Search results - PSJD

1

Effect of chlorpheniramine and cimetidine, a histamine H1 and H2 antagonist on (3H)glucose uptake in the brain of adult rats lesioned with 5,7-dihydroxytryptamine as neonates

100%

Jośko J., Drab J., Nowak P., Szkilnik R., Boroń D., Elwart M., Konecki J., Brus H., Brus R.

Annales Academiae Medicae Silesiensis

|

2012

|

vol. 66

|

issue 2

13-19

EN

BACKGROUND The aim of the study was to examine eff ect of chlorpheniramine (hista- mine H1 receptor antagonist) and cimetidine (histamine H2 receptor an- tagonist) on (3H)glucose uptake in the brain of adult rats lesioned with 5,7-dihydroxytryptamine (neurotoxin for the central serotoninergic sys- tem) as neonates. MATERIAL AND METHODS Male 3-days old Wistar rats were injected with serotoninergic neurons neurotoxin 5,7-dihydroxytryptamine, 75 μg icv. Control rats were injected with saline 10 μg icv. At 8 weeks level of 5-HT and 5-HIAA was estimat- ed in the striatum, frontal cortex and hippocampus of the brain. Other 8 weeks old animals of control and 5,7-DHT lesioned as neonates were injected with S(+)chlorpheniramine (H1 receptor antagonist) 10.0 mg/kg ip or with cimetidine (H2 receptor antagonist) 5.0 mg/kg ip. Control rats were injected with saline 1.0 ml/kg ip. 60 minutes later 6-(3H)-D-glucose was applied in a dose of 500 μCi/kg ip and 15 minutes later all rats were decapitated and their brains were excised, placed on the ice and sample of frontal cortex, striatum, hippocampus, thalamus with hypothalamus, pons and cerebellum were separated and weighted. Then in the examined tissues radioactivity was measured in liquid scintillation counter and ex- pressed in DPM/100 mg of wet tissue. RESULTS 5,7-DHT decreased signifi cantly the level of 5-HT and 5-HIAA in all examined tissues in the brain of adult rats. In rats neonatally lesioned with 5,7-DHT radioactivity signifi cantly increased as compare to the control. Chlorpheniramine prevent signifi cantly that eff ect in the frontal cortex and cimetidine in the frontal cortex, hippocampus and cerebellum. CONCLUSION From above we conclude that in the brain of mammalians the metabolic link between histaminergic and serotoninergic system exist in regulation of energetic prcesses connected with glucose metabolism.

PL

WSTĘP Celem pracy było zbadanie wpływu chlorfeniraminy, antagonisty receptora histaminowego H1 i cymetydyny, antagonisty receptora histaminowego H2 na wychwyt (3H)glukozy w mózgu dorosłych szczurów z lezją (zniszczenie) ośrodkowego układu serotoninergicznego wywołaną podaniem noworodkom neurotoksyny 5,7-dihydroksytryptaminy. MATERIAŁ I METODY Trzydniowe noworodki płci męskiej szczepu Wistar otrzymały do bocznej komory mózgu (icv) 75 μg 5,7-dihydroksytryptaminy (5,7-DHT), neurotoksynę układu serotoninergicznego. Zwierzęta kontrolne otrzymały icv 10 μl 0,9% roztworu NaCl. Po osiągnięciu 8 tygodni życia zwierzęta dekapitowano i w korze czołowej, prążkowiu oraz zakręcie hipokampa oznaczono zawartość 5-HT i 5-HIAA metodą HPLC/ED. Osobnej grupie badanej i kontrolnej podano S(+)chlorfeniraminę 10,0 mg/kg ip (antagonista receptora histaminowego H1) lub cymetydynę 5,0 mg/kg ip (antagonista receptora histaminowego H2). Zwierzęta kontrolne obu grup otrzymały 0,9% roztwór NaCl 1,0 ml/kg ip. Po 60 minutach wszystkie szczury otrzymały 6-(3H)-D-glukozę 500 μCi/kg ip. Po dalszych 15 minutach zwierzęta dekapitowano, wyjmowano z czaszki mózg, separowano z niego korę czołową, prążkowie, hipokamp, wzgórze z podwzgórzem, most i móżdżek, w których oznaczono radioaktywność przy użyciu licznika scyntylacyjnego. Wyniki wyrażono w DPM (Desintegrations Per Minute) na 100 mg świeżej tkanki. WYNIKI 5,7-DHT podany noworodkom znamiennie obniżył zawartość 5-HT i 5-HIAA w badanych fragmentach mózgu dorosłych szczurów. U zwierząt z lezją ośrodkowego układu serotoninergicznego we wszystkich badanych częściach mózgu wykazano znamienny wzrost wychwytu (3H)glukozy. Badani antagoniści receptorów histaminowych nie wpływali na wychwyt (3H)glukozy w mózgu zwierząt grupy kontrolnej, natomiast chlorfeniramina zapobiegała wychwytowi glukozy tylko w korze mózgowej, a cymetydyna w korze mózgowej, hipokampie i móżdżku zwierząt z lezją ośrodkowego układu serotoninergicznego wywołaną podaniem noworodkom 5,7-DHT. WNIOSKI Wyniki wskazują na metaboliczne powiązania w mózgu ssaków między układem serotoninergicznym i histaminergicznym.

2

Choice of drug for treatment of breakthrough pain – are there differences?

100%

Woroń J., Filipczak-Bryniarska I., Wordliczek J.

Ból

|

2013

|

vol. 14

|

issue 1

47-50

EN

Breakthrough pain is a major problem in patients with pain associated with cancer. The pharmaceutical market offers several preparations which can be used in this kind of pain. They differ in their pharmacokinetic parameters, which can affect both the efficacy and safety of the treatment. It is the patient before prescribing a particular drug see the differences that may affect the effectiveness of the treatment of breakthrough pain.

PL

Ból przebijający stanowi istotny problem u pacjentów z bólem towarzyszącym chorobie nowotworowej. Na rynku farmaceutycznym dostępnych jest kilka preparatów, które mogą być stosowane w tym rodzaju bólu. Różnią się one parametrami farmakokinetycznymi, które mogą wpływać zarówno na skuteczność jak i bezpieczeństwo stosowanego leczenia. Warto przed przepisaniem pacjentowi określonego leku zapoznać się z różnicami, które mogą mieć wpływ na skuteczność leczenia bólu przebijającego.

3

Porównanie stężeń tlenku azotu w powietrzu wydychanym i pH kondensatu powietrza wydychanego u dzieci chorych na astmę i zdrowych

100%

Kalicki B., Bartoszewicz L., Jung A., Żuber J., Rustecka A., Fal A.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2009

|

vol. 5

|

issue 4

250-253

EN

Basic pathogenic mechanism of asthma is an inflammatory process taking place in a mucous membrane of a bronchial tree. Parameters, used to evaluate this process so far, aren’t objective enough and they are difficult to gain, especially in children. The possibility of an objective estimation of the inflammatory process in bronchial tree can influence more appropriate evaluation of a patient’s condition and make treatment of asthma more adequate. There were many researches published in last few years, seeking for such tools, which in an easy, noninvasive and cheap way would reflect the intensification of inflammation in respiratory system. Nitric oxide (NO) concentration in exhaled air is considered as one of such indicators. Its concentration depends on iNOS activity – an enzyme activated by inflammatory factors. It is measured with methods using chemiluminescency. Rise in its concentration suggests rise in inflammatory process of bronchia. The other marker of inflammatory state taken into consideration in many researches is pH of exhaled breath condensate (EBC), which is a derivative of fluid lining a surface of pulmonary alveoli. It is possible to measure concentration of many substances dissolved in it, but pH estimation is the easiest method of EBC evaluation. It was noticed that it falls in the run of diseases that go with inflammation in bronchial tree. Both mentioned methods are relatively cheap and easy to accomplish, even among pediatric population. The aim of this study was to evaluate NO and pH values in EBC in 17 children with asthma diagnosis and comparison of the results with values collected from a group of healthy children. Investigation was conducted at 26 children in the age from 8 to 17 year old. Between both groups of children it was gained statistically significant difference in values of NO concentration in exhaled air as well as pH of EBC. In the case of asthma exacerbation NO concentration was rising and pH value was falling, and both this parameters were correlating with each other. These results remain consistent with other researches using same parameters as indicators of bronchial and pulmonary inflammatory process intensification. They can become valuable and commonly used methods of evaluation of asthma.

PL

Istotą astmy jest proces zapalny toczący się w śluzówce drzewa oskrzelowego. Parametry oceniające nasilenie tego procesu stosowane do tej pory są mało obiektywne i trudne do uzyskania, zwłaszcza u dzieci. Możliwość rzetelnej oceny intensywności tego procesu wpłynęłaby na dokładniejszą diagnozę pacjenta i zobiektywizowałaby postępowanie lecznicze. W ostatnim okresie ukazało się wiele prac poświęconych poszukiwaniu takich narzędzi, które w łatwy, nieinwazyjny i tani sposób odzwierciedlą stan zapalny w układzie oddechowym. Za jeden z takich wykładników uznawany jest pomiar stężenia tlenku azotu (NO) w wydychanym powietrzu. Jego stężenie zależy od aktywności iNOS – enzymu aktywowanego między innymi przez czynniki zapalne. Oznacza się go metodami chemiluminescencyjnymi. Wzrost stężenia sugeruje nasilenie zapalenia oskrzeli. Innym markerem stanu zapalnego branym pod uwagę w wielu badaniach jest pH kondensatu powietrza wydychanego (KPW), który jest pochodną płynu pokrywającego powierzchnię pęcherzyków płucnych. Spośród wielu substancji w nim rozpuszczonych oznaczanie jego pH jest najłatwiejszą metodą analizy KPW. Zauważono, że pH tego płynu spada w chorobach przebiegających z nasileniem stanu zapalnego w płucach. Obie wymienione metody są stosunkowo tanie i proste do zastosowania (również w populacji dziecięcej). Celem niniejszego badania była ocena stężeń NO w powietrzu wydychanym i pH KPW u dzieci z rozpoznaną astmą w okresie zaostrzenia choroby i porównanie tych wyników z wartościami uzyskanymi w grupie dzieci zdrowych. Do badań włączono 26 dzieci w wieku od 8 do 17 lat. Pomiędzy obiema grupami dzieci – zdrowych i chorych, uzyskano statystycznie znamienną różnicę wyników zarówno stężenia NO w powietrzu wydychanym, jak i pH KPW. W przypadku zaostrzenia astmy stężenie NO rosło, a pH KPW malało, oba parametry korelowały ze sobą. Wyniki te pozostają w zgodzie z innymi badaniami posługującymi się tymi metodami do oceny stanu zapalnego w oskrzelach. Sugeruje to, że mogą stać się cennymi i powszechnie używanymi metodami oceny astmy.

4

Wybrane farmakokinetyczne interakcje leków w trakcie leczenia padaczki. Część II

100%

Jastrzębski K., Kacperska M. J., Kozera-Kępiniak A., Klimek A.

Aktualności Neurologiczne

|

2013

|

vol. 13

|

issue 1

50-55

EN

Epilepsy is a disease of unknown cause to the end, mainly characterized by the occurrence of unprovoked seizures. A seizure is a temporary change, in turn, reactivity or physiological change in part or whole brain. Seizures are divided into partial, generalized and unclassified. The concept of drug-resistant epilepsy may seem somewhat obvious and intuitively understandable, but not yet developed a detailed definition of commonly accepted. As a result, doctors and researchers use very different criteria and, in some cases, even give up the precise criteria, which makes it difficult to compare the results of clinical trials and the development of practical guidelines. In the treatment of epilepsy, there is no one standard way to proceed. The aim of epilepsy treatment is complete seizure control and getting the least side effects during treatment with antiepileptic drugs. The drug should be tailored to the type of seizure or epilepsy syndrome, the frequency and severity of seizures. The choice depends on the type of drug seizures, for example, primary generalized seizures, valproic acid is used, and secondarily generalized seizures and partial carbamazepine. Older-generation drugs (phenytoin, phenobarbital, primidone) is slowly becoming obsolete. However, may be prescribed for specific indications. There is also a large group of new drugs (lamotrigine, vigabatrin, oxcarbazepine, gabapentin, levetiracetam, felbamat, topiramate, tiagabine), which are becoming increasingly popular. The emergence of a new generation of drugs gave them some advantage over older-generation drugs. They are characterized by greater specificity of action, improved pharmacokinetic properties, better evaluation of clinical trials and less side effects. These drugs are in clinical trials, and direct observation of lessons can be drawn that they are very useful in some types of epilepsy. There is no doubt that further research and observation. This article presents a brief overview of the pharmacokinetic properties of selected drugs as well as potential interactions between them. Properly processes of absorption, metabolism, distribution and elimination of drugs determine the appropriate therapeutic efficacy. The success of treatment can also significantly affect the pharmacokinetic and pharmacodynamic interactions.

PL

Padaczka to choroba o nieznanej do końca etiologii, charakteryzująca się występowaniem nieprowokowanych napadów padaczkowych. Napad padaczkowy to z kolei przejściowa zmiana reaktywności lub zmiana stanu fizjologicznego części bądź całego mózgu. Napady dzielą się na: częściowe, uogólnione i niesklasyfikowane. Pojęcie padaczki lekoopornej może się wydawać oczywiste i zrozumiałe, niemniej jednak nie opracowano dotychczas powszechnie uznawanej szczegółowej definicji. W efekcie lekarze i badacze stosują bardzo różne kryteria, a w niektórych przypadkach nawet rezygnują z dokładnych kryteriów, co znacznie utrudnia porównywanie wyników badań klinicznych i tworzenie wytycznych. W leczeniu padaczki nie występuje jeden standardowy sposób postępowania. Celem terapii padaczki jest całkowita kontrola napadów i uzyskanie jak najmniejszych objawów niepożądanych podczas leczenia lekami przeciwpadaczkowymi. Lek powinien być dostosowany do typu napadu lub zespołu padaczkowego, częstości i ciężkości napadów. Wybór leków zależy od rodzaju napadów, przykładowo w napadach pierwotnych uogólnionych stosowany jest kwas walproinowy, natomiast we wtórnie uogólnionych i częściowych – karbamazepina. Leki starszej generacji (fenytoina, fenobarbital, prymidon) powoli wychodzą z użycia. Mogą być jednak przepisywane z powodu indywidualnych wskazań. Jest też bardzo duża grupa nowych leków (lamotrygina, wigabatryna, okskarbazepina, gabapentyna, lewetyracetam, felbamat, topiramat, tiagabina), które stają się coraz bardziej popularne. Pojawienie się leków nowej generacji dało im pewną przewagę w stosunku do starszych leków. Cechują je: większa swoistość działania, lepsze właściwości farmakokinetyczne, lepsza ocena klinicznych prób i słabsze objawy niepożądane. Z badań klinicznych i z bezpośrednich obserwacji wynika, iż są to leki bardzo przydatne w niektórych typach padaczek. Nie ulega wątpliwości, że potrzebne są dalsze badania i obserwacje. W niniejszym artykule przedstawiono krótki przegląd właściwości farmakokinetycznych wybranych leków, a także potencjalne interakcje między nimi. Prawidłowo przebiegające procesy wchłaniania, metabolizmu, dystrybucji i eliminacji leków warunkują odpowiednią skuteczność terapeutyczną. Na powodzenie leczenia mogą także znacząco wpłynąć interakcje farmakokinetyczne i farmakodynamiczne.

5

Profil metaboliczny i zawartość fruktozy w diecie nastolatków z nadciśnieniem tętniczym i stanem przednadciśnieniowym

100%

Stańczyk M., Tomczyk D., Grzelak M., Topolska-Kusiak J., Raczyński P., Tkaczyk M.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2016

|

vol. 12

|

issue 4

428-435

EN

Introduction: Primary prevention of hypertension underlines the relevance of body composition abnormalities, particularly of so-called lean body mass. Increased fructose intake can lead to elevated blood pressure. Aim: The aim of this study was to assess the metabolic profile and dietary fructose intake in prehypertensive and hypertensive adolescents. Material and methods: Thirty-one patients (18 boys and 13 girls) aged 12–18 years (median: 15 years) with well controlled hypertension and prehypertension were selected for the study. The authors measured body height and weight, body mass index, waist-to-hip ratio, waist-to-height ratio as well as fat content and lean body mass using bioelectrical impedance analysis. The patients’ diet was assessed in terms of fructose intake and food energy value. Results: Forty-two per cent of children (33% of boys and 61% of girls) had abnormally high body mass index (BMI z-score > 2.0 SDS). The waist-to-height ratio was significantly higher in girls than in boys (0.53 and 0.45, respectively, p = 0.04). The results in waist circumference z-score were similar (2.82 vs. 1.13, respectively, p = 0.02). Girls had greater fat mass than boys (31% vs. 17%, respectively, p = 0.001). The energy value of girls’ diet was lower (1,967 vs. 2,683 kcal, p = 0.003), but excessive energy intake was observed in both groups (120% of requirement). Dietary fructose intake covered 11% of energy requirement. Conclusions: The study demonstrated that girls with elevated blood pressure have a greater amount fat tissue than boys and its distribution is more unfavourable. The diet of children with elevated blood pressure values is characterised by excessive energy delivery, and dietary fructose intake exceeds daily recommended intake of simple sugars.

PL

Wstęp: W prewencji pierwotnej nadciśnienia zwraca się szczególną uwagę na zaburzenia składu ciała na niekorzyść tzw. masy beztłuszczowej. Wzmożone spożycie fruktozy może prowadzić do podwyższenia ciśnienia tętniczego. Cel: Celem badania była ocena profilu metabolicznego nastolatków z nadciśnieniem tętniczym i stanem przednadciśnieniowym oraz zawartości fruktozy w ich diecie. Materiał i metody: Zbadano 31 osób (18 chłopców i 13 dziewczynek) w wieku 12–18 lat (mediana: 15 lat). Do badania kwalifikowano dzieci z prawidłowo kontrolowanym nadciśnieniem tętniczym i stanem przednadciśnieniowym. Wykonano pomiary wzrostu, masy ciała, wskaźników: masy ciała, talia–biodro, talia–wzrost, a także oceniono zawartość tłuszczu i beztłuszczowej masy ciała za pomocą impedancji bioelektrycznej. Dokonano oceny diety badanych pod kątem zawartości fruktozy i kaloryczności posiłków. Wyniki: 42% dzieci (33% chłopców i 61% dziewczynek) miało nieprawidłowo wysoki wskaźnik masy ciała (z-score BMI > 2,0 SDS). Wskaźnik talia–wzrost był istotnie wyższy w grupie dziewczynek niż w grupie chłopców (odpowiednio 0,53 i 0,45, p = 0,04), podobnie z-score obwodu talii (2,82 vs 1,13, p = 0,02). U dziewczynek stwierdzono większą niż u chłopców procentową zawartość tkanki tłuszczowej (31% vs 17%, p = 0,001). Kaloryczność diety dziewczynek była niższa (1967 vs 2683 kcal, p = 0,003), ale w obu grupach stwierdzono nadmierną podaż energii (120% zapotrzebowania). Fruktoza zawarta w diecie pokrywała 11% zapotrzebowania kalorycznego. Wnioski: Badanie wykazało, że dziewczynki z podwyższonymi wartościami ciśnienia krwi w porównaniu z chłopcami mają więcej tkanki tłuszczowej i niekorzystną jej dystrybucję. Dietę dzieci z podwyższonym ciśnieniem tętniczym cechuje nadmierna kaloryczność, a zawartość fruktozy w tej diecie przekracza zalecane dzienne spożycie cukrów prostych.

6

Skuteczność zastosowania ozonu w stomatologii – przegląd piśmiennictwa

100%

Mocny-Pachońska K., Kuśka-Kiełbratowska A., Skaba D., Wójcik M., Janowska-Bogacz K., Tanasiewicz M.

|

issue 73

69-73

EN

The aim of this article was to present the properties of ozone and its use in dentistry. Ozone is a chemical compound consisting of three atoms of oxygen with the molecular weight of 47.98 g/mol. It is an energy-rich and highly unstable form of oxygen. Ozone is a powerful oxidizer and it is strongly effective against bacteria, fungi, viruses and parasites. It has been used successfully in the field of medicine for more than a decade. There are several known actions of ozone on the human body, such as: immunostimulating and analgesic, antimicrobial, bioenergetic and biosynthetic. Based on its properties, ozone is being used in various fields in dentistry, such as caries prevention, endodontics, periodontology, prosthetics, orthodontics and oral surgery. Modern dentistry is moving towards the use of minimally invasive procedures. Ozone therapy is quite promising as it is less invasive, has a potent disinfectant property and has minimal adverse effects. Evidence based studies and clinical trials are still required.

PL

Celem niniejszej pracy jest zaprezentowanie właściwości, mechanizmu działania oraz skuteczności zastosowania ozonu we współczesnej stomatologii. Ozon jako alotropowa forma tlenu, o wzorze chemicznym O3, ma silne właściwości utleniające, co sprawia, że na jego działanie podatne są bakterie Gram-dodatnie, Gram-ujemne, wirusy, spory oraz komórki wegetatywne. Szerokie zastosowanie terapeutyczne w stomatologii ozon zawdzięcza właściwościom: przeciwdrobnoustrojowym, stymulującym układ odpornościowy, przeciwbólowym, detoksykacyjnym, antyhipoksyjnym, biosyntetycznym oraz biostymulującym. Ponadto znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach stomatologii: w profilaktyce, stomatologii zachowawczej (wybielanie zębów, leczenie nadwrażliwości zębiny), endodoncji, stomatologii dziecięcej, ortodoncji, periodontologii i leczeniu chorób błony śluzowej jamy ustnej, protetyce oraz chirurgii stomatologicznej. Ozonoterapia, zarówno w postaci mieszaniny wodnej, jak i w formie gazowej, wspomaga efekty terapeutyczne, jednak dopracowania wymagają standardy jej zastosowania.

7

Course of hospitalization of patients referred on an emergency basis due to bleeding into the gastrointestinal tract.

100%

Bojanowski A., Mitura K., Kisielewski K., Leszczyński P. K.

Critical Care Innovations

|

2021

|

vol. 4

|

issue 1

11-20

EN

INTRODUCTION: Bleeding into the gastrointestinal tract in the prehospital setting is often a cause of a life-threatening condition. The vast majority of cases (80%) involve bleeding from the upper gastrointestinal tract and the mortality reaches even 14% of cases. It is then necessary to quickly diagnose and direct the patient for hospitalisation as the most effective treatment in the endoscopic therapy. The study aimed to analyse the profile of the patient referred to a hospital by a primary healthcare physician with suspicion and/or diagnosis of bleeding from the gastrointestinal tract. MATERIAL AND METHODS: The authors attempted to assess the initial laboratory results of critical parameters (RBC, HGB, HCT and PLT) of patients admitted on an emergency basis in 2017-2020 to the municipal hospital in Siedlce, Poland. The total number of patients with bleeding symptoms referred by a primary healthcare physician was 843. The inclusion procedure included patients referred on an emergency basis only (n=56). The statistical analysis was conducted by means of the Shapiro–Wilk test of normal distribution, Spearman's rho correlation and Chi-Square Tests of Independence. All results were regarded as significant at p < 0.05. RESULTS: The study included 32 males and 24 females referred in 60.71% of cases with the ICD-10 diagnosis of K92.2. The mean age of the patients was 65.02 years (SD±14.69). The mean hospitalisation time was 5.11 days (SD±12.14), both in males and females. The average blood test results in males were as follows: RBC: 3.28 106/μL; HGB: 9.26 g/dL; HCT: 27.94%; PLT: 229.13 103/μL, while in females: RBC: 3.26 106/μL; HGB: 9.76 g/dL; HCT: 29.12%; PLT: 240.33 103/μL. Therapy with packed red blood cells was significantly dependent on the level of RBC (p=0.000), HGB (p=0.001) and HCT (p=0.000). However, it was not dependent on PLT (p=0.141). A similar tendency was shown in the correlation of plasma therapy with critical values of selected laboratory tests (RBC: p=0,000; HGB: p=0.021; HCT: p=0.005; PLT: p=0.116). CONCLUSIONS:The hospitalisation of patients from the study group concerned mostly to older males, whose laboratory test results were usually much below the normal limits. Patients referred to hospital on an emergency basis usually warrant therapy related to deep anaemia. Despite a high survival rate, educational programmes aiming at early diagnosis of symptoms and implementation of diagnostics for bleeding from the gastrointestinal tract are to be considered.

PL

WSTĘP: Krwawienia do przewodu pokarmowego w warunkach przedszpitalnych niejednokrotnie są przyczyną wystąpienia stanu zagrożenia życia. Zdecydowana większość przypadków (80%) dotyczy krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego, a śmiertelność wynosi wówczas nawet do 14% przypadków. Niezbędne jest wówczas szybkie rozpoznanie i skierowanie pacjenta na hospitalizację, gdyż najskuteczniejszym leczeniem jest terapia endoskopowa. Celem badania była analiza profilu pacjenta skierowanego do szpitala przez lekarza pierwszego kontaktu z podejrzeniem i/lub rozpoznaniem krwawienia z przewodu pokarmowego. MATERIAŁ I METODY: Autorzy podjęli próbę oceny wyjściowych wyników laboratoryjnych parametrów krytycznych (RBC, HGB, HCT, PLT) pacjentów przyjętych w trybie pilnym w latach 2017-2020 do szpitala miejskiego w Siedlcach, Polska. Łączna liczba chorych skierowanych przez lekarza pierwszego kontaktu z objawami krwawienia wynosiła 843. Procedura włączenia uwzględniała pacjentów skierowanych jedynie w trybie pilnym (n=56). Do opracowania statystycznego wykorzystano test normalności rozkładu zmiennych Shapiro-Wilka, korelację rho-Spearmana oraz testy niezależności Chi kwadrat. Wszystkie wyniki uznano za istotne przy p < 0,05. WYNIKI: Badaniem objęto 32 mężczyzn oraz 24 kobiety, kierowanych w 60,71% przypadkach z rozpoznaniem ICD-10: K92.2. Średnia wieku chorych wynosiła 65,02 lat (SD±14,69). Średnia długość hospitalizacji zarówno u kobiet jak i u mężczyzn wyniosła 5,11 dnia (SD±12,14). Wyniki krwi mężczyzn wynosiły średnio dla RBC: 3,28 106/µl; HGB: 9,26 g/dl; HCT: 27,94%; PLT: 229,13 103/µl, zaś u kobiet RBC: 3,26 106/µl; HGB: 9,76 g/dl; HCT: 29,12%; PLT: 240,33 103/µl. Terapia koncentratami krwinek czerwonych była istotnie zależna od wartości RBC (p=0,000), HGB (p=0,001) i HCT (p=0,000). Nie była jednak zależna od PLT (p=0,141). Podobną tendencję wykazała korelacja terapii osoczem z krytycznymi wartościami wybranych badań laboratoryjnych (RBC: p=0,000; HGB: p=0,021; HCT: p=0,005; PLT: p=0,116). WNIOSKI: Hospitalizacja pacjentów z grupy badanej dotyczyła przeważnie osób starszych płci męskiej, u których wyniki badań laboratoryjnych były zazwyczaj znacznie poniżej dolnej granic norm. Pacjenci kierowani do szpitala w trybie pilnym wymagają zazwyczaj terapii związanej z głęboką niedokrwistością. Pomimo wysokiego współczynnika przeżywalności należy rozważyć wdrożenie programów edukacyjnych mających na celu wcześniejsze rozpoznawanie objawów i wdrożenie diagnostyki w kierunku krwawienia z przewodu pokarmowego.

8

Czy parametry laboratoryjne mogą być czynnikami predykcyjnymi skuteczności leczenia chorych z przewlekłym wirusowym zapaleniem wątroby typu C

100%

Badora-Rybicka A., Waluga M., Musialik J., Boryczka G., Będkowska P., Hartleb M.

|

vol. 69

91-98

EN

INTRODUCTION: The combined therapy of pegylated alpha interferon and rybavirin is a gold standard of chronic viral hepatitis C (cvhC) treatment. AIM: The aim of the study is to evaluate the laboratory test differences between the group of cvhC patients which achieved and did not achieve sustained virologic response (SVR). MATERIALS AND METHODS: 51 patients (25 women, 26 men, age 48.7 ± 12.8 years) were divided into two groups depending on SVR achievement. SVR was achieved in 41.2% of patients [(SVR(+)]. The concentration of hemoglo-bin, hematocrite, the number of erythrocytes, leucocytes, platelets, glucose, bilirubin, creatinin, uric acid, fT3, fT4, TSH, C-reactive protein (CRP), the activity of asparaginian and alaninian transaminases, alkaline phosphatase, gammaglutamylotranspeptidase, were estimated before the start of treatment and after 12, 24, 48 and 72 weeks after beginning it. Statistic analysis was performed by ANOVA of Friedmann, U Mann-Withney and t-Student tests. RESULTS: The activity of AspAT, AlAT in the SVR(+) group was lower from the 12th week until the 72nd week of observation. GGTP activity was statistically significant lower in the SVR(+)group. The decrease in TSH concentration in the 12th week and the increase in fT4 concentration in week 24 was clearer in the SVR(+) group. The hematocrite was lower in the SVR(+) group in the 48th week from the beginning of therapy and 24 weeks after the end of it. CONCLUSIONS: Patients treated with pegylated interferon 2a and rybavirine due to cvhC rarely achieve SVR if the GGTP activity is higher before the treatment and if the aminotranferases activity is higher during therapy. Latent hyperthyreosis can be a good predictive factor.

PL

WSTĘP: Złotym standardem terapii przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby typu C (PWZW-C) w naszym kraju jest terapia skojarzona pegylowanym interferonem alfa (PEG-If-) i rybawiryną. Celem pracy była ocena różnic w wartościach poszczególnych parametrów morfologii krwi obwodowej oraz wyników badań biochemicznych w toku leczenia chorych z PWZW-C, u których osiągnięto i nie osiągnięto trwałej odpowiedzi wirusologicznej (sustained virologic response – SVR). MATERIAŁ I METODY: 51 chorych (25 kobiet i 26 mężczyzn, średnia wieku 48,7 ± 12,8 roku) zakażonych genotypem 1b wirusa HCV podzielono na dwie grupy: pierwszą stanowili chorzy (41,2%) których terapia zakończyła się osiągnięciem SVR [SVR(+)], drugą stanowili pozostali chorzy [SVR(-)]. Przed rozpoczęciem terapii oraz po 12, 24, 48 tygodniach od rozpoczęcia, a następnie po 24 tygodniach od zakończeniu leczenia oceniano: stężenie hemoglobiny, hematokryt, liczbę erytrocytów, leukocytów oraz płytek krwi, aktywność aminotransferazy asparaginianowej (AspAT), aminotransferazy alaninowej (AlAT), fosfatazy alkalicznej (ALP) oraz gamma-glutamylotranspeptydazy (GGTP), stężenie glukozy, bilirubiny, kreatyniny, kwasu moczowego, fT3, fT4, TSH, białka C-reaktywnego (CRP). Analizę statystyczną przeprowadzono przy użyciu testów: ANOVA Friedmana, U Manna-Withneya oraz t-Studenta. WYNIKI: Aktywność AspAT, AlAT w grupie była niższa w grupie SVR(+) od 12 tygodnia aż do 72 tygodnia. Aktywność GGTP była znamiennie niższa w grupie SVR(+). Spadek stężenia TSH w 12 tygodniu oraz wzrost stężenia fT4 w 24 tygodniu leczenia był wyraźniejszy u osób SVR(+). Hematokryt osiągnął niższe wartości w grupie SVR(+) w 48 tygodni od włączenia i 24 tygodnie po zakończeniu terapii. WNIOSKI: Chorzy leczeni z powodu PWZW-C rzadziej osiągają SVR w przypadku podwyższonej aktywności GGTP przed rozpoczęciem leczenia i utrzymywania się zwiększonej aktywności aminotransferaz w trakcie terapii. Korzystny wpływ może mieć utajona nadczynność tarczycy.

9

Diagnostic problems of acute coronary syndrome in ambulance service

100%

Zagawa S., Leszczyński P., Bakalarski P., Fedorov S.

Critical Care Innovations

|

2018

|

vol. 1

|

issue 1

25-33

EN

INTRODUCTION: Acute coronary syndromes are one of the leading causes of death due to cardiovascular diseases. The diagnosis is made on the basis of the clinical picture, ECG record and laboratory tests. Diagnosis of critical myocardial ischemia in pre-hospital conditions is a challenge for emergency medical teams. MATERIAL AND METHODS: In order to determine the level of knowledge and the ability to recognize and deal with patients with acute coronary syndrome tests were carried out among fifty employees of the emergency medical service (doctors, nurses and paramedics) in the region of central Poland. Statistical analysis was carried out using the normality test of the Shapiro-Wilk distribution and non-parametric chi-square test of independence. The results were considered significant at the level p < 0,05. RESULTS: In the field of diagnostics, doctors obtained the result of 73.20% (SD ± 32.23), paramedics: 52.00% (SD ± 24.51), and nurses: 30.00% (SD ± 13.75). Correct treatment was best implemented by paramedics who obtained an average of 51.11% (SD ± 34.98). In turn, doctors gave 49.33% (SD ± 39.05) correct answers, and nurses 43.22% (SD ± 34.17). There was no statistical dependence of the test results on the profession (ᵡ² = 1.13; p> 0.05), nor being the head of the emergency medical team (ᵡ² = 0,43; p>0,05). CONCLUSIONS: The level of preparation of ambulance service personnel in the field of identifying and dealing with patients with suspected acute coronary syndrome is insufficient. Further research is indicated indicating the greatest substantive deficiencies of emergency doctors, paramedics and emergency nurses to implement the necessary professional development.

PL

WSTĘP: Ostre zespoły wieńcowe są jedną z głównych przyczyn zgonów z powodu chorób sercowo-naczyniowych. Diagnozę stawia się na podstawie obrazu klinicznego, zapisu ekg oraz badań laboratoryjnych. Rozpoznanie krytycznego niedokrwienia mięśnia sercowego w warunkach przedszpitalnych stanowi wyzwanie dla zespołów ratownictwa medycznego. MATERIAŁ I METODY: W celu określenia poziomu wiedzy i umiejętności rozpoznawania oraz postępowania z pacjentem z ostrym zespołem wieńcowym przeprowadzono testy wśród pięćdziesięciu pracowników systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego (lekarzy, pielęgniarek i ratowników medycznych) w rejonie centralnej Polski. Analizę statystyczną przeprowadzono za pomocą testu normalności rozkładu Shapiro-Wilka oraz testu nieparametrycznego chi-kwadrat niezależności. Wyniki uznano za istotne na poziomie p < 0,05. WYNIKI: W zakresie diagnostyki lekarze uzyskali wynik 73,20% (SD ± 32,23), ratownicy medyczni: 52,00% (SD ± 24,51), a pielęgniarki: 30,00% (SD ± 13,75). Poprawne postępowanie najlepiej potrafili wdrożyć ratownicy medyczni, którzy uzyskali średnią 51,11% (SD ± 34,98). Z kolei lekarze udzielili 49,33% (SD ± 39,05) poprawnych odpowiedzi, zaś pielęgniarki 43,22% (SD ± 34,17). Nie wykazano zależności statystycznej wyników testu z wykonywanym zawodem (ᵡ² = 1,13; p>0,05), ani pełnieniem funkcji kierownika zespołu ratownictwa medycznego (ᵡ² = 0,43; p>0,05). WNIOSKI: Poziom przygotowania personelu zespołów ratownictwa medycznego w zakresie rozpoznawania i postępowania z pacjentem z podejrzeniem ostrego zespołu wieńcowego jest niewystarczający. Wskazane są dalsze badania wskazujące na największe braki merytoryczne lekarzy systemu, ratowników medycznych i pielęgniarek systemu, aby wdrożyć niezbędne doskonalenie zawodowe.

10

COOPERATION OF BRAIN HEMISPHERES

100%

Hegyi I.

Medicina Internacia Revuo

|

2013

|

vol. 25

|

issue 100

124-127

EN

The article highlights basic neuropsychological concepts of linguistic functioning, developmental and evolutional problems of language capacity and the cooperation of hemispheres in man. While the right hemisphere gathers impressions of the notions of things, the left hemisphere forms and uses abstract concepts. Primates can learn to communicate via symbols. Dyslexic children often have problems with ways of teaching that mainly use abstractions. Finally, the specific supply of concepts in both hemispheres is in part responsible for the very personality of a given individual.

11

Wybrane czynniki prognostyczne w raku jajnika

100%

Markowska J., Bednarek W., Markowska A.

Current Gynecologic Oncology

|

2010

|

vol. 8

|

issue 1

8-20

EN

The authors discuss several predictive factors related to ovarian cancer, both those associated with prognosis and those potentially useful in targeted therapy thereof. Expression of mRNA BRCA1, VEGF and its receptors, CXCR4, HER-2, HIF-1α, COX-2, NM-23, KAI 1, IGF-1R, kisspeptin, neuropilin and Prox-1 gene are discussed. Expression of mRNA BRCA1 is associated not only with hereditary ovarian cancer, but also with its sporadic form. Higher expression correlates with a better response to taxanes. Hopefully, mRNA BRCA1 level in women with sporadic ovarian cancer will become a useful parameter, qualifying patients for a particular chemotherapy protocol. BRMS1 acts as a gene inhibiting development of metastases in ovarian cancer. Levels of mRNA for BRMS1 are lower in late than in early stage ovarian cancer. The VEFG family is involved in angio- and lymphangiogenesis and includes 5 glycoproteins (VEGF-A, VEGF-B, VEGF-C, VEGF-D and VEGF-E), which acting upon receptors VEGFR1-3. Neuropilin 1 plays a role in angiogenesis, while neuropilin 2 modulates lymphangiogenesis, similar to the Prox-1 gene. COX-2 mediates the release of pro-angiogenic factors. HIF-1α expression is associated with resistance of hypoxic cancer cells against cytostatics and radiation. Expression of c-Met correlates with poorly differentiated cancer types. The SDF-1/CXCR4 complex plays a key role in the development of cancer metastases. Survivin is present in cancer cells only, where it inhibits apoptosis and promotes the development of cancer. Metastases suppressor gene (BRMS1) and receptors for VEGF, CXCR4, HER-2, HIF-1α and COX-2, may serve as targets for targeted therapy. At present, an increasing number of studies focus on VEGF receptors. Poor expression of NM-23 and KAI 1 correlate with tumor ability to form metastases. The authors discuss the role of biological markers for clear-cell ovarian cancer (IGF-1R and kisspeptin). Promising topics for future studies are survivin, neuropilin and the Prox-1 gene.

PL

W artykule omówiono szereg czynników prognostycznych związanych nie tylko z rokowaniem, ale również z możliwością zastosowania terapii tarczowej w raku jajnika. Przedstawiono ekspresję mRNA BRCA1, VEGF i jego receptorów, CXCR4, HER-2, HIF-1α, COX-2, NM-23, KAI 1, IGF-1R, kisspeptyny, neuropiliny i genu Prox-1. Ekspresja mRNA BRCA1 wiąże się nie tylko z dziedzicznym rakiem jajnika, ale również z rakiem sporadycznym. Wyższa ekspresja powoduje lepszą odpowiedź na taksany. Przypuszcza się, że zawartość mRNA BRCA1 u kobiet z rakiem sporadycznym może służyć do selekcji pacjentek do odpowiedniego typu chemioterapii. BRMS1 działa jako gen hamowania przerzutów w raku jajnika. Poziomy mRNA dla BRMS1 są niższe w zaawansowanych stadiach raka niż we wczesnych. Rodzina VEGF związana z angiogenezą i limfangiogenezą składająca się z 5 glikoprotein (VEGF-A, VEGF-B, VEGF-C, VEGF-D, VEGF-E) działa poprzez receptory VEGFR1-3. Neuropilina 1 odgrywa rolę w angiogenezie, a typ drugi moduluje proces limfangiogenezy, podobnie jak gen Prox-1. W uwalnianiu czynników proangiogennych bierze udział COX-2. Ekspresja HIF-1α związana jest z opornością niedotlenionych komórek raka na leczenie chemiczne i napromienianiem. Ekspresja c-Met wiąże się z niższym zróżnicowaniem raka. Kompleks SDF-1/CXCR4 odgrywa kluczową rolę w tworzeniu przerzutów komórek nowotworowych. Surwiwina występująca wyłącznie na komórkach nowotworowych poprzez hamowanie apoptozy promuje rozwój raka. Gen supresji przerzutów (BRMS1), podobnie jak receptory VEGF, CXCR4, HER-2, HIF-1α, COX-2, może być tarczą dla terapii celowanej. Obecnie coraz więcej badań dotyczy inhibitorów VEGF. Obniżona ekspresja NM-23 oraz KAI 1 koreluje ze zdolnością do przerzutowania. Omówiono markery biologiczne dla raka jasnokomórkowego jajnika (IGF-1R i kisspeptynę). Ciekawym obiektem badań może być surwiwina, neuropilina i gen Prox-1.

12

Satisfaction with life after radical treatment of cancer

100%

Nowicki A., Duba P., Lemanowicz M.

OncoReview

|

2017

|

vol. 7

|

issue 4

192-198

EN

Introduction: Cancer treatment is multidisciplinary in its character and places a heavy burden on the patient. Quality of life is a concept that is closely related to the satisfaction with life. Cancer patients’ satisfaction with life, especially after recovery, is an increasingly examined indicator of treatment quality. Aim of the study: Evaluation of satisfaction with life in patients after radical cancer treatment. Material and methods: The study included 100 people, 81 women and 19 men of all ages, following radical treatment of various cancers. The study was conducted in 2016 at the Centre of Oncology in Bydgoszcz. The study used the Satisfaction with Life Scale (SWLS), adapted by Z. Juczyński, as well as a sociodemographic data questionnaire. Results: In general, cancer patients have an average level of satisfaction with life – the average score was 22.37 and 6.19 sten. The greatest satisfaction with life (average points) was reported for professionally active people – 22.67, patients between 41–50 years old – 23.5, patients with secondary education – 23.4, and patients with at least one child – 22.73, though the differences were not statistically significant. Additionally, patients 3–5 years after treatment declared a higher satisfaction with life – 23.05, as did patients without concomitant diseases – 22.77, though again the results were statistically non-significant. Conclusions: In general, patients after radical anti-cancer treatment have an average satisfaction with life, and in half of them satisfaction with life is high, regardless of the duration and type of cancer. Sociodemographic factors have no impact on the satisfaction with life scores.

13

Charakterystyka statystyczna potencjalnych i rzeczywistych zasobów naturalnych roślin naczyniowych ze szczególnym uwzględnieniem gatunków leczniczych na terenie ośrodków rekreacyjno-wypoczynkowych: „Park Miejski Knurów”, „Park Szczygłowice” k. Knurowa i „Czerwionka – Dębieńsko Las” w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym (GOP)

100%

Jędrzejko K., Nikiel A.

Annales Academiae Medicae Silesiensis

|

2010

|

vol. 64

|

issue 3-4

26-41

EN

The studied recreation centres: „Park Miejski Knurów”, „Park Szczygłowice” near Knurów and „Czerwionka – Dębieńsko Las” are situated in Upper Silesia, within Upper Silesian Industrial Area in southern Poland (Fig. 1 and 2). Many areas in this region were infl uenced mainly by mining and metallurgical industries. In many places it led to a serious deterioration of the condition of the fl ora and its habitat. MATERIAL AND METHODS Bibliographical studies and local vegetation research that have been carried out in the vegetation season 2008–2009 in the area of the three recreation resorts, allowed a detailed ecological analysis of the fl ora and evaluation of the natural resources of vascular plants, including medicinal plants. An alphabetical list of species of the vascular fl ora was carried out, with regard to the resorts mentioned. A detailed statistical analysis contains important features related to: 1 – the use of the species in a given category of health care and homeopathy, 2 – the possibility of acquiring a given kind of medicinal raw material, 3 – the diversity of species as regards pharmacological infl uence, 4 – the diversity of fl ora as regards biologically active content of endogenic chemical substances, including medicinal agents, 5 – a group of other functional features included in an inventory of plant species. The gained results have been presented in histograms (Fig. 3–10). RESULTS As a result of the research we have confi rmed the existence of 373 species of vascular plants (=100%), where 308 species are medicinal plants and 123 species (33%) are used in homeopathy. There are 6 species protected by the law. 2 of them are fully protected and 4 species are partially protected. CONCLUSION The studied recreation areas are characterized by a considerably high degree of species diversity. Such factors as the infl uence of environmental conditions on the plant raw material have to be considered and therefore, the material cannot be used for pharmaceutical purposes. Nevertheless, thanks to its vegetation diversity, the examined area is a natural gene bank for medicinal plants. Abundant populations of many of them

PL

Niniejsza praca dotyczy oceny jakościowej gatunków roślin naczyniowych Tracheophyta ze szczególnym uwzględnieniem flory leczniczej – na trzech wybranych terenach, zachowujących znaczną naturalność środowiska przyrodniczego w Rybnickim Okręgu Węglowym (ROW), stanowiącym południową część Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (Ryc. 1, 2). Dotąd region rybnicki nie był jeszcze, nawet fragmentarycznie badany pod względem oceny naturalnych zasobów gatunków leczniczych. Analizy florystyczne prowadzili autorzy w terenie w okresach wegetacyjnych (w latach 2008 i 2009), przy czym szczególną uwagę zwracano na częstość występowania i udział roślin leczniczych na badanych terenach – w kontekście zróżnicowania jakościowego zajmowanych przez nie siedlisk życiowych oraz obserwacji objawów negatywnego wpływu na te rośliny czynników antropopresyjnych typu przemysłowego. Badania te dotyczyły wybranych obszarów, jakie stanowiły trzy ośrodki rekreacyjno-wypoczynkowe i ich strefy otulinowe tj. „Park Szczygłowice” i „Park Miejski Knurów”, które leżą w granicach administracyjnych miasta Knurowa, oraz „Czerwionka-Dębieńsko Las” w Czerwionce w powiecie rybnickim w południowej Polsce (Ryc. 1, 2). Obszary objęte eksploatacją górniczą na obszarze ROW-u cechuje znaczny zakres odkształceń antropogenicznych środowiska naturalnego, zwłaszcza abiotycznego (antropogenizacja siedlisk), które powstały w efekcie wieloletniej, intensywnej działalności wydobywczej węgla kamiennego. Omawianą florę gatunków naczyniowych badano na obszarach przystosowanych do celów rekreacyjnych, które zachowują większą naturalność, a także w obrębie stref otulinowych takich enklaw. MATERIAŁ I METODY Badania florystyczne i obserwacje ekologiczne oraz wstępne analizy fitosocjologiczne metodą Brauna-Blanqueta [1, 2, 3] prowadzone były w terenie w sezonach wegetacyjnych w latach 2008 i 2009. Dotyczyły one przede wszystkim oceny bogactwa naturalnych zasobów genowych/gatunkowych roślin naczyniowych w szacie roślinnej trzech badanych obszarów rekreacyjno-wypoczynkowych oraz ich otulin (Ryc. 1 i 2). Oprócz dokonanej w terenie wnikliwej analizy florystycznej, polegającej na szczegółowej inwentaryzacji gatunków roślin naczyniowych (spisy florystyczne), wykonano również obszerny zbiór alegatów zielnikowych (ponad 500 arkuszy). Podczas prac laboratoryjnych dokonano ostatecznej weryfikacji taksonomicznej krytycznych, trudnych do indentyfikacji w warunkach polowych gatunków i ich niższych taksonów. Dokumentację zielnikową złożono w Zielniku Naukowym Katedry i Zakładu Botaniki Farmaceutycznej i Zielarstwa Wydziału Farmaceutycznego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach (ul. Ostrogórska 30, 41-200 Sosnowiec), a następnie przekazano do centralnego w Polsce Zielnika Naukowego Instytutu Botaniki PAN im. W. Szafera w Krakowie. Podstawową bazę danych wykorzystanych do interpretacji statystycznych stanowiły wyniki pochodzące z dwuletnich badań własnych autorów niniejszego artykułu. Przy czym uwzględniono również inne dostępne informacje o charakterze przyczynkowym zamieszczone w opublikowanych artykułach źródłowych lub w autoryzowanych, lecz nieopublikowanych materiałach i raportach, bądź też w zleconych ekspertyzach badawczych, które udostępniły lokalne urzędy gminne [4]. Na tej podstawie dokonano oceny naturalnych zasobów oraz bioróżnorodności flory gatunków naczyniowych (= paprotniki, nasienne). Podjęto również próbę określenia zakresu synantropizacji szaty roślinnej na badanych terenach. Wykaz pełnego składu gatunkowego flory naczyniowej ze szczególnym uwzględnieniem gatunków leczniczych wraz z komentarzami zamieszczono w czasopiśmie Farmacja Polska, Nr 12, 2010 – w druku [5]. Ze względu na znaczną obszerność materiału, w niniejszym artykule zwrócono przede wszystkim uwagę na przedstawienie danych florystycznych o charakterze ilościowym. Zilustrowano je licznymi histogramami (Ryc. 3–11) wraz z załączonymi objaśnieniami i interpretacjami o charakterze merytorycznym. CEL BADAŃ I PODRZĘDNE ZADANIA BADAWCZE Podstawowym celem niniejszego opracowania było dokonanie szczegółowej oceny ilościowej naturalnych zasobów gatunków flory naczyniowej, ich cech indywidualnych, które wskazują na posiadane przez nie właściwości lecznicze oraz nierzadko wiele innych zastosowań użytkowych [6–24]. Aby zrealizować wyznaczony, główny cel badawczy, niezbędne stało się także wykonanie licznych zadań o charakterze podrzędnym. Są to między innymi: 1. Zebranie materiałów źródłowych dotyczących historii osadnictwa oraz rozwoju industrializacji, a także degradacyjnego wpływu czynników antropopresyjnych na naturalne warunki przyrodnicze tego obszaru, a zwłaszcza szatę roślinną i jej siedliska życiowe. 2. Zebranie danych dotyczących oceny specyfiki zagrożenia antropopresyjnego środowiska przyrodniczego badanego obszaru przez wpływ różnych czynników gospodarczych, głównie wielkoprzemysłowych. 3. Przedstawienie charakterystyki aktualnego stanu środowiska naturalnego omawianego terenu i jego walorów rekreacyjno-wypoczynkowych – w kontekście bioróżnorodności florystyczno- fitosocjologicznej badanej szaty roślinnej oraz występującej na tym obszarze flory leczniczej. 4. Wykonanie szczegółowej inwentaryzacji gatunków roślin naczyniowych występujących w badanych rejonach wymienionych obiektów rekreacyjno-wypoczynkowych [5] wraz z ich charakterystyką morfologiczną (Ryc. 3 i 4). 5. Wskazanie różnych, indywidualnych właściwości użytkowych gatunków badanej flory naczyniowej – na podstawie danych zaczerpniętych z literatury specjalistycznej, a w szczególności takich, które wskazują na ich praktyczne wykorzystanie w określonej kategorii lecznictwa alopatycznego, tj. oficjalnego/akademickiego i oficynalnego lub dotyczących ich wykorzystania w medycynie ludowej oraz homeopatii [15, 28, 36]; (Ryc. 6–10). WYNIKI W efekcie przeprowadzonych badań florystycznych stwierdzono występowanie 373 taksonów roślin naczyniowych Tracheophyta, w tym 308 (83%) alopatycznych gatunków leczniczych Planta medicae, oraz niezależnie 123 gatunków (33%), które znajdują zastosowanie w homeopatii. Do takich właściwości należą przede wszystkim: – częstotliwość/frekwencja występowania poszczególnych gatunków oraz ich niższych taksonów na badanych terenach oraz zakres zagrożenia naturalnych stanowisk występowania poszczególnych gatunków roślin i ich siedlisk – w skali kraju i regionu Górnego Śląska [25–26]. Dotyczy to także zakresu zagrożenia gatunków przez antropopresję, a w przypadku roślin objętych gatunkową ochroną prawną – ich statusu ochronnego w Polsce [26]. Uwzględniono również dane dotyczące przynależności wszystkich gatunków flory naczyniowej do danych form życiowych, jak i określono ich typ ekologiczny (biocenologiczny) [27]. – możliwości praktycznego wykorzystania różnych gatunków roślin jako naturalnego źródła substancji leczniczych/leków stosowanych w ziołolecznictwie alopatycznym [17, 28–38] oraz homeopatii [15, 18]. – przydatności terapeutycznej gatunku macierzystego jako źródła surowca leczniczego z uwzględnieniem występujących w nim głównych endogennych substancji biologicznie aktywnych/ związków chemicznych oraz specyfiki działania farmakologicznego wyciągów pochodzących z danego surowca i określonego gatunku rośliny (jak np. korzeń, kłącze, kwiat, owoc, nasiono itp.) [17, 28–38]. – ochronie prawnej w Polsce podlega jedynie 6 gatunków, z których 2 objęte są ochroną ścisłą, a 4 częściową. WNIOSKI Charakteryzowane obszary rekreacyjno-wypoczynkowe cechuje dość bogate zróżnicowanie gatunkowe roślin naczyniowych, a także znaczny potencjał surowcowy gatunków leczniczych (83% gatunków flory naczyniowej). Niniejsze badania waloryzacyjne pozwoliły ukazać znaczną różnorodność gatunkową w obrębie flory leczniczej występującej na tym terenie. Florę badanych obszarów należy traktować jako naturalny bank genów. Natomiast występowanie obfitych populacji wielu leczniczych gatunków stanowi potencjalne źródło pozyskiwania nasion i rozmnóżek wegetatywnych, które można przenieść z obszaru ROW-u do upraw leżących poza tym regionem, czyli z dala od terenu intensywnie skażonego emisjami pochodzenia wielkoprzemysłowego. Poza niektórymi gatunkami występującymi w stanie dzikim, bezpośrednie wykorzystanie większości surowców dostarczanych przez występujące na omawianym terenie lecznicze rośliny macierzyste w celu samoleczenia (jak np. napary, odwary, maceraty itp.), ze względu na znaczny zakres chemicznego zanieczyszczenia środowiska przyrodniczego (kontaminacja skażeń poprzemysłowych), jak na razie, bez uprzedniej diagnostyki toksykologicznej danego surowca roślinnego, nie wydaje się możliwe. W efekcie niniejszych badań, na wybranych terenach rekreacyjnych stwierdzono stanowiska występowania licznej grupy gatunków roślin naczyniowych (łącznie 308 gat. wraz z niższymi taksonami), w tym wiele odnotowanych po raz pierwszy na omawianym terenie. Szczegółową analizą statystyczną objęto grupę cech gatunkowych oraz użytkowych, istotnych ze względu na ich indywidualne osobnicze właściwości chemiczne i farmakologiczne, a także ich alopatyczne oraz homeopatyczne. wykorzystanie terapeutyczne. W postaci histogramów przedstawiono: 1 – wykorzystanie gatunków roślin w danej kategorii lecznictwa alopatycznego, w tym oficjalnego (surowce farmakopealne i oficynalne) oraz w medycynie tradycyjnej/ludowej, a także w homeopatii, 2 – określono dostępność gatunkową w zakresie potencjalnej i rzeczywistej możliwości pozyskiwania danych typów surowca leczniczego, 3 – przedstawiono zróżnicowanie liczbowe gatunków pod względem ich oddziaływania farmakologicznego na ustrój człowieka i zwierząt hodowlanych, 4 – zróżnicowanie gatunków flory naczyniowej pod względem zawartości endogennych, biologicznie aktywnych substancji chemicznych, w tym o zdefiniowanych w specjalistycznej literaturze działaniach leczniczych. Uwzględniono również kilkanaście innych, pozostałych cech o charakterze użytkowym, przy czym zwrócono także uwagę na obecność w badanej fl orze gatunków znajdujących wykorzystanie przemysłowe i ozdobne oraz użytkowe w gospodarstwie człowieka.

14

Funkcjonowanie emocjonalne młodzieży dokonującej samouszkodzeń

100%

Kostyła M., Szczepaniak A., Gmitrowicz A.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2009

|

vol. 9

|

issue 4

249-261

EN

The primary aim of this study was to find a correlation between emotional functioning of hospitalised adolescents and acts of deliberate self-harm. Study of emotional functioning included such aspects as emotional expression and emotional control. Analysis of the phenomenon of auto-aggression was based on quantitative and qualitative classification, i.e. number and methods of auto-aggression. The secondary aim of the present study was to assess correlations between gender, age, type of underlying mental disorder, current familial situation (patient’s family status), relations with parents/caregivers and suicidal attempts and their correlation with acts of auto-aggression. Study population consisted of 40 patients treated at the Department of Adolescent Psychiatry of Medical University in Łódź, Poland. Their age ranged from 14 to 18 years, and all had a documented history of at least one act of deliberate self-harm. In this study we used a custom-devised questionnaire, enabling collection of basic sociodemographic data and determination of number, methods and emotional background for acts of auto-aggression in adolescents. Their underlying psychiatric diagnosis was also accounted for. The following instruments were used: the Courtauld Emotional Control Scale (measuring subjective control of feelings of anger, depression and anxiety), and the Color Pyramid Test (projection-based instrument, based on assumed correlation between preference for certain colours and emotional status of an individual). We partly succeeded in confirming the thesis about correlation between emotions (their type and control mechanisms) and undertaken autodestructive behaviours (principal aim). We could not confirm in a statistically meaningful way premises defined as secondary aims of the paper.

PL

Podstawowym celem przeprowadzonych badań była próba wykazania związku między funkcjonowaniem emocjonalnym hospitalizowanych adolescentów a dokonywaniem przez nich zamierzonych samouszkodzeń. Funkcjonowanie emocjonalne rozpatrywano m.in. w takich aspektach, jak ekspresja emocji, kontrola emocjonalna. W analizach zjawiska autoagresji uwzględniono podział na liczbę i metody samouszkodzeń. Celem dodatkowym prezentowanych badań była ocena zależności między płcią, wiekiem, rodzajem zdiagnozowanego zaburzenia psychicznego, aktualną sytuacją rodzinną (z kim zamieszkuje osoba badana), oceną relacji z rodzicami/opiekunami oraz występowaniem tendencji samobójczych a dokonywaniem samouszkodzeń. Grupę badanych stanowiło 40 pacjentów Kliniki Psychiatrii Młodzieżowej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Były to osoby w wieku 14-18 lat, u których stwierdzono (i odnotowano w historii choroby) co najmniej jednorazowe zamierzone uszkodzenie ciała. W badaniach zastosowano specjalnie przygotowany kwestionariusz pozwalający na zebranie podstawowych danych socjodemograficznych oraz ustalenie liczby, metod i emocjonalnych przyczyn podejmowania samouszkodzeń przez młodzież. Uwzględniono w nim również diagnozę osoby badanej. Ponadto wykorzystano Skalę Kontroli Emocjonalnej, będącą narzędziem samoopisu służącym do pomiaru subiektywnej kontroli uczuć gniewu, depresji i lęku, oraz projekcyjny Test Piramid Barwnych, bazujący na założeniu, iż istnieje zależność między preferencją barw a stanem afektywnym jednostki. Częściowo udało się potwierdzić założenie o istnieniu zależności między emocjami (ich rodzajem oraz sposobami kontroli) a podejmowaniem zachowań autodestruktywnych (cel główny badań). Nie udało się potwierdzić na poziomie istotnym statystycznie założeń określonych w celu dodatkowym prezentowanych badań.

15

Consumption of light foods and drinks among adults

100%

Szczepańska E., Grudowska E.

Annales Academiae Medicae Silesiensis

|

2020

|

issue 74

68-76

EN

INTRODUCTION: Nutritional habits are significant not only in maintaining good health, but also in preventing many diseases. Proper nutrition also helps to maintain the right body weight. Due to growing consumer interest in these issues, a new food market sector, namely light foods, has emerged. The aim of the study was to assess the consumption frequency of light foods and drinks and to analyse the relationship between the consumption frequency and age, education and body weight of the respondents. MATERIAL AND METHODS: The study involved 203 adults who declared the consumption of light foods and drinks. The frequency of consuming light foods and drinks was assessed on the basis of the author's own survey questionnaire. RESULTS: The largest proportion of respondents choose light dairy products several times a week (23.2%) or occasionally (40.4% of respondents). Fat products of a light type and light sweets were consumed occasionally by 34.5% and 30% of respondents respectively. Light drinks were in most cases consumed several times a month (20.7%) and occasionally (40.4%). CONCLUSIONS: The consumption of fast foods is rare among the respondents. There was a weak or low correlation between the frequency of light food consumption and age, education and body weight of the respondents. It seems necessary to provide nutrition education from an early age, especially among children and adolescents, and to continue it with adults.

PL

WSTĘP: Sposób żywienia ma znaczenie nie tylko dla utrzymania dobrego stanu zdrowia, ale również w prewencji wielu chorób. Prawidłowe odżywianie pozwala także utrzymać właściwą masę ciała. Z powodu zwiększenia zainteresowania konsumentów tymi zagadnieniami zaczął rozwijać się nowy sektor rynku żywnościowego, tj. produkty typu light. Celem pracy była ocena częstości ich spożycia oraz analiza zależności pomiędzy częstością konsumpcji a wiekiem, wykształceniem i masą ciała badanych osób. MATERIAŁ I METODY: W badaniu brały udział 203 dorosłe osoby, które deklarowały spożywanie produktów typu light. Częstotliwość ich konsumpcji oceniano na podstawie autorskiego kwestionariusza ankiety.

16

Zespół suchego oka – rekomendowany protokół diagnostyczny

100%

Garaszczuk I. K.

OphthaTherapy

|

2019

|

vol. 6

|

issue 2

86-92

EN

The prevalence of ocular surface abnormalities, including dry eye disease, has been reported to increase over the last decade [1]. Dry eye incidence increases with age, however is notable among young adults. The disease affects half of the global population with one-fifth of the patients being undiagnosed. The lack of standardized diagnostic criteria results in a wide range of reported prevalence rates (ranging from 5–75%). Dry Eye Workshop II report summarizes a decade of important clinical studies and provides a new definition of the disease [2] and systematic clinical diagnostic protocol [3]. This protocol, provided below, enables the practitioner to perform full objective dry eye diagnosis.

PL

W ciągu ostatniej dekady notuje się wzrost częstości występowania zaburzeń powierzchni oka, w tym zespołu suchego oka [1, 2]. Wiek jest istotnym czynnikiem ryzyka, jednakże coraz częściej objawy dotyczą młodych dorosłych [3]. Przyjmuje się, że problem dotyka nawet połowy populacji globalnej i co piąty pacjent opuszczający gabinet okulistyczny nie jest diagnozowany. Różnorodność raportowanych danych populacyjnych (5–75% występowania zespołu suchego oka w populacji) sugeruje potrzebę krytycznego spojrzenia na kryteria diagnostyczne, które nie doczekały się standaryzacji. Raport Dry Eye Workshop II powstał w celu zredefiniowania choroby [4] i usystematyzowania diagnostyki [5] na podstawie inicjatyw badawczych podejmowanych na przestrzeni ostatniej dekady. W niniejszej publikacji opisano rekomendowany protokół badań klinicznych pozwalający na postawienie jednoznacznej diagnozy

17

Investigation of radiation therapy for gynecologic cancer patients with supraclavicular lymph node metastases

100%

Tanaka O., Hayashi M., Hayashi S., Takayoshi I.

Current Gynecologic Oncology

|

2016

|

vol. 14

|

issue 2

85-88

EN

Purpose: The aim of this study was to retrospectively investigate the benefit of radiotherapy for supraclavicular lymph nodes by determining the characteristics and survival of patients with recurrent gynecologic cancer after definitive radiotherapy. Material and methods: We reviewed the treatment outcomes of 18 gynecologic cancer patients with supraclavicular lymph nodes metastases treated. Twelve cervical cancer patients, 4 corporeal cancer patients and 2 ovarian cancer patients were investigated. Tumor responses, adverse events and the overall survival were examined. Results: The median overall survival was 12 months. The 1- and 2-year overall survival rates were 48.6% and 9.7%, respectively. The 2-year local control rate was 75.8%. Following therapy, the symptom of pain was relieved in 2 patients (2/2), and edema and swelling were improved in 6 out of 7 symptomatic patients. Eleven asymptomatic patients did not develop any symptoms during the follow-up period. Common Terminology Criteria for Adverse Events grade 2 toxicities were found in 5 patients (2 dermatitis and 4 hematologic toxicities), and grade 3 toxicities were found in 3 patients (3 hematologic toxicities). Conclusion: Radiotherapy for supraclavicular lymph nodes is effective as palliative irradiation. The 2-year local control rate was 75.8% in patients receiving this therapy, their symptoms improved and asymptomatic patients did not become symptomatic during the follow-up period. Radiotherapy for supraclavicular lymph nodes metastases is therefore recommended for preserving the patient’s life.

PL

Cel pracy: Celem badania była retrospektywna ocena korzyści wynikających z zastosowania radioterapii na okolicę węzłów chłonnych nadobojczykowych poprzez określenie charakterystyki chorych z nawracającymi nowotworami ginekologicznymi po radykalnej radioterapii oraz parametrów ich przeżycia. Materiał i metody: Przeanalizowano wyniki leczenia 18 chorych na nowotwory kobiece z poddanymi terapii przerzutami do węzłów chłonnych nadobojczykowych. Praca obejmowała 12 pacjentek z rakiem szyjki macicy, 4 pacjentki z rakiem trzonu macicy oraz 2 pacjentki z rakiem jajnika. Badano odpowiedź guzów na leczenie, zdarzenia niepożądane oraz całkowity czas przeżycia chorych. Wyniki: Mediana całkowitego czasu przeżycia wyniosła 12 miesięcy, a odsetki rocznych i dwuletnich przeżyć całkowitych – odpowiednio 48,6% i 9,7%. Uzyskano dwuletnią kontrolę miejscową na poziomie 75,8%. Leczenie uśmierzyło ból u 2 pacjentek (2/2), natomiast obrzęk i opuchlizna zmniejszyły się u 6 spośród 7 chorych objawowych. U 11 bezobjawowych chorych nie rozwinęły się w okresie obserwacji żadne objawy. Toksyczność 2. stopnia wg klasyfikacji Common Terminology Criteria for Adverse Events wystąpiła u 5 pacjentek (2 przypadki zapalenia skóry i 4 przypadki toksyczności hematologicznej), natomiast objawy toksyczności 3. stopnia zaobserwowano u 3 chorych (3 przypadki toksyczności hematologicznej). Wniosek: Stosowanie radioterapii na okolicę nadobojczykowych węzłów chłonnych to skuteczny sposób napromieniania paliatywnego. Odsetek dwuletniej kontroli miejscowej u chorych otrzymujących to leczenie wyniósł 75,8%. Odnotowano poprawę w zakresie objawów, a u chorych bezobjawowych nie wystąpiły w okresie obserwacji żadne symptomy. Stosowanie radioterapii w leczeniu przerzutów do węzłów chłonnych nadobojczykowych jest zatem zalecanym sposobem przedłużania życia pacjentom.

18

Imaging of juvenile idiopathic arthritis. Part II: Ultrasonography and MRI

100%

Sudoł-Szopińska I., Grochowska E., Gietka P., Płaza M., Pracoń G., Saied F., Walentowska-Janowicz M.

Journal of Ultrasonography

|

2016

|

vol. 16

|

issue 66

237-251

EN

Juvenile idiopathic arthritis is the most common autoimmune systemic disease of the connective tissue affecting individuals in the developmental age. Radiography, which was described in the first part of this publication, is the standard modality in the assessment of this condition. Ultrasound and magnetic resonance imaging enable early detection of the disease which affects soft tissues, as well as bones. Ultrasound assessment involves: joint cavities, tendon sheaths and bursae for the presence of synovitis, intraand extraarticular fat tissue to visualize signs of inflammation, hyaline cartilage, cartilaginous epiphysis and subchondral bone to detect cysts and erosions, and ligaments, tendons and their entheses for signs of enthesopathies and tendinopathies. Magnetic resonance imaging is indicated in children with juvenile idiopathic arthritis for assessment of inflammation in peripheral joints, tendon sheaths and bursae, bone marrow involvement and identification of inflammatory lesions in whole-body MRI, particularly when the clinical picture is unclear. Also, MRI of the spine and spinal cord is used in order to diagnose synovial joint inflammation, bone marrow edema and spondylodiscitis as well as to assess their activity, location, and complications (spinal canal stenosis, subluxation, e.g. in the atlantoaxial region). This article discusses typical pathological changes seen on ultrasound and magnetic resonance imaging. The role of these two methods for disease monitoring, its identification in the pre-clinical stage and establishing its remission are also highlighted.

PL

Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów jest najczęstszą przewlekłą układową chorobą tkanki łącznej wieku rozwojowego o podłożu immunologicznym. Standardem w ocenie zapaleń stawów w tym schorzeniu są zdjęcia radiograficzne, które omówiono w pierwszej części tej publikacji. Badanie ultrasonograficzne i rezonans magnetyczny umożliwiają wczesne rozpoznanie choroby, która obejmuje tkanki miękkie: błonę maziową jam stawów, kaletek i pochewek, tkankę kostną i tłuszczową. W badaniu ultrasonograficznym ocenia się: jamy stawów, pochewki i kaletki – w celu uwidocznienia cech zapalenia błony maziowej, tkankę tłuszczową śródstawową i pozastawową – w celu uwidocznienia cech jej zapalenia, chrząstkę szklistą, chrzęstną nasadę u dzieci, tkankę kostną podchrzęstną – pod kątem obecności uszkodzeń, wreszcie więzadła, ścięgna oraz ich entezy – pod kątem obecności zmian zapalnych i uszkodzeń. Wskazania do rezonansu magnetycznego u dzieci z młodzieńczym idiopatycznym zapaleniem stawów obejmują: ocenę zmian zapalnych w jamach stawów obwodowych oraz pochewkach ścięgnistych i ścięgnach, zmian zapalnych w szpiku kostnym, poszukiwanie ognisk zapalnych w badaniu rezonansem magnetycznym całego ciała, szczególnie przy niejasnym obrazie klinicznym, ocenę kręgosłupa i rdzenia kręgowego w celu diagnostyki zmian zapalnych, w tym zapalenia błony maziowej, obrzęku szpiku, spondylodiscitis, ocenę ich aktywności, lokalizacji i zaawansowania (m.in. okolica szczytowo-obrotowa) oraz powikłań (m.in. stenoza kanału kręgowego, podwichnięcia szczytowo-obrotowe). W publikacji omówiono charakterystyczne zmiany chorobowe w badaniu ultrasonograficznym i rezonansie magnetycznym, a także poruszono zagadnienia dotyczące monitorowania choroby za pomocą tych dwóch metod oraz rozpoznawania choroby w stadium przedklinicznym i ustalania jej remisji.

19

Patogeneza reumatoidalnego zapalenia stawów w badaniach radiologicznych. Część I: Powstawanie nacieków zapalnych w błonie maziowej

100%

Sudoł‑Szopińska I., Kontny E., Maśliński W., Prochorec‑Sobieszek M., Kwiatkowska B., Zaniewicz‑Kaniewska K., Warczyńska A.

Journal of Ultrasonography

|

2012

|

vol. 12

|

issue 49

202-213

EN

Rheumatoid arthritis is a chronic inflammatory disease with a multifactorial etiology and varied course, which in the majority of patients leads to partial disability or to permanent handicap. Its characteristic trait is a persistent inflammation of the synovial membrane and the formation of an invasive synovial tissue, called the pannus, which in time leads to destruction of the cartilage, subchondral bone tissue, and the soft tissue of the affected joint(s). The pathogenesis of rheumatoid arthritis is complex and involves cells of both innate and adaptive immunity, a network of various cytokines and an immunoregulatory dysfunction. An important role in the discovery of rheumatoid arthritis pathogenesis was played by magnetic resonance imaging, which showed the disease process to extend beyond the synovium into the bone marrow. Many studies have shown a strict correlation between the vascularity of the synovium (assessed through the power Doppler ultrasound and magnetic resonance examinations), bone marrow edema and the clinical, laboratory and histopathological parameters of rheumatoid arthritis. From the current understanding of rheumatoid arthritis, bone erosions could occur from two directions: from the joint cavity and from the bone marrow. With power Doppler ultrasound, as well as in magnetic resonance imaging, it is possible to visualize the well-vascularized pannus and its destructive effects on joint structures and ligaments. In addition, the magnetic resonance study shows inflammatory and destructive changes within the bone marrow (bone marrow edema, inflammatory cysts, and erosions). Bone marrow edema occurs in 68–75% of patients with early rheumatoid arthritis and is considered to be a predictor of rapid disease progression.

PL

Reumatoidalne zapalenie stawów jest przewlekłą chorobą zapalną o wieloczynnikowej patogenezie i zróżnicowanym przebiegu, która u większości chorych prowadzi do częściowej niepełnosprawności lub trwałego kalectwa. Jej cechą charakterystyczną jest przetrwałe zapalenie błony maziowej (synovitis) i tworzenie inwazyjnej tkanki synowialnej, zwanej łuszczką, która z różną szybkością prowadzi do destrukcji chrząstki i tkanki kostnej podchrzęstnej oraz tkanek miękkich stawów. Patogeneza reumatoidalnego zapalenia stawów jest poznana w niewielkim zakresie. W procesie chorobowym uczestniczą komórki układu odporności wrodzonej i nabytej, zaburzenia immunoregulacji i sieć cytokin. W poznaniu patogenezy choroby duże znaczenie miało wprowadzenie badań rezonansu magnetycznego, które ujawniły kolejną, obok błony maziowej, lokalizację choroby w szpiku kostnym. Wiele badań wykazało ponadto ścisłą korelację między unaczynieniem błony maziowej, ocenianym w badaniu ultrasonograficznym power Doppler i w badaniu rezonansem magnetycznym, oraz obrzękiem szpiku a wskaźnikami klinicznymi, laboratoryjnymi i histopatologicznymi reumatoidalnego zapalenia stawów. Według aktualnej wiedzy erozja tkanki kostnej może zachodzić dwoma drogami: od strony jamy stawowej oraz od strony jamy szpikowej. W badaniu ultrasonograficznym z opcją dopplerowską power Doppler oraz w rezonansie magnetycznym można obserwować unaczynioną łuszczkę i efekty jej destrukcyjnej działalności w stawach i ścięgnach. Zmiany zapalne i destrukcyjne w szpiku kostnym (obrzęk szpiku kostnego, geody – inaczej torbiele zapalne oraz nadżerki) można obserwować w badaniu rezonansem magnetycznym. Obrzęk szpiku występuje u 68–75% chorych we wczesnej fazie reumatoidalnego zapalenia stawów i jest uznawany za predykator szybkiego rozwoju choroby.

20

Mistakes in ultrasound diagnosis of superficial lymph nodes

100%

Białek E. J., Jakubowski W.

Journal of Ultrasonography

|

2017

|

vol. 17

|

issue 68

59-65

EN

The article discusses basic mistakes that can occur during ultrasound imaging of superficial lymph nodes. Ultrasound is the first imaging method used in the diseases of superficial organs and tissues, including lymph nodes. The causes of mistakes can be either dependent or independent of the performing physician. The first group of mistakes includes inappropriate interpretation of images of anatomical structures, while the latter group includes, among other things, similar ultrasound images of different pathologies. For instance, a lymph node, whether normal or abnormal, may be mimicked by anatomical structures, such as a partially visible, compressed vein. Lymph nodes in lymphomas may be indistinguishable from reactive lymph nodes, even when using Doppler option, as well as morphologically difficult to distinguish from metastases. Metastatic lymph nodes can mimic e.g. nodular, separated postoperative thyroid fragments, a lateral neck cyst, chemodectoma (carotid body tumor) or neuroma. The appearance of lymph nodes in granulomatous diseases, such as tuberculosis or sarcoidosis, can be very similar to that of typical metastatic lymph nodes or lymphomas. Anechoic or hypoechoic areas in a lymph node can represent necrosis or metastatic hemorrhages, but also suppuration in inflamed lymph nodes. Lymph nodes in lymphomas, metastatic and reactive lymph nodes can adopt the classical characteristics of a simple cyst. The overall ultrasound picture along with all criteria for the assessment of a lymph node should be taken into account during ultrasound imaging. It seems that the safest management is to refer patients diagnosed with lymph node abnormalities for ultrasound-guided targeted fine needle aspiration biopsy followed by a total lymph node resection for histopathological examination in the case of suspected lymphoma.

PL

Przyczyną pomyłek w diagnostyce ultrasonograficznej wę- złów chłonnych położonych powierzchownie mogą być: • trudne warunki badania (techniczne lub ze strony osoby badanej); • nieznajomość anatomii prawidłowej; • nieznajomość cech obrazów USG w różnych chorobach węzłów chłonnych; • podobieństwo obrazów USG w różnych jednostkach chorobowych; • nieznajomość statystycznej częstości występowania chorób, ale również zbytnie sugerowanie się nią; • brak, zbyt mała liczba lub nieprawidłowość: danych z wywiadu, danych klinicznych, laboratoryjnych oraz wyników innych badań. Artykuł w wersji polskojęzycznej jest dostępny na stronie http://jultrason.pl/wydawnictwa/volume-17-no-68

Refine search results