Large vessel vasculitis that include giant cell arteritis (GCA) and Takayasu arteritis (TAK), combine autoimmune and autoinflammatory components to a degree that depends on acquired or innate immune response involvement. In GCA, both components may occur together, independently or sequentially. Polymyalgia rheumatica is a part of GCA-disease spectrum mainly associated with innate immune response hyperactivity. It is sometimes considered to be a form of “vasculitis sine vasculitis”. In TAK there are three-phases of the disease traditionally described: from non-specific inflammatory reaction to lymphocytic infiltration of arterial walls leading to their destruction. This article outlines the basics of pathogenesis of large vessel vasculitis, highlighting the links between acquired and innate immunity responsible for the heterogeneous clinical picture of these diseases. It also presents practical clinical implications of understanding pathogenesis.
PL
Zapalenia dużych naczyń, czyli olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic (GCA) i choroba Takayasu (TAK), łączą komponenty autoimmunologiczne i autozapalne w stopniu zależnym od przewagi nabytej lub wrodzonej odpowiedzi immunologicznej. W GCA obie składowe mogą występować łącznie, samodzielnie lub też sekwencyjnie. Polimialgia reumatyczna jest chorobą ze spektrum GCA związaną z nadmierną aktywnością głównie odpowiedzi wrodzonej. Bywa ona uważana za formę „vasculitis sine vasculitis”. W TAK tradycyjnie wymienia się składowe trójfazowego przebiegu choroby: od niespecyficznej reakcji zapalnej do limfocytowych nacieków ściany tętnic prowadzących do ich uszkodzenia. Artykuł przybliża podstawy patogenezy zapaleń du- żych naczyń, podkreślając połączenia między komponentami odporności nabytej i wrodzonej, odpowiedzialne za niejednorodny obraz kliniczny tych chorób. Przedstawia także praktyczne wnioski kliniczne płynące ze zrozumienia patogenezy
The aim of this research study is to summarize the notion of preference and selection, which are considered to be the key element of sports training, whatever the discipline. This review provides a theoretical study on the subject. The introduction section deals with the abovementioned terminology, whereas the main paragraph predominantly discusses the process of preference and selection in swimming. Pre-school period (6-7 years of age) is the most significant for swimming selection. Such selection should be led by adequately qualified trainers with long-standing experience in professional training of young swimmers. Young swimming candidates should be characterized by higher-level motor skills, which in turn affect the time/efficiency of acquiring new swimming techniques and sport level. In selection process, it is advised/important to utilize tests which predominantly determine the level of specific motor skills such as: speed, strength, agility, motor coordination, suppleness, and so-called 'water feeling'. The above mentioned motor skills play an important role in sport training and sport performance. During selection process, sports team trainers should pay special attention to child's body posture and its length parameters, specifically body's height, length of upper and lower extremities, length of hands and feet, width parameters of the shoulders and chest. First Grade school swimming classes enrollment is also a crucial factor in identifying sport talents. The selection process should be transparent, have clear health, somatic, as well as motoric requirements, which then affect the pace and effectiveness of acquiring swimming skills and sport level.
Nutritional education is an important component of the treatment of overweight and obesity, being often supplement for weight loss diet or medication. Properly selected and implemented the method of education should serve as a mobilizing and amplifying factor, so that you will be willing to modify your lifestyle. The main objective is to provide nutrition education to and preserve the right attitudes habits. Considering the problem of nutrition education for families obese, remember that form of communication of knowledge about nutrition, aimed at children and their parents/guardians cannot be the same. This is due to differences in the understanding and assimilation of information between adults and children. Even so, keep in mind that the family is a community whose members are linked to each other and are mutually influence each other. Therefore, you can not ignore an education that will encourage joint activities the whole family. Changing eating habits must be for the whole family, as the parents through their views, preferences and behaviours shape the beliefs, preferences, and behaviour of children. Even if one person in the family is slim, should adapt to the new rules for the sake of their loved ones. Their mutual motivation may be the key to success. Changing lifestyle is also associated with an increase in physical activity, which is an essential component of the treatment of obese patients. The increase in physical activity can effectively shorten the duration of treatment and contribute to better his effects.
PL
Edukacja żywieniowa stanowi ważny element terapii osób z nadwagą i otyłością, będąc niejednokrotnie dopełnieniem dla diety redukcyjnej czy farmakoterapii. Prawidłowo dobrana i realizowana metoda szkolenia powinna spełniać funkcję czynnika mobilizującego i wzmacniającego, dzięki któremu pacjent będzie chętniej modyfikował swój styl życia. Głównym celem edukacji dotyczącej diety jest przekazanie i utrwalenie właściwych postaw żywieniowych, przy czym forma przekazu wiedzy na temat odżywiania skierowana do dzieci nie może być taka sama jak przeznaczona dla ich rodziców/opiekunów. Związane jest to z różnicami w rozumieniu i przyswajaniu informacji pomiędzy osobami dorosłymi i dziećmi. Mimo to trzeba pamiętać, że rodzina jest społecznością, której członkowie są ze sobą bardzo związani i mają na siebie duży wpływ – nie można zatem pominąć edukacji, która będzie zachęcała całą rodzinę do wspólnych działań. Zmiana nawyków żywieniowych musi dotyczyć wszystkich członków rodziny, gdyż to rodzice poprzez swoje poglądy, preferencje i zachowania kształtują poglądy, preferencje i zachowania dzieci. Również osoba szczupła powinna dostosować się do nowych zasad dla dobra swoich bliskich. Wzajemna motywacja może być kluczem do sukcesu. Zmiana stylu życia wiąże się też ze zwiększeniem aktywności fizycznej, która jest nieodzownym elementem terapii pacjentów otyłych. Wzrost aktywności ruchowej może skutecznie skrócić czas leczenia oraz przyczynić się do jego lepszych efektów.
According to the established medical knowledge, the atheromatous lesions occur in the arteries of large and medium diameter. Their presence in the aorta, arteries of extremities as well as extracerebral and coronal arteries is clinically relevant. The evolution of atherosclerotic plaques probably starts in the prenatal development, what may be proved by the presence of the fatty streaks in endothelium of coronal arteries in some newborns. Then it evolves through lipid accumulation, media inflammatory response, vasa vasorum proliferation, fibrination and calcification of plaques. Researches proved that the matter of atherosclerosis is exaggerated inflammatory proliferative reaction to the arterial wall damage. The oxidative stress phenomenon and infections with common pathogens play an undoubtful role in this process. Ultimately the direct damage is an effect of immune response cells infiltration and secretion of cytokines and proinflammatory factors. Among the cells of immune system responsible for formation and development of atheromatous plaque are considered: macrophages, dendritic cells, T and B lymphocytes, monocytes. Attention was also paid to the inflammatory mediators and growth factors. Scientist are interested in unstable atherosclerotic plaque and accompanying inflammatory process within the artery wall for a long time. Meanwhile, there are conducted researches on inflammation markers underlying the destabilisation of plaques. Revealing the role of these cells in evolution of atherosclerosis would enable more complex understanding of the mechanism of lesions development. Then it would facilitate an introduction of the new and upgraded methods of treatment and prevention. Also the progress of imaging examinations is meaningful for diagnostics and treatment. It is contributory to the choice of therapeutic strategy and assessment of surgical intervention urgency. In the clinical practice there are recognized standards of imaging the morphology of atheromatous plaque. Development of diagnostics aims the indirect assessment of possible dynamics of lesions progression. Targeting the complex plaque analysis is based on excellence of established standards such as ultrasound examination or computed tomography.
PL
Według powszechnej wiedzy medycznej zmiany miażdżycowe dotyczą naczyń tętniczych dużego i średniego kalibru. Kluczowe kliniczne znaczenie ma ich powstawanie w aorcie i tętnicach kończyn dolnych, tętnicach domózgowych czy tętnicach wieńcowych. Ewolucja zmian miażdżycowych rozpoczyna się prawdopodobnie już w życiu płodowym, czego dowodem może być istnienie u niektórych noworodków pasm tłuszczowych (fatty streaks) w śródbłonku naczyń wieńcowych. Obejmuje ona kolejno etapy gromadzenia lipidów, odpowiedź immunologiczną błony środkowej, proliferację vasa vasorum, włóknienie oraz wapnienie blaszek. Badania naukowe wykazały, iż istotą miażdżycy jest nadmierna zapalno-proliferacyjna odpowiedź na uszkodzenie ściany tętnicy. Niekwestionowaną rolę w tym procesie odgrywają zjawisko stresu oksydacyjnego oraz infekcje powszechnie występującymi patogenami. Jednak bezpośrednie uszkodzenie jest efektem napływu komórek odpowiedzi immunologicznej oraz wydzielanych przez nie czynników zapalnych. Wśród komórek układu immunologicznego zaangażowanych w proces tworzenia i rozwoju blaszki miażdżycowej na szczególną uwagę zasługują m.in. makrofagi, komórki dendrytyczne, limfocyty T i B oraz monocyty. Zwrócono również uwagę na mediatory zapalne i czynniki wzrostu. Od dawna naukowcy zainteresowani są niestabilną blaszką miażdżycową i związanym z nią toczącym się procesem zapalnym w obrębie ściany naczynia. W chwili obecnej trwają poszukiwania markerów zapalnych podłoża destabilizacji blaszek miażdżycowych. Poznanie roli tych komórek w procesach rozwoju miażdżycy w przyszłości pozwoliłoby na szersze oraz dogłębne zrozumienie mechanizmu powstawania blaszek miażdżycowych. To z kolei daje możliwość szybkiego wprowadzenia nowych i udoskonalonych metod leczenia tej choroby lub spowalniania jej rozwoju. Nie bez znaczenia dla diagnostyki i leczenia pozostaje także rozwój badań obrazowych. Umożliwia on przede wszystkim wybór strategii terapeutycznej i ocenę pilności interwencji chirurgicznej. Dotychczas podstawową rolę odgrywały badania określające hemodynamiczną istotność zmian. W praktyce klinicznej funkcjonują ugruntowane standardy obrazowania morfologii blaszki miażdżycowej. Celem diagnostyki jest jednak pośrednie określanie możliwej dynamiki jej zmian. Dąży się do coraz bardziej wnikliwej analizy zmian, doskonaląc takie uznane metody, jak ultrasonografia czy tomografia komputerowa.
Bruch’s membrane thickening, which impairs nutrient and metabolite transport, constitutes the key aspect in the pathogenesis of age-related macular degeneration (AMD). As a result, the deposits (drusen) form between the retinal pigment epithelium (RPE) and Bruch’s membrane, causing degradation of both RPE and photoreceptor cells. It has been shown experimentally that pulse lasers may help decrease drusen size and improve metabolite transport through the Bruch’s membrane. Using a nanosecond pulse laser (2RTTM, Retinal Rejuvenation Therapy), operating at subthreshold energy levels, combines the beneficial laser effect with the prevention of laser-induced inflammation or photoreceptor damage. Below, we present the results of 2RTTM treatment in 610 patients with intermediate AMD, assessed at 3 and 6 months following treatment. The effect of treatment was assessed with Maia microperimetry (macular sensitivity assessment), optical coherence tomography (Spectralis HRA + OCT) as well as visual acuity and colour vision testing. Our findings included: an extreme improvement in macular sensitivity at 3 months following 2RTTM, with a subsequent decrease at 6 months, visual acuity improvements maintained at 6 months, yet without a correlation with OCT and colour vision improvement.
PL
Kluczowym komponentem patogenezy degeneracji plamki związanej z wiekiem (AMD) jest pogrubienie błony Brucha (BM), utrudniające transport składników odżywczych i produktów przemiany materii, co skutkuje pojawieniem się złogów (druzów) pomiędzy nabłonkiem barwnikowym siatkówki (RPE) a BM. Powoduje to degradację RPE i fotoreceptorów. Wykazano doświadczalnie, że lasery impulsowe mogą doprowadzić do zmniejszenia druzów i poprawy transportu produktów przemiany materii przez BM. Użycie impulsowego nanosekundowego lasera (2RTTM, Retinal Rejuvenation Therapy) działającego na poziomie energii podprogowej łączy korzystny efekt lasera bez równoczesnej indukcji zapalenia i bez uszkodzenia fotoreceptorów. W pracy przedstawiono wyniki terapii laserem 2RTTM u 610 chorych z pośrednią postacią AMD i ocenę skutków tej terapii po 3 i 6 miesiącach od jej zastosowania. Skutki terapii badano za pomocą oceny czułości siatkówki w plamce (mikroperymetr Maia), stanu siatkówki przy użyciu optycznej koherentnej tomografii (Spectralis HRA+OCT) oraz oceny ostrości wzroku i widzenia barwnego. Stwierdzono: wybitną poprawę wrażliwości plamki na światło po 3 miesiącach od zastosowania terapii 2RTTM, mniejszą zaś po 6 miesiącach, poprawę ostrości wzroku utrwaloną po 6 miesiącach, bez wyraźnej równoległości z obrazem OCT i widzeniem barw.
Introduction: Obesity may be a risk factor for mineralisation and bone structure disorders, contrary to a common belief in its protective effects on bone tissue. Aim: The aim of the study was to assess the relationship between selected risk factors and obesity indicators and bone mass in obese children. Material and methods: The study included 80 children aged between 7 and 10 years with excessive body weight (60 obese and 20 overweight); the reference group included 37 children with body weight appropriate for height. All patients underwent physical examination with anthropometric measurements. Parents were asked to complete a questionnaire. The average daily intake of selected nutrients was analysed using Dieta 2 software package. Densitometry (dual-energy X-ray absorptiometry, DXA) was performed in all children to evaluate bone mass. Results: Obese and overweight children had statistically significantly higher total body BMD and total body BMD Z-score compared to control group. Most DXA parameters (except from volumetric bone mineral density) were positively correlated with body weight, height and waist circumference. A significant positive correlation was found between physical activity and total body BMD. There was a negative correlation between the average daily intake of proteins, carbohydrates, magnesium and phosphorus in obese children and most DXA parameters (p < 0.05). Conclusions: Bone mass in obese children is positively affected by somatic features (body weight, height, waist circumference and body composition) and physical activity, and negatively affected by increased intake of proteins, carbohydrates, phosphorus and magnesium. The calculated volumetric mineral bone density may reflect the actual bone mineral density and prevent DXA overestimation in obese children.
PL
Wstęp: Otyłość, wbrew powszechnej opinii o jej ochronnym działaniu na tkankę kostną, może stanowić czynnik ryzyka zaburzeń mineralizacji i struktury kości. Cel pracy: Celem pracy była ocena zależności między wybranymi czynnikami ryzyka i wskaźnikami otyłości a masą kostną dzieci otyłych. Materiał i metody: Badaniami objęto 80 dzieci w wieku 7–10 lat z nadmierną masą ciała (60 z otyłością, 20 z nadwagą); grupę porównawczą stanowiło 37 dzieci z masą ciała odpowiednią do wysokości. U wszystkich pacjentów przeprowadzono badanie lekarskie z pomiarami antropometrycznymi, rodzice badanych dzieci wypełniali kwestionariusz ankietowy. Średnie dobowe spożycie wybranych składników odżywczych analizowano, wykorzystując program komputerowy Dieta 2. U każdego dziecka oceniono masę kostną metodą densytometryczną (badanie densytometryczne metodą absorpcjometrii podwójnej energii promieniowania X – DXA). Wyniki: Dzieci z nadwagą i otyłością cechowały się istotnie statystycznie wyższymi wartościami BMD Total Body i BMD Total Body Z-score w odniesieniu do grupy porównawczej. Większość parametrów DXA (poza objętościową – wolumetryczną – gęstością mineralną kości) pozostawała w dodatniej korelacji z masą ciała, wysokością, obwodem talii. Zaobserwowano istotną dodatnią korelację między aktywnością fizyczną a BMD Total Body. Średnie dzienne spożycie białka, węglowodanów, magnezu i fosforu przez dzieci otyłe korelowało ujemnie (p < 0,05) z większością parametrów DXA. Wnioski: Na stan masy kostnej dzieci otyłych korzystny wpływ wywierają cechy somatyczne (masa ciała, wysokość, obwód talii i skład ciała) oraz aktywność fizyczna, natomiast nadmierne spożycie białka, węglowodanów, fosforu i magnezu oddziałuje na nią negatywnie. Wyliczona objętościowa (wolumetryczna) gęstość mineralna kości może odzwierciedlać rzeczywistą gęstość mineralną kości i zapobiegać przeszacowaniu wyniku pomiaru DXA u dzieci otyłych.
Introduction. The fluorine content in food depends on the presence of its compounds in water, soil and air. Owing to the high activity of the fluoride ion and its significant affinity to divalent metals, which are co-factors of many enzymes, changes in the activity of these enzymes may take place, resulting, among other things, in ATP concentration changes and free radical generation. The aim of this work was to assess the effects of length of exposure and fluorine concentration on culture growth, fibroblast energy homeostasis and the production of nitric oxide. Material and methods. The research was conducted on fibroblasts isolated by means of mouse skin tissue explants from the tail and abdomen, BALB/c strain. The culture was bred with added sodium fluoride of final concentration of: 0.03 mmol/l; 0.06 mmol/l and 0.12 mmol/l. The culture growth time was: 1, 3 and 6 days. The culture growth indicator (N/N0) was determined, as well as the ATP concentration and the amount of nitric oxide(II) released into the medium. The results obtained were calculated for 12106 cells. Results. The highest values of the growth indicator, ATP concentration and nitric oxide were found in control cultures. The results obtained suggest that the presence of fluoride ions inhibits fibroblast culture growth, decreases ATP synthesis and lowers nitric oxide(II) production. The changes depend on the concentration of fluoride and the time of cell culture cultivation. Conclusions. Long-term exposure even to low fluoride concentrations disturbs cell homeostasis.
PL
Wstęp. Zawartość fluoru w żywności zależy od obecności jego związków w wodzie, glebie i powietrzu. Duża aktywność jonu fluorkowego i znaczne powinowactwo do metali dwuwartościowych, będących kofaktorami wielu enzymów, może powodować zmiany aktywności tych enzymów skutkujące m.in. zmianami stężenia ATP oraz powstawaniem wolnych rodników w komórce. Celem pracy była ocena wpływu fluoru na wzrost hodowli oraz homeostazę komórek. Materiał i metody. Badania prowadzono na fibroblastach izolowanych metodą eksplantów tkanki ze skóry pobranej z ogona i brzucha myszy, szczepu BALB/c. Fibroblasty hodowano z dodatkiem fluorku sodu o stężeniu końcowym: 0,03 mmol/l; 0,06 mmol/l i 0,12 mmol/l. Czas hodowli wynosił: 1, 3 i 6 dni. Wyznaczano wskaźnik wzrostu hodowli (N/N0) oraz oznaczano stężenia: ATP i uwolnionego do pożywki, tlenku azotu. Wyniki przeliczano na 12106 komórek. Wyniki. Uzyskane wyniki wskazują, że obecność jonów fluorkowych powoduje inhibicję wzrostu hodowli fibroblastów, obniżenie syntezy ATP oraz zmniejszenie wytwarzania tlenku azotu(II). Zmiany są zależne od stężenia fluorku i czasu trwania hodowli. Wnioski. Długotrwała ekspozycja nawet na niskie stężenia fluoru zaburza homeostazę komórek.
The study was aimed at finding out whether at the early school age the effectiveness of executive functions distinguishes children with ADHD from those of the control group. Besides, the aim was to check to what extent the use of diagnostic methods evaluating executive functions in children at the early school age is justified. The analysis comprised cognitive flexibility, sustained attention, interference control and planning ability. Those methods of neuropsychological evaluation were used which are mostly applied to characterize executive functions: Wisconsin Card Sorting Test, interference task based on the Stroop Interference Test, and tests of verbal fluency and Tower of London. The examined group consisted of 50 children aged 7-10: 25 children with hyperactivity of combined type and 25 children of the control group. Each group consisted of 23 boys and 2 girls. The average age in the criterial group was 8 years and 10 months (SD=10 months), whereas in the control group – 8 years and 6 months (SD=11 months). According to the obtained results, children with ADHD at early school age do not exhibit a wide spectrum of executive functions deficits, which is probably associated with immaturity of executive processes in all children of that age. The findings comprised only difficulties in inhibition of response, monitoring of activity, and ability of executive attention to intentional guidance of the mental effort depending on the task’s requirements. In investigations of children with ADHD at early school age the use of neuropsychological tests and trials designed for evaluation of executive functions is justified only in limited degree. They do not significantly distinguish between children with ADHD and children without this disorder, therefore the results may be mainly of descriptive, and not explanatory, value.
PL
Celem badań było ustalenie, czy w młodszym wieku szkolnym efektywność pracy funkcji wykonawczych różni dzieci z ADHD od dzieci z grupy kontrolnej. Istotne było także sprawdzenie, w jakim stopniu uzasadnione jest stosowanie metod diagnostycznych oceniających funkcje wykonawcze wobec dzieci w młodszym wieku szkolnym. Analizowano elastyczność poznawczą, zdolność podtrzymywania nastawienia, podatność na interferencję i zdolność planowania. Zastosowano metody oceny neuropsychologicznej, najczęściej wykorzystywane do charakterystyki funkcji wykonawczych: Test Sortowania Kart z Wisconsin, zadanie interferencji na podstawie testu interferencji Stroopa, zadanie fluencji werbalnej i Test Wieży Londyńskiej. W badaniach wzięło udział 50 dzieci w wieku 7-10 lat, w tym 25 dzieci z nadpobudliwością psychoruchową o typie mieszanym i 25 dzieci z grupy kontrolnej. W każdej grupie było 23 chłopców i 2 dziewczynki. Średni wiek w grupie kryterialnej wynosił 8 lat i 10 miesięcy (SD=10 mies.), a w grupie kontrolnej 8 lat i 6 miesięcy (SD=11 mies.). Zgodnie z uzyskanymi wynikami u dzieci z ADHD w młodszym wieku szkolnym nie obserwuje się szerokiego spektrum deficytów funkcji wykonawczych, co prawdopodobnie wiąże się z niedojrzałością procesów wykonawczych u wszystkich dzieci w tym wieku. Stwierdzono jedynie trudności w hamowaniu reakcji, monitorowaniu czynności i w zdolności uwagi wykonawczej do intencjonalnego kierowania wysiłkiem umysłowym w zależności od wymagań zadania. W badaniach dzieci z ADHD w młodszym wieku szkolnym zastosowanie testów i prób neuropsychologicznych przeznaczonych do oceny funkcji wykonawczych jest uzasadnione jedynie w ograniczonym zakresie. Nie różnicują one istotnie dzieci z ADHD i dzieci bez zaburzenia, zatem wyniki mogą mieć wartość głównie deskryptywną, a nie wyjaśniającą.
Meteorological conditions have an impact on the human body on a permanent basis and lead to numerous of physiological and behavioural reactions. To a large extent, the meteorological conditions have shaped the civilisations, way of life, architecture and art. Nowadays, where dynamic changes of climate and frequent and violent weather anomalies are observed, the meteorological conditions are becoming a factor which directly influence the quality of life and which are often hazardous to the human health. In this range, heat and cold waves which cause a rapid increase in mortality are of the significant importance. Large diurnal changes in atmospheric pressure which lead to a worse well-being and tendency to aggression or weakened concentration are also significant. Due to more frequent weather anomalies, more and more people is exposed to the weather’s effects and elderly people constitute the most endangered group. In this regard, it is crucial to create an early warning system for unfavourable meteorological conditions altogether with providing a thorough information regarding the way of an effective protection against their influence. The mechanism of the impact of high and low temperatures to the human body has been presented in the thesis, including the life-threatening condition. A description of health effects of the influence of significant changes of the diurnal atmospheric pressure has been also provided.
PL
Warunki meteorologiczne oddziałują na organizm człowieka w sposób ciągły, prowadząc do szeregu reakcji fizjologicznych i behawioralnych. W dużej mierze to właśnie warunki meteorologiczne kształtowały cywilizacje, sposób ich życia, architekturę i sztukę. W dzisiejszych czasach, w których obserwowane są dynamiczne zmiany klimatu oraz częste i gwałtowne anomalie pogodowe, warunki meteorologiczne stają się czynnikiem bezpośrednio wpływającym na jakość życia, a niejednokrotnie zagrażają zdrowiu człowieka. W tym zakresie szczególnego znaczenia nabierają fale upałów i chłodu, których efektem jest gwałtowny wzrost umieralności. Duże znaczenie mają również znaczne między dobowe zmiany ciśnienia atmosferycznego, które prowadzą do gorszego samopoczucia oraz skłonności do zachowań agresywnych lub osłabienia zdolności koncentracji. Z powodu coraz częściej pojawiających się powyższych anomalii pogodowych coraz liczniejsza grupa ludzi jest narażona na skutki ich oddziaływania, szczególnie wrażliwą grupą są osoby w podeszłym wieku. Istotne z tego względu jest stworzenie systemu wczesnego ostrzegania przed niekorzystnymi warunkami meteorologicznymi wraz z przekazaniem rzetelnej informacji jak skutecznie zabezpieczyć się przed ich wpływem. W pracy przedstawiono mechanizm oddziaływania na organizm człowieka wysokich i niskich temperatur, aż do stanu bezpośrednio zagrażających życiu. Dokonano również opisu skutków zdrowotnych wpływu znacznych zmian między dobowego ciśnienia atmosferycznego.
Introduction. The presence or absence of tricuspid regurgitation (called also tricuspid insufficiency) can be used to calculate the specific risk for chromosomal defects occurrence. It has been shown that tricuspid regurgitation is independent of the concentration of free ß-hCG and PAPP-A risk factor for trisomy of 21, 13 and 18 pairs of chromosomes. Aim of the study. Analysis of the fate of fetuses with tricuspid regurgitation diagnosed during ultrasound at 11 to 13 + 6 weeks of gestation Material and methods. 788 pregnant women were examined at an average age of 36.9 years (range 20-48 years), of whom 748 women were in the single pregnancies and 40 women in multiple pregnancies. To further analyzes only the pregnant in single pregnancies were included. The study was conducted with use of Logiq 7 ultrasound machine, ransabdominal probe 3,5mHz and vaginal probe 7MHz. In any case beyond the nuchal translucency easurement and tricuspid valve flow, the presence or absence of the nasal bone, the flow in the venous duct and the anatomy of the fetus were assessed. Results. Tricuspid regurgitation was found in 22 fetuses (2.8%). Increased risk of aneuploidy based on ultrasound and ß-hCG and PAPP-A determination was found in 17 (77.3%) women. The most common chromosomal defect in examined material was trisomy 21, it accounted for three-quarters of all cases. Ultrasound examination carried out in the first and second trimester (16-20 weeks of pregnancy) revealed a heart defect in 10 fetuses (45.4%). Conclusions. Tricuspid regurgitation was rarely diagnosed and was associated with an abnormal nuchal translucency values and was the first symptom of heart defects in the fetus. Isolated tricuspid regurgitation was accompanied by the correct karyotype. The most common genetic syndrome coexisting with tricuspid regurgitation was trisomy 21.
PL
Wstęp. Obecność lub brak niedomykalności zastawki trójdzielnej może być wykorzystana do obliczenia specyficznego ryzyka wystąpienia wad chromosomalnych. Wykazano, że niedomykalności zastawki trójdzielnej jest niezależnym od stężenia wolnego ß-hCG i PAPP-A czynnikiem ryzyka wystąpienia trisomii 21, 13 i 18 pary chromosomów. Cel pracy. Analiza losów płodów z rozpoznaną w czasie badania ultrasonograficznego między 11 a 13+6 tygodniem trwania ciąży niedomykalnością zastawki trójdzielnej. Materiał i metody. Przebadano 788 kobiet ciężarnych o średniej wieku 36,9 lat (zakres 20-48 lat), w tym 748 kobiet w ciążach pojedynczych i 40 kobiet w ciążach mnogich. Do dalszych analiz uwzględniono tylko ciężarne w ciążach pojedynczych. Badania prowadzono aparatem Logiq 7 sondą przezbrzuszną 3,5mHz i dopochwową 7mHz. W każdym przypadku poza pomiarem przezierności karkowej i przepływu na zastawce trójdzielnej oceniano obecność lub brak kości nosowej, przepływ w przewodzie żylnym i anatomią płodu. Wyniki. Niedomykalność zastawki trójdzielnej stwierdzono u 22 płodów (2,8%). Podwyższone ryzyko wystąpienia aneuploidii w oparciu o badanie ultrasonograficzne i oznaczenia ß-hCG i PAPP-A stwierdzono u 17 (77,3%) kobiet. Najczęstszą wadą chromosomalną w badanym materiale była trisomia 21, stanowiła trzy czwarte przypadków. Badanie ultrasonograficzne przeprowadzone w I i II trymestrze (16-20 tydzień ciąży) ujawniło wadę serca u 10 płodów (45,4%). Wnioski. Niedomykalność zastawki trójdzielnej była rzadko diagnozowana i wiązała się z nieprawidłową wartością przezierności karkowej oraz była pierwszym objawem wady serca u płodu. Izolowanej niedomykalności zastawki trójdzielnej towarzyszył prawidłowy kariotyp. Najczęstszym zespołem genetycznym współistniejącym z niedomykalnością zastawki trójdzielnej była trisomia 21.
Ethmoid sinuses are one of the first formed of all the paranasal sinuses, therefore they are most frequently affected by inflammation when it comes to children. The diagnosis of acute ethmoiditis is based mainly on clinical presentation. Due to the specific anatomical conditions of the ethmoid sinuses, inflammation is spreading fast onto the orbital structures and the surrounding tissues. It is estimated that in approximately 91% of cases, orbital cellulitis is related to sinusitis. This work aims at drawing attention to the importance of early diagnosis and appropriate treatment of a common illness that is acute rhinosinusitis. The presentedcase report discusses the course of the disease in a 6-year-old boy who additionally developed orbital cellulitis – a rare complication that concerns approximately 0.5–3.9% of all cases. We can distinguish two types of orbital complications: preseptal cellulitis (anterior to the orbital septum) and posterior to the orbital septum ex. orbital cellulitis (inside the septum). The first group contains inflammatory eyelid oedema, relatively mild and most frequently observed, characterized by favourable prognosis. The complications belonging to the second group are decidedly less frequent and more serious. These are: orbital cellulitis, subperiosteal abscess, orbital abscess and cavernous sinus thrombosis. What helps to differentiate between the two groups are proptosis, eye movement disorder and decreased visual acuity. The systemic treatment consists in the parenteral administration of broad spectrum antibiotics. Despite available modern treatment options one should not forget the fact that late intervention may lead to septic complications such as meningitis, cavernous sinus thrombosis or osteomyelitis. Moreover, discontinuation of treatment may cause permanent, but very rare sequelae including loss of vision and glaucoma. Therefore, acute ethmoiditis is to be treated as a paediatric and rhinological emergency condition.
PL
Spośród wszystkich zatok obocznych nosa najwcześniej rozwijają się zatoki sitowe i to one są najczęściej objęte procesem zapalnym u dzieci. Rozpoznanie ethmoiditis acuta opiera się na obrazie klinicznym i wywiadzie. Ze względu na szczególne warunki anatomiczne komórek sitowia proces zapalny szybko szerzy się na struktury oczodołów oraz tkanki otaczające. Szacunkowo za około 91% przypadków zapaleń tkanek miękkich oczodołu odpowiada zapalenie zatok. W pracy pragniemy zwrócić uwagę na konieczność wczesnego diagnozowania i odpowiedniego leczenia ostrego zapalenia jam nosa i zatok przynosowych. Przedstawiamy opis przebiegu choroby u 6-letniego chłopca, u którego rozwinęło się rzadkie powikłanie w postaci zajęcia procesem zapalnym oczodołów, dotyczące około 0,5–3,9% przypadków. Wyróżniamy dwa typy powikłań oczodołowych: przedprzegrodowe i zaprzegrodowe. Do pierwszej grupy należy stosunkowo łagodny i najczęściej obserwowany zapalny obrzęk powiek, cechujący się pomyślnym rokowaniem. Powikłania zaklasyfikowane do drugiej grupy, czyli obejmujące przegrodę oczodołową, są zdecydowanie rzadziej spotykane i poważniejsze. Należą do nich: zapalenie tkanek miękkich, ropień podokostnowy i ropień oczodołu oraz zakrzepowe zapalenie zatoki jamistej mózgu. Wytrzeszcz, zaburzenia ruchomości gałki ocznej oraz osłabienie ostrości wzroku pozwalają na zróżnicowanie obu grup. Leczenie ogólne polega na parenteralnym podawaniu antybiotyków o szerokim spektrum działania. Nawet przy współczesnych możliwościach leczniczych nie należy zapominać, że opóźnienie wdrożenia leczenia może doprowadzić do powikłań septycznych, takich jak zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych oraz zakrzepowe zapalenie zatoki jamistej mózgu, a także zapaleń szpiku i kości. Obserwowano również trwałe następstwa zaniechania leczenia pod postacią utraty wzroku lub jaskry. Z tego względu ostre zapalenie zatok sitowych musi być traktowane jako naglący stan pediatryczny i rynologiczny.
Chronic neuropathic pain is a serious in medicine, primarily due to a significant degree of intensity of pain and resistance to traditional treatment, which affects the functioning of the physical, psychological, human’s social function and creates his quality of life. The purpose of the work was to the relationship between pain perception and the assessment of the situation of people sick with neuropathic pain and the chronic of back pain, under of the stationary care. Hundred-sixty patients with chronic pain, the study comprised patients of both sexes, and their age range from 25-85 years. Tested patients were divided into two groups. The first group of BN (n=100), included patients with pain syndrome, such as: cranial neuralgia symptoms, peripheral neuropathies, complex regional pain syndrome. The second research group (PBK), included patients with chronic pain of back, the number to 60. The intensity of the pain has been collected employing following instruments: Numeric scale (NRS-Numeric Rating Scale), Verbal scale (VRS-Verbal Rating Scale). However, the quality of life and individual domains were assessed using the scale of the WHOQOL-BREF. Analysis of the harvested material of its own, has confirmed the impact of chronic pain on the quality of life of hospitalized patients. Assessment of the intensity of the pain has diminished in both treated groups, after a week of therapy. However, in assessing the overall perception of the health, quality of life and its various dimensions observed difference between groups of patients and the various stages of the test. Own research, confirms the equivalence of psychosocial factors in modulation level of pain and quality of life.
PL
Ból neuropatyczny stanowi poważny problem w medycynie, przede wszystkim ze względu na znaczny stopień natężenia oraz oporność na tradycyjne leczenie; co wpływa na funkcjonowanie fizyczne, psychiczne oraz psychospołeczne człowieka i modyfikuje jego jakość życia. Celem badań było poznanie związku pomiędzy oceną bólu a jakością życia chorych z bólem neuropatycznym oraz z przewlekłym bólem kręgosłupa, objętych opieką stacjonarną. Badaniem objęto 160 chorych z bólem przewlekłym, obojga płci, w przedziale wiekowym od 25 do 85 roku życia. Spośród badanych osób wyodrębniono dwie grupy. Pierwszą grupę BN (n=100) stanowili chorzy z zespołami bólowymi, takimi jak: neuralgia nerwów czaszkowych, neuropatie obwodowe, wieloobjawowe zespoły bólu miejscowego. Do drugiej grupy badawczej (PBK), zakwalifikowano pacjentów z przewlekłym bólem kręgosłupa, w liczbie 60. Do oceny natężenia bólu zastosowano skalę numeryczną (NRS), skalę słowną (VRS). Natomiast, jakość życia oraz jej poszczególne domeny weryfikowano za pomocą skali WHOQOL-BREF. Analiza zebranego materiału, potwierdziła wpływ bólu przewlekłego na jakość życia hospitalizowanych. Ocena natężenia bólu uległa zmniejszeniu, w obu badanych grupach, po tygodniowym leczeniu. Natomiast, w ocenie ogólnej percepcji zdrowia, jakości życia i jej poszczególnych wymiarów zaobserwowano różnicę pomiędzy badanymi grupami oraz poszczególnymi etapami badania. Badania własne potwierdzają równorzędność czynników psychospołecznych modulacji poziomu bólu i jakości życia.
BACKGROUND: The Coronavirus disease-19 (COVID-19) primarily affects respiratory system leading to acute hypoxemic respiratory failure. Invasive mechanical ventilation has been a gold standard in the respiratory therapy of patients with acute respiratory distress syndrome (ARDS). It requires advanced ventilators, qualified intensivists and trained intensive care unit (ICU) staff to manage, which is not readily available and of which there has been a perpetual shortage during the current pandemic. Non-invasive ventilation (NIV) is one of the bridging non-invasive respiratory supports to avoid invasive intubation intended to improve oxygenation and ventilation in severe COVID-19 patients where conventional oxygen therapy fails. CASE: The authors report a series of four cases where prolonged NIV was used under expert supervision in patients with severe COVID-19 disease. CONCLUSIONS: This case series showed that NIV can be prolonged successfully under supervision in severe COVID-19 patients that can avoid intubation and its complications.
PL
WPROWADZENIE: Choroba COVID-19 wpływa przede wszystkim na układ oddechowy, prowadząc do ostrej hipoksemicznej niewydolności oddechowej. Inwazyjna wentylacja mechaniczna jest złotym standardem w terapii oddechowej pacjentów z zespołem ostrej niewydolności oddechowej (ARDS). Wymaga zaawansowanych respiratorów, wykwalifikowanych specjalistów i wyszkolonego personelu oddziału intensywnej terapii (OIT) do zarządzania, który nie jest łatwo dostępny i którego istnieje stały niedobór podczas obecnej pandemii. Wentylacja nieinwazyjna (NIV) jest jedną z pomostowych nieinwazyjnych metod wspomagania układu oddechowego w celu uniknięcia inwazyjnej intubacji dla poprawy natlenienia i wentylacji u pacjentów z ciężkim COVID-19, gdzie konwencjonalna tlenoterapia zawodzi. PRZYPADEK: Autorzy opisują serię czterech przypadków, w których przedłużona NIV była stosowana pod nadzorem ekspertów u pacjentów z ciężką chorobą COVID-19. WNIOSKI: Ta seria przypadków wykazała, że NIV można z powodzeniem przedłużyć pod nadzorem w ciężkich przypadkach pacjentów z COVID-19, którzy mogą uniknąć intubacji i jej powikłań.
Aim: To assess the diagnostic value of the risk of malignancy indices and simple ultrasound- based rules in preoperative differentiation of adnexal masses. Material and methods: Retrospective examination of 87 patients admitted to hospital due to adnexal tumors. The lesions were evaluated on the basis of international ultrasound classification of ovarian tumors and four risk of malignancy indices were calculated based on ultrasound examination, concentration of CA 125 and menopausal status. Results: The patients were aged between 17 and 79, the mean age was 44.5 (standard deviation SD=16.6). Most of the patients (60.91%) were before their menopause. The sensitivity of the simple ultrasound-based rules in the diagnosis of malignancies equaled 64.71% and the specificity constituted 90.00%. A significant statistical difference in the presence of the malignant process was demonstrated in relation to age, menopausal status, CA 125 concentration and analyzed ultrasound score. All indices were characterized by similar sensitivity and specificity. The highest specificity and predictive value of malignant lesions out of the assessed ones was demonstrated by the risk of malignancy index proposed by Yamamoto. The risk of malignancy index according to Jacobs, however, showed the highest predictive value in the case of non-malignant lesions. Conclusions: The multiparametric ultrasound examination may facilitate the selection of patients with adnexal tumors to provide them with an appropriate treatment – observation, laparotomy and laparoscopy. These parameters constitute a simple ambulatory method of determining the character of adnexal masses before recommending appropriate treatment.
PL
Cel: Ocena przydatności diagnostycznej wskaźników ryzyka obecności nowotworu złośliwego i prostych reguł ultrasonograficznych w przedoperacyjnym różnicowaniu guzów przydatków. Materiał i metody: Retrospektywne badanie 87 pacjentek hospitalizowanych z powodu guza przydatków. Dokonano oceny tych zmian według międzynarodowej ultrasonograficznej klasyfikacji guzów jajnika, a następnie obliczono cztery wskaźniki ryzyka obecności nowotworu złośliwego w oparciu o badanie ultrasonograficzne, stężenie markera CA 125 i status menopauzalny. Wyniki: Wiek pacjentek wahał się od 17 do 79 lat, średnio 44,5 roku (odchylenie standardowe SD=16,6 roku). Większość chorych (60,91%) była przed menopauzą. Czułość metody prostych reguł ultrasonograficznych w rozpoznawaniu zmian złośliwych wyniosła 64,71%, a swoistość 90,00%. Wykazano znaczącą różnicę statystyczną obecności procesu złośliwego pod względem wieku, statusu menopauzalnego, stężenia CA 125 i analizowanych punktów ultrasonograficznych. Wszystkie wskaźniki charakteryzowały się podobną czułością diagnostyczną. Wśród nich najlepszą swoistość i wartość predykcji zmian złośliwych wykazywał wskaźnik ryzyka nowotworu złośliwego wg Yamamoto. Z kolei wskaźnik ryzyka nowotworu złośliwego wg Jacobsa cechował się najwyższą wartością predykcji zmian niezłośliwych. Wnioski: Zastosowanie wieloparametrycznego badania ultrasonograficznego może pomóc wyselekcjonować pacjentki z guzami przydatków do odpowiedniego postępowania – obserwacji, laparotomii, laparoskopii. Parametry te stanowią prostą metodę ambulatoryjnego określenia charakteru guzów przydatków przed skierowaniem pacjentek do właściwego leczenia.
This article discusses an extremely signifi cant issue of using ultrasonography in the delivery room. The authors discuss the role of ultrasonography in assessing the course of labor. Although the fi rst reports on this subject appeared approximately 20 years ago, the mass use of such examinations has started only recently(2–4). In some of these reports, the 2D and 3D imaging is compared(3) whereas some of them compare a physical anorectal examination with ultrasound assessment of labor(5,6). Nearly all authors agree that ultrasonography in the delivery room is useful and, currently, the more information is available to the obstetrician, the safer the delivery is both for the mother and child. Each article on the use of ultrasonography in the delivery room is therefore valuable. The authors of this paper preset a concise historical review as well as indications for and practical aspects of US examinations during labor, referring to 30 recent publications. One should hope that this article will resolve any doubts of obstetricians and gynecologists concerning the utility of ultrasonography during labor.
PL
Niniejszy artykuł(1) porusza niezmiernie istotną kwestię wykorzystania badania ultrasonograficznego na sali porodowej. Autorzy omawiają znaczenie badania USG do oceny postępu porodu. Chociaż pierwsze doniesienia na ten temat ukazały się około 20 lat temu, to dopiero w ostatnich kilku latach badania te zaczęły być wykonywane masowo(2–4). Część publikacji na ten temat dotyczy oceny porównawczej opcji 2D i 3D(3); niektóre porównują przedmiotowe badanie proktologiczne z oceną ultrasonograficzną przebiegu porodu(5,6). Prawie wszyscy badacze są zgodni co do celowości wykonywania badania ultrasonograficznego na sali porodowej i obecnie nie ulega już wątpliwości, że im większą liczbą informacji dotyczących przebiegu porodu dysponuje lekarz położnik, tym poród jest bezpieczniejszy dla pacjentki i noworodka. Dlatego też każdy artykuł na temat zastosowania ultrasonografii na sali porodowej jest cenny. Autorzy w zwięzły sposób omówili zarys historyczny, wskazania oraz praktyczny aspekt wykonywania ultrasonografii w trakcie porodu, powołując się na 30 pozycji piśmiennictwa z ostatnich lat. Należy mieć nadzieję, że po przeczytaniu tej pracy większość ginekologów położników nie będzie już miała wątpliwości co do przydatności ultrasonografii na sali porodowej.
Pleomorphic adenoma is the most common benign tumor of the salivary glands occurring mainly in the parotid and submandibular glands. Rarely, its is seen in the minor salivary glands. The paper describes the 47-year-old man diagnosed with a pleomorphic adenoma of the nasal cavity. The course of disease and its treatment are presented. No complications were observed in the case of a postoperative period and during hospitalization.
PL
Gruczolak wielopostaciowy jest najczęstszym łagodnym nowotworem gruczołów ślinowych występującym głównie w śliniance przyusznej i podżuchwowej. Rzadko występuje w małych gruczołach ślinowych. Opisano przypadek 47-letniego mężczyzny z gruczolakiem wielopostaciowym jamy nosa. Przedstawiono przebieg choroby i leczenia. Okres pooperacyjny oraz hospitalizacji bez powikłań.
Selection of optimal treatment modality in a patient with cervical cancer depends on FIGO clinical stage. At stages IB2-IVA, the cornerstone of treatment is radiochemotherapy. As first step, patients undergo irradiation from external fields combined with chemotherapy (cisplatin, 40 mg/m2, QW). Brachytherapy is used as second-line treatment – an essential component thereof – enabling delivery of high dose of radiation to both genital organs and tumor. Quality of this treatment directly correlates with local control of the disease, long-term overall survival and quality of life of patients after completion of therapy. The paper presents current principles of high dose rate (HDR) brachytherapy in cervical cancer patients. Discussed are principles of two-dimensional (2D) planning, used to date in about 50% of brachytherapy centers worldwide, as well as three-dimensional (3D) magnetic resonance (MR)-based planning. As availability of MR in ours and many other oncology centers is limited, a computed tomography-based modification of gynecologic recommendations GIN GEC ESTRO has been suggested. Therapeutic areas are defined: high-risk clinical target volume (HR CTV) and intermediate risk clinical target volume (IR CTV) which may be safely contoured based on clinical exam and CT study, when no MRI is available. Acceptable doses for critical organs are listed. Based on own experience, indications and limitations for use of intraparenchymal (interstitial) and intracavitary applications were developed.
PL
Wybór metody leczenia chorych na raka szyjki macicy jest uzależniony od stopnia zaawansowania, ocenionego według klasyfikacji FIGO (International Federation of Gynecology and Obstetrics). Zasadniczą metodą leczenia chorych na raka szyjki macicy w stopniach zaawansowania IB2-IVA jest radiochemioterapia. W pierwszym etapie przeprowadzane jest napromienianie z pól zewnętrznych wraz z chemioterapią z zastosowaniem cisplatyny w dawce 40 mg/m2, raz w tygodniu. W kolejnym etapie leczenia stosuje się brachyterapię. Brachyterapia jest istotną częścią leczenia, umożliwiającą podanie wysokiej dawki na narząd rodny wraz z guzem, a jakość tego leczenia ma wpływ na kontrolę miejscową nowotworu (LC), przeżycia odległe (OS), jak również na jakość życia chorych po zakończeniu terapii. W pracy przedstawiono zasady obowiązujące współcześnie podczas leczenia brachyterapią o wysokiej mocy dawki (high dose rate brachytherapy, HDR) u chorych na raka szyjki macicy. Opisano zasady planowania w systemie dwuwymiarowym (2D), stosowanym do dzisiaj mniej więcej w połowie ośrodków brachyterapii na świecie, oraz planowania w systemie trójwymiarowym (3D) na podstawie rezonansu magnetycznego (MR). Ponieważ dostępność MR w naszym i wielu ośrodkach onkologicznych jest utrudniona, zaproponowano modyfikację rekomendacji GIN (Gynaecological) GEC ESTRO dla potrzeb planowania, opierając się na tomografii komputerowej. Zdefiniowano obszary terapeutyczne: HR CTV (high-risk clinical target volume), IR CTV (intermediate risk clinical target volume), jakie można bezpiecznie konturować, opierając się na badaniu klinicznym i TK, przy braku MR. Opisano dopuszczalne dawki dla narządów krytycznych. Na podstawie własnych doświadczeń opracowano wskazania i ograniczenia w zastosowaniu aplikacji śródtkankowych i śródjamowych.
Strokes are one of the most common diseases among adults, but they can also occur among children. There are ischaemic strokes resulting from the occlusion of the vessel and haemorrhagic strokes when it comes to rupture of the vessel wall. Causes and risk factors of strokes are different for adults, but up to half of them remain unexplained. The most common cause in this age group are congenital defects of the heart and circulatory system. Other important risk factors include coagulation disorders, acquired heart disease, vascular dysplasia, autoimmune vasculitis and infections, trauma and metabolic disorders. Symptoms of the disease in a paediatric group are often nonspecific, poorly expressed and therefore they can cause a diagnostic problems. In the thesis one has discussed modern diagnostic methods: both laboratory and imaging, and also recommendations for the treatment, which currently are based on guidelines adopted from the adult population. The paper also presents a case of the 15‑year‑old girl with impaired consciousness, in whom MRI of the head revealed the ischaemic focus in the right frontotemporal region. In the course of medical tests a heart defects: atrial septal defect type II (ASD II), patent foramen ovale (PFO) and atrial septal aneurysm has been recognized. Psychological studies conducted after the incident showed impaired concentration, impaired quality of writing, comprehension, memory and impaired general psychomotor skills.
PL
Udary mózgu należą do najczęstszych schorzeń populacji dorosłych, ale mogą występować również u dzieci. Wyróżniamy udary niedokrwienne, wynikające z okluzji naczynia, oraz krwotoczne, gdy dochodzi do pęknięcia ściany naczynia. Przyczyny udarów i czynniki ryzyka są inne niż u dorosłych, jednak aż w połowie przypadków nie udaje się ich ustalić. Najczęstszą przyczyną w tej grupie wiekowej są wrodzone wady serca i układu krążenia. Inne istotne czynniki ryzyka to zaburzenia układu krzepnięcia, nabyte choroby serca, dysplazje naczyniowe, autoimmunologiczne zapalenia naczyń, a także zakażenia, urazy i zaburzenia metaboliczne. Objawy choroby w grupie pediatrycznej są często niespecyficzne i słabo wyrażone, stąd mogą stanowić problem diagnostyczny. W pracy umówiono współczesne metody diagnostyczne, zarówno obrazowe, jak i laboratoryjne, a także rekomendacje postępowania leczniczego, które aktualnie opierają się na wytycznych opracowanych na populacji dorosłych. W artykule przedstawiono również opis przypadku 15‑letniej dziewczynki z zaburzeniami świadomości, u której w badaniu rezonansu magnetycznego głowy stwierdzono ognisko niedokrwienne w prawej okolicy czołowo‑skroniowej. W toku diagnostycznym rozpoznano u pacjentki wadę serca pod postacią ubytku przedsionkowo‑komorowego typu II (ASD II), przetrwały otwór owalny (PFO) oraz tętniak przegrody międzyprzedsionkowej. Badania psychologiczne przeprowadzone po incydencie wykazały zaburzenia koncentracji, pogorszenie jakości pisma, rozumienia, zapamiętywania oraz pogorszenie ogólnej sprawności psychomotorycznej.
Adnexal tumors are among the most frequent disorders of the female genital system. According to current estimates, they affect up to 10% of all women. Recently, the role of laparotomy in surgical techniques in gynecology increased considerably, while laparoscopy performed for an adnexal tumor is one of the commonest gynecologic procedures. The aim of this study was a retrospective analysis of 307 laparoscopic procedures performed due to adnexal tumors. In this population of patients, in 2 instances the procedure was converted from laparoscopy to laparotomy because of a suspected malignancy, subsequently confirmed by histological study, while in 2 other cases malignancy was diagnosed post-hoc and a repeat surgery was necessary. The incidence of various types of ovarian lesions was analyzed, whereby the most frequently encountered conditions included simple, endometrioid and dermoid cysts, in decreasing order. No serious laparoscopy- associated complications were noticed and all patients were discharged from hospital on the first postoperative day. The authors highlight the importance of precise diagnosis of adnexal tumors prior to surgery and role of sonographic study, as the basic diagnostic tool used to determine the nature of lesion. Sensitivity and specificity of this study in the diagnosis of adnexal tumors is discussed, as well as predictive value of the non-specific marker CA-125, which proved useless when suspecting endometrial tumors. At present, laparoscopy is the technique of choice in the diagnosis and treatment of benign genital lesions in the females. Nevertheless, adequate qualification of patients to surgical treatment is still the key issue.
PL
Guzy przydatków należą do najczęstszych chorób żeńskiego układu rozrodczego. Szacuje się, że występują one nawet u 10% populacji kobiet. W ostatnich latach wykorzystanie laparoskopii w technikach operacyjnych w ginekologii znacznie się zwiększyło, a wykonywanie laparoskopii z powodu guzów przydatków należy do najczęściej wykonywanych operacji ginekologicznych. Celem niniejszej pracy była retrospektywna analiza 307 operacji wykonywanych z powodu guzów w obrębie przydatków. Spośród analizowanych chorych w dwóch przypadkach dokonano konwersji do laparotomii z powodu podejrzenia o proces nowotworowy złośliwy, w dwóch kolejnych przypadkach zmianę złośliwą rozpoznano pooperacyjnie i konieczna była kolejna interwencja. W pracy przeanalizowano częstość występowania poszczególnych rodzajów zmian w jajnikach. Najczęściej stwierdzano torbiele proste, w kolejności endometrialne i dermoidalne. Nie zanotowano poważnych powikłań związanych z wykonywanymi zabiegami, a wszystkie pacjentki opuściły szpital w pierwszej dobie po operacji. W pracy zwrócono szczególną uwagę na dokładną diagnostykę guzów przydatków przed kwalifikacją do zabiegu. Omówiono przydatność badania ultrasonograficznego jako podstawowego badania przy opracowywaniu charakteru zmian. Krytycznie przedyskutowano czułość i specyficzność tego badania w diagnostyce. Ustosun kowano się do wartości predykcyjnej niespecyficznego markera CA-125, który jest nieprzydatny w podejrzeniu guzów endometrialnych. W chwili obecnej laparoskopia jest metodą z wyboru w diagnostyce i leczeniu niezłośliwych zmian narządu rodnego. Jednak na szczególną uwagę zasługuje właściwa kwalifikacja do zabiegu operacyjnego.
This is a case study of a 6-year-old boy with mild intellectual disability and autism as well as an attempt to take a synthetic look at his functioning in both home and peer group environment. The paper particularly focuses on the issues related to the widely understood developmental support, a systemic perception of family functioning as well as optimisation of child’s environment and diet. Attention was also paid to the importance of functional diagnosis, which is performed by an early developmental support team, and which allows for a holistic look at the child and their family. This specific example shows what changes can be made in child’s life within 3 years, provided that family members are engaged in the therapeutic process and seemingly insignificant aspects of life are modified.
PL
Niniejsze studium przypadku dotyczy 6-letniego chłopca z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim i autyzmem dziecięcym oraz jest próbą syntetycznego spojrzenia na funkcjonowanie dziecka w środowisku domowym i grupie rówieśniczej. Szczególne miejsce w pracy zajmują zagadnienia związane z szeroko rozumianym wsparciem rozwoju, systemowym postrzeganiem funkcjonowania rodziny, optymalizacją otoczenia dziecka autystycznego i dietetyką. Zwrócono także uwagę na znaczenie diagnozy funkcjonalnej – dokonywanej przez zespół wczesnego wsparcia rozwoju – która pozwala spojrzeć na dziecko i jego bliskich w sposób holistyczny. Na konkretnym przykładzie zaprezentowano, jakie zmiany mogą się dokonać w życiu dziecka w ciągu 3 lat, jeśli w proces terapeutyczny zostaną zaangażowani członkowie rodziny, a modyfikacji ulegną pozornie mało istotne aspekty życia.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.