Search results

1

Zrosty wewnątrzbrzuszne w ultrasonografii. Część II: Morfologia zmian

100%

Smereczyński A., Starzyńska T., Kołaczyk K., Bojko S., Gałdyńska M., Bernatowicz E., Walecka A.

|

vol. 13

|

issue 52

93-103

EN

Despite their frequent appearance, intra-abdominal adhesions are rarely the subject of clinical studies and academic discussions. For many years the operators have been trying to reduce such unfavourable consequences of interventions in the abdominal structures. The aim of this article is to present the possibilities of intra-abdominal adhesion diagnostics by means of ultrasound imaging based on authors’ own experience and information included in pertinent literature. The anatomy and examination technique of the abdominal wall were discussed in Part I of the article. In order to evaluate intraperitoneal adhesions, one should use a convex transducer with the frequency of 3.5–6 MHz. The article provides numerous examples of US images presenting intra-abdominal adhesions, particularly those which appeared after surgical procedures. The significance of determining their localisation and extensiveness prior to a planned surgical treatment is emphasized. Four types of morphological changes in the ultrasound caused by intra-abdominal adhesions are distinguished and described: visceroperitoneal adhesions, intraperitoneal adhesions, adhesive obstructions as well as adhesions between the liver and abdominal wall with a special form of such changes, i.e. hepatic pseudotumour. Its ultrasound features are as follows: 1. The lesion is localised below the scar in the abdominal wall after their incision. 2. The lesion is localised in the abdominal part of the liver segments III, IV and V. 3. With the US beam focus precisely set, the lack of fascia – peritoneum complex may be noticed. An uneven liver outline or its ventral displacement appears. 4. A hepatic adhesion-related pseudotumour usually has indistinct margins, especially the posterior one, and, gradually, from top to bottom, loses its hypoechogenic nature. 5. In a respiration test, this liver fragment does not present the sliding movement – a neoplastic tumour rarely shows such an effect. The immobility of the liver is a permanent symptom of subdiaphragmatic abscess which needs to be included in the differentiation process. 6. In case of doubts, the suspicious liver area may be examined without the consideration of the scar in the abdominal wall. In the differentiation of visceroperitoneal adhesions, firstly, one needs to exclude the peritoneum infiltration in the course of inflammation and neoplastic spreading, which may be very difficult in patients who have undergone a surgery. Pseudomyxoma peritonei constitutes a source of errors much more rarely.

PL

Mimo częstego występowania zrosty wewnątrzbrzuszne rzadko są przedmiotem rozważań klinicznych i opracowań naukowych. Od wielu lat operatorzy starają się w różny sposób ograniczać takie niekorzystne następstwa interwencji w struktury wewnątrzbrzuszne. Niniejszy artykuł ma na celu zaprezentowanie możliwości ultrasonografii w diagnostyce zrostów wewnątrzbrzusznych w oparciu o własne doświadczenia i dane z piśmiennictwa. Anatomię i technikę badania ultrasonograficznego powłok brzusznych omówiono w I części pracy. Do oceny zrostów wewnątrzotrzewnowych należy wykorzystać głowicę konweksową o częstotliwości 3,5–6 MHz. W artykule zaprezentowano liczne przykłady obrazów ultrasonograficznych zrostów wewnątrzbrzusznych, szczególnie tych powstałych po operacjach, i podkreślono znaczenie określenia ich umiejscowienia i rozległości przed planowanym leczeniem chirurgicznym. Wyróżniono i opisano cztery rodzaje zmian morfologicznych w ultrasonografii spowodowanych przez zrosty wewnątrzbrzuszne: zrosty trzewno-otrzewnowe, zrosty wewnątrzotrzewnowe, niedrożność zrostową oraz zrosty wątroby z powłokami, ze szczególną postacią tych zmian, jaką jest guz rzekomy wątroby. Jego cechy sonograficzne przedstawiają się następująco: 1. Zmiana znajduje się pod blizną w powłokach po ich nacięciu. 2. Lokalizacja zmiany dotyczy brzusznej części segmentów III, IV i V wątroby. 3. Przy dokładnym ustawieniu ogniska wiązki ultradźwiękowej daje się wykazać brak kompleksu powięź – otrzewna, w tym miejscu pojawia się nierówny zarys powierzchni wątroby lub jej dobrzuszne podciągnięcie. 4. Guz rzekomy wątroby zrostopochodny ma zwykle zatarte zarysy, zwłaszcza tylną granicę, i stopniowo od góry do dołu traci swój charakter hipoechogeniczny. 5. W teście oddechowym ten odcinek wątroby nie wykazuje ruchu ślizgowego – guz nowotworowy rzadko powoduje taki efekt. Unieruchomienie wątroby jest stałym objawem w ropniu podprzeponowym, który również należy uwzględnić w różnicowaniu. 6. W przypadku niejasności podejrzaną okolicę wątroby można obrazować z pominięciem blizny w powłokach. W różnicowaniu zrostów trzewno-otrzewnowych należy w pierwszym rzędzie wykluczyć naciek otrzewnej w przebiegu jej zapalenia oraz rozsiew procesu nowotworowego drogą otrzewnej, co może być bardzo trudne u osób wcześniej operowanych. Zdecydowanie rzadziej przyczyną pomyłki jest śluzak rzekomy otrzewnej.

2

Przepukliny Spigla w badaniu ultrasonograficznym

100%

Smereczyński A., Kołaczyk K., Lubiński J., Bojko S., Gałdyńska M., Bernatowicz E.

Journal of Ultrasonography

|

2012

|

vol. 12

|

issue 50

269-275

EN

The aim of the work was to present clinical material referring to rarely occurring abdominal cavity hernias in semilunar line – Spigelian hernias diagnosed with the help of ultrasound. Material and methods: In the period from 1995 to 2001 785 anterior abdominal wall hernias were diagnosed including 11 Spigelian hernias (1.4%) diagnosed in 10 patients (7 women and 3 men) aged from 38 to 65 years old (average age 48). Eight patients complained of spastic pain in abdomen, in 5 of them it was accompanied by bloating and sometimes loud peristalsis. All the patients had been observing the mentioned symptoms from 2 to 5 years. Each of them had had colonoscopy and abdominal cavity ultrasound examination performed, some of them even three times. In 3 women with uterine fibroid the uterus was removed which did not eliminate the symptoms. The ultrasound examination of the abdominal integument was performed mainly with the use of linear transducers of the frequency of 7–12 MHz; in obese patients also convex transducers were used (3,5–6 MHz). Each examination of abdominal integument included the assessment of the following areas: linea alba from xiphoid process to pubic symphysis including umbilicus, both semilunar lines from costal margins to pubic bones, and also inguinal areas. Moreover, all types of postoperative scars were examined. Each hernia was assessed in terms of size (the greatest dimension), hernia sac contents, width of the ring and reducibility under the compression of the transducer. Moreover, cough test and Valsalva’s maneuver were performed. Generally, the examination was performed in a standing position. Results: In 9 patients hernias were localized unilaterally, in one patient bilaterally. In 7 cases the hernia sac contained small bowel, in 2 cases the preperitoneal and omental fat, and in 2 cases preperitoneal fat only. Eight patients presenting with clinical symptoms underwent operative repair. Conclusion: Ultrasound examination is beneficial in confirming the diagnosis of Spigelian hernias especially in terms of proper, therapeutic decision‑making.

PL

Celem pracy było zaprezentowanie materiału klinicznego dotyczącego rzadko występujących przepuklin jamy brzusznej w kresie półksiężycowatej – przepuklin Spigla rozpoznanych za pomocą ultrasonografii. Materiał i metoda: W okresie od 1995 do 2011 roku w badaniu ultrasonograficznym rozpoznano 785 przepuklin powłok przedniej ściany brzucha, w tym 11 przepuklin Spigla (1,4%), stwierdzonych u 10 chorych (7 kobiet i 3 mężczyzn) w wieku od 38 do 65 lat (średnia 48 lat). Ośmiu pacjentów skarżyło się na kurczowe bóle w podbrzuszu, przy czym u 5 towarzyszyły temu wzdęcia brzucha i niekiedy głośna perystaltyka. Wszyscy wymienione objawy obserwowali od 2 do 5 lat. Każdy z nich miał wykonane badanie kolonoskopowe i ultrasonograficzne jamy brzusznej, niektórzy nawet trzykrotnie. U 3 kobiet usunięto zmienioną mięśniakowato macicę, co nie wyeliminowało dolegliwości. Badania ultrasonograficzne powłok brzusznych przeprowadzono głównie głowicami liniowymi o częstotliwości 7–12 MHz; u osób otyłych stosowano również głowice konweksowe (3,5–6 MHz). Badanie powłok brzusznych obejmowało ocenę następujących okolic: kresy białej od wyrostka mieczykowatego mostka do spojenia łonowego łącznie z pępkiem, obu kres półksiężycowatych od łuków żebrowych do kości łonowych, a także okolic pachwin. Ponadto badano wszelkie blizny pooperacyjne. Każdą przepuklinę oceniano pod względem wielkości (największy wymiar), zawartości worka przepuklinowego, szerokości wrót i odprowadzalności przy ucisku głowicą. Ponadto stosowano próbę kaszlową i Valsalvy. Zasadniczo badanie przeprowadzano w pozycji stojącej. Wyniki: U 9 osób przepukliny były zlokalizowane jednostronnie, u 1 osoby obustronnie. W 7 przypadkach worek przepuklinowy zawierał jelito cienkie, w 2 przypadkach – tłuszcz przedotrzewnowy i sieć, a w pozostałych 2 przypadkach – tylko tłuszcz przedotrzewnowy. U 8 chorych przepukliny powodowały objawy kliniczne; osoby te zostały zoperowane. Wniosek: Badanie ultrasonograficzne spełnia wymogi skutecznej metody diagnostycznej w diagnostyce przepuklin Spigla i pozwala na podjęcie właściwej decyzji terapeutycznej.

3

Zanik powłok brzusznych po zabiegach operacyjnych

100%

Smereczyński A., Kołaczyk K., Lubiński J., Bojko S., Gałdyńska M., Bernatowicz E.

Journal of Ultrasonography

|

2012

|

vol. 12

|

issue 50

262-268

EN

The aim of the study was to analyze clinical material concerning postoperative atrophy of abdominal integument. Material and methods: The evaluated group consisted of 29 patients with sonographically revealed atrophy of the abdominal wall. Those changes were observed after various surgical procedures: mainly after long, anterolateral laparotomies or several classical operations. Ultrasound examinations up to the year 2000 were performed with analog apparatus, in the latter years only with digital apparatus with linear transducers (7–12 MHz) and sometimes convex type conducers (3–5 MHz). The location, size and intestine stratified wall structure were evaluated. In each case the integument thickness was measured in millimeters in the site of the greatest atrophy and it was compared with the integument thickness from the side that had not been operated which enabled the calculation of the percentage reduction of integument in the area of the scar. Results: In 3 patients who underwent several laparotomies there was a total reduction of muscular mass in the operated area. In these cases we stated only skin and slightly echogenic subcutaneous strand; probably corresponding to fibrous tissue – the thickness of integument in this area was in the range from 3 to 8 mm. In the remaining 26 patients the integument atrophy on the scar level included muscles in a greater extent and covered an extensive area after classical urological procedures on the upper urinary tract: after nephrectomy and even ureter stone evacuation or kidney cyst excision by means of classical anterolateral approach with the integument incision on the length of almost 20 cm. Reduction in the integument thickness was observed on the smaller area after classical cholecystectomies, appendectomies and other surgical procedures with the incision across the integument. The integument atrophy in the operated sites expressed in absolute numbers was in the range of 7–20 mm (average 14 mm). These values are markedly lower than the comparative integument thickness on the not operated side: 17–52 mm (average 25.4 mm). The percentage value of the integument thickness reduction oscillated in the range of 32–67% (average 44.2%). In most cases the atrophy involved all layers of the abdominal wall, what demonstrated as regional prominence of the integument, mimicking the presence of hernia. Conclusions: Ultrasonography allows precise evaluation of the size and extent of atrophy as well as depiction of other lesions simulating that effect. Establishing the correct diagnosis should prevent the unnecessary reconstructions of the abdominal integument.

PL

Celem pracy była analiza materiału klinicznego dotyczącego zaniku powłok brzusznych po zabiegach operacyjnych. Materiał i metoda: Zgromadzono grupę 29 chorych z wykazanym ultrasonograficznym zanikiem powłok brzusznych. Zmiany te obserwowano po różnych procedurach operacyjnych, najczęściej po długich nacięciach laparotomijnych przednio‑bocznych lub kilkukrotnych operacjach klasycznych. Badania ultrasonograficzne wykonano do 2000 roku na aparatach analogowych, a w następnych latach wyłącznie aparatami cyfrowymi, z głowicami linowymi (7–12 MHz) i niekiedy głowicami typu konweks (3–5 MHz). Określano lokalizację, rozległość, warstwową budowę ściany jelita. W każdym przypadku mierzono grubość powłok w milimetrach w miejscu największego zaniku i porównywano ją z grubością powłok po stronie nieoperowanej, co pozwalało na obliczenie procentowej redukcji powłok w okolicy blizny. Wyniki: U 3 pacjentów po kilku laparotomiach doszło do całkowitej redukcji masy mięśniowej w miejscu operacji. W tych przypadkach stwierdzano jedynie skórę i lekko echogeniczne pasmo podskórne, prawdopodobnie odpowiadające zwłókniałym tkankom – grubość powłok w tym miejscu wahała się od 3 do 8 mm. U pozostałych 26 pacjentów zanik powłok na poziomie blizny pooperacyjnej dotyczył w największym stopniu mięśni i obejmował rozległy obszar po klasycznych zabiegach urologicznych na górnych drogach moczowych: po usunięciu nerki, a nawet po ewakuacji złogu z moczowodu lub wycięciu torbieli nerki z dostępu klasycznego przednio‑bocznego z nacięciem powłok na długości prawie 20 cm. Na mniejszym obszarze obserwowano redukcję grubości powłok po klasycznych cholecystektomiach, appendektomiach i innych operacjach z nacięciem powłok na całej grubości. Zanik powłok w miejscach operacji wyrażał się w liczbach bezwzględnych w zakresie 7–20 mm (średnio 14 mm). Wartości te są wyraźnie mniejsze od porównawczej grubości powłok po stronie nieoperowanej: 17–52 mm (średnio 25,4 mm). Procentowa wielkość redukcji grubości powłok wahała się w granicach 32–67% (średnio 44,2%). W większości przypadków zanik obejmował wszystkie warstwy ściany brzucha, co manifestowało się uwypukleniem powłok w tym rejonie pozorującym istnienie przepukliny. Wnioski: Ultrasonografia pozwala z dużą precyzją określić stopień zaniku, jego rozległość oraz zmiany, które mogą pozorować taki efekt. Ustalenie właściwego rozpoznania powinno zapobiec zbędnej rekonstrukcji powłok brzusznych.

4

Zrosty wewnątrzbrzuszne w ultrasonografii. Część I: Anatomia i metodyka badania pogranicza trzewno‑otrzewnowego

100%

Smereczyński A., Starzyńska T., Kołaczyk K., Bojko S., Gałdyńska M., Bernatowicz E., Walecka A.

Journal of Ultrasonography

|

2012

|

vol. 12

|

issue 51

472-478

EN

It needs to be emphasized that ultrasonography is a primary test performed in order to evaluate the abdominal wall and structures located in their vicinity. It allows for the determination of the anatomy and lesions in this localization. Thorough knowledge concerning the ultrasound anatomy of the tested structures constitutes a basis of all diagnostic successes. Therefore, this part of the article is devoted to this subject matter. The possibility to diagnose intra-abdominal adhesions with ultrasound is underestimated and rarely used. The aim of this paper is to discuss and document the ultrasound anatomy of the posterior surface of the abdominal wall as well as to present techniques directed at the detection of adhesions, in particular the visceroperitoneal ones. The posterior surface of the abdominal wall constitutes an extensive tissue area of complex structure, with folds and ligaments surrounded by various amounts of the epiperitoneal fat. In some places, this tissue separates the components of the fascia and peritoneum complex. The ultrasound manifestation of this complex is two hyperechogenic lines placed parallelly to each other in the places where they are not separated by the accumulated adipose tissue. Another factor which separates the peritoneum from the viscera is of dynamic character. It is a so-called visceral slide induced by easy or deep breathing. Its size should not be lower than 1 cm and the deflections gradually and symmetrically diminish from the epigastric to hypogastric region. Last but not least, the evaluation of the reciprocal relation of the abdominal wall with viscera may be aided by rhythmical manual compressions on the abdominal wall (ballottement sign) performed below the applied ultrasound transducer. During this test, the size of the visceral slide in relation to the abdominal wall is observed. The maneuver is usually performed in uncooperative patients or those with shallow breath. The authors’ own experiences indicate that the effectiveness of the test is increased when lower extremities are moderately bent. This relaxes the muscle tension in the anterior wall of the abdomen. To assess the condition of these structures, linear transducers with the frequency of 5–9 MHz prove the most appropriate. In obese patients, a convex transducer with the frequency of 3.5–5 MHz also may be used. The acoustic focus should be set on the borderline of the abdominal wall and viscera and in order to visualize the changes it might be helpful to use harmonic, compound and XRes imaging. When examining the abdominal wall, the cross and longitudinal sections should be made. The complete evaluation of the visceroperitoneal borderline includes nine segments – three in the epigastrium, three in the mid-abdomen and three in the hypogastrium.

PL

Należy podkreślić, że ultrasonografia w ocenie powłok brzusznych i struktur położonych w ich pobliżu odgrywa pierwszoplanową rolę, gdyż pozwala z dużą precyzją określić anatomię i zmiany chorobowe w takiej lokalizacji. Podstawą wszelkich sukcesów diagnostycznych jest dokładna znajomość anatomii ultrasonograficznej badanej struktury, dlatego ta część pracy jest poświęcona właśnie tej tematyce. Możliwość diagnostyki zrostów wewnątrzbrzusznych przy użyciu ultrasonografii jest niedoceniana i mało rozpowszechniona. Celem pracy jest omówienie i udokumentowanie anatomii ultrasonograficznej tylnej powierzchni powłok brzusznych oraz zaprezentowanie techniki badania ukierunkowanego na wykrywanie zrostów, głównie trzewno‑otrzewnowych. Tylna powierzchnia powłok brzusznych to rozległy obszar tkankowy o złożonej budowie, z obecnością fałdów i więzadeł otoczonych różną ilością tłuszczu nadotrzewnowego. Tkanka ta w pewnych miejscach rozdziela składowe kompleksu powięź – otrzewna. Manifestacją sonograficzną tego kompleksu są dwie linie hiperechogeniczne ułożone równolegle względem siebie, tam gdzie nie są oddzielone nagromadzoną tkanką tłuszczową. Drugi czynnik odgraniczający otrzewną od trzewi ma charakter dynamiczny, jest nim tzw. ślizg trzewi wyzwalany swobodnym lub głębokim oddechem. Jego wielkość nie powinna być mniejsza od 1 cm, a wychylenia stopniowo, symetrycznie maleją od nadbrzusza do podbrzusza. Wreszcie do oceny wzajemnego stosunku powłok z trzewiami służy kilkakrotnie powtarzany, rytmiczny ucisk manualny powłok brzusznych (balotowanie) wykonywany poniżej przyłożonej głowicy ultrasonograficznej. W czasie przeprowadzania tej próby obserwuje się wielkość ślizgu trzewi względem powłok; manewr ten wykonuje się przeważnie u pacjentów z płytkim oddechem lub u osób niewspółpracujących. Z własnych doświadczeń wynika, że efektywność próby zwiększa umiarkowane zgięcie kończyn dolnych, co powoduje zwolnienie napięcia mięśni przedniej ściany jamy brzusznej. Do oceny stanu tych struktur najlepiej nadaje się głowica liniowa o częstotliwości 5–9 MHz. U osób otyłych można zastosować głowicę konweksową o częstotliwości 3,5–5 MHz. Ognisko akustyczne usta‑ wia się na granicy powłok i trzewi, a w uwidocznieniu zmian będzie pomocne użycie obrazowania harmonicznego, złożonego i XRes. Badając powłoki, należy wykonywać przekroje podłużne i poprzeczne. Pełna ocena pogranicza trzewno‑otrzewnowego obejmuje dziewięć segmentów – trzy w nadbrzuszu, trzy w śródbrzuszu i trzy w podbrzuszu.

Refine search results

4 Journal of Ultrasonography

1 2013

3 2012

4 Bernatowicz E.

4 Bojko S.

4 Gałdyńska M.

4 Kołaczyk K.

4 Smereczyński A.

2 Lubiński J.

2 Starzyńska T.

2 Walecka A.

Zrosty wewnątrzbrzuszne w ultrasonografii. Część II: Morfologia zmian

Przepukliny Spigla w badaniu ultrasonograficznym

Zanik powłok brzusznych po zabiegach operacyjnych

Zrosty wewnątrzbrzuszne w ultrasonografii. Część I: Anatomia i metodyka badania pogranicza trzewno‑otrzewnowego