Search results

1

Czy szpital psychiatryczny jest (nadal) instytucją totalną?

100%

Kmieciak B.

|

EN

The concept of a psychiatric hospital as a total institution was formulated by Erving Goffman half a century ago. In this type of facility, the personnel has a full control over the patient (their time and private life, mobility). A psychiatric hospital is a special place. Diseases whose symptoms are often unnoticeable and difficult to properly assess are treated here. These hospitals are also unique in the legal context. Under certain circumstances, no patient’s consent is necessary for admission to a psychiatric hospital; also direct coercion may be used in these institutions. The Mental Health Law, which protects the rights of patients affected by mental disorders, has been in force in Poland for 20 years now. The purpose of the Act was to introduce standards for defending the rights and freedoms of a psychiatric ward patient. The document also refers to the principles for the use of direct coercion in patients in psychiatric wards and residents of nursing homes, the principles for involuntary admission to a psychiatric hospital, the principle for the protection of the rights of psychiatric patients (including the competence of the guardianship court and the Ombudsman for Psychiatric Patients) as well as the principles for the confidentiality of information related to the patient experiencing mental disorders. At this point, it is worth considering whether the emergence of similar documents makes a psychiatric hospital lose its total nature. Perhaps elements that promote specific forms of relationships between the staff and the patient are of key importance. What socio-legal aspects should be included in a responsible mental health policy?

PL

Pół wieku temu Erving Goffman sformułował koncepcję szpitala psychiatrycznego jako instytucji totalnej. Zdaniem badacza w miejscu tym personel w pełni panuje nad pacjentem: jego czasem, życiem prywatnym, możliwością poruszania się. Szpital psychiatryczny to miejsce szczególne. Na jego terenie leczone są schorzenia, których objawów często nie potrafimy dostrzec i właściwie ocenić. Jest to również placówka unikalna pod kątem prawnym. Do oddziału psychiatrycznego – w pewnych okolicznościach – można przyjąć pacjenta bez jego zgody; można tam także zastosować przymus bezpośredni. W Polsce od 20 lat funkcjonuje ustawa o ochronie zdrowia psychicznego, której zapisy stoją na straży praw człowieka chorego/zaburzonego psychicznie. Celem ustawy było wprowadzenie standardów broniących praw i wolności pacjenta oddziału psychiatrycznego. W dokumencie uwzględniono ponadto zasady stosowania przymusu bezpośredniego wobec osób leczonych na oddziałach psychiatrycznych i pensjonariuszy domów pomocy społecznej, zasady przymusowego przyjęcia pacjenta do szpitala psychiatrycznego, zasady ochrony praw pacjenta szpitala psychiatrycznego (w tym kompetencje sądu opiekuńczego i Rzecznika Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego) oraz zasady dotyczące tajemnicy informacji związanych z pacjentem doświadczającym zaburzeń psychicznych. Warto rozważyć, czy pojawienie się podobnych dokumentów sprawia, że szpital psychiatryczny traci charakter totalny. Być może kluczowe są raczej elementy promujące konkretne formy relacji między personelem a pacjentem. Jakie zatem aspekty prawno-społeczne powinna uwzględniać odpowiedzialna polityka ochrony zdrowia psychicznego?

2

Legal and ethical basics of pain management

86%

Krzyżak-Jankowicz M.

Ból

|

2011

|

vol. 12

|

issue 2

NZOZ „AMAVITA” sp. p. Wrocław, Polska

EN

Alleviate suffering and relive pain is the physician’s duty. The sources of this duty among others are: the Hippocratic oath and the code of medical ethics. The relief of pain is a classic example of the bioethical principle of beneficence. Undertreatment of pain contravenes the principle of nonmaleficence. Inadequate pain management contravenes the patient’s rights to autonomy. during the 29th General assembly of the World Medical Association in 1975, The Declaration of Tokyo was adopted. According to the Declaration of Tokyo, the doctor shall not participate in the practice of torture or other forms of cruel, inhuman or degrading procedures. Pain relief is a fundamental human right. Article 3 of the European Convention on Human Rights, prohibits torture and inhuman or degrading treatment or punishment. Such prohibition also contains the Constitution of the Republic of Poland. The pain relief results also from the patient’s rights. According to Law on the patient’s rights and the Representative of patient’s rights, the patient has the right to intimacy and respect of the dignity and to dying in dignity. Also the Law on Doctor’s and Dentist’s Profession, puts the duty of respect intimacy and the patient’s personal dignity on the doctor. The law on Doctor’s Profession underlines the duty of practicing the occupation according to the indications of current medical knowledge, accessible methods and means, according to the principles of the professional ethics and with the appropriate care. Before the planned medical intervention, the doctor has the duty to fully inform the patient. This information should contain the methods of the pain treatment.

PL

Obowiązkiem lekarza jest łagodzić cierpienie i ból. Źródłem tego obowiązku jest, między innymi, Przysięga Hipokratesa i Kodeks Etyki Lekarskiej. Łagodzenie bólu jest klasycznym przykładem bioetycznej zasady kierowania się dobrem chorego. Wszelkie nieprawidłowości w leczeniu bólu stanowią sprzeczności z zasadą nieszkodzenia (primum non nocere). Nieprawidłowe leczenie bólu narusza prawo pacjenta do samostanowienia. W 1975 roku, podczas 29-go światowego zgromadzenia lekarzy, przyjęto Deklarację Tokijską. Zgodnie z Deklaracją Tokijską, lekarzowi nie wolno uczestniczyć w torturowaniu lub w innych formach okrutnego, nieludzkiego i poniżającego traktowania. Prawo do ulgi w bólu jest podstawowym prawem człowieka. Artykuł 3 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, zakazuje stosowania tortur i innych form nieludzkiego, upokarzającego karania i traktowania. Zakaz taki zawiera także Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Prawo do ulgi w bólu wynika również z praw pacjenta. Zgodnie z Ustawą o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, pacjent ma prawo do intymności i poszanowania godności, oraz do umierania w spokoju i godności. Również Ustawa o Zawodzie Lekarza i Lekarza Dentysty, nakłada na lekarza obowiązek poszanowania intymności i godności osobistej chorego, dodatkowo podkreślając obowiązek wykonywania zawodu zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej, dostępnymi metodami i środkami, zgodnie z zasadami etyki zawodowej oraz z należytą starannością. Przed planowanym zabiegiem lekarz ma obowiązek udzielenia choremu pełnej informacji. Informacja taka powinna zawierać plan zapobiegania i zwalczania dolegliwości bólowych.

3

Wprowadzenie tzw. specustawy dotyczącej kierowania groźnych przestępców do ośrodków terapii osobowości – kontekst społeczno-prawny

72%

Kmieciak B.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2013

|

vol. 13

|

issue 4

217-224

EN

The Act on the procedures related to people with mental disorders posing a danger to other people’s life, health or sexual freedom has been one of the most criticized legal acts over the recent months. A large group of lawyers and psychiatrists indicates that the proposed solutions are contrary to human rights standards which Poland adopted many years ago. It is emphasized that the law will create in our country the practice of using psychiatry for political purposes. On the other hand, those who defend the mentioned law indicate that some of the prisoners because of their personality disorders or sexual preference disorders intend to return to criminal activities, often directed against the life and health of children. It should be noted that at the end of the 80s in the 20th century a similar action led to the capital punishment of the mentioned people. Interestingly, for over 20 years no one undertook the subject of those prisoners whose capital punishment was later replaced with 25 years imprisonment. So is it true that the law concerned violatesfundamental human rights and freedoms? Is there a real threat that the mentioned legal act could be used for political purposes? May psychiatrists be required to accomplish exclusively tasks of political nature? Is it possible that there is no other solution which would protect the public safety? Answers to such questions will be derived from analysis of official legal materials and media information and commentaries related to the said Act.

PL

Ustawa o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób to jeden z najbardziej krytykowanych w ostatnich miesiącach aktów prawnych. Liczne grono prawników oraz psychiatrów wskazuje, iż proponowane rozwiązania są sprzeczne ze standardami ochrony praw człowieka, które wiele lat temu zostały przyjęte przez Polskę. Podkreśla się ponadto, że przyjęcie ustawy otworzy drogę do wykorzystywania psychiatrii do celów politycznych. Z drugiej strony osoby broniące przywołaną ustawę twierdzą, że część osadzonych osób, z powodu doświadczania zaburzeń osobowości bądź zaburzeń preferencji seksualnych, zamierza powrócić do działań przestępczych, skierowanych często przeciwko życiu i zdrowiu dzieci. Należy wspomnieć, iż pod koniec lat 80. XX wieku podobne działania doprowadziły do orzeczenia kary śmierci wobec ww. osób. Co istotne, przez ponad 20 lat nie podejmowano tematu sytuacji więźniów, którym karę śmierci następnie zamieniono na karę 25 lat pozbawienia wolności. Czy prawdą jest zatem, iż omawiana ustawa łamie fundamentalne prawa i wolności człowieka? Czy istnieje realna obawa wykorzystywania przywołanego aktu prawnego do celów politycznych? Czy psychiatrzy mogą zostać zobowiązani do wykonywania zadań wyłącznie o politycznym charakterze? Czy obecnie nie ma innego rozwiązania zapewniającego poszanowanie bezpieczeństwa publicznego? W prezentowanym artykule odpowiedzi na powyższe pytania będą udzielane na podstawie analizy oficjalnych materiałów prawnych oraz medialnych informacji i komentarzy odnoszących się do omawianej ustawy.

4

Nowelizacja ustawy o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 3 grudnia 2010 roku – analiza socjologiczno-prawna

72%

Kmieciak B.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2011

|

vol. 11

|

issue 1

31-36

EN

The mental health protection act has been operating in the Polish legal system for less than seventeen years. This act has been revised three times so far. Subsequent changes to the law referred to: clarifying the rules of admission to hospital without patients’ consent, introduction of the institution of Ombudsman for the Psychiatric Patient Right Protection, assumptions of the National Mental Health Protection Program etc. This year’s fourth amendment to the act does not introduce changes that could be called revolutionary. However, this act adds significant issues which may be important for everyday functioning of patients and medical staff. These changes deal especially with such issues as: compulsory sychiatric hospitalisation in the petition mode, the use of the direct coercion, clarification of the competence of the above mentioned Ombudsman, and undertaking new measures to promote mental health. Especially with respect to the issues of direct coercion you can see significant changes, which include in particular authorization of medical emergency workers to use immobilization and hold. It is also important that at the moment only the courts decide on all forms of forced transportation to the hospital or nursing home. Taking up the analysis of the above act, it is worth to make a preliminary assessment of the proposed changes. It is worth to considering, whether the proposed changes will have a positive impact on the functioning of both patients and medical staff. Not less important is considering whether presently some major issues can be perceived that have not been covered by the amendment.

PL

Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego funkcjonuje w polskim systemie prawnym od niespełna siedemnastu lat. Akt ten był do tej pory trzykrotnie nowelizowany. Kolejne zmiany ustawy mówiły o: doprecyzowaniu zasad przyjęcia pacjenta do szpitala bez jego zgody, wprowadzeniu instytucji Rzecznika Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego, założeniach Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego etc. Tegoroczna czwarta nowelizacja ustawy nie zakłada zmian, które można by określić mianem rewolucyjnych. Omawiany akt wprowadza jednak istotne zapisy, które mogą mieć znaczenie dla codziennego funkcjonowania zarówno pacjentów, jak i personelu medycznego. Zmiany te dotyczą zwłaszcza takich zagadnień, jak: procedura hospitalizacji w trybie wnioskowym, stosowanie przymusu bezpośredniego, doprecyzowanie kompetencji ww. Rzecznika oraz podjęcie nowych działań w zakresie promocji zdrowia psychicznego. Szczególnie w odniesieniu do kwestii przymusu bezpośredniego można dostrzec istotne zmiany, do których zaliczyć należy przede wszystkim upoważnienie ratowników medycznych do stosowania unieruchomienia oraz przytrzymania. Istotne jest także, iż w chwili obecnej wyłącznie do sądu należy decyzja o wszelkich formach przymusowego transportu do szpitala lub też domu pomocy społecznej. Podejmując się analizy wspomnianej ustawy, warto spróbować dokonać wstępnej oceny zaproponowanych zmian. Warto zastanowić się, czy proponowane zmiany wpłyną pozytywnie na codzienne funkcjonowanie zarówno pacjentów, jak i personelu medycznego, a także czy w chwili obecnej dostrzec można istotne kwestie, które nie zostały uregulowane w omawianej nowelizacji.

5

Prawno-psychiatryczne refleksje nad książką Artura Katoli Eugenika i eutanazja. Doświadczenia hitlerowskie

72%

Kmieciak B.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2013

|

vol. 13

|

issue 3

197-201

EN

The issue of human rights violations by Nazi doctors has already been extensively described in the Polish literature. A study of Kępiński, Poltawska and the latest reflections of Bomba are a valuable source that presenting mechanisms of functioning the power of medical pathology. Historians of law and medicine have tried to show the practice taken by surgeons, geneticists, dentists and psychiatrists. Scientists described accurately pseudo-experiments performed on concentration camp prisoners. A lot of attention was also devoted to criminal practices that led to the death of many patients in psychiatric hospitals. It seems, however, that the subject has never lost its relevance. It should be a base for reflection on the dangers of forgetting the fundamental principles of ethical practice in medicine. The book by Arthur Katolo is another study showing the action of German doctors during World War II. This book, however, deserves more attention because of the author’s attempt to show the mechanisms leading to acceptance by the Third Reich society of such activities as forced sterilization of mentally impaired people or “life extinguishing procedures” applied to people with disabilities, in particular mental patients. This study analyses legal and social mechanisms, presented by Katola, which lead to acceptance of activities infringing not only the fundamental human rights, but also the basic rights of patients.

PL

Książka Artura Katoli jest kolejnym studium przedstawiającym działania lekarzy niemieckich w okresie II wojny światowej. Zagadnienie naruszania praw człowieka przez medyków nazistowskich zostało już dość obszernie opisane w polskiej literaturze przedmiotu. Badania Kępińskiego, Półtawskiej oraz najnowsze refleksje Bomby są cennym źródłem ukazującym mechanizmy funkcjonowania ,,medycznej patologii władzy”. Dokładnie opisano pseudoeksperymenty wykonywane na więźniach obozów koncentracyjnych przez nazistowskich chirurgów, genetyków, stomatologów oraz psychiatrów. Dużo uwagi literatura poświęciła także zbrodniczym praktykom, które prowadziły do śmierci wielu pacjentów szpitali psychiatrycznych. Wydaje się jednak, że temat jest wciąż aktualny – doświadczenia wojenne powinny być cały czas podstawą refleksji nad zagrożeniami wynikającymi z zatracenia pamięci o fundamentalnych zasadach etycznych zawodu lekarza. Książka Eugenika i eutanazja. Doświadczenia hitlerowskie zasługuje na większą uwagę ze względu na podjętą przez autora próbę ukazania mechanizmów prowadzących do akceptacji przez społeczeństwo III Rzeszy takich działań, jak przymusowe sterylizacje osób upośledzonych umysłowo czy też ,,zabiegi wygaszania życia” osób niepełnosprawnych, w tym szczególnie pacjentów szpitali psychiatrycznych. W niniejszym artykule poddano analizie przedstawione przez Katolę mechanizmy prawne oraz społeczne, które doprowadziły do akceptacji działań naruszających nie tylko fundamentalne prawa człowieka, ale także elementarne prawa pacjenta.

6

Psychiatryczne oraz prawne aspekty stosowania przymusu bezpośredniego wobec uczniów na terenie szkoły specjalnej

72%

Kmieciak B.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2015

|

vol. 15

|

issue 4

202-207

EN

Use of direct coercion is a very peculiar situation, as it requires the use of force against another human being. Licence to take such action must be governed by the law, in the case of psychiatric care stipulated in the provisions of Mental Health Protection Act. Under this act, doctors and nurses are authorised to use such means as restraint, seclusion, and/or administration of relevant drugs under force to a patient displaying aggressive or auto-aggressive behaviour. Similar behaviours, however, can also be presented by special education students, some of who were once patients of psychiatric hospitals. Educators in schools are not allowed or authorised to use physical force against a student. What should a teacher do in a situation of aggression on the part of a student to protect their own and other people’s safety? Is it permissible in certain situations to restrain a student? Perhaps in some clearly defined cases teachers have an obligation to use force against a student with a disability? This article is an attempt to answer these questions.

PL

Zastosowanie przymusu bezpośredniego to sytuacja szczególna, wymagająca użycia siły wobec drugiego człowieka. Możliwość podjęcia podobnych działań musi być regulowana przez określone akty prawne. W kontekście rzeczywistości psychiatrycznej należy wskazać przede wszystkim na zapisy ustawy o ochronie zdrowia psychicznego. Zwrócono w niej uwagę, że lekarz i pielęgniarka mogą podjąć wobec agresywnego lub autoagresywnego pacjenta takie działania, jak unieruchomienie, przytrzymanie, izolacja i przymusowe podanie leków. Jednak niebezpieczne zachowania mogą prezentować również uczniowie szkół specjalnych, których część była niegdyś pacjentami szpitali psychiatrycznych. Nie zmienia to faktu, że na terenie szkół pedagodzy nie mają formalnego prawa do zastosowania przymusu bezpośredniego wobec ucznia. Co zatem mogą zrobić, kiedy podopieczny stosuje siłę? W jaki sposób nauczyciel powinien postąpić w przypadku agresji ucznia, by chronić bezpieczeństwo własne oraz innych osób? Czy w pewnych sytuacjach wolno mu przytrzymać podopiecznego albo go unieruchomić? Czy w wybranych przypadkach pedagog ma obowiązek użycia siły wobec niepełnosprawnego ucznia? W artykule podjęta zostanie próba udzielenia odpowiedzi na powyższe pytania.

7

Stosowanie preparatów przeciwpsychotycznych o przedłużonym działaniu – depot, u chorych pacjentów przyjętych do szpitala na podstawie art. 24 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego: dylematy medyczne, prawne i etyczne

58%

Kmieciak B.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2008

|

vol. 8

|

issue 4

204-210

EN

The aim of this article is to show complex situations, which can take place during hospitalisation of patient basing on article 24 of the act of psychical health protection. In accordance of this article a patient staying in a hospital is subjected not to medical treatment but to compulsory 10-day observation. The considerations presented below mostly focus on the possibility of using long-term effect antipsychotic pharmaceuticals – depot, in a case of patients hospitalised in above-mentioned way. It should be emphasized that using of these pharmaceuticals is analysed here not in a context of starting a medical treatment, but with reference to its compulsory application in a case of an aggressive patient, which is acceptable by law. The article aims in presenting complexity of legal, ethic and medical dilemmas which meets a psychiatrist in above mentioned situation. There are two rights concerned: the right of the patient not to be treated with the pharmaceutical during an observation (when the preparation can still act after leaving the hospital) and – on the other hand – the right of a doctor to take an action aiming in protection of the patient and the others against patient’s behaviour resulting from his sickness or mental aberration. A basic question will be asked in the article: has the doctor got a right of using a long-term effect pharmaceutical in a case of aggressive or auto-aggressive patient who has been taken to a hospital within compulsory observation, taking into account that other medical preparations are not effective?

PL

Poniższy artykuł ma na celu ukazanie złożonych sytuacji, jakie mogą wyniknąć w trakcie hospitalizacji pacjenta na podstawie art. 24 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego. Zgodnie z zapisami powyższego przepisu pacjent przebywający w szpitalu podlega z mocy prawa nie leczeniu, lecz przymusowej, 10-dniowej obserwacji. Przedstawione w przedmiotowym tekście rozważania skupiają się przede wszystkim na kwestii możliwości stosowania leków o wydłużonym działaniu – depot, wobec pacjentów hospitalizowanych w ww. trybie. Zaznaczyć należy, iż stosowanie powyższych preparatów będzie analizowanie poniżej nie w kontekście rozpoczęcia leczenia pacjenta, lecz w odniesieniu do stosowania przymusowego podania leku wobec agresywnego pacjenta, a więc działania dopuszczonego w prawie. Tekst ten ma na celu ukazanie złożoności dylematów prawno- -medyczno-etycznych, na które w powyższej sytuacji może napotkać lekarz psychiatra. Dotykają one dwóch praw: prawa pacjenta do niepodawania mu leku w trakcie obserwacji, leku, którego działanie może utrzymywać się po ewentualnym opuszczeniu szpitala po 10 dniach, oraz prawa lekarza do podjęcia czynności mających na celu zabezpieczenie pacjenta oraz osób innych przed zachowaniami wynikającymi z jego choroby lub zaburzenia. W artykule zostanie postawione podstawowe pytanie: czy lekarz, obserwując pacjenta przyjętego bez zgody na obserwację, ma prawo zastosować lek uspokajający o wydłużonym działaniu (działanie ok. 14-dniowe) w sytuacji, w której pacjent ten wykazuje agresywne lub autoagresywne zachowanie, a inne standardowe leki nie przynoszą rezultatów?

Refine search results

6 Psychiatria i Psychologia Kliniczna

1 Ból

1 2017

1 2015

2 2013

2 2011

1 2008

6 Kmieciak B.

1 Krzyżak-Jankowicz M.

Czy szpital psychiatryczny jest (nadal) instytucją totalną?

Legal and ethical basics of pain management

Wprowadzenie tzw. specustawy dotyczącej kierowania groźnych przestępców do ośrodków terapii osobowości – kontekst społeczno-prawny

Nowelizacja ustawy o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 3 grudnia 2010 roku – analiza socjologiczno-prawna

Prawno-psychiatryczne refleksje nad książką Artura Katoli Eugenika i eutanazja. Doświadczenia hitlerowskie

Psychiatryczne oraz prawne aspekty stosowania przymusu bezpośredniego wobec uczniów na terenie szkoły specjalnej

Stosowanie preparatów przeciwpsychotycznych o przedłużonym działaniu – depot, u chorych pacjentów przyjętych do szpitala na podstawie art. 24 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego: dylematy medyczne, prawne i etyczne