Search results

1

Zarys rozwoju opieki paliatywnej z uwzględnieniem dokonań rodzimych

100%

Pietrzyńska T., Podwińska E., Olejek A., Zamłyński J.

Ginekologia Onkologiczna

|

2009

|

vol. 7

|

issue 2

138-142

EN

Since the dawn of time, care for terminally ill people was considered a challenge, a duty or an obligation. The Latin word hospes meant initially a hospitable person providing shelter and food for those in need. Places where most severely ill people were cared for were called hospitale, hospitium or infirmarium. In ancient Greece and Rome, chronically ill people were placed in special rooms, usually adjacent to temples. Throughout the entire Western Empire, the poor and the ill were cared for by religious congregations. Monasteries ran “hospitable rooms” providing shelter not only for pilgrims, but also for ill people, who could also benefit from simple medical procedures. Numerous pilgrimages, epidemics, wars and crusades, resulted in rapid increase of number of hospitals and shelters in Medieval Europe. Homes of care designed exclusively for the terminally ill appeared in the XIX century. The essence of their mission was compassion for suffering and pain experienced by other people, expressed by will to help, resulting also from religious motives. In the XX century, Cecily Saunders M.D. organized the first St. Christopher Stationary Hospice in London, thereby giving rise to modern hospice organizations. Later, the Hospice expanded its activity on home-based patient care and support of families after loss of the loved ones. In the ‘70s of the XX century, the term “palliative care” has been introduced in the USA and Canada. The Latin word pallium, meaning a large woollen coat, has been adopted to denote protection of patients and their relatives from physical and mental suffering. Nevertheless, definition of palliative care has been developed as late as 1990 and has been published in a WHO document. It specifies the basic mission of this medical specialty: comprehensive and active care for terminally ill people, whose disease does not respond to cause-oriented treatment. Palliative treatment encompasses relief of pain and other ailments, as well as overall support in mental, spiritual and social areas. The essence of palliative care is team work of persons representing various specialties - doctors, nurses, priests, psychologists, physiotherapists, non-medical volunteers, aiming at improving the patients’ quality of life.

PL

Od zarania dziejów opieka nad chorymi i umierającymi stanowiła wyzwanie, powinność lub obowiązek. Łacińskie słowo hospes początkowo oznaczało osobę udzielającą gościny. Miejsca opieki nad najciężej chorymi określano mianem hospitale, hospitium lub infirmarium. W starożytnej Grecji i Rzymie budowano pokoje dla przewlekle chorych, umiejscowione zazwyczaj w pobliżu świątyń. Na terenach dawnego Cesarstwa Zachodniego opiekę nad ubogimi i chorymi sprawowały zgromadzenia zakonne. W przyklasztornych „izbach gościnnych” przyjmowano nie tylko pielgrzymów, ale i chorych, u których wykonywano proste zabiegi lecznicze. Liczne pielgrzymki, a także epidemie, wojny i krucjaty spowodowały szybki wzrost liczby szpitali i przytułków w średniowiecznej Europie. Domy opieki przeznaczone wyłącznie dla umierających zaczęły powstawać w XIX wieku. Celem ich działalności było zrozumienie cierpienia i bólu drugiego człowieka wyrażone poprzez chęć niesienia pomocy, wynikającą także z pobudek religijnych. W XX wieku z inicjatywy doktor Cecily Saunders powstało w Londynie Stacjonarne Hospicjum św. Krzysztofa, co dało początek nowożytnemu ruchowi hospicyjnemu. Wkrótce działalność Hospicjum została poszerzona o pomoc domową oraz wsparcie dla rodzin, które utraciły najbliższych. W latach 70. XX wieku w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie upowszechnił się termin „opieka paliatywna”. Określenie palium (łac. pallium - rodzaj szerokiego, greckiego płaszcza) oznaczało ochronę chorego i jego bliskich przed cierpieniem zarówno cielesnym, jak i duchowym. Definicja opieki paliatywnej powstała dopiero w 1990 roku, opublikowano ją w dokumencie wydanym przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), według którego zasadniczym zadaniem tej dziedziny jest całościowa, czynna opieka nad cierpiącymi, których choroba nie poddaje się skutecznemu leczeniu przyczynowemu. Obejmuje zwalczanie bólu i innych dolegliwości oraz pomoc w problemach psychicznych, duchowych i socjalnych. Istotą opieki paliatywnej jest wspólna praca ludzi różnych specjalności: lekarzy, pielęgniarek, kapłanów, psychologów, fizykoterapeutów, wolontariuszy nieme-dycznych oraz ich dążenie do poprawy jakości życia chorych.

2

Choroba zakrzepowo-zatorowa a nowotwory narządu płciowego

100%

Olejek A., Zamłyński J., Horak S., Oleś E.

Current Gynecologic Oncology

|

2011

|

vol. 9

|

issue 3

158-168

EN

Venous thromboembolism is a multifactorial disease and a frequent complication in patients affected with malignant tumors. The risk of venous thrombosis in oncologic patients increases seven-fold and is particularly high during the first few months after diagnosis. Molecular mechanisms of tumor – thrombosis correlation are relatively well known. Main factors responsible for hypercoagulation state are tissue factor and tumor procoagulant. Incidence of venous thromboembolic syndrome differs depending on location of the tumor, being the most frequent in gastrointestinal tumors of the mucous variety, lung cancer, ovarian cancer, endometrial cancer, breast cancer and leukemias. Among patients with gynecologic malignancy, thromboembolic complications usually coexist with ovarian cancer and endometrial cancer, as these are frequently of the adenomatous tumors of the mucous variety. Patients affected with gynecologic malignancy are at high-risk of thromboembolism not only because of the disease itself, but also due to the fact that pelvic surgery is the type of surgery second only to orthopedic procedures in terms of risk of thromboembolic complications. Furthermore, there are several common risk factors for gynecologic malignancies and venous thromboembolism. Thromboembolic complications significantly contribute to worsen the prognosis of oncologic patients. Standards of management should be developed concerning antithrombotic prevention in the group of patients with gynecologic malignancies at a particularly high risk of venous thromboembolism, as to date there is no consensus as to the optimal way of preventing these complications.

PL

Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa (ŻChZZ) jest schorzeniem wieloczynnikowym, a zarazem częstym powikłaniem stwierdzanym u pacjentów z nowotworem złośliwym. Ryzyko zakrzepicy żylnej u pacjentów chorujących na nowotwory wzrasta siedmiokrotnie i jest ono szczególnie wysokie w pierwszych miesiącach po postawieniu diagnozy. Molekularna zależność pomiędzy nowotworami złośliwymi a zakrzepicą została dobrze poznana. Głównym czynnikiem odpowiedzialnym za mechanizmy prokoagulacyjne jest czynnik tkankowy i prokoagulant nowotworowy. Zapadalność na ŻChZZ różni się w zależności od umiejscowienia procesu nowotworowego, a powikłanie to towarzyszy najczęściej guzom układu pokarmowego typu śluzowego, rakowi płuc, jajnika, błony śluzowej trzonu macicy, piersi oraz białaczkom. Wśród pacjentek z rakiem narządu płciowego najczęściej powikłania zakrzepowo-zatorowe towarzyszą rakowi jajnika i rakowi błony śluzowej trzonu macicy, jako że są to często guzy gruczołowe typu śluzowego. Pacjentki cierpiące na raka narządu płciowego znajdują się w grupie podwyższonego ryzyka wystąpienia ŻChZZ nie tylko ze względu na samą chorobą, ale także z uwagi na fakt, że operacje przeprowadzane w miednicy są drugą po operacjach ortopedycznych grupą zabiegów obarczonych największym ryzykiem wystąpienia powikłań zakrzepowych. Ponadto istnieje wiele wspólnych czynników ryzyka dla nowotworów narządu płciowego i ŻChZZ. Problem powikłań zakrzepowo-zatorowych jest istotny także dlatego, że wpływają one w istotny sposób na pogorszenie rokowania u pacjentów z nowotworami. Istnieje więc potrzeba opracowania standardów postępowania w odniesieniu do profilaktyki przeciwzakrzepowej w grupie pacjentek chorujących na nowotwory złośliwe narządu płciowego, jest to bowiem grupa chorych obciążona szczególnie dużym ryzykiem wystąpienia ŻChZZ, a do tej pory nie ma zgodności co do idealnej terapii zapobiegającej tym powikłaniom.

3

Palliative care in advanced breast cancer

88%

Pietrzyńska T., Podwińska E., Olejek A., Zamłyński J., Turek S.

Ginekologia Onkologiczna

|

2009

|

vol. 7

|

issue 2

123-130

EN

Breast cancer is currently one of the most frequent malignant neoplasms in Polish women. Since the ‘80s of past century, breast cancer is the leading cause of mortality in women aged 40-59. Patients are usually admitted to the stationary palliative care facilities in a far advanced stage of neoplastic disease originating primarily in the breast and are mostly in a poor general condition. Their overall condition is a resultant of development and severity of the tumour itself with possible distant metastases, coexisting diseases, as well as late complications of cause-oriented or palliative treatment implemented. In the setting of palliative treatment, the primary goal is relief of pain, according to the recommendations of the so-called “analgetic ladder”, conforming with general principles of analgetic management. This consists in determination of cause of pain, evaluation of its type and severity, regular pace of administration of analgetic drugs, careful titration of dose of strong analgetics, oral administration of drugs, as this is the most physiologic and recommended route of administration, if only the patient can tolerate it. An important issue is also to relieve other bothersome ailments, both somatic, mental, spiritual and social. According to the WHO definition, palliative care ensures the patients a comprehensive and active care, improves their quality of life and, when justified, includes all oncologic therapeutic modalities. In the setting of palliative care, oncologic treatment aims at arresting or slowing-down of development of primary tumour and metastatic foci, thus improving the patient’s comfort and quality of life, obviously taking into account current state of the patient and toxicity of drugs.

PL

Rak piersi należy obecnie do najczęstszych nowotworów złośliwych u kobiet w Polsce. Począwszy od lat 80. ubiegłego wieku rak piersi stanowi pierwszą co do częstości przyczynę zgonów kobiet w wieku między 40. a 59. rokiem życia. Chore przyjmowane na stacjonarny oddział opieki paliatywnej w zaawansowanym stadium choroby nowotworowej wywodzącej się pierwotnie z obszaru piersi są zazwyczaj w złym stanie ogólnym. Jest to spowodowane rozwojem i nasileniem objawów choroby, z możliwością występowania przerzutów do odległych narządów, a także chorobami współistniejącymi, jak również powikłaniami późnymi po stosowanym leczeniu przyczynowym lub paliatywnym. W oddziale opieki paliatywnej stosuje się w pierwszej kolejności leczenie przeciwbólowe, zgodnie z zaleceniami drabiny analgetycznej oraz uwzględnieniem głównych zasad postępowania przeciwbólowego. Leczenie to polega na ustaleniu przyczyny bólu, ocenie rodzaju i jego natężenia, regularności podawanego leku, miareczkowaniu dawki silnego analgetyku, podawaniu leków doustnie, gdyż jest to droga fizjologiczna i zalecana, o ile chory może w ten sposób przyjmować preparaty. Istotne jest także łagodzenie innych uciążliwych dolegliwości - zarówno somatycznych, psychicznych, duchowych, jak i socjalnych. Zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) w ramach opieki paliatywnej zapewnia się chorym całościową, czynną opiekę, poprawiającą ich jakość życia, a także stosuje w uzasadnionych przypadkach wszystkie onkologiczne metody leczenia. Terapia onkologiczna w ramach opieki paliatywnej ma na celu zahamowanie lub spowolnienie rozwoju guzów nowotworowych lub przerzutowych, a co za tym idzie poprawę komfortu i jakości życia chorego, oczywiście z uwzględnieniem jego aktualnego stanu i toksyczności ewentualnego leczenia.

4

Mięsaki macicy u młodych kobiet – analiza 17 przypadków

76%

Olejek A., Zamłyński J., Jędruś S., Kellas-Ślęczka S., Jurek A., Piękoś K.

Ginekologia Onkologiczna

|

2007

|

vol. 5

|

issue 4

200-207

EN

Uterine sarcoma are characterized by aggressive clinical course, poor prognosis and early development of metastases. According to various authors, they constitute 1-5% of all malignant uterine neoplasms. Already in clinical stage I, uterine sarcomas may produce metastases to pelvic lymph nodes in about 30% of the cases and to periaortal lymph nodes – in about 15%. Uterine sarcomas are particularly noteworthy because of limited experience in their management and lack of generally accepted diagnostic criteria and effective therapy. Preoperative diagnosis is possible in about 30% of the patients undergoing uterine cavity curettage. The treatment of choice of uterine sarcoma is radical surgery. The aim of this paper was clinical analysis of 17 patients aged 24-43, operated on for uterine sarcoma at the Department of Gynaecology, Obstetrics and Oncological Gynaecology of the Silesian Medical University in Bytom, Poland, since 2002 thru 2006. Analysed variables included: patients’ age, type and severity of ailments preceding diagnosis of uterine sarcoma, histopathologic diagnosis, type of surgical and adjuvant treatment implemented, treatment outcome and postoperative course. Microscopic examination of surgical specimens revealed leiomyosarcoma (47%), stromal sarcoma (29.4%) and less often necrotising leiomyosarcoma (11.8%), necrotising fibrosarcoma (5.9%) and undifferentiated sarcoma (5.9%). Upon completion of surgical treatment, all patients were referred for adjuvant treatment at the Department of Oncological Gynaecology of the Institute of Oncology in Gliwice, Poland.

PL

Mięsaki macicy charakteryzują się agresywnym przebiegiem klinicznym, złym rokowaniem oraz wczesnym pojawianiem się przerzutów. Stanowią one według różnych opracowań 1-5% wszystkich nowotworów złośliwych macicy. Już w I stopniu zaawansowania klinicznego mięsaki macicy mogą dawać przerzuty do węzłów chłonnych miednicy mniejszej w ok. 30% przypadków, a do węzłów okołoaortalnych - w ok. 15%. Mięsaki macicy zasługują na szczególną uwagę ze względu na ograniczone doświadczenie w ich leczeniu oraz brak jednomyślności, jeżeli chodzi o kryteria rozpoznawania i skutecznego leczenia tych nowotworów. Rozpoznanie przedoperacyjne jest możliwe u ok. 30% chorych, u których przeprowadzono zabieg wyłyżeczkowania jamy macicy. W przypadku mięsaków macicy leczeniem z wyboru jest radykalny zabieg operacyjny. Celem pracy była analiza kliniczna 17 chorych w wieku od 24 do 43 lat leczonych operacyjnie z powodu mięsaków macicy w Katedrze i Oddziale Klinicznym Ginekologii, Położnictwa i Ginekologii Onkologicznej SUM w Bytomiu w latach 2002-2006. Ocenie poddano wiek pacjentek, rodzaj i nasilenie dolegliwości poprzedzających rozpoznanie mięsaka, rozpoznanie histopatologiczne nowotworu, rodzaj zastosowanego leczenia operacyjnego oraz uzupełniającego, a także efekty leczenia oraz przebieg pooperacyjny chorych. W pooperacyjnym badaniu histopatologicznym najczęściej rozpoznawano: leiomyosarcoma (47%), sarcoma stromale (29,4%), nieco rzadziej leiomyosarcoma necroticans (11,8%), fibrosarcoma necroticans (5,9%) oraz sarcoma undifferentiated (5,9%). Po zakończonym leczeniu operacyjnym wszystkie chore zostały skierowane do dalszego leczenia uzupełniającego do Kliniki Ginekologii Onkologicznej Instytutu Onkologii w Gliwicach.

Refine search results

3 Ginekologia Onkologiczna

1 Current Gynecologic Oncology

1 2011

2 2009

1 2007

4 Olejek A.

4 Zamłyński J.

2 Pietrzyńska T.

2 Podwińska E.

1 Horak S.

1 Jurek A.

1 Jędruś S.

1 Kellas-Ślęczka S.

1 Oleś E.

1 Piękoś K.

1 Turek S.

Zarys rozwoju opieki paliatywnej z uwzględnieniem dokonań rodzimych

Choroba zakrzepowo-zatorowa a nowotwory narządu płciowego

Palliative care in advanced breast cancer

Mięsaki macicy u młodych kobiet – analiza 17 przypadków