Search results

1

Leczenie skojarzone astmy wziewnymi glikokortykosteroidami i β2-agonistami

100%

Grzelewska-Rzymowska I.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2009

|

vol. 5

|

issue 3

178-185

EN

This review assesses the evidence regarding the use asthma-treatment with combination long-acting β2-agonist (LAβA) and inhaled corticosteroid (ICS). The first line-treatment in asthma is inhaled corticosteroid. The integral part of asthma management is β2-agonist, which present the strongest bronchodilators. Currently, two long-acting β2-agonist – salmeterol and formoterol are widely available. Recently several clinical studies have proved that LAβAs in combination with ICS are effective and safe option in asthma management. GINA guidelines recommend the addition of LAβAs to a low and medium dose ICS, when low doses of ICS do not allow to achieve control of asthma symptoms. From some clinical trials we have knowledge that LAβAs given in combination with ICS demonstrate that addition LAβAs is more beneficial in control asthma symptoms than doubling dose of ICS. Asthma is a chronic inflammatory disease of the airways with their hyperresponsiveness. The clinical course of asthma is usually different in different patients and even in the same subject. In normal clinical practice, a maintenance dose of ICS appropriate to the severity of the patient’s asthma of either combination of ICS and LAâA is administered twice daily, and a separate â2-agonist (SAâA – short acting â2-agonist) is used as needed to relieve asthma symptoms. Recently a new model of combination of ICS budesonide and LAâA (formoterol) in one inhaler has been proposed. This model is called SMART (Single Maintenance and Reliever Therapy). In this treatment concept combination budesonide/formoterol in one inhaler is used for both maintenance and as-needed therapy for symptoms relief, without a separate rescue medication. Several clinical trials have shown that SMART method reduced the risk of severe exacerbations and was well tolerated. This method has a beneficial role in patients who remain symptomatic despite treatment with combination maintenance therapy.

PL

Dokonany w tym artykule przegląd badań ocenia dowody dotyczące leczenia astmy kombinacją wziewnych glikokortykosteroidów (wGKS) i długo działających β2-agonistów (LAβA). Za leki pierwszego wyboru w astmie uznaje się wGKS. Integralną częścią leczenia astmy są β2-agoniści, najsilniejsze leki rozszerzające oskrzela. Obecnie dostępne są dwa leki z grupy długo działających β2-agonistów – formoterol i salmeterol. W kilku badaniach klinicznych udowodniono, że kombinacja wGKS i LAβA stanowi skuteczną i bezpieczną opcję w leczeniu astmy. Raporty GINA zalecają dodanie LAβA do małych i średnich dawek wGKS, co pozwala na uzyskanie kontroli astmy. Także z badań klinicznych uzyskaliśmy wiedzę, że kombinacja wGKS i LAβA daje większe korzyści w kontroli objawów astmy niż dwukrotnie większa dawka wGKS. Astma jest przewlekłą chorobą zapalną z rozwojem nadreaktywności oskrzeli. Przebieg kliniczny astmy jest zazwyczaj inny u różnych chorych, a nawet u tej samej osoby. W praktyce klinicznej choremu zaleca się podawanie stałych dawek wGKS, odpowiednich do stopnia ciężkości astmy, lub kombinacji wGKS i LAβA dwa razy dziennie i dodatkowo krótko działającego β2-agonisty „według potrzeby” (lub „na żądanie”) dla złagodzenia objawów astmy. Ostatnio wprowadzono nowy model stosowania kombinacji wGKS i LAβA (budezonid/formoterol) – tzw. SMART (Single Maintenance and Reliever Therapy). Jest to połączenie leków według koncepcji SMART stosowane zarówno w leczeniu przewlekłym dwa razy dziennie, jak i „według potrzeby” dla złagodzenia objawów bez dodatkowego stosowania leków tylko przynoszących ulgę. Badania kliniczne wykazały, że metoda SMART zmniejsza ryzyko ostrych zaostrzeń i jest dobrze tolerowana. Metoda ta ma korzystne działanie u pacjentów, u których utrzymują się objawy astmy pomimo leczenia kombinacją leków stosowanych tylko w leczeniu przewlekłym.

2

Świsty i astma we wczesnym dzieciństwie – raport PRACTALL

100%

Grzelewska-Rzymowska I.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2009

|

vol. 5

|

issue 3

169-173

EN

Asthma is a serious global health problem, because people of all ages are affected by this illness. It was show that a one in three child has at least one episode of wheezing prior to there third birthday. That is why GINA report and other guidelines for diagnosis and treatment of wheezing in children were issued. One of them is PRACTALL consensus report as a guideline for clinical practice in Europe and in North America. In this report four different pattern of recurrent wheeze in paediatric population have been proposed: transient, nonatopic, persistent asthma and severe intermittent asthma. PRACTALL report underlying that age and triggers can be used to define different phenotypes. According to ERS TASK FORCE (2008) episodic and multiple trigger wheezes are recognized. Episodic wheeze is defined as wheeze in discrete episodes child being well between episodes. This phenotype is usually associated with viral respiratory tract infection. Among multiple triggers are different allergens, viruses, tobacco smoke. The PRACTALL report states that age is one of the strongest determinants of asthma phenotype in childhood and it is important to design diagnostic and management strategies based on age. In infants (0-2 years old) persistent symptoms is a major indicator of severity, in preschool children (3-5 years old) the asthma phenotypes are established basing the persistent wheeze during last year. If symptoms disappear between episodes of viral infections, doprowaviral asthma is the most appropriate diagnosis. In children with skin prick tests or in vitro test are positive the allergen-induced asthma should be recognized because atopy is a strong risk factor for asthma. In some children phenotype non-allergic asthma can be identified. An important risk factor for new-onset asthma in early adult life is pre-existing allergic rhinitis. Also bronchial hyperresponsiveness in non-asthmatic children at age 6 years showed increased risk asthma by 11 years.

PL

Astma jest poważnym problemem zdrowotnym na świecie, choroba ta może występować u pacjentów w każdym wieku. Wykazano, że jedno dziecko spośród trzech ma przynajmniej jeden epizod świszczącego oddechu do 3. roku życia, stworzono więc zalecenia GINA oraz inne dotyczące postępowania w świstach u dzieci. Jednym z nich jest raport PRACTALL, przedstawiający zalecenia dla klinicznego postępowania w Europie i Ameryce Północnej. Raport ten wyróżnia cztery rodzaje nawracających świstów w populacji dziecięcej: świsty przemijające, świsty nieatopowe, przewlekłą astmę i ciężką nieregularną astmę. PRACTALL podkreśla, że wiek i czynniki wyzwalające świsty są stosowane dla wyróżnienia fenotypów astmy. ERS TASK FORCE (2008 r.) wyróżnia świsty epizodyczne i wywołane przez wiele czynników. Świsty epizodyczne to dyskretne epizody, poza którymi dziecko jest w dobrym stanie. Fenotyp ten jest zazwyczaj powiązany w infekcjami wirusowymi układu oddechowego. Wśród wielu czynników wywołujących świsty wymienia się alergeny, wirusy oraz dym tytoniowy. Raport PRACTALL stwierdza, że wiek najsilniej określa fenotyp astmy w dzieciństwie oraz strategię postępowania. U niemowląt (0-2. roku życia) wskaźnikami ciężkości procesu są przewlekłe świsty. U dzieci przedszkolnych (3.-5. roku życia) fenotyp astmy jest ustalony na podstawie występowania świstów w ostatnim roku. Jeśli świsty znikają między epizodami infekcji wirusowych, to prawdopodobne jest rozpoznanie astmy indukowanej wirusami. U dzieci z dodatnimi testami skórnymi lub testami in vitro powinna być rozpoznana astma indukowana alergenami, ponieważ atopia jest silnym czynnikiem ryzyka astmy. U niektórych dzieci rozpoznaje się fenotyp astmy niealergicznej. Ważnym czynnikiem ryzyka astmy we wczesnym okresie dorosłego życia jest alergiczny nieżyt nosa. Również nadreaktywność oskrzeli u dzieci nieastmatycznych jest czynnikiem ryzyka astmy do 11. roku życia.

3

Świsty i astma we wczesnym dzieciństwie – raport PRACTALL

100%

Grzelewska-Rzymowska I.

|

EN

Asthma is a serious global health problem, because people of all ages are affected by this illness. It was show that a one in three child has at least one episode of wheezing prior to there third birthday. That is why GINA report and other guidelines for diagnosis and treatment of wheezing in children were issued. One of them is PRACTALL consensus report as a guideline for clinical practice in Europe and in North America. In this report four different pattern of recurrent wheeze in paediatric population have been proposed: transient, nonatopic, persistent asthma and severe intermittent asthma. PRACTALL report underlying that age and triggers can be used to define different phenotypes. According to ERS TASK FORCE (2008) episodic and multiple trigger wheezes are recognized. Episodic wheeze is defined as wheeze in discrete episodes child being well between episodes. This phenotype is usually associated with viral respiratory tract infection. Among multiple triggers are different allergens, viruses, tobacco smoke. The PRACTALL report states that age is one of the strongest determinants of asthma phenotype in childhood and it is important to design diagnostic and management strategies based on age. In infants (0-2 years old) persistent symptoms is a major indicator of severity, in preschool children (3-5 years old) the asthma phenotypes are established basing the persistent wheeze during last year. If symptoms disappear between episodes of viral infections, viral asthma is the most appropriate diagnosis. In children with skin prick tests or in vitro test are positive the allergen-induced asthma should be recognized because atopy is a strong risk factor for asthma. In some children phenotype non-allergic asthma can be identified. An important risk factor for new-onset asthma in early adult life is pre-existing allergic rhinitis. Also bronchial hyperresponsiveness in non-asthmatic children at age 6 years showed increased risk asthma by 11 years.

PL

Astma jest poważnym problemem zdrowotnym na świecie, choroba ta może występować u pacjentów w każdym wieku. Wykazano, że jedno dziecko spośród trzech ma przynajmniej jeden epizod świszczącego oddechu do 3. roku życia, stworzono więc zalecenia GINA oraz inne dotyczące postępowania w świstach u dzieci. Jednym z nich jest raport PRACTALL, przedstawiający zalecenia dla klinicznego postępowania w Europie i Ameryce Północnej. Raport ten wyróżnia cztery rodzaje nawracających świstów w populacji dziecięcej: świsty przemijające, świsty nieatopowe, przewlekłą astmę i ciężką nieregularną astmę. PRACTALL podkreśla, że wiek i czynniki wyzwalające świsty są stosowane dla wyróżnienia fenotypów astmy. ERS TASK FORCE (2008 r.) wyróżnia świsty epizodyczne i wywołane przez wiele czynników. Świsty epizodyczne to dyskretne epizody, poza którymi dziecko jest w dobrym stanie. Fenotyp ten jest zazwyczaj powiązany w infekcjami wirusowymi układu oddechowego. Wśród wielu czynników wywołujących świsty wymienia się alergeny, wirusy oraz dym tytoniowy. Raport PRACTALL stwierdza, że wiek najsilniej określa fenotyp astmy w dzieciństwie oraz strategię postępowania. U niemowląt (0-2. roku życia) wskaźnikami ciężkości procesu są przewlekłe świsty. U dzieci przedszkolnych (3.-5. roku życia) fenotyp astmy jest ustalony na podstawie występowania świstów w ostatnim roku. Jeśli świsty znikają między epizodami infekcji wirusowych, to prawdopodobne jest rozpoznanie astmy indukowanej wirusami. U dzieci z dodatnimi testami skórnymi lub testami in vitro powinna być rozpoznana astma indukowana alergenami, ponieważ atopia jest silnym czynnikiem ryzyka astmy. U niektórych dzieci rozpoznaje się fenotyp astmy niealergicznej. Ważnym czynnikiem ryzyka astmy we wczesnym okresie dorosłego życia jest alergiczny nieżyt nosa. Również nadreaktywność oskrzeli u dzieci nieastmatycznych jest czynnikiem ryzyka astmy do 11. roku życia.

4

Obrazy kliniczne fenotypów nietolerancji na aspirynę i inne niesteroidowe leki przeciwzapalne. Część I

64%

Grzelewska-Rzymowska I., Górski P.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2014

|

vol. 10

|

issue 4

346-359

EN

Clinically, three phenotypes of intolerance to aspirin and other nonsteroidal anti-inflammatory drugs are distinguished: bronchospastic phenotype, urticaria/oedema and chronic hyperplastic eosinophilic sinusitis. Recently, the term aspirinexacerbated respiratory disease has been proposed for an aspirin-intolerant respiratory disease. The bronchospastic phenotype of aspirin sensitivity, called aspirin-intolerant asthma, occurs only in patients with asthma. In these individuals, the symptoms of aspirin sensitivity include dyspnoea and extrabronchial symptoms, such as: watery rhinorrhoea, conjunctivitis and lacrimation, flushing of the face and neck, oedema of the larynx, fall in blood pressure and even death. Aspirin-intolerant urticaria/angioedema occurs mainly in patients with chronic or recurrent urticaria and angioedema. The typical features of aspirin-intolerant asthma are nasal and paranasal polyps. They occur almost in 80% of patients with aspirin-intolerant asthma, and in only 3% of those with aspirin-intolerant urticaria. Bronchial and nasal mucosae are inflamed mainly with eosinophils. Aspirin-intolerant asthma and urticaria/angioedema can occur at any age, but they especially affect women between 30 and 50 years of age. In about 50% of aspirin-intolerant asthmatics, atopic features were found. The clinical course of aspirin-intolerant asthma is usually severe, but total or partial control can be achieved with the use of inhaled corticosteroids and long-acting β2-agonists. The authors assume that anamnesis plays the major role in the detection of intolerance to aspirin. Oral challenge tests should be applied only with the use of acetylsalicylic acid, administered at low, increasing doses at intervals not shorter than 24 hours. The majority of nonsteroidal anti-inflammatory drugs elicit dyspnoea in patients with aspirin-intolerant asthma and skin eruptions in those with aspirin-intolerant urticaria. Sometimes nasal and inhalation tests with lysine aspirin are performed. These tests are safer, but less sensitive and for that reason, oral challenge with acetylsalicylic acid is treated as “the gold standard.” In patients with aspirin-intolerant asthma and aspirin-intolerant urticaria, tolerance to acetylsalicylic acid is achieved by using increasing doses of aspirin.

PL

Klinicznie wyróżnia się trzy rodzaje nadwrażliwości: bronchospastyczną, pokrzywkowo-obrzękową i hiperplastyczne zapalenie błony śluzowej zatok z eozynofilią. Ostatnio nadwrażliwość dróg oddechowych określono jako chorobę dróg oddechowych zaostrzającą się po aspirynie. Bronchospastyczny typ nadwrażliwości na aspirynę, zwany astmą aspirynową (ASA-astma), występuje tylko u pacjentów chorych na astmę. U tych chorych objawy nadwrażliwości na aspirynę to duszność oraz pozaoskrzelowe objawy nadwrażliwości, takie jak wodnisty wyciek z nosa, zmiany spojówkowe i łzawienie, zaczerwienienie twarzy i szyi, obrzęk krtani, spadek ciśnienia tętniczego krwi, a nawet zgon. Pokrzywka wywołana przez aspirynę występuje przede wszystkim u osób z przewlekłą lub nawracającą pokrzywką. Typowym obrazem ASA-astmy są polipy nosa i zatok. Dotyczą one 80% chorych na astmę aspirynową, a tylko 3% z pokrzywką aspirynową. Błona śluzowa oskrzeli i nosa nacieczone są głównie eozynofilami. ASA-astma i ASA-pokrzywka pojawiają się w każdym wieku, ale szczególnie dotyczą kobiet między 30. a 50. rokiem życia. U około 50% chorych na ASA-astmę stwierdzono cechy atopii. Kliniczny przebieg ASA-astmy jest zazwyczaj ciężki, lecz stosując wziewne glikokortykosteroidy i długo działających β2-agonistów, można osiągnąć całkowitą lub częściową kontrolę choroby. Wywiad stanowi ważną część diagnozowania nadwrażliwości. Doustny test ekspozycyjny powinien być stosowany tylko z kwasem acetylosalicylowym, we wzrastających dawkach, podawanych w przynajmniej 24-godzinnych odstępach. W wielu badaniach prowokacyjnych udowodniono, że większość niesteroidowych leków przeciwzapalnych wywołuje duszność u chorych na ASA-astmę oraz zmiany skórne u pacjentów z ASA-pokrzywką. Czasami mogą być wykonywane donosowe i wziewne testy z lizynową aspiryną – są one bezpieczniejsze, ale mniej czułe, dlatego doustny test z kwasem acetylosalicylowym traktowany jest jako „złoty standard”. U chorych na astmę aspirynową i pokrzywkę aspirynową stan tolerancji na kwas acetyloaspirynowy osiąga się poprzez zastosowanie wzrastających dawek aspiryny.

5

Zespół Schwartza-Barttera u chorego z drobnokomórkowym rakiem płuca

64%

Tymińska K., Grzelewska-Rzymowska I.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2009

|

vol. 5

|

issue 4

301-304

EN

The lung is the most common site of cancer in the world today and it has a poor survival rate. The best way of reducing the lung cancer occurrence is giving up the habit of smoking. It is necessary to establish routine ways of early diagnosis according to clinical symptoms and chest radiography in general practice. It is said to be a main key of right timing of the adequate therapy. In a minority of patients with tumours, signs and symptoms develop that cannot be explained on the basis of either the mass effect produced by the primary tumour (or its metastases) or the production of a hormone normally associated with the tissue type that has given rise to the malignant tumour. These are known as paraneoplastic syndromes and may cause various symptoms. They may lead also to hyponatremia via the ectopic production of ADH. Syndrome of inappropriate secretion of antidiuretic hormone (SIADH) is an important and common electrolyte disorder in tumour patients and one that has been reported in association with small cell lung cancers (SCLC). Schwartz et al. presented the first clinical case of a patient with ectopic SIADH in 1957, when he described two patients with lung cancer who developed hyponatremia associated with continued urinary sodium loss. We describe the patient with small cell lung cancer with SIADH. In chest radiogram as well as in computed tomography the pathological mass was described, later diagnosed as SCLC. The patient developed different neurological and psychical disorders that partially were improved after treatment.

PL

Rak płuca jest najczęściej występującym nowotworem na świecie i charakteryzuje się stosunkowo niską przeżywalnością. Najlepszy sposób na spadek zachorowalności i śmiertelności to ograniczenie nałogu palenia. Należy również ustalić właściwe postępowanie w odniesieniu do objawów klinicznych i radiologicznych, co jest niezbędne, aby odpowiednio wcześnie wdrożyć leczenie przyczynowe. Zespoły paranowotworowe stanowią szeroką grupę objawów powstałych w wyniku wytwarzania przez komórki nowotworowe różnorodnych czynników chemicznych i immunologicznych. Mogą one powodować zaburzenia w działaniu różnych układów i narządów, często wywołując objawy niekojarzące się z chorobą nowotworową w obrębie klatki piersiowej, w tym również prowadzić do hiponatremii w wyniku ektopowego wydzielania hormonu antydiuretycznego. Zespół Schwartza-Barttera, czyli zespół nieprawidłowego wydzielania wazopresyny, obserwowany jest u chorych na raka płuca i stosunkowo często stanowi zagrożenie życia. Pierwszy przypadek kliniczny został opisany przez Schwartza i wsp. w 1957 roku – dwóch chorych z rakiem płuca, u których doszło do hiponatremii w wyniku utraty sodu. Opisywany przez nas przypadek dotyczy pacjenta z SIADH i rakiem płuca. W RTG płuca, a także w tomografii komputerowej u chorego stwierdzono masę patologiczną później zdiagnozowaną jako rak drobnokomórkowy. U pacjenta występowały liczne objawy neurologiczne i psychiczne, które częściowo ustąpiły po zastosowanym leczeniu.

6

Astma łagodna – od patogenezy do leczenia

64%

Grzelewska-Rzymowska I., Zagdańska R.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2009

|

vol. 5

|

issue 3

160-168

EN

The authors presented characteristic features of mild persistent asthma, the method of diagnosing and optimal treatment of this disease. The Global Initiative for Asthma (GINA) quidelines describe mild, persistent asthma as having asthma symptoms more than weekly, but less than daily, nocturnal symptoms more than twice monthly, but less than weekly, with normal lung function (FEV1 or PEF‡80%) between asthma episodes. Patients suffering from mild, persistent asthma constitute a major portion of asthmatics. They rarely attend their physician because of symptoms of asthma, although sometimes they experience very severe attacks of dyspnoea. Some studies revealed that it is difficult to diagnose mild asthma because ventilatory parameters are normal, and bronchial reversibility test is negative. Studies based on examination of induced sputum and bronchial biopsies proved that markers of inflammation and airway remodeling airway are related to severity of disease. In mild asthma these consequences of long-term inflammation are very often as in moderate asthma. Most large studies which have studied the influence of inhaled corticosteroids waron mild asthma, revealed that this therapy is very effective. The first published was the OPTIMA trial. In this study two groups of asthmatic were selected to evaluate the efficacy of budesonide alone compared with combination budesonide and formoterol for 1 year. The rate of severe asthma exacerbationis per patient per year, and days with any asthma symptoms, poorly controlled asthma days and night with nocturnal symptoms were markedly reduced. The second study evaluating inhaled corticosteroids was START trial, which examined the effects of early intervention with budesonide in new-onset persistent mild asthma. Severe asthma exacerbations which required an emergency room visits or hospitalization in budesonide group were significantly reduced. The mast recently published study reported that it may be possible for patients with mild persistent asthma to be treated with intermittent courses of inhaled or oral corticosteroids. This conclusion was given despite the fact that the regular use of inhaled budesonide was better than intermittent.

PL

Autorzy przedstawiają charakterystykę astmy łagodnej przewlekłej, metody diagnozowania i optymalne leczenie. Globalna Inicjatywa dla Astmy (GINA) podaje, że astma łagodna charakteryzuje się objawami występującymi częściej niż raz w tygodniu, lecz rzadziej niż codziennie, objawami nocnymi występującymi częściej niż dwa razy w miesiącu, lecz rzadziej niż co tydzień, prawidłową czynnością płuc (FEV1 lub PEF‡80%) między napadami astmy. Pacjenci z łagodną, przewlekłą astmą tworzą dużą grupę chorych, którzy rzadko z powodu swoich dolegliwości korzystają z pomocy lekarzy, chociaż czasami doświadczają ciężkich napadów duszności. Niektóre badania udowodniły, że łagodną astmę jest trudno rozpoznać, ponieważ wskaźniki wentylacji są w normie, a test odwracalności obturacji oskrzeli wypada ujemnie. Badania indukowanej plwociny i bioptatów oskrzeli udowodniły, że wskaźniki zapalenia oraz remodeling dróg oddechowych są związane z ciężkością choroby. W astmie łagodnej następstwa długotrwałego zapalenia często są takie same jak w astmie umiarkowanej. Większość dużych badań, które zajmowały się wpływem wziewnych kortykosteroidów na astmę łagodną, wykazała dużą skuteczność tej terapii. Pierwszą publikacją było badanie OPTIMA. W tym badaniu wyodrębniono dwie grupy chorych, u których przez rok oceniano skuteczność samego budezonidu w porównaniu z połączeniem budezonidu i formoterolu. Obserwowano znaczne zmniejszenie wskaźnika ciężkich zaostrzeń przypadających na jednego pacjenta na rok, dziennych i nocnych objawów astmy. Drugie badanie oceniające leczenie wziewnymi kostykosteroidami określono jako START. Badano w nim wpływ wczesnego leczenia budezonidem w łagodnej przewlekłej astmie, świeżo wykrytej. Leczenie budezonidem znacząco zmniejszyło liczbę zaostrzeń wymagających nagłych interwencji lub leczenia szpitalnego. W ostatnio publikowanej pracy wykazano, że chorzy na łagodną astmę mogą być leczeni wziewnymi lub doustnymi kortykosteroidami w sposób przerywany. Autorzy doszli do tego wniosku, mimo że leczenie ciągłe było lepsze niż przerywane.

7

Czynniki ryzyka przewlekłej obturacyjnej choroby płuc u pacjentów leczonych szpitalnie

64%

Iwanicka-Michałowicz M., Grzelewska-Rzymowska I.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2009

|

vol. 5

|

issue 1

27-32

EN

COPD is currently one of the most important health problems all over the world. The most frequent factor responsible for COPD development is smoking of cigarettes, both active and passive. Other reasons influencing COPD development are occupational exposure to dust, chemical substances, irritant gases. The risk factor is congenital deficiency of α1-antitrypsin (genetic factor). The aim of the paper was to analyse any risk factors influencing development of COPD. The study was performed in 200 people with diagnosed COPD treated between 2005 and 2007. A patient medical history based on a questionnaire prepared for the study was performed in all patients. The study results then underwent statistical analysis. Of the subjects 124 (62%) were males and 76 (38%) were females. Mean age of the males – 66.1 years and of the females – 66.4 years. The main risk factor of the disease in the group studied was cigarette smoking – found in 170 patients (85%), from them 37.5% were current smokers, 47.5% were former smokers. Smoking history of current and former smokers averaged 42 pack-years (range 1-160). COPD was also found in 30 lifelong non-smokers (15%). Exposure to passive smoking at work and/or at home was observed in 175 people (87.5%). The inhalation of hazardous substances in the work environment was reported in 150 of the people studied (75%). Due to the fact that the smoking habit is very frequently found among COPD patients, it seems necessary to intensify actions taken to spread knowledge regarding COPD’s causes and effects, increase anti-smoking education and implement cheap and effective test screening methods.

PL

POChP należy obecnie do najpoważniejszych problemów zdrowotnych na świecie. Najczęstszym czynnikiem, który odpowiada za rozwój POChP, jest palenie tytoniu, zarówno czynne, jak i bierne. Kolejnymi przyczynami warunkującymi rozwój POChP są narażenie zawodowe na pyły, substancje chemiczne, gazy drażniące. Czynnikiem ryzyka jest także wrodzony niedobór α1-antytrypsyny (czynnik genetyczny). Celem pracy była analiza czynników ryzyka warunkujących rozwój POChP. W badaniu wzięło udział 200 osób z rozpoznaniem POChP leczonych szpitalnie w latach 2005-2007. U wszystkich chorych przeprowadzono wywiad według kwestionariusza przygotowanego na potrzeby badania. Wyniki badania poddano analizie statystycznej. W badanej grupie było 76 kobiet (38%) i 124 mężczyzn (62%). Średnia wieku mężczyzn wynosiła 66,1 roku, kobiet – 66,4 roku. Głównym czynnikiem ryzyka rozwoju choroby w badanej grupie było palenie tytoniu – stwierdzono je u 170 badanych (85%), przy czym 37,5% chorych było aktualnymi palaczami, a 47,5% byłymi palaczami. Średni czas trwania nałogu w grupie obecnych i byłych palaczy wyniósł 42 paczkolata (rozpiętość 1-160). POChP rozpoznano również u 30 osób nigdy niepalących papierosów (15%). Narażenie na bierne palenie w pracy i/lub w domu podawało 175 chorych (87,5%). Narażenie na wdychanie szkodliwych substancji w środowisku pracy zgłaszało 150 badanych (75%). W związku z faktem, że nałóg palenia tytoniu jest zjawiskiem bardzo częstym wśród chorych na POChP, konieczne wydaje się zintensyfikowanie działań mających na celu upowszechnianie wiedzy na temat przyczyn i skutków POChP, realizację edukacji antytytoniowej oraz wdrożenie taniej i skutecznej metody badań przesiewowych.

8

Nadwrażliwość na aspirynę i inne niesteroidowe leki przeciwzapalne

64%

Grzelewska-Rzymowska I., Zagdańska R.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2009

|

vol. 5

|

issue 3

186-193

EN

Clinically, two types of the sensitivity to aspirin (ASA) are distinguished: bronchospastic and urticaria/ angioedema. Bronchospastic type of ASA sensitivity occurs in patients with asthma and it is called ASA- asthma. In these patients the symptoms of ASA- sensitivity are: dyspnoea and extrabronchial symptoms i.e. watery rhinorrhoea, conjunctivitis and lacrimation, flushing of the face, neck and chest. Dramatic oedema of the larynx, fall in blood pressure and even death have been described as well. ASA- induced urticaria/ angioedema is called ASA- urticaria and this type sensitivity concerns mainly patients with chronic or recurrent urticaria and angioedema. ASA- asthma and ASA- urticaria occur in patients of any age, but it especially concerns women between 30 and 50 years of age (70% of examined patients). In some patients with ASA- sensitivity atopy is stated. The typical feature of ASA- asthma are nasal and paranasal polyps, which are recurrent and persistent. They are presented in 80% asthmatics sensitive to ASA. Nasal mucosa of ASA- asthmatics is inflamed with T- lymphocytes, eosinophils, mast cells and macrophages. The majority of proinflammatory cells elicit expression mRNA for IL- 5. Bronchial mucosa is also inflamed with eosinophils, which are the rich source of leukotriene C4, which probably takes part in the pathomechanism of sensitivity to ASA. The clinical course of ASAasthma is usually severe, but using inhaled corticosteroids and long- acting β2-agonist control asthma may be achieved. It was reported, that majority of nonsteroidal anti- inflammatory drugs (NSAID’s) elicited dyspnoea in patients with ASA- asthma and skin eruption in ASA- urticaria patients. The above mentioned symptoms are produced by indomethacin, mefenamic acid, flufenamic acid, ibuprofen, phenylbutazone, naproxen, diflunisal and zomepirac. On the other hand, paracetamol, chloroquine, benzydamine, salicylic acid and dextropropoxyphene are well- tolerated by patients with ASA- asthma. Detection of sensitivity to ASA and other NSAID’s is based mainly on the anamnesis and oral challenge with administration of increasing ASA doses at 24 hours intervals. Sometimes, nasal and inhaling tests with ASA lysine are performed. These test are more safely, but less sensitive. In provocative test only ASA is recommended. In patients with ASA- asthma and ASA- urticaria, ASA desensitization may be induced by administering increasing doses of ASA every 24 hours until a good tolerance of 600 mg is obtained. There is hypothesis, that pathomechanism of the ASA- asthma and ASA- urticaria is related cyclooxygenase inhibition – an enzyme, which is involved in prostaglandins, prostacycline and thromboxane synthesis.

PL

Wyróżnia się dwa rodzaje nadwrażliwości na kwas acetylosalicylowy (ASA): oskrzelowy i pokrzywkowy. Rodzaj pierwszy dotyczy chorych na astmę, u których ASA wywołuje napady duszności i objawy pozaoskrzelowe, takie jak wodnisty katar nosa, zaczerwienienie twarzy, szyi i klatki piersiowej, łzawienie. Opisano także obrzęk krtani, spadek ciśnienia tętniczego krwi, a nawet zgony. Pokrzywkowa postać nadwrażliwości na ASA dotyczy głównie chorych na przewlekłą pokrzywkę. ASA- astma i ASA- pokrzywka występują w każdym wieku, ale głównie dotyczą kobiet (70% badanych) w wieku 30-50 lat. U części tych chorych występują cechy atopii. Charakterys‑ tyczną cechą ASA- astmy są polipy nosa, często powiązane w przewlekłym zapaleniem zatok. Stwierdza się je u około 80% chorych na ASA- astmę. Polipy nosa mają charakter nawrotowy. Błona śluzowa nosa chorych na ASA- astmę jest nacieczona T- limfocytami, eozynofilami, komórkami tucznymi i makrofagami, większość komórek wykazuje ekspresję mRNA dla IL- 5. Błona śluzowa oskrzeli również jest nacieczona eozynofilami będącymi bogatym źródłem leukotrienu C4, który prawdopodobnie bierze udział w patomechanizmie nadreaktywności na ASA. Przebieg kliniczny ASA- astmy u większości chorych jest ciężki, ale kontrolę astmy można uzyskać dzięki stosowaniu wziewnych glikokortykosteroidów i długo działających β2-agonistów. Objawy nadwrażliwości wywołuje większość niesteroidowych leków przeciwzapalnych. U chorych na astmę jest to duszność, a u chorych na pokrzywkę – wysiewy skórne. Objawy te są wywoływane przez indometacynę, kwas mefenamowy i flufenamowy, ibuprofen, fenylbutazon, naproksen, diflunisal i zomepirak. Natomiast dobrze tolerowane przez chorych na ASA- astmę są paracetamol, chlorochina, benzydamina, kwas salicylowy i dekstropropoksyfen. Nadwrażliwość na ASA ujawnia się na podstawie wywiadu i doustnych testów prowokacyjnych ze wzrastającymi dawkami ASA podawanymi w odstępach 24-godzinnych. Ponadto stosuje się też testy prowokacyjne z lizynową pochodną ASA stosowną donosowo lub wziewnie. Testy te są bezpieczniejsze niż test doustny, ale mniej czułe. Testy prowokacyjne powinny być wykonywane tylko z ASA. U chorych na ASA- astmę i ASA- pokrzywkę, podając co 24 godziny wzrastające dawki ASA, można wytworzyć stan tolerancji na 600 mg ASA. Patomechanizm ASA- astmy i ASA- pokrzywki wiązany jest z hamowaniem cyklooksygenazy – enzymu zaangażowanego w syntezę prostaglandyn, prostacykliny i tromboksanu.

9

Całościowa ocena przewlekłej obturacyjnej choroby płuc według raportu GOLD 2011

64%

Grzelewska-Rzymowska I., Górski P.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2013

|

vol. 9

|

issue 2

135-143

EN

In this paper authors present a new approach to chronic obstructive pulmonary disease patients according to GOLD report 2011. Chronic obstructive pulmonary disease is a global health problem. The BOLD study proved that prevalence of it vary across countries and this disease will be the fourth leading cause of death in 2030. The main cause of chronic obstructive pulmonary disease is tobacco smoking. GOLD report 2011 recommends that a clinical diagnosis of a disease should be considered in patients presenting such symptoms as dyspnoea, cough, sputum expectoration as well as relevant exposure to risk factors with the presence of persistent airflow limitation confirmed by post-bronchodilat or FEV1/FVC < 0.70. The FEV1 is an inadequate descriptor of the impact of chronic obstructive pulmonary disease on patients. It is a complex and heterogeneous disease and that is why the validated tests are proposed – i.e. BODE index, ADO and DOSE – to examine the impact of chronic obstructive pulmonary disease on patients. GOLD report 2011 recommends the use of two validated tests: mMRC questionnaire and COPD Assessment Test (CAT). Spirometric values are classified as GOLD 1 and 2 (mild and moderate) and GOLD 3 and 4 (severe and very severe). Exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease are based on the individual patient’s history or FEV1. Finally, the chronic obstructive pulmonary disease patients are classified to category A, B, C or D. Pharmacological treatment should be based on an individualized assessment.

PL

Autorzy omawiają nowe podejście do przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, przedstawione w raporcie GOLD 2011. Przewlekła obturacyjna choroba płuc jest ogólnoświatowym problemem zdrowotnym. Badanie BOLD ujawniło, że rozpowszechnienie choroby jest różne w poszczególnych krajach i będzie czwartą przyczyną zgonów w 2030 roku. Główną przyczyną przewlekłej obturacyjnej choroby płuc jest nałóg palenia tytoniu. Raport GOLD 2011 zaleca, aby postawienie diagnozy rozważyć, jeśli pacjent prezentuje takie objawy, jak: duszność, kaszel i odkrztuszanie wydzieliny z ekspozycją na czynniki ryzyka oraz z obecnością obturacji potwierdzonej wartością FEV1/ FVC < 0,70. Wskaźnik FEV1 okazał się niedostatecznym deskryptorem wpływu przewlekłej obturacyjnej choroby płuc na pacjenta. Jest to choroba złożona i różnorodna, zbadanie jej wpływu na zdrowie pacjenta wymaga walidowanych testów, takich jak BODE, ADO, DOSE. Raport GOLD 2011 zaleca stosowanie dwóch walidowanych testów: mMRC i CAT. Wskaźniki wentylacyjne są sklasyfikowane jako GOLD 1 i 2 (zaburzenia łagodne i umiarkowane) oraz GOLD 3 i 4 (zaburzenia ciężkie i bardzo ciężkie). Zaostrzenia przewlekłej obturacyjnej choroby płuc są ustalane na podstawie wywiadu lub wartości FEV1. Ostatecznie pacjentów można zakwalifikować do kategorii A, B, C lub D. Leczenie farmakologiczne powinno być ustalane po dokonaniu zindywidualizowanej oceny.

10

Rak płuca u 55-letniego chorego – problemy diagnostyczne

64%

Zagdańska R., Grzelewska-Rzymowska I.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2009

|

vol. 5

|

issue 4

296-300

EN

Lung cancer is the most common neoplasm on over the world and remains the leading cause of cancer death in both men and women. The predominant cause of lung cancer is exposure to tobacco smoke. The methods using for diagnosis and monitoring of the disease are based on radiological, cytological and histopathological examinations. The prognosis for survival in lung cancer is very poor which is mostly caused by late diagnosis when the disease gets the last phases. The prevention methods used for early detection of lung cancer include X-ray chest examination, cytological sputum examination and chest computer tomography (CT). In that article we present the case of history of 55 years old patient, heavy smoker, who was admitted to the hospital because of tumour of right lung and right hilus showed on chest X-ray. The bronchoscope revealed extended changes in bronchium for the left lower lobe, which were not present on chest X-ray but only in later done CT. If there were no changes in right lung, probably the diagnostic examinations in that patient, with high risk of lung cancer, would be performed much later. That is because the present guidelines do not recommend that low-dose CT should be used to screen for lung cancer.

PL

Rak płuca jest najczęstszym nowotworem złośliwym na świecie, występuje kilkakrotnie częściej u mężczyzn niż u kobiet. Stanowi pierwszą przyczynę zgonów z powodu chorób nowotworowych u mężczyzn i drugą u kobiet. Najbardziej znanym czynnikiem ryzyka zachorowania na raka płuca jest palenie tytoniu. W rozpoznawaniu i monitorowaniu przebiegu choroby wykorzystuje się badania obrazowe i badania morfologiczne, które służą do wykrywania komórek nowotworowych. Rak płuca należy do najgorzej rokujących nowotworów, wynika to głównie z późnego rozpoznawania choroby. Profilaktyka wtórna raka płuca obejmuje badania, które polegają na wykrywaniu wczesnych stadiów nowotworu. Do badań tych należą okresowe badania RTG klatki piersiowej, badania cytologiczne plwociny oraz tomografia komputerowa. W pracy przedstawiamy przypadek diagnozowanego 55-letniego chorego, wieloletniego palacza papierosów. Chory został przyjęty do kliniki z powodu widocznych na zdjęciu RTG klatki piersiowej zmian guzowatych w okolicy wnęki oraz w samej wnęce płuca prawego. Badanie bronchoskopowe ujawniało obecność rozległych zmian naciekowych w oskrzelu dolnopłatowym płuca lewego, co potwierdziło radiologicznie dopiero badanie komputerowe. Gdyby nie obecność zmian w płucu prawym, to omawiany chory, należący do grupy wysokiego ryzyka zachorowania na raka płuca, nie zostałby skierowany na badania diagnostyczne. Aktualne wytyczne dotyczące postępowania w raku płuca nie zalecają wykonywania tomografii komputerowej z użyciem małej dawki promieniowania jako badania przesiewowego w kierunku raka płuca.

11

Astma według raportu GINA 2014

64%

Grzelewska-Rzymowska I., Górski P.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2015

|

vol. 11

|

issue 1

10-29

EN

The authors of this paper decided to present three chapters of the new revised GINA report of 2014. In the first chapter, the new definition of asthma is proposed and the diagnostic processes as well as general methods of asthma treatment are presented. This definition is simpler than the one given in earlier reports. According to the GINA report 2014, a detailed history and physical examination of a patient lead to the correct diagnosis but additional tests, such as airflow parameters, bronchial obstruction reversibility test and airway hyperresponsiveness test, are helpful in the diagnosis. According to the first asthma management guidelines, the treatment of this disease depends on the severity defined by clinical symptoms and lung function parameters. However, the asthma severity level does not reflect the response to treatment. Therefore, the GINA report of 2006 recommended a change in the approach to asthma management that consists in determining the asthma control level, and distinguished between controlled, partially controlled and uncontrolled asthma. The second chapter of the GINA report 2014 confirms this approach and emphasises that obtaining an optimal disease control is the main goal of asthma treatment. Accurate assessment of asthma control improves treatment efficacy. The third chapter discusses problems associated with asthma treatment. Determining the asthma control level is the basis for selecting and modifying pharmacotherapy. The GINA report 2014 confirms the division of antiasthmatic drugs into two main groups i.e. controllers and relievers of dyspnoea. It also confirms the division into five steps of treatment.

PL

Autorzy artykułu zaprezentowali trzy rozdziały z nowego raportu GINA 2014, opublikowanego w zmienionej wersji. W pierwszym rozdziale raportu zaproponowano nową definicję astmy, podano metody diagnozowania tej choroby i ogólne zasady jej leczenia. Definicja ta jest prostsza niż podana w raporcie z 2002 roku i powtarzana w następnych raportach. Według GINA 2014 dokładny wywiad oraz badanie przedmiotowe pacjenta prowadzą do prawidłowego rozpoznania, ale dodatkowe testy, takie jak badanie wskaźników wentylacji, test odwracalności obturacji i test nadreaktywności oskrzeli, są bardzo pomocne w diagnostyce astmy. Zgodnie z pierwszymi zaleceniami dotyczącymi astmy leczenie tej choroby powinno być adekwatne do stopnia ciężkości, określonego przez objawy kliniczne i wskaźniki wentylacji. Takie podejście nie odzwierciedla jednak odpowiedzi na terapię. Dlatego w raporcie GINA 2006 zaleca się zmiany w podejściu do astmy, sprowadzające się do ustalenia kontroli choroby oraz określenia astmy kontrolowanej, częściowo kontrolowanej i niekontrolowanej. W drugim rozdziale raportu z 2014 roku koncepcja ta została potwierdzona – podkreśla się tu, że głównym celem leczenia astmy jest osiągnięcie dobrej kontroli choroby. W trzecim rozdziale poruszono problemy związane z leczeniem astmy. Określenie stopnia kontroli tego schorzenia jest podstawą wyboru i modyfikacji farmakoterapii. Raport GINA 2014 potwierdza podział leków przeciwastmatycznych na dwie grupy, tj. leki kontrolujące i leki znoszące duszność, oraz procesu leczenia na pięć stopni.

12

Leczenie astmy wziewnymi glikokortykosteroidami i długo działającymi β2-agonistami – leczenie podtrzymujące i doraźne

64%

Grzelewska-Rzymowska I., Górski P.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2014

|

vol. 10

|

issue 1

15-24

EN

The authors of this paper present a few selected problems of inhaled combination therapy of asthma with corticosteroids (ICS) and long-acting β2-agonist (LAβA) in accordance with maintenance and reliever methods, also known as MART model. Since 2006, international guidelines for asthma management and prevention (Global Initiative for Asthma, GINA) have been recommending low dose ICS as the first-line therapy for patients with mild persistent asthma (the second step of therapy) and medium-dose ICS or a combination of ICS therapy with LAβAs as the preferred therapy for moderate asthma (the third step of therapy). ICS are the mainstay of asthma therapy because they are effective in controlling asthma symptoms and ventilatory parameters. LAβAs – salmeterol and formoterol – mainly present bronchodilator action for over 12 hours. This class of drugs is very important in asthma therapy since it allows for the reduction of the ICS dose. The fundamental feature of asthma is inflammation involving both large and small airways, while the term small airways refers to airways <2 mm in diameter. Involvement of small airways determines asthma severity. Epidemiological studies have shown that, overall, asthma is not adequately controlled in patients not only in clinical trials but “real-life” patients as well. The new model of asthma treatment (which refers to budesonide and formoterol) called maintenance and reliever therapy (MART) presents itself as highly effective and well-tolerated. This therapy model has been found to improve patients’ compliance, hence reducing the risk of therapy discontinuation and improving clinical asthma course. The Modulate platform technology allowed tailoring the particle size of formulated inhaled beclomethasone dipropionate and formoterol (BDF/F) fixed combination which provides a homogeneous distribution of the two active drugs throughout the entire bronchial tree. This extrafine formulation BDP/F has recently been assessed in asthmatics following the model maintenance and reliever therapy. The findings of this study show that the BDP/F combination used as maintenance and reliever therapy improved clinical symptoms of asthma and reduced the number of exacerbations. This model of asthma treatment using superfine BDP/F was well tolerated and can be recommended in asthmatics aged over 18 years.

PL

Autorzy przedstawiają niektóre problemy dotyczące wziewnego leczenia astmy kombinacją wziewnych glikokortykosteroidów (wGKS) i długo działających β2-agonistów (LAβA), określanego jako leczenie podtrzymujące i doraźne (LPiD). Od 2006 roku międzynarodowe zalecenia dotyczące terapii astmy i jej zapobiegania (GINA – Globalna Inicjatywa dla Astmy) rekomendują małe dawki wGKS jako pierwszą linię leczenia chorych na łagodną, przewlekłą astmę (drugi stopień leczenia) i średnie dawki wGKS lub kombinację wGKS z LAβA jako preferowane leczenie astmy umiarkowanej (trzeci stopień leczenia). Wziewne glikokortykosteroidy stanowią główne leki w astmie, ponieważ są skuteczne w kontrolowaniu objawów choroby i wskaźników spirometrycznych. Salmeterol i formoterol (LAβA) wywierają przede wszystkim działanie rozszerzające oskrzela, które utrzymuje się ponad 12 godzin. Ta grupa leków jest bardzo ważna w leczeniu astmy, pozwala bowiem na zmniejszenie dawki wGKS. Fundamentalną cechą astmy jest zapalenie, które dotyczy dużych i małych dróg oddechowych (o średnicy mniejszej niż 2 mm). Zajęcie małych oskrzeli jest powiązane z ciężkością choroby. W badaniach epidemiologicznych wykazano, że astma nie jest dostatecznie kontrolowana nie tylko w badaniach klinicznych, ale również w real-life. Nowy model terapii astmy, wykorzystujący budezonid oraz formoterol, określony jako leczenie podtrzymujące i doraźne, okazał się skuteczny i dobrze tolerowany. Poprawiał podatność pacjentów na terapię, zmniejszał ryzyko jej przerwania i poprawiał kliniczny przebieg astmy. Technologia Modulate pozwoliła na zmniejszenie cząstek dwupropionianu beklometazonu i formoterolu (BDP/F) w połączeniu, co umożliwiło uzyskanie homogennego rozkładu cząstek leku w całym drzewie oskrzelowym. Ostatnio ta superdrobnocząstkowa formulacja BDP/F była oceniana u chorych na astmę według modelu LPiD. Wykazano, że leczenie kombinacją BPD/F według tego modelu poprawia kliniczny przebieg astmy i zmniejsza liczbę zaostrzeń. Terapia choroby drobnocząstkowym BDP/F była dobrze tolerowana i może być zalecana u pacjentów powyżej 18. roku życia.

13

Testy czynności płuc i nadreaktywność oskrzeli w astmie

52%

Grzelewska-Rzymowska I., Kroczyńska-Bednarek J., Kaczanowska E.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2009

|

vol. 5

|

issue 3

145-151

EN

Asthma is characterized by the development of reversible airway obstruction and the decline of pulmonary function test. Determination of baseline ventilatory parameters i.e. forced vital capacity (FVC) and forced expiratory volume in 1 second (FEV1) with airway obstruction reversibility test using spirometry play essential role in the diagnosing and monitoring asthma. Peak expiratory flow (PEF) in monitoring of asthma course is also recommended, but this parameter is less sensitive than FEV1. The fundamental feature of asthma is bronchial hyperreactivity. The term bronchial hyperreactivity indicates a degree of responsiveness greater than that observed in nonasthmatic subjects with normal spirometry. Bronchial hyperreactivity can be defined using inhaling provocative test with bronchospastic substances (histamine, methacholine, 5-AMP). In children very useful bronchospastic stimulus is exercise which is characterized by very great specificity but very low sensitivity. Treatment of asthma results not only in clinical course improvement, but also in increase in ventilatory parameters which allow us to determine clinical stadium of asthma. In asthmatic patients with bronchial remodeling an increase in ventilatory parameters is not observed. Bronchial remodeling results irreversible airway obstruction and is typical in patients suffering from severe asthma. In this kind of asthma is characterized by negative result of airway obstruction reversibility test and sometimes by low value of PEF. Bronchial hyperreactivity is very useful in diagnosing process. Its value is connected with bronchial allergic inflammation and with pulmonary function tests. Treatment of asthma although improves clinical course of the disease and ventilatory parameter has no influence on bronchial hyperreactivity.

PL

Astma jest chorobą, która charakteryzuje się odwracalną obturacją oskrzeli i postępującym spadkiem wskaźników wentylacji. Podstawową rolę w rozpoznawaniu astmy odgrywają badania spirometryczne z oznaczeniem podstawowych wartości natężonej pojemności życiowej (FVC) i natężonej objętości wydechowej 1-sekundowej (FEV1) oraz wynikiem testu odwracalności obturacji oskrzeli. W monitorowaniu przebiegu astmy zaleca się oznaczanie wskaźnika określanego jako szczytowy przepływ wydechowy (PEF), jednak jego czułość jest mniejsza niż wskaźnika FEV1. Fundamentalną cechą astmy jest nadreaktywność oskrzeli, która wskazuje na większy stopień odpowiedzi oskrzeli osób chorych niż zdrowych. Nadreaktywność oskrzeli można określić, stosując wziewne testy prowokacyjne z bronchospastycznymi substancjami (histaminą, metacholiną, 5-AMP). U dzieci bardzo użyteczny jest test wysiłkowy, który charakteryzuje się dużą swoistością, ale małą czułością. Leczenie astmy poprawia jej kliniczny przebieg, jak również wskaźniki wentylacji, które pozwalają określić także stopień zaawansowania choroby. U chorych z przebudową oskrzeli nie obserwuje się wzrostu wskaźników wentylacji. Przebudowa oskrzeli powoduje nieodwracalną obturację i jest typowa dla chorych o ciężkim przebiegu tej choroby. W ciężkiej astmie ujemny wynik daje też test odwracalności obturacji oskrzeli, podobnie uzyskuje się niskie wartości PEF. Nadreaktywność oskrzeli jest użyteczna w procesie diagnozowania astmy. Jej wartość łączy się z zapaleniem alergicznym oskrzeli oraz wskaźnikami wentylacji. Leczenie poprawia przebieg kliniczny choroby i wskaźniki wentylacji, jednak nie wpływa na nadreaktywność oskrzeli.

14

Co wpływa na osiągnięcie kontroli astmy?

52%

Mikołajczyk J., Grzelewska-Rzymowska I., Kroczyńska-Bednarek J.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2009

|

vol. 5

|

issue 2

83-90

EN

According to current asthma management guidelines, achieving and maintain asthma control is the main goal of asthma treatment. GINA 2006 defines five steps of intensity of asthma treatment and selection of treatment options is made on the basis of asthma control level. It is recommended using reliever medication and asthma control medication as asthma pharmacotherapy. On account of the key role of airway inflammation in pathogenesis of asthma inhaled corticosteroids are the most effective anti-inflammatory medication for asthma treatment. The GOAL study shows that the majority of patients were able to achieve asthma control. However, despite the availability of very effective medications in some patients asthma remains poorly controlled. There is opinion that successful treatment in asthma is not only provided with appropriate pharmacotherapy. Report GINA pays attention to importance of close partnership between doctor and patient, self-management education and creation written self-management action plan in achieving asthma control. Reasons for uncontrolled asthma are numerous. The main cause is patient non-compliance with therapy and may be split into drug-dependent and drug-independent nonadherence. There are also other factors which may contribute to asthma symptoms and exacerbations including allergen exposure, comorbid conditions and active and passive smoking. Recognition and elimination these factors reduce need for medication and improve asthma control.

PL

Według aktualnych wytycznych postępowania w astmie osiągnięcie i utrzymanie kontroli astmy stanowi główny cel leczenia tej choroby. GINA 2006 określa pięć stopni intensywności leczenia, a wybór jednego z nich uzależnia od stopnia kontroli astmy. W jej leczeniu zaleca się stosowanie leków rozszerzających oskrzela oraz leków kontrolujących chorobę. Ze względu na kluczową rolę zapalenia toczącego się w drogach oddechowych w patogenezie astmy, wziewne glikokortykosteroidy są najskuteczniejszymi lekami przeciwzapalnymi w terapii tego schorzenia. Jak wykazało badanie GOAL, kontrolę choroby można osiągnąć u większości pacjentów. Niemniej, mimo dostępności skutecznych leków kontrolujących astmę, u niektórych chorych nie udaje się jej w pełni kontrolować, dlatego osiągnięcie sukcesu terapeutycznego u chorych nie zależy jedynie od stosowania adekwatnego leczenia. Duże znaczenie w uzyskaniu kontroli astmy przypisuje się współpracy lekarza z pacjentem, edukacji chorych w zakresie samokontroli objawów i opracowaniu indywidualnego planu działania w astmie. Przyczyn braku kontroli choroby jest wiele. Główny powód stanowi nieprzestrzeganie zaleceń lekarskich przez chorych na astmę, które dzielą się na zależne i niezależne od leczenia. Ponadto istnieje wiele czynników indukujących objawy i zaostrzenia astmy. Należą do nich między innymi narażenie na alergeny, współwystępowanie innych chorób, czynne lub bierne palenie tytoniu. Identyfikacja i eliminacja tych czynników pozwala zmniejszyć zapotrzebowanie na leki i wpływa na poprawę kontroli choroby.

15

Gruźlica płuc u 27-letniej kobiety

52%

Tymińska K., Krawczyk M., Grzelewska-Rzymowska I.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2009

|

vol. 5

|

issue 2

120-125

EN

Bronchiectasis are irreversible, local extension of bronchi, usually accompanied by infection. In about 50% of cases its origin remains unknown. Cystic fibrosis is an inherited chronic disease caused by defective gene and it affects mostly the lungs and digestive system. Chlamydophila pneumoniae is a bacteria transmitted through droplets which can cause atypical pneumonia. Globally, 9.2 million new cases occurred in 2006, of which 7% million cases were in HIV-positive people. The Stop TB Strategy is WHO’s recommended approach to reducing the morbidity and mortality. DOTS goal is to dramatically reduce the global burden of tuberculosis by 2015 by ensuring all TB patients, including those co-infected with HIV and those with drug-resistant TB, benefit from universal access to high-quality diagnosis and patient-centered treatment. We investigated a 27 years old woman with underdiagnosed bronchial asthma who was admitted to hospital due to recurrent episodes of shortness of breath. She was treated with antibiotics and steroids but in spite of this her state worsened and chest radiograms showed progression of the illness. She was diagnosed for cystic fibrosis, chlamydial pneumonia and idiopathic bronchiectasis. Finally, the microbiological detection of acid-fast bacilli (AFB) using The BACTEC radiometric method allowed for TB diagnosis which was later on confirmed by positive cultures for M. tuberculosis. The patient was treated for six months and we noted clinical and radiological improvement of her health.

PL

Rozstrzenie oskrzeli to utrwalone, nieodwracalne, różnokształtne nieprawidłowe rozszerzenia oskrzeli – oskrzela są pogrubione i poszerzone oraz mają zmiany zapalne. U około 50% chorych przyczyna rozstrzeni oskrzeli pozostaje nieznana. Mukowiscydoza jest chorobą uwarunkowaną genetycznie, dziedziczoną autosomalnie recesywnie. W większości jej przypadków dochodzi do zajęcia układów pokarmowego i oddechowego. Chlamydophila pneumoniae to bakteria przenoszona drogą kropelkową, wywołująca głównie ostre infekcje górnych i dolnych dróg oddechowych. Następstwem zakażenia mogą być uszkodzenie nabłonka rzęskowego w oskrzelach i zmiany sprzyjające rozwojowi astmy, nawracających katarów nosa, przewlekłego zapalenia gardła i zapalenia zatok. Według raportu WHO w roku 2006 zanotowano 9,2 miliona nowo rozpoznanych przypadków gruźlicy, z czego 7,7% dotyczyło chorych zakażonych wirusem HIV. Głównym celem światowego programu kontroli gruźlicy jest zmniejszenie zachorowalności i umieralności z powodu tej choroby do 2015 roku. DOTS (Directly Observed Treatment Short-course), czyli strategię krótkich kursów nadzorowanego leczenia, uważa się za najbardziej wydajną ekonomicznie w zwalczaniu gruźlicy. Opis przypadku dotyczy 27-letniej kobiety z astmą oskrzelową, która do końca nigdy nie została zdiagnozowana – pacjentkę przyjęto do szpitala z powodu nawracających napadów duszności. Pomimo wdrożonego leczenia antybiotykami i glikokortykosteroidami stan kliniczny chorej, a także obraz radiologiczny uległy pogorszeniu. Na podstawie wykonywanych badań podejrzewano chlamydiowe zapalenie płuc, idiopatyczne rozstrzenie oskrzeli oraz późną postać mukowiscydozy. W badaniach plwociny początkowo nie stwierdzono żadnych patogenów. Ostatecznie badanie bronchoaspiratu metodą BACTEC wykazało obecność prątków gruźlicy. Stan chorej po 6 miesiącach leczenia przeciwprątkowego według zalecanego przez standardy schematu uległ poprawie.

16

Od ciężkości astmy do kontroli astmy. Metody oceny kontroli astmy

52%

Mikołajczyk J., Grzelewska-Rzymowska I., Kroczyńska-Bednarek J.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2009

|

vol. 5

|

issue 2

91-97

EN

According to the first asthma management guidelines, treatment of asthma depends on its severity define by clinical symptoms and lung function parameters. In fact, asthma is a variable disease and might change over time, which highlights the need for patient’s clinical condition assessment continuously and for medication adjustment. However, asthma severity level does not flexibly reflect the response to treatment. Therefore, current statement of world expert recommends a change in approach to asthma management and submits achieving asthma control over establishment its severity, distinguishing totally controlled asthma, partially controlled and uncontrolled asthma. GINA 2006 formulates achieving optimal asthma control status of disease as the main goal of asthma treatment. Asthma control refers to the degree to which symptoms of asthma are minimised by therapeutic intervention and it is better if concerns also pathological and physiological markers. According to updated assumptions, the definition of asthma control level is the basis of choosing and modification of asthma pharmacotherapy. Accurate assessment of asthma control improves effectiveness of treatment. Several methods are available to specifically assess asthma control, including assessment of clinical parameters (daytime and nocturnal symptoms, bronchodilator intake), lung function (PEF and FEV1), underlying airway inflammation (bronchial hyper-responsiveness, induced sputum eosinophilia, exhaled nitric oxide concentration). Subjective methods are also available such as questionnaires or short asthma control tests (ACT, ACQ, ATAQ). Currently there is no clear statement which parameters or its combination could be considered as the most reliable tool of asthma control assessment. According to multidimensional pathogenesis of asthma, to get asthma control full picture it seems to be sensible to connect objective and subjective parameters.

PL

Według pierwszych wytycznych dotyczących postępowania w astmie leczenie astmy zależy od stopnia jej ciężkości, określonej na podstawie objawów klinicznych i wskaźników czynności płuc. Ponieważ astma jest chorobą o zmiennym przebiegu, duże znaczenie ma jej ciągła ocena kliniczna i dostosowana do niej modyfikacja leczenia. Niestety, stopień ciężkości nie dopasowuje się elastycznie do odpowiedzi na leczenie. Biorąc ten fakt pod uwagę, światowi eksperci zalecają zmianę w postępowaniu z astmą, przedkładając uzyskanie klinicznej kontroli astmy nad ustaleniem stopnia jej ciężkości, wyróżniając astmę kontrolowaną, częściowo kontrolowaną i niekontrolowaną. Uzyskanie stanu pełnej kontroli astmy formułuje się w raporcie GINA 2006 jako główny cel leczenia. Kontrola astmy odnosi się do stopnia opanowania objawów i byłoby najlepiej, gdyby dotyczyła też markerów zapalenia i patofizjologicznych wykładników choroby. Określenie stopnia kontroli choroby zgodnie z obecnymi założeniami stanowi podstawę wyboru i modyfikacji leczenia – właściwe ustalenie stopnia kontroli astmy wpływa na skuteczność leczenia. Obecnie dostępnych jest wiele metod oceny kontroli astmy, w tym ocena parametrów klinicznych (objawy w ciągu dnia, objawy nocne, stosowanie leków rozszerzających oskrzela), ocena czynności płuc (PEF i FEV1), określenie zaawansowania zapalenia w drogach oddechowych (nieswoista nadreaktywność oskrzeli, stężenie tlenku azotu w powietrzu wydechowym, liczba eozynofili w plwocinie indukowanej). Dostępne są także subiektywnie oceniające kontrolę astmy kwestionariusze badawcze oraz szybkie testy kontroli astmy (ACT, ACQ, ATAQ). Z drugiej strony wciąż nie wypracowano jednoznacznego stanowiska, który z parametrów lub jakie połączenia parametrów najbardziej wiarygodnie określają kontrolę astmy. Ze względu na wieloczynnikową patogenezę astmy wydaje się, iż uzyskanie pełnego obrazu kontroli astmy wymaga połączenia obiektywnych wskaźników z narzędziami, które subiektywnie wyrażają kontrolę astmy.

17

Gruźlica – od diagnostyki do leczenia według standardów dla krajów Unii Europejskiej

52%

Grzelewska-Rzymowska I., Mańkowska-Baczyńska K., Górski P.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2013

|

vol. 9

|

issue 3

224-231

EN

In the article the authors presented the epidemiological data referring to tuberculosis in some countries and in Poland. Tuberculosis continues to be a priority challenge for public health. The present chemotherapy for tuberculosis is very efficacious but has the disadvantages of being lengthy and complex. The serious problems remain drug-resistant strains of Mycobacterium tuberculosis, especially multi-drug MDR-TB and extensively-drug resistant XRD-TB as well as the prevalence of HIV co-infection among tuberculosis cases. In October, 2011 the European Union Standards for Tuberculosis Care (ESTC) were finalized. This document is consistent with WHO definitions and recommendations. ESTC consists of four sections – diagnosis, treatment, HIV and comorbidities and public health, which correspond to the International Standards for Tuberculosis Care (ISTC) from 2009. In 2013, the Polish recommendations for tuberculosis were published. The authors of this paper comment on all recommendations referring to tuberculosis. Clinical symptoms of tuberculosis and some problems connected with latent tuberculosis are presented. All sputum specimens and other samples should be submitted for microscopic, culture and drug susceptibility tests. WHO recommends rapid molecular assay, which should be performed on the day of microbiological diagnosis of tuberculosis. All patients, including those with HIV infection, who have not been previously treated and without any risk factors for drug resistance, should receive isoniazid, rifampicin, pyrazinamide and ethambutol for two months and isoniazid and rifampicin for four months. Some standards are devoted to children tuberculosis. Infection evoked by Mycobacterium tuberculosis should be elicited using tuberculin skin test and/or interferon gamma release assay (IGRA test). Children under 5 years of age and patients with HIV infection should be treated for latent tuberculosis infection with isoniazid when they do not have active tuberculosis.

PL

Autorzy przedstawiają dane epidemiologiczne odnoszące się do gruźlicy w niektórych krajach, w tym w Polsce. Gruźlica ciągle pozostaje priorytetowym wyzwaniem dla zdrowia publicznego. Obecnie stosowana chemioterapia jest skuteczna, ale długotrwała i kompleksowa. Poważny problem stanowią szczepy Mycobacterium tuberculosis oporne na leki przeciwprątkowe, szczególnie szczepy oporne na wiele leków (MDR-TB) i te o rozszerzonej oporności (XDR-TB), oraz zakażenia HIV wśród chorych na gruźlicę. W październiku 2011 roku zostały sfinalizowane standardy dotyczące gruźlicy dla krajów Unii Europejskiej (European Union Standards for Tuberculosis Care, ESTC). Dokument ten pozostaje w zgodzie z definicjami i rekomendacjami WHO. ESTC składają się z czterech sekcji: diagnozowanie, leczenie, HIV i choroby współistniejące, zdrowie publiczne, które korespondują z Międzynarodowymi Standardami Opieki nad Chorymi na Gruźlicę (ISTC) z 2009 roku. W 2013 roku zostały opublikowane polskie rekomendacje. Autorzy komentują wszystkie odnoszące się do gruźlicy rekomendacje. Przedstawiono objawy kliniczne gruźlicy i wybrane problemy gruźlicy utajonej (latent tuberculosis). Próbki wydzieliny oskrzelowej powinny być poddane badaniu mikroskopowemu, hodowli i testom lekowraźliwości. WHO rekomenduje szybki test molekularny, który należy wykonać w dniu bakteriologicznej diagnozy gruźlicy. Wszyscy chorzy (w tym osoby zakażone HIV), którzy nie byli wcześniej leczeni i u których nie występują czynniki ryzyka oporności na leki, powinni otrzymywać przez 2 miesiące izoniazyd, ryfampicynę, pirazynamid i etambutol, a przez 4 miesiące izoniazyd i ryfampicynę. Niektóre standardy odnoszą się do gruźlicy dziecięcej. Infekcja wywołana przez Mycobacterium tuberculosis powinna zostać wykryta za pomocą testu tuberkulinowego lub testu uwalniania interferonu gamma (IGRA). Dzieci poniżej 5. roku życia i osoby zakażone HIV, u których stwierdzono gruźlicę utajoną, należy leczyć izoniazydem, jeśli nie stwierdza się u nich aktywnej gruźlicy.

18

Zespół nakładania astmy i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc

52%

Kroczyńska-Bednarek J., Górski P., Grzelewska-Rzymowska I.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2011

|

vol. 7

|

issue 2

136-143

EN

Asthma and chronic obstructive pulmonary disease (COPD) are both inflammatory respiratory diseases which links the presence of airflow limitation, that is emphasized in their definition. Underlying inflammation demonstrate a qualitatively difference in the prevailing cells and leading inflammatory mediators in each disease. Response to bronchodilators is also generally different in asthma and COPD. Despite these differences, and significant distinctness of the natural course, prognosis and pathogenesis, in clinical practice a proper diagnosis between these two conditions is often difficult to achieve and may be even impossible in some patients due to overlapping features of asthma and COPD in the same patient. Over the years, some patients with asthma becomes irreversible, and many patients with COPD show significant airway hyperreactivity and partially reversible airflow obstruction. Even the profile of inflammation in severe asthma may change similar to that observed in COPD, and exacerbations of COPD proceed with a greater participation of eosinophils. Common risk factors and the fact that asthma itself can increase the likelihood of developing COPD is considered the main reason of coexistence of both diseases (overlap syndrome). Prevalence of the phenomenon forces to develop effective methods of preventing the emergence overlap syndrome, to better differentiate the both diseases, and to search for optimal management strategies and treatment in the cases of their coexistence.

PL

Astma i przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) to zapalne choroby dróg oddechowych, które łączy obecność ograniczenia przepływu powierza przez drogi oddechowe podkreślane w ich definicji. Zapalenie, które leży u podłoża obu chorób, różni się jakościowo rodzajem przeważających komórek i głównych mediatorów zapalnych. Inna jest też na ogół odpowiedź na leki rozszerzające oskrzela w astmie i POChP. Pomimo tych różnic i znaczących odrębności naturalnego przebiegu, rokowania i patogenezy właściwe rozpoznanie obu chorób w praktyce jest trudne, a niekiedy nawet niemożliwe z powodu nakładania się cech astmy i POChP u tego samego pacjenta. Wraz z upływem lat u części chorych na astmę dochodzi do utrwalenia się obturacji, a wielu pacjentów z POChP wykazuje istotną reaktywność oskrzeli i częściową odwracalność obturacji. Nawet profil zapalenia w ciężkiej astmie może zmieniać się na podobny do obserwowanego w POChP, a zaostrzenie POChP przebiega niejednokrotnie z większym udziałem eozynofilów. Głównej przyczyny takiego współwystępowania obu schorzeń (zespołu nakładania) upatruje się we wspólnych czynnikach ryzyka i fakcie, że sama astma może zwiększać prawdopodobieństwo wystąpienia POChP. Powszechność zjawiska zmusza do wypracowania skutecznych metod zapobiegania rozwojowi zespołu nakładania, lepszego różnicowania obu chorób, a w przypadku ich współistnienia – do poszukiwania optymalnych sposobów postępowania i leczenia.

19

Gruźlica u dzieci – od diagnostyki do chemioprofilaktyki i leczenia

52%

Kosińska J., Górski P., Grzelewska-Rzymowska I.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2014

|

vol. 10

|

issue 2

111-127

EN

Tuberculosis is a disease known to the mankind for centuries, but still poses a big social problem and a challenge for the twenty-first century medicine. It is estimated that at least 30% of the global population is infected with the tubercle bacillus. The disease develops in 9 million people annually, including 1 million children aged below 15. Tuberculosis in the paediatric population requires particular attention because the incidence in this age group is a measure of the epidemiological situation of tuberculosis in a given area. Diagnosis of tuberculosis in children is particularly difficult due to its sparse and non-specific symptoms, imitating other diseases and increasing number of cases of mycobacterial infection without clinical, radiological and microbiological symptoms – so-called latent tuberculosis. If conditions are favourable, latent mycobacterial infection may develop into an active disease and therefore the authors draw attention to the need for rapid diagnosis of infection with Mycobacterium tuberculosis and describe the existing diagnostic methods (tuberculin skin test, interferon-gamma release assays) as well as indications for chemoprophylaxis and principles of conducting it in children. Moreover, the authors also emphasise the necessity for a thorough interview and physical examination, analysis of sputum-positive patient’s contacts, imaging and microbiological tests as well as a significant role of family physicians and paediatricians. Due to the growing phenomenon of resistance of mycobacteria to different drugs (according to the WHO, the general number of new cases of MDR-TB and XDR-TB diagnosed in 2012 amounts to 450 thousand), the issue of multidrug-resistant tuberculosis as well as its treatment and available medications are discussed.

PL

Choć gruźlica jest chorobą znaną ludzkości od stuleci, nadal stanowi duży problem społeczny i wyzwanie dla medycyny XXI wieku. Ocenia się, że co najmniej 30% światowej populacji jest zakażone prątkami gruźlicy. Choroba rocznie rozwija się u 9 milionow ludzi, w tym u 1 miliona dzieci poniżej 15. roku życia. Szczegolnej uwagi wymaga gruźlica właśnie w populacji dziecięcej, gdyż zapadalność w tej grupie wiekowej jest miernikiem sytuacji epidemiologicznej gruźlicy na danym terenie. Rozpoznawanie gruźlicy u dzieci jest szczegolnie trudne ze względu na jej skąpe i nieswoiste objawy, imitowanie innych jednostek chorobowych oraz zwiększającą się liczbę przypadkow zakażenia prątkami bez objawow klinicznych, radiologicznych i mikrobiologicznych – tzw. gruźlicy latentnej. Utajone zakażenie prątkiem gruźlicy może w dogodnych warunkach ulec progresji w czynną postać choroby i dlatego autorzy zwracają uwagę na konieczność szybkiej diagnostyki zakażenia Mycobacterium tuberculosis, opisują służące temu metody (OT, IGRA), wskazania do włączenia chemioprofilaktyki i zasady jej prowadzenia u dzieci. Podkreślają konieczność przeprowadzania wnikliwego badania podmiotowego, przedmiotowego, analizy kontaktow z osobą prątkującą, badań obrazowych i mikrobiologicznych oraz znaczącą rolę lekarzy rodzinnych i pediatrow w tym procesie. Ze względu na narastające zjawisko oporności prątkow na leki (według WHO ogolna liczba przypadkow MDR-TB i XDR-TB na świecie wśrod nowo zdiagnozowanych przypadkow w 2012 roku wynosiła 450 tys.) poruszają problematykę gruźlicy wielolekoopornej, zasady prowadzenia leczenia oraz stosowane leki.

20

Nieswoista nadreaktywność oskrzeli w diagnostyce astmy dziecięcej

52%

Kroczyńska-Bednarek J., Górski P., Grzelewska-Rzymowska I.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2010

|

vol. 6

|

issue 2

85-91

EN

Bronchial hyperresponsiveness (BHR) that reflects a tendency for airway to over-narrow in response to various nonspecific and specific provocative stimuli, is closely associated with childhood asthma. It occurs in all children with current wheezing. Although BHR first of all is a cardinal feature in asthma a significant proportion of individuals with other allergic and nonallergic respiratory disease also show an increased airway response to histamine, methacholine or to physical agents such as exercise. It is present even in young adults with “outgrown” childhood asthma and total symptoms remission. BHR is known to play a fundamental role in the pathogenesis of asthma, and may be used in confirming the diagnosis of disease which is difficult to establish in its absence. Nonspecific BHR is related to the severity and outcome of asthma, and thus is being recognized as a clinical endpoint for therapeutic intervention. Asymptomatic BHR is shown to be also a risk factor in the development of asthma. BHR measurement, especially to direct stimuli is widely available, well-standardized and easy to perform. The sensitivity of these tests in the diagnosis of clinically significant asthma is excellent, but they are characterized by low specificity. When assessed for agents that act indirectly by stimulating the release of inflammatory mediators or by neural pathways BHR is more specific for asthma and has bigger discriminative properties. The paper presents an overview on current knowledge of the nonspecific BHR prevalence in children and its usefulness to diagnose and monitor of treatment in childhood asthma. It include the answers on questions: 1) Why BHR is sometimes asymptomatic? 2) When and how best to measure BHR in children?

PL

Nadreaktywność oskrzeli (NO), która odzwierciedla skłonność dróg oddechowych do nadmiernego skurczu w odpowiedzi na różne nieswoiste i swoiste czynniki prowokacyjne, jest ściśle związana z astmą dziecięcą. Występuje u wszystkich dzieci, u których stwierdza się świszczący oddech. Chociaż NO jest przede wszystkim zasadniczą cechą astmy, znaczna część chorych również z innymi alergicznymi i niealergicznymi chorobami układu oddechowego wykazuje zwiększoną odpowiedź oskrzeli na histaminę, metacholinę lub bodźce fizyczne, takie jak wysiłek. Jest ona obecna również u młodych dorosłych osób z całkowitą remisją objawów, którzy „wyrośli” z astmy dziecięcej. Wiadomo, że NO odgrywa zasadniczą rolę w patogenezie astmy i może być wykorzystywana do potwierdzenia rozpoznania choroby, które przy nieobecności NO jest trudne do ustalenia. Nieswoista NO wiąże się z ciężkością i wynikiem przebiegu astmy, a tym samym uznawana jest za końcowy cel działań leczniczych. Wykazano, że bezobjawowa NO stanowi również czynnik ryzyka rozwoju astmy. Pomiar NO, zwłaszcza na bodźce bezpośrednie, jest powszechnie dostępny, dobrze wystandaryzowany i łatwy do wykonania. O ile czułość tych badań w rozpoznawaniu klinicznie istotnej astmy jest bardzo wysoka, o tyle cechuje je mała swoistość. NO oceniana dla czynników działających pośrednio poprzez pobudzanie uwalniania zapalnych mediatorów lub zakończeń nerwowych jest bardziej charakterystyczna dla astmy i ma większe właściwości różnicujące. W pracy przedstawiono przegląd aktualnej wiedzy na temat występowania nieswoistej NO u dzieci i jej przydatności w rozpoznawaniu i monitorowaniu leczenia astmy. Zawiera odpowiedzi na pytania: 1) Dlaczego NO jest czasem bezobjawowa? 2) Kiedy i jak najlepiej mierzyć NO u dzieci?

Refine search results

Leczenie skojarzone astmy wziewnymi glikokortykosteroidami i β2-agonistami

Świsty i astma we wczesnym dzieciństwie – raport PRACTALL

Świsty i astma we wczesnym dzieciństwie – raport PRACTALL

Obrazy kliniczne fenotypów nietolerancji na aspirynę i inne niesteroidowe leki przeciwzapalne. Część I

Zespół Schwartza-Barttera u chorego z drobnokomórkowym rakiem płuca

Astma łagodna – od patogenezy do leczenia

Czynniki ryzyka przewlekłej obturacyjnej choroby płuc u pacjentów leczonych szpitalnie

Nadwrażliwość na aspirynę i inne niesteroidowe leki przeciwzapalne

Całościowa ocena przewlekłej obturacyjnej choroby płuc według raportu GOLD 2011

Rak płuca u 55-letniego chorego – problemy diagnostyczne

Astma według raportu GINA 2014

Leczenie astmy wziewnymi glikokortykosteroidami i długo działającymi β2-agonistami – leczenie podtrzymujące i doraźne

Testy czynności płuc i nadreaktywność oskrzeli w astmie

Co wpływa na osiągnięcie kontroli astmy?

Gruźlica płuc u 27-letniej kobiety

Od ciężkości astmy do kontroli astmy. Metody oceny kontroli astmy

Gruźlica – od diagnostyki do leczenia według standardów dla krajów Unii Europejskiej

Zespół nakładania astmy i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc

Gruźlica u dzieci – od diagnostyki do chemioprofilaktyki i leczenia

Nieswoista nadreaktywność oskrzeli w diagnostyce astmy dziecięcej