Search results

1

O obiektach dominujących

100%

Grzegorczyk G.

|

vol. 7

|

issue 2

94-97

EN

The paper aims to present the impact of reception of surrounding reality, in particular some of its components called dominating objects, on the development of paranoid schizophrenia. In this paper paranoid schizophrenia is presented as a disease resulting from disruption of emotional equilibrium. Disruption of emotional state is a result of a dominating object appearing in a person’s mind, i.e. a particular object, event or situation, which are associated with an exceptionally strong emotional charge (in the case of schizophrenia this is a positive charge). The dominating object focuses to a large extent all valued emotions of the person. Appearance of such an object results in polarization of perceived reality into positive components associated with the dominating object, and neutral components not associated with the object. In this situation, only components of reality associated with the dominating object may be the source of the person’s emotional satisfaction. Inability to attain the dominating object results in development of the so-called emotional hunger, manifesting by an increased emotional tension. Severity of emotional hunger is a reflection of discrepancy between the person’s emotional expectations and his/her abilities to fulfill them. Paranoid schizophrenia is the result of existing emotional hunger and stemming thereof emotional tension. The essence of schizophrenia is creation of an autonomic reality, which adapts to the person’s emotional needs and expectations, reducing thereby his/her emotional hunger and emotional tension. Creation of an autonomic reality exemplifies the process of mind isolation.

PL

„O obiektach dominujących" jest pracą zmierzającą do przedstawienia wpływu odbioru otaczającej rzeczywistości, szczególnie niektórych jej elementów nazwanych obiektami dominującymi, na powstanie schizofrenii paranoidalnej. W niniejszym opracowaniu schizofrenia paranoidalna ujęta jest jako choroba wynikająca z zachwiania stanu emocjonalnego człowieka, które polega na pojawieniu się w psychice ludzkiej obiektu dominującego, tj. pewnego przedmiotu, zdarzenia lub sytuacji, które człowiek obdarza szczególnie dużym ładunkiem emocjonalnym (w przypadku schizofrenii jest to ładunek pozytywny). Na obiekcie dominującym skupiają się w wysokim stopniu cenione przez chorego uczucia. Pojawienie się takiego obiektu skutkuje spolaryzowaniem się u chorego odbieranej rzeczywistości na pozytywną, związaną z obiektem dominującym, oraz na obojętną, niezwiązaną z obiektem dominującym. Wyłącznie rzeczywistość związana z obiektem dominującym może być w takiej sytuacji źródłem zaspokojenia emocjonalnego człowieka. Skutkiem niemożności osiągnięcia obiektu dominującego jest zaistnienie głodu emocjonalnego, który przejawia się zwiększonym napięciem emocjonalnym. Stopień głodu emocjonalnego jest odbiciem rozdźwięku między oczekiwaniami emocjonalnymi pacjenta a jego możliwościami. Schizofrenia paranoidalna jest efektem istniejącego głodu emocjonalnego oraz wynikającego z niego napięcia emocjonalnego. Istotą schizofrenii jest wytworzenie autonomicznej rzeczywistości, która dostosowuje się do emocjonalnych potrzeb i oczekiwań, powodując tym samym zanik emocjonalnego głodu oraz napięcia. Wytworzenie przez chorego autonomicznej rzeczywistości stanowi proces izolacji umysłu.

2

Myślenie w kategoriach przyczynowo-skutkowych w modelu neuropsychologicznym

100%

Grzegorczyk G.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2009

|

vol. 9

|

issue 2

126-130

EN

The paper presents a neuropsychological model of thinking in ”cause-effect” categories, seen as a process of mutually excitatory circuits. According to premises adopted in this model, direction of excitation of circuits depends on circuit excitation value, i.e. amount of stimuli needed to elicit a state of excitation in the entire circuit and availability of excitatory stimuli arising in external environment or in adjacent circuits. Circuit excitation value is variable and depends on three major modifying factors, i.e. constant and variable components of neuromediator-based transmission rate and degree of facilitation (priming) of neuronal circuit. Constant component of neuromediator-based transmission rate is associated with synaptic changes occurring as a result of consolidation of circuit, related to the process of memorization. Variable component of neuromediator-based transmission is associated with temporary (short-term) fluctuation in neuromediator level, depending on emotional swings and is characterized by neuromediator-based contransmission. Facilitation (priming) phenomenon consists in excitation of some of the neurons making up neuronal circuit, which does not result in excitation of the entire circuit, but rather brings the level of excitation closer to the threshold required to elicit excitation of the entire circuit. Variable circuit excitation values and differences in access of stimuli result in a variable subsequent speed of excitation of circuits. Direction of excitation of circuits, related to the ability and possibility of excitation, and thus to the speed of excitation of circuits, determines the course of thinking in ”cause-effect” categories.

PL

W artykule zaprezentowano neuropsychologiczny model myślenia w kategoriach przyczynowo-skutkowych, czyli ujętego jako proces wzajemnie pobudzających się obwodów. Zgodnie z założeniami tego modelu o kierunku pobudzenia obwodów decyduje wartość pobudzenia obwodu, tj. ilość impulsów potrzebnych do pobudzenia obwodu oraz dostępność impulsów pobudzających, pochodzących ze środowiska zewnętrznego bądź z obwodów sąsiadujących. Wartość pobudzenia obwodu jest zmienna, wynika z trzech czynników modyfikujących ją, tj. stałego i zmiennego przewodnictwa neuroprzekaźnikowego oraz torowania obwodu neuronowego. Stałe przewodnictwo neuroprzekaźnikowe spowodowane jest zmianami synaptycznymi zachodzącymi wskutek utrwalania się obwodu, czyli uzależnione jest od procesu zapamiętywania. Zmienne przewodnictwo neuroprzekaźnikowe wynika z doraźnych zmian neuroprzekaźnikowych podyktowanych zmianami emocjonalnymi i charakteryzuje je zjawisko kontransmisji neuroprzekaźnikowej. Zjawisko torowania obwodu neuronowego polega na pobudzeniu części z ogółu neuronów tworzących obwód neuronowy, nie powoduje jednak pobudzenia obwodu, a wyłącznie zbliża wartość pobudzenia do progu wymaganego dla pobudzenia obwodu jako całości. Zmienne wartości pobudzenia obwodów oraz zróżnicowany dostęp do impulsów powodują, że następcza prędkość pobudzenia obwodów jest różna. Kierunek pobudzenia obwodów, uzależniony od zdolności i możliwości pobudzenia, a co za tym idzie od prędkości pobudzenia obwodów, wyznacza tok myślenia w kategoriach przyczynowo-skutkowych.

3

Pamięć w modelu neuropsychologicznym

100%

Grzegorczyk G.

|

issue 4

218-222

EN

The paper presents a model of memory challenging the one proposed by Richard Atkinson and Richard Shiffrin, most commonly used to date and distinguishing short-term and long-term sensory memory. Based on the broad concept of neural circuit composed of several smaller circuits associated with particular senses, the paper indirectly refers to classification of memory proposed by Endel Tulving, distinguishing episodic and semantic memory, presenting selected aspects of working memory concept proposed by Alan Baddeley and Graham Hitch. This model, as stated in the title of paper, is constructed based on the results of neurological studies performed to date, so it is a resultant of conclusions drawn based on current knowledge concerning architecture of neural interconnections within the brain and properties of neurons. The meaning of this model relies in departure from models based on short- and long-term sensory memory in favour of an empirically confirmed classification of memory into permanent and temporary (singled-out according to the degree of hippocampal involvement), whereby both principal types of memory are also internally stratified according to the degree of circuit durability. The degree of both permanent and temporary memory relates to the amount of energy needed to excite neuronal circuits involved. The less energy is necessary to excite a particular circuit (i.e. the less information bytes concerning an object are needed), the higher is its degree of durability. Therefore, neuropsychological memory model is based on energy metabolism taking place within the brain in the process of memorization. This process may be used to illustrate the phenomenon of thinking in “cause-effect” categories.

PL

Praca jest prezentacją modelu pamięci podważającego dotychczas najczęściej stosowane modele pamięci Richarda Atkinsona oraz Richarda Shiffrina, w których wyróżniono pamięć sensoryczną, krótkotrwałą i długotrwałą. W sposób pośredni praca ta poprzez przedstawienie w szerokim ich znaczeniu obwodów neuronowych złożonych z wielu mniejszych obwodów neuronów poszczególnych zmysłów odnosi się do podziału pamięci Endela Tulvinga na epizodyczną i semantyczną oraz częściowo porusza tematykę pamięci roboczej Alana Baddeleya oraz Grahama Hitcha. Model, o czym świadczy już sam tytuł artykułu, zbudowany został w oparciu o dotychczasowe badania neurologiczne, a więc stanowi wypadkową wniosków nasuwających się w związku z architektoniką połączeń nerwowych mózgu oraz właściwościami komórek nerwowych. Sens stworzonego modelu polega na odstąpieniu od modelu pamięci sensorycznej, krótkotrwałej i długotrwałej na rzecz możliwego do wykazania empirycznie zasadniczego podziału na pamięć trwałą i nietrwałą (rozróżnianą według konieczności zaangażowania hipokampa), które to dwie zasadnicze grupy pamięci także są wewnętrznie stopniowalne poprzez wyróżnienie stopnia utrwalenia obwodu. Stopień pamięci trwałej oraz nietrwałej charakteryzuje ilość energii potrzebnej do pobudzenia obwodu neuronowego. Im mniej energii (czyli mniej koniecznych bitów informacji o obiekcie) potrzebnej do pobudzenia obwodu, tym wyższy stopień utrwalenia. Tak więc neuropsychologiczny model pamięci oparty jest na przemianach energetycznych występujących w mózgu w procesie zapamiętywania. Proces ten można wykorzystać do zobrazowania myślenia w kategoriach przyczynowo-skutkowych.

4

Metabolizm informacyjny człowieka a proces decyzyjny człowieka

100%

Grzegorczyk G.

|

vol. 7

|

issue 2

98-102

EN

The aim of this paper is to present the decision-making process in humans by creating a synthetic system of dependency between emotions (values) and surrounding reality (objects). The paper is based on the phenomenon of crystallization of emotions on objects, proceeding as crystallization of anxiety in compulsive-obsessive neurosis, but extending on the totality of objects, events and situations the person is dealing with, as well as on human information metabolism. Concerning the issue of information metabolism, the main emphasis is put on the emotional phase of this process, consisting precisely in crystallization of emotions on particular objects of surrounding reality. Associations arising between emotions (values) and objects of surrounding reality create the person’s system of values, which enables the person to make choices. In this way, we can distinguish an intellectual phase of information metabolism, which consists in recognition of cause-effect relationships existing in surrounding world, and an emotional phase, which makes possible evaluation of surrounding reality. Furthermore, emotional phase has been supplemented by an element of risk, which modifies the person’s relationship with surrounding reality. The element of risk leads to a decrease of “attractiveness” of emotion-crystallizing object. The element of risk appears when there is a probability of loss of object attained or when probability of attaining the object is limited.

PL

„Metabolizm informacyjny człowieka a proces decyzyjny człowieka" jest pracą zmierzającą do przedstawienia procesu decyzyjnego człowieka przez stworzenie syntetycznego układu zależności między uczuciami (wartościami) a otaczającą rzeczywistością (obiektami). Praca w zasadniczej części opiera się na zjawisku krystalizowania się uczuć na obiektach, przebiegającym tak jak krystalizacja lęku w nerwicach natręctw, lecz rozciągniętym na ogół przedmiotów, zdarzeń i sytuacji, z którymi człowiek ma styczność, oraz na metabolizmie informacyjnym człowieka. W kwestii metabolizmu informacyjnego główny nacisk został położony na fazę emocjonalną tego procesu, polegającą właśnie na krystalizacji uczuć na poszczególnych obiektach otaczającej rzeczywistości. Zależności powstające między uczuciami (wartościami) a obiektami tworzą system wartości człowieka, który umożliwia mu dokonywanie wyborów. W ten sposób została wyróżniona faza intelektualna metabolizmu informacyjnego, polegająca na poznawaniu przyczynowo-skutkowych zależności istniejących w otaczającym świecie, i faza emocjonalna, pozwalająca dokonać oceny otaczającej rzeczywistości. Ponadto faza emocjonalna została uzupełniona o element ryzyka, który modyfikuje stosunek człowieka do otaczającej rzeczywistości. Ów element ryzyka wpływa na obniżenie „atrakcyjności" obiektu, na jakim krystalizują się uczucia. Element ryzyka pojawia się przy zaistnieniu prawdopodobieństwa utraty osiągniętego obiektu bądź przy ograniczonych możliwościach jego osiągnięcia.

Refine search results

4 Psychiatria i Psychologia Kliniczna

1 2009

1 2008

2 2007

4 Grzegorczyk G.

O obiektach dominujących

Myślenie w kategoriach przyczynowo-skutkowych w modelu neuropsychologicznym

Pamięć w modelu neuropsychologicznym

Metabolizm informacyjny człowieka a proces decyzyjny człowieka