Search results

1

Oddziaływanie słonecznego promieniowania ultrafioletowego na organizm człowieka

100%

Skórska E.

Kosmos

|

2016

|

vol. 65

|

issue 4

657-667

PL

Promieniowanie słoneczne jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu, wpływa korzystnie na samopoczucie, pobudza wydzielanie wielu hormonów, umożliwia syntezę witaminy D3. Niewielka część jest emitowana w zakresie ultrafioletowym (UV) w trzech pasmach różniących się działaniem biologicznym: UV-A, UV-B i UV-C. Wysokoenergetyczne promieniowanie UV-C zabójcze dla żywych organizmów w całości jest pochłaniane przez tlen i ozon w górnej warstwie atmosfery. UV-B jest częściowo absorbowane przez stratosferyczną warstwę ozonową, a jego pozytywne działanie polega przede wszystkim na zdolności wytwarzania witaminy D3 w skórze człowieka. Umiarkowana i stopniowo wydłużana ekspozycja odsłoniętych części ciała wywołuje po kilku dniach efekt opalenizny, którą należy traktować jako obronną reakcję skóry na UV-B. Zbyt długa ekspozycja przekraczająca tzw. dawkę erytemalną powoduje oparzenie słoneczne zwane rumieniem, co w późniejszym okresie może wywołać nowotwory skóry. Promienie UV-A głębiej przenikają przez skórę, powodując krótkotrwały efekt opalenizny, ale także przyspieszone jej starzenie poprzez uszkodzenie kolagenu i elastyny, wysuszenie skóry i przyspieszone tworzenie zmarszczek. Korzystając z kąpieli słonecznych, warto sprawdzać podawany w prognozach pogody tzw. indeks UV, który jest międzynarodowym wskaźnikiem, będącym liczbą od 0 do 16, proporcjonalnym do natężenia promieniowania w zakresie od 297 nm do 400 nm o krzywej widmowej odpowiadającej efektywności tworzenia rumienia. W Polsce w okresie letnim może on osiągnąć wartość 10, jednak już przy wartości 3 należy zachować środki ostrożności: nakrycie głowy, kremy z filtrami pochłaniającymi UV-B oraz okulary ochronne, UV oddziałuje bowiem nie tylko na skórę, ale także na oczy. Długotrwałe narażanie soczewek ocznych na intensywne promieniowanie o długości fali 300-320 nm może prowadzić do powstania zaćmy fotochemicznej. Powszechnie znaną dolegliwością oczu wywołaną ekspozycją na UV-B jest zapalenie spojówek, zdarzają się przypadki uszkodzenia rogówki, a nawet siatkówki oka.

EN

Solar radiation is necessary for the proper functioning of the human body, has a positive effect on human mood, stimulates the secretion of several hormones, enables synthesis of vitamin D3. A small part, approx. 8%, of the solar radiation is emitted as ultraviolet (UV) having three different ranges of biological activity: UV-A, UV-B and UV-C. The last one, which destroys living cells, is fully absorbed by oxygen and ozone in the atmosphere. UV-B is partially absorbed by the stratospheric ozone layer and exerts positive effect on the human body by inducing synthesis of vitamin D3 in human skin. Prolonged exposure exceeding the so-called erythemal dose causes sunburn known as erythema, which may cause subsequently skin cancer. UV-A radiation penetrates through the skin deeper, causing a short-lasting tan, but also accelerates its aging by damaging collagen and elastine, drying the skin, increasing the formation of wrinkles. When sunbathing, it is worth checking the forecast of UV index, which is an internationally accepted measure of the intensity of radiation causing erythema in the range between 297 and 400 nm, having values between 0 and 16 proportional the spectral efficiency. In Poland, it can reach in the summer a value of 10, but even at the value of 3 it is necessary to use precautions such as hats, sunscreens containing UV-B filters, protective eyewear. UV affects not only the skin, but also eyes. Prolonged exposure of the eye lens to intense radiation of 300-320 nm wavelength may cause cataract. Not only can UV-B frequently cause conjunctivitis, it may also result in damage to the cornea, the lens and even the retina.

2

Ekologia człowieka - wybrane aspekty

100%

Skórska E.

Kosmos

|

2016

|

vol. 65

|

issue 4

473

3

Human ecology - selected aspects

100%

Skórska E.

Kosmos

|

2016

|

vol. 65

|

issue 4

475

4

Czy zwiększona zawartość dwutlenku węgla w powietrzu ma wpływ na sprawność intelektualną człowieka?

63%

Murkowski A., Skórska E.

Kosmos

|

2016

|

vol. 65

|

issue 4

631-636

PL

Szczególnym składnikiem powietrza atmosferycznego jest dwutlenek węgla, którego zawartość systematycznie wzrasta i w 2015 r. przekroczyła 400 ppm. Według norm europejskich i amerykańskich w pomieszczeniach zamkniętych zawartość CO2 nie powinna przekraczać 1000 ppm. Pomiary wykonane w pomieszczeniach szkolnych i salach uczelnianych wykazywały wielokrotne przekroczenie tej wartości, osiągając nawet 7000 ppm. Do niedawna uważano, że umiarkowanie podwyższone stężenie dwutlenku węgla (do ok. 5000 ppm) powoduje jedynie przejściowy dyskomfort (ból głowy, złe samopoczucie, niepokój), bez istotnego wpływu na funkcje umysłowe i jakość wykonywanej pracy. Coraz liczniejsze badania wskazują jednak na obniżoną zdolność percepcji i sprawność intelektualną, gdy zawartość CO2 w pomieszczeniach przekracza 1400 ppm. W bardzo starannie przeprowadzonych eksperymentach amerykańskich wykazano, że nawet przy umiarkowanie podwyższonym poziomie (2500 ppm CO2) może nastąpić upośledzenie działań decyzyjnych, zdolność do podejmowania inicjatywy i umiejętność myślenia strategicznego.

EN

Carbon dioxide is a specific component of atmospheric air, its content steadily increases, and in 2015 it exceeded 400 ppm. According to European and American standards indoor CO2 content should not exceed 1000 ppm. Measurements taken in school classrooms and university auditoria showed that this value was exceeded multifold, reaching reaching even 7000 ppm. Until recently it was thought that a moderately elevated levels of carbon dioxide (up to approx. 5000 ppm) cause only temporary discomfort (headaches, feeling unwell, anxiety), without significantly affecting the quality of work and mental functions. Increasing number of observations indicate a decreased ability of perception and intellectual performance, when the CO2 content in the room exceeds 1400 ppm. Very carefully conducted experiments in USA have demonstrated that even moderately elevated levels (2500 ppm CO2) can impair decision-making activities, the ability to take initiative and ability to think strategically.

5

The effect of Atpolan 80 EC on atrazine residues in the soil

51%

Swarcewicz M., Skórska E., Paździoch W.

Polish Journal of Chemical Technology

|

2007

|

vol. 9

|

issue 3

5-8

EN

The persistence of atrazine residues in soils may have an effect on the contamination of the ground water or surface water. Besides the active ingredients, pesticide formulations contain many other compounds called adjuvants. One of them is the Atpolan 80 EC which belongs to the group of oil mineral adjuvants used as tank-mix. The utilization of a fraction of paraffin oil 1113 is one of the examples of utilising waste as the component of Atpolan 80 EC in agriculture. When the Atpolan concentration comprised 1.25% (v/v), the atrazine degradation rate decreased in the sandy loam and muck soil. The half-life of atrazine increased over a period of 40 or 57 days, depending on the type of the soil. The least significant effect was caused by Atpolan concentration at 0.25 and 0.75%. This result points at the capability of limiting atrazine run-off and leaching down the soil profile. Each ingredient of the pesticide, besides having the overall ability to distribute between different phases, also demonstrates some single compound behaviour. This paper shows our current understanding of the factors that influence the adjuvant performance and their potentially complex interactions with the pesticide.

Refine search results

4 Kosmos

1 Polish Journal of Chemical Technology

4 2016

1 2007

5 Skórska E.

1 Murkowski A.

1 Paździoch W.

1 Swarcewicz M.

Oddziaływanie słonecznego promieniowania ultrafioletowego na organizm człowieka

Ekologia człowieka - wybrane aspekty

Human ecology - selected aspects

Czy zwiększona zawartość dwutlenku węgla w powietrzu ma wpływ na sprawność intelektualną człowieka?

The effect of Atpolan 80 EC on atrazine residues in the soil