Search results

1

Value of ultrasonography in the diagnosis of polycystic ovary syndrome – literature review

100%

Bachanek M., Abdalla N., Cendrowski K., Sawicki W.

Journal of Ultrasonography

|

2015

|

vol. 15

|

issue 63

410-422

EN

Polycystic ovary syndrome is a multi-factorial disease. Its etiopathogenesis has not been elucidated in detail. It is the most common endocrine disorder in women of child-bearing age. This disease entity is primarily characterized by disrupted ovulation and hyperandrogenism, but the clinical picture can be diversified and symptom intensity can vary. Currently, the sonographic assessment of ovaries is one of the obligatory criteria for the diagnosis of PCOS according to the Rotterdam consensus (2003) and Androgen Excess & PCOS Society (2006). This criterion is determined by the presence of ≥12 follicles within the ovary with a diameter of 2–9 mm and/or ovarian volume ≥10 cm3. Such an ultrasound image in one gonad only is sufficient to define polycystic ovaries. The coexistence of polycystic ovaries with polycystic ovary syndrome is confirmed in over 90% of cases irrespective of ethnic factors or race. However, because of the commonness of ultrasound features of polycystic ovaries in healthy women, the inclusion of this sign to the diagnostic criteria of polycystic ovary syndrome is still questioned. The development of new technologies has an undoubted influence on the percentage of diagnosed polycystic ovaries. This process has caused an increase in the percentage of polycystic ovary diagnoses since the Rotterdam criteria were published. It is therefore needed to prepare new commonly accepted diagnostic norms concerning the number of ovarian follicles and the standardization of the technique in which they are counted. The assessment of anti-Müllerian hormone levels as an equivalent of ultrasound features of polycystic ovaries is a promising method. However, analytic methods have to be standardized in order to establish commonly accepted diagnostic norms.

PL

Zespół policystycznych jajników jest chorobą wieloczynnikową. Szczegółowa jego etiopatogeneza wciąż nie została wyjaśniona. Jest to najczęstsze schorzenie endokrynologiczne kobiet w wieku reprodukcyjnym. Ta jednostka chorobowa charakteryzuje się przede wszystkim zaburzeniem przebiegu owulacji i hiperandrogenizacją, ale obraz kliniczny może być zróżnicowany, o różnym nasileniu symptomów. Obecnie sonograficzna ocena jajników należy do obowiązujących kryteriów rozpoznania zespołu według konsensusu z Rotterdamu (2003) oraz Androgen Excess & PCOS Society (2006). Kryterium to jest uwarunkowane obecnością w obrębie jajnika ≥12 pęcherzyków o średnicy 2–9 mm i/lub objętością jajnika ≥10 cm3. Opisany obraz ultrasonograficzny dotyczący tylko jednej gonady wystarczy do zdefiniowania policystyczności. Współistnienie policystyczności jajników z zespołem policystycznych jajników potwierdzane jest w ponad 90% przypadków, niezależnie od czynników etnicznych czy rasowych. Jednak ze względu na powszechną obecność ultrasonograficznych cech policystyczności jajników u kobiet zdrowych nadal kwestionuje się włączenie tego objawu do kryteriów diagnostycznych zespołu policystycznych jajników. Niewątpliwy wpływ na odsetek rozpoznań policystyczności jajników ma rozwój nowych technologii. Proces ten powoduje zwiększenie odsetka rozpoznań cech policystyczności jajników od czasu publikacji kryteriów rotterdamskich. Zatem istnieje potrzeba ustanowienia nowych, powszechnie akceptowanych norm diagnostycznych dotyczących liczby pęcherzyków jajnikowych, jak również standaryzacji techniki ich liczenia. Duże nadzieje wiązane są z oceną stężenia hormonu antymüllerowskiego jako równoważnego markera ultrasonograficznych cech policystyczności jajników, jednakże do wyznaczenia powszechnie akceptowanych norm diagnostycznych potrzebna jest standaryzacja metod analitycznych.

2

Diagnostyka ultrasonograficzna porodu przedwczesnego

100%

Sawicki W., Wnuk A., Cendrowski K.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2012

|

vol. 8

|

issue 1

37-39

EN

Progress in basic science as well as the dynamic development of medical equipment contributed substantially to the knowledge and understanding of the pathogenesis of preterm labour, which, together with the improvement of neonatal care, contribute to the reduction of infant mortality. Paper discusses the common causes of premature birth, and shows the possibilities of modern ultrasound in the diagnosis and its impact on further proceedings in these cases. Among the most common causes of premature birth include: obstetric infections of urogenital system, autoimmune diseases, cervical incompetence, congenital uterine abnormalities, fibroids, multiple pregnancy, polyhydramnios, oligohydramnios, fetal defects, pregnancy induced hypertension and eclampsia, abnormal location of the placenta, premature rupture of membranes. Modern ultrasound techniques are extremely important both in the emergence of high‑risk groups and the selection of appropriate treatment and monitoring its effectiveness. These studies include ultrasound of uterus, uterine cavity and cervix 2D and 3D presentation as well as elastography. Furthermore, assessment of uteroplacental‑fetal perfusion can select a high risk of developing pregnancy‑induced hypertension, fetal hypotrophy and the early detection of intrauterine hypoxia. In many cases it allows appropriate treatment as well as carefully and safely monitor the further course of pregnancy, and in due time decide to complete the pregnancy. Authors believe that the prevention of preterm birth should be a multistage, and ultrasonography together with the identification of patients at increased risk is an extremely important part of secondary prevention.

PL

Zarówno postęp w naukach podstawowych, jak i dynamiczny rozwój aparatury przyczyniły się znacznie do poznania i zrozumienia patogenezy porodu przedwczesnego, co wraz z poprawą opieki neonatologicznej prowadzi do obniżenia umieralności noworodków. W pracy omówiono najczęstsze przyczyny porodu przedwczesnego oraz przedstawiono możliwości nowoczesnej ultrasonografii w diagnostyce i jej wpływ na dalsze postępowanie w tych przypadkach. Do najczęstszych przyczyn porodu przedwczesnego zalicza się między innymi: obciążony wywiad położniczy, zakażenia układu moczowo‑płciowego, nieprawidłowości autoimmunologiczne, niewydolność cieśniowo‑szyjkową, wady macicy, mięśniaki, ciążę wielopłodową, wielowodzie, małowodzie, wady płodu, ciężką gestozę ze stanem przedrzucawkowym, nieprawidłową lokalizację łożyska, przedwczesne pęknięcie pęcherza płodowego. Nowoczesne techniki ultrasonograficzne mają ogromne znaczenie zarówno dla wyłonienia grup podwyższonego ryzyka, jak i wyboru odpowiedniego leczenia i monitorowania jego skuteczności. Do badań tych należy zaliczyć ultrasonografię trzonu, jamy i szyjki macicy w prezentacji 2D i 3D oraz elastografię. Ponadto ocena perfuzji maciczno‑łożyskowo‑płodowej pozwala wyselekcjonować ciąże wysokiego ryzyka rozwoju nadciśnienia indukowanego ciążą, hipotrofii płodu, a także wcześnie wykryć niedotlenienie wewnątrzmaciczne. W wielu przypadkach umożliwia to zastosowanie odpowiedniego leczenia, a także wnikliwe i bezpieczne monitorowanie dalszego przebiegu ciąży, a w odpowiednim momencie podjęcie decyzji o jej ukończeniu. Autorzy uważają, że profilaktyka porodów przedwczesnych powinna być wieloetapowa, a ultrasonografia, będąc niezbędnym narzędziem diagnostycznym w tych przypadkach, wraz z identyfikacją pacjentek z podwyższonym ryzykiem stanowi niezwykle istotny element profilaktyki wtórnej.

3

Ciąża heterotopowa. Opis przypadku

100%

Skrajna A., Cendrowski K., Alkhalayla H., Sawicki W.

Journal of Ultrasonography

|

2012

|

vol. 12

|

issue 50

342-348

EN

Heterotopic pregnancy is the coexistence of living or dead intrauterine pregnancy, single or multiple, and extrauterine pregnancy located in the oviduct, ovary, uterine corner, cervix or peritoneal cavity. This condition is very rare (1:30 000 pregnancies). Nevertheless, in the latter years because of the development and accessibility of assisted reproductive techniques, the incidence of heterotopic pregnancies increased to 1:100 of pregnancies. The aim of this report is to present a case of early recognized intrauterine and extrauterine pregnancy. The case refers to 25‑year‑old patient, pregnant for the second time, in more or less 6th week of gestation, who had not been stated any heterotopic pregnancy incidence risk factors. After the observation lasting for several days in the Clinic, the presence of a living intrauterine and coexisting extrauterine pregnancy located in the right oviduct was stated. The patient had her right oviduct removed by means of laparoscopy. After the surgery the patient with the living intrauterine pregnancy was released from the Clinic. Normal further course of intrauterine pregnancy. The patient gave birth around her expected delivery date. The presented case indicates the significance of correctly and carefully performed ultrasound examination. Moreover, it is a warning for the doctors performing ultrasound examinations in the early weeks of pregnancy – the visualization of a normal pregnancy in the ultrasound examination does not release the examiner from a necessity of precise imaging of adnexa of the uterus. Early diagnosis of this pathology, thanks to a precise ultrasound examination, decreases the risk of complication incidence as well as women mortality.

PL

Ciąża heterotopowa jest to współistnienie żywej lub obumarłej, pojedynczej lub mnogiej ciąży wewnątrzmacicznej oraz pozamacicznej umiejscowionej w jajowodzie, jajniku, rogu macicy, szyjce macicy lub w jamie otrzewnowej. Sytuacja taka występuje dość rzadko (1:30 000 ciąż). Jednak w ostatnich latach w związku z rozwojem i rozpowszechnieniem technik wspomaganego rozrodu częstość występowania ciąż heterotopowych wzrosła do 1:100 ciąż. Celem pracy jest przedstawienie przypadku rozpoznania współistnienia ciąży wewnątrzmacicznej oraz pozamacicznej we wczesnym okresie jej trwania. Przypadek dotyczy 25‑letniej pacjentki w ciąży drugiej, mniej więcej w 6. tygodniu, u której nie stwierdzono czynników ryzyka wystąpienia ciąży heterotopowej. Po kilkudniowej obserwacji w Klinice u pacjentki rozpoznano obecność żywej ciąży wewnątrzmacicznej oraz współistniejącej ciąży pozamacicznej umiejscowionej w prawym jajowodzie. Wykonano laparoskopowe usunięcie jajowodu prawego. Po operacji kobieta z zachowaną żywą ciążą wewnątrzmaciczną została wypisana z Kliniki. Dalszy przebieg ciąży wewnątrzmacicznej był prawidłowy. Pacjentka urodziła w terminie porodu. Przedstawiony przypadek wskazuje na istotne znaczenie prawidłowo i dokładnie przeprowadzonego badania ultrasonograficznego. Ponadto jest przestrogą dla lekarzy wykonujących to badanie we wczesnych tygodniach ciąży – uwidocznienie w badaniu ultrasonograficznym prawidłowej ciąży wewnątrzmacicznej nie zwalnia badającego od dokładnego zobrazowania okolicy przydatków. Wczesne rozpoznanie tej patologii dzięki dokładnemu badaniu ultrasonograficznemu zmniejsza ryzyko wystąpienia powikłań, jak również śmiertelność kobiet.

4

Rola wskaźnika zrakowacenia otrzewnej (peritoneal carcinomatosis index) w leczeniu operacyjnym raka jajnika

100%

Sawicki W., Abdalla N., Cendrowski K.

Current Gynecologic Oncology

|

2018

|

vol. 16

|

issue 2

82-88

EN

The effectiveness of the treatment of advanced ovarian cancer depends on its proper qualification based on clinical assessment, imaging and biochemical studies. However, due to the dissemination of the disease, the methods given above often turn out to be insufficient. Intraoperative, quantitative assessment of the stage of the cancer, conducted with the use of the peritoneal carcinomatosis index developed by Sugarbaker, consisting in awarding points dependent on the location and the size of cancerous lesions in the peritoneal cavity, allows for precise estimation of the possibility of debulking surgery. It has to be kept in mind that in cases of advanced ovarian cancer surgical treatment is a multiorgan procedure, requiring the participation of a team of highly skilled gynecologists and oncological surgeons. Numerous studies have demonstrated the superiority of surgical treatment performed by competent and experienced teams – the result of their work is the optimal reduction in the size of the tumor, which is reflected by the length of time before the recurrence of the disease and the time of patient survival. Suboptimal treatments, on the other hand, caused, among others, by inadequate pre- and intraoperative assessment of the progress of the disease, significantly worsen the results. Determining the feasibility and the degree of the resection of the tumor allows to make a decision about the adequate treatment, that is, the primary or secondary surgery. It is well known, after all, that lack of possibility to achieve at least the optimal cytoreduction is an indication for neoadjuvant chemotherapy. An objective assessment of the extent of the disease by calculating the peritoneal carcinomatosis index can therefore be crucial in the treatment of advanced ovarian cancer.

PL

Skuteczność leczenia zaawansowanych postaci raka jajnika zależy od właściwej kwalifikacji, opartej na ocenie klinicznej oraz badaniach obrazowych i biochemicznych. Jednak z uwagi na rozsiew choroby powyższe metody często okazują się niewystarczające. Śródoperacyjna, ilościowa ocena stopnia zaawansowania nowotworu dokonywana za pomocą wskaźnika zrakowacenia otrzewnej (peritoneal carcinomatosis index), opracowanego przez Sugarbakera i opartego na punktowej ocenie uzależnionej od lokalizacji i wielkości zmian nowotworowych w jamie otrzewnowej, pozwala na precyzyjne oszacowanie możliwości przeprowadzenia operacji cytoredukcyjnej. Należy pamiętać, że w przypadkach zaawansowanego raka jajnika leczenie chirurgiczne jest zabiegiem wielonarządowym, wymagającym udziału zespołu wysoko wykwalifikowanych ginekologów i chirurgów onkologów. W licznych badaniach wykazano wyższość leczenia chirurgicznego przeprowadzanego przez kompetentne i doświadczone zespoły – efektem ich pracy jest optymalne zmniejszenie guza, co przekłada się na czas do nawrotu choroby oraz czas całkowitego przeżycia pacjentek. Natomiast zabiegi nieoptymalne, wynikające m.in. z niewłaściwej przed- i śródoperacyjnej oceny zaawansowania choroby, w sposób istotny te wyniki pogarszają. Określenie możliwości i stopnia resekcyjności nowotworu pozwala na podjęcie decyzji o adekwatnym leczeniu, czyli o pierwotnej lub wtórnej operacji – jak bowiem wiadomo, brak możliwości uzyskania co najmniej optymalnej cytoredukcji jest wskazaniem do chemioterapii neoadiuwantowej. Obiektywna ocena rozległości choroby poprzez obliczenie wskaźnika zrakowacenia otrzewnej może zatem być kluczowa w terapii zaawansowanego raka jajnika.

5

Wartość diagnostyczna ultrasonograficznych wskaźników ryzyka onkologicznego w przedoperacyjnym różnicowaniu guzów przydatków

88%

Abdalla N., Michał B., Trojanowski S., Cendrowski K., Sawicki W.

Journal of Ultrasonography

|

2013

|

vol. 13

|

issue 53

145-154

EN

Aim: To assess the diagnostic value of the risk of malignancy indices and simple ultrasound- based rules in preoperative differentiation of adnexal masses. Material and methods: Retrospective examination of 87 patients admitted to hospital due to adnexal tumors. The lesions were evaluated on the basis of international ultrasound classification of ovarian tumors and four risk of malignancy indices were calculated based on ultrasound examination, concentration of CA 125 and menopausal status. Results: The patients were aged between 17 and 79, the mean age was 44.5 (standard deviation SD=16.6). Most of the patients (60.91%) were before their menopause. The sensitivity of the simple ultrasound-based rules in the diagnosis of malignancies equaled 64.71% and the specificity constituted 90.00%. A significant statistical difference in the presence of the malignant process was demonstrated in relation to age, menopausal status, CA 125 concentration and analyzed ultrasound score. All indices were characterized by similar sensitivity and specificity. The highest specificity and predictive value of malignant lesions out of the assessed ones was demonstrated by the risk of malignancy index proposed by Yamamoto. The risk of malignancy index according to Jacobs, however, showed the highest predictive value in the case of non-malignant lesions. Conclusions: The multiparametric ultrasound examination may facilitate the selection of patients with adnexal tumors to provide them with an appropriate treatment – observation, laparotomy and laparoscopy. These parameters constitute a simple ambulatory method of determining the character of adnexal masses before recommending appropriate treatment.

PL

Cel: Ocena przydatności diagnostycznej wskaźników ryzyka obecności nowotworu złośliwego i prostych reguł ultrasonograficznych w przedoperacyjnym różnicowaniu guzów przydatków. Materiał i metody: Retrospektywne badanie 87 pacjentek hospitalizowanych z powodu guza przydatków. Dokonano oceny tych zmian według międzynarodowej ultrasonograficznej klasyfikacji guzów jajnika, a następnie obliczono cztery wskaźniki ryzyka obecności nowotworu złośliwego w oparciu o badanie ultrasonograficzne, stężenie markera CA 125 i status menopauzalny. Wyniki: Wiek pacjentek wahał się od 17 do 79 lat, średnio 44,5 roku (odchylenie standardowe SD=16,6 roku). Większość chorych (60,91%) była przed menopauzą. Czułość metody prostych reguł ultrasonograficznych w rozpoznawaniu zmian złośliwych wyniosła 64,71%, a swoistość 90,00%. Wykazano znaczącą różnicę statystyczną obecności procesu złośliwego pod względem wieku, statusu menopauzalnego, stężenia CA 125 i analizowanych punktów ultrasonograficznych. Wszystkie wskaźniki charakteryzowały się podobną czułością diagnostyczną. Wśród nich najlepszą swoistość i wartość predykcji zmian złośliwych wykazywał wskaźnik ryzyka nowotworu złośliwego wg Yamamoto. Z kolei wskaźnik ryzyka nowotworu złośliwego wg Jacobsa cechował się najwyższą wartością predykcji zmian niezłośliwych. Wnioski: Zastosowanie wieloparametrycznego badania ultrasonograficznego może pomóc wyselekcjonować pacjentki z guzami przydatków do odpowiedniego postępowania – obserwacji, laparotomii, laparoskopii. Parametry te stanowią prostą metodę ambulatoryjnego określenia charakteru guzów przydatków przed skierowaniem pacjentek do właściwego leczenia.

6

Current knowledge on the use of ultrasound measurements of fetal soft tissues for the assessment of pregnancy development

76%

Warska A., Maliszewska A., Wnuk A., Szyszka B., Sawicki W., Cendrowski K.

Journal of Ultrasonography

|

2018

|

vol. 18

|

issue 72

50-55

EN

Ultrasonography, with its detailed imaging of the fetus, is very widely used in obstetrics. The primary aim of ultrasound scanning in pregnancy is to limit the risk of obstetric complications by early detection of abnormalities, such as intrauterine growth restriction and macrosomia. Currently, morphometric formulae are used for estimating fetal weight. They utilize basic biometric parameters. However, Hadlock formula, used for fetal weight estimation, has an error rate of 20%. For this reason, researchers all over the world have been looking for other sonographic parameters correlating with fetal weight, with a higher predictive value. The current scientific reports indicate that new sonographic parameters, such as soft tissue thickness values, are useful for fetal weight assessment. The measurements can be conducted in various parts of the fetus’s body, e.g. thigh, upper arm, abdomen or the subscapular area. Different types of measurements are characterized by different levels of correlation with other sonographic and anthropometric parameters as well as body mass and gestational age. Based on the reports, numerous studies proposing new fetal weight calculation formulae have been produced. Apart from soft tissue, some more advanced and detailed measurements are taken, such as those involving adipose and lean tissue or using three-dimensional ultrasound (3D), for determining fetal weight. Ultrasound measurement of subcutaneous tissue thickness in various parts of the body may prove to be a strong predictor of fetal weight, which is useful for sonographic assessment of pregnancy.

PL

Ultrasonografia ma bardzo szerokie zastosowanie w po- łożnictwie. Umożliwia m.in. szczegółowe obrazowanie płodu, przy czym badanie to ma swoją specyfikę na każ- dym etapie ciąży. Diagnostyka rozpoczyna się już w 4.–5. tygodniu ciąży, kiedy możliwe jest uwidocznienie pęcherzyka ciążowego w jamie macicy, a od około 5.–6. tygodnia ciąży zauważalne jest echo zarodka(1). Wraz z rozwojem ciąży wzrasta liczba ocenianych parametrów oraz stopień trudności badania ultrasonograficznego. Informacje uzyskane przy użyciu tej metody dotyczące rozwijającego się zarodka umożliwiają predykcję, diagnostykę, a także terapię wybranych patologii okresu płodowego. Do zalet badania ultrasonograficznego przede wszystkim należą jego nieinwazyjność oraz łatwość przeprowadzenia(1). Zgodnie z aktualnymi doniesieniami wykonywane w trakcie ciąży badania ultrasonograficzne są bezpieczne i nie wpływają na takie parametry jak: masa płodu, poród przedwczesny, stan urodzeniowy noworodka czy też śmiertelność okołoporodowa(2). Ultrasonografia wiąże się również z pewnymi ograniczeniami, zwłaszcza w sytuacjach, kiedy uwidocznienie płodu może być utrudnione ze względu na niedogodne warunki techniczne, oraz w przypadkach otyłości u matki, łożyska zlokalizowanego na ścianie przedniej czy też małowodzia(3). Głównym celem badań ultrasonograficznych w ciąży jest ograniczenie ryzyka powikłań położniczych dzięki wczesnemu rozpoznaniu nieprawidłowości(1). Można do nich zaliczyć zaburzenia wzrastania płodu, obejmujące zarówno hipertrofię, jak i hipotrofię, które częściej są spotykane w ciążach powikłanych m.in. cukrzycą, otyłością, nadciśnieniem tętniczym, nikotynizmem czy wadami genetycznymi płodu(1). Artykuł w wersji polskojęzycznej jest dostępny na stronie http://jultrason.pl/index.php/issues/volume-18-no-72

7

Can ultrasound be helpful in selecting optimal management methods for pregnancies complicated by placental non-trophpblastic tumors?

76%

Abdalla N., Piórkowski R., Stanirowski P., Pazura M., Cendrowski K., Sawicki W.

Journal of Ultrasonography

|

2017

|

vol. 17

|

issue 69

116-122

EN

Placental chorioangioma is the most common subtype of non-trophoblastic placental tumors. Other subtypes are very rare and usually associated with an uneventful course of pregnancy. Most chorioangiomas are small and of no clinical significance. Giant chorioangiomas may be associated with serious fetal and maternal complications. So far, no established ultrasound guidelines are available for the management of placental non-trophoblastic tumors. This may be attributed to the rarity of the disease entity and its different clinical features and complications. In this article, the role of ultrasound findings such as the tumor’s size, vascularity, feeding vessels, amniotic fluid and location of the placenta in the diagnosis, treatment and follow up of these tumors is presented relying on up-todate literature review. Conservative management with serial ultrasound examinations can be an adequate method for monitoring small uncomplicated tumors. Ultrasound-guided procedures such as amnioreduction and cordocentesis can be used for amelioration of complications. Chorioangioma-specific treatment is reserved for complicated cases in the second trimester of pregnancy when prematurity is a matter of concern. Endoscopic laser ablation is indicated when the feeding vessel is superficial and small. Interstitial laser ablation is helpful when the placenta is located in the anterior uterine wall. Ligation of the feeding vessels is preferred when they are large. Alcohol injection should be performed away from the vasculature to prevent toxicity. Microcoils should be inserted as near as possible to the tumor to prevent collateral formation. Ultrasound is also a method of choice for monitoring the effectiveness of these procedures.

PL

Naczyniak łożyskowy jest najczęstszym typem nietrofoblastycznego guza łożyska. Inne są bardzo rzadkie i zwykle nie wikłają ciąży. Większość naczyniaków kosmówki to zmiany małe bez znaczenia klinicznego. Olbrzymie naczyniaki kosmówki mogą być związane z poważnymi komplikacjami matczynymi i płodowymi. Jak dotąd nie powstały ultrasonograficzne wytyczne dotyczące postępowania w przypadku nietrofoblastycznych guzów łożyska. Może to wynikać z rzadkiego występowania tej jednostki chorobowej, jej różnorodnego obrazu klinicznego i powikłań. W niniejszym artykule, na podstawie przeglądu aktualnej literatury, zostanie przedstawiona rola takich cech ultrasonograficznych jak: wielkość guza, unaczynienie, naczynia odżywiające, płyn owodniowy i umiejscowienie łożyska w diagnostyce, leczeniu i dalszej kontroli omawianych guzów. Klasyczne postępowanie, uwzględniające serię badań ultrasonograficznych, może być odpowiednią metodą monitorowania małych, nieskomplikowanych guzów. Procedury przeprowadzane pod kontrolą ultrasonografii, jak amnioredukcja i kordocenteza, mogą być używane w celu poprawy w przypadkach powikłanych. Postępowanie specyficzne dla naczyniaków kosmówki jest zarezerwowane dla przypadków powikłanych w II trymestrze, kiedy istnieje ryzyko porodu przedwczesnego. Endoskopową ablację laserową zaleca się, gdy naczynie odżywiające jest drobne lub przebiega powierzchownie. Śródtkankowa ablacja laserowa jest pomocna, gdy łożysko jest zlokalizowane na przedniej ścianie macicy. Podwiązanie naczyń odżywiających może być preferowane, gdy są one duże. Iniekcje alkoholu powinny być wykonywane z daleka od unaczynienia, aby uniknąć jego toksycznego działania. Mikrospirala powinna być wprowadzona tak blisko guza, jak to możliwe, aby zapobiec tworzeniu się krążenia obocznego. Ultrasonografia jest również metodą z wyboru w monitorowaniu efektywności powyższych procedur. Artykuł w wersji polskojęzycznej jest dostępny na stronie http://jultrason.pl/index.php/wydawnictwa/volume-17-no-69

8

Zalecenia Polskiego Towarzystwa Ginekologii Onkologicznej dotyczące diagnostyki i leczenia raka sromu

52%

Sznurkowski J. J., Bodnar L., Bidziński M., Bieńkiewicz A., Blecharz P., Jach R., Knapp P., Kojs Z., Kotarski J., Markowska J., Mądry R., Misiek M., Sawicki W., Wicherek Ł., Basta A.

Current Gynecologic Oncology

|

2017

|

vol. 15

|

issue 1

45-53

EN

Two main subtypes of vulvar squamous cell carcinoma (SCC), which differ in their etiology, epidemiological model, pathogenesis and the morphoclinical appearance, have been distinguished:

PL

Współcześnie wyróżniamy dwie główne grupy raka płaskonabłonkowego sromu (squamous cell carcinoma, SCC), różniące się zasadniczo: etiologią, modelem epidemiologicznym, patogenezą i obrazem morfologiczno-klinicznym:

9

Zalecenia Polskiego Towarzystwa Ginekologii Onkologicznej dotyczące diagnostyki i leczenia raka endometrium

52%

Sznurkowski J. J., Knapp P., Bodnar L., Bidziński M., Jach R., Misiek M., Bieńkiewicz A., Blecharz P., Kojs Z., Kotarski J., Markowska J., Mądry R., Sawicki W., Wicherek Ł., Basta A.

Current Gynecologic Oncology

|

2017

|

vol. 15

|

issue 1

34-44

EN

Two etiopathogenetic types of endometrial cancer have been distinguished: • type I – endometrioid adenocarcinoma (80–90% of all diagnosed cases); • type II – non-endometrioid adenocarcinoma, which includes serous cancer, clear cell cancer, undifferentiated and mixed tumors (malignant mixed Mullerian tumor, MMMT). Hereditary endometrial cancer (mainly type I) is usually seen in women with Lynch syndrome (hereditary nonpolyposis colorectal cancer, HNPCC). Risk factors for endometrial cancer include obesity and overweight (often as components of the metabolic syndrome), nulliparity, infertility (including polycystic ovary syndrome related infertility), diabetes, early onset of menstruation, late menopause, hormone replacement therapy, estrogen-secreting tumors as well as treatment with tamoxifen in postmenopausal women.

PL

Etiopatogenetycznie raka błony śluzowej trzonu macicy dzielimy na dwa typy: • typ I – gruczolakorak endometrioidalny (80–90% wszystkich rozpoznań); • typ II – gruczolakorak nieendometrioidalny, do którego zalicza się raka surowiczego, raka jasnokomórkowego, guzy niezróżnicowane oraz mieszane (malignant mixed Mullerian tumor, MMMT). Dziedziczne występowanie raka endometrium (głównie typu I) dotyczy kobiet z zespołem Lyncha (dziedziczny rak jelita grubego niezwiązany z polipowatością – hereditary nonpolyposis colorectal cancer, HNPCC). Do czynników ryzyka raka błony śluzowej trzonu macicy należą: otyłość i nadwaga (często jako komponenty zespołu metabolicznego), nierództwo, niepłodność (w tym na podłożu zespołu policystycznych jajników), cukrzyca, wczesne rozpoczęcie miesiączkowania, późna menopauza, stosowanie hormonalnej terapii zastępczej, nowotwory produkujące estrogeny oraz przyjmowanie tamoksyfenu u kobiet w wieku pomenopauzalnym.

10

Zalecenia Polskiego Towarzystwa Ginekologii Onkologicznej dotyczące diagnostyki i leczenia raka szyjki macicy

52%

Jach R., Sznurkowski J. J., Bidziński M., Misiek M., Knapp P., Bodnar L., Bieńkiewicz A., Blecharz P., Kojs Z., Kotarski J., Markowska J., Mądry R., Sawicki W., Wicherek Ł., Basta A.

Current Gynecologic Oncology

|

2017

|

vol. 15

|

issue 1

24-33

EN

Cervical cancer (CC) is currently the third most common cancer among women and the fourth leading cause of cancer-related death in women worldwide(1). In Poland in 2013, CC accounted for 3.7% of all newly registered tumor cases among women, and was the sixth most common female malignancy. At the same time, CC is the seventh leading cause of cancer-related death among Polish women(2). Epidemiological indicators differ depending on patient’s age. CC is responsible for 8% of cancer-related cases and 11% of cancer-related deaths among young women (aged between 20 and 44 years). Persistent human papillomavirus (HPV) infection is the most important factor in the development of cervical neoplasm. The incidence of CC is associated with the occurrence of HPV in a given population. In countries with a high incidence of this cancer, persistent HPV infection affects approximately 10–20% of the population, while the same rate is 5–10% in countries with lower incidence. Vaccination against HPV prevents infection with certain types of viruses, and consequently the development of cancer induced by a given type of virus. Other risk factors that increase the probability of disease include smoking tobacco, multiple vaginal deliveries, the use of oral contraceptives by women smokers, early sexual initiation, multiple sexual partners, positive history for sexually transmitted diseases, certain autoimmune diseases and chronic immunosuppression(3).

PL

Rak szyjki macicy (RSM) jest obecnie trzecim nowotworem u kobiet pod względem częstości zachorowań oraz czwartą przyczyną zgonów nowotworowych kobiet na świecie(1). W Polsce w 2013 roku RSM stanowił 3,7% wszystkich nowo zarejestrowanych przypadków nowotworów wśród kobiet, będąc zarazem szó- stym, pod względem zachorowalności, nowotworem złośliwym rozpoznawanym u kobiet. Jednocześnie RSM stanowi siódmą przyczynę zgonów nowotworowych kobiet w Polsce(2). Wskaźniki epidemiologiczne różnią się w zależ- ności od wieku pacjentek. W populacji młodych kobiet (20.–44. roku życia) RSM odpowiada za 8% zachorowań oraz 11% zgonów nowotworowych.

11

Zalecenia Polskiego Towarzystwa Ginekologii Onkologicznej dotyczące diagnostyki i leczenia raka jajnika

46%

Basta A., Bidziński M., Bieńkiewicz A., Blecharz P., Bodnar L., Jach R., Knapp P., Kojs Z., Kotarski J., Markowska J., Misiek M., Sznurkowski J. J., Wicherek Ł., Sawicki W., Timorek-Lemieszczuk A., Bahyrycz J., Mądry R.

Current Gynecologic Oncology

|

2017

|

vol. 15

|

issue 1

5-23

EN

Over 95% of ovarian malignancies arise from the epithelium. The major risk factors for ovarian cancer include: • hereditary mutation of BRCA1 and BRCA2 genes (16–20% of all ovarian cancers); • hereditary breast and ovarian cancer syndrome; • familial history of hereditary nonpolyposis colorectal cancer (HNPCC) (Lynch syndrome – nonpolyposis colorectal cancer, endometrial cancer, cancer of the upper gastrointestinal tract, ureteral cancer); • infertility, long-term stimulation of ovulation, unsuccessful IVF (in vitro fertilisation) attempts; • hormone replacement therapy. Factors that decrease the risk for ovarian cancer include oral contraceptive use, tubal ligation, salpingo-oophorectomy, hysterectomy and breastfeeding(1).

PL

Ponad 95% nowotworów złośliwych jajnika ma pochodzenie nabłonkowe. Do najważniejszych czynników ryzyka występowania raka jajnika należą: • nosicielstwo mutacji genów BRCA1 i BRCA2 (dotyczy do 16–20% wszystkich przypadków raka jajnika); • zespoły dziedzicznego raka piersi i jajnika; • rodzinne występowanie dziedzicznego niepolipowatego raka jelita grubego (zespół Lyncha – niepolipowaty rak jelita grubego, rak endometrium, rak górnego odcinka układu pokarmowego, rak urotelialny moczowodu); • bezdzietność, długotrwała stymulacja owulacji, nieskuteczne próby IVF (in vitro fertilisation – zapłodnienie pozaustrojowe, zapłodnienie in vitro); • hormonalna terapia zastępcza. Ryzyko wystąpienia raka jajnika zmniejszają: stosowanie antykoncepcji hormonalnej, okluzja jajowodów, wycięcie jajników i jajowodów, wycięcie macicy i karmienie piersią(1).

Refine search results

Value of ultrasonography in the diagnosis of polycystic ovary syndrome – literature review

Diagnostyka ultrasonograficzna porodu przedwczesnego

Ciąża heterotopowa. Opis przypadku

Rola wskaźnika zrakowacenia otrzewnej (peritoneal carcinomatosis index) w leczeniu operacyjnym raka jajnika

Wartość diagnostyczna ultrasonograficznych wskaźników ryzyka onkologicznego w przedoperacyjnym różnicowaniu guzów przydatków

Current knowledge on the use of ultrasound measurements of fetal soft tissues for the assessment of pregnancy development

Can ultrasound be helpful in selecting optimal management methods for pregnancies complicated by placental non-trophpblastic tumors?

Zalecenia Polskiego Towarzystwa Ginekologii Onkologicznej dotyczące diagnostyki i leczenia raka sromu

Zalecenia Polskiego Towarzystwa Ginekologii Onkologicznej dotyczące diagnostyki i leczenia raka endometrium

Zalecenia Polskiego Towarzystwa Ginekologii Onkologicznej dotyczące diagnostyki i leczenia raka szyjki macicy

Zalecenia Polskiego Towarzystwa Ginekologii Onkologicznej dotyczące diagnostyki i leczenia raka jajnika