Search results

1

Chirurgiczne leczenie raka jajnika

100%

Bidziński M., Dańska-Bidzińska A.

Ginekologia Onkologiczna

|

2007

|

vol. 5

|

issue 2

61-74

EN

The paper presents current algorithms of surgical treatment of patients with ovarian cancer. At early clinical stages (FIGO stage I and II), the basic principle of surgical treatment is radical excision of malignant lesions within the pelvis and meticulous search for metastatic foci of tumour within the mid-abdomen and epigastrium. Therefore, mandatory procedures include omentectomy, multiple sampling of peritoneum (including diaphragmatic lining) and periaortal lymph nodes. In late-stage disease (FIGO stages III and IV), the main task is to remove all metastatic foci, both within the abdominal cavity and retroperitoneal space. In late-stage cases, surgery requires great expertise of both surgical, anesthetic and physiotherapy teams. Required are also precise surgical instruments, including argon bipolar coagulation, a reliable diathermy unit and a kit of self-retaining retractors. Extensive cytoreductive procedures are burdened by an elevated complication rate, therefore in selected cases preoperative (neoadjuvant) chemotherapy is used.

PL

W artykule przedstawiono współczesne algorytmy postępowania chirurgicznego u chorych leczonych z powodu raka jajnika. We wczesnych stopniach zaawansowania klinicznego (I i II wg klasyfikacji FIGO) zasadą postępowania chirurgicznego jest nie tylko usunięcie zmian nowotworowych zlokalizowanych w miednicy mniejszej, lecz także dokładne sprawdzenie, czy nie ma ognisk nowotworu w śródbrzuszu i nadbrzuszu. Dlatego obligatoryjne jest wycięcie sieci, pobranie licznych wycinków z otrzewnej, w tym także przepony, oraz pobranie do badania węzłów przyaortalnych. W stopniach zaawansowanych (III i IV wg klasyfikacji FIGO) zasadniczym zadaniem jest usunięcie wszystkich ognisk przerzutowych zarówno z terenu jamy brzusznej, jak i przestrzeni zaotrzewnowej. Chirurgia w tych stopniach zaawansowania wymaga bardzo dużego doświadczenia zespołu zarówno chirurgów, jak i anestezjologów i rehabilitantów. Wymaga także użycia precyzyjnych narzędzi chirurgicznych, w tym: bimera argonowego, dobrej diatermii oraz zestawów haków samotrzymają-cych. Rozległe cytoredukcyjne operacje są obarczone większą liczbą powikłań i dlatego niekiedy stosowana jest przedoperacyjna (neoadiuwantowa) chemioterapia.

2

Czy optymalność zabiegu może być traktowana jako niezależny czynnik rokowniczy u chorych na zaawansowanego raka jajnika?

100%

Starnawski M., Bidziński M.

Ginekologia Onkologiczna

|

2006

|

vol. 4

|

issue 2

90-98

EN

In Poland ovarian cancer is on fifth place regarding morbidity and fourth most common cause of cancerrelated death in women. Surgical cytoreduction followed by paclitaxel and platinum-based chemotherapy is standard of care in advanced ovarian cancer. The aim of this study was to assess, if optimal surgical cytoreduction is an independent prognostic factor in this group of patients. Clinical data of 358 women with FIGO stage III ovarian cancer treated in Maria Sklodowska-Curie Memorial Cancer Centre – Institute, Warsaw, between 1995 and 1999 were assessed. Primary endpoint was PFS. Multivariable analysis showed that optimal surgical cytoreduction was not independent prognostic factor. Optimal surgery was statistically less frequently performed in older patients (p=0.06; borderline statistical significance), FIGO stage III C and patients with performance status 1 or 2 according to WHO criteria (p<0.001). Grade and FIGO stage were identified as independent prognostic factors for PFS. Median PFS were 11.4 and 5.7 months in optimally and suboptimally cytoreduced group respectively. We conclude that optimal surgical cytoreduction was not independent prognostic factor in this group of patients because there was correlation between surgical resectability and certain clinical factors.

PL

Rak jajnika jest piątym pod względem częstości występowania nowotworem złośliwym u kobiet i czwartą co do częstości przyczyną zgonów w Polsce. Leczenie operacyjne z następową chemioterapią, opartą na pochodnych platyny w skojarzeniu z paklitakselem, jest podstawową metodą terapii przypadków zaawansowanego raka jajnika. Celem niniejszej pracy była odpowiedź na pytanie, czy optymalność zabiegu może być traktowana jako niezależny czynnik rokowniczy u chorych na raka. Badaną grupę stanowiło 358 kobiet leczonych w Centrum Onkologii w Warszawie w latach 1995-1999 z powodu raka jajnika w III stopniu zaawansowania wg FIGO. Głównym punktem końcowym stosowanym w analizie był czas do progresji choroby (PFS). Na podstawie wyników analizy wieloczynnikowej stwierdzono, że optymalność zabiegu operacyjnego nie może być traktowana jako niezależny czynnik rokowniczy w tej grupie chorych. Uznano, że zabieg optymalny był istotnie rzadziej wykonywany u pacjentek, u których rozpoznano nowotwór w późniejszym wieku (p=0,06; na granicy istotności) oraz u pacjentek z FIGO III C i pacjentek ze stanem sprawności wg WHO 1-2 (p<0,001). Czynnikami wpływającymi niezależnie na długość czasu do progresji choroby były stopień zróżnicowania histologicznego oraz stopień zaawansowania wg FIGO. Mediany czasu do progresji choroby wynosiły: w przypadku chorych operowanych optymalnie – 11,4 miesiąca, a grupie, w której takiego zabiegu nie udało się wykonać – 5,7 miesiąca. W badanej grupie chorych wykazano związek pomiędzy rodzajem zabiegu a występowaniem pewnych cech klinicznych, dlatego też optymalność zabiegu nie powinna być traktowana jako niezależny czynnik rokowniczy.

3

Wpływ odstępu czasu między zabiegiem operacyjnym a rozpoczęciem chemioterapii na rokowanie u chorych z rakiem jajnika w III stopniu zaawansowania klinicznego wg FIGO

100%

Starnawski M., Bidziński M.

Ginekologia Onkologiczna

|

2006

|

vol. 4

|

issue 3

177-185

EN

Ovarian cancer is the 5th most common malignancy in Polish women and is the 4th most common cause of death. Surgical treatment with subsequent platinum derivates-based chemotherapy combined with paclitaxel is the cornerstone of treatment of far advanced cases. The aim of this paper was to analyze patients treated since 1995 thru 1999 for FIGO stage III ovarian cancer. The primary end-point was progression-free survival (PFS). Based on our results, time interval between surgery and institution of chemotherapy had no influence on PFS in the study population. Median PFSs for particular quartiles were 8.4 months, 4.9 months, 7.8 months and 7.2 months respectively. Survival curves for these subgroups did not differ significantly (log rank test, p=0.74). Similar results were obtained when analyzing two groups of patients: those undergoing optimal surgical resection and those, in whom optimal procedure was impossible. In conclusion, time interval between surgery and adjuvant chemotherapy does not influence prognosis measured as progression-free survival in FIGO stage III ovarian cancer patients.

PL

Rak jajnika jest piątym pod względem częstości występowania nowotworem złośliwym u kobiet w Polsce i zajmuje czwarte miejsce wśród najczęstszych przyczyn zgonów. Leczenie operacyjne z następową chemioterapią opartą na pochodnych platyny w skojarzeniu z paklitakselem jest podstawową metodą terapii przypadków zaawansowanego raka jajnika. Celem niniejszej pracy była analiza chorych leczonych w latach 1995-1999 z powodu raka jajnika w III stopniu zaawansowania wg FIGO. Głównym punktem końcowym stosowanym w analizie był czas do progresji choroby (PFS). Na podstawie wyników analizy statystycznej nie stwierdzono, aby odstęp czasu pomiędzy zabiegiem operacyjnym a rozpoczęciem chemioterapii miał wpływ na długość czasu do progresji choroby w badanej populacji. Mediany czasu do progresji choroby dla poszczególnych kwartyli wynosiły 8,4 miesiąca, 4,9 miesiąca, 7,8 miesiąca oraz 7,2 miesiąca. Krzywe przeżycia dla tych grup nie różniły się w sposób istotny statystycznie – test log rank: p=0,74. Podobnie sytuacja wyglądała w przypadku analizy dwóch grup pacjentek – tych, u których wykonano optymalną resekcję chirurgiczną, i w grupie kobiet, u których nie udało się przeprowadzić optymalnego zabiegu chirurgicznego. Należy zatem wysnuć wniosek, że odstęp czasu pomiędzy chirurgią i adiuwantową chemioterapią nie ma wpływu na rokowanie mierzone jako czas do progresji choroby w grupie chorych z rakiem jajnika w III stopniu zaawansowania wg FIGO.

4

Rak gruczołowy szyjki macicy w świetle profilaktyki

81%

Markowska J., Bidziński M., Markowska A.

Ginekologia Onkologiczna

|

2009

|

vol. 7

|

issue 2

83-87

EN

Cervix adenocarcinoma accounts for 7-8% of all uterine cervix cancers. Most often it affects women under 50. As has been demonstrated, its development is associated with persistent infection by types 16, 18, 45 and 31 of human papilloma virus. Precursor (precancerous) lesion develops in the transitional area in the form of adenocarcinoma in situ (AIS), then infiltrates the cervical canal and after 5-12 years progresses to invasive cancer. Cytological study is much less sensitive in the detection of adenocarcinoma and colposcopic examination – less useful. Inferior sensitivity of cytological studies is caused by incorrect technique of harvesting exfoliated cells (e.g. from vaginal portion only, omitting the cervical canal), or by use of a cotton-swab instead of a special plastic brush (Cervex-Brush). Prognosis in cervical adenocarcinoma is worse than in planoepithelial cancer (even if detected at the same clinical stage), particularly if associated with persistent infection by HPV type 18. Vaccinations against this type of cancer (Cervarix and Silgard) play a significant role in the prevention of this condition, which is notoriously difficult to detect.

PL

Rak gruczołowy szyjki macicy stanowi 7-8% wszystkich raków szyjki macicy. Najczęściej występuje u kobiet poniżej 50. roku życia. Wykazano, że jego obecność związana jest z przetrwałą infekcją typami 16, 18, 45 i 31 wirusa brodawczaka ludzkiego. Zmiana prekursorowa tych raków rozwija się w okolicy strefy przekształceń w postaci AIS (adenocarcinoma in situ), a następnie przemieszcza się w głąb kanału i po 5-12 latach ulega progresji do raka inwazyjnego. Badanie cytologiczne jest zdecydowanie mniej czułe w wykrywaniu raka gruczołowego, a badanie kolposkopowe – mniej przydatne. Mniejsza czułość badania cytologicznego wynika z nieprawidłowego pobrania złuszczonych komórek (np. tylko tarczy bez pobrania z kanału szyjki) lub też z użycia kwacza z watą zamiast plastikowej szczoteczki Cervex-Brush. Rokowanie w raku gruczołowym szyjki jest gorsze niż w raku płaskonabłonkowym (mimo wykrycia ich w tym samym stopniu klinicznym), szczególnie dotyczy to nowotworów rozwijających się na podłożu przetrwałej infekcji typem 18 HPV. Szczepienia wywołujące odporność (Cervarix i Silgard) odgrywają istotną rolę w profilaktyce tego trudno wykrywalnego raka.

5

Krwotok wewnętrzny z nacieku nowotworowego u chorej z zaawansowanym rakiem szyjki macicy po chemioterapii – opis przypadku

81%

Rzepka J., Panek G., Bidziński M., Krynicki R.

Current Gynecologic Oncology

|

2011

|

vol. 9

|

issue 4

283-288

EN

Genital tract bleeding is among the most frequent and life-threatening complications of cervical cancer, potentially resulting in severe hemodynamic disturbances, including death. Bleeding may occur at any clinical stage, but is most frequent in women affected with late-stage tumor (FIGO stages IIIB-IVA). There are many literature reports of genital tract bleeding in patients treated by radio- or radiochemotherapy. The past decade provided a large body of evidence indicating high effectiveness of chemotherapy in both adjuvant and neoadjuvant treatment of patients with late-stage cervical cancer. Our experience with chemotherapy in the treatment of locally advanced tumors of various locations confirmed a risk of hemorrhagic complications, which are paradoxically a side effect of an otherwise favorable therapeutic response. The paper reports on an uncommon complication – internal hemorrhage in a patient with FIGO stage IV chemotherapy-treated cervical cancer. Based on this case discussed are conservative and surgical options for controlling genital tract hemorrhage. Prognosis in these patients is very poor; there is always a risk of hemorrhage, independent on treatment modality chosen. Management of internal hemorrhage in patients with genital malignancies poses a considerable challenge for surgeon’s expertise and requires an advanced technical support. The reported further case confirms the necessity of treating cervical cancer patients in multi-specialty centers.

PL

Krwawienie z dróg rodnych jest jednym z najczęstrzych i najgroźniejszych powikłań raka szyjki macicy (RSM) i może prowadzić do ciężkich powikłań hemodynamicznych u pacjentki ze zgonem włącznie. Krwotok może wystąpić u chorych na ten nowotwór w każdym stopniu klinicznego zaawansowania, jednakże znamiennie częściej występuje u kobiet dotkniętych zaawansowanym miejscowo nowotworem (IIIB-IVA wg FIGO). W literaturze opisano liczne przypadki krwawienia z dróg rodnych u pacjentek leczonych metodą radioterapii lub radiochemioterapii. Ostatnia dekada dostarczyła wielu dowodów wskazujących na wysoką skuteczność chemioterapii w leczeniu adiuwantowym i neoadiuwantowym chorych na zaawansowanego raka szyjki macicy. Doświadczenia z zastosowaniem chemioterapii w leczeniu zaawansowanych miejscowo nowotworów w różnych lokalizacjach wskazują na możliwość wystąpienia powikłań krwotocznych będących paradoksalnie ubocznym skutkiem dobrej odpowiedzi na leczenie. W pracy przedstawiono nietypowe powikłanie – krwotok wewnętrzny u pacjentki z zaawansowanym RSM (FIGO IV) po leczeniu metodą chemioterapii. Na podstawie opisanego przypadku omówiono zarówno zachowawcze, jak i zabiegowe możliwości opanowania krwotoku z dróg rodnych. Rokowanie u tych pacjentek jest bardzo złe; musimy pamiętać, że bez względu na to, jaką metodę leczenia wybierzemy, zawsze trzeba liczyć się z możliwością wystąpienia krwotoku. Postępowanie z krwotokami wewnętrznymi u chorych na nowotwory narządu rodnego stwarza poważne wyzwanie dla umiejętności chirurga oraz wymaga bardzo zaawansowanego zaplecza technicznego. Opisany przypadek wskazuje na konieczność leczenia chorych na raka szyjki macicy w ośrodkach wielospecjalistycznych.

6

Pierwotny surowiczy rak otrzewnej – diagnoza, leczenie i rokowanie

81%

Miedzińska M., Bodnar L., Bobkiewicz P., Bidziński M.

Ginekologia Onkologiczna

|

2007

|

vol. 5

|

issue 1

15-21

EN

Primary peritoneal serous carcinoma (PPSC) is a rarely diagnosed malignancy. Furthermore, use of different terminology and classifications in reporting particular cases precludes collection and presentation of reliable epidemiological data. As a consequence, we lack adequate experience, enabling confident management of patients with this diagnosis. On histological grounds, PPSC is a neoplasm identical to invasive epithelial ovarian cancer. Also, patients present a similar profile of clinical symptoms. Most often these include abdominal pain, gastrointestinal disorders and weight loss. Clinical staging is based on surgical-pathological criteria of advanced ovarian cancer. Therapeutic management, i.e. combination of cytoreductive surgery and chemotherapy, is similar to that used in the treatment of late-stage ovarian cancer. Systemic adjuvant and palliative treatment includes chemotherapy protocols based on platinum derivates, recently combined with paclitaxel. Proper administration of combined treatment yields a high response rate and mean survival time of about 40 weeks. Prognosis in PPSC is not fully elucidated. Some studies indicate that prognosis is similar to that seen in late-stage ovarian cancer, while others report worse outcomes and shorter survival. Unfavourable prognostic factors include: suboptimal cytoreduction, poor general condition, advanced age of patient and 4th clinical stage. Data gathered hitherto point to highly similar natural course of PPSC and ovarian cancer, justifying the same therapeutic approach in both these conditions.

PL

Pierwotny surowiczy rak otrzewnej (primaryperitonealserous carcinoma, PPSC) jest nowotworem rzadko rozpoznawanym. Jednocześnie stosowanie różnej terminologii i klasyfikacji poszczególnych przypadków nie pozwala na przedstawienie wiarygodnych danych epidemiologicznych. W związku z powyższym brak jest wystarczającego doświadczenia w postępowaniu z chorymi z tym rozpoznaniem. PPSC histopatologicznie jest nowotworem o utkaniu identycznym z inwazyjnym nabłonkowym rakiem jajnika. Pacjentki manifestują także podobny profil objawów klinicznych. Najczęściej są to dolegliwości bólowe ze strony jamy brzusznej, zaburzenia pracy przewodu pokarmowego, ubytek masy ciała. Do oceny stopnia zaawansowania wykorzystuje się kyteria oceny chirurgiczno-patologicznej zaawansowanego raka jajnika. Również postępowanie terapeutyczne skojarzenie operacji cytoredukcyjnej z chemioterapią, jest analogiczne do leczenia zaawansowanego raka jajnika. W systemowym leczeniu uzupełniającym i paliatywnym stosowane są schematy chemioterapii oparte na pochodnych platyny, obecnie w połączeniu z paklitakselem. Właściwe przeprowadzenie leczenia skojarzonego pozwala na uzyskanie wysokiego odsetka odpowiedzi i średnich przeżyć sięgających 40 miesięcy. Nie jest do końca wyjaśniona kwestia rokowania w PPSC. Niektóre badania wskazują na podobieństwo do rokowania w zaawansowanym raku jajnika, natomiast inne donoszą o gorszych wynikach leczenia i krótszym przeżyciu chorych. Do niekorzystnych czynników prognostycznych należą: nieoptymalna cytoredukcja, gorszy stan ogólny, starszy wiek pacjentek oraz IV stopień zaawansowania choroby. Dotychczas zgromadzone dane przemawiają za znacznym podobieństwem przebiegu naturalnego PPSC i raka jajnika, co upoważnia do stosowania takiego samego postępowania terapeutycznego w obu tych jednostkach chorobowych.

7

Fibrynoliza i inhibitory krzepnięcia u chorych z subkliniczną niewydolnością nerek leczonych radiochemioterapią z powodu zaawansowanego raka szyjki macicy

81%

Derlatka P., Benke M., Bidziński M.

Ginekologia Onkologiczna

|

2007

|

vol. 5

|

issue 3

159-177

EN

Background: Radiotherapy and chemotherapy increase the likelihood of development of thromboembolic complications. Activation of coagulation and inhibition of fibrinolysis may lead to formation of thrombi in microcirculation of several organs, compromising their function. Appearance of serum coagulation proteins in urine indicates a compromised renal function. Aims of the paper: 1) To assess changes of serum level of coagulation inhibitors and serum fibrinolytic activity in patients with renal failure undergoing treatment for advanced cervical cancer. 2) To develop methods of improving renal function in this clinical setting. Material and method: This was a prospective randomized study, including patients with a diagnosis of FIGO stage IIB-IIIB cervical cancer, with subclinical renal insufficiency. Treatment protocol consisted in radiotherapy (46-65 Gy; box technique), cisplatin (40 mg/m2 QW) in patients with normal serum creatinin level. Renal function was assessed using dynamic scintigraphy to determine glomerular filtration rate (GFR). Serum hemostatic system was assessed by determining levels of D-dimers, PAP, PAI-I, tPA, FDP and C protein. The same parameters were concomitantly assessed in urine. Only patients with GFR below normal range limit were included in the study. Lower limit of age-adjusted normal range was considered 100%. Half of the patients were irradiated without concomitant anticoagulant prophylaxis (group 1). The other half received a standard dose of nadroparin – 2850 IU aXa/0.3 ml. Results: The study revealed a decrease of GFR in the control and in the treatment group not receiving nadroparin. The treatment group receiving nadroparin experienced an increase of GFR. Significant differences were noticed in endpoints between the control group and the treatment group receiving nadroparin, as well as between treatment groups with and without nadroparin (p=0.0001). Lab tests of coagulation system revealed activation of fibrinolysis in patients receiving nadroparin and its further inhibition in the group without nadroparin. Similar alterations were noticed in urine. Conclusions: One of the causes of subclinical renal failure in patients with late-stage cervical cancer may be inhibition of fibrinolysis. Renal insufficiency deteriorates after termination of radiochemotherapy. Unfavorable alterations in the hemostatic system become more pronounced. Administration of low-molecular-weight heparins results in activation of fibrinolysis, unblocking of renal glomeruli and improvement of glomerular filtration.

PL

Wstęp: Radioterapia i chemioterapia zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia zmian zakrzepowo-zatoro-wych. Aktywacja krzepnięcia i zahamowanie fibrynolizy może prowadzić do powstania zakrzepów w mikro-krążeniu wielu narządów, upośledzając ich czynność. Pojawienie się osoczowych białek układu krzepnięcia w moczu świadczy o nieprawidłowej czynności nerek. Cele pracy: 1) Ocena zmian stężeń inhibitorów krzepnięcia i zmian w aktywności fibrynolitycznej osocza u chorych z niewydolnością nerek leczonych z powodu zaawansowanego raka szyjki macicy. 2) Wypracowanie metod poprawiających funkcję nerek w tej grupie chorych. Materiał i metoda: Badanie miało charakter prospektywny, randomizowany. Obejmowało chore z rozpoznanym rakiem szyjki macicy w stopniu IIB-IIIB wg FIGO, u których stwierdzono subkliniczną niewydolność nerek. Leczenia zakładało podanie dawki 46-65 Gy techniką box i cisplatyny w dawce 40 mg/m2 co 7 dni u chorych z prawidłowymi wartościami kreatyniny we krwi. Czynność nerek oceniano za pomocą scyntygrafii dynamicznej, oznaczając filtrację kłębkową (GFR). W osoczowym układzie hemostazy oznaczano stężenia D-dimerów, PAP, PAI-1, tPA. FDP, białka C. Jednocześnie wymienione parametry zostały oznaczone w moczu. Do badania zakwalifikowano chore z GFR poniżej dolnej granicy normy dla wieku uznanej za 100%. Połowa pacjentek napromieniana była bez profilaktyki przeciwzakrzepowej (grupa 1.). Pozostała część otrzymywała standardową, profilaktyczną dawkę nadroparyny - 2850 j.m. aXa/0,3 ml. Wyniki: Stwierdzono spadki GRF w grupie kontrolnej i grupie badanej nieotrzymującej nadroparyny. W grupie badanej otrzymującej nad-roparynę zaobserwowano wzrost GRF. Stwierdzono znamienne różnice między zmianami w grupie kontrolnej i badanej otrzymującej nadroparynę oraz między grupą badaną bez nadroparyny i grupą badaną otrzymującą nadroparynę (p=0,0001). Badania układu hemostazy wykazały aktywację fibrynolizy u chorych otrzymujących nadroparynę oraz dalsze jej blokowanie w grupie bez nadroparyny. Analogiczne zmiany wykazano w moczu. Wnioski: Jedną z przyczyn subklinicznej niewydolności nerek u chorych na zaawansowanego raka szyjki macicy może być zahamowanie fibrynolizy. Niewydolność pogłębia się po zakończeniu radiochemioterapii. Nasilają się niekorzystne zmiany w układzie hemostazy. Zastosowanie heparyn drobnocząsteczkowych powoduje aktywację fibrynolizy, „odblokowanie kłębków nerkowych” i poprawę filtracji.

8

Określenie wartości diagnostycznej wybranych badań immunohistochemicznych u chorych na mięsaki macicy w aspekcie ich przydatności terapeutycznej i prognostycznej

81%

Jońska-Gmyrek J., Nasierowska-Guttmejer A., Bidziński M., Dańska-Bidzińska A.

Ginekologia Onkologiczna

|

2007

|

vol. 5

|

issue 2

EN

Uterine sarcomas represent a rare and heterogenous group of tumours, sometimes demonstrating multidirectional differentiation. Histological type of the sarcoma influences the choice of therapeutic modality. Aim of paper: Determination of diagnostic value of selected immunohistochemical studies (MIB1, caldesmon, desmin, SMA, SrMa, CKAE1/3) in the definition of histological type of tumour. Assessment of expression of the protein c-kit (CD117) MIB1 and inhibin and their prognostic role. Material and method: Study material consisted of a group of patients with uterine sarcoma, treated at the Center of Oncology in Warsaw, Poland, since 1999 thru 2006, from whom surgical specimens and paraffin blocks were obtained. Of 120 eligible patients, complete clinical data and specimens suitable for foreseen studies were available in 66 cases and this group became the subject of further analyses. Immunohistochemical (IHC) tests were performed using a panel of antibodies (SMA, SrMa, desmin, h-caldesmon, CD10, CKAE, MIB1, inhibin and CD117). Diagnostic value of IHC studies was assessed by descriptive statistical tests. Original histopathological findings were confronted with the results of validated IHC tests. Survival was assessed based on Kaplan-Meier curves and follow-up time – by an inverse Kaplan-Meier curve. Prognostic factors were analysed by the Cox method. Threshold of statistical significance has been set at p=0.05. Results: Original microscopic findings have had to be modified as to histological type of sarcoma in about 1/3 of the cases. Histological diagnosis was an independent prognostic factor, influencing both overall survival rate and time to tumour recurrence. Prognostic factors influencing recurrence-free survival were: invasion of perivascular lymph space (lymph space invasion, LSI), proliferative index (MB1) and severity of tumour cell necrosis. Conclusions: Application of a panel of suitable IHC tests contributes to a more precise determination of tumour type, assisting in an optimal choice of adjuvant treatment modality and thus in improvement of the patients’ prognosis.

PL

Mięsaki macicy stanowią rzadko występującą, heterogenną grupę nowotworów, wykazującą niekiedy wielokierunkowe różnicowanie. Typ histopatologiczny mięsaka ma wpływ na wybór metody leczenia. Cel: Określenie przydatności diagnostycznej wybranych badań immunohistochemicznych (MIB1, kaldesmon, desmi-na, SMA, SrMa, CKAE1/3) w ocenie typu histopatologicznego. Ocena ekspresji białka c-kit (CD117), MIB1, oraz inhibiny w aspekcie przydatności prognostycznej. Materiał i metoda: Materiał badawczy stanowiła grupa chorych na mięsaki macicy leczonych w Centrum Onkologii - Instytucie im. Marii Skłodowskiej--Curie w Warszawie w latach 1999-2006, od których uzyskano preparaty i bloczki parafinowe. Spośród 120 chorych pełne dane kliniczne i preparaty nadające się do zastosowania badań uzyskano od 66 chorych, która to grupa stała się przedmiotem analizy. Wykonano badania immunohistochemiczne z użyciem panelu przeciwciał: SMA, SrMa, desmina, h-kaldesmon, CD10, CKAE, MIB1, inhibina oraz CD117. Do oceny wartości diagnostycznej badań immunohistochemicznych (IHC) zastosowano statystykę opisową. Zestawiono wynik pierwotnego badania histopatologicznego z wynikiem zweryfikowanym badaniami IHC. Do oceny przeżycia zastosowano krzywą Kaplana-Meiera, czas obserwacji mierzono odwrotną metodą Kaplana-Me-iera. Do analizy czynników predykcyjnych zastosowano metodę Coksa. Istotność statystyczną określono na poziomie p=0,05. Wyniki: W stosunku do rozpoznania pierwotnego typ histopatologiczny mięsaków został zmieniony w około 1/3 przypadków. Rozpoznanie histopatologiczne okazało się niezależnym czynnikiem rokowniczym mającym wpływ zarówno na przeżycie ogólne, jak i czas do nawrotu choroby. Czynnikami rokowniczymi w aspekcie przeżycia bez nawrotu choroby okazały się: zajęcie naczyniowej przestrzeni chłonnej (LSI), indeks proliferacyjny (MIB1), oraz stopień martwicy w komórkach guza. Wnioski: Zastosowanie panelu odpowiednich badań immunohistochemicznych ma wpływ na precyzyjne określenie charakteru guza, co niesie za sobą wybór odpowiedniej metody leczenia uzupełniającego, a tym samym, być może poprawę rokowania.

9

Analiza wybranych czynników klinicznych i histologicznych usposabiających do wystąpienia wznowy u kobiet po pierwotnym leczeniu płaskonabłonkowego raka sromu

81%

Gajewska M., Figat M., Bidziński M.

Current Gynecologic Oncology

|

2009

|

vol. 7

|

issue 3

161-168

EN

Aim of paper: Analysis of selected clinical and histological factors predisposing to local or regional-nodal recurrence in patients after primary treatment of planoepithelial vulvar cancer. Material and methods: Study population consisted of 34 women aged 37-93 years, operated on for planoepithelial vulvar cancer. Most patients underwent radical vulvectomy with bilateral inguinal lymphadenectomy. An indication for adjuvant radiotherapy was non-radical tumor excision or presence of metastases in inguinal lymph nodes. Results: Seven patients were excluded from study population. Recurrence occurred in 9 out of 27 patients (33.3%) aged 59-93 years . In 3 cases, recurrence developed at the place of inguinal lymph nodes, while in 6 – at the place of excised vulva. Out of 10 women (37%) with inguinal lymph node metastases, 5 patients (50%) developed a recurrence. Conclusions: Metastases to inguinal lymph nodes developed significantly more often in primary tumors exceeding 5 cm in diameter. Recurrence of vulvar cancer developed significantly more often in patients with late-stage disease process. Local recurrence of vulvar cancer developed significantly more often in patients with non-radical margin of excision, which in turn was more frequently seen in patients with tumors exceeding 3 cm in diameter.

PL

Cel pracy: Celem pracy była analiza wybranych czynników klinicznych i histologicznych usposabiających do wystąpienia wznowy miejscowej lub węzłowej u chorych po pierwotnym leczeniu płaskonabłonkowego raka sromu. Materiał i metody: Grupę badaną stanowiły 34 pacjentki w wieku 37-93 lat operowane z powodu płaskonabłonkowego raka sromu. U większości pacjentek wykonano radykalną wulwektomię z obustronnym usunięciem węzłów chłonnych pachwinowych. Wskazaniem do uzupełniającego leczenia metodą radioterapii było nieradykalne usunięcie guza lub przerzuty do węzłów chłonnych pachwinowych. Wyniki: Spośród 34 pacjentek wykluczono 7 chorych. Nawrót choroby wystąpił u 9 (33,3%) kobiet w wieku 59-93 lat. U 3 stwierdzono nawrót raka w miejscu operowanych węzłów chłonnych pachwinowych, u 6 w miejscu po usuniętym sromie. Spośród 10 (37%) kobiet z przerzutami do węzłów chłonnych pachwinowych u 5 (50%) wystąpiły wznowy. Wnioski: Przerzuty do węzłów chłonnych pachwinowych istotnie częściej występowały, gdy operowane guzy były wielkości powyżej 5 cm. Wznowy raka sromu istotnie częściej występowały u chorych z zaawansowanym procesem nowotworowym. Istotnie statystycznie częściej wznowy miejscowe raka sromu występowały u chorych z nieradykalnymi marginesami zdrowych tkanek, a te z kolei częściej obserwowano u chorych z guzem o średnicy powyżej 3 cm.

10

Trabektedyna w leczeniu raka jajnika

81%

Markowska J., Bidziński M., Kojs Z., Kotarski J.

Current Gynecologic Oncology

|

2017

|

vol. 15

|

issue 3

218-223

EN

The paper describes standard therapeutic management used in patients with ovarian cancer, which is based, among other things, on the recommendations of the Polish Gynecological Oncology Society. Therapeutic management encompasses surgical treatment and systemic therapy with cytostatic drugs (typically derivatives of platinum and paclitaxel as first-line therapy). Total or optimal cytoreduction is an important element of surgical treatment. Additionally, the response to first-line adjuvant chemotherapy is a highly significant prognostic factor. Bevacizumab is an effective treatment in the first-line chemotherapy and in patients with platinum-sensitive relapsed ovarian cancer. Trabectedin (Yondelis) used in patients with relapsed ovarian cancer (partially platinum-sensitive) (relapse within 6–12 months after first-line chemotherapy) proved to be an effective drug. Used in combination with pegylated liposomal doxorubicin, the drug significantly improved progressionfree survival (time to progression ranging between 9.2 vs. 7.2 months, p = 0.017) as compared to pegylated liposomal doxorubicin alone. Improvement of overall survival was also demonstrated (22.4 vs. 18.9 months, p = 0.835), however, it was insignificant. In addition, trabectedin used in relapsed ovarian cancer increased sensitivity to platinum and exhibited low toxicity.

PL

W pracy opisano postępowanie terapeutyczne standardowo stosowane u chorych na raka jajnika, oparte m.in. na rekomendacjach Polskiego Towarzystwa Ginekologii Onkologicznej. Terapia obejmuje postępowanie operacyjne i systemowe leczenie cytostatykami (standardowo: pochodnymi platyny i paklitakselu w pierwszej linii leczenia). Istotnym elementem leczenia operacyjnego jest całkowita, ewentualnie optymalna cytoredukcja. Również odpowiedź na pierwszą linię adiuwantowej chemioterapii stanowi ważny czynnik prognostyczny. Podawanie bewacyzumabu w pierwszej linii leczenia chemicznego i w platynowrażliwym nawrotowym raku jajnika jest skutecznym sposobem terapii. U pacjentek ze wznową (w czasie 6–12 miesięcy po pierwszej linii chemioterapii) raka jajnika – częściowo platynowrażliwego – skutecznym lekiem okazała się trabektedyna (Yondelis). Stosowana z pegylowaną liposomalną doksorubicyną, wydłużyła znamiennie czas wolny od progresji (9,2 vs 7,2 miesięca, p = 0,017) w stosunku do stosowanej wyłącznie liposomalnej doksorubicyny. Wykazano też wydłużenie całkowitego przeżycia (22,4 vs 18,9 miesiąca, p = 0,835), choć statystycznie różnica nie była znamienna. Zaletami trabektedyny stosowanej we wznowie raka jajnika są zwiększenie wrażliwości guza na preparaty platyny oraz niska toksyczność.

11

Aktualne poglądy dotyczące możliwości zachowania płodności u pacjentek leczonych terapią przeciwnowotworową

81%

Rzepka J., Zalewski K., Bidziński M.

Ginekologia Onkologiczna

|

2009

|

vol. 7

|

issue 2

97-106

EN

Implementation of increasingly aggressive protocols in oncology results in increasing permanent cure rates. This is particularly noticeable in the youngest age group, including women of reproductive age. In this population of patients, permanent cure rates may reach 75% according to some authors. Unfortunately, implemented treatment frequently results in a compromised function of gonads and associated therewith secondary infertility, thus significantly influencing the patients’ quality of life. Aggressive and multidrug systemic therapy, used in most frequent paediatric malignancies, e.g. in Hodgkin disease or haematological neoplasms, is associated with high risk of ovarian damage. Particularly gonadotoxic effects have been documented after radiotherapy and alkylating agents-based chemotherapy. At present, there are several methods aiming at preservation of reproductive capacity of patients undergoing such treatment. Currently used transposition of ovaries out of irradiated area and freezing of embryos, in spite of considerable effectiveness, are burdened by several limitations and do not solve the problem of infertility in a satisfactory way, particularly in the youngest oncologic patients. Recently, research is focused on attempts of using GnRH agonists and antagonists, as well as on freezing immature oocytes. Among novel techniques, considerable hopes are associated with freezing and transplantation of ovarian tissue. These procedures do not delay implementation of antineoplastic treatment and do not compromise its effectiveness, but as novel still raise much controversy and debate.

PL

Stosowanie coraz bardziej agresywnych schematów w terapii nowotworów skutkuje coraz większym odsetkiem trwałych wyleczeń. Szczególnie widoczne jest to w najmłodszej grupie wiekowej, obejmującej kobiety w wieku rozrodczym. W tej grupie chorych odsetek trwałych wyleczeń według niektórych autorów osiąga nawet 75%. Zastosowane leczenie często prowadzi do upośledzenia funkcji gonad i związanej z tym następowej niepłodności, a tym samym znacząco wpływa na jakość życia. Ciężka wielolekowa terapia systemowa stosowana w często występujących nowotworach u dzieci, takich jak choroba Hodgkina, czy nowotworach hematologicznych zaliczana jest do terapii dużego ryzyka uszkodzenia jajników. Szczególną gonadotoksyczność wykazano w przypadku radioterapii i chemioterapii związkami alkilującymi. Obecnie istnieje kilka metod skoncentrowanych na utrzymaniu zdolności do rozrodu u pacjentek poddanych takiemu leczeniu. Dotychczas stosowane transpozycje jajników poza obszar napromieniowania i zamrażanie embrionów, pomimo dużej skuteczności, są metodami z dużą ilością ograniczeń i wydają się niewystarczającym rozwiązaniem problemu bezpłodności, szczególnie u najmłodszych pacjentek onkologicznych. W ostatnich latach wiele uwagi poświęca się próbom stosowania terapii zarówno agonistami, jak i antagonistami GnRH oraz zamrażaniu niedojrzałych oocytów. Wśród nowych metod znalazła się również budząca duże nadzieje metoda zamrażania i transplantacji tkanki jajnikowej. Metody te nie opóźniają leczenia przeciwnowotworowego oraz nie wpływają na jego skuteczność, niemniej jednak jako nowości wciąż budzą kontrowersje.

12

Efekt hemostatyczny napromieniania wysokimi frakcjami w zaawansowanym raku szyjki macicy

71%

Krynicki R., Linder B., Jońska-Gmyrek J., Stanaszek J., Bidziński M.

Ginekologia Onkologiczna

|

2007

|

vol. 5

|

issue 1

29-35

EN

Introduction: The first symptom of advanced cervical cancer is vaginal bleeding. Profuse bleeding may sometimes require embolisation or ligation of iliac arteries. However, in the case of massive infiltration of parametra, surgical intervention may be impossible. In such cases, a viable alternative is palliative irradiation. Aim of paper was to assess direct haemostatic effect of high dose, short term irradiation and radiation side-effects in patients undergoing such treatment. Material and method: The study included 42 patients treated at the Dept. of Female Genital Neoplasms of the Centre of Oncology in Warsaw, undergoing pelvic irradiation using 5 fractions of 4 Gy up to a total dose of 20 Gy. The patients’ mean age was 61 years (range: 35-86 years). All patients were in FIGO grade IIIB-IV. Prior to irradiation, 5 patients had a nephrostomy placed due to hydronephrosis, while 12 patients received 1-6 units of blood because of low haemoglobin level. Early and late radiation-induced reactions were assessed. Results: Direct haemostatic effect was obtained in 34 patients (83%); thereof in 26 patients (63%) after the first course and in 8 patients (20%) after the second course. A statistically significant correlation (χ2=12.7869; p=0.031) was found between baseline haemoglobin level and haemostatic effect. Conclusions: 1. In patients presenting with severe bleeding due to advanced cervical cancer, a satisfactory haemostatic effect may be obtained by high dose, short term irradiation of the pelvis. 2. In patients presenting with a higher haemoglobin level, this effect may be obtained already after the first course of irradiation. 3. 5x4 Gy fractionation is well tolerated by the patients. Neither early nor delayed severe radiation-induced reactions have been observed.

PL

Wstęp: Pierwszymi objawami zaawansowanego raka szyjki macicy są krwawienia. Obfite krwawienia wymagają niekiedy embolizacji tętnic biodrowych lub podwiązania tychże naczyń. Jednak w przypadkach masywnych nacieków w przymaciczach zabieg chirurgiczny może być niewykonalny. Alternatywną metodą leczenia pozostaje paliatywne napromienianie. Celem pracy była ocena bezpośredniego efektu hemostatycznego napromieniania wysokimi frakcjami w skróconym czasie leczenia oraz odczynów popromiennych u pacjentek poddanych takiemu frakcjonowaniu. Materiał i metoda: Analizie poddano 42 chore napromienianie na obszar miednicy mniejszej w dawkach frakcyjnych 4 Gy w 5 frakcjach, do dawki całkowitej 20 Gy, w Klinice Nowotworów Narządów Płciowych Kobiecych Centrum Onkologii w Warszawie. Średni wiek pacjentek wynosił 61 lat (przedział 35-86 lat). Wszystkie chore były w IIIB i IV stopniu klinicznego zaawansowania wg FIGO. Nefrostomię z powodu wodonercza wykonano u 5 kobiet, a 12 z powodu niskich wartości hemoglobiny przetoczono przed napromienianiem od 1 do 6 jednostek krwi. Oceniano także wczesne i późne odczyny popromienne. Wyniki: Bezpośredni efekt hemostatyczny uzyskano u 34 (81%) chorych; po pierwszym etapie napromieniania – u 26 (62%) pacjentek, a u pozostałych 8 (19%) pacjentek po II etapie napromieniania. Stwierdzono statystyczną zależność (x2=12,7869; p=0,031) między poziomem hemoglobiny przed leczeniem a efektem hemostatycznym. Wnioski: 1. Dobry efekt hemostatyczny u chorych krwawiących z powodu zaawansowanego raka szyjki macicy można uzyskać poprzez napromienianie wysokimi frakcjami w skróconym czasie leczenia. 2. U pacjentek z lepszymi parametrami hemoglobiny ten efekt można uzyskać już po I etapie napromieniania. 3. Frakcjonowanie 5x4 Gy jest dobrze tolerowane przez chore. Nie stwierdzono wczesnych i późnych ciężkich powikłań popromiennych.

13

Ocena dystrybucji przerzutów do węzłów chłonnych u chorych na raka jajnika

71%

Gmyrek L. J., Jońska-Gmyrek J., Bidziński M., Sobiczewski P., Dańska-Bidzińska A.

Current Gynecologic Oncology

|

2010

|

vol. 8

|

issue 1

27-33

EN

Background: Ovarian cancer disseminates by lymphatic vessels much more frequently than any other gynecological malignancy. Assessment of regional lymph nodes is an integral part of diagnostic work-up in ovarian cancer patients. It contributes essential information enabling correct clinical staging and, by the same token, definition of optimal therapeutic management. Aim of paper: Determination of distribution of lymphatic metastases in ovarian cancer patients. Material and method: Retrospective analysis of 211 consecutive patients with ovarian cancer, treated at the Institute of Oncology, Warsaw, Poland, since 1998 thru 2006. All patients underwent surgical treatment, according to currently valid protocol, including pelvic and periaortal lymphadenectomy, followed by complementary chemotherapy. Analysis encompassed location of lymph node metastases and correlation thereof with key clinical-pathological variables, including clinical stage, grade of differentiation and histological tumor type. Results: Ovarian cancer patients diagnosed with FIGO stage I and II had a similar prevalence of pelvic and periaortal lymph node metastases. In advanced ovarian cancer cases (FIGO stage III and IV), periaortal lymph nodes were invaded more often than pelvic ones. Conclusion: Lymph node metastases are frequent in ovarian cancer patients. Their incidence depends on clinical stage (acc. to FIGO classification), as well as tumor grade and type.

PL

Wstęp: Spośród nowotworów narządów płciowych kobiecych rak jajnika najczęściej tworzy przerzuty drogą limfatyczną. Ocena stanu regionalnych węzłów chłonnych stanowi integralną składową diagnostyki u chorych na ten nowotwór. Jest istotnym elementem, na podstawie którego ustalany jest właściwy stopień zaawansowania klinicznego nowotworu, a tym samym odpowiedni sposób postępowania terapeutycznego. Cel: Ocena dystrybucji przerzutów do węzłów chłonnych u chorych na raka jajnika. Materiał i metoda: Przeprowadzono retrospektywną analizę kolejnych 211 chorych leczonych w Centrum Onkologii – Instytucie w Warszawie w latach 1998-2006. U wszystkich pacjentek przeprowadzono leczenie chirurgiczne, zgodnie z obowiązującym protokołem, wraz z limfadenektomią miedniczą i aortalną. Po zabiegu zastosowano chemioterapię uzupełniającą. Dokonano analizy lokalizacji przerzutów do węzłów chłonnych, a następnie zależności częstości ich występowania od najważniejszych czynników kliniczno-patologicznych, takich jak: stopień zaawansowania klinicznego nowotworu, stopień zróżnicowania i typ utkania histopatologicznego guza. Wyniki: U chorych na raka jajnika w stopniu zaawansowania I i II według FIGO odsetek przerzutów do węzłów chłonnych miedniczych i aortalnych jest podobny. U chorych na zaawansowanego raka jajnika (FIGO III i IV) odsetek przerzutów do węzłów chłonnych okołoaortalnych jest wyższy niż do miedniczych. Wnioski: Odsetek przerzutów do węzłów chłonnych u chorych na raka jajnika jest wysoki. Częstość ich występowania zależy od stopnia zaawansowania według FIGO, stopnia zróżnicowania i utkania histopatologicznego guza.

14

Zapobieganie chorobom zależnym od zakażenia HPV – aspekty kliniczne i ekonomiczne stosowania szczepień profilaktycznych

71%

Macioch T., Niewada M., Wierzba W., Bidziński M., Radowicki S.

Current Gynecologic Oncology

|

2010

|

vol. 8

|

issue 2

69-81

EN

Cervical cancer is among the most prevalent malignancies in women. Polish National Cancer Registry indicates that in 2007 there were over 3400 new cervical cancer cases and over 1900 women died of this malignancy. The cervical cancer frequently affects women remained productive, hence posses a significant health, social and economic burden. Oncogenic types of human papillomavirus (HPV) 16, 18 present a major causal factor responsible for the development of cervical cancer. Low-oncogenic HPV types 6, 11 are responsible for the development of anogenital warts, non-cancerous tissue growths which are a disturbing condition, considerably diminishing patients’ quality of life and constitute significant financial burden for healthcare system. The standard method of secondary prevention of the HPV-related diseases is cytological screening. Systematic screening is essential nonetheless the test is not specific for HPV. Vaccinations against HPV infection are the only effective method of primary prophylaxis of HPV-related diseases. Currently, there are two registered vaccines: quadrivalent Silgard® vaccine against HPV 6, 11, 16, 18 and bivalent Cervarix® vaccine against HPV 16, 18. The most health and social benefits bring both primary and secondary prevention based on common vaccination against HPV followed by regular cytological screening. Economic analyses indicate that vaccination of 12 years old girls is more cost-effective than the strategy limited to cytological screening only. Polish adaptation of the economic model for routine vaccination program against HPV 6, 11, 16, 18 with quadrivalent Silgard® vaccine reveal cost per QALY (quality adjusted life year) of 17 987 PLN which prove high cost-effectiveness of vaccination against HPV in Poland.

PL

Rak szyjki macicy stanowi jedną z najczęstszych przyczyn zgonów z powodu chorób nowotworowych wśród kobiet. Według danych Krajowego Rejestru Nowotworów w 2007 roku zarejestrowano w Polsce ponad 3400 zachorowań na nowotwory szyjki macicy, a ponad 1900 kobiet zmarło z tego powodu. Rak szyjki macicy dotyczy w przeważającej mierze kobiet w wieku produkcyjnym i stanowi istotny problem zdrowotny, społeczny oraz ekonomiczny. Głównym czynnikiem odpowiedzialnym za rozwój raka szyjki macicy są onkogenne typy wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV) 16 i 18. Niskoonkogenne typy HPV 6 i 11 odpowiadają za powstawanie brodawek narządów moczowo-płciowych, zmian bez cech nowotworzenia, będących uciążliwą chorobą, obniżającą jakość życia i znacznie obciążającą budżet ochrony zdrowia. Podstawową metodą profilaktyki wtórnej zakażeń HPV jest skryning cytologiczny. Jego prowadzenie jest konieczne, choć badanie to nie jest specyficzne. Szczepienia profilaktyczne stanowią jedyną skuteczną metodę profilaktyki pierwotnej chorób związanych z zakażeniami HPV. Obecnie są zarejestrowane dwie szczepionki: czterowalentna szczepionka Silgard® przeciw HPV 6, 11, 16, 18 oraz dwuwalentna szczepionka Cervarix® przeciw HPV 16, 18. Największe korzyści zdrowotne i społeczne przynoszą równoległe działania profilaktyki pierwotnej, polegającej na upowszechnieniu szczepień przeciwko HPV, oraz wtórnej, obejmującej regularne badania cytologiczne. Analizy ekonomiczne wykazały, że szczepienie przeciwko HPV 12-letnich dziewczynek jest efektywne kosztowo w porównaniu ze strategią uwzględniającą jedynie skryning cytologiczny. W polskiej adaptacji modelu ekonomicznego dla rutynowego programu szczepień przeciwko zakażeniom HPV 6, 11, 16 i 18 za pomocą szczepionki czterowalentnej Silgard® oszacowano wartość zyskania jednego roku życia w pełnym zdrowiu (quality adjusted life year, QALY) na 17 987 PLN, co wskazuje na wysoką opłacalność programu szczepień przeciw HPV w Polsce.

15

Diagnostyka i leczenie neuroendokrynnych raków szyjki macicy - doświadczenia własne i przegląd piśmiennictwa

62%

Bidziński M., Nasierowska-Guttmejer A., Ćwikła J., Bakuła-Zalewska E., Dańska-Bidzińska A., Panek G.

Ginekologia Onkologiczna

|

2007

|

vol. 5

|

issue 1

6-14

EN

Aim of paper: Neuroendocrine cervical cancer is a significant diagnostic and therapeutic challenge. For many years, these neoplasms were not differentiated from small-cell cancer. It was known, that these cancers were associated with poor prognosis and, in spite of combination of several therapeutic modalities, treatment outcome was far below expectations. Material and methods: Based on retrospective analysis and using synaptophysin and chromogranin A staining and assessment of cellular proliferative activity using MIB1 antibodies, out of 14 small-cell cancers 5 cases were selected, which fulfilled the criteria for neuroendocrine neoplasms and clinical course of the patients affected was analyzed. Results: In all cases, the disease has been diagnosed in FIGO stage I. Treatment consisted in extended hysterectomy m. Wertheim-Meigs and adjuvant radiochemotherapy. In two patients (40%), treatment failure was observed after a relatively short follow-up (within less than 16 months). One patient died due to liver metastases and in the other, faced with failure of chemotherapy, we instituted somatostatin receptor treatment. Conclusion: Immature or small-cell cervical cancer requires differentiation with neuroendocrine cancer and confirmation of its true nature by immunohistochemical studies. Therapy should encompass modern chemotherapy protocols and (in selected cases) isotope therapy using radio-labeled somatostatin analogs. Somatostatin analog therapy is reserved for patients featuring expression of somatostatin receptor on the surface of cancer cells.

PL

Cel badania: Neuroendokrynne raki szyjki macicy stanowią bardzo poważne wyzwanie zarówno terapeutyczne, jak i diagnostyczne. Przez wiele lat nie odróżniano tych nowotworów od raków drobnokomórkowych. Wiadomym było, że raki te gorzej rokują, a terapia, pomimo kojarzenia szeregu metod leczniczych, w efekcie nie przynosiła zamierzonego skutku. Materiał i metody: Spośród 14 raków drobnokomórkowych w wyniku retrospektywnej analizy z zastosowaniem barwień na synaptofizynę i chromograninę A oraz oceny aktywności proliferacyjnej komórek przy zastosowaniu przeciwciała MIB1 wybrano 5 guzów, które spełniały kryteria nowotworów neuroendokrynnych, i przeanalizowano przebieg kliniczny u tych chorych. Wyniki: Wszystkie pacjentki miały rozpoznaną chorobę w I stopniu zaawansowania klinicznego wg FIGO. Leczenie polegało na rozszerzonym usunięciu macicy sposobem Wertheima-Meigsa oraz zastosowaniu uzupełniającej radio-chemioterapii. U 2 chorych (40%) w krótkim okresie - do 16 miesięcy po leczeniu pierwotnym stwierdzono niepowodzenie leczenia. Jedna pacjentka zmarła z powodu przerzutów do wątroby, zaś u drugiej po nieskutecznej chemioterapii wdrożono leczenie z zastosowaniem receptorów somatostatyny. Wnioski: Niskodoj-rzałe lub drobnokomórkowe raki szyjki macicy wymagają diagnostyki w kierunku raka neuroendotoynnego i potwierdzenia tego faktu badaniami immunohistochemicznymi. W leczeniu tych nowotworów należy wykorzystywać zarówno nowoczesne techniki chemioterapii, jak i (w wybranych przypadkach) terapię izotopową znakowanymi analogami somatostatyny. Leczenie analogami somatostatyny jest zarezerwowane dla tych chorych, u których stwierdza się ekspresję receptora somatostatynowego na powierzchni komórek raka.

16

Biochemiczna diagnostyka nowotworów narządu płciowego kobiety – co nowego?

62%

Kamińska J., Kowalska M., Kotowicz B., Fuksiewicz M., Siedlecka A., Bidziński M.

Ginekologia Onkologiczna

|

2006

|

vol. 4

|

issue 1

10-13

EN

The analysis of the utility of serum SCC determination, combined with other tumor markers and cytokine assessment in cervical cancer patients, was performed. However, only CA 125 levels were found to relate to the histopathological type of the tumor, and were higher in adenocarcinoma. In addition, in patients with adenocarcinoma, CA 125 presented higher diagnostic sensitivity than CEA, standard tumor marker for cervical cancer. We have also shown that complementary IL-6 and SCC assessment in patients with cervical cancer improve the diagnostic sensitivity, independent of histopathological type. This would be especially important for early diagnostics and monitoring of patients. We have also demonstrated the possible use of bone metabolism markers in patients after oncological treatment with posttreatment osteoporosis, which is a common side effect of cancer treatment. Actually, bone metabolism markers join the array of tumor markers, to monitor osteoporosis treatment. For the monitoring purposes, these markers are more efficient than densitometry methods. Our preliminary results on osteocalcin, PINP and Ctx point at PINP as the most promising marker.

PL

W pracy analizowano przydatność oznaczania SCC z innymi markerami nowotworowymi i cytokinami w surowicy krwi chorych na raka szyjki macicy. Analizując zależność pomiędzy stężeniami badanych markerów nowotworowych i cytokin a typem histopatologicznym, stwierdzono, że stężenia CA 125 były istotnie wyższe u chorych na gruczołowego raka szyjki macicy. Ponadto wykazano, że u chorych na gruczołowego raka szyjki macicy oznaczanie stężeń CA 125 ma większą przydatność diagnostyczną niż oznaczenia CEA, który uznawany jest za standardowy marker dla tego nowotworu. Stwierdzono również, że oznaczanie IL-6 z SCC u chorych na raka szyjki macicy, niezależnie od typu histopatologicznego, zwiększa czułość diagnostyczną, co ma szczególne znaczenie we wczesnych stopniach zaawansowania klinicznego i może być przydatne do monitorowania wyników leczenia. Omówiono także możliwość wykorzystania markerów obrotu kostnego po leczeniu onkologicznym, które jest często przyczyną licznych powikłań, między innymi takich jak osteoporoza. W chwili obecnej panel markerów nowotworowych został poszerzony o markery obrotu kostnego, które mogą być przydatne w ocenie skuteczności leczenia osteoporozy. Od niedawna stosowane markery obrotu kostnego umożliwiają ocenę skuteczności leczenia w znacznie krótszym czasie niż metody densytometryczne. Do najczęściej wykorzystywanych markerów należą: osteokalcyna, PINP i Ctx. Wyniki naszych wstępnych badań sugerują jednak, że największą przydatność ma oznaczanie stężeń PINP.

17

Porównanie chemioterapii neoadiuwantowej z odroczonym zabiegiem cytoredukcyjnym z operacją pierwotną i następową chemioterapią uzupełniającą w leczeniu chorych z rozpoznaniem raka jajnika w III stopniu zaawansowania

62%

Miedzińska-Maciejewska M., Figat M., Derlatka P., Piątek J., Krynicki R., Bidziński M.

Current Gynecologic Oncology

|

2009

|

vol. 7

|

issue 4

248-255

EN

Introduction: Treatment outcome in patients with ovarian cancer are still unsatisfactory, mainly due to considerably advanced stage of disease at diagnosis. Patients not eligible for primary cytoreductive surgery increasingly frequently undergo neoadjuvant chemotherapy. Aim of paper: The aim of this paper was to assess treatment outcome in patients with FIGO stage III ovarian cancer undergoing standard treatment (primary cytoreductive surgery with subsequent paclitaxel- and platinum analog-based chemotherapy) compared with neoadjuvant chemotherapy with delayed cytoreductive surgery. Analysis encompassed early and late treatment outcomes and complications in both groups. Material and method: Analysis included patients with FIGO stage III ovarian cancer, treated at the Department of Female Genital Tumors at the Maria Skłodowska-Curie Memorial Cancer Center and Institute of Oncology in Warsaw, since 2003 thru 2005. Original group of 86 patients meeting inclusion criteria was subdivided into subgroups, depending on treatment protocol implemented. Control group included 45 patients after primary optimal cytoreduction and complementary chemotherapy. Study group included 26 patients receiving neoadjuvant chemotherapy with delayed surgery. Results: Mean follow-up was 38.5 months. A noticeable initial intergroup difference consisted in higher incidence of ascites and higher baseline titer of CA-125 in the neoadjuvant chemotherapy group. Surgery was considered radical in 63.4% of patients undergoing primary surgery and in 80.8% of those operated on after 3 cycles of chemotherapy. Delayed surgery was associated with a significantly lower blood loss. Therapeutic response and progression-free or recurrence-free survival did not differ in both groups. Conclusions: Neoadjuvant chemotherapy with delayed cytoreductive surgery in many cases improves the outlook of initially inoperable patients.

PL

Wstęp: Wyniki leczenia chorych z rakiem jajnika są wciąż niezadowalające, głównie ze względu na zwykle znaczne zaawansowanie choroby. U pacjentek niekwalifikujących się do pierwotnego zabiegu cytoredukcyjnego coraz częściej stosowana jest chemioterapia neoadiuwantowa. Cel pracy: Celem pracy była ocena wyników leczenia chorych z rakiem jajnika w III stopniu zaawansowania leczonych standardowo (pierwotny zabieg cytoredukcyjny z chemioterapią uzupełniającą zawierającą paklitaksel z analogiem platyny) oraz chemioterapią neoadiuwantową z odroczonym zabiegiem cytoredukcyjnym. Analizie poddano wyniki bezpośrednie i odległe leczenia oraz powikłania w obu grupach. Materiał i metody: Do analizy wybrano chore z rakiem jajnika w III stopniu zaawansowania leczone w Klinice Nowotworów Narządów Płciowych Kobiecych Centrum Onkologii – Instytutu im. M. Skłodowskiej-Curie w Warszawie w latach 2003-2005. Z grupy 86 chorych spełniających kryteria włączenia wydzielono podgrupy w zależności od przebytego leczenia. Do grupy kontrolnej zaliczono 45 chorych po pierwotnej optymalnej cytoredukcji i chemioterapii uzupełniającej. Do grupy badanej włączono 26 chorych otrzymujących chemioterapię neoadiuwantową z zabiegiem odroczonym. Wyniki: Średni czas obserwacji wyniósł 38,5 miesiąca. Widoczną różnicę wyjściową pomiędzy grupami stanowiło częstsze występowanie wodobrzusza w grupie poddanej chemioterapii neoadiuwantowej oraz wyższe wyjściowe miano CA-125. Zabieg pierwotny był radykalny u 63,4% operowanych pierwotnie i u 80,8% operowanych po 3 cyklach chemioterapii. Zabieg odroczony wiązał się ze znamiennie mniejszą utratą krwi. Odpowiedź na zakończenie leczenia oraz czas do progresji lub wznowy choroby nie różniły się w obu grupach. Wnioski: Chemioterapia neoadiuwantowa z odroczonym zabiegiem cytoredukcyjnym w wielu przypadkach pozwala na wyrównanie szans chorych pierwotnie nieoperacyjnych.

18

Korelacja zmian GFR i parametrów układu krzepnięcia oznaczanych w moczu u chorych na raka szyjki macicy w stopniach IIB-IIIB leczonych metodą radiochemioterapii

62%

Derlatka P., Bidziński M., Krynicki R., Benke M., Stachurska E., Jońska J.

Ginekologia Onkologiczna

|

2007

|

vol. 5

|

issue 2

87-101

EN

Introduction: Radio- and chemotherapy increase the risk of disorders in the hemostasis system. Pathologic activation of coagulation and fibrinolysis may lead to formation of clots in microcirculation of many organs and subsequently to their dysfunction. Presence of serum coagulation proteins in urine may indicate renal dysfunction. Aim of paper: 1) Evaluation of correlation between hemostatic parameters in urine of patients with stage IIB-IIIB cervical cancer and results of dynamic scintigraphy. 2) Assessment of influence of prophylactic administration of low-molecular-weight heparins (LMWH) on renal function in this patient population. Material and method: The study was randomized. Treatment protocol included radiotherapy (46- 65 Gy administered by the box technique) and cisplatin (40 mg/m2 q7d) in patients with normal serum creatinine level. Renal function was assessed by dynamic scintigraphy and glomerular filtration rate (GFR) was determined. Parameters of serum hemostatic system assessed included: D-dimers, PAP, PAI-1, tPA, F1+2 and TAT. Patients were subdivided into 2 groups: a study group – with reduced GFR and a control – with normal GFR. Half of the patients in the study group received 2850 I.U. aXa or 0.3 mL nadroparin during and 6 weeks after chemotherapy (randomization list). Results: Reduction of GFR in the control group (median -9.7%) and in the study group without nadroparin (median -9.9%) were noticed. In the study group receiving nadroparin, an increase of GFR (median 22.3%) was seen. Significant differences were noticed between alterations of GFR in the control and study groups receiving nadroparin and between study groups with and without nadroparin (p=0.0001). Assessment of parameters of hemostatic system in urine revealed activation of fibrinolysis in patients receiving nadroparin and its further inhibition in the group without nadroparin. Conclusions: 1) Alterations in GFR values correlate with changes in hemostasis parameters assessed in urine. An increase of GFR is associated with alterations consistent with inhibition of coagulation and activation of fibrinolysis. Inhibition of fibrinolysis and continuous activation of coagulation results in reduction of GFR values. 2) Prophylactic administration of LMWH enhance activation of fibrinolysis, resulting in an improvement of GFR values in this patient population.

PL

Wstęp: Radioterapia i chemioterapia zwiększają prawdopodobieństwo zaburzeń w układzie hemostazy. Patologiczna aktywacja krzepnięcia i ograniczenie fibrynolizy mogą prowadzić do powstania zakrzepów w mi-krokrążeniu wielu narządów, upośledzając ich czynność. Pojawienie się osoczowych białek układu krzepnięcia w moczu świadczy o nieprawidłowej czynności nerek. Cele pracy: 1) Ocena korelacji wartości parametrów układu hemostazy oznaczanych w moczu chorych na raka szyjki macicy w stopniu IIB-IIIB z wynikami scyntygrafii dynamicznej. 2) Ocena wpływu profilaktyki heparynami drobnocząsteczkowymi na czynność nerek w badanej grupie chorych. Materiał i metoda: Badanie miało charakter randomizowany. Leczenie zakładało podanie dawki 46-65 Gy techniką box i cisplatyny w dawce 40 mg/m2 co 7 dni u chorych z prawidłowymi wartościami kreatyniny we krwi. Czynność nerek oceniano za pomocą scyntygrafii dynamicznej, oznaczając filtrację kłębkową (GFR). W osoczowym układzie hemostazy oznaczano stężenia D-dimerów, PAP, PAI-1, tPA, F1+2 i TAT. Pacjentki podzielono na dwie grupy: badaną - z obniżonym GFR i kontrolną - z prawidłowym GFR. W grupie badanej połowa pacjentek otrzymywała 2850 j.m. aXa/0,3 ml nadroparyny w trakcie i 6 tygodni po leczeniu (lista randomizacyjna). Wyniki: Stwierdzono spadki GFR w grupie kontrolnej (mediana -9,7%) i grupie badanej bez nadroparyny (mediana -9,9%). W grupie badanej otrzymującej nadroparynę zaobserwowano wzrost wartości GFR (mediana 22,3%). Stwierdzono znamienne różnice między zmianami GFR wgru-pie kontrolnej i badanej otrzymującej nadroparynę oraz między grupą badaną bez nadroparyny i grupą badaną otrzymującą nadroparynę (p=0,0001). Badania parametrów układu hemostazy oznaczanych w moczu wykazały aktywację fibrynolizy u chorych otrzymujących nadroparynę oraz dalsze jej blokowanie w grupie bez nadroparyny. Wnioski: 1) Zmiany wartości GFR korelują z wahaniami wartości parametrów hemostazy oznaczanych w moczu. Wzrost GFR następuje, gdy przeważają zmiany świadczące o zahamowaniu krzepnięcia z równoczesną aktywacją fibrynolizy. Zahamowanie fibrynolizy i ciągła aktywacja krzepnięcia pogłębiają obniżenie wartości GFR. 2) Profilaktyczne dawki heparyny drobnocząsteczkowej nasilają aktywację fi-brynolizy i powodują wzrost wartości GFR w badanej grupie chorych.

19

Współistnienie złośliwego mieszanego mezodermalnego guza macicy i raka piersi – opis przypadku oraz przegląd piśmiennictwa

52%

Jońska-Gmyrek J., Bobkiewicz P., Dańska-Bidzińska A., Bidziński M., Nasierowska-Guttmejer A., Gmyrek L., Krynicki R., Olszewski W.

|

issue 4

256-264

EN

Mesodermal mixed malignant tumours (MMMT) are the rare neoplasms of postmenopausal women, with extremely poor prognosis. They constitute about 1-2% of all gynaecological malignancies and about 2-5% of uterine corpus malignancies. Due to rare frequency, the exact knowledge about their characteristics is difficult. Therefore, the treatment is based on the treatment methods used in endometrial cancer. For most authors, because of their clinical course, they are treated as more aggressive endometrial carcinomas. In the literature, there were described a lot of cases of endometrial cancer and MMMT development after the chronic therapy with tamoxifen, due to breast cancer, but rare data suggest the possibility of coexistence of the two above neoplasms, without the previous therapy with tamoxifen. In this paper, we present the case of woman, aged 78, with tumour mixtus mesodermalis malignus corporis uteri, coexistent with breast cancer, and unilateral lymph nodes metastases, coming from the uterine tumour, with no previous therapy. In the literature we did not meet any case of breast cancer, coexistent with MMMT with the axillary lymph node metastases of MMMT component.

PL

Złośliwe mieszane guzy mezodermalne (MMMT) macicy to rzadkie nowotwory o bardzo agresywnym przebiegu, występujące u kobiet w wieku pomenopauzalnym. Stanowią 1-2% wszystkich nowotworów narządów płciowych kobiecych i 2-5% nowotworów trzonu macicy. Ze względu na niezbyt częste występowanie dokładne poznanie charakterystyki tych nowotworów jest utrudnione. Wobec powyższego, sposób postępowania jest oparty na schematach postępowania w raku trzonu macicy. Przez większość autorów, z uwagi na przebieg kliniczny, są one traktowane jako raki endometrium o agresywniejszym przebiegu. W piśmiennictwie opisano wiele przypadków występowania raka endometrium, jak również MMMT po przewlekłej terapii tamoksyfenem z powodu raka piersi, natomiast nieliczne dane wskazują na możliwość współwystępowania obu nowotworów bez uprzedniej terapii. W pracy przedstawiono przypadek 78-letniej kobiety, u której stwierdzono guza złośliwego mieszanego mezodermalnego trzonu macicy oraz raka piersi z jednoczesnym występowaniem przerzutów do węzłów chłonnych po stronie zdiagnozowanego raka piersi, pochodzących z guza macicy. Nie spotkano natomiast opisu przypadku współwystępowania MMMT i raka piersi z przerzutami MMMT do pachowych węzłów chłonnych.

20

Ocena częstości powikłań śródoperacyjnych i okołooperacyjnych związanych z resekcją jelita w trakcie operacji cytoredukcyjnych u chorych leczonych z powodu raka jajnika w stopniu III-IV wg FIGO

52%

Bidziński M., Derlatka P., Ziółkowska-Seta I., Kubik P., Gmyrek L., Sobiczewski P., Dańska-Bidzińska A., Panek G.

Ginekologia Onkologiczna

|

2006

|

vol. 4

|

issue 1

14-22

EN

Introduction: The surgical treatment of advanced ovarian cancer patients is based on the maximal debulking. In a lot of patients, the necessity of widening operation range to the infiltrated organs takes place. These procedures may be connected with higher risk of intraoperative and early postoperative complications. Sometimes, the exteriorization of ileostomy is necessary, what leads to the quality of life deterioration. Aims of the study: 1) The assessment of the quantity and quality of intra- and postoperative complications in ovarian cancer patients with FIGO stage III-IV in which, to achieve the optimal debulking, partial bowel resection was performed. 2) The evaluation of intra- and postoperative complications, related to surgery with bowel resection, compared to Hartmann surgery in examined group of patients. Material and method: The analysis of 39 debulking surgical procedures with partial intestinal resection and postoperative period in ovarian cancer patients, FIGO stage III-IV, was performed. The following factors were analyzed: the size of excised tumor, the intestinal resection range, method of anastomosis or stoma exteriorization, size of lesions left, blood loss, hemoglobin concentration before and after surgery, quantity and reasons for reoperations, postoperative complications, the length of hospitalizations, time to start with chemotherapy treatment. Results: During 39 operations, the most frequent type of intestinal resection was the sigmoidectomy or proctosigmoidectomy. This kind of surgery was performed in 29 patients. In the remaining patients, left- and right-side hemicolectomy or partial enterectomy was done. There were 24 enteroenterostomies performed, and 15 Hartmann procedures. In 32 patients, the diameter of left tumor lesions was less than 10 mm. Among complications forcing the reoperations were: bleeding in 3 (7.6%) patients, the separation of anastomosis in 3 (7.6%) patients, bowel obstruction in 1 (2.5%) patient, stomach perforation in 1 (2.5%) patient. There were no deaths during postoperative period. There were not noted any differences between surgery with anastomosis and Hartmann surgery in aspect of quantity of complications, blood loss, and the time of surgery. Conclusions: Intestinal resection, during debulking surgery in advanced ovarian cancer patients, brings good results, and complications related to surgery are to be accepted. The quantity of perioperative complications, related to surgery with anastomosis, and to Hartmann surgery is similar. If it is possible, the surgery with enteroenterostomosis should be performed.

PL

Wstęp: Leczenie operacyjne chorych na zaawansowanego raka jajnika oparte jest na dążeniu do maksymalnej cytoredukcji. U wielu pacjentek zachodzi potrzeba rozszerzenia zakresu operacji o narządy, w których stwierdzono naciek nowotworowy. Operacje takie mogą się wiązać z większym ryzykiem powikłań śródoperacyjnych i wczesnych pooperacyjnych. Niekiedy konieczne jest wyłonienie stomii jelitowej, co prowadzi do pogorszenia jakości życia chorych. Cele pracy: 1) Ocena liczby i jakości powikłań śród- i pooperacyjnych u chorych leczonych z powodu raka jajnika w stopniu III-IV wg FIGO, u których w celu uzyskania optymalnej cytoredukcji wycięto część jelita. 2) Ocena powikłań śród- i pooperacyjnych związanych z operacjami z zespoleniem jelitowym w porównaniu z zabiegami typu Hartmanna w badanej grupie chorych. Materiał i metoda: Analizowano 39 operacji cytoredukcyjnych z resekcją fragmentu jelita oraz okres pooperacyjny u chorych na raka jajnika w stopniu III-IV wg FIGO. W opisowej analizie wyników wzięto pod uwagę: wielkość usuniętego guza, zakres resekcji jelita, sposób zespolenia lub wyłonienie stomii, wielkość pozostawionych resztek, utratę krwi i stężenie hemoglobiny przed i po zabiegu, ilość i powody wykonanych reoperacji, powikłania pooperacyjne, długość hospitalizacji oraz czas do rozpoczęcia chemioterapii. Wyniki: Podczas 39 operacji najczęstszym rodzajem resekcji jelitowej było wycięcie esicy lub esicy i odbytnicy. Zabieg taki przeprowadzono u 29 pacjentek. U pozostałych chorych wykonano lewo- i prawostronne hemikolektomie lub resekcję fragmentu jelita cienkiego. Wykonano 24 zespolenia i 15 operacji Hartmanna. U 32 chorych średnica pozostawionych ognisk nie przekraczała 10 mm. Wśród powikłań zmuszających do reoperacji zanotowano: krwawienie u 3 (7,6%) chorych, rozejście się zespolenia u 3 (7,6%) chorych, niedrożność u 1 (2,5%) pacjentki, perforację żołądka u 1 (2,5%) chorej. Nie było zgonów w okresie pooperacyjnym. Nie stwierdzono zasadniczych różnic między zabiegami z zespoleniem a operacjami Hartmanna pod względem ilości powikłań, utraty krwi i czasu operacji. Wnioski: Resekcja jelitowa w trakcie operacji cytoredukcyjnej u chorych na zaawansowanego raka jajnika przynosi dobre efekty, a towarzyszące zabiegowi powikłania są do zaakceptowania. Liczba powikłań okołooperacyjnych związanych z operacjami z zespoleniem i operacjami Hartmanna jest podobna. O ile to możliwe, należy dążyć do wykonywania zespoleń.

Refine search results

Chirurgiczne leczenie raka jajnika

Czy optymalność zabiegu może być traktowana jako niezależny czynnik rokowniczy u chorych na zaawansowanego raka jajnika?

Wpływ odstępu czasu między zabiegiem operacyjnym a rozpoczęciem chemioterapii na rokowanie u chorych z rakiem jajnika w III stopniu zaawansowania klinicznego wg FIGO

Rak gruczołowy szyjki macicy w świetle profilaktyki

Krwotok wewnętrzny z nacieku nowotworowego u chorej z zaawansowanym rakiem szyjki macicy po chemioterapii – opis przypadku

Pierwotny surowiczy rak otrzewnej – diagnoza, leczenie i rokowanie

Fibrynoliza i inhibitory krzepnięcia u chorych z subkliniczną niewydolnością nerek leczonych radiochemioterapią z powodu zaawansowanego raka szyjki macicy

Określenie wartości diagnostycznej wybranych badań immunohistochemicznych u chorych na mięsaki macicy w aspekcie ich przydatności terapeutycznej i prognostycznej

Analiza wybranych czynników klinicznych i histologicznych usposabiających do wystąpienia wznowy u kobiet po pierwotnym leczeniu płaskonabłonkowego raka sromu

Trabektedyna w leczeniu raka jajnika

Aktualne poglądy dotyczące możliwości zachowania płodności u pacjentek leczonych terapią przeciwnowotworową

Efekt hemostatyczny napromieniania wysokimi frakcjami w zaawansowanym raku szyjki macicy

Ocena dystrybucji przerzutów do węzłów chłonnych u chorych na raka jajnika

Zapobieganie chorobom zależnym od zakażenia HPV – aspekty kliniczne i ekonomiczne stosowania szczepień profilaktycznych

Diagnostyka i leczenie neuroendokrynnych raków szyjki macicy - doświadczenia własne i przegląd piśmiennictwa

Biochemiczna diagnostyka nowotworów narządu płciowego kobiety – co nowego?

Porównanie chemioterapii neoadiuwantowej z odroczonym zabiegiem cytoredukcyjnym z operacją pierwotną i następową chemioterapią uzupełniającą w leczeniu chorych z rozpoznaniem raka jajnika w III stopniu zaawansowania

Korelacja zmian GFR i parametrów układu krzepnięcia oznaczanych w moczu u chorych na raka szyjki macicy w stopniach IIB-IIIB leczonych metodą radiochemioterapii

Współistnienie złośliwego mieszanego mezodermalnego guza macicy i raka piersi – opis przypadku oraz przegląd piśmiennictwa

Ocena częstości powikłań śródoperacyjnych i okołooperacyjnych związanych z resekcją jelita w trakcie operacji cytoredukcyjnych u chorych leczonych z powodu raka jajnika w stopniu III-IV wg FIGO