysfakcji z życia ogrywa poziom odczuwanego stresu. W badanej grupie – sportowców akademickich, temat ten wydaje się być szczególnie ważny i zasługuje na dalsze analizy.

10

Postawy pielęgniarek wobec nieskutecznej reanimacji z powodu nagłego zatrzymania krążenia

63%

Pokorniecka D.

Innowacje w Pielęgniarstwie i Naukach o Zdrowiu

|

2022

|

vol. 7

|

issue 2

40-58

EN

Introduction. Sudden cardiac arrest by definition is the unexpected cessation of heart function. The characteristic features are: no reaction to stimuli, no perceptible pulse and apnea or agonal breathing. Some sources also consider a significant reduction in the work of the heart as SCA. Immediate and appropriate help is essential in dealing with this serious medical problem. Aim. The main aim of the work is to analyse the attitudes of nursing staff towards ineffective resuscitation. Material and methods. The subject of the research is the attitudes of nurses towards ineffective resuscitation due to sudden cardiac arrest. For the purposes of the study, the method of diagnostic survey, proprietary questionnaire, standardized Mini COPE questionnaire and statistical methods were used. Results. The analysis of the collected data showed the attitudes towards ineffective resuscitation. There was no significant correlation between age, work experience, education, gender and the attitude of the respondents. The hypothesis about the most frequent attitude of seeking support in a stressful situation, which is ineffective resuscitation, has also not been confirmed. In the study, the strategy of active coping and acceptance was the dominant. Conclusions. Active coping was the dominant one among all attitudes represented by the nursing staff towards ineffective resuscitation. As research proves that age, education or work experience do not significantly affect the way of coping with the stress resulting from ineffective resuscitation, there is a real need to deepen the issue and create tools to support emotional and instrumental personnel dealing with the problem.

PL

Wstęp. Nagłe zatrzymanie krążenia to według definicji nieoczekiwane ustanie funkcji serca. Cechami charakterystycznymi są: brak reakcji na bodźce, brak wyczuwalnego tętna i bezdech bądź oddech agonalny. Niektóre źródła, za NZK, uznają również znaczne upośledzenie pracy serca. Kluczowe znaczenie w przypadku tego poważnego problemu medycznego ma natychmiastowa i odpowiednia pomoc. Cel. Głównym celem pracy jest analiza postaw personelu pielęgniarskiego wobec nieskutecznej reanimacji. Materiał i metody. Przedmiotem badań są postawy pielęgniarek wobec nieskutecznej reanimacji z powodu nagłego zatrzymania krążenia. Dla potrzeb pracy skorzystano z metody sondażu diagnostycznego, autorskiego kwestionariusza ankiety, standaryzowanego kwestionariusza Mini COPE oraz metod statystycznych. Wyniki. Analiza zebranych danych dała wyniki ukazujące postawy wobec nieskutecznej reanimacji. Nie potwierdzono istotnej zależności pomiędzy wiekiem, stażem pracy, wykształceniem i płcią a postawą prezentowaną przez badanych. Nie potwierdzono również hipotezy o najczęstszym występowaniu postawy poszukiwania wsparcia w sytuacji stresowej jaką jest nieskuteczna reanimacja. W badaniu strategia aktywnego radzenia sobie i akceptacji była dominująca. Wnioski. Spośród wszystkich postaw reprezentowanych przez personel pielęgniarski wobec nieskutecznej reanimacji dominującą była postawa aktywnego radzenia sobie. Ponieważ badania dowodzą, że wiek, wykształcenie, czy staż pracy nie wpływają istotnie na sposób radzenia sobie ze stresem wynikłym z nieskutecznej reanimacji, powstaje realna potrzeba pogłębienia zagadnienia i stworzenia narzędzi do wsparcia emocjonalnego i instrumentalnego personelu stykającego się z problemem.

11

Hope for success and styles of coping with stressful situations of women aged 25–35 experiencing domestic violence in marriage

63%

Makara-Studzińska M., Madej A.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2016

|

vol. 16

|

issue 1

15-20

EN

Introduction: The case of violence against women is an up-to-date topic much publicized in the society. Police data confirm that the number of home interventions increases by the year, with women as the main group of victims of violent behaviour. A number of questions, therefore, arise, inter alia: how do women cope with the difficulties they face, and how do they evaluate their chances for the improvement of their life situation? The aim of the study is to show the styles of coping with stressful situations and the level of hope for the success of women experiencing violence in their marriage. Material and methods: The study covered two groups of women aged 25–35. The research tool was Hope for Success Questionnaire and Coping Inventory for Stressful Situations. The results were subject to statistical analysis. Results: Women experiencing violence in marriage received significantly lower scores on the task-oriented style scale. The same group of women is characterised by significantly higher results obtained on the emotion-oriented style scale. There was no statistically significant difference between the groups in terms of the avoidance-oriented style scale. The analysis of the results obtained in the Hope for Success Questionnaire shows that women abused by their husbands do not exhibit much hope for success. Conclusions: Women experiencing violence in marriage apply the emotion-oriented style, whereas women free from violence – the task-oriented style. Both groups surveyed apply the avoidance-oriented style in the same degree. Women abused by their husbands do not achieve high results as far as hope for success is concerned.

PL

Wstęp: Problem stosowania przemocy wobec kobiet jest obecnie bardzo aktualny i nagłaśniany w społeczeństwie. Dane policyjne potwierdzają, iż z roku na rok wzrasta liczba interwencji domowych, w których najczęstszymi ofiarami zachowań o charakterze przemocowym są kobiety. W związku z tym pojawia się szereg pytań, między innymi: w jaki sposób kobiety radzą sobie z napotykanymi trudnościami oraz jak oceniają szansę na poprawę swojej sytuacji życiowej? Celem niniejszego badania jest ukazanie stylów radzenia sobie w sytuacjach stresowych oraz poziomu nadziei na sukces kobiet doświadczających przemocy w małżeństwie. Materiał i metody: W badaniu wzięły udział dwie grupy kobiet w wieku 25–35 lat. Narzędzia badawcze stanowiły Hope for Success Questionnaire oraz Coping Inventory for Stressful Situations. Uzyskane wyniki badań poddano analizie statystycznej. Wyniki: Kobiety doświadczające przemocy w małżeństwie uzyskały istotnie niższe wyniki w skali the task-oriented style. Grupa tych samych kobiet charakteryzuje się znacznie wyższymi wynikami uzyskanymi w skali the emotion-oriented style. Nie stwierdzono istotnej statystycznie różnicy między badanymi grupami w zakresie the avoidingoriented style. Analizując wartości otrzymane w Hope for Success Questionnaire, można stwierdzić, że kobiety maltretowane przez mężów nie mają zbyt wielkiej nadziei na odniesienie sukcesu. Wnioski: Kobiety doświadczające przemocy w małżeństwie stosują styl skoncentrowany na emocjach, kobiety bez przemocy – styl skoncentrowany na zadaniu. Obydwie grupy równie często stosują styl skoncentrowany na unikaniu. Kobiety maltretowane przez mężów nie osiągają wysokich wyników w zakresie nadziei na sukces.

12

Psychodermatologia – pogranicze dermatologii, psychiatrii i psychologii

63%

Makowska I., Gmitrowicz A.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2014

|

vol. 14

|

issue 2

100-105

EN

The relationship between psychiatry and dermatology is a multidimensional one and begins at early stages of development. It is generally believed that mental disorders in dermatological patients are secondary to skin symptoms. Nevertheless, in some cases they may be primary conditions or may directly affect the course of skin disorders. It is known that emotional factors considerably influence the majority of dermatological conditions and there are correlations between stressful events and aggravation of skin symptoms. It is important to diagnose and treat concomitant mental disorders in dermatological patients due to the frequency in which they occur and their influence on the quality of patients’ life. A separate and significant psychodermatological problem in the adolescent population is intentional non-suicidal self-injury (NSSI), usually performed to relieve mental tension. An early diagnosis of such a disorder by a dermatologist and a proper psychiatric intervention may effectively prevent an increase in suicidal risk. Patients with skin lesions require holistic approach as well as a thorough, multifaceted analysis. Skin diseases have a great influence on the mental condition which, in turn, affects the condition of our skin.

PL

Związki między psychiatrią a dermatologią są wielowymiarowe i rozpoczynają się już na wczesnych etapach rozwoju. Generalnie uważa się, że zaburzenia psychiczne wśród pacjentów dermatologicznych są wtórne do objawów skórnych, niemniej jednak w niektórych przypadkach mogą być problemem pierwotnym lub mogą mieć bezpośredni wpływ na przebieg zaburzeń skórnych. Wiadomo, że czynniki emocjonalne w istotny sposób wpływają na większość chorób dermatologicznych i istnieje korelacja między stresującymi wydarzeniami a zaostrzeniem objawów skórnych. Ważne jest, by rozpoznawać i leczyć współistniejące zaburzenia psychiczne u pacjentów dermatologicznych – ze względu na częstość ich występowania i wpływ na jakość życia chorych. Odrębnym, istotnym problemem psychodermatologicznym w populacji rozwojowej są zamierzone niesamobójcze samouszkodzenia skóry (non-suicidal self-injury, NSSI), dokonywane z reguły w celu redukcji napięcia psychicznego. Wczesne wykrycie zaburzenia przez dermatologa i właściwa interwencja psychiatryczna mogą skutecznie zapobiec narastaniu ryzyka samobójczego. Pacjent ze zmianami skórnymi wymaga holistycznego podejścia i wnikliwej, wielostronnej analizy. Choroby skóry mają ogromny wpływ na stan psychiczny, a ten wpływa na stan naszej skóry.

13

Niefarmakologiczne strategie postępowania w zaburzeniach zachowania towarzyszących otępieniu

63%

Ponichtera-Kasprzykowska M., Pękala K., Sobów T.

Aktualności Neurologiczne

|

2013

|

vol. 13

|

issue 4

302-307

EN

Behavioural and psychological symptoms of dementia (BPSD) are common among demented patients and constitute a serious problem not only because of additional care-related issues and increased caregivers’ burden, but also due to considerable consequences for the patients, including faster progression of cognitive disorder, increased care need and earlier institutionalization, risk of falls and injuries as well as increased mortality. Commonly used drugs (antipsychotics, antidepressants, antiepileptic) have limited efficacy and tolerability. Moreover, antipsychotics use in dementia has been linked to increased risk of cerebrovascular events (like stroke and myocardial infarct) and premature mortality. Non-pharmacological interventions have been proposed as an alternative to drug use. Their efficacy, although also limited, is not inferior to drugs while the risk of side effects is minimal as compared to any drug. Four different theoretical models (genetic-biological, behavioural, stress hypersensitivity and frustrated needs) are used for the development of different management approaches. The resulting, clinically confirmed methods include sensory interventions, structured activities and social activities potentialization. The commonly used behavioural methods, although popular, are surprisingly insufficiently examined in clinical trials. Wider use of non-pharmacological methods for dementia (including BPSD) is compromised by mental barriers of health professionals (including beliefs and habits), low level of knowledge among professionals and caregivers as well as barriers related to health care system and costs of care.

PL

Zaburzenia zachowania i objawy psychotyczne dotyczą większości chorych otępiałych i stanowią poważny problem nie tylko z powodu trudności związanych z opieką i cierpienia opiekunów, ale także niekorzystnych następstw dla chorych, takich jak szybsza progresja dysfunkcji poznawczych, zwiększona potrzeba opieki i wcześniejsza instytucjonalizacja, ryzyko upadków i urazów oraz wyższa śmiertelność. Powszechnie stosowane leki (przeciwpsychotyczne, przeciwdepresyjne, przeciwpadaczkowe) cechuje ograniczona skuteczność, występują również problemy z tolerancją, a w przypadku leków przeciwpsychotycznych dodatkowe ryzyko powikłań ze strony układu krążenia i przedwczesnych zgonów. Alternatywą mogą być interwencje niefarmakologiczne, które są względnie dobrze przebadane, cechują się zadowalającą efektywnością wobec przynajmniej niektórych objawów behawioralnych (zwłaszcza pobudzenia, zaburzeń nastroju, zaburzeń snu i apatii) oraz zdecydowanie lepszym bezpieczeństwem stosowania niż jakiekolwiek leki. Stosowane podejścia opierają się na czterech modelach teoretycznych (genetyczno-biologiczny, behawioralny, nadwrażliwości na stres i niezaspokojonych potrzeb), z których wywodzi się specyficzne interwencje, dostosowane do potrzeb chorych z demencją. Do najlepiej przebadanych należą interwencje sensoryczne, ustrukturowane aktywności i metody potencjalizowania kontaktów społecznych. Powszechnie stosowane są także różne interwencje behawioralne, które są jednak niewystarczająco dokładnie przebadane. Wdrożenie metod niefarmakologicznych utrudniają przyzwyczajenia i przekonania oraz inne bariery mentalne, niewiedza personelu fachowego i opiekunów, a także bariery związane z systemem ochrony zdrowia i wysokimi kosztami opieki.

14

Stress, anxiety, depressive disorders, and somatisation among lawyers

63%

Chrobak-Kasprzyk K. S., Jośko-Ochojska J.

Annales Academiae Medicae Silesiensis

|

2020

|

issue 74

116-125

EN

INTRODUCTION: The American Bar Association has published alarming figures, according to which 28% of lawyers in the USA suffer from depression, 19% demonstrate symptoms of anxiety, and 21% have an alcohol problem. Little is known about stress, anxiety, depressive disorders and somatization among Polish lawyers; therefore this paper is the first assessment of these disorders. MATERIAL AND METHODS: The study covered 206 lawyers who are members of the District Bar Association in Katowice. An anonymous survey was carried out using the 4DSQ questionnaire. RESULTS: Nearly 22% of lawyers have an increased level of stress, including 2% with a severely increased stress level. Somatization correlated strongly with stress, depression and anxiety, and occurred in about 21% of subjects. The study revealed a statistically significant relationship between the working hours per week and the following subscales: anxiety (r = 0.17; p = 0.01), stress (r = 0.17; p = 0.01), and depression (r = 0.16; p = 0.02). The performed analysis showed a statistically significant difference in the level of depression between women and men (t = 2.14; p = 0.03). CONCLUSIONS: The study is the first assessment of somatization, stress, anxiety, and depressive disorders among lawyers in Poland. High stress levels were found among the subjects, which correlated most significantly with somatization of the musculoskeletal, gastrointestinal, neurological, and cardiovascular systems. Anxiety and depressive disorders were more frequent among lawyers than in the general population, and the number of somatic symptoms increased along with the severity of these disorders. Depressive disorders were more common among men.

PL

WSTĘP: American Bar Association opublikowało niepokojące dane, iż 28% prawników w USA cierpi na depresję, 19% wykazuje objawy lęku, 21% nadużywa alkoholu. Niewiele wiadomo na temat stresu, lęku, zaburzeń depresyjnych i somatyzacji wśród polskich adwokatów, zatem prezentowana praca jest pierwszą oceną stanu psychicznego i emocjonalnego wspomnianej grupy zawodowej. MATERIAŁ I METODY: Badaniem objęto 206 adwokatów, członków Okręgowej Rady Adwokackiej w Katowicach. Badanie przeprowadzono anonimowo za pomocą kwestionariusza 4DSQ. WYNIKI: Blisko 22% adwokatów deklaruje podwyższony poziom stresu, w tym 2% mocno podwyższony. Somatyzacja korelowała silnie ze stresem, depresją oraz lękiem i występowała u około 21%. Badanie wykazało istnienie istotnego statystycznie związku pomiędzy tygodniową liczbą godzin pracy a podskalami: lęku (r = 0,17; p = 0,01) stresu (r = 0,17; p = 0,01) oraz depresji (r = 0,16; p = 0,02). Przeprowadzona analiza wykazała istnienie istotnej statystycznie różnicy w poziomie depresji pomiędzy kobietami i mężczyznami (t = 2,14; p = 0,03). WNIOSKI: Przeprowadzone badanie jest pierwszą oceną somatyzacji, stresu, lęku i zaburzeń depresyjnych wśród adwokatów w Polsce. U badanych stwierdzono wysoki poziom stresu, który najsilniej korelował z somatyzacją ze strony układu mięśniowo-szkieletowego, pokarmowego, neurologicznego oraz sercowo-naczyniowego. Niepokój i zaburzenia depresyjne występowały w tej grupie zawodowej częściej niż w populacji ogólnej i wraz ze wzrostem ich nasilenia narastała liczba objawów somatycznych. Zaburzenia depresyjne występowały częściej wśród mężczyzn.

15

Psychologiczne trudności, wsparcie społeczne oraz radzenie sobie ze stresem u rodziców dzieci z chorobą nowotworową

63%

Chrapek E.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2016

|

vol. 16

|

issue 1

27-32

EN

Despite major advancements in the treatment of cancer in children that have increased significantly the chances of survival for underage patients, cancer remains a crisis situation for the patient and their family alike. The parents are forced to face a whole array of challenges ranging from ensuring permanent care, to invasive, long-term treatment, to dealing with financial problems and psychological issues. According to DSM-IV, cancer diagnosis in is a traumatising experience for a child that tends to result with development of post-traumatic stress symptoms. These and other symptoms of disrupted emotional functioning of a child may, in turn, threaten the parents’ ability to adapt to the new situation. The purpose of this paper is to analyse the results of studies related to the psychological difficulties experienced by parents of paediatric cancer patients and the social support they receive as well as the resources they use to cope in difficult situations. Results: A review of literature available on the subject confirmed an increased risk for psychopathology manifesting as depression, fear and trauma in this group of parents. The analysis of results obtained in different studies has demonstrated the level of aggravation of the aforementioned symptoms to depend on a whole number of variables, including the time from the child’s diagnosis. As the collected data highlight the importance of received support and the general ability to cope with stress for the emotional functioning of the mother or father in the course of the child’s illness, this necessitates important practical measures to be taken, with particular emphasis on planning therapy for this group of parents.

PL

Choć w leczeniu chorób nowotworowych u dzieci odnotowano znaczące postępy, a tym samym realnie wzrosły szanse na przeżycie nieletnich pacjentów, jest to wciąż sytuacja kryzysowa nie tylko dla chorego, lecz także dla jego rodziny. Rodzice stają bowiem w obliczu szeregu wyzwań, dotyczących m.in. stałej opieki nad dzieckiem, inwazyjnego i długotrwałego leczenia, problemów finansowych, jak również trudności natury psychologicznej. Zgodnie z klasyfikacją DSM-IV nowotwór zdiagnozowany u dziecka może być przeżyciem o charakterze traumatycznym i prowadzić do wystąpienia objawów stresu pourazowego. Te i inne symptomy zaburzonego funkcjonowania emocjonalnego dziecka mogą z kolei poważnie zagrażać adaptacji rodziców do nowej sytuacji. Celem artykułu jest analiza wyników badań dotyczących psychologicznych trudności rodziców dzieci chorych onkologicznie oraz wsparcia społecznego, które te osoby otrzymują, i stosowanych sposobów radzenia sobie w sytuacjach trudnych. Wnioski: Przegląd piśmiennictwa potwierdził zwiększone ryzyko wystąpienia objawów psychopatologicznych o obrazie depresji, lęku i traumy w omawianej grupie rodziców. Analiza wyników badań wykazała zależność poziomu nasilenia objawów od szeregu zmiennych, w tym od czasu, który upłynął od momentu diagnozy dziecka. Uzyskane dane podkreślają znaczenie wsparcia i umiejętności radzenia sobie ze stresem dla funkcjonowania emocjonalnego matki lub ojca podczas choroby dziecka. Stanowi to podstawę do ważnych działań praktycznych, ze szczególnym uwzględnieniem planowania terapii dla tej grupy rodziców.

16

Ocena wpływu stresu na obiektywnie i subiektywnie mierzoną jakość snu w populacji osób pracujących

63%

Kasperczyk J., Zembala-John J., Jośko-Ochojska J.

Annales Academiae Medicae Silesiensis

|

2022

|

issue 76

36-46

EN

WSTĘP: Wszechobecny stres ma wielokierunkowy wpływ na nasze zdrowie. Jednym ze szczególnie widocznych problemów, jakie generuje, są zaburzenia snu. Celem pracy była ocena wpływu subiektywnie ocenianego stresu na obiektywnie i subiektywnie mierzoną jakość snu oraz senność. MATERIAŁ I METODY: Metodą ankietową i aktygraficzną przebadano 179 zdrowych dorosłych osób w wieku 25–60 lat. Wykorzystano skalę senności Epworth (Epworth Sleepiness Scale – ESS), kwestionariusz jakości snu Pittsburgh (Pittsburgh Sleep Quality Index – PSQI) oraz rejestratory snu MotionWatch 8 wraz z oprogramowaniem MotionWare. Dane analizowano z wykorzystaniem programu Statistica 13.3. WYNIKI: Nasiloną senność zaobserwowano u 7,8% populacji, umiarkowaną u 15,1%, złą jakość snu u 29,7%. Średnie natężenie stresu oscylowało w granicach 3,1 pkt w 5-punktowej skali. Spośród badanych 27,4% doświadczało trudnych i przygnębiających problemów w życiu, z którymi jedynie 45,5% osób potrafiło sobie poradzić. Stres istotnie pogarszał jakość snu (PSQI) i wyniki badań aktygraficznych, trudne problemy w życiu przekładały się na pogorszenie jakości snu (PSQI), senność (ESS) oraz pogorszenie zapisu aktygraficznego. Na jakość snu, obniżenie senności oraz zapis aktygraficzny korzystnie wpływała umiejętność radzenia sobie ze stresem. WNIOSKI: Stres istotnie pogarsza jakość snu, w niewielkim stopniu wpływając na senność dzienną. Metody kwestionariuszowe wydają się lepsze od aktygrafii do monitorowania wpływu stresu na jakość snu. Popularyzacja technik radzenia sobie ze stresem wydaje się bardzo wskazana jako skuteczna metoda profilaktyki zaburzeń snu, zwłaszcza w populacji pracującej.

17

Physiotherapist's work at the Oncological Ward - stress and professional burnout

63%

Pieniążek M., Mańko G., Skupień J.

Medical Rehabilitation

|

2017

|

vol. 21(3)

35-42

PL

Wstęp: Na całym świecie notuje się obecnie coraz więcej zachorowań na różnego rodzaju nowotwory. Jest to problem, który może dotyczyć każdego człowieka – od dziecka po osoby starsze. Bezpośrednim ciężarem obarczony jest pacjent oraz jego najbliższe otoczenie, jednak w terapii bierze udział ogół personelu medycznego, który z zaangażowaniem stara się zrobić wszystko, aby polepszyć stan chorego. W procesie leczenia rola fizjoterapii jest niezbędna, a jej skuteczność udowodniona szeregiem badań naukowych. Ze względu na dużą liczbę godzin spędzonych z pacjentem, terapeuci mogą być narażeni na negatywne skutki pracy na tak wymagającym oddziale. Cel pracy: Celem badania było sprawdzenie subiektywnego odczucia fizjoterapeutów pracujących na Oddziale Onkologicznym odnośnie stresu i wypalenia zawodowego. Materiał i metoda: Wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem autorskiego kwestionariusza ankiety. Dane uzyskane od 60 fizjoterapeutów poddano analizie statystycznej. Wyniki: Większość określa pracę jako stresującą i obciążającą psychicznie. Prawie połowa ankietowanych uważa, że nie jest w grupie ryzyka osób zagrożonych wypaleniem zawodowym. Praca na tym oddziale jest wybierana z różnych powodów, co ma odzwierciedlenie w odczuciu obciążenia psychicznego. Wnioski: Praca na oddziale onkologicznym stwarza ryzyko pojawienia się stresu i wypalenia zawodowego u personelu medycznego.

EN

Introduction: There are now more and more cases of malignant tumors. This is a problem that can affect anyone − from a baby to the elderly. The direct burden is on the patient and his/her immediate surroundings, however, all medical staff are involved in therapy, and are committed to doing everything to improve the condition of a patient. In the treatment process, the role of physiotherapy is essential and its effectiveness has been demonstrated by a number of scientifi c studies. Due to the large number of hours spent with the patient, therapists may be exposed to the negative effects of working in such a demanding ward. Aim: The aim of this study was to examine the subjective perception of physiotherapists work at Oncological Wards on stress and burnout. Material and Methods: The diagnostic survey method was used via a questionnaire. Data from 60 physiotherapists were analysed statistically. Results: Most defi ne work as stressful and mentally demanding. Nearly half of respondents believe that they are not at risk of professional burnout. Work in this ward is chosen for various reasons, which is refl ected in the feeling of mental strain. Conclusions: Working in the Oncology Ward creates the risk of stress and burnout in medical staff. oncological physiotherapy, professional burnout, stress, oncological ward

18

Sen, bezsenność i jej leczenie - krótki przegląd aktualnej wiedzy ze szczególnym uwzględnieniem ziołolecznictwa

63%

Grabska-Kobyłecka I., Nowak D.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2014

|

vol. 10

|

issue 3

270-277

EN

Sleep accounts for one third of human life. Its quality and duration affect our daily functioning, mood, concentration, perception and, to a large extent, the condition of our health. Approximately 10% of the world population suffer from insomnia. This can be incidental insomnia, i.e. lasting a few days, short-term insomnia, i.e. lasting up to a month, or chronic insomnia, which lasts over a month. People react to stress with insomnia. Acute and chronic stress often cause insomnia. Individuals who experience stress often have increased muscle tone, heart rate and blood pressure, which cause problems with falling asleep. In order to prevent insomnia lasting over 2 weeks from becoming a chronic condition, pharmacological treatment should be introduced and, as always in the case of sleep disturbances, the patient should be familiarised with the issue of sleep hygiene. Sleep medicines can be taken no longer than 2 weeks (benzodiazepine receptor agonists) or 4 weeks (benzodiazepines) due to the risk of dependency. In the treatment of insomnia such medicines can be taken only 2-3 times a week or 10 times a month. Preparations containing magnesium, calcium, L-tryptophan, melatonin and vitamin B6 can be used as support medication. Among herbs valerian, hop and lemon balm have confirmed therapeutic properties. Recently the soporific effect of tart cherry has been increasingly discussed. The efficacy of other plants used to treat insomnia is questionable. What seems effective, on the other hand, is cognitive-behavioural therapy, mindfulness meditation, acupressure, acupuncture and tai chi. Yoga and relaxing massage are also helpful in combating stress and therefore indirectly insomnia as well.

PL

Sen wypełnia jedną trzecią ludzkiego życia. Od jego jakości i długości zależą funkcjonowanie w ciągu dnia, nastrój, koncentracja, spostrzegawczość i w dużej mierze stan zdrowia. Na bezsenność cierpi około 10% ludności na świecie. Może to być bezsenność przygodna, czyli trwająca kilka dni, krótkotrwała, trwająca do miesiąca, lub przewlekła - utrzymująca się ponad miesiąc. Ludzie reagują zaburzeniami snu na stres. Ostry i przewlekły stres staje się często przyczyną bezsenności. U osób, które odczuwają stres, obserwuje się zwiększone napięcie mięśniowe, przyspieszoną pracę serca i podwyższone ciśnienie krwi, powodujące problemy z zaśnięciem. Aby utrzymująca się ponad 2 tygodnie bezsenność nie przekształciła się w przewlekłą, należy wdrożyć leczenie farmakologiczne i - jak zawsze w sytuacji zaburzeń snu - zapoznać pacjenta z kwestią higieny snu. Lek nasenny, ze względu na ryzyko uzależnienia, może być przyjmowany nie dłużej niż 2 (agoniści receptora benzodiazepinowego) do 4 tygodni (benzodiazepiny). W leczeniu bezsenności przewlekłej leki te można stosować nie częściej niż 2-3 razy w tygodniu lub 10 razy w miesiącu. Lekami wspomagającymi mogą być preparaty zawierające magnez, wapń, L-tryptofan, melatoninę i witaminę B6. Z ziół udowodnione efekty terapeutyczne wywołują kozłek lekarski i chmiel oraz melisa lekarska. Ostatnio coraz więcej mówi się też o nasennym działaniu wiśni pospolitej. Skuteczność innych używanych w leczeniu bezsenności roślin jest wątpliwa. Efektywne wydają się natomiast: terapia poznawczo-behawioralna, medytacja uważności, akupresura, akupunktura i tai chi. W walce ze stresem, a pośrednio więc i z bezsennością, pomocne są też joga i masaż relaksacyjny.

19

Poczucie koherencji a style radzenia sobie ze stresem u kobiet po operacji usunięcia macicy

63%

Kurowska K., Zachulska E.

Current Gynecologic Oncology

|

2013

|

vol. 11

|

issue 1

42-54

EN

Introduction: Stress associated with inevitable hysterectomy affects an ever increasing number of women. A person’s ability to cope depends on individual predisposition which is closely related to sense of coherence (SOC) and individual coping style. Aim of paper: To define possible associations between SOC level and type of coping style in women after hysterectomy as a determinant of recovery and successful functioning in society and family. Material and methods: Analysis encompassed data of 97 women after hysterectomy, treated at the Department of Gynecology, Obstetrics and Pathology of Gestation at Dr Emil Warmiński Memorial Hospital, Bydgoszcz. SOC was assessed by Antonovsky SOC-29 questionnaire and effectiveness of coping was measured by Endler and Parker CISS questionnaire, in its Polish version developed by Szczepaniak, Strelau and Wrześniewski. Results: SOC score was within average limits (134.46 pts). High scores were noticed in the area of resourcefulness. Most patients presented “task-oriented” and “emotional” styles of coping with health problems. Patients with higher global SOC level usually resorted to task-oriented coping style while those with lower SOC level mostly resorted to emotional style. Conclusions: our results may be used to develop psychoeducational programs and to plan care of women at different stages of their treatment.

PL

Wstęp: Stres związany z koniecznością poddania się operacji usunięcia macicy dotyka coraz większej liczby kobiet. Umiejętność radzenia sobie z nim jest predyspozycją człowieka znacząco powiązaną z poczuciem koherencji i określonym stylem radzenia sobie ze stresem. Cel: Określenie związków pomiędzy poziomem poczucia koherencji a rodzajem preferowanych stylów radzenia sobie ze stresem po operacji usunięcia macicy, jako wyznacznika powrotu do zdrowia i właściwego funkcjonowania w społeczeństwie i rodzinie. Materiał i metoda badawcza: Przebadano 97 kobiet leczonych na Oddziale Ginekologii, Położnictwa i Patologii Ciąży Wielospecjalistycznego Szpitala Miejskiego im. dra Emila Warmińskiego w Bydgoszczy, w związku z wykonaniem u nich operacji usunięcia macicy. Poczucie koherencji ocenione było za pomocą kwestionariusza orientacji życiowej SOC-29 autorstwa Antonovsky’ego, a pomiar radzenia sobie w sytuacjach stresowych – kwestionariuszem CISS Endlera i Parkera, w polskiej adaptacji autorstwa Szczepaniaka, Strelaua i Wrześniewskiego. Wyniki: Poczucie koherencji mieściło się w przedziale wyników przeciętnych (134,46 pkt). Wysokie wartości osiągnięto w zakresie zaradności. Badane preferowały styl zadaniowy i emocjonalny radzenia sobie z problemem zdrowotnym. Osoby o wyższym poziomie globalnego poczucia koherencji (sens of coherence, SOC) częściej stosowały styl skoncentrowany na zadaniu, a badane o niższym poziomie preferowały styl emocjonalny. Wnioski: Otrzymane wyniki mogą posłużyć do opracowywania programów psychoedukacyjnych oraz planowania opieki nad kobietą, na różnych etapach stosowanej terapii.

20

Sprawność fizyczna i odpowiedź kortyzolu w ślinie na maksymalne, krótkotrwałe wysiłki zawodników z niepełnosprawnością intelektualną

63%

Obmiński Z., Opaszowski B.

Polish Journal of Sports Medicine

|

2020

|

vol. 36(4)

167-173

EN

Background. This study aimed to determine temporary changes in salivary C induced by short-lasting competitive efforts among athletes with Down syndrome Material and methods. 24 male athletes with mild intellectual disabilities participated in mul-tiregional athletic meeting. Eight participants with Down syndrome (DS) run on 100m, and 16 others without DS competed on 200 or 400m. All athletes were assessed for salivary cortisol responses to running . Specimens of saliva were sampled twice prior to the effort (-60 min, -2 min.) and 5 minutes after the runs. Cortisol levels (C) were determined in duplicates in all col-lected samples. Results. Athletes with DS demonstrated somewhat higher C at -60 min (12.0± 2.3 nM) than the others competed at 200m (10.6±1.5) and at 400m (9.7±1.5). At the end of the run, mean C values in the groups were related to the distance: 100m-10.4±1.8nM, 200m-11.9±1.1, 400m-12.8±0.7. Ranges of outcomes of the running time were varied and dependent on distances : at 100m : 19.1-24.6 seconds, at 200m: 34.7-40.4 s., and at 400m: 91.4-109.4 s. Conclusions. Non-invasive and non-stressful study procedure appeared to be diagnostic one for determination adrenal function under competitive stress among intellectual disabled athletes, however, lack of the similar observations in neutral, non-stressful conditions and small samples of participants are the main limitation of this study.

PL

Wstęp. Badanie miało na celu określenie tymczasowych zmian w ślinie wywołanych przez krótkotrwałe wysiłki startowe wśród sportowców z zespołem Downa. Materiał i metody. 24 sportowców płci męskiej z łagodną niepełnosprawnością intelektualną uczestniczyło w regionalnych zawodach lekkoatletycznych. Ośmiu uczestników z zespołem Downa (DS) startowało na dystansie 100m, a 16 innych bez DS rywalizowało na dystansach 200 lub 400m. Wszyscy sportowcy byli badani pod kątem odpowiedzi kortyzolu w ślinie na bieg. Próbki śliny pobrano dwa razy przed wysiłkiem (-60 min, -2 min.) i 5 minut po biegu. Poziom kortyzolu (C) określono w duplikatach we wszystkich pobranych próbkach. Wyniki. Zawodnicy z DS wykazali nieco wyższą wartość C 60 min przed biegiem (12,0± 2,3 nM) niż pozostali w tym samym terminie rywalizujący na 200m (10,6±1,5) i na 400m (9,7±1,5). Zakresy wyników czasu biegu były zróżnicowane i zależały od dystansu; 100m-10,4±1,8nM, 200m-11,9±1,1, 400m-12,8±0,7. Średnie wyniki czasu biegu były zróżnicowane: na 100m : 19,1-24,6 sekundy, na 200m: 34,7-40,4 s., a na 400 : 91,4-109,4 s. Wnioski. Nieinwazyjna i bezstresowa procedura badania wydawała się być pożyteczna diagnostycznie do oznaczania funkcji nadnerczy pod wpływem stresu startowego u sportowców niepełnosprawnych intelektualnie, jednak brak podobnych obserwacji w warunkach neutralnych oraz małe liczebności uczestników są głównym ograniczeniem badań.

Refine search results

Wybrane psychospołeczne uwarunkowania samooceny zysków i strat zasobów osobistych oraz oceny natężenia stresu u kobiet w okresie po urodzeniu dziecka

Poczucie stresu i niepełnosprawności głosu u pacjentów z dysfonią

Zastosowanie pomiarów fluorescencji chlorofilu w badaniach środowiskowych

Stres i obraz siebie wśród osób chorujących na stwardnienie rozsiane oraz wybrane pozytywne aspekty zmagania się z chorobą

Poziom wypalenia zawodowego wśród pielęgniarek pracujących w szpitalu

Strategie radzenia sobie ze stresem w opinii pielęgniarek

Jakość snu i zaburzenia depresyjne u księży Archidiecezji Katowickiej

Udział stresu w etiopatogenezie i przebiegu schizofrenii

Poziom odczuwanego stresu a satysfakcja z życia u sportowców akademickich

Postawy pielęgniarek wobec nieskutecznej reanimacji z powodu nagłego zatrzymania krążenia

Hope for success and styles of coping with stressful situations of women aged 25–35 experiencing domestic violence in marriage

Psychodermatologia – pogranicze dermatologii, psychiatrii i psychologii

Niefarmakologiczne strategie postępowania w zaburzeniach zachowania towarzyszących otępieniu

Stress, anxiety, depressive disorders, and somatisation among lawyers

Psychologiczne trudności, wsparcie społeczne oraz radzenie sobie ze stresem u rodziców dzieci z chorobą nowotworową

Ocena wpływu stresu na obiektywnie i subiektywnie mierzoną jakość snu w populacji osób pracujących

Physiotherapist's work at the Oncological Ward - stress and professional burnout

Sen, bezsenność i jej leczenie - krótki przegląd aktualnej wiedzy ze szczególnym uwzględnieniem ziołolecznictwa

Poczucie koherencji a style radzenia sobie ze stresem u kobiet po operacji usunięcia macicy

Sprawność fizyczna i odpowiedź kortyzolu w ślinie na maksymalne, krótkotrwałe wysiłki zawodników z niepełnosprawnością intelektualną