Search results

1

Gruczołowy rak szyjki macicy leczony operacyjnie – czynniki prognostyczne i wyniki leczenia

100%

Bodzek M., Szatkowski W., Jasiówka M., Karolewski K., Klimek M.

Current Gynecologic Oncology

|

2017

|

vol. 15

|

issue 1

68-77

EN

Aim of the study: Analysis of prognostic factors and treatment outcomes in patients with adenocarcinoma of the cervix treated by surgery. Material and methods: Data of 120 cervical adenocarcinoma patients treated in years 1985–2007 at the Department of Gynecologic Oncology of the Cancer Center, Division in Krakow were analyzed in detail. All patients were treated with primary surgery. The results of combination therapy were evaluated at the first follow-up appointment (6 weeks – 3 months) after completing adjuvant radiotherapy, based on a clinical examination and imaging tests. Progression-free survival and the 5-year survival rate were assumed as the criteria to evaluate the effectiveness of therapy. Survival probability was calculated with Kaplan–Meier estimate. Peto’s log-rank test was used to determine the statistic significance of the obtained differences, and the Cox hazard model was applied to assess the impact of given risk factors on patient mortality. Results: The 5-year survival rate in the group of 120 cervical adenocarcinoma patients was 74.3%. Thirty-two patients (26.6%) suffered a relapse. The average progression-free survival was 24.6 months, and median progression-free survival – 27 months. Multivariate analysis demonstrated a statistically significant detrimental effect of menopause, comorbidities, lymphovascular space invasion, and metastasis to pelvic lymph nodes on overall survival. Conclusions: Primary surgery is an effective method of treatment for patients with stage IA and IB cervical adenocarcinoma. Multivariate analysis showed a negative impact on overall survival of the following factors: menopause, comorbidities, lymphovascular space invasion, and metastasis to pelvic lymph nodes.

PL

Cel pracy: Analiza czynników prognostycznych oraz wyników leczenia chorych z gruczołowym rakiem szyjki macicy leczonych operacyjnie. Materiał i metody: Szczegółowej analizie poddano grupę 120 pacjentek z gruczołowym rakiem szyjki macicy leczonych w latach 1985–2007 w Klinice Ginekologii Onkologicznej Centrum Onkologii, Oddział w Krakowie. Wszystkie chore poddano pierwotnie leczeniu operacyjnemu. Wyniki leczenia skojarzonego oceniano podczas pierwszej kontroli (od 6 tygodni do 3 miesięcy) po zakończeniu uzupełniającej radioterapii na podstawie badania klinicznego i badań obrazowych. Jako kryterium oceny skuteczności leczenia przyjęto czas do progresji choroby oraz przeżycia 5-letnie. Prawdopodobieństwo przeżycia oszacowano metodą Kaplana–Meiera. W celu oceny istotności statystycznej prezentowanych w wynikach różnic posłużono się testem log-rank według Peto, a w celu oceny wpływu czynników na ryzyko zgonu – modelem hazardu Coxa. Wyniki: Odsetek przeżyć całkowitych 5-letnich w grupie 120 chorych z gruczołowym rakiem szyjki macicy wyniósł 74,3%. U 32 pacjentek (26,6%) wystąpił nawrót choroby nowotworowej. Średni czas do progresji wyniósł 24,6 miesiąca, a mediana czasu do progresji – 27 miesięcy. Analiza wielocechowa wykazała znamienny statystycznie negatywny wpływ menopauzy, chorób współistniejących, zajęcia naczyń limfatycznych i krwionośnych oraz przerzutów do węzłów chłonnych miednicznych na czas przeżycia całkowitego. Wnioski: Pierwotne leczenie chirurgiczne jest skuteczną metodą leczenia chorych z gruczołowym rakiem szyjki macicy w stopniach IA i IB. W analizie wieloczynnikowej niekorzystny wpływ na przeżycia mają: obecność menopauzy, choroby współistniejące, zatory z komórek raka w naczyniach limfatycznych oraz przerzuty w węzłach chłonnych miednicy mniejszej.

2

Powikłania radio- i radiochemioterapii uzupełniającej u chorych operowanych z powodu nowotworów dużych gruczołów ślinowych

100%

Kordzińska-Cisek I., Grzybowska-Szatkowska L.

Otolaryngologia Polska

|

2019

|

vol. 73(3)

26-31

PL

Cel: Celem pracy była retrospektywna analiza czynników wpływających na powstanie i nasilenie wczesnego i późnego odczynu popromiennego oraz jego częstość występowania u pacjentów po radio- lub radiochemioterapii uzupełniającej w raku ślinianek. Materiał i metody: Do analizy włączono pacjentów napromienianych w latach 2006–2016 – 113 z wczesnym i 91 z późnym odczynem popromiennym. Przeanalizowano częstość ostrego odczynu popromiennego ze strony śluzówek, czas jego wystąpienia, nasilenie, czas gojenia, a także częstość występowania późnego odczynu popromiennego ze strony skóry i tkanki podskórnej. Zidentyfikowano czynniki mogące mieć wpływ na powstanie i nasilenie odczynu. Wyniki: Nasilenie ostrego oraz obecność późnego odczynu popromiennego nie wpływają na przeżycie całkowite. Na nasilenie ostrego odczynu popromiennego ze strony śluzówek wpływają dawki: w obszarze loży po guzie oraz w obszarze węzłowym. Nasilenie wczesnego odczynu popromiennego jest większe u mężczyzn, chorych bardziej zaawansowanych (wyższe T oraz N+ w skali TNM), napromienianych na większy obszar oraz tych, u których zastosowano planowanie dwuwymiarowe i uzupełniającą radiochemioterapię. Późny odczyn ze strony skóry i tkanki podskórnej dominował u chorych napromienianych na obszary węzłowe oraz u tych, u których występowało większe nasilenie wczesnego odczynu popromiennego. Wnioski: Uzupełniająca radioterapia lub radiochemioterapia w raku ślinianek wiąże się z akceptowalną toksycznością, która pozostaje bez wpływu na przeżycie całkowite

3

Czynniki determinujące jakość życia u pacjentów poddanych radykalnym zabiegom operacyjnym z powodu nowotworów złośliwych odbytnicy

100%

Błaszkowski T., Kładny J., Al-Amawi T., Kaczmarek K., Kwietniak M., Wojtasik P., Halczak M., Michalak T., Jezierski K., Chmialak M.

Polish Journal of Surgery

|

2021

|

vol. 93

|

issue 3

1-9

PL

Wprowadzenie: Rak odbytnicy jest jednym z najczęściej występujących nowotworów złośliwych w krajach wysoko rozwiniętych. Jednak, pomimo coraz lepszej diagnostyki przedoperacyjnej, dostosowywania technik chirurgicznych do położenia i zaawansowania nowotworu, skojarzenia leczenia operacyjnego z terapią neoadjuwantową oraz leczeniem uzupełniającym, wystandaryzowanych badań kontrolnych, nadal nie uzyskano w Polsce satysfakcjonujących wyników dotyczących odległych przeżyć. Ponadto, efekty zastosowanej terapii niejednokrotnie znacznie odbiegają od tych oczekiwanych przez pacjentów oraz prowadzących ich lekarzy. Cel: Celem niniejszej pracy jest ocena efektów leczenia nowotworów odbytnicy wśród pacjentów Kliniki Chirurgii Ogólnej i Onkologicznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie. Analizie poddany został wpływ licznych czynników na pooperacyjną jakość życia. Materiał i metody: W latach 2007–2015 w ramach Kliniki Chirurgii Ogólnej i Onkologicznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie wykonano 263 radykalne zabiegi resekcyjne u pacjentów z rozpoznanym nowotworem złośliwym odbytnicy. Retrospektywnie, na podstawie historii chorób, utworzono bazę danych obejmującą szereg danych klinicznych. W Urzędzie Stanu Cywilnego uzyskano informację o datach zgonów części chorych. Do 120 żyjących osób wysłano ankietę uzupełniającą dane kliniczne oraz standaryzowane formularze oceny jakości życia (EORTC QLQ – C30 oraz CR29). Z częścią pacjentów, którzy nie odpowiedzieli na ankiety, przeprowadzono rozmowę telefoniczną. Ostatecznie zebrano dane od 90 osób, co stanowi 75% pacjentów włączonych do badania. Jakość życia pacjentów oszacowano, wykorzystując przewodniki oceny kwestionariuszy EORTC. Wyniki: Jakość życia chorych w największym stopniu uległa pogorszeniu w wyniku dysfunkcji anorektalnej. Nietrzymanie gazów i stolca, parcia naglące oraz trudności z wypróżnieniami wykazano przede wszystkim u pacjentów poddanych niskiej resekcji odbytnicy oraz naświetlaniu. Osoby poddane radioterapii, na skutek przetrwałego zespołu niskiej resekcji odbytnicy, zmuszone były do częściowego lub całkowitego wycofania się z aktywności zawodowej oraz ograniczenia realizacji swoich zainteresowań. Pogorszeniu uległy również ich kontakty z rodziną, przyjaciółmi i znajomymi. Obecność stomii jelitowej w istotny sposób wpłynęła na pogorszenie odbioru obrazu własnego ciała. Nie stwierdzono jednak związku pomiędzy istnieniem przetoki a innymi aspektami codziennego życia pacjentów, łącznie z funkcjonowaniem w rolach życiowych i społecznych. Wnioski: Z uwagi na akceptowalną pooperacyjną jakość życia pacjentów z przetoką oraz liczne niedoskonałości technik prowadzących do zaoszczędzenia aparatu zwieraczowego, operacje skutkujące wyłonieniem stomii nie powinny być traktowane jako ostateczność, a w przypadku guzów dolnej części odbytnicy z niezajętymi zwieraczami, należałoby rozważać je jako metody alternatywne do przedniej niskiej resekcji.

4

Możliwości zastosowania radioterapii w leczeniu nawrotu w pochwie u chorych z nowotworami narządu rodnego

100%

Biedka M., Kuźba-Kryszak T., Koper K.

Current Gynecologic Oncology

|

2016

|

vol. 14

|

issue 4

222-230

EN

A major problem in cancer treatment is disease recurrence, i.e. a situation in which the standard procedures turned out to be ineffective and the previously used therapy significantly limits its next use. Vaginal recurrence is found in 2.4–15% of patients with uterine cancer. For large recurrent tumors radical treatment involves surgical pelvic exenteration. However, indications for this procedure are significantly limited; in addition, it is associated with a high risk of complications and a significantly compromised quality of life. For this reason, brachytherapy and/or another course of radiotherapy are administered, which until recently were used as a further-line treatment option or as palliative care. Over the last few years extension of indications for radiotherapy and brachytherapy has been noted due to the dynamic development of new techniques for planning and conducting treatment. These allow for the irradiation of the target volume which causes radiation-related reactions that are acceptable for the patient while protecting critical organs. The introduction of new therapeutic devices allowed for the use of different treatment techniques, including intensity-modulated radiation therapy, image-guided radiotherapy, RapidArc, tomotherapy, intraoperative radiotherapy and stereotactic body radiotherapy, which contributed to a significant increase in the role of repeat radiotherapy. One needs to remember about the possibilities of systemic treatment, although it is usually palliative in nature. Brachytherapy may be considered for the treatment of recurrent disease if the lesions are located in the region of the vagina or vaginal stump or if infiltration is found in the parametria; in other situations treatment combined with external beam radiotherapy should always be considered. The choice of brachytherapy method depends on the location of the lesion and the extent of infiltration. If the infiltration is up to 5 mm deep, intracavitary brachytherapy is performed. If the infiltration is deeper, the use of interstitial brachytherapy is indicated.

PL

Jednym z poważnych problemów w leczeniu onkologicznym są nawroty choroby, czyli przypadki, w których standardowe procedury okazały się nieskuteczne, a uprzednio przeprowadzona terapia znacznie ograniczyła możliwość jej ponownego wykorzystania. Nawrót w pochwie stwierdza się u 2,4–15% chorych na nowotwory narządu rodnego. W przypadku dużych nawrotowych guzów leczenie o założeniu radykalnym jest chirurgiczne i wiąże się z wytrzewieniem miednicy. Wskazania do tego zabiegu są jednak istotnie ograniczone, a ponadto jest on obarczony wysokim ryzykiem powikłań i znacznego pogorszenia jakości życia. Dlatego wykorzystuje się brachyterapię i/lub powtórną radioterapię, do niedawna jako leczenie kolejnego rzutu albo leczenie paliatywne. W ostatnich latach obserwuje się poszerzenie wskazań do radioterapii i brachyterapii – ze względu na dynamiczny rozwój nowych technik planowania i realizacji leczenia, które pozwoliły na napromienianie obszarów tarczowych przy akceptowanym przez pacjenta poziomie odczynów popromiennych, a jednocześnie umożliwiły ochronę narządów krytycznych. Wprowadzenie nowych aparatów terapeutycznych pozwoliło na stosowanie różnych technik leczenia, m.in. radioterapii z modulacją intensywności wiązki, radioterapii sterowanej obrazem, RapidArc, tomoterapii, radioterapii śródoperacyjnej i radioterapii stereotaktycznej, co wpłynęło na znaczący wzrost roli powtórnej radioterapii. Należy pamiętać o możliwościach leczenia systemowego, choć na ogół ma ono charakter paliatywny. O wykorzystaniu brachyterapii w leczeniu nawrotu można pomyśleć, gdy zmiany są zlokalizowane w okolicy pochwy lub jej kikuta albo gdy naciek obejmuje przymacicza; w innych sytuacjach zawsze należy rozważyć leczenie skojarzone z radioterapią wiązką zewnętrzną. Wybór metody brachyterapii zależy od lokalizacji zmiany i wielkości nacieku. Gdy grubość nacieku wynosi do 5 mm włącznie, przeprowadza się brachyterapię dojamową; gdy naciek tę grubość przekracza, wskazane jest zastosowanie brachyterapii śródtkankowej.

5

Analiza retrospektywna zaburzeń czynności tarczycy po wielomodalnym leczeniu nowotworów głowy i szyi

100%

Malik J., Sharma A., Monga S., Alam S., Joshi A., Rasool S., Bahadur S.

Polski Przegląd Otorynolaryngologiczny

|

2020

|

vol. 9(3)

17-22

PL

Cel: Niniejsze badanie ma na celu określenie występowania przypadków niedoczynności tarczycy wywołanej promieniowaniem po leczeniu radioterapią wyłączną lub w skojarzeniu z zabiegiem chirurgicznym/chemioterapią u pacjentów z nowotworem regionu głowy i szyi. Metody: Przeprowadziliśmy nierandomizowane retrospektywne badanie, w którym wzięło udział 100 pacjentów z nowotworem regionu głowy i szyi, u których zastosowano radioterapię wyłączną, radioterapię pooperacyjną lub radioterapię w połączeniu z chemioterapią. W okresie wyjściowym, a także w trakcie dalszej 6-miesięcznej obserwacji, zbadano wartości: TSH, T3 oraz T4. Określono, że subkliniczna niedoczynność tarczycy charakteryzuje się wartością TSH > 4 mU/l, zaś wartość klinicznej niedoczynności tarczycy wynosi TSH > 10 mU/l ze zmniejszoną ilością T3 i T4. Wyniki: Pod koniec 2-letniej obserwacji, spośród 100 pacjentów, 73 osoby znajdowały się w stanie eutyreozy, u 21% rozpoznano subkliniczną niedoczynność tarczycy, zaś u 6% zdiagnozowano kliniczną niedoczynność tarczycy. Częstość występowania subklinicznej postaci niedoczynności tarczycy w grupie, w której wdrożono leczenie oparte na zabiegu chirurgicznym połączonym z radioterapią, oraz w grupie, w której zastosowano wyłączną radioterapię, wynosiła odpowiednio: 22,3% i 50%. Częstość występowania klinicznej postaci niedoczynności tarczycy w grupie, w której wdrożono leczenie oparte na zabiegu chirurgicznym połączone z radioterapią, oraz w grupie, w której zastosowano wyłączną radioterapię, wynosiła odpowiednio: 6,5% i zero. Wnioski: Częstotliwość występowania niedoczynności tarczycy jest wysoka u pacjentów cierpiących na nowotwory regionu głowy i szyi otrzymujących radioterapię. Ryzyko jest wyższe u osób, u których wykonuje się zabieg chirurgiczny w połączeniu z radioterapią. W świetle powyższych faktów zaleca się regularne badanie czynności tarczycy.

6

Nowoczesne techniki napromieniania w leczeniu nowotworów rejonu Głowy i Szyi

100%

Kiprian D.

|

PL

Radioterapia (obok chirurgii) stanowi niezmiennie podstawową metodę leczenia chorych na nowotwory narządów Głowy i Szyi. Ze względu na istnienie w rejonie Głowy i Szyi wielu struktur krytycznych, w celu ich oszczędzenia i zmniejszenia odczynów popromiennych konieczne jest stosowanie precyzyjnych technik napromieniania takich jak: technika konformalną 3D oraz techniki wysokokonformalne. Do technik wysokokonformalnych zaliczamy: technikę modulacji intensywności wiązki napromieniania IMRT (IMRT – ang. intensity modulated radiation therapy), napromienianie stereotaktyczne oraz napromienianie wiązka protonową. Wszystkie te techniki są już dostępne w Polsce i dają możliwość stosowania bardziej agresywnej terapii w celu poprawy wyników leczenia i zmniejszenia jego skutków ubocznych, co przekłada się na poprawę komfortu życia chorych.

7

Skutki uboczne radioterapii nowotworów głowy i szyi. Metody leczenia odczynów popromiennych w jamie ustnej

100%

Czerżyńska M., Orłow P., Choromańska M.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2017

|

vol. 13

|

issue 1

53-62

EN

Due to painless nature and poorly specific symptoms, such as hoarseness or sore throat, head and neck cancers are usually diagnosed when the disease is locally advanced. A typical patient is older than 50 years. Low social awareness concerning the occurrence of these cancers and rare appointments with specialist physicians escalate the problem. As a result, patients usually seek medical advice when the disease is advanced and prognosis poor. The risk of these cancers increases by regular consumption of weak alcoholic beverages, cigarette smoking and infection with human papilloma virus. The head and neck location, which is a richly vascularised and innervated anatomic region, necessitates the application of highly specialised treatment, i.e. intensitymodulated radiation therapy. Radiation reactions can be divided into early (acute) and late (chronic) based on the time of occurrence. Early reactions include inflammation and fibrosis of the oral mucosa. Late reactions are more troublesome and persistent. They include: mandible necrosis or permanent impairment of salivary gland secretory function. The most common adverse effects of radiotherapy include mucositis. Patients irradiated for head and neck cancers usually suffer from persistent oral mucosa dryness that requires particular care and hygiene. Preventive measures in patients undergoing radiotherapy include: systematic plaque removal, using high-fluoride agents for oral hygiene, following a low-sugar diet and regular dental check-ups.

PL

Nowotwory głowy i szyi wykrywane są w momencie dużego zaawansowania miejscowego, ze względu na bezbólowy charakter oraz mało specyficzne objawy, tj. chrypkę czy ból gardła. Chorują głównie osoby po 50. roku życia. Niska świadomość społeczna dotycząca występowania nowotworów głowy i szyi w połączeniu z rzadkimi wizytami u specjalistów potęgują problem. W efekcie do lekarzy zgłaszają się pacjenci ze źle rokującą chorobą, w bardzo zaawansowanym stadium. Ryzyko jej wystąpienia zwiększa regularne picie alkoholu niskoprocentowego, palenie tytoniu oraz zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego. Lokalizacja nowotworów głowy i szyi w bogato ukrwionym i unerwionym rejonie anatomicznym wymusza stosowanie wysoce specjalistycznego leczenia, tj. intensywnej modulacji wiązki promieniowania w radioterapii. Odczyny popromienne ze względu na czas ujawnienia dzielą się na wczesne (ostre) oraz późne (przewlekłe). Do odczynów wczesnych zaliczane są zapalenie i zwłóknienie błony śluzowej jamy ustnej. Odczyny późne są bardziej dokuczliwe i trwałe – są to m.in. martwica żuchwy czy trwałe uszkodzenie funkcji wydzielniczej ślinianek. Do najczęściej występujących skutków ubocznych radioterapii należy zapalenie błony śluzowej (mucositis). Pacjenci po radioterapii nowotworów głowy i szyi zmagają się ze stale utrzymującą się suchością błony śluzowej jamy ustnej, która wymaga szczególnej pielęgnacji i higieny. Działania profilaktyczne u osób poddawanych radioterapii obejmują: systematyczne usuwanie płytki nazębnej, stosowanie środków do higieny jamy ustnej z dużą zawartością fluoru, utrzymywanie reżimu diety niskocukrowej, regularne badania kontrolne w gabinecie stomatologicznym.

8

Czy w leczeniu raka jajnika, np. u pacjentek ze wznową lokalną albo w węzłach chłonnych, jest miejsce dla radioterapii?

100%

Klimek M., Kojs Z.

Current Gynecologic Oncology

|

2018

|

vol. 16

|

issue 2

75-81

EN

Of all gynecologic cancers, ovarian cancer is the most lethal. The lack of effective primary prophylaxis and initially noncharacteristic symptoms make ovarian cancer most often diagnosed in high stages. Most patients either have or are at high risk for intraperitoneal dissemination and are therefore not ideal candidates for locoregional treatment, such as irradiation. The 5-year survival rate does not exceed 50%. In the years preceding the introduction of platinum-based chemotherapy, and later taxane-based chemotherapy, radiotherapy was used as an adjuvant treatment. The techniques of irradiation of the entire abdominal cavity used at that time were burdened with significant toxicity. The results of studies comparing tolerance and survival after whole abdominal radiotherapy and chemotherapy did not show the superiority the former. The introduction of new cytostatics ultimately contributed to the fact that chemotherapy became the basic treatment after surgery and in recurrent ovarian cancer. The emergence of new radiotherapy techniques: intensity modulated radiation therapy (IMRT), volumetric modulated arc therapy (VMAT), stereotactic body radiation therapy (SBRT), enabling precise modulation of dose distribution within the tumor or volume of high risk tissues, with simultaneous sparing of critical organs, have contributed to the re-growth of interest in radiotherapy in patients with ovarian cancer. Recent reports indicate usefulness of radiotherapy in patients with localized relapses, especially nodal ones, and as palliative care.

PL

Spośród wszystkich nowotworów złośliwych narządu rodnego najczęstszą przyczynę zgonów stanowi rak jajnika. Brak skutecznej profilaktyki pierwotnej i początkowo niecharakterystyczne objawy powodują, że nowotwór ten rozpoznawany jest najczęściej w wysokich stopniach zaawansowania. U większości chorych można zaobserwować szerzenie się nowotworu wewnątrzotrzewnowo albo istnieje wysokie ryzyko takiego rozsiewu, co sprawia, że pacjentki te nie są idealnymi kandydatkami do lokoregionalnego leczenia, jakim jest napromienianie. Odsetek 5-letnich przeżyć chorych z rakiem jajnika nie przekracza 50%. W latach poprzedzających wprowadzenie chemioterapii opartej na pochodnych platyny, a później na taksanach radioterapię stosowano jako leczenie uzupełniające. Ówczesne techniki napromieniania całej jamy brzusznej obciążone były znaczną toksycznością, a część badań porównujących tolerancję i przeżycia po napromienianiu całej jamy brzusznej i po chemioterapii nie wykazała wyższości radioterapii. Pojawienie się kolejnych cytostatyków sprawiło, że podstawowym leczeniem po zabiegu operacyjnym czy nawrocie raka jajnika stała się chemioterapia. Wprowadzenie nowych technik radioterapii: wiązką intensywnie modulowaną – intensity modulated radiation therapy (IMRT), objętościowo modulowanej łukowej – volumetric modulated arc therapy (VMAT) i stereotaktycznej – stereotactic body radiation therapy (SBRT), umożliwiających precyzyjne modulowanie rozkładu dawki w obrębie nowotworu lub objętości tkanek wysokiego ryzyka z równoczesnym oszczędzeniem narządów krytycznych, przyczyniło się do ponownego wzrostu zainteresowania stosowaniem radioterapii u chorych z rakiem jajnika. Aktualne doniesienia wskazują na przydatność radioterapii w przypadku zlokalizowanych nawrotów, zwłaszcza węzłowych, i w ramach leczenia paliatywnego.

9

Szkliwiak zatoki szczękowej – opis przypadku

88%

Łapienis M., Kaczmarczyk D., Zimmer-Nowicka J., Niedźwiecka I., Jesionek-Kupnicka D., Morawiec-Bajda A.

Polish Journal of Otolaryngology

|

2008

|

vol. 62

|

issue 6

784-786

EN

Ameloblastoma (adamantinoma) is a benign neoplasm deriving from the enamel organ. Its etiology has not been ultimately determined. It constitutes about 1% of all head and neck tumours, and about 11% of teeth-originating tumours. Usually it occurs in the mandible near premolar and molar teeth, more rarely in its anterior part. About 20% of described cases of ameloblastoma relate to the jaw, its very rare location is gingiva or cheak tunica mucosa. The essay presents a case of ameloblastoma of a maxillary sinus in a 65-year-old man. The diagnostic and treatment algorithm in ameloblastoma is discussed.

10

Diagnostyka i leczenie raka piersi u kobiet w ciąży

88%

Żyromska A., Adamczak-Sobczak M., Szablewska S.

Current Gynecologic Oncology

|

2017

|

vol. 15

|

issue 2

120-128

EN

Rak piersi współistniejący z ciążą stanowi 10–20% wszystkich nowotworów piersi u kobiet poniżej 30. roku życia. Jego diagnostyka i leczenie wymagają uwzględnienia ryzyka poszczególnych metod postępowania dla zarodka lub płodu. Za badania bezwzględnie przeciwwskazane w ciąży uważa się tomografię komputerową i pozytonową tomografię emisyjną. Standardem leczenia jest zabieg operacyjny: mastektomia radykalna, którą można przeprowadzić na każdym etapie ciąży, lub operacja oszczędzająca pierś, zalecana wyłącznie w III trymestrze. Chemioterapię opartą na doksorubicynie i antracyklinach uważa się za względnie bezpieczną w II i III trymestrze. Przeciwwskazane są: leczenie hormonalne, stosowanie trastuzumabu i bifosfonianów. Szczególne ograniczenia dotyczą stosowania radioterapii. Skutki wewnątrzmacicznej ekspozycji na promieniowanie zależą od okresu ciąży, dawki promieniowania oraz mocy dawki. Narażenie na promieniowanie w okresie preimplantacji może prowadzić do śmierci zarodka lub popromiennej karcynogenezy. W okresie organogenezy istnieje ryzyko opóźnienia wzrostu płodu oraz powstania malformacji narządowych. Ekspozycja na promieniowanie pomiędzy 8. a 25. tygodniem ciąży wiąże się z ryzykiem rozwoju upośledzenia umysłowego, mikrocefalii i karcynogenezy. Powyżej 25. tygodnia ciąży stwarza wyłącznie ryzyko karcynogenezy. Oszacowano, że zastosowanie u kobiet ciężarnych terapeutycznych dawek radioterapii na obszar klatki piersiowej wiąże się z niedopuszczalną ekspozycją płodu na promieniowanie. Jedyną metodą napromieniania dopuszczalną w ciąży, w I i II trymestrze, jest śródoperacyjna radioterapia wiązką elektronową na obszar loży po guzie piersi. Decyzja o podjęciu i kontynuacji leczenia onkologicznego u ciężarnych kobiet powinna być poprzedzona szczegółową analizą potencjalnych korzyści i ryzyka oraz uwzględniać wolę pacjentki.

PL

Pregnancy-associated breast cancer accounts for 10–20% of all breast cancers in women under the age of 30 years. The diagnosis and treatment of this type of cancer require an assessment of the risk of different management methods for the embryo or fetus. Computed tomography and positron emission tomography are absolutely contraindicated in pregnancy. Surgical management, i.e. radical mastectomy, which may be performed at any stage of pregnancy, or breast conserving treatment, which is recommended only in the third trimester, is standard treatment. Doxorubicin/anthracycline-based chemotherapy is considered relatively safe in the second and the third trimester. Hormonal treatment, trastuzumab and bisphosphonates are contraindicated. Special restrictions have been introduced for radiation therapy. The consequences of intrauterine exposure to radiation depend on the stage of pregnancy, radiation dose and dose rate. Preimplantation radiation can cause death of the embryo or radiation-induced carcinogenesis. There is a risk of delayed fetal growth and organ malformations in the period of organogenesis. Exposure to radiation between 8 and 25 weeks gestation is associated with the risk of intellectual disability, microcephaly and carcinogenesis. Exposure after 25 weeks gestation is associated only with the risk of carcinogenesis. It was estimated that targeting the chest with therapeutic radiation doses during pregnancy causes unacceptable fetal exposure to radiation. Electron beam intraoperative irradiation of the breast tumor bed is the only acceptable radiation method in the first and the second trimester. The decision on initiation and continuation of cancer therapy in a pregnant patient should be based on a detailed analysis of potential benefits and risks as well as patient’s will.

11

Szkliwiak zatoki szczękowej – opis przypadku

88%

Łapienis M., Kaczmarczyk D., Zimmer-Nowicka J., Niedźwiecka I., Jesionek-Kupnicka D., Morawiec-Bajda A.

Otolaryngologia Polska

|

2008

|

vol. 62(6)

784-786

PL

Ameloblastoma (adamantinoma) is a benign neoplasm deriving from the enamel organ. Its etiology has not been ultimately determined. It constitutes about 1% of all head and neck tumours, and about 11% of teeth-originating tumours. Usually it occurs in the mandible near premolar and molar teeth, more rarely in its anterior part. About 20% of described cases of ameloblastoma relate to the jaw, its very rare location is gingiva or cheak tunica mucosa. The essay presents a case of ameloblastoma of a maxillary sinus in a 65-year-old man. The diagnostic and treatment algorithm in ameloblastoma is discussed.

12

Zaawansowany mięsak maziówkowy o długotrwałym przebiegu – opis przypadku i przegląd piśmiennictwa

88%

Jagiełło-Wieczorek E.

OncoReview

|

2013

|

vol. 3

|

issue 4

264-269

EN

We present the case of a 18-year-old man, who was admitted to the Maria Sklodowska-Curie Memorial Cancer Centre and Institute of Oncology in Warsaw in 2007 year after non-radical resection of synovial sarcoma located in right axilla. The staging was established as unifocal limited disease after diagnostic procedures. The patient was treated with combined therapy consists of neoadiuvant chemotherapy, radiotherapy, surgery and adjuvant chemotherapy. In 2009 year we noted locoregional recurrence of disease and after dissemination to the lungs and locoregional recurrence was diagnosed again. Eight line of chemotherapy was given and a number of metastasectomy of lungs was performed because of recurrence of pulmonary metastases. At present on the grounds of progression of disease – metastases to bones and recurrence of metastases to lungs patient is receiving a new drug – pazopanib, as non-standard therapy. As a result of this therapy a thirteen months stabilisation of disease is achieved.

PL

W pracy opisano przypadek 18-letniego mężczyzny, który zgłosił się do Centrum Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie w 2007 r. po nieradykalnej operacji wycięcia mięsaka maziówkowego w okolicy prawego dołu pachowego. Po przeprowadzeniu diagnostyki określającej zaawansowanie miejscowe i wykluczeniu rozsiewu procesu nowotworowego pacjenta zakwalifikowano do leczenia skojarzonego pod postacią chemioterapii neoadiuwantowej, radioterapii, leczenia chirurgicznego i uzupełniającej chemioterapii. W 2009 r. doszło do wznowy miejscowej, a w kolejnych latach do rozsiewu choroby do płuc oraz do następnej wznowy miejscowej. Pacjent otrzymał łącznie 8 linii chemioterapii i został poddany kilku metastazektomiom z powodu nawrotowych przerzutów do płuc. Obecnie z powodu progresji choroby, pod postacią przerzutów do kości i nawrotu przerzutów do płuc, pacjent jest leczony nowo zarejestrowanym lekiem w terapii mięsaków – pazopanibem, w ramach chemioterapii niestandardowej, w której wyniku uzyskano trwającą już 13 miesięcy stabilizację choroby.

13

Leczenie zaawansowanego raka krtani i krtaniowej części gardła – przegląd literatury i doświadczenia własne

88%

Krawczyk P., Osuch-Wójcikiewicz E., Majszyk D., Bruzgielewicz A., Niemczyk K.

Polski Przegląd Otorynolaryngologiczny

|

2018

|

vol. 7(2)

25-30

PL

Aż 70–85% nowotworów krtani i krtaniowej części gardła jest rozpoznawanych w wysokim stadium zaawansowania, stanowiąc duże wyzwanie diagnostyczno-terapeutyczne i wpływając na złe wyniki leczenia. Chorzy ze zmianami zaawansowanymi, w stadium III i IV, kwalifikowani są do pierwotnego leczenia chirurgicznego lub chemioradioterapii – w zależności od stopnia zaawansowania choroby, czynników złego rokowania i preferencji chorego. Brakuje jednak wypracowanych wiarygodnych standardów kwalifikacji do leczenia, które pozwoliłyby na ustanowienie jednolitych zaleceń terapeutycznych oraz poprawę wyników leczenia w tej grupie chorych.

14

Zastosowanie radioterapii i radiochirurgii stereotaktycznej w leczeniu chorych na glejakomięsaki mózgu – doniesienie wstępne

75%

Napieralska A., Blamek S.

Annales Academiae Medicae Silesiensis

|

2014

|

vol. 68

|

issue 5

315– 322

EN

AIM The aim of the work is to evaluate the results of the treatment of gliosarcoma according to the applied therapeu-tic methods. MATERIAL AND METHODS 43 patients (15 women and 28 men) aged 21 to 80 years were treated for brain gliosarcoma in the years 2002– –2014 in Institute of Oncology in Gliwice. In 22 cases the tumor was located in one lobe, in 20 at least two lobes of the brain were occupied. The initial diameter of the tumor, assessed in 22 patients (CT/MRI), ranged from 2 to 8 cm (median 5). Surgery was the primary treatment in 42 cases. Radiotherapy was performed in 35 patients (81.4 %), in 16 radical (median TD = 60 Gy, 12 cases of radiochemotherapy with temozolomide), in 12 palliative (median TD = 20 Gy), in 7 palliative combined with a stereotactic boost (median TD of boost 9.5 Gy, range: 6–15 Gy). 28 patients had regular check-ups. In 20 recurrence of the tumor was found. In the treatment of the recurrence, radiotherapy was used in 9 patients (in 6 patients combined with surgery; in 7 stereotactic radiotherapy (TD = 8–16 Gy, fd = 6–10 Gy), in 2 surgical treatment. RESULTS The follow-up ranged from 1.3 to 74 months. 32 patients died due to disease progression. The median survival for patients treated with surgery alone, surgery and palliative radiotherapy, surgery and palliative radiotherapy combined with stereotactic boost, surgery and radical radiotherapy was respectively 2.1, 5.4, 9.7 and 14.1 months (p = 0.008). In the case of recurrence, the median survival in the case of symptomatic treatment, sur-gery, and stereotactic radiosurgery was respectively 5.4, 6.5 and 18 months. CONCLUSIONS Radiotherapy is an essential element of brain gliosarcoma treatment resulting in significant prolongation of life. Stereotactic radiosurgery as a complementary element of palliative treatment and treatment of progres-sion/recurrence additionally increases survival in this group of patients.

PL

CEL Ocena wyników leczenia glejakomięsaków w zależności od zastosowanych metod terapeutycznych. MATERIAŁ I METODY 43 pacjentów (15 kobiet i 28 mężczyzn) w wieku od 21 do 80 lat leczonych z powodu glejakomięsaka mózgu w latach 2002–2014 w Centrum Onkologii Oddział Gliwice. W 22 przypadkach guz znajdował się w 1 płacie, w 20 zajęte były co najmniej dwa płaty mózgu. Pierwotny wymiar guza, oceniony u 22 chorych (TK/MR), zawierał się w przedziale od 2 do 8 cm (mediana 5). W 42 przypadkach leczeniem pierwotnym była operacja. Radioterapię zastosowano u 35 chorych (81,4%), u 16 radykalną (mediana dc = 60 Gy; 12 przypadków radiochemioterapii z temodalem), u 12 paliatywną (mediana dc = 20 Gy), u 7 paliatywną połączoną z boostem stereotaktycznym (boost mediana dc = 9,5 Gy, rozrzut: 6–15 Gy). Kontrolom podlegało 28 chorych. U 20 stwierdzono wznowę nowotworu. U 9 chorych w leczeniu wznowy zastosowano radioterapię (u 6 połączoną z operacją; u 7 radioterapia stereotaktyczna (dc = 8 – 16 Gy, df = 6 – 10 Gy), u 2 leczenie operacyjne. W Y N I K I Okres obserwacji wynosił od 1,3 do 74 miesięcy. 32 chorych zmarło z powodu progresji choroby. Mediana przeżycia dla chorych poddanych samodzielnej operacji, operacji i radioterapii paliatywnej, operacji i radioterapii paliatywnej połączonej z boostem stereotaktycznym, operacji i radioterapii radykalnej wynosiła odpowiednio: 2,1, 5,4, 9,7 i 14,1 miesiąca (p = 0,008). W przypadku wznowy mediana przeżycia w przypadku leczenia zachowawczego, operacji, radioterapii stereotaktycznej wynosiła odpowiednio: 5,4, 6,5 i 18 miesiecy. W N I O S K I Radioterapia jest niezbędnym elementem leczenia glejakomięsaków mózgu, skutkującym znacznym wydłużeniem życia chorych. Radiochirurgia stereotaktyczna jako element uzupełniający leczenia paliatywnego i leczenia progresji/wznowy dodatkowo wydłuża przeżycia w tej grupie chorych.

15

The prognostic significance of histology and treatment modality in stage IB1 squamous cell carcinoma, adenocarcinoma, and adenosquamous cell carcinoma of the uterine cervix: SEER study 2004–2008

75%

Herskovic A., Yan W., Christos P., Ye J. C., Nori D., Ravi A.

|

issue 2

78-84

EN

Objective: To determine the significance of histology and treatment modality on overall survival and cause-specific survival in stage IB1 cervical carcinoma. Methods: Cases of stage IB1 squamous cell carcinoma, adenocarcinoma, and adenosquamous cell carcinoma of the uterine cervix managed with either radical hysterectomy, definitive radiation therapy which may include external beam radiation therapy and/or vaginal brachytherapy, or total abdominal hysterectomy with adjuvant radiation therapy which may include external beam radiation therapy plus/minus vaginal brachytherapy were abstracted from the SEER database (2004–2008). Cause-specific survival was calculated using Kaplan–Meier, log-rank, and multivariable Cox regression analyses. Results: Five-year cause-specific survival for squamous cell carcinoma, adenocarcinoma, and adenosquamous cell carcinoma were 94.4%, 97.3%, and 85.7%, respectively (p = 0.001 by log-rank test). On multivariable Cox regression analysis, patients with squamous cell carcinoma were not more likely to die of cervical cancer than patients with adenocarcinoma (hazard ratio = 1.12, 95% confidence interval = 0.53–2.39); but patients with adenosquamous cell carcinoma were more likely to die of cervical cancer than patients with adenocarcinoma (hazard ratio = 3.65, 95% confidence interval = 1.41–9.44). Five-year cause-specific survival was 96.9%, 80.0%, and 92.4% for patients receiving radical hysterectomy, definitive radiation therapy, and total abdominal hysterectomy plus radiation therapy, respectively (p < 0.0001 by log-rank test). On multivariable Cox regression analysis, patients who received definitive radiation therapy and patients who received total abdominal hysterectomy plus radiation therapy were more likely to die of cervical cancer than patients who received radical hysterectomy. Conclusion: In patients with stage IB1 cervical cancer, on multivariable Cox regression analysis, patients with squamous cell carcinoma were not more likely to die of cervical cancer than patients with adenocarcinoma; patients with adenosquamous cell carcinoma were more likely to die of cervical cancer than patients with adenocarcinoma. Patients who received either definitive radiation therapy or total abdominal hysterectomy plus radiation therapy were more likely to die of cervical cancer than patients who received radical hysterectomy.

PL

Cel pracy: Określenie wpływu histologii nowotworu oraz metody leczenia na całkowity czas przeżycia i czas przeżycia swoistego w przypadku raka szyjki macicy w stadium IB1. Metody: Analizowano zawarte w rejestrze SEER, obejmujące lata 2004–2008, przypadki raka płaskonabłonkowego, gruczolakoraka i raka gruczołowo-płaskonabłonkowego szyjki macicy w stadium IB1, w których zastosowano radykalną histerektomię, radykalną radioterapię, w tym napromienianie wiązką zewnętrzną i/lub brachyterapię dopochwową, bądź całkowitą histerektomię brzuszną z radioterapią adiuwantową, w tym napromienianie wiązką zewnętrzną z brachyterapią dopochwową lub bez niej. Czas przeżycia swoistego obliczono, wykorzystując analizę Kaplana–Meiera, test log-rank oraz wieloczynnikową analizę regresji Coxa. Wyniki: Pięcioletnie przeżycie swoiste w przypadku raka płaskonabłonkowego, gruczolakoraka oraz raka gruczołowo-płaskonabłonkowego wynosiło odpowiednio 94,4%, 97,3% i 85,7% (p = 0,001 wg testu log-rank). Wieloczynnikowa analiza regresji Coxa wykazała, że prawdopodobieństwo zgonu z powodu raka szyjki macicy u pacjentek z rakiem płaskonabłonkowym nie było wyższe niż u pacjentek z gruczolakorakiem (współczynnik ryzyka = 1,12; przedział ufności 95% = 0,53–2,39). Z kolei u pacjentek z rakiem gruczołowo-płaskonabłonkowym prawdopodobieństwo zgonu z powodu tego nowotworu było wyższe niż u pacjentek z gruczolakorakiem (współczynnik ryzyka = 3,65, przedział ufności 95% = 1,41–9,44). Pięcioletnie przeżycie swoiste wynosiło 96,9%, 80,0% i 92,4% u chorych, które zostały poddane odpowiednio radykalnej histerektomii, radykalnej radioterapii oraz całkowitej histerektomii brzusznej z radioterapią (p < 0,0001 wg testu log-rank). Wieloczynnikowa analiza regresji Coxa wykazała większe prawdopodobieństwo zgonu z powodu raka szyjki macicy u pacjentek, które zostały poddane radykalnej radioterapii, oraz tych, które przeszły zabieg całkowitej histerektomii brzusznej z radioterapią, w porównaniu z chorymi, które poddano radykalnej histerektomii. Wniosek: U chorych na raka szyjki macicy w stadium IB1 wieloczynnikowa analiza regresji Coxa wykazała, że prawdopodobieństwo zgonu z powodu raka szyjki macicy u pacjentek z rakiem płaskonabłonkowym nie było większe niż u pacjentek z gruczolakorakiem, z kolei u chorych z rakiem gruczołowopłaskonabłonkowym było wyższe niż u pacjentek z gruczolakorakiem. U pacjentek, które zostały poddane radykalnej radioterapii lub przeszły zabieg całkowitej histerektomii brzusznej z radioterapią, prawdopodobieństwo zgonu z powodu raka szyjki macicy było większe niż u chorych, które poddano radykalnej histerektomii.

16

Zwyrodnienie plamki związane z wiekiem. Część II: metody leczenia – chirurgiczne, monoterapia i terapie złożone

75%

Jarmak A.

OphthaTherapy

|

2015

|

vol. 2

|

issue 1

31-45

EN

Macular degeneration associated with age is a leading cause of central vision loss. The disease process involves macular area of the retina and leads to a significant deterioration of visual acuity and, thus, a quality of life. A patient loses the opportunity to practice their profession, read, watch TV or drive. This condition is significantly associated with aging and degeneration of tissues and usually occurs after age of 50. Pharmaceuticals and other therapeutic approaches were introduced a few years ago and they substantially improved the prognosis for keeping the useful field of vision. The breakthrough discovery was clinically confirmed inhibition endothelial growth factor, causing neovascularization, which resulted in the lack of growth of abnormal vessels and as a result protected not only against the decrease in visual acuity, but even improved this function. It was a real revolution in ophthalmology, which gave patients hope for a full recovery. But is it possible? As practice and researchers’ reports show, struggle to inhibit the progress of the disease continues. Surgical treatment, topical drugs administered systemically, plasmapheresis, virus vector and radiotherapy are examples of the ways to fight to preserve central vision. The therapeutic arsenal is expanding rapidly and gives hope to inhibit the development of the disease.

PL

Zwyrodnienie plamki związane z wiekiem jest najczęstszą przyczyną utraty widzenia centralnego. Proces chorobowy obejmuje region plamkowy siatkówki i prowadzi do znacznego pogorszenia ostrości wzroku, a co za tym idzie – jakości życia. Chory traci możliwość uprawiania dotychczas wykonywanego zawodu, czytania, oglądania telewizji czy prowadzenia samochodu. Schorzenie to jest wyraźnie związane z procesami starzenia się i degeneracji tkanek i zazwyczaj pojawia się po 50. r.ż. Dopiero kilka lat temu wprowadzono środki farmakologiczne i inne metody terapeutyczne, które zdecydowanie poprawiły szanse na zachowanie użytecznej ostrości wzroku. Przełomowym odkryciem było klinicznie potwierdzone zahamowanie endotelialnego czynnika wzrostu, powodującego neowaskularyzację, co skutkowało brakiem wzrostu nieprawidłowych naczyń i w efekcie chroniło nie tylko przed spadkiem ostrości wzroku, ale nawet tę funkcję poprawiało. To była prawdziwa rewolucja w okulistyce, która dała pacjentom nadzieję na całkowite wyleczenie. Jednak czy jest ono możliwe? Jak wskazują doświadczenia kliniczne i doniesienia badaczy, walka o zahamowanie rozwoju choroby trwa. Leczenie chirurgiczne, leki podawane miejscowo i ogólnie, plazmafereza, wirusy wektorowe, radioterapia to tylko niektóre sposoby w walce o zachowanie widzenia centralnego. Arsenał terapeutyczny stale i intensywnie się poszerza i daje nadzieję na powstrzymanie rozwoju schorzenia.

17

Wpływ radioterapii na jakość życia pacjentek w trakcie leczenia nowotworu piersi w zakładzie radioterapii we Włocławku

63%

Kurtys J.

Innowacje w Pielęgniarstwie i Naukach o Zdrowiu

|

2023

|

vol. 8

|

issue 3

7-28

EN

Introduction. Radiotherapy, like other oncological treatment methods, is associated with a significant deterioration in the daily functioning of patients in all spheres of life. Aim. The aim of the study was to assess the impact of radiotherapy on the quality of life of patients during breast cancer treatment. Material and methods. The research material that was used to develop the work was obtained using the research method, which is a diagnostic survey. The study included women undergoing breast cancer treatment between the ages of 18 and 70. The research was carried out from 01.09 to 30.10.2022. The paper was based on a self-survey and standardized questionnaires EORTC QLQ-C30 and EORTC QLQ-BR2 were used. Results. The assumed hypotheses were confirmed. During radiotherapy, patients indicated significant problems when performing strenuous activities. They also felt significant limitations during their work and hobbies. During radiation therapy, women experienced some problems related to cognitive functioning. Radiation therapy affected the social and emotional functioning of the patients. Radiation significantly affected the sensation of pain, shortness of breath, difficulty sleeping, lack of appetite, constipation, diarrhoea and financial problems. There were also side effects of the treatment. Conclusions. The study showed that the patients' quality of life changed during radiotherapy and significantly deteriorated cognitively, emotionally, and socially.

PL

Wstęp. Radioterapia tak jak i inne metody leczenia onkologicznego wiążą się ze znaczącym pogorszeniem codziennego funkcjonowania chorych we wszystkich sferach życia. Cel. Celem pracy była ocena wpływu radioterapii na jakość życia pacjentek w trakcie leczenia nowotworu piersi. Materiał i metody. Materiał badawczy, który posłużył do opracowania pracy uzyskano korzystając z metody badawczej jaką jest sondaż diagnostyczny. Badaniem objęto kobiety w trakcie leczenia nowotworu piersi w wieku od 18 do 70 roku życia. Badania przeprowadzono w terminie od 01.09- 30.10.2022 roku. W pracy oparto się na ankiecie własnej i wykorzystano standaryzowane kwestionariusze EORTC QLQ-C30 i EORTC QLQ-BR2. Wyniki. W trakcie radioterapii pacjentki wskazywały na znaczne problemy podczas wykonywania męczących czynności. Odczuwały również znaczne ograniczenia podczas wykonywanej pracy i przy realizowaniu hobby. Podczas radioterapii kobiety trochę odczuwały problemy związane z funkcjonowaniem poznawczym. Radioterapia wpłynęła na funkcjonowanie społeczne i emocjonalne pacjentek. Naświetlanie znacznie wpłynęło na odczuwanie bólu, duszności, trudności ze snem, brak apetytu, zaparcia, biegunki i na kłopoty finansowe. Wystąpiły także efekty uboczne leczenia. Wnioski. Badania wykazały, że jakość życia pacjentek uległa zmianie podczas radioterapii i w znacznym stopniu uległa pogorszeniu w aspekcie poznawczym, emocjonalnym i społecznym.

18

Zastosowanie hipertermii w onkologii

63%

Timorek-Lemieszczuk A., Nalewczyńska A., Śpiewankiwicz B.

Current Gynecologic Oncology

|

2009

|

vol. 7

|

issue 4

264-269

EN

Hyperthermia may be defined as a way of controlled elevation of temperature, targeted on neoplasm or adjacent tissues, organs, body part(s) or entire body. The first medical application of hyperthermia in modern medicine was described by Westermark in 1898: he used containers with continuous flow of water at temperature of 42-44°C to treat inoperable cervical cancer. In studies performed to date, hyperthermia was combined with standard therapeutic modalities – radiotherapy and chemotherapy, both intravenous and intraperitoneal. Studies revealed that effects of hyperthermia include induction of apoptosis, both mediated by suppressor protein p53 and by an independent mechanism. Depending on the range of temperatures used, hyperthermia may be classified as mild (about 39°C), moderate (40-41°C) and intense (over 42°C). Chemotherapeutic agents whose effect is enhanced by concomitant hyperthermia include alkylating drugs (ifosfamide, cyclophosphamide), antineoplastic antibiotics (bleomycin, adriamycin, mitomycin C and actinomycin), platinum derivatives, antimetabolites (5-fluorouracil) and gemcitabine (administered a day before or a day after heating). Hyperthermia combined with radiotherapy has a synergistic effect. This effect depends on degree of temperature elevation in target tissue (the higher the temperature, the greater the effect), duration of heating and chronologic order of implementation of both modalities. It appears that hyperthermia may contribute to improvement of still unsatisfactory treatment outcomes in gynecologic oncology, particularly in patients with ovarian cancer, cervical cancer and endometrial cancer.

PL

Hipertermia może być definiowana jako metoda kontrolowanego podwyższenia temperatury, której celem jest guz nowotworowy, jak również otaczające tkanki, narządy, część lub nawet całe ciało. Pierwsze zastosowanie hipertermii w czasach nowożytnych zostało opisane przez Westermarka w 1898 roku; użył on pojemników z ciągłym przepływem wody o temperaturze 42-44°C w leczeniu nieoperacyjnych przypadków raka szyjki macicy. W dotychczas przeprowadzonych badaniach hipertermię łączy się ze standardowo stosowanymi terapiami – radioterapią oraz chemioterapią dożylną i dootrzewnową. W badaniach stwierdzono również, że jednym z działań hipertermii jest indukowanie apoptozy zarówno zawiązanej z białkiem supresorowym p53, jak i w mechanizmie niezależnym. W zależności od zakresu stosowanych temperatur możemy podzielić hipertermię na: łagodną (około 39°C), o średnim nasileniu (od 40 do 41°C) oraz bardzo nasiloną (powyżej 42°C). Do chemioterapeutyków, których efekt działania zostaje zwiększony w wyniku łącznego stosowania z hipertermią, należą: leki alkilujące (ifosfamid, cyklofosfamid), antybiotyki przeciwnowotworowe (bleomycyna, adriamycyna, mitomycyna C i aktynomycyna), pochodne platyny, antymetabolity (5-fluorouracyl) oraz gemcytabina (podana dobę przed lub dobę po nagrzewaniu). Hipertermia w połączeniu z radioterapią wykazuje działanie synergistyczne. Działanie to zależne jest od uzyskanego wzrostu temperatury w tkance docelowej (im wyższa temperatura, tym większy efekt), czasu nagrzewania oraz kolejności łączenia obu tych metod. Wydaje się, iż hipertermia jest metodą, która może mieć wpływ na poprawę ciągle niezadowalających wyników leczenia w ginekologii onkologicznej, szczególnie u chorych na raka jajnika, szyjki macicy i endometrium.

19

Krwotoczne zapalenie pęcherza moczowego

63%

Młot B., Gawroński K., Oborska S., Pielichowski W., Waśko-Grabowska A., Rzepecki P.

Current Gynecologic Oncology

|

2012

|

vol. 10

|

issue 1

71-87

EN

Hemorrhagic cystitis (HC) is a common complication in oncologic patients undergoing chemotherapy, radiotherapy or auto- and allotransplantation of hematopoietic stem cells. Cytostatics most prone to cause diffuse inflammation of the urinary bladder with concomitant bleeding include alkylating agents (e.g. cyclophosphamide and ifosfamide). The direct toxic agent are their metabolites, mainly acrolein. Nearly 20% of patients undergoing radiotherapy for pelvic malignancies experience bladder-associated complications, including HC. On the other hand, HC caused by cytostatics administered in the scope of conditioning protocol, affects 1-25% of patients undergoing transplantation. There are two forms of HC – early and delayed. The former is a result of preparatory protocols preceding graft injection or previous therapy and the flatter has usually viral etiology. Traditional means to prevent HC include adequate hydration, implementation of the so-called forced diuresis and administration of mesna, which contributed to a significant reduction of incidence of early HC. Effective treatment of delayed HC appears to rely on timely administration of antiviral drugs. Delayed diagnosis of HC or inadequate treatment may lead to urine retention with subsequent renal failure and even death. This paper presents, based on current literature, guidelines concerning prevention, diagnosis and treatment of HC.

PL

Krwotoczne zapalenie pęcherza moczowego (HC) jest częstym powikłaniem występującym u chorych z chorobą nowotworową leczonych chemioterapią, radioterapią, jak również poddawanych procedurze auto- lub alotransplantacji krwiotwórczych komórek macierzystych. Do cytostatyków, które najczęściej wywołują rozlany stan zapalny pęcherza moczowego z krwawieniem, należą leki alkilujące, m.in. cyklofosfamid i ifosfamid. Bezpośrednim czynnikiem toksycznym są ich metabolity, zwłaszcza akroleina. Około 20% chorych poddawanych radioterapii z powodu nowotworów miednicy małej doświadcza różnego stopnia powikłań ze strony pęcherza moczowego, m.in. HC. Z kolei krwotoczne zapalenie pęcherza moczowego wtórne do podawanych w ramach reżimu kondycjonującego cytostatyków dotyczy 1-25% chorych poddanych transplantacji. Wyróżniamy wczesne i późne HC – wczesne jest wynikiem stosowania reżimów przygotowawczych przed podaniem przeszczepu lub wcześniejszej terapii, późne ma najczęściej etiologię wirusową. Tradycyjnym sposobem zapobiegania HC jest nawodnienie chorego, stosowanie tzw. diurezy forsowanej oraz podawanie mesny, dzięki której znacząco spadła częstość występowania wczesnego krwotocznego zapalenia pęcherza moczowego. Skuteczna terapia późnego HC wydaje się opierać na stosowaniu leków przeciwwirusowych. Zbyt późne rozpoznanie krwotocznego zapalenia pęcherza moczowego bądź zastosowanie niewłaściwego leczenia może doprowadzić do retencji moczu z następczą niewydolnością nerek, a nawet zgonem chorego. W niniejszej pracy autorzy przedstawili, opierając się na aktualny doniesieniach, wytyczne dotyczące profilaktyki, diagnostyki oraz terapii krwotocznego zapalenia pęcherza moczowego.

20

Hipofrakcjonowanie w radioterapii hemostatycznej w zaawansowanym raku pochwy i szyjki macicy. Doświadczenia własne i przegląd piśmiennictwa

63%

Krynicki R., Nalewczyńska A., Lindner B., Śpiewankiewicz B.

Current Gynecologic Oncology

|

2014

|

vol. 12

|

issue 3

190-196

EN

In gynecologic oncology – despite the existence of proven methods of prevention – more than 60% of patients consult the doctor only at the advanced clinical stage of the disease. The first symptom of advanced cervical and vaginal cancer is often heavy bleeding, due to the considerable fragility of the tumor. The aim of the study was to evaluate the impact of dose fractionation method on the effect of palliative hemostatic radiotherapy. In the years 2001–2012, 67 patients with a diagnosis of advanced cervical and vaginal cancer were treated using this method in the Department of Gynecologic Oncology, Marie Skłodowska-Curie Memorial Cancer Center and Institute of Oncology in Warsaw. Because of the massive bleeding, eight patients with cervical cancer required ligation of the illiac vessels by means of laparotomy or laparoscopy. The study group consisted of 63 patients with cervical cancer and four patients with vaginal cancer. A direct hemostatic effect, as measured by complete cessation of vaginal bleeding after radiotherapy, was obtained in 57 (85%) cases. As a result of recurrent bleeding, 16 patients required the second stage of radiotherapy, which was followed by resolution of the above-mentioned symptom. In the analyzed material, no impact of dose fractionation method on the hemostatic effect was observed. A partial response (cessation of bleeding) after the first stage of radiotherapy was mainly achieved in patients with low hemoglobin levels (less than 9 g/dL) and invasive type of tumor growth. In the case of eight patients – due to a marked regression of tumors – it was decided to implement a radical treatment. In all patients, the treatment was well tolerated. None of them had early acute radiation reactions in the bladder or intestines.

PL

W ginekologii onkologicznej – mimo istnienia sprawdzonych metod profilaktyki – ponad 60% pacjentek zgłasza się do lekarza dopiero w późnym stopniu klinicznego zaawansowania choroby. Pierwszymi symptomami zaawansowanego raka szyjki macicy i pochwy są często obfite krwawienia, spowodowane znaczną kruchością guza. Celem pracy była ocena wpływu sposobu frakcjonowania dawki na efekt paliatywnego hemostatycznego napromieniania. W latach 2001–2012 w Klinice Ginekologii Onkologicznej Centrum Onkologii – Instytutu im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie leczono w ten sposób 67 chorych z rozpoznaniem zaawansowanego raka szyjki macicy i pochwy. Z powodu masywnego krwawienia osiem pacjentek z rakiem szyjki macicy wymagało podwiązania naczyń podbrzusznych drogą laparotomii bądź laparoskopii. Analizowaną grupę tworzyły 63 chore z rakiem szyjki macicy i cztery z rakiem pochwy. Bezpośredni efekt hemostatyczny, mierzony całkowitym ustąpieniem krwawienia z narządu rodnego po zakończeniu napromieniania, uzyskano w 57 przypadkach (85%). W wyniku nawrotów krwawienia 16 pacjentek wymagało wdrożenia drugiego etapu radioterapii, po którym omawiany objaw ustąpił. W analizowanym materiale nie stwierdzono wpływu sposobu frakcjonowania dawki na efekt hemostatyczny. Częściowe ustąpienie krwawienia po pierwszym etapie napromieniania stwierdzono głównie u pacjentek z niskimi parametrami hemoglobiny (poniżej 9 g/dl) i naciekającym typem wzrostu nowotworu. W przypadku ośmiu chorych – z uwagi na wyraźną regresję nowotworu – zdecydowano o wdrożeniu leczenia radykalnego. U wszystkich pacjentek tolerancja terapii była dobra. U żadnej z nich nie stwierdzono wczesnego ostrego odczynu popromiennego ze strony jelit i pęcherza moczowego.

Refine search results

Gruczołowy rak szyjki macicy leczony operacyjnie – czynniki prognostyczne i wyniki leczenia

Powikłania radio- i radiochemioterapii uzupełniającej u chorych operowanych z powodu nowotworów dużych gruczołów ślinowych

Czynniki determinujące jakość życia u pacjentów poddanych radykalnym zabiegom operacyjnym z powodu nowotworów złośliwych odbytnicy

Możliwości zastosowania radioterapii w leczeniu nawrotu w pochwie u chorych z nowotworami narządu rodnego

Analiza retrospektywna zaburzeń czynności tarczycy po wielomodalnym leczeniu nowotworów głowy i szyi

Nowoczesne techniki napromieniania w leczeniu nowotworów rejonu Głowy i Szyi

Skutki uboczne radioterapii nowotworów głowy i szyi. Metody leczenia odczynów popromiennych w jamie ustnej

Czy w leczeniu raka jajnika, np. u pacjentek ze wznową lokalną albo w węzłach chłonnych, jest miejsce dla radioterapii?

Szkliwiak zatoki szczękowej – opis przypadku

Diagnostyka i leczenie raka piersi u kobiet w ciąży

Szkliwiak zatoki szczękowej – opis przypadku

Zaawansowany mięsak maziówkowy o długotrwałym przebiegu – opis przypadku i przegląd piśmiennictwa

Leczenie zaawansowanego raka krtani i krtaniowej części gardła – przegląd literatury i doświadczenia własne

Zastosowanie radioterapii i radiochirurgii stereotaktycznej w leczeniu chorych na glejakomięsaki mózgu – doniesienie wstępne

The prognostic significance of histology and treatment modality in stage IB1 squamous cell carcinoma, adenocarcinoma, and adenosquamous cell carcinoma of the uterine cervix: SEER study 2004–2008

Zwyrodnienie plamki związane z wiekiem. Część II: metody leczenia – chirurgiczne, monoterapia i terapie złożone

Wpływ radioterapii na jakość życia pacjentek w trakcie leczenia nowotworu piersi w zakładzie radioterapii we Włocławku

Zastosowanie hipertermii w onkologii