Search results

1

Pathogenesis, prevention and treatment of peripheral artery disease

100%

Brodziak A.

Annales Academiae Medicae Silesiensis

|

2014

|

vol. 68

|

issue 6

430-448

EN

The aim of the article is to present an overview of recent findings on the etiology, pathogenesis and methods of diagnosis and treatment of atherosclerosis and a chosen specific syndrome caused by this polyvascular disease. The author considers pathogenic mechanisms like cellular dysfunction, inflammation and coagulation disorders and also inquires about the primary cause of endothelium damage. The links between the state of vascular endothelium and lifestyle are emphasized. The author notes that the primary causes of endothelial damage should be traced, as originally suggested many years ago to such factors as heightened anger, hostility, aggression, impulsiveness and depression. The author points out that lipid abnormalities are associated with the occurrence of vascular endothelial inflammation. It is highlighted that even though the family predisposition to the disease has long been known – genetic studies have failed to identify critical gene variants and that the notion of so-called "missing heredity" should be noted. The author also accentuates that determining so-called classical risk factors does not enable reliable prediction of the disease and therefore many researchers are looking for so-called novel biomarkers. The performed discussion on the specific features of peripheral arterial disease makes physicians aware how to combine treatment of the generalized disease with proceedings indicated for particular local lesions. Apart from pharmacological and surgical procedures, the recent attempts to stimulate the development of collateral vessels are interesting. The considerations and conclusions presented in this overview seem of great importance for the prevention and treatment of peripheral artery disease.

PL

Autor dokonuje przeglądu najnowszych ustaleń dotyczących etiologii, patogenezy oraz rozpoznawania i leczenia miażdżycy, a także specyfiki obranego wtórnego zespołu. Prócz przypomnienia istoty takich mechanizmów patogenetycznych, jak zaburzenia funkcji makrofagów, procesy zapalne i zaburzenia krzepnięcia rozważane są możliwe pierwotne przyczyny uszkodzenia śródbłonka naczyń. Podkreśla się powiązania pomiędzy stanem śródbłonka naczyniowego a stylem życia. Autor zwraca uwagę, że poszukując pierwotnych przyczyn uszkodzenia śródbłonka należy rozważyć zaproponowane już wiele lat temu czynniki osobowościowe i behawioralne, takie jak wrogość, agresywność, impulsywność i depresja. Autor wskazuje, że zaburzenia lipidowe są powiązane z występowaniem zapalenia śródbłonka. Podkreśla także, że choć znana jest już od dawna predyspozycja rodzina, to dotychczasowe badania genetyczne nie określiły krytycznych chorobotwórczych wariantów genów, co skłoniło do sformułowania pojęcia tzw. brakujących wyznaczników dziedziczności. Podkreślono także, że wykazanie tzw. klasycznych czynników ryzyka nie umożliwia precyzyjnego prognozowania wystąpienia choroby, stąd współczesne poszukiwania tzw. nowych biomarkerów miażdżycy. Przedstawienie specyfiki choroby tętnic obwodowych ułatwia autorowi uświadomienie klinicystom sposobów łączenia zwalczania uogólnionych objawów choroby z leczeniem miejscowych, zlokalizowanych zmian naczyniowych. Oprócz farmakologicznych i chirurgicznych sposobów leczenia autor omawia także rozpoczęte niedawno próby stymulowania rozwoju naczyń obocznych. Przedstawione rozważania i wnioski mają duże znaczenie dla procesu dydaktycznego dotyczącego tego najbardziej rozpowszechnionego schorzenia.

2

HIV i AIDS – współczesne dylematy

100%

Brodziak A.

|

issue 1-2

38-47

EN

The authors discuss new data on morbidity rates and susceptibility to HIV infection, next to the progress of AIDS. They quote the current epidemiological data, which show that in Central and Western European conutries the epidemic proceeds diff erently than in other regions of the world, so that it does not meet here pessimistic predictions about the expected rise of morbidity and mortality rates. The authors then focused on highlighting the detected diff erences in genetic and immunological state of recently discerned groups of patients, whose symptoms of AIDS do not appear for more than 10 years (LTNP – long term nonprogressors), and patients characterized by rapid disease progression (RP – rapid progressors), and in particular, people resistant to infection despite intensive exposure (EU-exposed uninfected). Discussed and detected diff erences enable to undertaken reasonable eff orts to develop an eff ective vaccine. What is more, the authors also mentioned the fi rst results achieved through new research methods, such as testing all genes (whole genome) of many individuals to detect diff erences occurring from individual to individual (genome-wide association study – GWA) or determination of all the particles within RNA profi les concerning a population of given cells (genome-wide transcriptome

PL

Autorzy omawiają nowe dane dotyczące zróżnicowania podatności na zakażenie HIV i zapadalność na AIDS oraz tempo progresji choroby. Na wstępie przypominają aktualne dane epidemiologiczne, z których wynika, iż w krajach Europy Środkowej i Zachodniej epidemia przebiega odmiennie niż w innych regionach świata, nie spełniły się tutaj pesymistyczne przewidywania dotyczące narastania zachorowalności i umieralności. Autorzy koncentrują się na odmiennościach w zakresie uwarunkowań genetycznych i immunologicznych w grupach chorych, u których objawy choroby AIDS nie występują przez okres dłuższy niż 10 lat (LTNP – long term nonprogressors) i chorych z szybkim postępem choroby (RP – rapid progressors) oraz w szczególności u osób odpornych na zakażenie mimo intensywnej ekspozycji (EU – exposed uninfected). Omówione w pracy różnice umożliwiają racjonalne scharakteryzowanie podejmowanych współcześnie prób opracowania skutecznej szczepionki. Wspomniano także o pierwszych efektach nowych metod badawczych, takich jak badanie wszystkich genów (całości genomów) wielu osobników w celu wykrycia różnic między osobnikami (genome-wide association study – GWA) lub oznaczanie profili wszystkich cząstek RNA pewnej populacji komórek (genome-wide transcriptome profiling study), które mogą zastosować jedynie bardzo dobrze wyposażone placówki badawcze.

3

Biologiczne i środowiskowe uwarunkowania orientacji seksualnej

64%

Brodziak A., Kłopotowski T.

Annales Academiae Medicae Silesiensis

|

2013

|

vol. 67

|

issue 4

256-267

EN

When sexual attraction, sexual behavior or perceived sexual identity are not compatible with the structure of the body, it causes many psychological, living problems and harm. This applies to about 12% of the general population. The existence of different sexual orientations therefore has social significance and falls within the broadly defined domain of public health. The authors have reviewed past and recent publications on the formation of sexual orientation in humans. They try to answer the question of what the causes of homosexual orientation are. This issue is highly interdisciplinary thus, the authors cite data on possible biological, neurobiological, genetic, hormonal, environmental, and psychological determinants of the development of sexual orientation. In conclusion, the authors try to assess whether modern science knows the answer to the question about the causes of homosexual orientation. According to the authors, after assuming the hypothesis that some persons develop homosexual orientation under the influence of family relations, peer interactions and are influenced by contemporary permissive cultural patterns, then the relevant question arises whether homosexual orientation is sometimes prone to modification. The authors thus treat their work as an introduction to exploring the possibility of corrective activities.

PL

Niezgodność pociągu płciowego, zachowań seksualnych bądź odczuwanej tożsamości seksualnej z budową ciała powoduje u wielu osób rozliczne problemy psychologiczne i bytowe. Dotyczy to około 12% populacji ogólnej. Istnienie odmiennych orientacji seksualnych ma więc także znaczenie społeczne i wchodzi w zakres problematyki szeroko pojmowanego zdrowia publicznego. Autorzy dokonali przeglądu publikacji dotyczących kształtowania się orientacji seksualnej u ludzi, próbując odpowiedzieć na pytanie, jakie są przyczyny powstawania orientacji homoseksualnej. Zagadnienie to ma charakter interdyscyplinarny. Autorzy przytaczają dane dotyczące uwarunkowań biologicznych, neurobiologicznych, genetycznych, hormonalnych, środowiskowych i psychologicznych kształtowania się orientacji seksualnej. W podsumowaniu starają się oszacować, czy współcześnie nauka zna odpowiedź na pytanie o przyczyny orientacji homoseksualnej. Zdaniem autorów, po przyjęciu hipotezy, że u części osób orientacja homoseksualna ukształtowała się pod wpływem relacji rodzinnych, oddziaływań rówieśników i współczesnych permisywnych wzorców kulturowych i wychowawczych, istotne staje się pytanie: czy orientacja homoseksualna jest czasami podatna na próby jej modyfikacji. Autorzy traktują swoją pracę jako wstęp do rozpatrzenia możliwości oddziaływań korekcyjnych.

4

Metoda oceny obciążeń egzystencjalnych i stanu zdrowia psychicznego – wstępne badania osób, które targnęły się na życie przez przyjęcie substancji toksycznej

64%

Anczyk E., Brodziak A.

Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine

|

2012

|

vol. 15

|

issue 2

79-91

EN

patients hospitalized in the Regional Acute Poison Center for assessment of existential burden of mental health con-dition. The authors assume that the exclusion of those people who attempted suicide by reason of the psychotic disorders and severe, chronic, recurrent depression (MDD) enable to concentrate the considerations on patients who have attempted suicide because of the existential situation caused by charges, which exceeded their resistance to stress. The authors propose the method, which allows to record in the defined matrix the particular elements of the unfavorable events, which led to a suicide attempt. They also propose a graphical method of illustrating the unfavorable situation of the patient and the entire group of people. This allows the statistical assemblages of particular existential burdens and the formulation of considerations about the state of the mental health of the population.

PL

Autorzy pracy postulują wykorzystywanie danych pacjentów Regionalnego Ośrodka Ostrych Zatruć w Sosnowcu (ROOZ) hospitalizowanych z powodu prób targnięcia się na życie, w celu dokonania oceny obciążeń egzystencjalnych i stanu zdrowia psychicznego. Autorzy zakładają, iż po wykluczeniu tych osób, które targnęły się na życie z powodu psychotycznych zaburzeń psychicznych oraz ciężkich, nawracających epizodów depresji, można rozpatrzeć przypadki pacjentów, którzy podjęli próbę samobójczą z powodu trudnej sytuacji egzystencjalnej, polegającej na obciążeniach przekraczających ich odporność psychiczną. Autorzy proponują autorską metodę, umożliwiającą odnotowanie w określonej przez nich matrycy elementów ciągu niekorzystnych wydarzeń, jaki doprowadził do próby samobójczej. Proponują oni także graficzną ilustrację niekorzystnej sytuacji pacjenta oraz całej grupy osób. Umożliwia to dokonywanie zestawień statystycznych poszczególnych obciążeń egzystencjalnych i formułowanie wniosków dotyczących stanu kondycji rozpatrywanej populacji.

5

Environmental factors influencing the development of atherosclerosis

64%

Brodziak A., Brewczyński P. Z.

Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine

|

2013

|

vol. 16

|

issue 4

7-15

EN

The aim of the paper is to present an overview of recent findings on the environmental and behavioral factors influencing the development of atherosclerosis. The authors primarily concentrated on deliberations of possibile main causes of the damage of the endothelium. At the same time the following pathogenic mechanisms as cellular dysfunction, inflammation and coagulation disorders have been enumerated. The links between the state of the vascular endothelium and life style have been emphasized. It is also important to note that the primary causes of the endothelial damage should be traced as originally suggested many years ago viewing such factors as anger, hostility, aggression, impulsiveness and depression but with a new approach. The authors supplement the comments, on the environmental factors influencing the development of atherosclerosis, with basic data on family predisposition to the development of this disease. They highlight that current genetic research have not determined genes responsible for atheroscelosis. According to the authors the considerations and conclusions presented in this overview are important for the educational purposes related to the most frequent disease process resulting in many diseases in medical disciplines.

PL

Celem pracy jest dokonanie przeglądu najnowszych ustaleń dotyczących czynników środowiskowych i behawioralnych biorących udział w powstawaniu i patogenezie miażdżycy. Tym samym, jakkolwiek wymieniono w niej takie mechanizmy patogenetyczne jak zaburzenia funkcji makrofagów, procesy zapalne i zaburzenia krzepnięcia, to jednak autorzy skoncentrowali się przede wszystkim na rozważeniu możliwych pierwotnych przyczyn uszkodzenia śródbłonka naczyń. Podkreślono powiązania pomiędzy jego stanem a stylem życia. Istotnym jest zwrócenie uwagi na fakt, że poszukując pierwotnych przyczyn uszkodzenia śródbłonka należy ponownie – lecz z użyciem nowego warsztatu – rozważyć rolę zaproponowanych, już wiele lat temu, czynników osobowościowych i behawioralnych, a wśród nich wrogość, agresywność, impulsywność czy depresję. Komentarze o środowiskowych czynnikach wpływających na rozwój miażdżycy uzupełniono ponadto danymi na temat predyspozycji rodzinnej do powstawania tego procesu chorobowego. Podkreślono, że dotychczasowe badania genetyczne nie określiły krytycznych chorobotwórczych wariantów genów, co skłoniło autorów do tymczasowego sformułowania o „braku wyznaczników dziedziczności”. Przedstawione rozważania mają zdaniem autorów znaczenie dla uzupełnienia procesu dydaktycznego dotyczącego tego najbardziej rozpowszechnionego procesu chorobowego skutkującego licznymi jednostkami chorobowymi w wielu dyscyplinach medycznych.

6

Czy zachodzą okoliczności sprzyjające promowaniu systemu szybkiego przejścia do drugiego dziecka?

51%

Brodziak A., Wolińska A., Ziółko E.

Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine

|

2013

|

vol. 16

|

issue 1

67-74

EN

The aim of this study was to evaluate whether in our country there are circumstances favourable to the promotion of the so-called “system of a rapid transition to the second child” At the outset, we present the demographic situation and the methods used to counteract the decline in births. The system of a rapid transition to the second child is recently implemented in some European countries as an action that is able to increase the fertility of women. Methods: The assessment was based on the analysis of data obtained by two anonymous questionnaires, which was distributed among 138 students of the supplementary studies for nurses pursuing at Higher School of Applied Sciences in Nysa during the academic year 2012/2013. Data obtained through this survey allowed the calculation for this group of women: fertility rate, total fertility rate and the average age of the birth of the first, second, and alternatively a subsequent child. The answers for the questions in our questionnaires have enabled the analysis of the attitudes and beliefs of women from the age <28.55> group. The second questionnaire contained questions closely related to the decision of having a second child quickly. Results: Fertility rate for the mentioned group of women is 1.72. When considering only women over the age of 40 years – in the subgroup of 86 women it is 1.95. The average age of women giving birth to their first child is 24.43 years, to the second child is 28.43 years, to the third child is 31.7 years. Conclusions: The average spread between the average age at birth of the first and second child (about 4 years) and assessed attitudes and beliefs of the women show the favourable circumstances to the promotion of the proposed system in our country. It seems that if one takes into account conditions reported by our respondents necessary for decision of rapid possession of the second child – the promotion of the considered system probably could influence the number of births.

PL

Cele pracy: Celem pracy jest próba oceny czy w naszym kraju zachodzą okoliczności sprzyjające promowaniu tzw. systemu szybkiego przejścia do drugiego dziecka. Na wstępie charakteryzujemy sytuację demograficzną i metody stosowane dla przeciwdziałania spadkowi urodzeń. System szybkiego przejścia do drugiego dziecka jest ostatnio wdrażany w niektórych krajach europejskich jako działanie, które jest w stanie zwiększyć dzietność kobiet. Metody: Ocena została oparta na analizie danych uzyskanych przez pobranie danych poprzez dwie anonimowe, autorskie ankiety, którą rozprowadzono pośród 138 studentek studiów pomostowych z zakresu pielęgniarstwa realizujących naukę w PWSZ w Nysie w roku akademickim 2012/2013. Dane uzyskane poprzez to badanie ankietowe umożliwiły wyliczenia dla tej grupy kobiet: wskaźnika dzietności, wskaźnika dzietności dokończonej oraz przeciętnego wieku urodzenia pierwszego, drugiego i ewentualnie kolejnych dzieci. Ankiety umożliwiły analizę postaw i przekonań kobiet z przedziału wiekowego <28, 55>. Druga z zastosowanych ankiet dotyczyła już ściśle zapatrywań dotyczących podejmowania decyzji o szybkim posiadaniu drugiego dziecka. Wyniki: Wskaźnik dzietności dla ww. tej grupy kobiet wynosi 1,72. Jeśli uwzględnić jedynie kobiety w wieku powyżej 40 lat to w podgrupie 86 kobiet wynosi on 1,95. Przeciętny wiek kobiet rodzących pierwsze dziecko wynosi 24,43 lata, drugie dziecko 28,43 lata, trzecie dziecko 31,7 lata. Wnioski: Dość znaczna rozpiętość pomiędzy przeciętnym wiekiem urodzenia pierwszego i drugiego dziecka (ok. 4 lata) jak i oszacowane postawy i zapatrywania badanych kobiet wskazują na okoliczności sprzyjające promowaniu ww. systemu w naszym kraju. Wydaje się, że jeśli uwzględnić zgłaszane przez nasze respondentki warunki podejmowania decyzji o szybkim posiadaniu drugiego dziecka, to promowanie tego systemu wpłynęło by zapewne na liczbę urodzeń.

7

Próba porównania kondycji psychicznej Belgijskich i Polskich studentów pielęgniarstwa

51%

Brodziak A., Lecomte M.-A., Ziółko E.

Annales Academiae Medicae Silesiensis

|

2009

|

vol. 63

|

issue 3

55-59

EN

BACKGROUND Some publications, as well as some own observations confi rm the opinion that mental condition of contemporary living people is not very good. Doubts about the average mental state concern, in particular, young people. This raises the question whether the mental condition of young people in our country diff ers signifi cantly from the average mental status in other European countries. MATERIAL AND METHODS The authors performed a survey, using the own questionaire discussed in their previous work. They carried out comparative studies of psychological condition of two very similar groups of young people. These were fi rst year students of nursing studies in Belgium and Poland. RESULTS The results of this study revealed statistically signifi cant diff erences. It appears that students in Belgium have fewer emotional problems, while their engaging to social challenges are lower than among students in Poland. CONCLUSIONS The premises exist behind that general mental condition of European nations is not good. This justify further research comparing mental condition of young people of diff erent European countries.

PL

Wypowiedzi wielu publicystów, a także niektóre obserwacje własne przemawiają za tym, iż ogólna kondycja psychiczna nie jest bardzo dobra. Wątpliwości dotyczące jakości przeciętnego stanu psychicznego dotyczą w szczególności ludzi młodych. Powstaje także pytanie czy kondycja psychiczna młodych ludzi w naszym kraju różni się znacząco od przeciętnego stanu psychicznego w innych krajach europejskich. MATERIAŁ I METODY Autorzy pracy korzystając z opracowanego przez siebie ankietowego narzędzia pomiarowego, przedstawionego w poprzedniej pracy dokonali badania porównawczego kondycji psychicznej dwóch bardzo podobnych grup młodych osób. Były to studentki pielęgniarstwa pierwszego roku studiów w Belgii i w Polsce. WYNIKI Wykonane badanie wykazało znamienne statystycznie różnice. Wydaje się, że studentki w Belgii mają mniej problemów emocjonalnych, natomiast ich angażowanie się wobec wyzwań społecznych jest mniejsze aniżeli wśród studentek w Polsce. WNIOSKI Istnieją przesłanki świadczące za tym, że ogólna kondycja psychiczna narodów europejskich nie jest dobra. Uzasadnia to podjęcie dalszych badania porównujących kondycję psychiczną młodych ludzi różnych krajów europejskich.

8

Społeczne i kulturowe następstwa uznania „Hipotezy o wspołudziale ludzi w nawrotowym odtwarzania się Wszechświata”

51%

Brodziak A., Kutnohorska J., Muc-Wierzgoń M., Ziółko E.

Annales Academiae Medicae Silesiensis

|

2009

|

vol. 63

|

issue 2

40-47

EN

Authors consider the social and cultural consequences of the recognition of the Hypothesis of People’s Participation in Recurrent Reconstruction of the Sub - universe, presented over the last few years by many authors. They discuss the possible implications in the fi eld of religion, metaphysical refl ection and research. They consider also the possible economic and political consequences. The authors argue that the most important would be the psychological repercussions relevant to every human being, considering that hypothesis. They believe that the consequences would be benefi cial to the average well-being and patterns of action. According to the authors these consequences would be even benefi cial to public health.

PL

Autorzy, zastanawiają się w pracy jakie będą konsekwencje społeczne i kulturowe uznania za wysoce prawdopodobną prezentowanej na przestrzeni kilku ostatnich lat, przez wielu już autorów „Hipotezy o współudziale ludzi w nawrotowym odtwarzaniu się Wszechświata”. Omawiają następstwa jakie przejawiłyby się wtedy na polu religii, rozważań metafi zycznych i badań naukowych. Zastanawiają się również nad ewentualnymi następstwami ekonomicznymi i politycznymi. Autorzy sadzą, iż najważniejsze byłyby jednak następstwa psychologiczne, istotne dla każdego człowieka, rozważającego tą hipotezę. Sądzą oni iż następstwa te byłyby korzystne dla przeciętnego samopoczucia i wzorców działania. Zdaniem autorów pracy, w skali całej populacji następstwa te, byłyby wręcz korzystne dla poziomu zdrowia publicznego.

9

An attempt to assess the accepted model of family in a group of Polish women

51%

Brodziak A., Różyk-Myrta A., Białkowska B., Kołat E.

Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine

|

2015

|

vol. 18

|

issue 1

54-61

EN

Introduction. The authors in their subsequent study on the causes of the fall in the birth rate, based on data obtained by means of questionnaires attempt to verify their next hypotheses, concerning low fertility, observed in most European countries. Material and methods. Data were collected by means of a set of open questions concerning the preferred model of family, and then the characteristic types of responses were identified. Also short complementary questionnaires were used by means of which we tried to assess the pessimistic attitude, low resourcefulness and lack of energy and engagement as well as the intensity of the so-called type D personality pattern. Results. The results led the authors to conclude that young people in Poland are not convinced of the benefits from any specific pattern of the family. The various possible arguments against having children or against having two children discourage easily young couples. Conclusions. The authors think that today there is no “source” of message convincing young people of the proper model of the family in Poland. Theoretically, desirable model of the family (parents + 2 children) is not convincingly promoted by any sources such as parents, school, neighbours or media.

PL

Wstęp. Autorzy w swojej kolejnej pracy dotyczącej spadku liczby urodzeń, opartej o pobranie danych przy pomocy sondażowych badań ankietowych próbują zweryfikować następne hipotezy dotyczące niskiej dzietności, obserwowanej w większości krajów europejskich. Materiał i metody. Zebrano dane przy pomocy zestawu pytań otwartych, dotyczących preferowanego modelu rodziny, a następnie określono najczęstsze, charakterystyczne typy odpowiedzi. Zastosowano także krótkie ankiety pomocnicze przy pomocy których oceniano stopień postawy pesymistycznej, występowanie niskiej zaradności, przejawy braku energii życiowej oraz nasilenie tzw. wzorca osobowości typu D. Wyniki. Uzyskane wyniki prowadzą autorów do wniosku, że współcześnie młodzi ludzie w Polsce nie są przekonani do zalet określonego wzorca rodziny. Rozmaite możliwe argumenty przemawiające przeciwko posiadaniu dzieci lub przeciwko posiadaniu dwojga dzieci odwodzą łatwo młode małżeństwa i pary od posiadania potomstwa. Wnioski. Autorzy sądzą, że brak jest współcześnie w Polsce „źródła” przekonywującego przesłania o właściwym modelu rodziny. Korzystny (teoretycznie) dla każdej pary model rodziny 2+2 nie jest przekonywująco propagowany przez żadne źródło opiniotwórcze takie jak rodzice, szkoła, sąsiedzi, media.

10

Useful tool for general practitioners, home health care nurses and social workers in assessing determinants of the health status and treatment of patients visited in their homes

51%

Brodziak A., Erenkfeit K., Zarzyka E., Ziółko E.

Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine

|

2012

|

vol. 15

|

issue 3

21-34

EN

The necessity is emphasized to distinguish between the traditional model of data acquisition reported by a patient in doctor’s office and the more valuable and desired model to become acquainted with the core of the problem by going to a patient’s domicile. In the desired model it is possible to come across various determinants of health during home visits. Family members can be approached and there is a possibility to evaluate the relationships between the patient and his loved ones. One can visually assess one’s living conditions and predictable environmental hazard. For several years, the desired model has been put into practice by general practitioners and home health care nurses. Recently this model is also promoted by “health care therapists” who are members of “teams of home health care”. The authors, being convinced of the merits of “home and environmental model” of practical medicine, have developed a method of recording and illustrating data collected during visits in patient’s home. The elaborated tool helps to communicate and exchange information among general practitioners, home health care nurses, social workers of primary health care centers and specialists. The method improves the formulation of the plan of further therapeutic steps and remedial interventions in psycho-social relations and living conditions of patients.

PL

Autorzy pracy podkreślają na wstępie, iż należy rozróżnić tradycyjny model obsługi problemu zdrowotnego, zgłaszanego przez pacjenta w gabinecie lekarza, na ogół przy jego biurku od bardziej wartościowego sposobu zaznajomienia się z istotą problemu poprzez udanie się do miejsca zamieszkania chorego. W trakcie takiej wizyty domowej jest możliwe zapoznanie się z rozmaitymi uwarunkowaniami stanu zdrowia pacjenta. Można poznać członków rodziny i ocenić relacje jakie zachodzą pomiędzy chorym a jego osobami najbliższym. Można naocznie ocenić jego warunki bytowe i ewentualne szkodliwości środowiskowe. Od kilkunastu lat ten drugi model czasami realizują lekarze rodzinni i tzw. pielęgniarki środowiskowe (środowiskowo – rodzinne). Ostatnio propaguje się poszerzenie takiego sposobu zaznajamiania się z problemami zdrowotnymi przez zalecenie go tzw. terapeutom środowiskowym, którzy są członkami tzw. „zespołów leczenia środowiskowego”. Autorzy pracy, będąc przekonani o zaletach owego „środowiskowego modelu” medycyny praktycznej opracowali metodę odnotowywania i ilustrowania danych pozyskiwanych w trakcie wizyt w domu chorego. Opracowanie przez nich narzędzie ułatwia przekazywanie i dyskutowanie danych pomiędzy pielęgniarka środowiskową, a lekarzami ośrodków podstawowej opieki zdrowotnej i specjalistami jak i pracownikami socjalnymi. Metoda doskonali ustalanie planu dalszych działań terapeutycznych i interwencji korygujących relacje psychospołeczne i warunki bytowe pacjentów.

11

Próba weryfikacji interdyscyplinarnej hipotezy wyjaśniającej spadek liczby urodzeń i niską dzietność

51%

Brodziak A., Wolińska A., Ziółko E.

Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine

|

2012

|

vol. 15

|

issue 4

104-115

EN

Aim of the study: The aim of study was to estimate the total fertility rate in the group of women, the participants of so called supplementary study of nursing. We aimed to acquire and analyze the attitudes, beliefs and attitudes of women to motherhood and the desire to have children. These data enable to verify the interdisciplinary hypothesis justifying the decline of birth rate and low fertility. Materials and methods: The authors performed the survey by means of a questionnaire formulated after a comprehensive discussion of possible reasons of birth rate decline. Through the questions of the survey we tried to verify the hypothesis that the decline is the result of the cumulative mental changes occurring in contemporary societies. The questionnaire was completed by 62 women studying nursing at the State Higher Vocational School in Nysa, during the academic year 2011/2012. Results: The age of the students under study ranged <32, 55> years, and mean age was 44.5 years, 62 surveyed women gave birth to 113 children, so fertility rates calculated for this group is 1.82. Discussion: Attitude and views of nurses, assessed by the degree of compliance with the pattern of beliefs not conducive to have children seems to justify why the fertility rate in the group of women is quite high. Conclusions: The multifaceted and interdisciplinary hypothesis (theoretical model) formulated at the outset of our work, describing the decline in birth rates, as it seems, may be useful for attempts to estimate the pro-family attitudes in different populations of women. The results, in the light of compliance with the proposed theoretical model, allow for the formulation of proposals for action, which would counteract the decline in birth rates.

PL

Cel pracy: Celem pracy jest próba oszacowania wskaźnika dzietności w grupie studentek studiów pomostowych oraz pozyskanie i analiza danych o postawach i zapatrywaniach tych kobiet na temat macierzyństwa i chęci posiadania dzieci. Dane te zamierzamy wykorzystać dla próby weryfikacji interdyscyplinarnej hipotezy wyjaśniającej spadek liczby urodzeń i niską dzietność. Materiał i metodyka: Wykonano badanie sondażowe przy pomocy autorskiej ankiety, sformułowanej po wyczerpującej dyskusji możliwych przyczyn spadku liczby urodzeń. Poprzez pytania ankiety staraliśmy się zweryfikować hipotezę zakładającą, że spadek przyrostu naturalnego jest wynikiem ciągu kumulatywnych przemian mentalnych zachodzących we współczesnych społeczeństwach europejskich. Ankietę wypełniło 62 studentek z tzw. trybu AB, D i C studiów pomostowych realizujących naukę w PWSZ w Nysie roku akademickim 2011/2012. Wyniki: W badanej próbie wiek studentek wahał się w przedziale <32, 55> lat, a średnia wieku wynosiła 44,3 lat; 62 badanych kobiet urodziło 113 dzieci, a więc wskaźnik dzietności wyliczony dla tej grupy wynosi 1,82. Dyskusja: Postawa i zapatrywania pielęgniarek, oceniona przez stopień zgodności z poglądami nie sprzyjającymi posiadaniu dzieci, wydaje się wyjaśniać dlaczego wskaźnik dzietności w zbadanej grupie kobiet jest dość wysoki. Wnioski: Sformułowana na wstępie naszych prac wieloaspektowa i interdyscyplinarna hipoteza (teoretyczny model), opisujący zachodzący w Europie spadek liczby urodzeń, jak się wydaje, może być użyteczny dla prób oszacowania postawy prorodzinnej w różnych populacjach kobiet. Uzyskane wyniki, przedstawione na tle zgodności z zaproponowanym modelem teoretycznym, umożliwiają sformułowanie propozycji działań, które przeciwdziałałyby spadkowi liczby urodzeń.

12

Ankieta dla międzynarodowych badań porównawczych kondycji psychicznej wybranych grup osób

51%

Brodziak A., Ziółko E., Muc-Wierzgoń M.

Annales Academiae Medicae Silesiensis

|

2009

|

vol. 63

|

issue 3

48-52

EN

The authors justify the purposefulness of comparative survey studies of general mental condition of selected groups of people in diff erent countries. The average strength of the psychological condition aff ect the ability to overcome social problems and also infl uence health. They developed a questionnaire in three languages, which may be useful for international comparative research. The content of the statements of this questionnapewire takes into account assumptions of a number of main recognized characteristics. The paper describes the structure of the questionnaire and presents three language versions. The authors mention the results gained already from studies carried out using this tool and promise to present these results in their subsequent papers.

PL

Autorzy na wstępie uzasadniają celowość badań porównawczych ogólnej kondycji psychicznej wybranych grup osób w różnych krajach. Przeciętna kondycja psychiczna danej społeczności wpływa nie tylko na zdolność do pokonywania problemów społecznych, ale i także na stan zdrowia. Opracowali oni ankietę, w trzech wersjach językowych, która ich zdaniem może być pomocna dla międzynarodowych badań porównawczych. Treść stwierdzeń testowych tej ankiety uwzględnia założenia kilku różnych uznanych narzędzi pomiarowych. W pracy opisano strukturę opracowanej ankiety i zamieszczono jej trzy wersje językowe. Autorzy w rozdziale końcowym wspominają o zdobytych już doświadczeniach z badań przeprowadzonych przy użyciu tego narzędzia i zapowiadają przedstawienie tych wyników w następnych swoich pracach.

13

Analiza danych klinicznych trzech pacjentów, leczonych w Regionalnym Ośrodku Ostrych Zatruć w Sosnowcu z powodu podjętej próby samobójczej, ukierunkowana na odróżnienie uwarunkowań egzystencjalnych i społecznych od przyczyn wynikających z zaburzeń psychicznych

45%

Brodziak A., Kłopotowski T., Kicka M., Bazylewicz A., Wrocławska-Konefał B.

Annales Academiae Medicae Silesiensis

|

2013

|

vol. 67

|

issue 5

322-336

EN

The authors present detailed case studies of three patients treated at the Regional Poison Control Center in Sosnowiec due to a suicide attempt for different, but characteristic types of reasons. The first of these patients attempted suicide by reason of existential problems, the second one – alcoholism, and the third of the patients suffered from mental disorders. The source of information concerning the causes of the suicide attempts was data from the patients’ histories gained by toxicologists supplemented by psychiatric examination. Additionally, the authors applied their own indepth, structured, psychiatric and psychological interview and formulated the so-called sequence of adverse events which led to the suicide attempt. They also suggested a graphical summary illustrating the data obtained from patients. The authors discuss – on the background of these case reports – how far today an effective theory exists, which would be able to completely explain the process of collapse of the motivation for life and the mental transformation, manifested by an attempt of suicide.

PL

W pracy poddano analizie przypadki trzech pacjentów leczonych w Regionalnym Ośrodku Ostrych Zatruć w Sosnowcu z powodu podjętych prób samobójczych, wynikających z odmiennych, lecz charakterystycznych przyczyn. U podłoża podjętych prób suicydalnych leżały: w pierwszym przypadku przyczyny bytowe, w drugim zespół zależności alkoholowej, a w trzecim zaburzenia psychiczne. Źródłem informacji dotyczących przyczyn podjętych prób suicydalnych były dane anamnestyczne uzyskane przez lekarzy klinicystów uzupełnione przez konsultację psychiatryczną. Dodatkowo autorzy zastosowali opracowany przez nich „strukturalizowany, pogłębiony wywiad psychiatryczny i psychologiczny” oraz sformułowali tzw. ciąg niekorzystnych przemian i wydarzeń, które prowadziły do podjęcia próby samobójczej. Zaproponowali także sumaryczną ilustrację graficzną danych uzyskanych od prezentowanych pacjentów. Autorzy dyskutują – na tle uzyskanych od pacjentów danych – czy istnieją obecnie wydolny aparat pojęciowy i efektywna teoria kompleksowo wyjaśniające proces załamania się motywacji do życia i przemianę psychiczną, prowadzące do podjęcia próby samobójczej.

14

Comparison of fertility ratios, attitudes and beliefs of Polish and Czech women

45%

Brodziak A., Kutnohorska J., Cicha M., Wolińska A., Ziółko E.

Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine

|

2013

|

vol. 16

|

issue 2

69-78

EN

Aim of the study: The aim of this study was to estimate some basic data related to the fertility in the chosen groups of Polish and Czech women. We have tried to acquire and analyze the attitudes and beliefs of these women in motherhood and the desire to have children. These data enable to verify the interdisciplinary hypothesis explaining the decline of birth rate and low fertility in European countries. Materials and methods: The authors performed the survey by means of a questionnaire formulated after a comprehensive discussion of possible reasons of birth rate decline. They have tried through the questions of the survey to verify the hypothesis that the decline is the result of the cumulative mental changes occurring in contemporary societies. The questionnaire completed 90 Polish women students pursuing complementary studies of nursing in Higher School of Applied Sciences in Nysa, during the academic year 2012/2013. The questionnaire also completed 53 Czech women students pursuing part-time studies and training at the Tomas Bata University in Zlin (the Czech Republic). Results: The above surveyed 90 Polish women gave birth to 132 children, so fertility rates is 1.46. The average age at the birth of the first child was 24.7 years, of the second child 27.5 and of the third child 31.7 years. The surveyed 53 Czech women gave birth to 86 children, so fertility rates is 1.62. The average age at birth of the first child was 24.7 years, of the second child 27.2 and of the third child 27,5 years. The authors present also convictions, beliefs and attitudes of the women under study. Conclusions: The multifaceted and interdisciplinary hypothesis (theoretical model) formulated at the outset of our work, can be useful for attempts to estimate the pro-family attitudes in different populations of women. The results in the light of compliance with the proposed theoretical model allow for the formulation of proposals for action, which would counteract the decline in birth rates.

PL

Cel pracy: Celem pracy była ocena podstawowych danych dotyczących płodności w wybranych grupach kobiet w Polsce i Czechach. Próbowaliśmy także analizować postawy i przekonania tych kobiet odnośnie macierzyństwa i chęci posiadania dzieci. Dane te pozwalają na sprawdzenie interdyscyplinarnej hipotezy wyjaśniającej spadek liczby urodzeń i niskiej dzietności w krajach europejskich. Materiał i metody: Badania przeprowadzono za pomocą kwestionariusza sformułowanego po dokładnym omówieniu możliwych przyczyn spadku liczby urodzeń. Jedną z nich jest kumulacja zmian psychicznych zachodzących we współczesnych społeczeństwach. Ankietę wypełniło dziewięćdziesiąt Polek, studentek uzupełniających studiów pielęgniarskich Wyższej Szkoły Zawodowej w Nysie, w roku akademickim 2012/2013. Ankieta została również przeprowadzona wśród pięćdziesięciu trzech studentek z Czech. Były to kobiety, które studiują w niepełnym wymiarze czasu na Uniwersytecie Tomasza Baty w Zlinie. Wyniki: Ankietowane Polki urodziły łącznie 132 dzieci, zatem współczynnik dzietności w tej grupie wynosi 1,46. Średni wiek ankietowanej w momencie narodzin pierwszego dziecka wynosił 24,7 lat, w momencie narodzin drugiego dziecka: 27,5 i trzeciego dziecka: 31,7 lat. Badane kobiety z Czech urodziły 86 dzieci, więc współczynnik dzietności wynosi 1,62. Średni wiek urodzenia pierwszego dziecka w tej grupie kobiet to 24,7 lat, drugiego dziecka 27,2 i trzeciego dziecka 27,5 lat. Autorzy przedstawiają również przekonania i postawy kobiet objętych badaniem, odnośnie macierzyństwa. Wnioski: Wielopłaszczyznowa i interdyscyplinarna hipoteza (model teoretyczny), sformułowana na początku pracy, opisująca spadek liczby urodzeń, może być przydatna do prób oszacowania prorodzinnych postaw w różnych populacjach kobiet. Wyniki w świetle zgodności z proponowanym modelem teoretycznym pozwalają na formułowanie wniosków dotyczących działań, które mogłyby przeciwdziałać spadkowi liczby urodzeń.

15

Preliminary trial to ascertain the feeling of uncertainty of young women in Poland and Czech Republic in the context of their intention to have a child

45%

Brodziak A., Kutnohorska J., Cicha M., Erenkfeit K., Białkowska B.

Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine

|

2014

|

vol. 17

|

issue 1

60-68

EN

Introduction. The aim of the study was to evaluate the frequency and severity of a sense of uncertainty concerning important determinants of human existence in selected groups of young women in Poland and the Czech Republic, when they found themselves to be at the right age to have children. Material and methods. Data were obtained based on a self developed questionnaire. The study involved 42 nursing students in the second year of studies in Poland and 51 nursing students in the Czech Republic. The average age in these two groups was 21.7 and 22.8 years respectively The results were analyzed statistically using the chi-square test. Results. Polish young women in comparison to Czech women are more often afraid of considerable nuisance problems with future work, unsatisfactory relationships with future partners, and a sense of forthcoming impending dangers. Conclusions. The results suggest considerable uncertainty with regard to important spheres of human existence among young people. In the light of similar observations made by authors from countries of different economic standard, the insecurity is only one affecting factor among others. The results indicate the advisability of undertaking research on different approved models of the family.

PL

Wstęp. Celem pracy była ocena częstości i nasilenia poczucia niepewności dotyczącej ważnych uwarunkowań egzystencjalnych w wybranych grupach młodych kobiet w Polsce i Czechach, które są w wieku poprzedzającym podjęciem decyzji o posiadaniu dzieci. Materiał i metody. Dane uzyskano poprzez badanie sondażowe przy pomocy własnego kwestionariusza ankietowego. Badaniu poddano 42 studentki pielęgniarstwa II roku studiów w Polsce i 51 studentek pielęgniarstwa w Czechach. Średni wiek w tych dwóch grupach wynosił odpowiednio 21,7 i 22,8 lat. Wyniki poddano opracowaniu statystycznemu, przy użyciu testu chi-kwadrat. Wyniki. Młode kobiety żyjące w Polsce znamiennie częściej niż w Czechach obawiają się znacznych uciążliwości w przyszłej pracy, niesatysfakcjonującej relacji z przyszłym partnerem oraz częściej mają poczucie grożących w przyszłości niebezpieczeństw. Wnioski. Uzyskane wyniki przemawiają za częstym istnieniem wśród młodych ludzi znacznego poczucia niepewności w zakresie ważnych sfer egzystencjalnych. W świetle analogicznych spostrzeżeń autorów, pochodzących z krajów o różnej zasobności, poczucie niepewności ekonomicznej jest jedynie jednym z czynników oddziaływujących. Wyniki wskazują na celowość podjęcia badań nad różnymi akceptowanymi modelami rodziny.

Refine search results

Pathogenesis, prevention and treatment of peripheral artery disease

HIV i AIDS – współczesne dylematy

Biologiczne i środowiskowe uwarunkowania orientacji seksualnej

Metoda oceny obciążeń egzystencjalnych i stanu zdrowia psychicznego – wstępne badania osób, które targnęły się na życie przez przyjęcie substancji toksycznej

Environmental factors influencing the development of atherosclerosis

Czy zachodzą okoliczności sprzyjające promowaniu systemu szybkiego przejścia do drugiego dziecka?

Próba porównania kondycji psychicznej Belgijskich i Polskich studentów pielęgniarstwa

Społeczne i kulturowe następstwa uznania „Hipotezy o wspołudziale ludzi w nawrotowym odtwarzania się Wszechświata”

An attempt to assess the accepted model of family in a group of Polish women

Useful tool for general practitioners, home health care nurses and social workers in assessing determinants of the health status and treatment of patients visited in their homes

Próba weryfikacji interdyscyplinarnej hipotezy wyjaśniającej spadek liczby urodzeń i niską dzietność

Ankieta dla międzynarodowych badań porównawczych kondycji psychicznej wybranych grup osób

Analiza danych klinicznych trzech pacjentów, leczonych w Regionalnym Ośrodku Ostrych Zatruć w Sosnowcu z powodu podjętej próby samobójczej, ukierunkowana na odróżnienie uwarunkowań egzystencjalnych i społecznych od przyczyn wynikających z zaburzeń psychicznych

Comparison of fertility ratios, attitudes and beliefs of Polish and Czech women

Preliminary trial to ascertain the feeling of uncertainty of young women in Poland and Czech Republic in the context of their intention to have a child