Search results

1

Skuteczność ketoprofenu stosowanego miejscowo w postaci żelu

100%

Kwiatkowska B.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2013

|

vol. 9

|

issue 1

60-63

EN

Non-steroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs) are commonly used in the management of acute and chronic pain. Conditions treated in this way include rheumatic diseases, and particularly degenerative disease, which is the third most common chronic disease in the general population. Selection of a NSAID requires consideration of several factors, e.g. patient’s age, type of pain (acute or chronic), coexisting diseases and concomitant medication. The incidence of degenerative disease increases with age, reaching 50–60% in persons over 75. In this age group, a frequent occurrence are comorbidities and comedications, which may considerably limit or even preclude systemic administration of NSAIDs. These patients may require – as first-line agents – topically administered NSAIDs. Ketoprofen gel provides the strongest analgetic and anti-inflammatory effect and a favourable safety profile. As concentration of the active substance in the skin, cartilage and meniscus is high and low in blood serum, ketoprofen is also recommended in the treatment of trauma pain.

PL

Niesteroidowe leki przeciwzapalne są bardzo często stosowane w leczeniu bólu ostrego i przewlekłego. Wśród chorób, w których znajdują zastosowanie, wymienia się między innymi choroby reumatyczne, a szczególnie chorobę zwyrodnieniową, która jest trzecią co do częstości chorobą przewlekłą występującą w populacji ogólnej. Przy wyborze niesteroidowych leków przeciwzapalnych należy brać pod uwagę wiele czynników, takich jak wiek pacjenta, rodzaj choroby, rodzaj bólu (ostry, przewlekły), występowanie schorzeń współistniejących oraz leki przyjmowane przez chorego. Częstość choroby zwyrodnieniowej wzrasta z wiekiem – występuje ona u około 50–60% osób >75. roku życia. W tej grupie wiekowej często występują również inne schorzenia i przyjmowane są leki, które w istotny sposób mogą ograniczać lub uniemożliwiać stosowanie ogólne niesteroidowych leków przeciwzapalnych. U takich chorych zalecane są przede wszystkim – w pierwszej linii – niesteroidowe leki przeciwzapalne podawane miejscowo. Ketoprofen w żelu cechuje największa siła działania przeciwbólowego i przeciwzapalnego oraz duży profil bezpieczeństwa. Ponieważ stężenie tego leku w postaci żelu w skórze, chrząstce stawowej i łąkotce jest duże, a w surowicy krwi małe, ketoprofen jest również zalecany w bólach urazowych.

2

Entezopatie i zapalenie entez. Część I. Etiopatogeneza

51%

Sudoł-Szopińska I., Kwiatkowska B., Prochorec-Sobieszek M., Maśliński W.

Journal of Ultrasonography

|

2015

|

vol. 15

|

issue 60

72-84

EN

The pathologies of tendon and ligament attachments are called enthesopathies. One of its types is enthesitis which is a characteristic sign of peripheral spondyloarthropathy. Clinical diagnosis of enthesitis is based on rather non-specific clinical signs and results of laboratory tests. Imaging examinations are highly promising. Numerous publications prove that enthesitis can be differentiated from other enthesopathic processes in an ultrasound examination or magnetic resonance imaging. However, some reports indicate the lack of histological criteria, specific immunological changes and features in imaging examinations that would allow the clinical diagnosis of enthesitis to be confirmed. The first part of the publication presents theories on the etiopathogenesis of enthesopathies: inflammatory, mechanical, autoimmune, genetic and associated with the synovio-entheseal complex, as well as theories on the formation of enthesophytes: inflammatory, molecular and mechanical. The second part of the paper is a review of the state-of-the-art on the ability of imaging examinations to diagnose enthesitis. It indicates that none of the criteria of inflammation used in imaging medicine is specific for this pathology. As enthesitis may be the only symptom of early spondyloarthropathy (particularly in patients with absent HLA-B27 receptor), the lack of its unambiguous picture in ultrasound and magnetic resonance scans prompts the search for other signs characteristic of this disease and more specific markers in imaging in order to establish diagnosis as early as possible.

PL

Patologie przyczepów ścięgien i więzadeł są określane mianem entezopatii. Jednym z rodzajów entezopatii jest zapalenie (enthesitis), które stanowi charakterystyczny objaw spondyloartropatii obwodowych. Enthesitis jest rozpoznawane przez klinicystów na podstawie mało specyficznych objawów klinicznych i wyników badań laboratoryjnych. Duże nadzieje wiązane są z badaniami obrazowymi. Wiele prac naukowych dowodzi możliwości różnicowania zapalenia entez z innymi procesami entezopatycznymi w badaniach ultrasonograficznych albo metodą rezonansu magnetycznego. W sprzeczności pozostają doniesienia wskazujące na brak kryteriów histologicznych, specyficznych zmian immunologicznych oraz cech w badaniach obrazowych pozwalających na potwierdzenie klinicznego rozpoznania zapalenia. W pierwszej części publikacji przedstawiono teorie etiopatogenezy entezopatii: zapalną, mechaniczną, kompleksu entezy, autoimmunologiczną i genetyczną oraz koncepcje powstawania entezofitów: zapalną, molekularną i mechaniczną. Druga część pracy stanowi przegląd aktualnej wiedzy na temat możliwości badań obrazowych w rozpoznawaniu enthesitis. Wskazuje on, że żadne ze stosowanych w badaniach obrazowych kryteriów zapalenia nie jest specyficzne dla tej patologii. Ze względu na fakt, że może być ono jedynym objawem spondyloartropatii w początkowym ich okresie (zwłaszcza u chorych z nieobecnym antygenem HLA-B27), brak jednoznacznego obrazu enthesitis w badaniach ultrasonograficznych i rezonansu magnetycznego wymaga poszukiwania innych objawów charakterystycznych dla tych chorób oraz bardziej specyficznych markerów w badaniach obrazowych w celu jak najszybszego ustalenia rozpoznania.

3

Odpowiedzi gastroenterologa i reumatologa na pytania lekarzy POZ dotyczące stosowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych

51%

Dyrla P., Gil J., Kwiatkowska B.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2016

|

vol. 12

|

issue 1

28-41

EN

Non-steroidal anti-inflammatory drugs are drugs of choice for chronic pain, which is most common in chronic conditions, rheumatism in particular. According to current recommendations, these medications should be used continuously or intermittently, and their choice should be tailored to each patient. Unfortunately, non-steroidal anti-inflammatory drugs have multiple adverse effects ranging from the most insignificant dyspepsia to severe upper gastrointestinal bleeding. Therefore, gastroscopy and, in the case of confirmed Helicobacter pylori infection, eradication is advisable for planned long-term treatment with these agents. Long-term use of proton pump inhibitors is recommended in rheumatic patients chronically receiving non-selective non-steroidal anti-inflammatory drugs, while celecoxib (a selective COX-2 inhibitor) combined with proton pump inhibitor should be administered in patients at high risk of gastrointestinal complications. In rheumatic patients, the type of non-steroidal anti-inflammatory drug and the route of its administration should be tailored to each patient in terms of strength and duration of drug action, the type of disease and comorbidities as well as contraindications. Adverse gastrointestinal effects are due to the mechanism of action of non-steroidal anti-inflammatory drugs, and therefore independent of the route of administration. The use of proton pump inhibitors with cardioprotective doses of aspirin should be limited to patients with risk factors for gastrointestinal complications. High non-steroidal anti-inflammatory drug doses are limited to gout attack, acute pain and axial spondyloarthropathy showing high clinical activity. In other cases, the lowest effective non-steroidal anti-inflammatory drug dose is recommended. Advancing age is characterised by impairment in the function of all organs, therefore elderly patients should receive lower non-steroidal anti-inflammatory drug doses. Concomitant use of two or more non-steroidal anti-inflammatory drugs in rheumatic diseases is not recommended. According to the latest recommendations, non-steroidal anti-inflammatory drugs can be combined with paracetamol and medicinal products with different mechanisms of action.

PL

Niesteroidowe leki przeciwzapalne są lekami z wyboru w leczeniu bólu przewlekłego, który najczęściej występuje w chorobach przewlekłych, a zwłaszcza reumatycznych. Zgodnie z obowiązującymi rekomendacjami leki te powinny być stosowane w sposób ciągły lub z przerwami, a ich dobór powinien być indywidualny dla każdego pacjenta. Niestety, wywołują one szereg działań niepożądanych – od najbardziej błahych dyspepsji do ciężkiego krwotoku z górnego odcinka przewodu pokarmowego. Wobec powyższego w przypadku planowanego długotrwałego leczenia tymi lekami wskazane jest wykonanie gastroskopii, a w razie potwierdzenia infekcji Helicobacter pylori – eradykacji. W chorobach reumatycznych przy przewlekłym przyjmowaniu nieselektywnych niesteroidowych leków przeciwzapalnych zaleca się stosowanie przewlekle inhibitora pompy protonowej, a u chorych z wysokim ryzykiem powikłań ze strony przewodu pokarmowego – celekoksybu (selektywny inhibitor COX-2) wraz z inhibitorem pompy protonowej. W chorobie reumatycznej niesteroidowy lek przeciwzapalny oraz jego droga podania powinny być dobierane indywidualnie dla każdego pacjenta pod kątem siły i czasu działania leku, rodzaju choroby oraz schorzeń współistniejących i ewentualnych przeciwwskazań. Objawy niepożądane ze strony przewodu pokarmowego są wynikiem mechanizmu działania niesteroidowych leków przeciwzapalnych, a te są niezależne od drogi ich podania. Stosowanie inhibitora pompy protonowej przy zażywaniu tylko kardioprotekcyjnych dawek aspiryny powinno być ograniczone do chorych, u których występują czynniki ryzyka powikłań ze strony przewodu pokarmowego. Stosowanie dużych dawek niesteroidowych leków przeciwzapalnych jest ograniczone do przerwania ataku dny moczanowej, ostrego bólu oraz spondyloartropatii osiowej o dużej aktywności klinicznej. W pozostałych przypadkach zaleca się najmniejszą skuteczną dawkę niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Z wiekiem dochodzi do upośledzenia funkcji wszystkich narządów w ustroju, w związku z czym u osób w wieku podeszłym stosowane dawki niesteroidowych leków przeciwzapalnych powinny być niższe. Nie zaleca się jednoczesnego stosowania dwóch lub więcej niesteroidowych leków przeciwzapalnych w chorobach reumatycznych. Według najnowszej rekomendacji leki te można łączyć z paracetamolem i z lekami o innym mechanizmie działania.

4

Musculoskeletal extraintestinal manifestations during the course of non-specific bowel diseases

51%

Sudoł-Szopińska I., Kwiatkowska B., Kołodziejczak M.

|

vol. 85

|

issue 11

669-675

5

Diagnostic imaging of psoriatic arthritis. Part I: etiopathogenesis, classifications and radiographic features

51%

Sudoł-Szopińska I., Matuszewska G., Kwiatkowska B., Pracoń G.

Journal of Ultrasonography

|

2016

|

vol. 16

|

issue 64

65-77

EN

Psoriatic arthritis is one of the spondyloarthritis. It is a disease of clinical heterogenicity, which may affect peripheral joints, as well as axial spine, with presence of inflammatory lesions in soft tissue, in a form of dactylitis and enthesopathy. Plain radiography remains the basic imaging modality for PsA diagnosis, although early inflammatory changes affecting soft tissue and bone marrow cannot be detected with its use, or the image is indistinctive. Typical radiographic features of PsA occur in an advanced disease, mainly within the synovial joints, but also in fibrocartilaginous joints, such as sacroiliac joints, and additionally in entheses of tendons and ligaments. Moll and Wright classified PsA into 5 subtypes: asymmetric oligoarthritis, symmetric polyarthritis, arthritis mutilans, distal interphalangeal arthritis of the hands and feet and spinal column involvement. In this part of the paper we discuss radiographic features of the disease. The next one will address magnetic resonance imaging and ultrasonography.

PL

Łuszczycowe zapalenie stawów jest jednostką należącą do grupy zapaleń kręgosłupa z towarzyszącym zapaleniem stawów obwodowych (spondyloarthritis, SpA). Choroba ma różne manifestacje kliniczne – może przebiegać z zajęciem stawów obwodowych, jak również kręgosłupa osiowego oraz z obecnością zmian zapalnych tkanek miękkich, w postaci zapalenia palca (dactylitis) bądź entezopatii. Klasyczna radiografia stanowi metodę z wyboru używaną w diagnostyce łuszczycowego zapalenia stawów, jednak nie uwidacznia ona wczesnych zmian zapalnych tkanek miękkich i szpiku kostnego lub obraz radiograficzny nie jest charakterystyczny. Typowe zmiany radiograficzne ujawniają się w zaawansowanych stadiach choroby; dotyczą głównie stawów maziówkowych, lecz także chrzęstno-włóknistych, takich jak stawy krzyżowo-biodrowe, oraz entez ścięgien i więzadeł. Moll i Wright sklasyfikowali łuszczycowe zapalenie stawów, wyróżniając pięć podtypów choroby: asymetryczne zapalenie nielicznostawowe, symetryczne zapalenie wielostawowe, postać nadżerkową arthritis mutilans, postać zajmującą stawy międzypaliczkowe dalsze palców rąk i stóp oraz zajęcie kręgosłupa osiowego. W pierwszej części artykułu przedstawiono radiograficzne manifestacje choroby. W części drugiej zostaną omówione zmiany widoczne w badaniu metodą rezonansu magnetycznego i w ultrasonografii.

6

Radiosynowektomia w chorobach reumatycznych

45%

Ćwikła J. B., Żbikowski P., Kwiatkowska B., Buscombe J. R., Sudoł-Szopińska I.

Journal of Ultrasonography

|

2014

|

vol. 14

|

issue 58

241-251

EN

Radiosynovectomy is a safe and repeatable treatment method of chronic synovitis with synovial overgrowth and refractory chronic or acute inflammatory joint effusion. It consist in the intraarticular administration of a radioactive isotope in the form of a colloid causing the extinguishing of active synovitis. The radiocolloid causes permanent irradiation of the synovium with beta ray electron beams, which ultimately leads to its fibrosis and extinguishes the inflammatory process destroying the joint. The main indications for radiosynovectomy include chronic and acute arthritis in the course of systemic diseases, intraarticular bleeding in hemorrhagic diatheses (hemophilia), selected cases of osteoarthritis, recurrent effusions following surgery, e.g. arthroplasty, or other iatrogenic post-surgery complications causing arthritis. Radiosynovectomy is also performed in pigmented villonodular synovitis and crystal synovitis. The most common method used to determine the eligibility for radiosynovectomy is an ultrasound, which shows the location and activity of the thickened synovium. The administration of a radiocolloid into the joint, sheath or bursa should also be performed under the control of the ultrasound image, as this ensures a precise location of the puncture needle and full control of the isotope administration process. Clinical efficacy of radiosynovectomy depends on the proper qualification of patients for the procedure. The success rate of radiosynovectomy in common indications is 65–80%. It is confirmed by the visualization of avascular (fibrotic) synovium in follow-up ultrasound tests. The aim of this article is to present techniques and indications for the radiosynovectomy treatment.

PL

Radiosynowektomia jest bezpiecznym i powtarzalnym zabiegiem, polegającym na podaniu do jamy stawu lub pochewki ścięgnistej preparatu zawierającego izotop promieniotwórczy w formie radiokoloidu, powodujący wygaszenie aktywnego zapalenia błony maziowej. W następstwie trwałej inkorporacji radiokoloidu dochodzi do ciągłego napromieniowania błony maziowej strumieniami elektronów promieniowania beta, co w końcowym efekcie terapeutycznym prowadzi do jej zwłóknienia i tym samym zatrzymania procesu zapalnego, który jest przyczyną niszczenia stawu. Głównymi wskazaniami do radiosynowektomii są przewlekłe i ostre zapalenia stawów w przebiegu chorób układowych, krwawienia dostawowe w skazach krwotocznych, niektóre przypadki choroby zwyrodnieniowej stawów, nawracające wysięki po zabiegach operacyjnych, m.in. alloplastyce stawów, czy inne jatrogenne powikłania zabiegów operacyjnych powodujące zapalenie stawu. Radiosynowektomię wykonuje się także w przypadku barwnikowego kosmkowo-guzkowego zapalenia błony maziowej i zapaleń stawu wywołanych kryształami. Z reguły metodą kwalifikującą do radiosynowektomii jest ultrasonografia, obrazująca lokalizację i aktywność pogrubiałej błony maziowej. Również podawanie radiokoloidu do stawu, pochewki lub kaletki powinno być wykonywane pod kontrolą obrazu ultrasonograficznego, zapewnia to bowiem dokładną lokalizację igły punkcyjnej i pełną kontrolę procesu podawania izotopu. Skuteczność kliniczna radiosynowektomii zależy od właściwej kwalifikacji pacjentów do zabiegu; w typowych wskazaniach metoda ta umożliwia osiągnięcie znacznej poprawy u 65–80% chorych. Jej potwierdzeniem jest uwidocznienie w kontrolnym badaniu ultrasonograficznym nieunaczynionej (zwłókniałej) błony maziowej. Artykuł ma na celu przybliżenie czytelnikom techniki oraz wskazań do leczenia za pomocą radiosynowektomii.

7

Patogeneza reumatoidalnego zapalenia stawów w badaniach radiologicznych. Część I: Powstawanie nacieków zapalnych w błonie maziowej

39%

Sudoł‑Szopińska I., Kontny E., Maśliński W., Prochorec‑Sobieszek M., Kwiatkowska B., Zaniewicz‑Kaniewska K., Warczyńska A.

Journal of Ultrasonography

|

2012

|

vol. 12

|

issue 49

202-213

EN

Rheumatoid arthritis is a chronic inflammatory disease with a multifactorial etiology and varied course, which in the majority of patients leads to partial disability or to permanent handicap. Its characteristic trait is a persistent inflammation of the synovial membrane and the formation of an invasive synovial tissue, called the pannus, which in time leads to destruction of the cartilage, subchondral bone tissue, and the soft tissue of the affected joint(s). The pathogenesis of rheumatoid arthritis is complex and involves cells of both innate and adaptive immunity, a network of various cytokines and an immunoregulatory dysfunction. An important role in the discovery of rheumatoid arthritis pathogenesis was played by magnetic resonance imaging, which showed the disease process to extend beyond the synovium into the bone marrow. Many studies have shown a strict correlation between the vascularity of the synovium (assessed through the power Doppler ultrasound and magnetic resonance examinations), bone marrow edema and the clinical, laboratory and histopathological parameters of rheumatoid arthritis. From the current understanding of rheumatoid arthritis, bone erosions could occur from two directions: from the joint cavity and from the bone marrow. With power Doppler ultrasound, as well as in magnetic resonance imaging, it is possible to visualize the well-vascularized pannus and its destructive effects on joint structures and ligaments. In addition, the magnetic resonance study shows inflammatory and destructive changes within the bone marrow (bone marrow edema, inflammatory cysts, and erosions). Bone marrow edema occurs in 68–75% of patients with early rheumatoid arthritis and is considered to be a predictor of rapid disease progression.

PL

Reumatoidalne zapalenie stawów jest przewlekłą chorobą zapalną o wieloczynnikowej patogenezie i zróżnicowanym przebiegu, która u większości chorych prowadzi do częściowej niepełnosprawności lub trwałego kalectwa. Jej cechą charakterystyczną jest przetrwałe zapalenie błony maziowej (synovitis) i tworzenie inwazyjnej tkanki synowialnej, zwanej łuszczką, która z różną szybkością prowadzi do destrukcji chrząstki i tkanki kostnej podchrzęstnej oraz tkanek miękkich stawów. Patogeneza reumatoidalnego zapalenia stawów jest poznana w niewielkim zakresie. W procesie chorobowym uczestniczą komórki układu odporności wrodzonej i nabytej, zaburzenia immunoregulacji i sieć cytokin. W poznaniu patogenezy choroby duże znaczenie miało wprowadzenie badań rezonansu magnetycznego, które ujawniły kolejną, obok błony maziowej, lokalizację choroby w szpiku kostnym. Wiele badań wykazało ponadto ścisłą korelację między unaczynieniem błony maziowej, ocenianym w badaniu ultrasonograficznym power Doppler i w badaniu rezonansem magnetycznym, oraz obrzękiem szpiku a wskaźnikami klinicznymi, laboratoryjnymi i histopatologicznymi reumatoidalnego zapalenia stawów. Według aktualnej wiedzy erozja tkanki kostnej może zachodzić dwoma drogami: od strony jamy stawowej oraz od strony jamy szpikowej. W badaniu ultrasonograficznym z opcją dopplerowską power Doppler oraz w rezonansie magnetycznym można obserwować unaczynioną łuszczkę i efekty jej destrukcyjnej działalności w stawach i ścięgnach. Zmiany zapalne i destrukcyjne w szpiku kostnym (obrzęk szpiku kostnego, geody – inaczej torbiele zapalne oraz nadżerki) można obserwować w badaniu rezonansem magnetycznym. Obrzęk szpiku występuje u 68–75% chorych we wczesnej fazie reumatoidalnego zapalenia stawów i jest uznawany za predykator szybkiego rozwoju choroby.

8

Entezopatie i zapalenie entez. Część II. Diagnostyka obrazowa

39%

Sudoł-Szopińska I., Kwiatkowska B., Prochorec-Sobieszek M., Pracoń G., Walentowska-Janowicz M., Maśliński W.

Journal of Ultrasonography

|

2015

|

vol. 15

|

issue 61

196-207

EN

The pathologies of tendon and ligament attachments are called enthesopathies. Enthesitis is one of enthesopathies and it is considered a characteristic sign of rheumatic diseases from the spondyloarthritis group, including peripheral spondyloarthritis. Therefore, enthesitis has been included in a number of clinical classifications for diagnosing these diseases. Clinical diagnosis of enthesitis is based on rather non-specific clinical signs and results of laboratory tests. It is believed that imaging examinations might improve diagnosis, particularly because numerous papers prove that differentiating enthesitis from other enthesopathic processes is possible. On the other hand, a number of authors report the lack of specific signs in imaging as well as typical histological and immunological features that would enable confirmation of clinical diagnosis of enthesitis. The first part of the publication presented theories on the etiopathogenesis of enthesitis (inflammatory, mechanical, autoimmune and associated with the synovio-entheseal complex) as well as on the formation of enthesophytes (inflammatory, molecular and mechanical). This paper – the second part of the article, is a review of the state-of-the-art on the ability of imaging examinations to diagnose enthesitis. It turns out that none of the enthesitis criteria used in imaging examinations is specific for inflammation. As enthesitis may be the only symptom of early spondyloarthritis (particularly in patients with absent HLA-B27 antigen), the lack of its unambiguous picture in ultrasound and magnetic resonance imaging prompts the search for other signs characteristic of spondyloarthritis and more specific features in imaging in order to make a diagnosis as early as possible.

PL

Patologie przyczepów ścięgien i więzadeł są określane mianem entezopatii. Jednym z rodzajów entezopatii jest zapalenie (enthesitis). Uznaje się je za charakterystyczny objaw chorób reumatycznych z grupy spondyloartropatii (spondyloarthritis), w tym głównie spondyloartropatii obwodowych. Z tego powodu enthesitis włączono do szeregu klasyfikacji klinicznych, służących m.in. do rozpoznawania tych chorób. Klinicyści diagnozują enthesitis na podstawie mało specyficznych objawów oraz wyników badań laboratoryjnych. Duże nadzieje na poprawę możliwości diagnostycznych są wiązane z badaniami obrazowymi. Niektóre prace naukowe dowodzą możliwości różnicowania zapalenia entez z innymi procesami entezopatycznymi. Z drugiej strony szereg doniesień wskazuje na brak specyficznych zmian w badaniach obrazowych oraz typowych cech histologicznych i immunologicznych pozwalających na potwierdzenie klinicznego rozpoznania enthesitis. W pierwszej części publikacji przedstawiono teorie etiopatogenezy entezopatii (teorię zapalną, mechaniczną, kompleksu entezy i autoimmunologiczną) oraz koncepcje powstawania entezofitów (zapalną, molekularną i mechaniczną). W niniejszej, drugiej części zaprezentowano zaś przegląd wiedzy na temat możliwości badań obrazowych w rozpoznawaniu enthesitis. Jak się okazuje, żadne z kryteriów enthesitis stosowanych w badaniach obrazowych nie jest specyficzne dla zapalenia. Zważywszy na to, że enthesitis bywa jedynym objawem spondyloartropatii w początkowym okresie (zwłaszcza u chorych z nieobecnym antygenem HLA-B27), brak jednoznacznego obrazu w badaniach ultrasonograficznych i rezonansu magnetycznego wymaga poszukiwania innych objawów charakterystycznych dla spondyloartropatii i bardziej specyficznych markerów w badaniach obrazowych w celu jak najszybszego ustalenia rozpoznania.

9

Przydatność ultrasonografii w diagnostyce zespołu Sjögrena

39%

Saied F., Włodkowska‑Korytkowska M., Maślińska M., Kwiatkowska B., Kunisz W., Smorawińska P., Sudoł‑Szopińska I.

|

vol. 13

|

issue 53

202-211

EN

Sjögren’s syndrome is an autoimmune exocrinopathy which manifests itself with dryness of the eyes and the oral cavity. These symptoms comprise a so-called sicca syndrome (xerostomia and xerophthalmia). Two forms of this disease may be distinguished: primary Sjögren’s syndrome which affects salivary glands and secondary Sjögren’s syndrome with other autoimmune diseases present such as rheumatoid arthritis, systemic lupus erythematosus or systemic scleroderma. The diagnosis is based on the classification criteria established in 2002 by a group of American and European scientists (American-European Consensus Group), which involve the interview and physical examination as well as serological, histopathological and radiological tests. Most of these examinations show some limitations such as invasiveness, expensiveness or limited accessibility. The latest research suggests that ultrasound examination may appear promising in the diagnostics of the main salivary glands: submandibular and parotid glands. It is an accessible and relatively cheap examination with high sensitivity and specificity values which are comparable to those obtained via conventional means used in the diagnostics of this disease, i.e. biopsy of the minor salivary glands, sialography and scintigraphy, as well as superior to those obtained in sialometry and Schirmer’s test. Additionally, ultrasonography correlates with the results of magnetic resonance imaging. Therefore, a number of authors claim that US examination should be included in the classification criteria of Sjögren’s syndrome. The aim of this article is to present the diagnostic capacity of the US examination in Sjögren’s syndrome using the current ultrasound classification systems based on the grey-scale, Doppler and contrast-enhanced examinations. The latest research confirms that the most valuable diagnostic criterion in Sjögren’s syndrome is the heterogeneity of the glandular parenchyma. The outcome of the examination greatly depends on the examiner’s experience.

PL

Zespół Sjögrena jest autoimmunologiczną egzokrynopatią, manifestującą się objawami suchości oka i jamy ustnej, składającymi się na tzw. zespół suchości (kserostomia i kseroftalmia). Można wyróżnić dwie postaci choroby: pierwotny zespół Sjögrena, zajmujący głównie gruczoły ślinowe, oraz wtórny zespół Sjögrena, z towarzyszącymi innymi chorobami autoimmunologicznymi, tj. reumatoidalnym zapaleniem stawów, toczniem układowym rumieniowym czy twardziną układową. Rozpoznanie choroby opiera się na kryteriach klasyfikacyjnych opracowanych w 2002 roku przez grupę naukowców z Ameryki i Europy (American‑European Consensus Group), które bazują na badaniach przedmiotowych i podmiotowych, serologicznych, histopatologicznych i radiologicznych. Większość tych badań wykazuje pewne ograniczenia, takie jak inwazyjność, wysoki koszt czy mała dostępność. Ostatnie prace wskazują, że obiecującą metodą w diagnostyce choroby jest badanie ultrasonograficzne głównych gruczołów ślinowych: ślinianek podżuchwowych i przyusznych. Jest to badanie dostępne, stosunkowo niedrogie, wykazujące wysoką czułość i swoistość, na poziomie porównywalnym do konwencjonalnych metod stosowanych w rozpoznawaniu tej choroby, tj. biopsji gruczołów ślinowych mniejszych, sialografii i scyntygrafii, i przewyższającym sialometrię i test Schirmera. Dodatkowo koreluje z wynikami rezonansu magnetycznego. Wielu autorów postuluje zatem włączenie badania ultrasonograficznego do kryteriów klasyfikacyjnych zespołu Sjögrena. Celem pracy jest przedstawienie możliwości diagnostycznych badania ultrasonograficznego w rozpoznawaniu zespołu Sjögrena, z uwzględnieniem dotychczas stosowanych ultrasonograficznych systemów klasyfikacyjnych, opierających się na badaniu w skali szarości, w opcji dopplerowskiej oraz z zastosowaniem środków kontrastujących. Najnowsze badania potwierdzają, że najcenniejszym diagnostycznie kryterium w rozpoznawaniu zespołu Sjögrena jest niejednorodność miąższu gruczołów. Wynik badania w dużej mierze zależy od doświadczenia badającego.

Refine search results

Skuteczność ketoprofenu stosowanego miejscowo w postaci żelu

Entezopatie i zapalenie entez. Część I. Etiopatogeneza

Odpowiedzi gastroenterologa i reumatologa na pytania lekarzy POZ dotyczące stosowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych

Musculoskeletal extraintestinal manifestations during the course of non-specific bowel diseases

Diagnostic imaging of psoriatic arthritis. Part I: etiopathogenesis, classifications and radiographic features

Radiosynowektomia w chorobach reumatycznych

Patogeneza reumatoidalnego zapalenia stawów w badaniach radiologicznych. Część I: Powstawanie nacieków zapalnych w błonie maziowej

Entezopatie i zapalenie entez. Część II. Diagnostyka obrazowa

Przydatność ultrasonografii w diagnostyce zespołu Sjögrena