Search results

1

Cartilaginous compression of the liver – clinical and ultrasonographic aspects

100%

Smereczyński A.

Journal of Ultrasonography

|

2018

|

vol. 18

|

issue 72

9-15

EN

Introduction: The musculocartilaginous complex is a structure composed of cartilaginous, osseous and muscular elements, which is located at the thoracoabdominal junction, at the level of the right costal arch. Aim: To determine the ultrasonographic characteristics of this complex under normal conditions as well as to demonstrate its effects on the liver depending on the constitutional body built, respiratory phase and patient’s body position. Materials and methods: All abdominal ultrasound scans were performed between 2006 and 2015. A total of 1000 patients (566 females and 434 males aged between 35 and 82 years, mean age 52 years), who had no significant upper abdominal pathologies identified based on clinical and imaging data, were enrolled for the analysis. In addition to standard internal organ assessment, we also attempted to identify the symptoms of hepatic compression by the musculocartilaginous complex. We used 3–6 MHz convex and 7–12 MHz linear transducers. The degree of musculocartilaginous compression of the liver was assessed during breathing in supine and sitting position, as well as with trunk inclined forward. Results: The study showed that musculocartilaginous compression of the liver mostly affects females (96%) with leptosomatic body build. The complex compressing the liver shows a heterogeneous echostructure. Increased hepatic compression was observed during exhalation, in a sitting position and with trunk inclined forward. Conclusions: Cartilaginous compression of the liver depends on body built and patient’s body position. The musculocartilaginous complex may cause focal or segmental compression of the hepatic parenchyma, causing pain in the right upper abdomen in some patients.

PL

Wprowadzenie: Kompleks chrząstkowo-mięśniowy to struktura składająca się z elementów chrzęstnych, kostnych i mięśniowych, zlokalizowana na pograniczu piersiowo-brzusznym, na poziomie prawego łuku żebrowego. Cel: Określenie ultrasonograficznych cech tego kompleksu w warunkach prawidłowych oraz wykazanie jego wpływu na wątrobę w zależności od budowy konstytucjonalnej, fazy oddechowej oraz pozycji przyjmowanej przez pacjenta. Materiał i metoda: Wszystkie badania ultrasonograficzne jamy brzusznej przeprowadzono w okresie od 2006 do 2015. Do analizy zakwalifikowano 1000 osób (566 kobiet i 434 mężczyzn, w przedziale wiekowym 35–82 lata, średnio 52 lata), u których na podstawie danych klinicznych i obrazowych nie stwierdzono istotnych zmian w narządach nadbrzusza. W badaniach ultrasonograficznych jamy brzusznej, oprócz standardowo ocenianych narządów wewnętrznych, skupiono się na poszukiwaniu objawów ucisku wątroby przez kompleks chrząstkowo-mięśniowy. Do badań wykorzystywano głowice konweksowe o częstotliwości 3–6 MHz oraz liniowe o częstotliwości 7–12 MHz. Stopień ucisku wątroby przez kompleks chrząstkowo-mięśniowy oceniano w trakcie oddychania, w ułożeniu pacjenta na plecach, w pozycji siedzącej i w przodopochyleniu tułowia. Wyniki: Wykazano, że ucisk chrząstkowopochodny wątroby dotyczy głównie kobiet (96%) o budowie leptosomicznej. Uciskający wątrobę kompleks najczęściej wykazuje heterogeniczną echostrukturę. Większy stopień ucisku wątroby występował w trakcie wydechu, w pozycji siedzącej i w przodopochyleniu tułowia. Wnioski: Ucisk chrząstkowopochodny wątroby jest uzależniony od budowy ciała oraz przyjmowanej przez pacjenta pozycji. Kompleks chrząstkowo-mięśniowy może wywierać ucisk ogniskowy lub odcinkowy na miąższ wątroby, powodując u części osób ból w prawym nadbrzuszu. Artykuł w wersji polskojęzycznej jest dostępny na stronie http://jultrason.pl/index.php/wydawnictwa/volume-18-no-72

2

Is it possible to differentiate between pseudopneumoperitoneum and similar pathologies ultrasonographically?

64%

Smereczyński A., Kołaczyk K.

Journal of Ultrasonography

|

2017

|

vol. 17

|

issue 68

30-35

EN

Aim: The goal of the work was comparing gas ultrasound images below the right diaphragm in two groups: in people with intestinal interposition below the diaphragm and ones with pneumoperitoneum and extracting the traits differentiating these two conditions. Material and methods: Retrospectively, the documentation of 22 patients with intestinal interposition below the diaphragm (group 1) was utilized. Clinical material was used for comparison, previously published, composed of 15 cases of pneumoperitoneum following laparotomy and of 14 cases following that symptom as a result of ulcer perforation – group 2 (in total n = 29). Moreover, the distance in millimeters of the gas surface reflecting ultrasounds from the parietal peritoneum was measured, the smoothness of the surface, parietal peritoneum enhancement at the place of gas adherence, gas continuity below the diaphragm with gas in the intestine located below the liver. Results: Direct adherence of the gas surface to the diaphragm was observed in 100% of the cases of emphysema, but in no cases of intestinal interposition. Yet, in the group of patients with colonic interposition (n = 21) there was always a small gap (2–3 mm) and the gas surface among those patients in 100% of the cases was uneven. Conclusions: In differentiation between pneumoperitoneum and liverdiaphragm interposition of the intestine one should take into account – apart from gas movement below the diaphragm at body position changing – the presence of protrusion and section enhancement of the diaphragmatic peritoneum as well as the distance of the gas from the diaphragm, the smoothness of its surface and the continuity with the intestine below the liver. Interpositions of small diaphragm-liver penetration may subside in erect position.

PL

Gaz pod przeponą na zdjęciach RTG klatki piersiowej lub jamy brzusznej jest zazwyczaj niepokojącym objawem i przede wszystkim wymaga wykluczenia odmy otrzewnowej. Niekiedy w celu wyjaśnienia tego zjawiska należy wykonać tomografię komputerową, która najlepiej rozstrzyga tę kwestię(1,2). Biorąc pod uwagę wszelkie zalety ultrasonografii, w tym badanie w przypadkach nagłych i w ekstremalnie trudnych warunkach, warto określić, czy metoda ta umożliwia odróżnienie odmy otrzewnowej od stanów chorobowych ją pozorujących, czyli pneumoperitoneum od pseudopneumoperitoneum(3–5). Pod tym ostatnim terminem kryje się głównie nietypowe położenie jelita między przeponą a wątrobą, co w piśmiennictwie określa się objawem Chilaiditiego (od nazwiska autora pierwszej publikacji na ten temat). W symptomatologii kliniczno-radiologicznej wyróżnia się ponadto zespół Chilaiditiego, który wskazuje na istnienie związku przyczynowego między istniejącą interpozycją przeponowo-wątrobową jelita a różnymi dolegliwo- ściami ze strony przewodu pokarmowego, układu oddechowego lub układu krążenia(1,2,6–10). Ultrasonografia jest rzadko wykorzystywana w różnicowaniu odmy otrzewnowej z objawem Chilaiditiego(4,11–15). W celu poszerzenia tej diagnostyki retrospektywnie zanalizowano 22 przypadki z interpozycją jelita pod przeponą i porównano z wcześniej uzyskanymi danymi w przypadkach z odmą otrzewnową samoistną oraz po laparotomiach (łącznie n = 29)(16–18). Artykuł w wersji polskojęzycznej jest dostępny na stronie http://jultrason.pl/wydawnictwa/volume-17-no-68

3

Detailed EFSUM recommendations on the scope of ultrasound assessment in patients with portal hypertension considering the diagnostic reference level

64%

Smereczyński A., Kołaczyk K.

Journal of Ultrasonography

|

2017

|

vol. 17

|

issue 69

113-115

EN

An important paper describing the Standards of the Polish Ultrasound Society regarding the assessment of portal and hepatic vasculature was published in the Journal of Ultrasonography. Due to the multiplicity of morphological and hemodynamic data required, the time needed to obtain these data and the legal responsibility of doctors for the results, there seems to be a need to determine a clear range of the assessed parameters depending on the reference level of a given healthcare facility. Therefore, the aim of the paper was to present the EFSUMB recommendations on the range of the evaluated ultrasonographic parameters in portal hypertension depending on the reference level. European healthcare institutions are characterized by a clear three-level reference network. Due to the lack of a similar division in Poland, we propose our own classification of the competence of medical entities. The first reference level: ultrasound assessments in a primary health care setting (performed by GPs, emergency physicians, non-specialist private practice physicians, non-specialist practice physicians); at least one mid-class ultrasound scanner with pulsed and color Doppler options, equipped with convex 3–5 MHz and linear 7–12 MHz transducers should be available at physician’s disposal. The second reference level: ultrasound assessments in the hospital setting and specialist outpatient clinics, performed by specialist private practice physicians, radiologists, gastroenterologists and hepatologists; top class (premium) digital ultrasound scanner should be available at physician’s disposal. Third reference level: ultrasound assessments performed in gastroenterology, hepatology and liver surgery departments as well as their specialist outpatient clinics; physicians should use top class digital ultrasound equipment. At every reference level, physicians performing abdominal ultrasound should have the appropriate certification to perform such an assessment or specialize in gastrointestinal diagnosis.

PL

W „Journal of Ultrasonography” została opublikowana ważna praca opisująca standardy badań ultrasonograficznych Polskiego Towarzystwa Ultrasonograficznego dotyczące oceny układu wrotnego i naczyń wątroby. Z uwagi na mnogość koniecznych do określenia danych morfologicznych i hemodynamicznych, czas potrzebny do ich uzyskania oraz odpowiedzialność prawną lekarzy za ich wynik wydaje się, że konieczne jest sporządzenie dokładnego zakresu ocenianych parametrów w zależności od referencyjności ośrodka. Celem pracy jest więc zaprezentowanie rekomendacji Europejskiej Federacji Towarzystw Ultrasonografii w Medycynie i Biologii określających zakres badanych parametrów ultrasonograficznych dotyczących nadciśnienia wrotnego w odniesieniu do referencyjności ośrodka. W wielu krajach europejskich istnieje wyraźna trójstopniowa referencyjność ośrodków medycznych. W związku z tym, że w Polsce taki podział nie obowiązuje, autorzy tej pracy proponują własną klasyfikację kompetencyjności podmiotów medycznych. I stopień referencyjności: badania USG wykonywane w ramach podstawowej opieki medycznej (przez lekarza rodzinnego, lekarza SOR, lekarza zajmującego się niespecjalistyczną praktyką prywatną, lekarza pracującego w przychodni niespecjalistycznej); do dyspozycji lekarza powinien być co najmniej aparat cyfrowy klasy średniej z opcją impulsowego i kolorowego dopplera oraz dopplera mocy, wyposażony w głowicę konweksową 3–5 MHz i liniową 7–12 MHz. II stopień referencyjności: badania wykonywane w warunkach szpitalnych, w przychodniach specjalistycznych, przez lekarzy wykonujących specjalistyczną praktykę prywatną oraz przez radiologów, gastrologów i hepatologów; do dyspozycji lekarza powinien być aparat cyfrowy najwyższej klasy (premium). III stopień referencyjności: badania ultrasonograficzne wykonywane w klinikach o profilu gastrologicznym, hepatologicznym i chirurgii wątroby oraz w przychodniach specjalistycznych tych placówek; lekarz powinien badać na aparacie cyfrowym najwyższej klasy. Na każdym etapie ośrodka referencyjnego lekarz wykonujący badania USG jamy brzusznej powinien legitymować się odpowiednim certyfikatem uprawniającym do wykonywania takich badań lub specjalizacją z zakresu diagnostyki przewodu pokarmowego. Artykuł w wersji polskojęzycznej jest dostępny na stronie http://jultrason.pl/index.php/wydawnictwa/volume-17-no-69

4

Diagnostyka ultrasonograficzna chorób jelit u dorosłych

64%

Smereczyński A., Kołaczyk K.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2015

|

vol. 11

|

issue 2

157-165

EN

Ultrasonography is the first step in the diagnosis of acute and chronic diseases of the abdominal cavity by imaging methods. In an increasing number of cases ultrasound examination is used to diagnose lesions located in the intestines, which beside the mesenteries and the omentum are an important part of the abdomen. The aim of this overview paper is to present the current possibilities of ultrasonography in the assessment of pathologies of the gastrointestinal tract. Currently it is possible to present the anatomy of the intestinal wall, vascular network and the surrounding tissue with a great precision, even through transabdominal access. It is facilitated by digital sonograms, especially using harmonic imaging, spatial and XRES imaging as well as variable transducer pressure. Even better results can be obtained using endoscopic ultrasound, which can be equipped with a Doppler blood flow imaging facility and elastography. In addition, endoscopic ultrasound can be used to guide the collection of material for cytology or pathomorphology examination and the performance of various medical procedures. Over the recent years the diagnostic value of ultrasound increased following the introduction of intestinal hydrosonography and ultrasound contrast media, which also work very well in fistulography. Therefore, it is not surprising that ultrasonography used by an experienced practitioner makes it possible to diagnose the vast majority of intestinal pathologies and their complications as well as the results of the treatment applied. This is especially applicable to infectious, inflammatory, ischaemic and various neoplastic diseases. In the case of neoplastic lesions the stage of local advancement of the process can be determined, especially using endosonography. In a transabdominal examination this method achieves high efficacy in the diagnosis of acute appendicitis and in diverticulitis of the large intestine, which is decisive for the selection of the method of treatment. Its value was also demonstrated in bowel obstruction and in less frequently occurring lesions such as epiploic appendagitis or greater omental infarction. Ultrasonography has little importance in the diagnosis of gastrointestinal tract bleeding in patients with a substantial amount of gas in the digestive tract, obese patients and uncooperative ones.

PL

Ultrasonografia stanowi pierwszy krok w diagnostyce obrazowej ostrych i przewlekłych chorób jamy brzusznej. Coraz częściej dotyczy to zmian położonych w jelitach, które wspólnie z krezkami i siecią są istotną składową brzucha. Celem tego opracowania przeglądowego jest zaprezentowanie aktualnych możliwości ultrasonografii w ocenie patologii przewodu pokarmowego. Obecnie można z dużą dokładnością przedstawić budowę ściany jelit, ich unaczynienie oraz otaczającą tkankę nawet z dostępu przezbrzusznego. Ułatwiają to ucyfrowione sonogramy, szczególnie z użyciem obrazowania harmonicznego, złożonego przestrzennie i techniką XRES oraz dozowanego ucisku głowicą. Jeszcze lepsze wyniki uzyskuje się dzięki ultrasonografii endoskopowej, która może być wyposażona w dopplerowskie wersje odwzorowania przepływu krwi oraz w elastografię. Ponadto pod jej kontrolą można pobrać materiał do badania cytologicznego lub patomorfologicznego oraz wykonać różne procedury zabiegowe. W ostatnich latach wartość diagnostyczna ultrasonografii wzrosła po wprowadzeniu hydrosonografii jelit oraz ultrasonograficznych środków kontrastujących, które doskonale przydają się też przy fistulografii. Nie może więc dziwić fakt, że ultrasonografia w doświadczonych rękach pozwala rozpoznać zdecydowaną większość patologii jelit, ich powikłań oraz skutków zastosowanej terapii. Dotyczy to przede wszystkim: chorób infekcyjnych, zapalnych, niedokrwiennych oraz różnego rodzaju nowotworów jelit. W przypadku zmian nowotworowych można z dużą dokładnością określić stopień miejscowego zaawansowania procesu, zwłaszcza dzięki endosonografii. W badaniu przezbrzusznym metoda ta uzyskuje wysokie wskaźniki diagnostyczne w ostrym zapaleniu wyrostka robaczkowego oraz w zapaleniu uchyłków jelita grubego, co decyduje o wyborze metody leczniczej. Ponadto wykazano jej wartość w niedrożności jelit i w rzadziej występujących zmianach, takich jak zapalenie przyczepków sieciowych oraz zawał sieci większej. Ultrasonografia ma niewielkie znaczenie w diagnostyce krwawienia z przewodu pokarmowego u pacjentów zagazowanych, otyłych i niewspółpracujących.

5

Is a fatty pancreas a banal lesion?

64%

Smereczyński A., Kołaczyk K.

Journal of Ultrasonography

|

2016

|

vol. 16

|

issue 66

273-280

EN

So far, a fatty pancreas has been related to obesity and the ageing processes in the body. The current list of pathogenetic factors of the condition is clearly extended with genetically conditioned diseases (cystic fibrosis, Shwachman-Diamond syndrome and Johanson-Blizzard syndrome), pancreatitis, especially hereditary and obstructive, metabolic and hormonal disorders (hypertriglyceridemia, hypercholesterolemia, hyperinsulinemia and hypercortisolemia), alcohol overuse, taking some medicines (especially adrenal cortex hormones), disease of the liver and visceral adiposis. As regards lipomatosis of that organ resulting mainly from dyslipidemia and hyperglycemia, the term “nonalcoholic fatty pancreas disease” was introduced. Experimental studies on animals and histological preparations of the pancreatic fragments show that the lipotoxicity of the collected adipocytes collected ion the organ release a cascade of proinflammatory phenomena, and even induces the processes of carcinogenesis. Pancreas adiposis is best defined in Computed Tomography and Magnetic Resonance Imaging. However, a series of works proved the usefulness in the diagnostics of that pathology of transabdominal and endoscopic ultrasonography. In that method, the degree of adiposis was based on the comparison of echogenicity of the pancreas and the liver, renal parenchyma, spleen and/or retroperitoneal adipose. Recently, the evaluation was expanded by the evaluation of the degree of pancreatic adipose with the pancreas-to-liver index, utilizing to that end a special computer program. According to our experience, the simplest solution is the method utilized by us. On one crosssection of the body of the pancreas, its echogenicity is assessed in comparison to retroperitoneal adipose and the visibility of the splenic vein, pancreatic duct and the major retroperitoneal vessels. Depending on the visualization of these structures, it is possible to determine the degree of pancreas adiposis. Such a study applies to 250 people, in whom the adiposis was detected in 16.5%, which is close to other cohort US examinations results.

PL

Dotychczas otłuszczenie trzustki wiązano głównie z otyłością i starzeniem się organizmu. Obecnie lista czynników patogenetycznych tego stanu wyraźnie się wydłużyła o choroby uwarunkowane genetycznie (mukowiscydoza, zespół Shwachmana i Diamonda oraz zespół Johansona i Blizzarda), zapalenia trzustki, zwłaszcza dziedziczne i obturacyjne, zaburzenia metaboliczne i hormonalne (hipertriglicerydemia, hipercholesterolemia, hiperinsulinemia i hiperkortyzolemia), nadużywanie alkoholu, przyjmowanie niektórych leków (zwłaszcza hormonów kory nadnercza), choroby wątroby i otłuszczenie trzewne. W odniesieniu do lipomatozy tego narządu wynikającej głównie z dyslipidemii i hiperglikemii wprowadzono określenie niealkoholowej choroby otłuszczeniowej trzustki (nonalcoholic fatty pancreas disease). W badaniach eksperymentalnych na zwierzętach oraz w preparatach histopatologicznych wyciętych fragmentów trzustki stwierdzono, że lipotoksyczność nagromadzonych w tym narządzie adipocytów wyzwala kaskadę zjawisk prozapalnych, a nawet indukuje procesy karcinogenezy. Otłuszczenie trzustki jest najlepiej definiowane za pomocą tomografii komputerowej i rezonansu magnetycznego. Jednak szereg prac udowodniło przydatność w diagnostyce tej patologii ultrasonografii przezbrzusznej i endoskopowej. W metodzie tej stopień otłuszczenia opierano na porównaniu echogeniczności trzustki z wątrobą, miąższem nerki, śledzioną i/lub tłuszczem zaotrzewnowym. Ostatnio też wprowadzono do oceny stopnia otłuszczenia trzustki wskaźnik trzustkowo-okołowątrobowy, wykorzystując do tego specjalny program komputerowy. Według naszych doświadczeń prostszym rozwiązaniem jest metoda stosowana przez nas. Na jednym przekroju poprzecznym trzonu trzustki ocenia się jego echogeniczność w odniesieniu do tłuszczu zaotrzewnowego i widoczność żyły śledzionowej, przewodu trzustkowego oraz głównych naczyń zaotrzewnowych. W zależności od wizualizacji tych struktur można określić stopień otłuszczenia trzustki. Opracowanie takie dotyczy 250 osób, u których otłuszczenie wykryto w 16,5%, co jest zbliżone do innych kohortowych wyników badań USG.

6

Znaczenie ultrasonografii w diagnostyce przepuklin powłok brzusznych

64%

Smereczyński A., Kołaczyk K.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2014

|

vol. 10

|

issue 4

398-404

EN

The aim of this paper was to present current state of knowledge and clinical practice in the scope of imaging of anterior abdominal wall hernias. At the moment, diagnostic imaging of abdominal wall hernias utilizes such modalities as ultrasound, computed tomography and magnetic resonance. The two latter methods are not easily available, expensive and usually require filling the intestine with contrast medium or, at times, additional administration of intravenous contrast. Moreover, computed tomography exposes the patient to negative effects of ionizing radiation, and both modalities are contraindicated in claustrophobic patients or patients with renal failure when examination requires intravenous administration of contrast. Under such circumstances, ultrasound examination constitutes the basis of imaging in cases of suspected anterior abdominal wall hernias and in patients with palpable masses in such a location. It ensues from high availability, low cost, noninvasiveness and high diagnostic value of this modality as well as its applicability in all life periods – from foetal life up to old age. Other advantages of ultrasonography include: possibility to conduct the examination dynamically at patient’s bedside, including application of various tests facilitating diagnosis of small, spontaneously reducing and immovable inguinal, femoral, or umbilical hernias, hernia of the linea alba, Spigelian hernia, or various other incisional hernias that pose diagnostic challenges. Ultrasound examination allows for assessment of the size and content of the hernia sac with great precision. Some diagnosticians use the ultrasound probe to exert pressure in an attempt to place the hernia back into the abdominal cavity. Moreover, the above-mentioned method effectively visualizes any complications related to surgical reconstruction of the abdominal wall, such as pathological fluid-filled spaces, recurrent hernias, or tissue reactions to surgical material. All other pathologies of the abdominal wall that might imitate hernias are within the scope of ultrasound examination. All of the mentioned advantages of ultrasound lose significance if the doctor performing this examination lacks proper theoretical and practical background.

PL

Celem pracy jest zaprezentowanie aktualnego stanu wiedzy i praktyki w zakresie obrazowania przepuklin przedniej ściany jamy brzusznej. Obecnie w diagnostyce przepuklin powłok brzusznych wykorzystuje się następujące metody: ultrasonografię, tomografię komputerową i rezonans magnetyczny. Dwie ostatnie są trudno dostępne, drogie, z reguły wymagają wypełnienia kontrastem jelit i niekiedy – dodatkowo – podania dożylnie środka cieniującego. Ponadto tomografia komputerowa naraża pacjenta na negatywny wpływ promieniowania jonizującego, a obie metody są przeciwwskazane u pacjentów z klaustrofobią oraz z niewydolnością nerek, gdy ocena zmian wymaga podania kontrastu dożylnie. W tej sytuacji badanie ultrasonograficzne stanowi podstawową technikę obrazowania w przypadkach podejrzanych o przepukliny przedniej ściany jamy brzusznej i u pacjentów z wyczuwalnym oporem w takiej lokalizacji. Wynika to z dużej dostępności, niskich kosztów, nieinwazyjności, wysokiej skuteczności diagnostycznej i możliwości zastosowania metody w każdym okresie życia – od życia płodowego aż po późną starość. Innymi zaletami ultrasonografii są: możliwość przeprowadzenia badania na sali chorych w formie dynamicznej z użyciem różnym testów ułatwiających rozpoznanie małych, reponujących się i nieruchomych przepuklin pachwinowych, udowych, pępkowych, kresy białej, Spigla i wielu pooperacyjnych, które nastręczają kłopotów z rozpoznaniem. Badanie ultrasonograficzne pozwala z dużą precyzją określić wielkość i rodzaj zawartości worka przepuklinowego. Niektórzy wykorzystują ucisk głowicą do próby dobrzusznego odprowadzenia przepukliny. Ponadto wspomniana metoda skutecznie uwidacznia wszelkie powikłania związane z rekonstrukcją operacyjną powłok brzusznych, takie jak patologiczne zbiorniki, nawrotowe przepukliny, reakcje tkankowe na użyty materiał operacyjny. W zasięgu możliwości diagnostycznej ultrasonografii mieszczą się wszelkie inne patologie w powłokach brzusznych, które mogą pozorować przepukliny. Wszystkie wyżej wymienione zalety badania ultrasonograficznego tracą na znaczeniu, jeśli badanie wykonuje lekarz bez odpowiedniego przygotowania teoretycznego i praktycznego.

7

Pitfalls in ultrasound imaging of the stomach and the intestines

64%

Smereczyński A., Kołaczyk K.

Journal of Ultrasonography

|

2018

|

vol. 18

|

issue 74

207-211

EN

The gastrointestinal tract is an extraordinary human organ in terms of its morphology and function. Its complex structure and enormous length as well as frequent presence of gas discourage many doctors performing ultrasound examination from its exploration. Moreover, there are anatomical structures in multiple locations which can mimic certain abnormalities. It is difficult to present an exhaustive account of the problem of gastrointestinal tract ultrasound imaging errors in a single work; therefore, this study focuses mainly on false positive errors which usually result from a lack of knowledge of anatomical variants of the gastrointestinal tract structure. In the case of the stomach, rugae and muscle layer thickening towards the pylorus have been mentioned, which constitute variants of the structure of this organ examined when empty. Diagnostic pitfalls in the small intestine may include the dudenojejunal flexure (ligament of Treitz), the horizontal part of the duodenum and the ileocaecal valve. The status of the apparent lesions in all of the cases mentioned will be resolved following fluid intake by the patient. In the colon, the varied structure of semilunar folds should be taken note of. Their large thickness can warrant suspicion of wall invasion or a polyp. In addition, the study emphasises the importance of appropriate preparation of a patient for gastrointestinal tract examination since it determines the accuracy of the diagnosis. The authors also take note of common ‘sins’ of physicians such as hasty examination and failure to comply with the stomach and appendix examination protocol.

PL

Cewa pokarmowa to wyjątkowy pod względem morfologicznym i czynnościowym narząd ciała ludzkiego. Jej złożona budowa, ogromna długość oraz częsta obecność w niej gazu zniechęcają do jej eksploracji wielu lekarzy wykonujących badanie ultrasonograficzne. Ponadto w wielu miejscach można spotkać struktury anatomiczne mogące pozorować istnienie zmian patologicznych. W jednym opracowaniu trudno przedstawić całość problematyki związanej z błędami popełnianymi w diagnostyce ultrasonograficznej cewy pokarmowej, dlatego w prezentowanej pracy skupiono się głównie na błędach fałszywie pozytywnych, które w przeważającej mierze wynikają z nieznajomości wariantów anatomicznych budowy przewodu pokarmowego. W odniesieniu do żołądka zwrócono uwagę na tzw. ufałdowanie i grubiejącą w kierunku odźwiernika błonę mięśniową – zmienności budowy ściany tego narządu badanego na czczo. W jelicie cienkim pułapkę diagnostyczną mogą stanowić: zgięcie dwunastniczo-czcze Treitza, poziomy odcinek dwunastnicy i zastawka krętniczo-kątnicza. We wszystkich wymienionych przypadkach rozstrzygające będzie zachowanie się tych tzw. rzekomych zmian po napojeniu osoby badanej. W jelicie grubym należy zwracać uwagę na zróżnicowaną budowę fałdów półksiężycowatych, których duża grubość może nasuwać podejrzenie nacieku ściany bądź polipa. Ponadto w pracy podkreślono znaczenie prawidłowego przygotowania pacjenta do badania cewy pokarmowej, od tego bowiem zależy trafność stawianych rozpoznań. Autorzy zwracają także uwagę na częste „grzechy” w pracy lekarzy, takie jak pospieszne badanie oraz nietrzymanie się metodycznego standardu badania USG żołądka i wyrostka robaczkowego.

8

Czy odma otrzewnowa to terra ignota w ultrasonografii?

64%

Smereczyński A., Kołaczyk K.

|

EN

In most cases, pneumoperitoneum is caused by gastrointestinal perforation, which usually requires surgical treatment. Many authors believe that ultrasound imaging of pneumoperitoneum is at least as effective as conventional radiography, or even that its efficacy is superior. In such a situation, it is imperative to make this modality one of the main tools in the diagnostic arsenal of emergency medicine. This is the main aim of this paper. First, ultrasound anatomy of so-called thoracic-abdominal border is discussed. The equipment requirements emphasize that the diagnostic process can be conducted with the simplest portable US scanner, even without the Doppler mode. The technique of a US examination, the aim of which is to detect, free air in the peritoneal cavity is also simple and conducted with the patients lying down, either in the supine or lateral position. A convex transducer with the frequency of 3.5–5 MHz is applied above the lower intercostal spaces on the right and left side, to the epigastric region below the xiphoid process and in various sites of the abdominal wall. The most effective examination, however, is conducted in the left lateral position via the right intercostal spaces. The differential diagnosis on the right side under the diaphragm should include the presence of a subdiaphragmatic abscess with gas and a hepatic abscess with a similar content as well as transposition of the colon in between the diaphragm and the liver (Chilaiditi syndrome). It seems that the inclusion of a US examination to the E-FAST method in order to detect free gas in the peritoneal cavity is justified since it is a sign of gastrointestinal perforation in numerous cases, and is clinically as relevant as the presence of free fluid.

PL

Większość przypadków odmy otrzewnowej jest spowodowana perforacją przewodu pokarmowego, co zazwyczaj wymaga leczenia chirurgicznego. W opinii wielu autorów rozpoznanie ultrasonograficzne pneumoperitoneum za pomocą badania USG jest co najmniej tak samo skuteczne jak przy wykorzystaniu konwencjonalnej radiografii, a nawet ją przewyższa. W tej sytuacji imperatywem będzie dążenie, aby metoda ta znalazła się w pierwszym rzędzie arsenału diagnostycznego medycyny ratunkowej. Ten właśnie cel przyświeca niniejszej pracy. Na wstępie omówiono anatomię ultrasonograficzną tzw. pogranicza piersiowo-brzusznego. W wymaganiach aparaturowych podkreślono, że do tego typu diagnostyki wystarczy najprostszy ultrasonograf przenośny, nawet bez modułu dopplerowskiego. Metodyka badania USG ukierunkowanego na poszukiwanie wolnego powietrza w jamie otrzewnej także jest prosta i prowadzona w pozycji leżącej pacjenta, zarówno na plecach, jak i na obu bokach. Głowicę konweksową o częstotliwości 3,5–5 MHz przykłada się nad dolne przestrzenie międzyżebrowe po stronie prawej i lewej, w nadbrzuszu pod wyrostkiem mieczykowatym mostka oraz w różnych miejscach powłok brzusznych. Jednak najskuteczniejszy jest model badania w ułożeniu pacjenta na boku lewym ze skanowaniem USG przez międzyżebrza prawe. W różnicowaniu pod przeponą po stronie prawej należy uwzględnić obecność ropnia podprzeponowego z gazem i ropnia wątroby z podobną zawartością w tej okolicy oraz tzw. interpozycję okrężnicy między przeponę a wątrobę (zespół Chilaiditiego). Wydaje się, że byłoby uzasadnione wprowadzenie do metody E-FAST modelu badania USG w celu wykrycia wolnego gazu w jamie otrzewnej, ponieważ objaw ten u wielu chorych jest zwiastunem perforacji przewodu pokarmowego i ma podobne znaczenie kliniczne jak wolny płyn.

9

Diagnostyka ultrasonograficzna chorób jelit u dorosłych

64%

Smereczyński A., Kołaczyk K.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2015

|

vol. 11

|

issue 1

78-86

EN

Ultrasonography is the first step in the diagnosis of acute and chronic diseases of the abdominal cavity by imaging methods. In an increasing number of cases ultrasound examination is used to diagnose lesions located in the intestines, which beside the mesenteries and the omentum are an important part of the abdomen. The aim of this overview paper is to present the current possibilities of ultrasonography in the assessment of pathologies of the gastrointestinal tract. Currently it is possible to present the anatomy of the intestinal wall, vascular network and the surrounding tissue with a great precision, even through transabdominal access. It is facilitated by digital sonograms, especially using harmonic imaging, spatial and XRES imaging as well as variable transducer pressure. Even better results can be obtained using endoscopic ultrasound, which can be equipped with a Doppler blood flow imaging facility and elastography. In addition, endoscopic ultrasound can be used to guide the collection of material for cytology or pathomorphology examination and the performance of various medical procedures. Over the recent years the diagnostic value of ultrasound increased following the introduction of intestinal hydrosonography and ultrasound contrast media, which also work very well in fistulography. Therefore, it is not surprising that ultrasonography used by an experienced practitioner makes it possible to diagnose the vast majority of intestinal pathologies and their complications as well as the results of the treatment applied. This is especially applicable to infectious, inflammatory, ischaemic and various neoplastic diseases. In the case of neoplastic lesions the stage of local advancement of the process can be determined, especially using endosonography. In a transabdominal examination this method achieves high efficacy in the diagnosis of acute appendicitis and in diverticulitis of the large intestine, which is decisive for the selection of the method of treatment. Its value was also demonstrated in bowel obstruction and in less frequently occurring lesions such as epiploic appendagitis or greater omental infarction. Ultrasonography has little importance in the diagnosis of gastrointestinal tract bleeding in patients with a substantial amount of gas in the digestive tract, obese patients and uncooperative ones.

PL

Ultrasonografia stanowi pierwszy krok w diagnostyce obrazowej ostrych i przewlekłych chorób jamy brzusznej. Coraz częściej dotyczy to zmian położonych w jelitach, które wspólnie z krezkami i siecią są istotną składową brzucha. Celem tego opracowania przeglądowego jest zaprezentowanie aktualnych możliwości ultrasonografii w ocenie patologii przewodu pokarmowego. Obecnie można z dużą dokładnością przedstawić budowę ściany jelit, ich unaczynienie oraz otaczającą tkankę nawet z dostępu przezbrzusznego. Ułatwiają to ucyfrowione sonogramy, szczególnie z użyciem obrazowania harmonicznego, złożonego przestrzennie i techniką XRES oraz dozowanego ucisku głowicą. Jeszcze lepsze wyniki uzyskuje się dzięki ultrasonografii endoskopowej, która może być wyposażona w dopplerowskie wersje odwzorowania przepływu krwi oraz w elastografię. Ponadto pod jej kontrolą można pobrać materiał do badania cytologicznego lub patomorfologicznego oraz wykonać różne procedury zabiegowe. W ostatnich latach wartość diagnostyczna ultrasonografii wzrosła po wprowadzeniu hydrosonografii jelit oraz ultrasonograficznych środków kontrastujących, które doskonale przydają się też przy fistulografii. Nie może więc dziwić fakt, że ultrasonografia w doświadczonych rękach pozwala rozpoznać zdecydowaną większość patologii jelit, ich powikłań oraz skutków zastosowanej terapii. Dotyczy to przede wszystkim: chorób infekcyjnych, zapalnych, niedokrwiennych oraz różnego rodzaju nowotworów jelit. W przypadku zmian nowotworowych można z dużą dokładnością określić stopień miejscowego zaawansowania procesu, zwłaszcza dzięki endosonografii. W badaniu przezbrzusznym metoda ta uzyskuje wysokie wskaźniki diagnostyczne w ostrym zapaleniu wyrostka robaczkowego oraz w zapaleniu uchyłków jelita grubego, co decyduje o wyborze metody leczniczej. Ponadto wykazano jej wartość w niedrożności jelit i w rzadziej występujących zmianach, takich jak zapalenie przyczepków sieciowych oraz zawał sieci większej. Ultrasonografia ma niewielkie znaczenie w diagnostyce krwawienia z przewodu pokarmowego u pacjentów zagazowanych, otyłych i niewspółpracujących.

10

Chest wall – underappreciated structure in sonography. Part II: Non-cancerous lesions

52%

Smereczyński A., Kołaczyk K., Bernatowicz E.

Journal of Ultrasonography

|

2017

|

vol. 17

|

issue 71

275-280

EN

The chest wall is a vast and complex structure, hence the wide range of pathological conditions that may affect it. The aim of this publication is to discuss the usefulness of ultrasound for the diagnosis of benign lesions involving the thoracic wall. The most commonly encountered conditions include sternal and costal injuries and thoracic lymphadenopathy. Ultrasound is very efficient in identifying the etiology of pain experienced in the anterior chest wall following CPR interventions. Both available literature and the authors’ own experience prompt us to propose ultrasound evaluation as the first step in the diagnostic workup of chest trauma, as it permits far superior visualization of the examined structures compared with conventional radiography. Sonographic evaluation allows correct diagnosis in the case of various costal and chondral defects suspicious for cancer. It also facilitates diagnosis of such conditions as degenerative lesions, subluxation of sternoclavicular joints (SCJs) and inflammatory lesions of various etiology and location. US may be used as the diagnostic modality of choice in conditions following thoracoscopy or thoracotomy. It may also visualize the fairly common sternal wound infection, including bone inflammation. Slipping rib syndrome, relatively little known among clinicians, has also been discussed in the study. A whole gamut of benign lesions of thoracic soft tissues, such as enlarged lymph nodes, torn muscles, hematomas, abscesses, fissures, scars or foreign bodies, are all easily identified on ultrasound, just like in other superficially located organs.

PL

Ściana klatki piersiowej to rozległy i złożony obszar tkankowy, dlatego spotyka się w nim liczne zmiany chorobowe. Celem tego artykułu jest przedstawienie przydatności ultrasonografii w diagnostyce zmian nienowotworowych ściany klatki piersiowej. Najliczniejszą grupę zmian stanowią uszkodzenia urazowe żeber i mostka oraz procesy chorobowe w węzłach chłonnych tej okolicy. Ponadto ultrasonografia pozwala wyjaśnić niejasną przyczynę zespołu bólowego przedniej ściany klatki piersiowej po zabiegach resuscytacji krążenia. Na podstawie dostępnego piśmiennictwa oraz doświadczenia autorów niniejszej pracy z dużym przekonaniem można stwierdzić, że ultrasonografia wyraźnie przewyższa radiografię konwencjonalną w ocenie uszkodzeń urazowych rusztowania chrzęstno-kostnego klatki piersiowej, dlatego może być uznawana za metodę pierwszego kroku diagnostycznego. Badanie USG rozwiązuje problemy kliniczne w przypadku różnych anomalii żeber i chrząstek, które mogą budzić podejrzenie obecności zmian nowotworowych. W zasięgu tej metody znajdują się także inne patologie: zmiany zwyrodnieniowe i nadwichnięcia stawów mostkowo-obojczykowych oraz zapalenia o różnym charakterze i lokalizacji. Ultrasonografia może być pierwszą metodą diagnostyczną w zmianach chorobowych ściany klatki piersiowej po torakoskopiach i operacjach z otwarciem klatki piersiowej. Badaniem ultrasonograficznym można również wykazać nierzadko występujące powikłania infekcyjne po sternotomiach, łącznie z zapaleniem kości. W pracy opisano mało znany zespół ślizgających się żeber. Zmiany nienowotworowe w tkankach miękkich ściany klatki piersiowej, takie jak: powiększone węzły chłonne, uszkodzone mięśnie, krwiaki, ropnie, przetoki, blizny lub ciała obce, są łatwo rozpoznawane w badaniu ultrasonograficznym, podobnie jak w innych narządach powierzchownie położonych. Artykuł w wersji polskojęzycznej jest dostępny na stronie http://jultrason.pl/index.php/wydawnictwa/volume-17-no-71

11

Rola ultrasonografii w ocenie powikłań po laparoskopowym usunięciu pęcherzyka żółciowego

52%

Smereczyński A., Starzyńska T., Kołaczyk K., Kładny J.

Journal of Ultrasonography

|

2014

|

vol. 14

|

issue 57

152-162

EN

Laparoscopic cholecystectomy, which was introduced to the arsenal of surgical procedures in the middle of the 1980s, is a common alternative for conventional cholecystectomy. Its primary advantage is less invasive character which entails shorter hospitalization and faster recovery. Nevertheless, the complications of both procedures are comparable and encompass multiple organs and tissues. The paper presents ultrasound presentation of the surgical bed after laparoscopic cholecystectomy and of complications associated with this procedure. In the first week following the surgery, the presence of up to 60 ml of fluid in the removed gallbladder bed should be considered normal in certain patients. The fluid will gradually absorb. In single cases, slight amounts of fluid are detected in the peritoneal cavity, which also should not be alarming. Carbon dioxide absorbs from the peritoneal cavity within two days. Ultrasound assessment of the surgical bed after cholecystectomy is inhibited by hemostatic material left during the surgery. Its presentation may mimic an abscess. In such cases, the decisive examination is magnetic resonance imaging but not computed tomography. On the other hand, rapidly accumulating fluid around the liver is an alarming symptom, particularly when there is inadequate blood supply or when peritoneum irritation symptoms develop. Depending on the suspected cause of the patient’s deteriorating condition, it is essential to perform urgent computed tomography angiography, celiac angiography or endoscopic retrograde cholangiopancreatography or magnetic resonance cholangiopancreatography. The character of the fluid collection may be determined by its ultrasound-guided puncture. This procedure allows for aspiration of fluid and placement of a drain. Moreover, transabdominal ultrasound examination after laparoscopic cholecystectomy may contribute to the identification of: dropped stones in the right hypochondriac region, residual fragment of the gallbladder with possible concretions, undiagnosed choledocholithiasis, existing cholestasis, pseudoaneurysm of the hepatic artery, portal vein thrombosis and hematoma as well as hernias of the abdominal walls. Moreover, ultrasound examination helps to identify optimal sites in the abdominal integuments, which enables collision-free access to the peritoneal cavity.

PL

Cholecystektomia laparoskopowa, wprowadzona do arsenału leczenia chirurgicznego w połowie lat osiemdziesiątych ubiegłego stulecia, uchodzi obecnie za powszechną alternatywę dla cholecystektomii klasycznej. Jej podstawową zaletą jest mniejsza inwazyjność, a przez to skrócenie hospitalizacji oraz szybsza rekonwalescencja. Niemniej jednak powikłania po obu rodzajach operacji są porównywalne i obejmują wiele narządów i tkanek. W pracy przedstawiono obraz ultrasonograficzny tkanek loży po cholecystektomii laparoskopowej i powikłań związanych z tym zabiegiem. W pierwszym tygodniu po operacji za obraz prawidłowy u niektórych pacjentów należy przyjąć obecność do 60 ml treści płynnej w loży po usuniętym pęcherzyku żółciowym, która stopniowo zostaje zresorbowana. W pojedynczych przypadkach stwierdzana jest niewielka ilość płynu w jamie otrzewnej, co zazwyczaj także nie powinno niepokoić. Dwutlenek węgla wchłania się z jamy otrzewnej w ciągu dwóch dób. Ocenę ultrasonograficzną loży po cholecystektomii komplikuje pozostawiony w czasie zabiegu materiał hemostatyczny, obrazem przypominający ropień. W takich przypadkach badaniem rozstrzygającym o rozpoznaniu powinien być rezonans magnetyczny, a nie tomografia komputerowa. Alarmującym objawem będzie gromadzący się w szybkim tempie płyn wokół wątroby, zwłaszcza przy współistniejącej anemizacji chorego lub przy pojawieniu się objawów podrażnienia otrzewnej. W zależności od podejrzewanej przyczyny pogorszenia stanu chorego należy pilnie wykonać tomografię komputerową w wersji angiograficznej lub celiakografię, ewentualnie endoskopową wsteczną cholangiopankreatografię lub cholangiopankreatografię rezonansu magnetycznego. Charakter zbiornika płynu można określić, wykonując jego nakłucie pod kontrolą obrazu ultrasonograficznego. Procedura ta pozwala na aspirację płynu i założenie drenażu. Ponadto ultrasonografia przezpowłokowa po cholecystektomii laparoskopowej może pomóc w rozpoznaniu: wypadniętych kamieni w nadbrzuszu prawym, pozostawionego fragmentu pęcherzyka żółciowego z ewentualnymi złogami, nierozpoznanej kamicy przewodowej, istniejącej cholestazy, tętniaka rzekomego tętnicy wątrobowej, zakrzepicy żyły wrotnej i krwiaka oraz przepukliny powłok brzusznych. Ultrasonografia pozwala ponadto na identyfikację optymalnych miejsc w powłokach brzusznych, co umożliwia bezkolizyjne wniknięcie laparoskopem do jamy otrzewnej.

12

Ultrasonografia wybranych chorób jelita cienkiego

52%

Smereczyński A., Starzyńska T., Kołaczyk K.

|

vol. 13

|

issue 53

155-166

EN

Intestines, especially the small bowel, are rarely subject to US assessment due to the presence of gases and chyme. The aim of this paper was to analyze ultrasound images in selected pathologies of the small intestine in adults, including the aspects of differential diagnosis. Material and methods: In 2001–2012, abdominal ultrasound examinations were conducted in 176 patients with the following small bowel diseases: Crohn’s disease (n=35), small bowel obstruction (n=35), yersiniosis (n=28), infectious diarrhea (n=26), bacterial overgrowth syndrome (n=25), coeliac disease (n=15) and small bowel ischemia (n=12). During examinations patients were fasting and no other particular preparations were needed. Convex transducers of 3.5–6 MHz and linear ones of 7–12 MHz were used. The assessment of the small intestine in four abdominal quadrants constituted an integral element of the examination. The following features of the small bowel ultrasound presentation were subject to analysis: thickness and perfusion of the walls, presence of thickened folds in the jejunum, reduction of their number, presence of fluid and gas contents in the intestine, its peristaltic activity, jejunization of the ileum and enteroenteric intussusception. Furthermore, the size of the mesenteric lymph nodes and the width of the superior mesenteric artery were determined and the peritoneal cavity was evaluated in terms of the presence of free fluid. Results: Statistically significant differences were obtained between the thickness of the small intestine in Crohn’s disease or in ischemic conditions and the thickness in the remaining analyzed pathological entities. Small bowel obstruction was manifested by the presence of distended loops due to gas and fluid as well as by severe peristaltic contractions occurring periodically. In the course of ischemic disease, the intestinal walls were thickened without the signs of increased perfusion and in the majority of cases intestinal stenosis was observed. Fluid in the intestine was detected in all patients with coeliac disease, gas in 86.7% of patients, thickening of the folds in the jejunum in 86.7%, their reduction in 80%, increased (enhanced) peristalsis in 93.3% and jejunization in 40%. In 80% of coeliac disease cases, the intestine showed the features of hyperemia on color Doppler examination and in 53.3% of patients the dilated lumen of the superior mesenteric artery was detected. Enlarged mesenteric lymph nodes were visualized in 73.3% of the subjects, enteroenteric intussusception in 33.3% and free fluid in the peritoneal cavity in 60%. Conclusions: 1. Small bowel obstruction is manifested by the presence of evidently dilated intestinal loops filled with gas and fluid and periodical severe deepened peristalsis. 2. Ischemic changes and Crohn’s disease are characterized by the presence of fragmentarily thickened intestinal walls and intestinal stenosis. Moreover, in Crohn’s disease, increased wall perfusion and mesenteric adenomegaly is encountered. 3. Coeliac disease is manifested by: A. increased amount of fluid mainly in the jejunum, thickened and hyperemic jejunal walls, increased peristalsis; B. hypertrophied mucosal folds – often their number is reduced, jejunization and transient enteroenteric intussusception; C. ultrasound changes that require the differentiation with small intestinal bacterial overgrowth syndrome and, to a lesser degree, with infectious diarrhea.

PL

Jelita, a zwłaszcza jelito cienkie, rzadko są przedmiotem badań ultrasonograficznych, głównie ze względu na zawartość gazów i treści pokarmowej. Celem pracy była analiza obrazu ultrasonograficznego wybranych chorób jelita cienkiego u osób dorosłych, w tym pod kątem ich diagnostyki różnicowej. Materiał i metody: W latach 2001–2012 wykonano badania ultrasonograficzne jamy brzusznej u 176 pacjentów z następującymi chorobami jelita cienkiego: chorobą Leśniowskiego‑Crohna (n=35), niedrożnością jelita cienkiego (n=35), jersiniozą (n=28), biegunką infekcyjną (n=26), zespołem rozrostu bakteryjnego (n=25), chorobą trzewną (n=15) i niedokrwieniem jelita cienkiego (n=12). Chorych badano na czczo, bez żadnego przygotowania, stosując głowice konweksowe 3,5–6 MHz i liniowe 7–12 MHz. Integralnym elementem badania była ocena jelita cienkiego w czterech kwadrantach jamy brzusznej. Analizie poddano następujące elementy obrazu ultrasonograficznego jelita cienkiego: grubość i stopień unaczynienia ścian, obecność pogrubiałych fałdów w jelicie czczym, redukcję ich liczby, obecność treści płynnej i gazowej w jelicie, jego aktywność perystaltyczną, występowanie jejunizacji jelita krętego i wgłobienia enteroenteralnego. Ponadto określano wielkość węzłów chłonnych krezkowych i szerokość tętnicy krezkowej górnej, oceniano jamę otrzewnej pod kątem obecności wolnego płynu. Wyniki: Uzyskano istotne statystycznie różnice między grubością ścian jelita cienkiego w chorobie Leśniowskiego‑Crohna oraz w przebiegu zmian niedokrwiennych a jej grubością w pozostałych analizowanych jednostkach chorobowych. Niedrożność jelita cienkiego przejawiała się obecnością rozdętych przez gaz i płyn pętli oraz pojawiającymi się okresowo silnymi skurczami perystaltycznymi. W przebiegu zmian niedokrwiennych ściany jelita były pogrubiałe, bez cech wzmożonego unaczynienia, w większości przypadków stwierdzono zwężenie światła jelita. Płyn w jelicie odnotowano u wszystkich chorych z chorobą trzewną, gaz u 86,7% pacjentów, zgrubienie fałdów w jelicie czczym u 86,7%, ich redukcję u 80%, wzmożoną perystaltykę jelit u 93,3%, a jejunizację u 40%. W 80% przypadków choroby trzewnej jelito wykazywało cechy przekrwienia w badaniu kolorowym dopplerem, u 53,3% pacjentów stwierdzono poszerzenie światła tętnicy krezkowej górnej. Powiększone węzły chłonne krezkowe uwidoczniono u 73,3% badanych, wgłobienie enteroenteralne u 33,3%, natomiast wolny płyn w jamie otrzewnej u 60% osób. Wnioski: 1. Niedrożność jelita cienkiego przejawia się obecnością wyraźnie poszerzonych pętli jelitowych wypełnionych gazem i płynem oraz okresowo pojawiającą się silną, pogłębioną perystaltyką. 2. Zmiany niedokrwienne i w przebiegu choroby Leśniowskiego‑Crohna cechują się obecnością odcinkowego pogrubienia ścian jelita i zwężenia jego światła, ponadto w chorobie Leśniowskiego‑Crohna – wzmożonego unaczynienia ścian i adenomegalii krezkowej. 3. Choroba trzewna manifestuje się obecnością: A. zwiększonej ilości płynu, głównie w jelicie czczym; ściany jelita czczego są pogrubiałe i przekrwione, perystaltyka ulega przyspieszeniu; B. przerośniętych fałdów błony śluzowej – nierzadko mamy do czynienia ze zmniejszeniem ich liczby, jejunizacją i przemijającym wgłobieniem enteroenteralnym; C. zmian ultrasonograficznych wymagających różnicowania przede wszystkim z zespołem rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego i w mniejszym stopniu z biegunką infekcyjną.

13

Intra-abdominal fat. Part II: Non-cancerous lesions of the adipose tissue localized beyond organs

52%

Smereczyński A., Kołaczyk K., Bernatowicz E.

Journal of Ultrasonography

|

2016

|

vol. 16

|

issue 64

32-43

EN

Adipose tissue does not belong to the most favorite structures to be visualized by ultrasound. It is not, however, free from various pathologies. The aim of this paper is to make abdominal cavity examiners more familiar with non-cancerous lesions found in intra-abdominal fat. The main focus is lesions that are rarely discussed in the literature. Visceral adiposity is one of important pathogenetic factors contributing to cardiovascular events, metabolic syndrome and even certain neoplasms. That is why this article exposes sonographic features that are the most characteristic of these lesions. The value of ultrasonography in the diagnosis of this pathology is underestimated, and a number of US scan reports do not reflect its presence in any way. Moreover, the article discusses more and more common mesenteritis, the lack of knowledge of which could pose difficulties in explaining the nature of symptoms reported by patients. Furthermore, this review presents lesions referred to in the literature as focal infarction of intra-abdominal fat. This section focuses on infarction of the greater and lesser omentum, epiploic appendagitis, mesenteric volvulus and focal fat necrosis resulting from pancreatitis. These lesions should be assessed with respect to the clinical context, and appropriate techniques of ultrasonography should be employed to allow careful determination of the size, shape, acoustic nature and location of lesions in relation to the integuments and large bowel, as well as their reaction to compression with an ultrasound transducer and behavior during deep inspiration. Moreover, each lesion must be obligatorily assessed in terms of blood flow. Doppler evaluation enables the differentiation between primary and secondary inflammation of intra-abdominal fat. The paper also draws attention to a frequent indirect sign of a pathological process, i.e. thickening and hyperechogenicity of fat, which sometimes indicates an ongoing pathology at a deeper site. This structure may completely conceal the primary lesion rendering it inaccessible for ultrasound. In such cases and in the event of other doubts, computed tomography should be the next diagnostic step.

PL

Tkanka tłuszczowa nie należy do ulubionych struktur obrazowanych ultrasonograficznie, ale niestety nie jest wolna od różnorodnych patologii. Praca ma przybliżyć lekarzom badającym ultrasonograficznie jamę brzuszną zmiany nienowotworowe, które spotykane są w tłuszczu wewnątrzbrzusznym. Skupiono się głównie na zmianach rzadko omawianych w piśmiennictwie. Otłuszczenie trzewne to jeden z ważnych czynników patogenetycznych incydentów sercowo-naczyniowych, zespołu metabolicznego, a nawet niektórych nowotworów, dlatego w artykule wyeksponowano cechy sonograficzne najbardziej charakterystyczne dla symptomatologii tych zmian. Wartość ultrasonografii w rozpoznawaniu tej patologii jest niedoceniana i przez to w wielu wynikach USG nie znajduje żadnego odzwierciedlenia. Ponadto opisano coraz częściej spotykane zapalenia krezki, których nieznajomość będzie sprawiać kłopoty przy wyjaśnieniu natury dolegliwości odczuwanych przez chorych. Kolejnymi tematami tego opracowania są zmiany określane w piśmiennictwie jako ogniskowy zawał tłuszczu wewnątrzbrzusznego. W tej grupie patologii skupiono się na zawale sieci większej i sieci mniejszej, przyczepków sieciowych, skrętu krezki i ognisk martwicy tkanki tłuszczowej w następstwie zapalenia trzustki. W ocenie tych zmian należy brać pod uwagę kontekst kliniczny oraz odpowiednią metodykę badania USG polegającą na dokładnym określeniu wielkości, kształtu, charakteru akustycznego i lokalizacji zmian względem powłok oraz jelita grubego, a także ich podatności na ucisk głowicą oraz zachowania się w czasie głębokich oddechów. Ponadto każdą zmianę koniecznie należy ocenić pod względem unaczynienia. Na podstawie badania dopplerowskiego będzie można odróżnić od siebie pierwotne zapalenie tłuszczu wewnątrzbrzusznego od zapalenia wtórnego. W pracy zwrócono też uwagę na często spotykany pośredni objaw procesu chorobowego, którego przejawem jest pogrubiała i hiperechogeniczna tkanka tłuszczowa, niekiedy będąca wybijającym się objawem toczącej się głębiej patologii. Taka struktura może całkowicie kryć zmianę pierwotną, która przez to może być niedostępna badaniu USG. W tych przypadkach i przy innych wątpliwościach kolejnym krokiem diagnostycznym powinna być tomografia komputerowa.

14

Odczyny tkankowe powłok brzusznych na szwy chirurgiczne w badaniu ultrasonograficznym

52%

Smereczyński A., Starzyńska T., Kołaczyk K., Kładny J.

Journal of Ultrasonography

|

2014

|

vol. 14

|

issue 56

21-27

EN

Classical abdominal surgeries usually require long incisions of the abdominal integuments followed by tight closure with adequate suturing material. Nonabsorbable sutures may cause various reactions, including granuloma reactions, both sterile and infl ammatory. The aim of the study was to analyze prospective ultrasound examinations of the abdominal integuments in order to detect tissue reactions to surgical sutures. Material and methods: For 10 years, ultrasound examinations of the abdominal integuments involved the assessment of surgical scars in all patients who underwent open or closed surgeries for various reasons (in total 2254 patients). Ultrasound examinations were performed only with the use of linear probes with the frequency ranging from 7 to 12 MHz. Each scar in the abdominal integuments was scanned in at least two planes. When a lesion was detected, the image was enlarged and the transducer was rotated by approximately 180° in order to capture the dimensions of the granuloma and the most characteristic image of the suture. Moreover, vascularization of the lesion was also assessed with the use of color Doppler mode set to detect the lowest fl ows. Results: All granulomas (19 lesions, two in one patient) created hypoechoic oval or round nodules, were relatively well-circumscribed and their size ranged from 8 × 4 mm to 40 × 14 mm. In the center of the lesion, it was possible to notice a thread that was coiled to various degrees and presented itself as a double, curved hyperechoic line. In 9 out of 19 granulomas, slight peripheral vascularization was observed. The substantial majority of the lesions (n = 15) were in contact with the fascia. In seven patients, compression with the transducer induced known local pain (n = 4) or intensifi ed pain that had already been present (n = 3); all of these granulomas infi ltrated the fascia and showed slight peripheral vascularization. Cutaneous fi stulae developed in two patients with purulent reactions to the running stitch (in one patient – two fi stulae). Conclusions: Suture granulomas in the abdominal integuments manifest themselves as nodular hypoechoic lesions, usually localized at the edge of the fascia – subcutaneous fat. A pathognomonic sign of this type of granulomas is the presence of a thread in their center that usually manifests itself as a chaotically shaped, double hyperechoic line. In some granulomas, particularly those with clinical presentation, slight peripheral vascularization is observed.

PL

Klasyczne operacje brzuszne zazwyczaj wymagają długich nacięć powłok, a następnie ich szczelnego zamknięcia za pomocą odpowiedniego materiału szewnego. Głównie niewchłanialne szwy mogą powodować różne reakcje, w tym odczyny ziarniniakowe o charakterze jałowym lub zapalnym. Celem pracy jest analiza prospektywnych badań ultrasonografi cznych powłok brzusznych ukierunkowanych na wykrycie odczynów tkankowych na zastosowane nici chirurgiczne. Materiał i metoda: Przez 10 lat w badaniach powłok brzusznych każdorazowo oceniano ultrasonografi cznie stan blizny pooperacyjnej u wszystkich pacjentów leczonych z różnych przyczyn chirurgicznie metodą otwartą albo zamkniętą (łącznie 2254 chorych). Badania ultrasonografi czne przeprowadzano wyłącznie głowicami liniowymi o częstotliwości w zakresie 7–12 MHz. Każdą bliznę powłok brzusznych skanowano co najmniej na dwóch przekrojach. W momencie wykrycia zmiany powiększano obraz i wykonywano obrót głowicą w granicach 180°, aby uchwycić największe wymiary ziarniniaka i najbardziej charakterystyczny obraz zwoju nici, a także oceniano jej unaczynienie, używając skali kolorowego dopplera ustawionego na najniższe przepływy. Wyniki: Wszystkie ziarniniaki (łącznie 19, u jednego pacjenta dwa) tworzyły guzki hipoechogeniczne kształtu owalnego lub okrągłego, dość dobrze odgraniczone, wielkości od 8 × 4 mm do 40 × 14 mm. W centralnej części zmiany udawało się wypatrzyć w różnym stopniu zwiniętą nić w formie podwójnej, zakrzywionej linii hiperechogenicznej. W 9 z 19 ziarniniaków zarejestrowano zazwyczaj niewielkie unaczynienie na obwodzie. Zdecydowana większość zmian (n = 15) miała kontakt z powięzią. U siedmiu pacjentów ucisk guzka głowicą wyzwalał znaną bolesność miejscową (n = 4) albo nasilał istniejący ból (n = 3); wszystkie te ziarniniaki naciekały powięź i wykazywały niewielkie unaczynienie na obwodzie. U dwóch osób z ropnym odczynem na założony szew ciągły wystąpiły przetoki skórne (u jednej osoby dwie). Wnioski: Ziarniniaki wokół szwów chirurgicznych w powłokach brzusznych manifestują się jako guzkowa zmiana hipoechogeniczna, najczęściej położona na granicy powięź – tłuszcz podskórny. Patognomonicznym objawem tego rodzaju ziarniniaka jest wykazanie w jego centralnej części nici, która zazwyczaj objawia się bezładnie ukształtowaną, podwójną linią hiperechogeniczną. W części ziarniniaków, zwłaszcza z kliniczną prezentacją, obserwuje się niewielkie unaczynienie obwodowe.

15

Intra-abdominal fat. Part III. Neoplasms lesions of the adipose tissue

52%

Smereczyński A., Kołaczyk K., Bernatowicz E.

Journal of Ultrasonography

|

2016

|

vol. 16

|

issue 65

145-154

EN

This article focuses on various cancerous lesions that are found beyond organs in the intra-abdominal fat and can be visualized with ultrasonography. These lesions are divided into five groups. The first group includes primary benign tumors containing adipocytes, such as lipoma, lipoblastoma, hibernoma and other lesions with an adipose tissue component, such as myolipoma, angiomyolipoma, myelolipoma and teratoma. The second group comprises primary malignant adipocytecontaining tumors, including liposarcoma and immature teratoma. The third group contains primary benign tumors without an adipocyte component that are located in intra-abdominal fat. This is a numerous group of lesions represented by cystic and solid tumors. The fourth group encompasses primary malignant tumors without an adipocyte component that are located in intra-abdominal fat. These are rare lesions associated mainly with sarcomas: fibrosarcoma, malignant fibrous histiocytoma, hemangiopericytoma and leiomyosarcoma. An epithelioid tumor at this site is mesothelioma. The last but not least group includes secondary malignant tumors without an adipocyte component located in intra-abdominal fat. This is the most numerous group with prevailing carcinoma foci. For each of these groups, the authors present ultrasound features of individual lesions and discuss their differential diagnosis. In the vast majority of cases, the material for cytological and histological analysis can be obtained during ultrasound-guided procedures. This is the advantage of this imaging modality.

PL

W opracowaniu skupiono się na przedstawieniu różnorodnych zmian nowotworowych umiejscowionych pozanarządowo w tłuszczu wewnątrzbrzusznym, dających się obrazować ultrasonograficznie. Zmiany te podzielono na pięć grup. Pierwsza to pierwotne nowotwory łagodne zawierające adipocyty, w której uwzględniono tłuszczaki, tłuszczaki zarodkowe, zimowiaki i inne guzy łagodne zawierające tkankę tłuszczową, takie jak: mięśniakotłuszczak (myolipoma), naczyniakomięśniakotłuszczak (angiomyolipoma), myelolipoma, potworniak (teratoma). Druga grupa to pierwotne nowotwory złośliwe zawierające adipocyty, do których zaliczają się Cetłuszczakomięsak i niedojrzały potworniak. Trzecia grupa to pierwotne nowotwory łagodne niezawierające adipocytów położone w tłuszczu wewnątrzbrzusznym. To bogata grupa reprezentowana przez zmiany torbielowate oraz lite. Czwarta grupa obejmuje pierwotne nowotwory złośliwe niezawierające adipocytów położone w tłuszczu wewnątrzbrzusznym. To rzadko spotykane zmiany i dotyczą głównie mięsaków: włókniakomięsaka (fibrosarcoma), włókniaka histiocytarnego złośliwego (malignant fibrous histiocytoma), obłoniaka (hemangiopericytoma), mięśniakomięsaka gładkokomórkowego (leiomyosarcoma). Nabłonkowopodobnym nowotworem złośliwym występującym w tej lokalizacji jest międzybłoniak. Ostatnią, piątą grupę, stanowią wtórne nowotwory złośliwe niezawierające adipocytów położone w tłuszczu wewnątrzbrzusznym. Jest to najliczniejsza grupa patologii, w której zdecydowanie przeważają ogniska rakowe. W każdej z wymienionych grup patologii starano się przedstawić cechy sonograficzne poszczególnych zmian oraz możliwości diagnostyki różnicowej. Zaletą ultrasonografii jest w zdecydowanej większości przypadków możliwość uzyskania pod jej kontrolą diagnostycznego materiału cytologiczno- histopatologicznego.

16

Difficulties in differentiating the nature of ascites based on ultrasound imaging

52%

Smereczyński A., Kołaczyk K., Bernatowicz E.

Journal of Ultrasonography

|

2017

|

vol. 17

|

issue 69

96-100

EN

Transabdominal ultrasound not always allows to determine the nature of ascites based solely on its characteristics. Aim: The aim of the study was to present difficulties in determining the nature of ascites using transabdominal ultrasonography solely based on extra-organ lesions as well as, after the inclusion of the overall abdominal assessment and the clinical picture. Materials and methods: A total of 18 patients with non-neoplastic ascites and 62 patients with neoplastic ascites whose final diagnosis was based on cytological and histopathological findings were evaluated between 2005 and 2015. Abdominal ultrasound was performed to detect the presence of fluid in all accessible spaces, and, additionally, to determine the presence of potential peritoneal tumor implants as well as to evaluate the parietal peritoneum and the greater omentum. Different digital ultrasound machines equipped with 3–6 MHz and linear 7–12 MHz transducers were used in the study. Double-sided Fisher’s exact test with statistical significance at p < 0.05 was used for the analysis of the obtained results. Results: Statistically significant differences between benign and neoplastic ascites were found for: anechoic peritoneal fluid (<0.0001); fluid and thickened omentum with smooth surface (<0.0001); fluid and thickened omentum with smooth surface and varices (0.01); fluid and thickened omentum with hypoechoic foci (0.049); fluid and thickened omentum with tumor implants (0.009). The inclusion of the overall assessment of abdominal organs and the clinical data allowed for an improvement in ultrasonographic diagnostic accuracy in benign and neoplastic ascites from 83.3% and 67.7% to 94.4% and 93.5%, respectively. Conclusions: When used alone, an assessment of acoustic fluid characteristics and extra-organ peritoneal lesions limits the possibility to differentiate between benign and malignant ascites. These results improve after the inclusion of sonographic assessment of all abdominal organs in combination with clinical data.

PL

W badaniu ultrasonograficznym w wersji przezbrzusznej nie zawsze można określić charakter wodobrzusza wyłącznie na podstawie jego cech. Cel: Celem pracy było przedstawienie trudności w określeniu charakteru wodobrzusza za pomocą ultrasonografii przezbrzusznej jedynie na podstawie zmian pozanarządowych i osobno na podstawie całościowej oceny jamy brzusznej oraz obrazu klinicznego. Materiał i metoda: W latach 2005–2015 zgromadzono 18 chorych z wodobrzuszem nienowotworowym oraz 62 chorych z wodobrzuszem nowotworowym, u których ostateczne rozpoznanie ustalono na podstawie wyników cytologiczno-histopatologicznych. W badaniach ultrasonograficznych jamy brzusznej poszukiwano płynu we wszystkich dostępnych miejscach, dodatkowo oceniając obecność ewentualnych wszczepów otrzewnowych oraz analizując stan otrzewnej ściennej i sieci większej. Do badań stosowano różne aparaty cyfrowe wyposażone w głowice o częstotliwości w zakresie 3–6 MHz i liniowe 7–12 MHz. Do opracowania wyników użyto dokładnego, dwustronnego testu Fishera, przy granicy istotności statystycznej p < 0,05. Wyniki: Istotne statystycznie różnice między wodobrzuszem łagodnym a nowotworowym dotyczyły: bezechowego płynu w otrzewnej (<0,0001), płynu i pogrubiałej sieci o gładkiej powierzchni (<0,0001), płynu i pogrubiałej sieci o gładkiej powierzchni z żylakami (0,01), płynu i pogrubiałej sieci z ogniskami hipoechogenicznymi (0,049), płynu i pogrubiałej sieci z obecnością implantów (0,009). Uwzględnienie całościowej oceny narządów wewnątrzbrzusznych i danych klinicznych pozwoliło zwiększyć trafność rozpoznania ultrasonograficznego wodobrzusza łagodnego i nowotworowego z odpowiednio 83,3% i 67,7% do 94,4% i 93,5%. Wnioski: Sama ocena cech akustycznych płynu i zmian pozanarządowych w jamie otrzewnej stwarza ograniczone możliwości różnicowania między łagodnym a złośliwym wodobrzuszem. Wyniki te poprawia sumaryczna ocena sonograficzna wszystkich narządów wewnątrzbrzusznych w powiązaniu z danymi klinicznymi. Artykuł w wersji polskojęzycznej jest dostępny na stronie http://jultrason.pl/index.php/wydawnictwa/volume-17-no-69

17

Intra-abdominal fat. Part I. The images of the adipose tissue localized beyond organs

52%

Smereczyński A., Kołaczyk K., Bernatowicz E.

|

issue 62

318-325

EN

Unaltered fat is a permanent component of the abdominal cavity, even in slim individuals. Visceral adiposity is one of the important factors contributing to diabetes, cardiovascular diseases and certain neoplasms. Moreover, the adipose tissue is an important endocrine and immune organ of complex function both when normal and pathological. Its role in plastic surgery, reconstruction and transplantology is a separate issue. The adipose tissue has recently drawn the attention of research institutes owing to being a rich source of stem cells. This review, however, does not include these issues. The identification of fat is relatively easy using computed tomography and magnetic resonance imaging. It can be more difficult in an ultrasound examination for several reasons. The aim of this paper is to present various problems associated with US imaging of unaltered intra-abdominal fat located beyond organs. Based on the literature and experience, it has been demonstrated that the adipose tissue in the abdominal cavity has variable echogenicity, which primarily depends on the amount of extracellular fluid and the number of connective tissue septa, i.e. elements that potentiate the number of areas that reflect and scatter ultrasonic waves. The normal adipose tissue presents itself on a broad gray scale: from a hyperechoic area, through numerous structures of lower reflection intensity, to nearly anechoic regions mimicking the presence of pathological fluid collections. The features that facilitate proper identification of this tissue are: sharp margins, homogeneous structure, high compressibility under transducer pressure, no signs of infiltration of the surrounding structures and no signs of vascularization when examined with the color and power Doppler. The accumulation of fat tissue in the abdominal cavity can be generalized, regional or focal. The identification of the adipose tissue in the abdominal cavity using ultrasonography is not always easy. When in doubt, the diagnostic process should be extended to include computed tomography or magnetic resonance imaging, or sometimes biopsy (preferably the core-needle one).

PL

Niezmieniony tłuszcz to stały składnik jamy brzusznej nawet u osób szczupłych. Otłuszczenie trzewne zaś jest jednym z ważnych czynników patogenicznych cukrzycy, chorób serca i naczyń oraz niektórych nowotworów. Ponadto tkanka tłuszczowa ma istotne znaczenie jako narząd endokrynno-immunologiczny o złożonej funkcji w normie i patologii. Odrębnym zagadnieniem związanym z tą strukturą jest jej przydatność w chirurgii plastycznej, rekonstrukcyjnej i transplantacyjnej. Ostatnio skupia ona uwagę ośrodków badawczych jako bogate źródło komórek macierzystych. W tym opracowaniu jednak te zagadnienia zostaną pominięte. Identyfikacja tłuszczu jest stosunkowo łatwa za pomocą tomografii komputerowej i rezonansu magnetycznego, natomiast ultrasonograficznie niekiedy bywa trudna z kilku powodów. Celem pracy jest zaprezentowanie różnorodnych problemów związanych z diagnostyką USG niezmienionego tłuszczu w jamie brzusznej położonego pozanarządowo. Na podstawie piśmiennictwa i własnego doświadczenia wykazano, że tkanka tłuszczowa w jamie brzusznej ma wielce zróżnicowaną echogeniczność, co przede wszystkim zależy od ilości zgromadzonej pozakomórkowo wody oraz mnogości łącznotkankowych przegród międzyzrazikowych, składników, które potęgują liczbę ośrodków odbijających i rozpraszających falę ultradźwiękową. Obraz prawidłowego tłuszczu mieści się zatem w szerokim zakresie skali szarości, od zmiany hiperechogenicznej, przez liczne o niższym natężeniu odbić, aż do struktur prawie bezechowych pozorujących obecność patologicznych zbiorników płynu. Cechami ułatwiającymi prawidłowe określenie tej tkanki są: ostre granice, jednorodna struktura, duża kompresyjność pod wpływem ucisku głowicą, brak naciekania otoczenia i brak unaczynienia w badaniu dopplerem kolorowym i dopplerem mocy. Akumulacja tkanki tłuszczowej w jamie brzusznej może mieć charakter uogólniony, regionalny lub ogniskowy. Ultrasonograficzne rozpoznanie obecności tkanki tłuszczowej wewnątrz jamy brzusznej nie zawsze jest proste, dlatego przy istniejących wątpliwościach należy rozszerzyć diagnostykę o tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny, a niekiedy wykonać biopsję, najlepiej gruboigłową.

18

Chest wall – a structure underestimated in ultrasonography. Part III: Neoplastic lesions

52%

Smereczyński A., Kołaczyk K., Bernatowicz E.

Journal of Ultrasonography

|

2017

|

vol. 17

|

issue 71

281-288

EN

Chest wall neoplasms mainly include malignancies, metastatic in particular. Differential diagnosis should include clinical data; tumor location, extent, delineation; the degree of homogeneity; the presence of calcifications; the nature of bone destruction and the degree of vascularization. The aim of the paper is to present both the benefits and limitations of ultrasound for the diagnosis of chest wall neoplasms. The neoplastic process may be limited to the chest wall; it may spread from the chest wall into the intrathoracic structures or spread from the inside of the chest towards the chest wall. Benign tumors basically originate from vessels, nerves, bones, cartilage and soft tissues. In this paper, we briefly discuss malformations of blood and lymphatic vessels, glomus tumor as well as neurogenic tumors originating in the thoracic branches of the spinal nerves and the autonomic visceral system. Metastases, particularly lung, breast, kidney cancer, melanoma and prostate cancer, are predominant tumors of the osteocartilaginous structures of the chest wall. Plasma cell myeloma is also relatively common. The vast majority of these lesions are osteolytic, which is reflected in ultrasound as irregular cortical defects. Osteoblastic foci result only in irregular outline of the bone surface. Lipomas are the most common neoplasms of the chest wall soft tissue. Elastofibroma is another tumor with characteristic echostructure. Desmoid fibromatosis, which is considered to be a benign lesion with local aggressivity and recurrences after surgical resection, represents an interesting tumor form the clinical point of view. Ultrasonography represents an optimal tool for the monitoring of different biopsies of pathological lesions located in the chest wall. Based on our experiences and literature data, this method should be considered as a preliminary diagnosis of patients with chest wall tumors.

PL

Wśród nowotworów ściany klatki piersiowej częściej występują złośliwe zmiany, głównie o charakterze przerzutowym. W diagnostyce różnicowej należy uwzględnić: dane kliniczne, lokalizację, rozległość, odgraniczenie, stopień homogeniczności, obecność zwapnień w zmianie, charakter destrukcji kości oraz stopień unaczynienia. Celem pracy jest przedstawienie zalet i ograniczeń ultrasonografii w rozpoznawaniu zmian nowotworowych w ścianie klatki piersiowej. Proces nowotworowy może być ograniczony do ściany klatki piersiowej, może szerzyć się stąd na struktury wewnątrzpiersiowe lub z wnętrza naciekać ścianę klatki piersiowej. Jeśli chodzi o nowotwory łagodne, wywodzą się one zasadniczo z następujących tkanek: naczyń, nerwów, kości, chrząstki i tkanek miękkich. W publikacji pokrótce omówiono malformacje naczyń krwionośnych i limfatycznych, kłębczaka oraz guzy neurogenne wywodzące się z gałęzi brzusznych nerwów rdzeniowych oraz z autonomicznego układu trzewnego. Wśród nowotworów w strukturach chrzęstno-kostnych ściany klatki piersiowej przeważają przerzuty, głównie raków płuca, sutka, nerek, czerniaka i stercza. Nierzadko też można spotkać tutaj ogniska szpiczaka plazmatycznokomórkowego. Zdecydowana większość takich ognisk ma charakter osteolityczny, przejawiający się w USG jako nieregularny ubytek istoty korowej. Ogniska osteoblastyczne powodują jedynie nierówny zarys powierzchni kości. Nowotwory tkanek miękkich ściany klatki piersiowej najliczniej są reprezentowane przez tłuszczaki. Innym guzem o charakterystycznej echostrukturze jest włókniak elastyczny. Interesująca zmiana z punktu widzenia klinicznego to włókniakowatość desmoidalna, która jest uważana za zmianę łagodną i wykazuje miejscową agresywność oraz nawroty po usunięciu operacyjnym. Ultrasonografia stanowi optymalną metodę monitorowania różnych rodzajów biopsji zmian patologicznych w ścianie klatki piersiowej. Na podstawie własnych doświadczeń i danych z piśmiennictwa metodę tę należy uznać za wstępne opracowanie diagnostyczne pacjentów z guzami w takiej lokalizacji. Artykuł w wersji polskojęzycznej jest dostępny na stronie http://jultrason.pl/index.php/wydawnictwa/volume-17-no-71

19

Chest wall – underappreciated structure in sonography. Part I: Examination methodology and ultrasound anatomy

52%

Smereczyński A., Kołaczyk K., Bernatowicz E.

|

issue 70

197-205

EN

Chest wall ultrasound has been awarded little interest in the literature, with chest wall anatomy described only in limited extent. The objective of this study has been to discuss the methodology of chest wall ultrasound and the sonographic anatomy of the region to facilitate professional evaluation of this complex structure. The primarily used transducer is a 7–12 MHz linear one. A 3–5 MHz convex (curvilinear) transducer may also be helpful, especially in obese and very muscular patients. Doppler and panoramic imaging options are essential. The indications for chest wall ultrasound include localized pain or lesions found or suspected on imaging with other modalities (conventional radiography, CT, MR or scintigraphy). The investigated pathological condition should be scanned in at least two planes. Sometimes, evaluation during deep breathing permits identification of pathological mobility (e.g. in rib or sternum fractures, slipping rib syndrome). Several structures, closely associated with each other, need to be considered in the evaluation of the chest wall. The skin, which forms a hyperechoic covering, requires a high frequency transducer (20–45 MHz). The subcutaneous fat is characterized by clusters of hypoechoic lobules. Chest muscles have a very complex structure, but their appearance on ultrasound does not differ from the images of muscles located in other anatomical regions. As far as cartilaginous and bony structures of the chest are concerned, the differences in the anatomy of the ribs, sternum, scapula and sternoclavicular joints have been discussed. The rich vascular network which is only fragmentarily accessible for ultrasound assessment has been briefly discussed. A comprehensive evaluation of the chest wall should include the axillary, supraclavicular, apical and parasternal lymph nodes. Their examination requires the use of elastography and contrast-enhanced ultrasound.

PL

Ultrasonografia ściany klatki piersiowej nie znalazła większego zainteresowania w piśmiennictwie, również jej anatomia została opisana w ograniczonym zakresie. Celem pracy jest przedstawienie metodyki badania i anatomii ultrasonograficznej ściany klatki piersiowej, których znajomość pozwoli na profesjonalną ocenę tej złożonej struktury. Za podstawowe narzędzie należy uznać głowicę liniową o częstotliwości 7–12 MHz; niekiedy jest przydatna głowica konweksowa 3–6 MHz – głównie u osób otyłych i silnie umięśnionych. W wyposażeniu aparatu nie może zabraknąć opcji dopplerowskich i obrazowania panoramicznego. Wskazanie do tego badania stanowią zlokalizowany ból lub zmiany wykazane bądź podejrzewane w innych technikach obrazowych (badanie rentgenowskie, tomografii komputerowej, rezonansu magnetycznego, scyntygrafia). Wykrytą nieprawidłowość należy ocenić co najmniej w dwóch płaszczyznach. Niekiedy obserwacja przy głębokich oddechach pozwala uchwycić istnienie patologicznej ruchomości (w złamaniach żeber, mostka, w zespole ślizgających się żeber). W ocenie budowy ściany klatki piersiowej należy uwzględnić kilka ściśle ze sobą powiązanych struktur. Skóra, tworząca hiperechogeniczną powłokę, wymaga użycia głowicy wysokiej częstotliwości (20–45 MHz). Warstwa tłuszczu podskórnego charakteryzuje się skupiskiem hipoechogenicznych zrazów. Budowa mięśni ściany klatki piersiowej jest bardzo złożona, ale ich ultrasonograficzny wygląd nie odbiega od obrazów mięśni szkieletowych położonych w innych okolicach ciała. W zakresie chrzęstno-kostnego rusztowania klatki piersiowej omówiono różnice w budowie żeber, mostka, łopatki i stawów mostkowo-obojczykowych. Wspomniano również o bogatym unaczynieniu ściany klatki piersiowej, które ultrasonograficznie jest dostępne tylko fragmentarycznie. W ocenie nie można pominąć węzłów chłonnych w dołach pachowych, nadobojczykowych, podobojczykowych i przy naczyniach piersiowych wewnętrznych, w których przypadku zastosowanie znalazły elastografia i ultrasonografia wzmocniona kontrastem. Artykuł w wersji polskojęzycznej jest dostępny na stronie http://jultrason.pl/index.php/wydawnictwa/volume-17-no-70

20

Mesenteric changes in an ultrasound examination can facilitate the diagnosis of neuroendocrine tumors of the small intestine

52%

Smereczyński A., Starzyńska T., Kołaczyk K.

|

issue 62

274-282

EN

Neuroendocrine tumors make up an interesting pathology of a variable clinical picture, prognosis, localization, endocrine activity and degree of malignancy. Aim: The aim of this paper is to assess whether ultrasonography can be helpful in diagnosing neuroendocrine tumors in the small intestine by analyzing changes in the mesentery. Material and methods: From 1996 to 2013, we encountered 17 patients (9 women and 8 men at the mean age of 57) with a neuroendocrine tumor in the small intestine. The diagnosis was confirmed in all patients by pathomorphological examinations. All retrospectively analyzed patients (n =17) had an abdominal US examination conducted in accordance with the previously mentioned protocol. Results: Primary neuroendocrine tumors were visualized ultrasonography in 13 of 17 patients (76.5%). In the remaining 4 patients, tumors in the small bowel were diagnosed in CT enteroclysis (n = 3) and conventional enteroclysis (n = 1). Somatostatin receptor scintigraphy and CT enteroclysis supplemented the ultrasound result by providing information about the stage of the disease in 7 cases. In most of the 17 patients with a neuroendocrine tumor diagnosed by ultrasound (n = 11, 64.7%), changes in the mesentery were prevailing pathological signs that raised suspicion and, consequently, helped localize the primary lesion. The hypoechoic mesenteric lymph nodes were the greatest (9–18 mm), well-circumscribed, and the largest of them showed signs of vascularization. The size of hypoechoic lesions in the mesentery ranged from 25 to 53 mm. These lesions showed moderate blood flow. All of them were single, usually poorly circumscribed; two lesions showed slight calcifications. Conclusions: In an abdominal US examination, 2/3 of patients with neuroendocrine tumors in the small bowel manifest secondary lesions in the mesentery which are easier to visualize than the primary focus. 30% of them are manifested as hypoechoic masses. The detection of such lesions should prompt the search for the primary focus in the small intestine.

PL

Nowotwory neuroendokrynne to ciekawy dział patologii o zróżnicowanym obrazie klinicznym, rokowaniu, umiejscowieniu, czynności wydzielniczej i stopniu złośliwości. Cel pracy: Celem pracy jest ocena możliwości diagnostyki nowotworów neuroendokrynnych jelita cienkiego przy użyciu ultrasonografii poprzez identyfikację zmian w krezce. Materiał i metoda: W okresie od 1996 do 2013 roku zgromadzono 17 chorych (9 kobiet i 8 mężczyzn w średnim wieku 57 lat) z nowotworem neuroendokrynnym w jelicie cienkim. U wszystkich pacjentów potwierdzono rozpoznanie nowotworu neuroendokrynnego na podstawie badań patomorfologicznych. Wszystkie objęte retrospektywną analizą osoby (n = 17) miały wykonane badanie USG jamy brzusznej według protokołu opisanego wcześniej. Wyniki: W badaniu ultrasonograficznym udało się uwidocznić pierwotny nowotwór neuroendokrynny u 13 z 17 chorych (76,5%). U pozostałych 4 osób guz zlokalizowany w jelicie cienkim został rozpoznany na podstawie enteroklizy TK (n = 3) i enteroklizy klasycznej (n = 1). Somatostatynowa scyntygrafia receptorowa i enterokliza TK dostarczyły dodatkowych informacji co do stopnia zaawansowania procesu chorobowego w stosunku do wyników badania USG w 7 przypadkach. Wśród 17 chorych z rozpoznanym ultrasonograficznie nowotworem neuroendokrynnym jelita cienkiego u większości (n = 11, 64,7%) zmiany w krezce jelita były dominującym objawem patologicznym, który pozwolił podejrzewać, a następnie zlokalizować zmianę pierwotną. Hipoechogeniczne węzły chłonne krezkowe miały największe wymiary (9–18 mm), były dobrze odgraniczone, a większe z nich wykazywały unaczynienie. Wielkość hipoechogenicznej masy w krezce wahała się od 25 do 53 mm. Zmiany tego typu wykazywały umiarkowane unaczynienie. Wszystkie były pojedyncze, przeważnie nieostro odgraniczone, a w dwóch zmianach obecne były niewielkie zwapnienia. Wnioski: W badaniu USG przezbrzusznym u 2/3 chorych z guzem neuroendokrynnym w jelicie cienkim występują wtórne zmiany w krezce, które są łatwiejsze do zobrazowania niż samo ognisko pierwotne. W 30% manifestują się jako masy hipoechogeniczne. Wykrycie takich zmian powinno skłonić do poszukiwania ogniska pierwotnego w jelicie cienkim.

Refine search results

Cartilaginous compression of the liver – clinical and ultrasonographic aspects

Is it possible to differentiate between pseudopneumoperitoneum and similar pathologies ultrasonographically?

Detailed EFSUM recommendations on the scope of ultrasound assessment in patients with portal hypertension considering the diagnostic reference level

Diagnostyka ultrasonograficzna chorób jelit u dorosłych

Is a fatty pancreas a banal lesion?

Znaczenie ultrasonografii w diagnostyce przepuklin powłok brzusznych

Pitfalls in ultrasound imaging of the stomach and the intestines

Czy odma otrzewnowa to terra ignota w ultrasonografii?

Diagnostyka ultrasonograficzna chorób jelit u dorosłych

Chest wall – underappreciated structure in sonography. Part II: Non-cancerous lesions

Rola ultrasonografii w ocenie powikłań po laparoskopowym usunięciu pęcherzyka żółciowego

Ultrasonografia wybranych chorób jelita cienkiego

Intra-abdominal fat. Part II: Non-cancerous lesions of the adipose tissue localized beyond organs

Odczyny tkankowe powłok brzusznych na szwy chirurgiczne w badaniu ultrasonograficznym

Intra-abdominal fat. Part III. Neoplasms lesions of the adipose tissue

Difficulties in differentiating the nature of ascites based on ultrasound imaging

Intra-abdominal fat. Part I. The images of the adipose tissue localized beyond organs

Chest wall – a structure underestimated in ultrasonography. Part III: Neoplastic lesions

Chest wall – underappreciated structure in sonography. Part I: Examination methodology and ultrasound anatomy

Mesenteric changes in an ultrasound examination can facilitate the diagnosis of neuroendocrine tumors of the small intestine