Full-text resources of PSJD and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Years help
Authors help
Preferences help
enabled [disable] Abstract
Number of results

Results found: 49

Number of results on page
first rewind previous Page / 3 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  profilaktyka
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 3 next fast forward last
EN
Background: Narcotics have been present in the world for thousands of years. People have been trying to change their psyche by means of psychoactive drugs. At the very beginning drugs were used as the element of religious cult, helpful in varying social meetings. With time, they were used as medicinal substances. The phenomenon of narcosis among children and teenagers by means of various narcotics is one of the most serious aspects of social aberration and it is a very difficult educational problem all over the world. Drug abuse among teenagers is becoming more and more serious and is increasing, which puts health and life in danger. There are as many reasons of drug abuse as narcotics. Young people do not appreciate their health, as in their opinion illnesses are directly related to an old age. They do not understand the consequences of drug abuse which is just a good fun for them. The aim of drug prevention strategy is, first of all, the reduction of drugs availability. The prevention strategies concentrated on costs aim at helping the individuals to develop and keep the healthy way of life. The strategies concentrated on society should include the environmental factors, such as legal, economical, family, cultural, political and religious aspects. The aim of this work was to specify the awareness of secondary school students concerning drug abuse, its reasons, health effects and prevention. Materials and methods: The research was conducted among 80 students of 1–3 grade of secondary schools from Opatów province. The questionnaire was the research tool, which consisted of 21 questions concerning the students’ knowledge about the reasons for reaching for drugs, the possibilities of getting drugs at school, the health reasons of drug abuse as well as the drug prevention conducted by the teachers and school educationalists. Results: Only 25% of the students believed drug abuse to be a socially pathological phenomenon. 65% claimed that lately the increase of drug abuse could have been observed. As the reason for this, 33% give stress and 48% – the peer pressure. 45% of those questioned admitted they had already tried drugs, and 50% claimed that drugs are easily available at school. For 52% taking drugs occasionally is by no means an addiction; still according to 87% drug abuse requires medical treatment. Only 23% of the young believed that the actions undertaken by the institution concerning drug prevention are effective. 68% of the questioned stressed a huge role of parents in drug prevention. Conclusions: The results of the research prove the need of conducting a wide prevention campaign at schools. The aim of undertaken actions should be healthy life promotion, delaying the age of sexual initiation, as well as limiting the availability of drugs. It is important to increase the abilities allowing the young people to cope with difficult stressful situations. Teachers, apart from parents, backed up by psychologists and educationalists should carry out the above mentioned campaigns. As far as the places of the campaigns are concerned, these should be schools and other places where the young spend their free time.
PL
Wstęp: Środki odurzające są obecne na świecie od tysięcy lat. Człowiek od pradawnych czasów próbował osiągnąć zmiany w swojej psychice za pomocą środków psychoaktywnych. Początkowo narkotyki używane były jako element kultu religijnego, pomocne były także w urozmaicaniu spotkań towarzyskich. Z czasem zaczęto ich używać jako substancji leczniczych. Zjawisko odurzania się dzieci i młodzieży różnymi substancjami odurzającymi jest jednym z najpoważniejszych przejawów wykolejenia społecznego i na całym świecie stanowi trudny problem wychowawczy. Zjawisko narkomanii wśród młodzieży przybiera charakter groźny i ma tendencję wzrostową, zagrażającą zdrowiu i życiu. Przyczyn zażywania narkotyków jest tak wiele jak środków psychoaktywnych. Młodzi ludzie nie doceniają zdrowia, ich zdaniem choroby wiążą się z podeszłym wiekiem. Nie rozumieją konsekwencji zażywania narkotyku, jest to dla nich tylko zabawa. Celem strategii profilaktyki uzależnień jest przede wszystkim redukcja ich dostępności. Strategie profilaktyczne skoncentrowane na kosztach mają pomagać jednostkom rozwijać się i zachowywać zdrowy styl życia. Strategie skoncentrowane na środowisku powinny uwzględniać czynniki środowiskowe tj. np. czynniki prawne, ekonomiczne, rodzinne, kulturowe, polityczne, religijne. Cel pracy: Poznanie poziomu wiedzy młodzieży szkół ponadgimnazjalnych na temat narkomanii, jej przyczyn, skutków zdrowotnych oraz profilaktyki. Materiał i metody: W badaniu uczestniczyło 80 uczniów klas 1–3 szkół ponadgimanzjalnych powiatu opatowskiego. Narzędziem badawczym był kwestionariusz ankiety składający się z 21 pytań, które dotyczyły wiedzy licealistów na temat: przyczyn sięgania po narkotyki, możliwości pozyskania narkotyków w szkole, skutków zdrowotnych ich zażywania oraz profilaktyki narkotykowej prowadzonej przez nauczycieli i pedagogów szkolnych. Wyniki: Tylko 25% ankietowanych określiło narkomanię jako zjawisko patologii społecznej. 65% badanych stwierdziło, że w ostatnim czasie obserwuje się wzrost spożycia narkotyków. Jako przyczynę tego stanu 33% uznaje sytuacje stresowe, a 48% wpływ grupy rówieśniczej. 45% ankietowanych przyznało się do kontaktu z narkotykami, a 50% twierdzi, iż narkotyki są łatwo dostępne w szkole. Dla 52% okazjonalne zażywanie narkotyków nie jest uzależnieniem, jednak zdaniem 87% badanych narkomania wymaga leczenia. Tylko 23% ankietowanych uważa podejmowane instytucjonalnie działania profilaktyki antynarkotykowej za skuteczne. 68% badanych podkreśliło ogromną rolę rodziców w profilaktyce narkomanii. Wnioski: Uzyskane wyniki wskazują na potrzebę prowadzenia szeroko rozumianej profilaktyki narkomanii w szkołach. Celem podejmowanych działań powinno być promowanie zdrowego stylu życia, opóźnienie wieku inicjacji oraz ograniczenie dostępności do narkotyków. Ważne jest rozwijanie umiejętności, pozwalających radzić sobie z trudnymi sytuacjami stresowymi. Realizatorami działań poza rodzicami powinni być nauczyciele wspierani przez psychologów i pedagogów szkolnych a terenem tych działań, szkoła i inne miejsca w których młodzież spędza czas.
EN
Introduction. Tuberculosis (TB) is still an important and serious health problem of the XXI century. A group of people that are particularly at risk are the homeless and the poor. Objective. The main objective of this paper was the assessment of knowledge regarding TB of the poor from soup kitchens, homeless emergency shelter, hostels, in the Katowice city. Materials and methods. The examination covered 175 individuals (69.7% men and 30.3% women) and was conducted in February 2011 in six institutions which are involved in helping the homeless and those who are in a difficult financial situation. Questionnaire was completed by qualified for the examination subjects on their current life conditions and knowledge regarding TB. Statistical analysis was based on statistical programme Statistica 8.0. assuming that the level of statistical significance was p40.05. Results. The majority of the examined individuals were in their early 60’s (68.0%), homeless (66.9%), unemployed (54.9%) with preliminary and vocational background. From TB suffered 8,0%. Most of the subjects (96.6%) were aware of this disease and the main information sources on TB have came from families (43.2%) and friends (45.6%). Mostly the characteristic symptoms of tuberculosis and the risk factors were defined correctly. In the prophylactic research and the educational programme did not participate 82,3% of subjects. Conclusion. The subjects’ basic knowledge is fairly good, however the more detailed and accurate questions were asked, the more difficult it was for them to answer. There is a significant shortage of health programmes, which aim at prevention and education of the interested parties.
PL
Wstęp. Gruźlica to wciąż aktualny i poważny problem zdrowotny społeczeństwa XXI wieku. Szczególną grupą narażoną na zakażenie prątkami są osoby bezdomne oraz ubogie. Cel pracy. Celem pracy była analiza stanu wiedzy dotyczącej gruźlicy wśród beneficjentów jadłodajni, noclegowni oraz schronisk na terenie miasta Katowice. Materiał i metoda. Badanie objęło grupę 175 osób, (69,7% mężczyzn i 30,3% kobiet) i zostało przeprowadzone w lutym 2011 w sześciu placówkach świadczących pomoc osobom bezdomnym i znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej. Osoby zakwalifikowane do badania wypełniały autorską ankietę dotyczącą warunków życia oraz wiedzy o gruźlicy. Analizę statystyczną przeprowadzono w oparciu o program statystyczny Statistica 8.0, przyjmując poziom znamienności statystycznej p40,05. Wyniki.Większość badanych to osoby do 60 r.ż. (68,0%), bezdomne (66,9%), bezrobotne (54,9%), legitymujące się wykształceniem podstawowym i zawodowym (69,1%). Na gruźlicę chorowało 8,0% badanych. Choroba ta była znana większości badanych (96,6%), a wiedza na jej temat najczęściej pochodziła od rodziny (43,2%) i znajomych (45,6%). Respondenci w większości prawidłowo wskazywali na charakterystyczne objawy gruźlicy oraz czynniki ryzyka i drogi szerzenia się zakażeń. W badaniach profilaktycznych oraz zajęciach edukacyjnych nie uczestniczyło 82,3% ankietowanych. Wnioski. Podstawowa wiedza uczestników badania jest na dość dobrym poziomie, jednak im bardziej szczegółowe i dokładniejsze pytania, tym więcej kłopotu sprawiały respondentom. Istnieje ogromny deficyt programów zdrowotnych, których celem byłaby profilaktyka i edukacja tych osób.
|
|
vol. 1
|
issue 2
102-106
EN
Increasing number of people suffering from chronic blepharitis makes that there is need for effective treatment and prevention of recurrence of the disease. The disease often causes a lot of discomfort in everyday life, making it difficult to work as well. Patients in whom surgery is planned (such as cataract surgery), and suffering from chronic blepharitis require proper eyelid preparation. Often, they are disqualified from the operations against recurrent blepharitis, which carries the risk of transfering infection into the eye bulb. Increasingly, it is referred and pointed the need to carry out regular eyelid hygiene, as the most effective method of treatment and prevention of recurrent inflammation of anterior segment of the eye.
PL
Rosnący odsetek osób cierpiących z powodu przewlekłych stanów zapalnych brzegów powiek sprawia, że konieczne staje się skuteczne leczenie oraz zapobieganie nawrotom tego schorzenia. Choroba często powoduje duży dyskomfort w życiu codziennym, m.in. utrudniając pracę zawodową. Stanowi też utrudnienie dla oczekujących na okulistyczny zabieg operacyjny (np. operację usunięcia zaćmy). Cierpiący na przewlekłe zapalenie brzegów powiek wymagają odpowiedniego przygotowania, a nierzadko są nawet dyskwalifikowani z operacji, ponieważ stan zapalny brzegów powiek niesie ryzyko wprowadzenia infekcji do wnętrza oka. Coraz częściej wskazuje się na konieczność przeprowadzania regularnej higieny brzegów powiek jako najskuteczniejszej metody leczenia i profilaktyki nawracających stanów zapalnych przedniego odcinka oka.
EN
The number of professions in which voice is the primary work tool is constantly rising. This fact poses new challenges for ENT specialists, phoniatricians and occupational medicine professionals in the scope of certifying, prophylaxis and treatment of occupational voice disorders in Poland. On the basis of multicentre experience in this field, a model for optimization of treatment of occupational dysphonia is proposed, taking into account active participation of occupational voice users in the process of prophylaxis and rehabilitation.
PL
Liczba zawodów wymagających znacznego obciążania narządu głosu systematycznie zwiększa się. Stawia to nowe wyzwania dla lekarzy laryngologów, foniatrów i lekarzy medycyny pracy, którzy powinni zapewnić tej populacji kompleksową opiekę. Przedstawiono aktualny stan prawny w zakresie orzecznictwa, profilaktyki i leczenia chorób zawodowych narządu głosu w Polsce. Na podstawie wieloośrodkowych doświadczeń w tej dziedzinie zaproponowano optymalizację profilaktyki dysfonii zawodowych z uwzględnieniem aktywnego współuczestnictwa osób pracujących głosem w procesie profilaktyki i rehabilitacji.
EN
Recurrent urinary tract infections are a serious clinical problem both in adults and children. Febrile episodes of recurrent urinary tract infections may lead to the formation of renal scars and development of chronic kidney disease. Traditionally, management involved antibiotic prophylaxis introduced after a first febrile episode. Recently, however, the indications for antibiotic therapy have been narrowed down to treat cases of recurrent urinary tract infections and disorders which pose a significant risk for their development. In the current era of the ubiquitous use of antibiotics, bacterial resistance is an increasingly alarming problem, hence the recent search for alternative methods of prophylactic treatment. For many reasons, probiotics appear to be an excellent alternative. The microbiome of the human gastrointestinal tract and urogenital tract consists of a multitude of helpful probiotic bacteria, including the especially beneficial Lactobacillus strain. A significant relationship has been confirmed to exist between infections of the urinary tract and a decreased number of lactobacilli. Their antibacterial properties include their ability to secrete numerous substances inhibiting the growth of pathogenic microorganisms and to form a biofilm preventing the adhesion of uropathogens to the epithelium of the urinary tract as well as, indirectly, their immunomodulatory potential. This study is aimed at discussing the existing evidence supporting the effectiveness of probiotics in the prophylaxis of recurrent urinary tract infections, with special emphasis on the paediatric population. Probiotics make an excellent and safe alternative for the traditional prophylactic antibiotic therapy.
PL
Nawracające zakażenia układu moczowego stanowią istotny problem kliniczny zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. Powtarzające się gorączkowe epizody zakażenia układu moczowego mogą skutkować tworzeniem się zmian bliznowatych w nerkach i rozwojem przewlekłej choroby nerek. Historycznie profilaktykę antybiotykową wdrażano już po pierwszym zakażeniu gorączkowym. Obecnie wskazania do jej stosowania uległy zawężeniu do przypadków nawracających zakażeń układu moczowego oraz zaburzeń, które są istotnymi czynnikami ryzyka ich wystąpienia. W dobie powszechnego stosowania antybiotyków obserwuje się narastającą lekooporność bakterii, co jest powodem poszukiwania innych sposobów leczenia profilaktycznego. Probiotyki z wielu powodów wydają się doskonałą alternatywą dla antybiotyków. W skład mikrobiomu przewodu pokarmowego oraz układu moczowo-płciowego wchodzi wiele dobroczynnych bakterii probiotycznych, spośród których szczególną rolę przypisuje się szczepom Lactobacillus. Wykazano istotny związek pomiędzy zakażeniami układu moczowo-płciowego a obniżonym stężeniem pałeczek kwasu mlekowego. Ich działanie antybakteryjne wiąże się z wydzielaniem licznych substancji hamujących wzrost bakterii chorobotwórczych, tworzeniem biofilmu zapobiegającego adhezji uropatogenów do nabłonka dróg moczowo-płciowych oraz – pośrednio – z działaniem immunomodulującym układ odpornościowy. W niniejszej pracy przedstawiono dowody skuteczności działania probiotyków w profilaktyce nawracających zakażeń układu moczowego, ze szczególnym uwzględnieniem populacji pediatrycznej. Probiotyki stanowią dobrą i bezpieczną alternatywę dla tradycyjnej profilaktycznej antybiotykoterapii.
6
Content available remote

Atopowe zapalenie skóry a choroby sercowo-naczyniowe

100%
EN
Atopic dermatitis (AD) is a chronic inflammatory disease with a complex etiology and pathomechanism not fully understood. AD is not just about the skin. It is a systemic disease that involves many mediators of the inflammatory reaction. In recent years, numerous attempts have been made to assess the effect of AD on the development of other chronic diseases, including cardiovascular disease (CVD). Some data confirm that in patients with AD, more often than in the healthy population there is CVD, and the risk of their occurrence increases with the severity of AD. Nevertheless, many reports do not confirm that AD implies CVD. Undoubtedly, both AD and CVD share common risk factors: obesity, smoking, sedentary lifestyle, stress, vitamin D deficiency. This common denominator probably results in the co-occurrence of both diseases. Due to the growing percentage of cases of AD and CVD, it is necessary to conduct further considerations, even in the area of preventive activities.
PL
Atopowe zapalenie skóry (AZS) to przewlekła choroba zapalna o złożonej etiologii i nie do końca poznanym patomechanizmie. AZS dotyczy nie tylko skóry. To choroba ogólnoustrojowa przebiegająca z udziałem wielu mediatorów reakcji zapalnej. W ostatnich latach podejmuje się liczne próby oceny wpływu AZS na rozwój innych chorób przewlekłych, w tym chorób układu sercowo-naczyniowego (CVD). Niektóre dane potwierdzają, że u chorych z AZS częściej niż w populacji zdrowej występują CVD, a ryzyko ich wystąpienia rośnie wraz z ciężkością AZS. Nie mniej, wiele doniesień nie potwierdza aby AZS implikowało do wystąpienia CVD. Niewątpliwym jest, że zarówno AZS jak i CVD wykazują wspólne czynniki ryzyka: otyłość, palenie papierosów, siedzący tryb życia, stres, niedobór witaminy D. Prawdopodobnie ten wspólny mianownik skutkuje współwystępowaniem obu jednostek. Z uwagi na rosnący odsetek zachorowań na AZS i CVD koniecznym jest prowadzenie dalszych rozważań choćby w zakresie działań prewencyjnych.
7
Content available remote

Ocena stanu wiedzy młodych ludzi na temat HIV/AIDS

100%
|
|
issue 1
24-29
EN
Introduction. Acquired Immunodeficiency Syndrome (AIDS) caused by human immunodeficiency virus (HIV) is one of the most serious infectious diseases on a global scale. Since the outbreak of the epidemic there was 78 million people infected with HIV, 35 million of whom have died. The AIDS control in Poland began in 1988. Aim. Assessment the knowledge level of young Polish people about AIDS. Materials and methods. The survey was conducted among 346 people utilizing the social media channels. They received 11 questions including the basic definitions, ways of infection and diagnosis of AIDS. Results. The results of our study confirm that people have insufficient knowledge of this serious disease. Less than 40% of all respondents could point the most common paths of infection and the time of first symptoms after exposure. Nearly 50% knew that AIDS and HIV are not equal terms. Conclusions. There is a need to raise awareness about HIV and AIDS. Young people should learn much more about mechanisms, symptoms and particularly prevention of this still untreatable disorder.
PL
Wprowadzenie. Zespół nabytego niedoboru odporności, AIDS (ang. Acquired Immunodeficiency Syndrome), wywoływany przez ludzkiego wirusa niedoboru odporności (HIV, ang. human immunodeficiency virus) to jedna z najpoważniejszych chorób w skali świata. Szacuje się, że od wybuchu epidemii zakażeniu wirusem uległo 78 milionów ludzi, a około 35 milionów chorych zmarło. W Polsce epidemiologia i problematyka AIDS oraz HIV została podjęta w 1988 roku. Cel pracy. Ocena stanu wiedzy młodych ludzi na temat HIV i AIDS. Materiały i metody. Przeprowadzono ankietę internetową wśród 346 osób. Respondenci otrzymali 12 pytań na temat podstawowych pojęć, dróg zakażenia oraz diagnostyki AIDS. Wyniki. Wyniki ankiety potwierdzają, że wiedza młodych ludzi na temat HIV i AIDS jest niewystarczająca. Niecałe 40% ankietowanych potrafiło wskazać poprawnie główne drogi infekcji oraz prawidłowy przedział czasu pomiędzy ekspozycją a pojawieniem się pierwszych niespecyficznych objawów. Blisko połowa badanych miała świadomość, że pojęcia AIDS i HIV nie są tożsame. Wnioski. Istnieje potrzeba szerzenia wiedzy na temat HIV i AIDS, szczególnie wśród młodych ludzi. Tylko świadomość mechanizmu choroby, dróg zakażenia, a przede wszystkim możliwej profilaktyki, pozwoli na zminimalizowanie ryzyka zachorowania na chorobę, na którą obecnie wciąż nie wynaleziono remedium.
8
Publication available in full text mode
Content available

Stare i nowe oblicze aspiryny

100%
EN
Salicylic acid has been known as a therapeutic substance since antiquity. Since its inception, acetylsalicylic acid, i.e. its original acetylated derivative, has become one of the most popular analgesic substances. Over the years, it has gained the recognition of cardiologists, and its potential antineoplastic effects have been recently studied. By inhibiting cyclooxygenase 2 (COX-2), the drug reduces the formation of prostaglandins, which relieves inflammation, eases swelling and lowers fever. Moreover, aspirin has an anticoagulant effect owing to its inhibition of cyclooxygenase 1 (COX-1). The prophylactic outcome of acetylsalicylic acid in patients with cardiovascular diseases is undeniable, but its benefits in individuals without cardiac disease are controversial. However, research is ongoing to identify the group of beneficiaries of primary prevention precisely, and the results are expected in the near future. Another field of action of acetylsalicylic acid which is currently under investigation is related to the potential antineoplastic effect of the drug. Nowadays, most of the data indicate its positive effects in patients with a positive history of colorectal proliferative diseases. The antineoplastic activity of the drug is based on the inhibition of COX-2, an enzyme stimulating cell divisions. Therefore, the effect of the medicine may be visible in tumours characterised by an overexpression of this enzyme. A positive response to aspirin also depends on the human genome and specific mutations in cancer cells. By acting on platelet COX-1, aspirin reduces the metastatic potential of cancer, as platelet-derived substances promote the formation of metastases. To sum up, only a selected group of patients exhibit sensitivity to the anticancer effects of the drug. Nevertheless, the use of aspirin could turn out to be dangerous in people with a high risk of complications, so each patient should be treated individually.
PL
Kwas salicylowy jako substancja lecznicza był znany już w starożytności. Odkąd powstał kwas acetylosalicylowy (potocznie zwany później aspiryną) – jego oryginalna acetylowana pochodna – lek ten stał się jedną z najpopularniejszych substancji przeciwbólowych. W miarę upływu lat zyskał on uznanie kardiologów, a ostatnio badane jest jego potencjalne działanie przeciwnowotworowe. Aspiryna poprzez inhibicję cyklooksygenazy 2 (COX-2) zmniejsza powstawanie prostaglandyn, co ogranicza stan zapalny, zmniejsza obrzęk oraz zwalcza gorączkę, a dzięki hamującemu wpływowi na cyklooksygenazę 1 (COX-1) działa antykoagulacyjnie. Profilaktyczne działanie kwasu acetylosalicylowego u osób obciążonych chorobami układu sercowo-naczyniowego jest niepodważalne, natomiast kontrowersyjne jest jego stosowanie u osób nieobciążonych kardiologicznie. Trwają jednak badania mające na celu definitywne określenie grupy beneficjentów profilaktyki pierwotnej. Wyniki będą znane w najbliższej przyszłości. Kolejnym obecnie badanym polem działania kwasu acetylosalicylowego jest jego potencjalne działanie przeciwnowotworowe. Obecnie najwięcej danych wskazuje na jego pozytywny wpływ u osób z dodatnim wywiadem w kierunku chorób rozrostowych jelita grubego oraz odbytnicy. Działanie antyproliferacyjne leku polega na hamowaniu COX-2, która pobudza podziały komórkowe. Dlatego też efekt jego działania może być widoczny w nowotworach cechujących się zwiększoną ekspresją tego enzymu. Pozytywna odpowiedź na aspirynę zależy od genomu danej osoby, jak również od określonych mutacji w komórkach nowotworowych. Lek ten, działając na płytkową COX-1, zmniejsza potencjał metastatyczny raka, gdyż substancje pochodzące z płytek krwi promują powstawanie przerzutów. Reasumując, można stwierdzić, że tylko wybrana grupa pacjentów jest wrażliwa na przeciwnowotworowe działanie kwasu acetylosalicylowego, a u osób z dużym ryzykiem powikłań jego stosowanie mogłoby się okazać niebezpieczne, dlatego do przypadku każdego chorego należy podchodzić indywidualnie.
PL
Uchyłki jelita grubego i związane z nimi dolegliwości kliniczne oraz powikłania to jedna z najczęstszych patologii przewodu pokarmowego w krajach wysokorozwiniętych. Obecność uchyłków jelita grubego oraz związane z nimi konsekwencje kliniczne podzielić można na cztery podstawowe postacie: 1) uchyłkowatość, czyli obecność uchyłków jelita grubego nie dających objawów klinicznych i wykrywanych zazwyczaj przypadkowo, 2) objawowa niepowikłana choroba uchyłkowa, 3) zapalenie uchyłków (ostre niepowikłane zapalenie uchyłków), 4)powikłania zapalenia uchyłków (obejmujące stany wymagające hospitalizacji). Celem niniejszej pracy była retrospektywna analiza efektywności stosowania rifaksyminy w profilaktyce występowania zapalenia uchyłków u  pacjentów leczonych w  poradniach proktologicznych. Kryterium rozpoznania choroby uchyłkowej stanowiło potwierdzenie występowania uchyłków jelita grubego na podstawie badania kolonoskopowego, wlewu kontrastowego lub kolografii KT (wirtualnej kolonoskopii) oraz co najmniej jednego przebytego (udokumentowanego) epizodu zapalenia uchyłków. Przebyte zapalenie uchyłków stwierdzano na podstawie dokumentacji medycznej, potwierdzającej obecność objawów klinicznych, oraz podwyższonej wartości CRP (>5,0), lub/i wyników badań obrazowych (USG, KT). Spośród 686 pacjentów leczonych w poradni, po przyjęciu restrykcyjnych kryteriów wykluczenia, do badania zakwalifikowano 248 chorych, których podzielono na dwie grupy: kontrolną (grupa I –145 chorych) i badaną (grupa II – 103 pacjentów stosujących profilaktycznie rifaksyminę). Liczba zapaleń uchyłków u pacjentów w obu grupach była zbliżona w okresie 6 miesięcy przed rozpoczęciem badania (p=0,1306) i w pierwszych 6 miesiącach terapii (p=0,3044). Między 6. a 12. miesiącem terapii, odnotowano istotnie mniejszą liczbę zapaleń uchyłków u pacjentów stosujących profilaktycznie rifaksyminę, w porównaniu do grupy kontrolnej (p<0,0001). Pacjenci, którym podawano rifaksyminę, mieli istotnie wyższą jakość życia (mierzoną wg. skali VAS) niż w ci w grupie kontrolnej po 12 miesiącach zażywania rifaksyminy. Wyniki badania potwierdziły efektywność stosowania rifaksyminy w profilaktyce zapalenia uchyłków, nawet w schemacie kuracji powtarzanej co 3 miesiące. Stosowanie rifaksyminy u pacjentów z epizodem zapalenia uchyłków nie tylko zmniejszało częstość występowania zapaleń i ich powikłań, ale również poprawiało jakość życia tych chorych. Wydaje się również, że profilaktyka zapaleń uchyłków oparta o rifaksyminę może być efektywna ekonomicznie, wymaga to jednak dalszej analizy i badań.
EN
The paper considers changes in occupational medicine in the last fifty years, describes industrial hygienists tasks and the reasons why their activities grew in importance. Also the needs of compliance with their own professional Code of Ethics are discussed. The Universal Declaration of Human Rights, voted and accepted by the United Nations in 1948 changed the strategic target of occupational medicine. Since then the most important task became prevention of health damage caused by work, which should enable the employees to stay healthy throughout the whole period of professional activity. Before that the main target was to restore the health of employees injured by work. To make the used preventive measures to be effective, they must be selected appropriately to professional harmfulness posing threat to employees health. This requires to reveal all factors potentially harmful to health, which occur in the work-environment, to measure their concentrations or intensity, to determine the employees exposure to those factors and to estimate the level of the health risk, caused by this complex exposure. Contemporarily occupational medicine service encompass with its preventive supervision the municipal environments, because they become seriously polluted due to emission of harmful industrial pollutants what brings about a negative impact to health of exposed dwellers. Those activities, being to a large extent outside the scope of competence and tasks of doctors – specialists of occupational medicine, are performed by industrial hygienists, who the required knowledge and skills acquired during university studies on technical and natural faculties. This caused a substantial increase of the role of industrial hygienists in the present activity of occupational medicine service and simultaneously took into consideration the ethical aspects of the work of these professionals. Evaluation of the backbone and the scope of work drew attention not only to the need to follow ethical principles mandatory for everybody working in occupational medicine service but also to the need to have and respect their own ethical code taking into account the specificity of activities and undertaken tasks in this profession.
PL
Przedmiotem rozważań są zmiany, które nastąpiły w działalności służb medycyny pracy w minionym półwieczu, charakterystyka zadań higienistów i przyczyny wzrostu znaczenia ich udziału w tej działalności oraz potrzeby przestrzegania przez nich własnego kodeksu etycznego. Uchwalenie przez ONZ w 1948 roku Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka spowodowało zmianę strategicznego celu służb medycyny pracy. Odtąd głównym zadaniem jest profilaktyka uszczerbków zdrowia powodowanych przez pracę, która powinna pracownikom zapewnić utrzymanie zdrowia przez cały okres aktywności zawodowej. Przedtem celem było przywracanie zdrowia pracownikom poszkodowanym przez pracę. Aby postępowanie i środki prewencyjne były skuteczne, muszą być dobrane odpowiednio do szkodliwości zagrażających zdrowiu pracowników. To wymaga ujawnienia czynników potencjalnie szkodliwych dla zdrowia, pomiaru ich stężeń i natężeń, określenia stopnia narażenia pracowników na te czynniki, oraz wyznaczenia jakości i poziomu ich ryzyka zdrowotnego. Współcześnie, służby medycyny pracy obejmują ponadto swoim nadzorem środowiska komunalne, bo one ulegają degradacji wskutek emisji zanieczyszczeń przemysłowych, co wpływa ujemnie na zdrowie narażonych mieszkańców. Te działania wykraczają w dużej mierze poza zakres kompetencji i zadań lekarzy specjalistów medycyny pracy i dlatego są wykonywane przez higienistów pracy, którzy wymaganą wiedzę i umiejętności nabywają poprzez studia wyższe na kierunkach technicznych i przyrodniczych. Spowodowało to istotny wzrost znaczenia roli higienistów w obecnej działalności służb medycyny pracy i zwróciło uwagę na aspekty etyczne w pracy higienistów. Ocena istoty i zakresu zadań higienistów wskazuje nie tylko na konieczność przestrzegania przez nich zasad etycznych obowiązujących wszystkich członków służb medycyny pracy, lecz także na potrzebę posiadania własnego kodeksu etycznego, uwzględniającego specyfikę działań i zadań podejmowanych w tym zawodzie.
EN
Postural defect is a set of postural abnormalities defined as minor single deviations from correct posture, which may be repaired with the use of appropriate exercises, passive or active. Studies concerning the evaluation of children and teenagers’ health condition have shown that the incidence of postural defects in the population ranges from 30 to 60%. The greatest threat for the development of incorrect body posture is present in the period of fast growth, namely between the age of 5 and 7 and in the period of adolescence. The most common postural defects in the population of children in Poland include: scoliosis, juvenile kyphosis of the spine (Scheuermann’s disease) and static deformations of lower extremities. Owing to the common nature of the issue and the possibility to apply effective preventive measures, it is necessary to early detect postural defects through appropriate examinations. Preventive healthcare for children is aimed at early diagnosis of irregularities in a child’s development. Screening tests among children detect three types of the motor system disorders: scoliosis, excessive thoracic kyphosis and static deformations of lower extremities and asymmetry in the length of lower extremities. Early detection of the defect prevents against its further development or the development of further abnormalities. The results of a report Health Behaviour in School-aged Children concerning the health of children clearly show that recently, there has been a substantive increase in the number of factors causing the creation of postural defects. School period is the most optimum one to carry out preventive actions in this respect. Postural defects develop in some children, despite preventive measures carried out. In accordance with the recommendations of experts, it is then necessary to perform secondary prophylaxis, which prevents further development of the defect, the creation of muscular contracture and is aimed at the so-called postural re-education. The selection of physical activity should be adequate to the type of postural defect.
PL
Wada postawy to zespół nieprawidłowości postawy, definiowanych jako niewielkie pojedyncze odchylenia od prawidłowej postawy ciała, które daje się korygować odpowiednimi ćwiczeniami biernymi i czynnymi. Badania dotyczące oceny stanu zdrowia dzieci i młodzieży wykazały, że częstość występowania wad postawy w populacji waha się od 30 do 60%. Największe zagrożenie dla powstania nieprawidłowej postawy ciała istnieje w okresie szybkiego tempa wzrastania, czyli między 5. a 7. rokiem życia, oraz okresie dojrzewania. Do najczęstszych wad postawy w populacji dzieci w Polsce należą: skolioza, młodzieńcza kifoza piersiowa (choroba Scheuermanna) oraz zniekształcenia statyczne kończyn dolnych. Z uwagi na powszechność występowania problemu oraz możliwość zastosowania skutecznej profilaktyki konieczne jest wczesne wykrycie wady postawy poprzez odpowiednio przeprowadzone badanie profilaktyczne. Profilaktyczna opieka zdrowotna nad dziećmi ma na celu jak najwcześniejsze rozpoznanie nieprawidłowości w rozwoju dziecka. W testach przesiewowych u dzieci wykrywane są trzy grupy zaburzeń układu motorycznego: boczne skrzywienie kręgosłupa, nadmierna kifoza piersiowa oraz zniekształcenia statyczne kończyn dolnych i asymetria długości kończyn dolnych. Wczesne wykrycie wady zapobiega jej dalszemu pogłębianiu oraz rozwojowi kolejnych nieprawidłowości. Wyniki raportu Health Behaviour in Schoolaged Children na temat zdrowia dzieci wyraźnie pokazują, że w ostatnich latach znacznie zwiększyła się liczba czynników powodujących powstawanie wad postawy. Okres szkolny jest najbardziej optymalny do przeprowadzenia działań prewencyjnych w tym zakresie. U niektórych dzieci pomimo profilaktyki rozwija się wada postawy. Zgodnie z rekomendacjami ekspertów konieczna jest wówczas profilaktyka drugorzędowa, która zapobiega dalszemu utrwalaniu wady, powstawaniu przykurczy mięśniowych i ma na celu tzw. reedukację posturalną. Dobór aktywności fizycznej powinien być adekwatny do rodzaju wady postawy.
EN
Hearing impairment can be classified based on various criteria. Each of these criteria provides information on the cause as well as characterises the impairment in terms of parameters needed for prevention, diagnosis and further treatment. The main criteria for the classification of hearing disorders include aetiology, location, age of onset and the depth of hearing loss. Hearing impairment is currently a very important social problem and one of the most common developmental disorders. Hearing impairment often occurs at birth. Statistics show that 2–3 children per 1,000 births are affected by the disorder, therefore prevention is essential. It allows to prevent hearing loss, or at least reduce its impact on the further life of an individual. This paper describes the classification of hearing impairment in children. The aim was to present measures for the prevention of hearing defects in children up to seven years old. The used research method was a 1998–2014 literature review. Phase 1 prevention, which includes activities undertaken by expectant mothers, should be used to prevent the risk of hearing impairment in children in this age group. Phase 2 prevention (the Universal Neonatal Hearing Screening) is the most common and effective strategy. Phase 3 prevention in children with hearing impairment involves the use of a hearing aid or implant. Avoiding ear infections is a less invasive, although sometimes insufficient, method.
PL
Niedosłuch można klasyfikować na podstawie różnych kryteriów. Każde z nich dostarcza informacji na temat pochodzenia niedosłuchu, jak również charakteryzuje go pod kątem cech istotnych dla profilaktyki, diagnostyki i leczenia. Głównymi kryteriami podziału są etiologia, lokalizacja, wiek wystąpienia i głębokość ubytku słuchu. Niedosłuch jest obecnie bardzo ważnym problemem społecznym i jednym z najczęstszych zaburzeń rozwojowych. Wada słuchu nierzadko występuje już w momencie narodzin. Statystyki pokazują, że 2–3 dzieci na 1000 rodzi się z tym zaburzeniem, dlatego tak istotna jest profilaktyka, która pozwala uniknąć niedosłuchu lub przynajmniej zniwelować jego oddziaływanie w dalszym życiu jednostki. W artykule opisano różne klasyfikacje niedosłuchu u dzieci. Celem pracy było zaprezentowanie działań zapobiegających wystąpieniu wad słuchu u dzieci do 7. roku życia, a metoda badawcza polegała na analizie piśmiennictwa z lat 1998–2014. Aby zminimalizować ryzyko niedosłuchu w omawianej grupie wiekowej, najlepiej zastosować profilaktykę I fazy, która obejmuje działania podejmowane przez przyszłe matki. Najbardziej rozpowszechniona i skuteczna jest profilaktyka II fazy (Program Powszechnych Przesiewowych Badań Słuchu u Noworodków). W ramach profilaktyki III fazy w przypadku niedosłuchu u dzieci możliwe są zaaparatowanie lub zaimplantowanie. Działaniem mniej inwazyjnym – jednak nie zawsze wystarczającym – jest unikanie infekcji ucha.
EN
Dust mites are microscopic arachnids (mostly of Pyroglyphidae family) living in every house. Such atopic diseases as bronchial asthma, allergic rhinitis may be caused by dust mites allergens. The aim of this paper is to review the literature pertaining to the prophylactic methods used against dust mites allergens. The fi rst step should be an evaluation of optimal conditions for dust mites growth. The next, generally recommended steps include an elimination of organisms by rubbing the surface, airing, frequent dusting with an aquatic vacuum cleaner or with HEPA fi lter, laundering, applicating covers with microphase and acaricides. The recent systematic reviews show however, that all these prophylactic measures fail to reduce signifi cantly the risk of dust mites related allergies.
PL
Roztocze kurzu domowego są pajęczakami o mikroskopijnej wielkości, żyjącymi w każdym domu. Należą one głównie do rodziny Pyroglyphidae. U człowieka roztocze mogą wywoływać choroby atopowe takie jak: astma oskrzelowa, nieżyt nosa, czy wyprysk atopowy. Celem pracy jest przegląd literatury poświęconej metodom profilaktycznym, stosowanym w alergii na roztocze kurzu domowego. Pierwszym krokiem w profilaktyce anty-roztoczowej jest rozpoznanie ich optymalnych warunków rozwojowych. Kolejny etap to usunięcie rezerwuarów kurzu z otoczenia człowieka. Zalecane jest m.in. częste sprzątanie i przecieranie powierzchni, wietrzenie pomieszczeń, częste odkurzanie odkurzaczami wodnymi lub z filtrem HEPA, pranie pościeli, stosowanie pokrowców z tzw. mikrofazy oraz akarycydów. Są to metody powszechnie stosowane w walce z narażeniem na alergeny kurzu domowego. Systematyczny przegląd literatury wskazuje jednak, iż stosowane dotychczas metody fizyczne i chemiczne nie przynoszą oczekiwanych efektów w profilaktyce chorób alergicznych.
EN
INTRODUCTION:Urinary incontinence is a common problem among women. It is believed that up to 10% of the population complains about this chronic disease. It has a significant impact on the quality of women's life, but at the same time early intervention allows complete recovery. The most common form of urinary incontinence (UI) is stress urinary incontinence (SUI). It is worrying that urinary incontinence increasingly affects young women. MATERIAL AND METHODS: 152 women in the age range 17–89 participated in the study. The research tool was the authors’ own questionnaire. All the results were analysed in Statistica 12PL software. RESULTS: SUI occurs among 13.2% of the respondents. Most of the respondents considered their level of knowledge to be average (27%), sufficient (23.7%) and weak (15.1%). In contrast, 24.3% of the respondents consider their scope of information on SUI as good and very good (7.9%). The majority of women (92.1%) are of the opinion that the propagation of knowledge in the field of urinary incontinence prevention is necessary. CONCLUSIONS: The state of knowledge of women in the field of SUI is still insufficient. Women know who to address with the first symptoms of the disease and know the methods of treating SUI. The subject of stress urinary incontinence is still a shameful topic for most women and has a significant impact on the quality of life. There is a constant need for education and dissemination of information on incontinence.
PL
WSTĘP: Problem nietrzymania moczu jest częstą przypadłością wśród kobiet. Uważa się, iż uskarża się na nie aż 10% populacji. Jest chorobą przewlekłą, ma znaczący wpływ na jakość życia kobiet, przy czym wczesna interwencja pozwala na całkowite wyleczenie. Najczęstszą postacią nietrzymania moczu (NTM) jest wysiłkowe nietrzymanie moczu (WNM). Niepokojący jest fakt, iż coraz częściej dotyka on także kobiet młodych. MATERIAŁ I METODY: W badaniu wzięły udział 152 kobiety w przedziale wiekowym 17–89 lat. Narzędzie badawcze stanowił kwestionariusz ankiety własnego autorstwa. Wyniki zostały poddane analizie statystycznej. WYNIKI: Wśród 13,2% badanych występuje WNM. Najwięcej respondentek uznało swój poziom wiedzy za średni (27%), wystarczający (23,7%) oraz słaby (15,1%). Natomiast 24,3% ankietowanych uważa posiadany zakres informacji za dobry oraz bardzo dobry (7,9%). Zdecydowana większość kobiet (92,1%) jest zdania, iż propagowanie wiedzy dotyczącej profilaktyki nietrzymania moczu jest niezbędne. WNIOSKI: Stan wiedzy kobiet w zakresie WNM wciąż jest niewystarczający. Kobiety wiedzą do kogo mogą się zwrócić z pierwszymi symptomami choroby oraz znają metody leczenia. Temat wysiłkowego nietrzymania moczu wciąż dla większości badanych jest tematem wstydliwym oraz ma znaczny wpływ na pogorszenie jakości życia. Istnieje ciągła potrzeba edukacji oraz propagowania informacji na temat inkontynencji.
EN
INTRODUCTION: The administration of steroids during pregnancy up to 34 weeks accelerates the development of fetal lungs and stimulates surfactant production, therefore, it protects premature neonates against infant respiratory distress syndrome. It has been proven that the administration of steroids causes a temporary decrease in the fetal heart rate in fetuses appropriate for gestational age (AGA). How long does the temporary decrease in fetal heart rate (FHR) after steroid administration persist in intrauterine growth restriction fetuses (IUGR)? MATERIAL AND METHODS: The study was conducted on 152 patients from the Clinic of Obstetrics and Gyneacology MUS in Katowice in 2013–2016, divided into two groups: AGA - 109 cases and IUGR – 43 cases. Steroid prophylaxis – betamethasone or dexamethasone was given in both groups. CTG and Monako records at admission and 24 and 48 hours after steroid administration were analysed with assessment of: FHR baseline, bradycardia episodes as well as LTV and STV parameters. All the results were analysed in the Statistica 12PL program. RESULTS: Bradycardia after steroids occurred more frequently in AGA than in IUGR. After the first dose of steroids significantly lower bradycardia was noticed in the AGA group than IUGR (p = 0.0001). The FHR decrease after the first dose of steroids was bigger in the AGA group than in the IUGR group (p = 0.0001). The average STV value after the second dose of steroids was significantly lower in group the AGA group than in the IUGR group (p = 0.006). Oxygen partial pressure was higher in the IUGR group (p = 0.001). CONCLUSIONS: In the light of the results, it seems that fetuses with intrauterine growth restriction exhibit better tolerance to steroid administration in the form of a less frequent occurrence of bradycardia, higher STV values and smaller fluctuations in FHR.
PL
WSTĘP: Podawanie steroidów w ciąży do 34 hbd przyspiesza rozwój dojrzałości płuc płodu i stymuluje wydzielanie surfaktantu, przez co zapobiega występowaniu zespołu zaburzeń oddychania. Udowodniono, że podawanie steroidów prenatalnie powoduje czasowe obniżenie akcji serca płodu o adekwatnej masie ciała (AGA). W pracy podjęto próbę odpowiedzi na pytanie: jak długo utrzymuje się czasowe obniżenie akcji serca płodu (fetal heart rate – FHR) po podaniu steroidów u płodów z wewnątrzmacicznym ograniczeniem wzrastania? MATERIAŁ I METODY: Badanie przeprowadzono z udziałem 152 pacjentek Kliniki Ginekologii i Położnictwa SUM w Katowicach, hospitalizowanych w latach 2013–2016, podzielonych na dwie grupy: AGA – 109 przypadków, IUGR – 43 przypadki. W obu grupach została włączona profilaktyka steroidowa – betametazon lub deksametazon. Przeanalizowano zapisy KTG oraz MONAKO wykonane przy przyjęciu pacjentki oraz 24 i 48 godzin po podaniu steroidów, oceniając linię podstawową, epizody bradykardii oraz parametry zmienności LTV i STV. Wyniki opracowano w programie Statistica 12PL. WYNIKI: Bradykardia posteroidowa występowała częściej w grupie AGA niż w grupie IUGR. Po podaniu pierwszej dawki steroidów zauważono istotnie niższą wartość FHR w czasie trwania epizodów bradykardii w grupie AGA niż w grupie IUGR (p = 0,0001). Obniżenie FHR bez bradykardii było znamiennie większe w grupie AGA niż w grupie IUGR (p = 0,0001). Średnia wartość STV po podaniu drugiej dawki steroidów była znamiennie niższa w grupie AGA niż w grupie IUGR (p = 0,006). Ciśnienie parcjalne tlenu było wyższe w grupie IUGR (p = 0,001). WNIOSKI: W świetle powyższych wyników wydaje się, że płody z IUGR wykazują lepszą tolerancję podawanych steroidów manifestującą się rzadszym występowaniem bradykardii i wyższymi wartościami STV oraz mniejszymi wahaniami wartości FHR.
EN
Introduction. Posture defects are currently a health and social problem. We observe an increasing number of abnormalities in the development of the musculoskeletal system and body statics in children and adolescents. The percentage of children with posture defects, which is increasing year by year, forces a wider interest in this issue. Aim. The aim of the study was to present the characteristics of postural defects in children and the nurse's activities in the field of their prevention. Material and methods. The method used in the work is the analysis of literature. Overview. Prevention and health education in the field of posture defects is the most important in the fight against errors in health behaviour and ingrained habits. The group of children and youth is the most susceptible to education. The period of growth as the most plastic in development is very susceptible to learning the correct patterns and correction of posture abnormalities. Family, kindergarten, school are environments that have a large impact on the creation and consolidation of various behaviours. Conclusions. Life attitudes and health behaviours shaped during this period make promoting health through health education addressed to children and adolescents a very important element of the nurse's work.
PL
Wstęp. Wady postawy są obecnie problemem zdrowotnym i społecznym. Obserwujemy, coraz większą liczbę nieprawidłowości w rozwoju narządu ruchu i statyki ciała u dzieci i młodzieży. Wzrastający z roku na rok procent dzieci z wadami postawy, zmusza do szerszego zainteresowania się tą problematyką. Cel. Celem pracy było przedstawienie charakterystyki wad postawy u dzieci i działań pielęgniarki w zakresie ich prewencji. Materiał i metody. Metoda zastosowana w pracy to analiza literatury. Przegląd. Profilaktyka i edukacja zdrowotna w zakresie wad postawy jest najważniejsza w walce z błędami w zachowaniu zdrowotnym i zakorzenionymi nawykami. Najbardziej podatną na edukację jest grupa dzieci i młodzieży. Okres wzrastania jako najbardziej plastyczny w rozwoju, jest bardzo podatny na naukę prawidłowych wzorców i korektę nieprawidłowości postawy. Rodzina, przedszkole, szkoła to środowiska, które wywierają duży wpływ na tworzenie i utrwalanie różnych zachowań. Wnioski. Postawy życiowe i zachowanie zdrowotne kształtujące się w tym okresie sprawiają, że promowanie zdrowia poprzez edukację zdrowotną kierowaną do dzieci i młodzieży jest bardzo istotnym elementem pracy pielęgniarki.
EN
Background: Smoking is known to affect the body adversely and to contribute significantly to the development of many diseases. It is necessary to carry out education programs, to develop healthy attitudes and to motivate smokers to start the fight against addiction. The aim is to show the patients’ point of view on the effects of tobacco smoking on health. It was also an attempt to assess patients’ knowledge about the effects of smoking and the incidence of civilization diseases. The authors analyze the health behaviours and habits of nicotine-dependent patients from data from patients hospitalized in the rehabilitation and internal diseases wards. Material and methods: A questionnaire survey was conducted in patients hospitalized at the University Hospital in Olsztyn and Healthcare Complex in Nidzica. The study included 50 smokers aged 21 to 80 years. The data was used to develop statistical methods: analysis of rho-Spearman correlation to examine relationships between variables, non-parametric test of Mann-Whitney U to detectsignificant differences between the compared groups and one-way analysis of variance to test differences between groups. Results: Prevalence of symptoms of the disease in patients is associated with an increased awareness of the dangers of smoking tobacco. Knowledge of these risks among the respondents is independent of age and education. Educational activities conducted by therapists are indeed important for the patients’ health-related behaviors. Conclusions: Awareness of the dangers of cigarette smoking is fixed and is not determined by the age of the smoker, education or the fact of suffering from a particular disease. Therapists who have frequent contact with the patients are able to affect their health behaviors. In connection with the manifestation of tolerance to the phenomenon of heavy smokers’ nicotine addiction, people from a particular physical neighborhood are more likely to adopt the habit. There are still no effective methods of motivating people to give up the habit.
PL
Wstęp: Palenie tytoniu wpływa negatywnie na stan zdrowia organizmu i ma znaczący udział w rozwoju wielu chorób. Konieczne jest prowadzenie edukacji, kształtowanie postaw prozdrowotnych i motywowanie osób palących do podejmowania walki z nałogiem. Celem pracy jest ocena świadomości chorych w zakresie niekorzystnego wpływu nikotynizmu na stan zdrowia. Podjęto próbę oceny wiedzy pacjentów na temat wpływu palenia tytoniu na występowanie chorób cywilizacyjnych. Autorzy analizują zachowania zdrowotne i nawyki chorych uzależnionych od nikotyny, hospitalizowanych w oddziale rehabilitacji i oddziale chorób wewnętrznych. Materiał i metody: Badanie przeprowadzono metodą ankietową w grupie osób hospitalizowanych w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym w Olsztynie oraz w Zespole Opieki Zdrowotnej w Nidzicy. W badaniu uczestniczyło 50 osób palących papierosy w wieku od 21 do 80 lat. Do opracowania danych posłużono się metodami statystycznymi: analizą korelacji rho-Spearmana do zbadania współzależności pomiędzy zmiennymi, testem nieparametrycznym U-Manna Whitneya do wykrycia istotnych różnic między porównywanymi grupami oraz jednoczynnikową analizą wariancji do sprawdzenia różnic międzygrupowych. Wyniki: Występowanie symptomów choroby u pacjentów nie jest powiązane ze zwiększoną świadomością zagrożeń wynikających z palenia tytoniu. Wiedza na temat tych zagrożeń wśród badanych respondentów jest niezależna od wieku i wykształcenia. Działania edukacyjne prowadzone przez terapeutów są istotnie ważne z punktu widzenia prozdrowotnych zachowań pacjentów. Wnioski: Świadomość zagrożeń wynikających z palenia papierosów jest stała i nie determinuje jej wiek palacza, wykształcenie ani fakt zachorowania na określoną chorobę. Istotne znaczenie dla rezygnacji z palenia papierosów ma jednostka chorobowa. Terapeuci, którzy mają częsty kontakt z pacjentami, są w stanie wpływać na ich zachowania prozdrowotne. W związku z przejawianą tolerancją nałogowych palaczy wobec zjawiska nikotynizmu, osoby z ich otoczenia są bardziej narażone na wejście w nałóg. Wciąż brakuje skutecznych metod motywowania palaczy do rezygnacji z nałogu.
EN
BACKGROUND: Undiagnosed eye defects in childhood affect adult life and can cause irreversible changes. The aim of the study is to evaluate the state of preventing eye diseases in a selected group of children from the Silesian Voivodeship. METHODS: The study was based on an anonymous questionnaire consisting of 11 questions about the prevention of eye diseases and included 603 parents of children aged from 2–10 (4.84 ± 1.47). RESULTS: Among the selected group, 43.45% children were at least once examined by an ophthalmologist. The aver-age age during the appointment was 3.06 ± 1.71. For 101 children it was a prophylaxis visit and for 142 it was due to alarming symptoms. 52 (8.62%) children had eye defects and 44 of them wore glasses. The most common eye defect was strabismus (5.47%). Regular eye exams by an ophthalmologist were reported by 11.61% parents. The study showed that 40.13% children have never had a visual acuity examination. Among the group, 35.16% parents men-tioned alarming symptoms of eye defects and the information sources were: doctor (28.9%), the Internet (27.5%), newspapers (18.2%). CONCLUSIONS: 1. The prevention of eye diseases among pre-school children is insufficient. 2. The state of parent’s knowledge about the prevention of eye disease and defects among children is low.
PL
WSTĘP: Objawy chorób oczu u dzieci mogą pozostać niezauważone, co może mieć wpływ na późniejsze problemy w nauce i dorosłym życiu. Wczesna korekcja wady daje szansę na pełne wyleczenie. MATERIAŁ I METODY: Narzędzie badawcze stanowiła anonimowa, autorska ankieta, skierowana do rodziców grupy dzieci województwa śląskiego. Badaniem objęto 603 rodziców dzieci w wieku 2–10 lat (śr. 4,84 ± 1,47). Ankieta zawierała 11 pytań otwartych i zamkniętych dotyczących stanu profilaktyki chorób narządu wzroku. Uzyskane wyniki poddano analizie statystycznej. WYNIKI: W analizowanej grupie 262 dzieci (43,45%) było przynajmniej raz w życiu badane przez okulistę. Średni wiek dziecka podczas wizyty wynosił 3,06 ± 1,71 roku, 94 (35,88%) dzieci było badanych powyżej 4 roku życia. Dla 101 dzieci była to wizyta profilaktyczna, dla 142 powodem pierwszej wizyty u okulisty były dolegliwości lub niepokojące objawy. Wadę wzroku dziecka deklarowało 52 (8,62%) ankietowanych rodziców, grupy tej 44 dzieci no-si/nosiło wcześniej okulary. W badanej grupie najczęściej zgłaszano występowanie zeza – 33 (5,47%). Regularne wizyty dziecka u okulisty zgłosiło 70 (11,61%) rodziców – najczęściej z powodu kontroli wady wzroku (n = 28) oraz profilaktyki (n = 25). 242 (40,13%) dzieci nie miało nigdy badanej ostrości wzroku, u 170 (28,2%) ostrość wzroku badał okulista, u 112 (18,6%) pediatra lub lekarz rodzinny. Objawy wymagające konsultacji okulistycznej wymianiało 212 (35,16%) rodziców. Głównymi źródłami informacji dla rodziców na ten temat są: lekarz (28,9%), Internet (27,5%), prasa (18,2%). WNIOSKI: 1. Profilaktyka chorób narządu wzroku u dzieci w wieku przedszkolnym jest niewystarczająca. 2. Poziom wiedzy rodziców w zakresie profilaktyki chorób oczu i wad wzroku u dzieci jest niski.
EN
The paper presents a general overview of risk factors in gynaecological oncology based on a review of recent literature, highlighting their role in preventive medicine. Since mid-twentieth century the role of risk factors is being increasingly appreciated, particularly those directly associated with the risk of developing certain diseases, including female genital malignancies. Several risk factors have been defined, e.g. genetic, biologic, socioeconomic, cultural, geographic, iatrogenic and environmental and their list is ever increasing. This has made possible the definition of high-risk groups of women, who require close medical monitoring in order to detect neoplastic disease at an earliest possible stage. Risk factors usually precede the process of carcinogenesis, although both may be synchronous. Risk factors have various prognostic values: one risk factor may be present in several different neoplasms and several different risk factors may be associated with a single tumour. A frequent phenomenon is oncological synergy. Most female genital neoplasms are multifactorial diseases.
PL
Opierając się na przeglądzie piśmiennictwa ostatnich lat, przedstawiono ogólne wiadomości o czynnikach zagrożenia w ginekologii onkologicznej, podkreślając ich znaczącą rolę w medycynie zapobiegawczej. Począwszy od lat 50. XX w., przywiązywano dużą wagę do czynników ryzyka wskazujących na możliwość wystąpienia zagrożenia powstania choroby, w tym również nowotworów narządów płciowych u kobiet. Wykryto wiele czynników zagrożenia począwszy od genetycznych, poprzez biologiczne, socjoekonomiczne, kulturowe, geograficzne, jatrogenne, a skończuwszy na środowiskowych i lista ta jest ciągle uzupełniana. Dało to podstawy do wyodrębnienia spośród populacji kobiet grup podwyższonego ryzyka wymagających wzmożonej kontroli medycznej, co z kolei pozwalało na wykrycie choroby nowotworowej we wczesnym etapie jej rozwoju. Czynniki zagrożenia na ogół poprzedzają proces kancerogenezy, choć mogą też w nim uczestniczyć. Przedstawiają one różną wartość kliniczną: jeden czynnik zagrożenia może występować w wielu nowotworach, a wiele czynników - w jednej chorobie nowotworowej; często występuje synergizm onkologiczny. Większość nowotworów narządów płciowych to tzw. „choroby wieloczynnikowe”.
EN
Background: Lymphedema is a clinical manifestation of lymphatic system insufficiency. The risk of lymphedema increases especially in the case of women after mastectomy with removal of axilla lymph nodes and post-surgical radiotherapy. As a result of the above, it appears in the upper limb at the side where the surgery has been carried out. The factors that increase the risk of lymphedema include fatigue, overheating and injury to the limb at risk.Aim: To investigate the level of awareness of lymphedema prevention and the frequency of the post-mastectomy patients’ compliance with the received recommendations.Material and methods: 40 women after one-side radical mastectomy and post-surgical radiotherapy took part in the research. None of them had symptoms of recurrence. All patients had a clinical manifestation of upper limb lymphedema at the side of the surgical intervention. The patients were asked to fill in a questionnaire that consisted of 6 questions.Results: The research has shown that patients with risk of lymphedema display a low level of education in the matter and that they indicate problems with access to professional information on the topic of lymphedema prevention. The properly trained medical staff rarely proved to be a source of information on the topic. The women who participated in the survey mostly knew that they had to avoid injections and taking blood pressure in the affected upper limb as well as excessive upper limb exercise. Most frequently mentioned preventive recommendations included elevation of the limb and appropriate exercise. Among the factors generating lymphedema, most women indicated excessive physical effort as a subjective cause of the manifestation of the condition.Conclusion: Despite the knowledge of lymphedema prevention measures, the patients often fail to comply with the recommendations they have been given.Background: Lymphedema is a clinical manifestation of lymphatic system insufficiency. The risk of lymphedema increases especially in the case of women after mastectomy with removal of axilla lymph nodes and post-surgical radiotherapy. As a result of the above, it appears in the upper limb at the side where the surgery has been carried out. The factors that increase the risk of lymphedema include fatigue, overheating and injury to the limb at risk.Aim: To investigate the level of awareness of lymphedema prevention and the frequency of the post-mastectomy patients’ compliance with the received recommendations.Material and methods: 40 women after one-side radical mastectomy and post-surgical radiotherapy took part in the research. None of them had symptoms of recurrence. All patients had a clinical manifestation of upper limb lymphedema at the side of the surgical intervention. The patients were asked to fill in a questionnaire that consisted of 6 questions.Results: The research has shown that patients with risk of lymphedema display a low level of education in the matter and that they indicate problems with access to professional information on the topic of lymphedema prevention. The properly trained medical staff rarely proved to be a source of information on the topic. The women who participated in the survey mostly knew that they had to avoid injections and taking blood pressure in the affected upper limb as well as excessive upper limb exercise. Most frequently mentioned preventive recommendations included elevation of the limb and appropriate exercise. Among the factors generating lymphedema, most women indicated excessive physical effort as a subjective cause of the manifestation of the condition.Conclusion: Despite the knowledge of lymphedema prevention measures, the patients often fail to comply with the recommendations they have been given.
first rewind previous Page / 3 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.