Search results

1

Natalizumab: nowa droga w terapii stwardnienia rozsianego

100%

Jałosiński M., Jatczak I., Głąbiński A.

Aktualności Neurologiczne

|

2007

|

vol. 7

|

issue 3

195-201

EN

Natalizumab (Tysabri®) is the first approved for therapy, commertially available selective antagonist of integrins. Integrins are glycoproteins belonging to adhesion molecules family, which play an important role in the process of cell adhesion. Natalizumab binds to α4 chain of integrins α4β1 and α4β7 present on the surface of almost all subpopulations of leukocytes. Blockade of interaction between integrin and its ligand prevents leukocyte transmigration through endothelium to the tissue site of inflammation. The clinical efficacy of natalizumab in remitting-relapsing MS was analyzed in two multicenter, randomized and placebo controlled third phase clinical trials: AFFIRM (Natalizumab Safety and Efficacy in RR-MS) and SENTINEL [Safety and Efficacy of Natalizumab in Combination with Avonex (IFN-β-1α) in Patients with MS). In AFFIRM trial natalizumab was evaluated in monotherapy, in SENTINEL study as add on therapy to IFN-β-1α. Both trials confirmed that natalizumab is beneficial in all analyzed endpoints. There was statistically significant decrease of relapse number and the risk of the disease progression. There was also beneficial influence of natalizumab therapy on the central nervous system (CNS) MRI parameters. After two years of therapy the number of gadolinium-enhanced MS plaques, as well as the number of the new and enlarging hyperintensive T2 plaques, was decreased. Because of the rare but serious side effect (progressive multifocal leukoencephalopathy, PML) the registration of natalizumab was suspended in June 2004. Detailed analysis of the results of both third phase clinical trials led to reapproval of natalizumab to therapy in June 2006. The strict criteria of patients’ inclusion to natalizumab therapy were established to minimize the risk of the serious side effects.

PL

Natalizumab (Tysabri®) jest pierwszym dostępnym komercyjnie lekiem będącym selektywnym antagonistą integryn. Integryny są glikoproteinami należącymi do grupy molekuł adhezyjnych i odgrywającymi istotną rolę w procesie adhezji komórkowej. Natalizumab wiąże się z podjednostką α4 integryn α4β1 i α4β7 obecnych na powierzchni prawie wszystkich leukocytów. Zablokowanie oddziaływania pomiędzy integryną i jej ligandem zapobiega transmigracji leukocytów przez śródbłonek do miejsca rozwoju reakcji zapalnej. Skuteczność leczenia stwardnienia rozsianego (SM) natalizumabem była oceniana w dwóch wieloośrodkowych, randomizowanych i kontrolowanych placebo badaniach klinicznych trzeciej fazy. Były to badania AFFIRM (Natalizumab Safety and Efficacy in RR-MS) oraz SENTINEL [Safety and Efficacy of Natalizumab in Combination with Avonex (IFN-β-Ια) in Patients with MS]. W pierwszym badaniu analizowano skuteczność natalizumabu w monoterapii SM, w drugim oceniano jego skuteczność w połączeniu z leczeniem IFN-β-Ια. Wykazano, iż terapia natalizumabem wpływała korzystnie na wszystkie analizowane parametry końcowe obu badań. Zaobserwowano istotny statystycznie spadek ilości rzutów SM oraz spadek ryzyka progresji tej choroby. Udowodniono również korzystny wpływ leczenia natalizumabem na obraz NMR ośrodkowego układu nerwowego. Po 2 latach terapii zaobserwowano spadek ilości plak Gd+, zmniejszenie liczby nowych plak oraz powiększających się plak hiperintensywnych w obrazach T2-zależnych. Ze względu na wystąpienie groźnego powikłania pod postacią postępującej wieloogniskowej leukoencefalopatii (PML) rejestracja natalizumabu została zawieszona w czerwcu 2004 r. Dokładna analiza wyników badań trzeciej fazy spowodowała przywrócenie rejestracji natalizumabu w czerwcu 2006 r. Ustalone zostały szczegółowe kryteria włączenia pacjentów do tego leczenia w celu zminimalizowania ryzyka wystąpienia poważnych efektów ubocznych.

2

Mechanizmy neurodegeneracji i jej markery w stwardnieniu rozsianym

100%

Woliński P., Jałosiński M., Głąbiński A.

Aktualności Neurologiczne

|

2008

|

vol. 8

|

issue 1

25-32

EN

Neurodegeneration is a very important process in the pathology of multiple sclerosis (MS). However, mechanisms leading to neurodegeneration in MS are still poorly understood. One of the most probable mechanisms triggering damage of the neuron is apoptosis induced by calcium-dependent enzymes. This review presents the mechanism of calcium overload of neuronal cell and also describes the direct and indirect mechanisms of neurodegeneration. Direct mechanism of neurodegeneration is induced by infiltration of the central nervous system (CNS) by immune cells like T-cells and macrophages and their direct damaging interactions with neurons. Many particular molecules like TRAIL, CD95, TNF-α, TNF-β on immune cells, and CD95/Fas/Apo-1, TNFR1, TNFR2, DR3/Wd1-1/Tramp, DR4/TRAIL-R1, DR5/TRAIL-R2/TRICK/Killer and DR6 on the CNS cells are involved in this process. The direct mechanism of neurodegeneration may be also induced by ROS (reactive oxygen species) and NO (nitric oxide) produced by macrophages and microglia in inflammatory foci. Indirect, secondary mechanism of neurodegeneration is mainly induced by primary demyelination. Furthermore, this paper describes in details the current knowledge about the possible markers of neurodegeneration in MS like neurofilaments; anti-neurofilaments antibodies; tubulin, actin and anti-tubulin, anti-actin antibodies; tau i fosfo-tau proteins; 24S-hydroxycholesterol (24S-ChOH); apolipoprotein E (ApoE); amyloid precursor protein (APP); N-acetylaspartate (NAA); 14-3-3 protein; neuron-specific enolase (NSE); and S100B (S100 calcium binding protein B).

PL

Zjawisko neurodegeneracji (utraty neuronów) jest bardzo ważnym procesem w patologii stwardnienia rozsianego (sclerosis multiplex, SM). Mechanizmy prowadzące do uszkodzenia neuronów w ośrodkowym układzie nerwowym (OUN) w chorobach demielinizacyjnych i neurodegeneracyjnych nie zostały jak dotąd ostatecznie wyjaśnione. Jednym z najbardziej prawdopodobnych mechanizmów prowadzących do uszkodzenia komórek nerwowych jest proces apoptozy wywołany przez enzymy zależne od jonów Ca2+. W niniejszej pracy opisano prawdopodobny mechanizm prowadzący do akumulacji w komórce nerwowej jonów wapnia, a także drogę bezpośredniej i pośredniej neurodegeneracji. Droga bezpośrednia polega na uszkodzeniu neuronów przez kontaktujące się z nimi limfocyty T oraz monocyty infiltrujące ośrodkowy układ nerwowy (OUN). W procesie tym zaangażowanych jest wiele specyficznych molekuł zlokalizowanych na komórkach zapalnych (TRAIL, cD95, TNF-α, TNF-β), a także na komórkach OUN, w tym na neuronach (CD95/Fas/Apo-1, TNFR1, TNFR2, DR3/Wd1-1/Tramp, DR4/TRAIL-R1, DR5/TRAIL-R2/TRICK/Killer oraz DR6). Neuro-degeneracja bezpośrednia może też być wywołana przez reaktywne formy tlenu i tlenek azotu wydzielane przez makrofagi i mikroglej w ogniskach zapalnych. Do procesu neurodegeneracji może dochodzić również na drodze pośredniej, wtórnej względem demielinizacji, która jest konsekwencją procesu zapalnego. Oprócz tego szczegółowo przedstawiono aktualną wiedzę na temat takich markerów neurodegeneracji w SM, jak neuro-filamenty, przeciwciała przeciwko neurofilamentom, tubulina, aktyna i przeciwciała anty-tubulina i anty-akty-na, białko tau i fosfo-tau, 24S-hydroksycholesterol (24S-ChOH), apolipoproteina E (ApoE), białko prekurso-rowe amyloidu (APP), kwas N-acetyloasparaginowy (NAA), białko 14-3-3, specyficzna enolaza neuronalna (NSE) oraz białko S100B.

3

Mechanizmy działania cytostatyków stosowanych w neurologii

100%

Jałosiński M., Karolczak K., Głąbiński A.

Aktualności Neurologiczne

|

2007

|

vol. 7

|

issue 4

246-253

EN

The aim of this review is the presentation of molecular mechanisms of action of cytostatic drugs used in the therapy of neurological disorders, mostly of multiple sclerosis (MS). From many years cytostatics like mitoxantrone, cyclophosphamide, cladribine and methotrexate were used in the MS clinical trials. So far only mitoxantrone has been approved by FDA for the treatment of progressive MS. The other cytostatics are still studied in clinical trials, the main problem with their approval for human therapy are their numerous side effects. So far those drugs are mostly used in oncology and haematology where the usage of this type of drugs is better justified. Now there are many studies leading to better understanding of mechanisms of action of cytostatics at the cellular and subcellular level. Mitoxantrone induces apoptosis and reduce the population of inflammatory egzocells capable to initiate demyelination in the central nervous system (CNS). At the molecular level mitoxantrone damages genome of inflammatory cells by inhibition of activity of topoisomerase II (TOP II) or direct interaction with DNA structure. Cyclophosphamide is a cytostatic acting mainly on dividing cells, in which it alkylates DNA and interferes with replication and cell apoptosis. Methotrexate inhibits activity of dehydrofolate reductase what leads to disturbance of replication and blocks phase S of the cell cycle in leukocytes. Cladribine is an antagonist of transcription. The detailed analysis of these mechanisms may lead to diminishing of the level of their side effects and to increase of their therapeutic potential, also in neurological therapy.

PL

Celem niniejszej pracy jest przedstawienie molekularnych mechanizmów działania cytostatyków stosowanych w próbach terapii niektórych chorób neurologicznych, głównie stwardnienia rozsianego (SM). Od wielu lat w terapii tego schorzenia próbuje się wykorzystywać takie cytostatyki, jak mitoksantron, cyklofosfamid, metotreksat i kladrybina. W chwili obecnej jedynym lekiem z tej grupy zatwierdzonym przez FDA do leczenia postępującego SM jest mitoksantron. Pozostałe cytostatyki wciąż poddawane są badaniom, a główny problem we wprowadzeniu ich do terapii neurologicznej stanowią liczne efekty uboczne. Leki te wykorzystywane są głównie w onkologii i hematologii, gdzie stosowanie tego typu leków jest bardziej uzasadnione. W chwili obecnej prowadzone są liczne badania zmierzające do lepszego poznania mechanizmów działania cytostatyków na poziomach komórkowym i subkomórkowym. Przyjmuje się, że mitoksantron indukuje apoptozę, co zmniejsza pulę komórek zapalnych zdolnych do wywoływania demielinizacji w obrębie ośrodkowego układu nerwowego (OUN). Na poziomie molekularnym mechanizm jego działania polega na uszkodzeniu genomu tych komórek poprzez hamowanie aktywności topoizomerazy II (TOPII) lub bezpośrednie wbudowywanie się w strukturę ich DNA. Cyklofosfamid jest cytostatykiem działającym w głównej mierze na komórki dzielące się, w których alkiluje on DNA, co indukuje zaburzenia replikacji oraz apoptozę tych komórek. Działanie lecznicze metotreksatu wynika ze zdolności do hamowania aktywności reduktazy dehydrofolianowej. W ten sposób zaburzony zostaje metabolizm zasad azotowych prowadzący do zaburzeń replikacji i bloku fazy S cyklu komórkowego leukocytów. Kladrybina działa jako antagonista procesu transkrypcji. Dokładne poznanie mechanizmów działania prezentowanych leków może doprowadzić do zmniejszenia nasilenia ich efektów ubocznych oraz do zwiększenia ich potencjału leczniczego, również w terapii neurologicznej.

Refine search results

3 Aktualności Neurologiczne

1 2008

2 2007

3 Głąbiński A.

3 Jałosiński M.

1 Jatczak I.

1 Karolczak K.

1 Woliński P.

Natalizumab: nowa droga w terapii stwardnienia rozsianego

Mechanizmy neurodegeneracji i jej markery w stwardnieniu rozsianym

Mechanizmy działania cytostatyków stosowanych w neurologii