Search results

1

Narażenie środowiskowe i wpływ na zdrowie dzieci chemikaliów zawartych w materiałach plastykowych – wyzwania także dla pediatrów

100%

Rudkowski Z.

Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine

|

2013

|

vol. 16

|

issue 1

7-15

EN

Chemicals artificially synthesized and leaching into a common environment are a toxicological risk particularly in prenatal period and in early childhood. The risk exists due to the contact with xenogenic substances from maternal breast milk and other food, polluted air and water, plastic materials, cosmetics. All endocrine and neurological disruptors (EDC) pass across placenta, then can cause hormonal, neurological or metabolic disorders mainly due to estrogenic action. Bisphenol A is one of endocrine disruptors leaching from polychlorobiphenyl plastic (PCB), present commonly in baby polycarbonate bottles. Phtalates like DEHP, DOP, DINP, DIDP, DIPB, DBP or BBP are used as plasticizers making plastics softer and more flexible. Flame retardants f, ex, PBDE (polybrominated diphenyleter) are added to polyurethane foams, and HBCD (hexabromocyclododecane) is a compound of polystyrene electric insulation. Perfluorinated compounds (PFC) are some hundreds substancies and mostly used is PFOS (Perfluoroacetate sulphonate) and PFOA (perfluoroacetic acid) repelling water, grease and dirt; they are used as impregnating and cleaning agents, and PTFE (polytetrafluoroethylen) known as Teflon or Goretex. The toxicity of xenogens for experimental animals is confirmed., but a harmful effect on humans is still discussed what is based only on epidemiological but not experimental studies. Epidemiological studies link human EDC exposure with hormonal, neurological and behavioural distorders f.ex. early maturation of girls, obesity, metabolic syndrome, and type 2 diabetes, and likely weakening of postvaccinal immunity. The awareness on environmental risks is essential for rationale behaviour diminishing the exposition and also being an important element of contemporary health promotion.

PL

Powszechny kontakt ze sztucznie wytworzonymi plastykami stwarza narażenie toksykologiczne, szczególnie w okresie prenatalnym i dla małego dziecka. Narażenie to występuje przez kontakt z ksenogenicznymi substancjami znajdującymi się w pokarmie matki i pożywieniu, w wodzie, powietrzu, przez kontakt z plastykami, kosmetykami. Zawarte w plastykach dysruptory neuro- i endokrynne przechodzą przez łożysko, mogą być przyczyną zaburzeń hormonalnych płodu, neurologicznych i metabolicznych, głównie o charakterze estrogennym. Do dysruptorów neuroendokrynnych zalicza się bisfenol A (BPA) pochodzący głównie z plastyków polichlorobifenylowych (PCB), także obecny np. w butelkach polikarbonowych. Ftalany są to sole i estry kwasu ftalowego (ftalan di-2- etyloheksylowy DEHP), dioktylowy (DOP), ftalan diizononylowy (DINP), diizodecylowy (DIDP), diizobutylowy (DIBP), di-n-butylowy (DBP) oraz benzobutylowy (BBP). Są to plastyfikatory mas plastykowych. Uniepalniacze bromowane np. PBDE (Polybrominated Diphenyl Ether) to jeden z wielu rodzajów uniepalniaczy – jest dodawany do poliuretanowych pianek, HBCD (hexabromocyclododecane), który jest używany m.in. w polistyrenowych izolacjach cieplnych. Fluoropolimery (Perfluorinated compounds, PFC) – z kilkuset związków najbardziej używany jest PFOS (perfuorooctan sulfonate) oraz PFOA (kwas perfuorooctanowy do materiałów wodo-tłuszczo-żaroodpornych), natomiast polytetrafluorethylen (PTFE) jest znany jako teflon albo Goretex. Stwierdzono toksyczność ksenogenicznych chemikaliów u zwierząt. Trwa dyskusja nad szkodliwością tych chemikaliów dla ludzi, chociaż wskazują na to badania epidemiologiczne i związek z zaburzeniami neurologicznymi jak zaburzenia zachowania, związek z otyłością, cukrzycą, z przyspieszeniem rozwoju płciowego dziewczynek, być może z osłabieniem odporności poszczepiennej. Wiedza o chemicznych zagrożeniach środowiskowych jest podstawą do racjonalnego zachowania się, aby zmniejszyć ekspozycję, jest także elementem promocji zdrowia w dziedzinie na ogół mało znanej lekarzom, jednak o zwiększającym się znaczeniu we współczesnym świecie.

2

Zaburzenia hiperkinetyczne z zaburzeniami koncentracji uwagi u dzieci – zagrożenia środowiskowe

51%

Langauer-Lewowicka H., Rudkowski Z., Pawlas K.

Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine

|

2016

|

vol. 19

|

issue 4

53-58

EN

The purpose of this paper is to evaluate the role of environmental factors in etiology of attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) in the light of related literature. ADHD is a behavioral disorder often diagnosed among children in the 20th century. In many cases it can persist into adulthood. ADHD is a neurodevelopmental disorder characterized by behavioral symptoms of inattention, hyperactivity and impulsivity. Hyperactivity tends to decline over childhood, while symptoms of inattention tend to be more persistent. ADHD affects 8-12% of children worldwide and causes impairment in school performance, intellectual and occupational functioning, and social skills. Various twin studies have highlighted the highly genetic nature of ADHD. It has been currently shown that various environmental risk factors increase the incidence of childhood ADHD. Several biological, psychosocial and chemical factors have been proposed as risk factors for ADHD, among them low birth weight, maternal obesity and poor health, stress and depression, smoking during pregnancy, antepartum haemorrhage, and prenatal exposure to alcohol, heavy metals, organophosphorus pesticides and phthalates. All these risk factors can contribute to the incidence of ADHD in organisms with genetic predisposition.

PL

Celem artykułu jest przedstawienie roli szkodliwości środowiskowych w rozwoju zaburzeń hiperkinetycznych z zaburzeniami koncentracji uwagi u dzieci (ADHD) w świetle aktualnego piśmiennictwa. Te neurorozwojowe behawioralne zmiany często rozpoznawane w XX w. charakteryzują się zaburzeniami koncentracji uwagi, nadpobudliwością psychoruchową, impulsywnością. Nadpobudliwość maleje z wiekiem, zaburzenia koncentracji uwagi utrzymują się. ADHD rozpoznaje się u 8–12% dzieci w skali świata. W przebiegu ADHD występują: obniżenie sprawności intelektualnej, trudności w nauce szkolnej oraz w późniejszym życiu zawodowym, skłonności do antyspołecznych zachowań. Badania prowadzone na parach bliźniąt potwierdziły genetyczne uwarunkowania ADHD, a szkodliwości środowiskowe przyczyniają się do wzrostu częstości występowania zaburzeń. Zalicza się do nich: niska masa urodzeniowa, otyłość matki, zły stan zdrowia, stres i depresja, palenie papierosów podczas ciąży, krwawienia przedporodowe, prenatalna ekspozycja na alkohol, metale ciężkie, pestycydy fosforoorganiczne. Powyższe czynniki ryzyka sprzyjają rozwojowi ADHD w organizmie z genetyczną predyspozycją.

3

Autyzm – środowiskowe czynniki ryzyka

51%

Langauer-Lewowicka H., Rudkowski Z., Pawlas K.

Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine

|

2016

|

vol. 19

|

issue 2

19-23

EN

The incidence of infantile autism due to developmental brain disorders has been permanently increasing in many parts of the world. Autism is characterized by impairments of communication and reciprocal social interaction and by restricted repetitive behaviours or interests. The causes of these disorders are not yet known. Experimental studies and clinical observation suggest that genetic and environmental factors could converge to result in neurotoxic mechanisms. These may lead to the development of autistic spectrum disorders (ASD). Several recent studies have indicated that perinatal exposure to environmental toxins may be the risk factor for ASD, among them: polybrominated diphenyl, esters, phthalates, bisphenol A, tetrabrombisphenol A, solvents, pesticides, and heavy metals. They can easily pass the placental and blood brain barriers and affect brain development.

PL

W wielu częściach świata stale wzrasta autyzm wieku dziecięcego, wywołany zaburzeniami rozwojowymi mózgu. Autyzm charakteryzuje się zaburzeniami komunikacji/interakcji społecznych oraz występowaniem powtarzalnych stereotypowych zachowań. Przyczyny tych zaburzeń nie zostały dotąd wyjaśnione. Badania doświadczalne oraz obserwacje kliniczne sugerują mechanizm neurotoksyczny wynikający z genetycznych i środowiskowych uwarunkowań. Mogą one prowadzić do rozwoju zaburzeń ze spektrum autyzmu (ASD). Wiele aktualnych badań wskazuje na to, iż perinatalne narażenie na toksyny środowiskowe może stanowić czynnik ryzyka dla ASD, pośród nich estry, bisfenol A, tetrabromobisfenol A, rozpuszczalniki, metale ciężkie, ftalany.

Refine search results

3 Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine

2 2016

1 2013

3 Rudkowski Z.

2 Langauer-Lewowicka H.

2 Pawlas K.

Narażenie środowiskowe i wpływ na zdrowie dzieci chemikaliów zawartych w materiałach plastykowych – wyzwania także dla pediatrów

Zaburzenia hiperkinetyczne z zaburzeniami koncentracji uwagi u dzieci – zagrożenia środowiskowe

Autyzm – środowiskowe czynniki ryzyka