Full-text resources of PSJD and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl
Preferences help
enabled [disable] Abstract
Number of results

Results found: 12

Number of results on page
first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
Background. Socio-economic factors have long been a topic of scientific research. It has been demonstrated that these factors have a considerable influence on the health of the population. Unemployment, low income, migrations and family status (full, incomplete or shattered) affect the health of the family and children. The aim of this study was to determine the effect of socioeconomic factors on health behaviour of young people living in Rybnik. Material and methods. The survey was conducted among 391 students of Rybnik schools. Family affluence was determined using the Family Affluence Scale (FAS). The level of p <0.05 is considered as statistically significant. Results. The family status has significant impact on health behaviours. Students from broken families more often reach for stimulants and often neglect their own health. A similar result was demonstrated among children of migrants. Material status has a minor influence on health behaviour by teenagers. Conclusions. Socio-economic factors determine young people’s health. Particularly exposed to the negative health behaviours are teenagers who grow up in single-parent families and in families where at least one of the parents has emigrated.
PL
Wstęp. Wpływ czynników społeczno-ekonomicznych na zdrowie od lat jest tematem badań naukowców. Wykazano znaczny wpływ tych czynników na zdrowie populacji. Bezrobocie, niski dochód, migracje oraz status rodziny (pełna, niepełna, rozbita) wpływają na zdrowie rodziny i dzieci. Celem pracy było określenie wpływu czynników społeczno-ekonomicznych na zachowania zdrowotne młodzieży zamieszkującej miasto Rybnik. Materiał i metody. Badanie ankietowe przeprowadzono pośród 391 uczniów rybnickich szkół. Poziom majętności rodziny określono za pomocą skali FAS. Za istotny statystycznie przyjęto poziom p<0,05. Wyniki. Badanie wykazało znaczący wpływ statusu rodziny na zachowania zdrowotne, uczniowie z rodzin rozbitych znacznie częściej sięgali po używki, oraz częściej zaniedbywali swoje zdrowie. Podobne wyniki wykazano wśród dzieci migrantów. Status materialny nie determinuje w tak dużym stopniu zachowań zdrowotnych nastolatków. Wnioski. Czynnik społeczno-ekonomiczne silnie determinują zdrowie młodzieży. Szczególnie narażeni na negatywne zachowania zdrowotne są nastolatkowie wychowujący się w rodzinach niepełnych oraz w rodzinach, w których co najmniej jeden z rodziców wyemigrował.
EN
Risk estimation of dyslexia is the first diagnostic stage accompanying the psychological and pedagogical observation of the child who starts his/her education. The aim of this stage is to diagnose early the child with learning skills disorders. Though the preventive character of the test explains its commonness, the multitude of factors inducing the early symptoms of dyslexia may constitute a diagnostic problem. As the estimation of the risk of dyslexia is based on screening, it focuses mainly on the displayed symptoms. The paper estimates the risk of dyslexia in the group of children diagnosed with allergies. According to this concept, there is a strong dependence between the chromosomes conditioning dyslexia and lateralization and the chromosomes responsible for the immunity on the human organism. Since the variables mentioned above have not been taken yet into account in the research done in Poland, it is reasonable to set up a systematic approach for a large-scale study especially in the face of growing number of diagnoses with allergy. However, the issue of the nosological diversity of various allergies in the context of statistical difference between them and the risk of dyslexia still remains an open question.
PL
Ocena ryzyka dysleksji stanowi pierwszy etap diagnostyczny towarzyszący obserwacji psychologicznej i pedagogicznej dziecka rozpoczynającego naukę, którego celem jest wczesne rozpoznanie specyficznych trudności w uczeniu się. O ile powszechność wykonywania tego badania jest uzasadniona ze względu na jego prewencyjny charakter, o tyle duży problem diagnostyczny stanowi uwzględnienie wszystkich czynników, które mogą powodować pojawienie się wczesnych symptomów dysleksji. Ponieważ ocena ryzyka dysleksji ma charakter przesiewowy, to koncentruje się głównie na objawach, które wykazuje dziecko, natomiast odrębnym problemem pozostaje nadal określenie grup szczególnego ryzyka, a przez to uwzględnienie specyficznych predyktorów wystąpienia w późniejszym okresie rozwojowym dysleksji właściwej (rozpoznanie F81.0 wg klasyfikacji ICD-10). Artykuł przybliża koncepcje teoretyczne, które podkreślają związki między zaburzeniami odporności a dysleksją i wskazuje na potrzebę realizacji oceny ryzyka dysleksji w grupie rozpoznań chorób alergicznych u dzieci. W przypadku dzieci z rozpoznaną chorobą alergiczną szczególną potrzebę działań profilaktycznych uzasadnia koncepcja dysleksji, która opiera się na etiologii zaburzenia uwzględniającej współwystępowanie skrzyżowanej lub jednorodnej lewostronnej lateralizacji i choroby alergicznej. Zgodnie z nią nieprawidłowe oddziaływanie na rozwój organizmu genów odpowiedzialnych za odporność organizmu warunkuje dysleksję i nietypową asymetrię czynnościową. Ponieważ wymienione zmienne nie były uwzględnione do tej pory w badaniach krajowych, to wobec rosnącej liczby rozpoznań chorób alergicznych uzasadniona jest konieczność wypracowania podstaw metodologicznych do przeprowadzenia przekrojowych badań. Pytaniem otwartym pozostaje nadal kwestia zróżnicowania nozologicznego chorób alergicznych w kontekście statystycznej istotności różnic między nimi i ryzykiem dysleksji. Istotne jest więc omówienie teoretycznych i praktycznych podstaw oraz przesłanek wskazujących na współwystępowanie zaburzeń odporności i ryzyka dysleksji, co z jednej strony czyni przedstawiany artykuł jedynie przyczynkowym, ale jednocześnie nadaje mu charakter przybliżający mało znane w Polsce trendy pojawiające się w światowych badaniach psycho-neuroimmunologicznych.
EN
INTRODUCTION: Balanced nutrition guarantees the harmonious development of schoolchildren. Proper eating habits and physical activity should prevent diet-dependent diseases. The aim of the paper was to specify the nutritional mistakes, physical activity and differences in the nutritional regimen of urban and rural schoolchildren. MATERIAL AND METHODS: The study was conducted in September 2015 in Częstochowa among schoolchildren from the 4th to 6th grade of primary school from urban and rural areas. It was conducted with the authors' own questionnaire. RESULTS: The majority of the surveyed children (79.33%) eat the first breakfast daily. The biggest examined group (82.69%) eat a sandwich prepared at home for the second breakfast. 32.69% of the schoolchildren do not eat a snack. The largest number of them drink mineral water (35.10%), 87.02% always take part in Physical Education classes. 47.12% regularly attend additional sports classes, yet 52.88% do not engage in regular physical activities. CONCLUSIONS: 1. Some of the nutritional mistakes made by the children include: not eating the first breakfast or not eating the first breakfast at home, eating dinner both at school and home, not eating a snack and a low intake of mineral water during the day. 2. The differences found in the nutritional regimen of schoolchildren depending on their place of residence regard: food consumed for the second breakfast, time of eating supper and beverages drunk during the day. 3. Children from urban areas significantly more often take part in physical activities after school.
PL
WSTĘP: Prawidłowe i zbilansowane żywienie dzieci w wieku szkolnym gwarantuje harmonijny rozwój młodych organizmów. W tym okresie kształtują się nawyki żywieniowe, które w połączeniu z odpowiednią aktywnością fizyczną powinny zapobiegać chorobom dietozależnym. Celem pracy było określenie błędów żywieniowych, aktywności fizycznej oraz różnic w sposobie żywienia dzieci w wieku szkolnym ze środowisk miejskiego i wiejskiego. MATERIAŁ I METODY: Badanie przeprowadzono we wrześniu 2015 r. na terenie powiatu częstochowskiego, wśród uczniów klas IV–VI szkół podstawowych ze środowisk miejskiego i wiejskiego. Narzędziem badawczym był autorski kwestionariusz ankiety. WYNIKI: Większość ankietowanych dzieci (79,33%) codziennie spożywa pierwsze śniadanie. Również najliczniejsza grupa badanych (82,69%) najczęściej na drugie śniadanie w szkole spożywa kanapkę przygotowaną w domu. Podwieczorku nie zjada 32,69% badanych uczniów. Najwięcej ankietowanych pije wodę mineralną (35,10%). Na lekcjach wychowania fizycznego w szkole zawsze ćwiczy 87,02% uczniów. Poza szkołą regularnie na dodatkowe zajęcia fizyczne uczęszcza 47,12% dzieci, natomiast 52,88% nie wykazuje systematycznej aktywności fizycznej. WNIOSKI: 1. Do błędów żywieniowych popełnianych przez nieliczną grupę dzieci należą: niespożywanie pierwszego śniadania lub spożywanie pierwszego śniadania poza domem, spożywanie obiadu zarówno w szkole, jak i w domu, niespożywanie podwieczorku oraz niska ilość wody mineralnej wypijana w ciągu dnia. 2. Różnice w sposobie żywienia dzieci w zależności od miejsca zamieszkania dotyczą: spożywanego posiłku na drugie śniadanie, pory spożywania kolacji oraz spożywanych w ciągu dnia napoi. 3. Istotnie częściej dzieci z miasta podejmują regularną aktywność fizyczną po szkole, w obu środowiskach najbardziej popularną formą jest piłka nożna oraz taniec.
EN
Introduction. Tuberculosis (TB) is still an important and serious health problem of the XXI century. A group of people that are particularly at risk are the homeless and the poor. Objective. The main objective of this paper was the assessment of knowledge regarding TB of the poor from soup kitchens, homeless emergency shelter, hostels, in the Katowice city. Materials and methods. The examination covered 175 individuals (69.7% men and 30.3% women) and was conducted in February 2011 in six institutions which are involved in helping the homeless and those who are in a difficult financial situation. Questionnaire was completed by qualified for the examination subjects on their current life conditions and knowledge regarding TB. Statistical analysis was based on statistical programme Statistica 8.0. assuming that the level of statistical significance was p40.05. Results. The majority of the examined individuals were in their early 60’s (68.0%), homeless (66.9%), unemployed (54.9%) with preliminary and vocational background. From TB suffered 8,0%. Most of the subjects (96.6%) were aware of this disease and the main information sources on TB have came from families (43.2%) and friends (45.6%). Mostly the characteristic symptoms of tuberculosis and the risk factors were defined correctly. In the prophylactic research and the educational programme did not participate 82,3% of subjects. Conclusion. The subjects’ basic knowledge is fairly good, however the more detailed and accurate questions were asked, the more difficult it was for them to answer. There is a significant shortage of health programmes, which aim at prevention and education of the interested parties.
PL
Wstęp. Gruźlica to wciąż aktualny i poważny problem zdrowotny społeczeństwa XXI wieku. Szczególną grupą narażoną na zakażenie prątkami są osoby bezdomne oraz ubogie. Cel pracy. Celem pracy była analiza stanu wiedzy dotyczącej gruźlicy wśród beneficjentów jadłodajni, noclegowni oraz schronisk na terenie miasta Katowice. Materiał i metoda. Badanie objęło grupę 175 osób, (69,7% mężczyzn i 30,3% kobiet) i zostało przeprowadzone w lutym 2011 w sześciu placówkach świadczących pomoc osobom bezdomnym i znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej. Osoby zakwalifikowane do badania wypełniały autorską ankietę dotyczącą warunków życia oraz wiedzy o gruźlicy. Analizę statystyczną przeprowadzono w oparciu o program statystyczny Statistica 8.0, przyjmując poziom znamienności statystycznej p40,05. Wyniki.Większość badanych to osoby do 60 r.ż. (68,0%), bezdomne (66,9%), bezrobotne (54,9%), legitymujące się wykształceniem podstawowym i zawodowym (69,1%). Na gruźlicę chorowało 8,0% badanych. Choroba ta była znana większości badanych (96,6%), a wiedza na jej temat najczęściej pochodziła od rodziny (43,2%) i znajomych (45,6%). Respondenci w większości prawidłowo wskazywali na charakterystyczne objawy gruźlicy oraz czynniki ryzyka i drogi szerzenia się zakażeń. W badaniach profilaktycznych oraz zajęciach edukacyjnych nie uczestniczyło 82,3% ankietowanych. Wnioski. Podstawowa wiedza uczestników badania jest na dość dobrym poziomie, jednak im bardziej szczegółowe i dokładniejsze pytania, tym więcej kłopotu sprawiały respondentom. Istnieje ogromny deficyt programów zdrowotnych, których celem byłaby profilaktyka i edukacja tych osób.
EN
Phenomenon of child abuse is considered to be voluntary or involuntary action of an adult which has a detrimental effect on child’s health and/or his psychophysical development. The concept of child abuse syndrome includes physical, mental and emotional maltreatment and negligence of physical, medical and emotional needs and also rape and sexual abuse. The authors conducted a questionnaire survey in order to assess children mistreatment by parents, caretakers and school environment. Studies included 228 high school students aged 14– 16 out of which 44,3% were girls and 55,7% were boys. 84% of the children were brought up by full families, 13% by mothers only, and 3% by fathers only. The most common form of mistreatment of children was physical violence (20,3%), psychological violence (12,1%) and negligence (6,5%). Violence in the form of bad touch was experienced by 7,9% of girls and 0,8% of boys. High school students often suffered emotional violence from peers (22,9%), siblings (5,2%) and teachers (4,8%). Results of the surveys were discussed paying attention to sociological context and legal conditions. The need for cooperation between many organizations and sectors of public life was highlighted to prevent the phenomenon of child abuse.
PL
Za zjawisko krzywdzenia dziecka uważa się zamierzone lub niezamierzone działanie osoby dorosłej, która wywiera szkodliwy wpływ na zdrowie dziecka i/lub jego rozwój psychofizyczny. Pojęcie zespołu dziecka krzywdzonego uwzględnia maltretowanie fizyczne, psychiczne i emocjonalne, zaniedbanie potrzeb fizycznych, leczniczych i emocjonalnych oraz gwałt i nadużycie seksualne. Autorzy przeprowadzili badanie kwestionariuszowe celem oceny zjawiska krzywdzenia dzieci przez rodziców, opiekunów oraz środowisko szkoły. Badaniami objęto 228 uczniów gimnazjum w wieku 14–16 lat. 44,3% ankietowanych to dziewczęta, a 55,7% chłopcy. W rodzinie pełnej wychowywało się 84% dzieci, przez matkę wychowywanych było 13%, a przez ojca 3% ankietowanych. Najczęstszą formą złego traktowania dzieci w rodzinie była przemoc fizyczna (20,3%), psychiczna (12,1%) oraz zaniedbanie (6,5%). Przemocy w formie złego dotyku doznało 7,9% dziewcząt oraz 0,8% chłopców. Gimnazjaliści najczęściej doznawali przemocy emocjonalnej ze strony rówieśników (22,9%), rodzeństwa (5,2%) oraz nauczycieli (4,8%). Wyniki badań przedyskutowano ze zwróceniem uwagi na kontekst socjologiczny i uwarunkowania prawne. Zwrócono uwagę na potrzebę współdziałania wielu organizacji i sektorów życia publicznego celem zapobiegania zjawisku krzywdzenia dzieci.
EN
Globalization is a process that brings a number of positive developments in the field of public health, however, it also generates new risks. This paper presents some environmental, social and economic health risks to children and youth in a global context. According to WHO, 7 million children under 5 years old die each year and 98% of them come from developing countries. Up to 54% of causes of death among children under the age of five is associated with malnutrition, whereas in developing countries, obese children and adolescents is becoming an urgent problem. One of the greatest threats to children’s health is poverty. According to data published by Central Statistical Office in 2012, statutory poverty in Poland increased in comparison to 2011 (from 6.7% to 7.0%). Extreme poverty increased as well (from 6.5% to 6.7%). The risk of poverty increased in families with at least four children, single parent fami-lies, and those families with disabled children. Environmental risk factors, evaluated by WHO with the use of DALY as a measure of population health condition, have a significant impact on health. Worldwide there are environmental risk factors typical for developing countries (lack of access to clean water and sanitation, vector-borne diseases) and new environmental risks specific to the devel-oped world (environmental degradation, unsafe use and storage of chemicals). Microintoxication, (e.g.: lead poison-ing), occurring as a result of prolonged exposure to low concentrations typical for environmental exposure, is becom-ing a problem as well. The health risks to children and young people connected with globalization have been known for decades. They constitute priorities in health policy in the country and around the world. Strategic planning and consistent, integrated actions are needed to eliminate them.
PL
Globalizacja jest procesem powodującym wiele pozytywnych zmian w sferze zdrowia publicznego, ale także generującym nowe zagrożenia. Niniejsza praca przedstawia wybrane społeczne i ekonomiczne i środowiskowe zagrożenia zdrowia dzieci i młodzieży w aspekcie globalnym. Z danych WHO wynika, iż corocznie umiera 7 mln dzieci poniżej 5 roku życia (r.ż.), przy czym 98% z nich pochodzi z krajów rozwijających się. Aż 54% przyczyn zgonów dzieci poniżej 5 r.ż. związana jest z niedożywieniem, podczas gdy w krajach rozwijających się naglącym problemem staje się otyłość dzieci i młodzieży. Jednym z największych zagrożeń dla zdrowia i rozwoju dzieci jest ubóstwo. Z danych GUS wynika, że w 2012 r. ustawowa granica ubóstwa w Polsce wzrosła do 7,0% (z 6,7% w 2011 r.), a granica ubóstwa skrajnego do 6,7% (z 6,5% w 2011 r.). Wzrosło zagrożenie ubóstwem w rodzinach z co najmniej 4 dzieci, w rodzinach niepełnych oraz wychowujących dzieci niepełnosprawne. Istotny wpływ na zdrowie mają narażenia środowiskowe, oceniane według WHO z wykorzystaniem miernika stanu zdrowia populacji – DALY. W skali globalnej rysuje się obraz podstawowych środowiskowych czynników ryzyka, typowych dla krajów rozwijających się (brak czystej wody, dostępu do sanitariatów, choroby przenoszone przez wek-tory) oraz nowych zagrożeń środowiskowych, charakterystycznych dla krajów rozwiniętych (degradacja środowiska, niebezpieczne używanie i składowanie substancji chemicznych). Problemem stają się również mikrointoksykacje, m.in. ołowiem, spowodowane długotrwałym narażeniem na niskie stężenia typowe dla ekspozycji środowiskowej. Związane z globalizacją zagrożenia dla rozwoju dzieci i młodzieży znane są już od dziesięcioleci i stanowią priorytety w polityce zdrowotnej w kraju i na świecie. Ich rozwiązanie wymaga planu strategicznego i konsekwentnych, zintegrowanych działań.
EN
INTRODUCTION The signifi cance of epidemiological data on infant asthma justifi es its treatment as priority in the public health fi eld. It is therefore essential to conduct preventive actions on the basis of inexpensive and eff ective tools identifying children with this illness. The main aim of the study is to show an example of a method that serves to develop a screening questionnaire for infant asthma. MATERIAL AND METHODS The epidemiological screening study carried out in 2003 concerning a group of 6420 children was the source of information to develop a short questionnaire. The accuracy of simple and complex symptoms in the respiratory system was estimated. Moreover the Youden indicator was calculated. Asthma diagnosed by a doctor and declared in the questionnaire was recognized as the optimum. By selecting questions of the highest sensitivity and the Youden index, the screening questionnaire was prepared. RESULTS The accuracy analysis of simple symptoms indicated that the highest sensitivity appeared in the case of the whistling breath symptom ever occurring and asthmatic or spastic infl ammation of the bronchi ever recognized by a doctor. The highest values of the Youden index concerned the whistling breath symptom ever appearing, attacks of stuffi ness ever occurring and whistling breath in the last 12 months and diagnosis of ever occurring asthmatic or spastic infl ammation of the bronchi. The accuracy analysis of complex symptoms indicated that the highest sensitivity and values of the Youden index were noted for the combination of joined symptoms of whistling breath, attacks of stuffi ness and cough. Simultaneously these symptoms were used to develop the new questionnaire. CONCLUSIONS The results of the accuracy analysis of questions on respiratory system symptoms are well correlated with the results of other similar analyses performed in the frame of many epidemiological studies. The estimation of accuracy of questions concerning symptoms in the respiratory system is the right method used to choose appropriate questions for a screening questionnaire.
PL
WSTĘP Wymowa danych epidemiologicznych dotyczących astmy wieku dziecięcego uzasadnia traktowanie jej jako priorytetowego problemu zdrowia publicznego. Istotne jest zatem prowadzenie działań profilaktycznych, opartych na tanich i skutecznych narzędziach identyfikujących dzieci z tą chorobą. Celem badania jest wskazanie przykładowej metody opracowania kwestionariusza przesiewowego astmy wieku dziecięcego. MATERIAŁ I METODY Epidemiologiczne badanie przekrojowe, przeprowadzone w 2003 r. w grupie 6420 dzieci w wieku 6–16 lat, stanowiło punkt wyjścia do opracowania krótkiego kwestionariusza. Oceniona została trafność prostych i złożonych objawów ze strony układu oddechowego, obliczono także wskaźnik Youdena. Za tzw. złoty standard przyjęto rozpoznanie astmy oskrzelowej przez lekarza, deklarowanej w kwestionariuszu. Na podstawie typowania pytań o największej czułości i wskaźniku Youdena opracowano kwestionariusz przesiewowy. WYNIKI W analizie trafności prostych objawów największą czułością (86,8%) charakteryzował się objaw świszczącego oddechu występującego kiedykolwiek, a także rozpoznanie kiedykolwiek przez lekarza astmatycznego lub spastycznego zapalenia oskrzeli (73,9%). Największe wartości wskaźnika Youdena dotyczyły objawu świszczącego oddechu występującego kiedykolwiek (0,71), napadów duszności występujących kiedykolwiek (0,60) oraz świszczącego oddechu w ostatnich 12 miesiącach (0,49) i rozpoznania kiedykolwiek przez lekarza astmatycznego lub spastycznego zapalenia oskrzeli (0,49). W analizie trafności złożonych objawów wysoką czułością i wartościami wskaźnika Youdena odznaczały się kombinacje połączonych objawów świszczącego oddechu, napadów duszności i objawów kaszlu. Równocześnie objawy te zostały zakwalifikowane do opracowania nowego kwestionariusza. WNIOSKI Wyniki analizy trafności pytań o objawy ze strony układu oddechowego dobrze korespondują z wynikami podobnych analiz prowadzonych w wielu badaniach epidemiologicznych. Ocena trafności pytań dotyczących objawów ze strony układu oddechowego jest dobrą metodą typowania pytań do kwestionariusza przesiewowego.
EN
Dust mites are microscopic arachnids (mostly of Pyroglyphidae family) living in every house. Such atopic diseases as bronchial asthma, allergic rhinitis may be caused by dust mites allergens. The aim of this paper is to review the literature pertaining to the prophylactic methods used against dust mites allergens. The fi rst step should be an evaluation of optimal conditions for dust mites growth. The next, generally recommended steps include an elimination of organisms by rubbing the surface, airing, frequent dusting with an aquatic vacuum cleaner or with HEPA fi lter, laundering, applicating covers with microphase and acaricides. The recent systematic reviews show however, that all these prophylactic measures fail to reduce signifi cantly the risk of dust mites related allergies.
PL
Roztocze kurzu domowego są pajęczakami o mikroskopijnej wielkości, żyjącymi w każdym domu. Należą one głównie do rodziny Pyroglyphidae. U człowieka roztocze mogą wywoływać choroby atopowe takie jak: astma oskrzelowa, nieżyt nosa, czy wyprysk atopowy. Celem pracy jest przegląd literatury poświęconej metodom profilaktycznym, stosowanym w alergii na roztocze kurzu domowego. Pierwszym krokiem w profilaktyce anty-roztoczowej jest rozpoznanie ich optymalnych warunków rozwojowych. Kolejny etap to usunięcie rezerwuarów kurzu z otoczenia człowieka. Zalecane jest m.in. częste sprzątanie i przecieranie powierzchni, wietrzenie pomieszczeń, częste odkurzanie odkurzaczami wodnymi lub z filtrem HEPA, pranie pościeli, stosowanie pokrowców z tzw. mikrofazy oraz akarycydów. Są to metody powszechnie stosowane w walce z narażeniem na alergeny kurzu domowego. Systematyczny przegląd literatury wskazuje jednak, iż stosowane dotychczas metody fizyczne i chemiczne nie przynoszą oczekiwanych efektów w profilaktyce chorób alergicznych.
EN
Introduction. Atopic dermatitis (AD) is a chronic dermatological disease of multifactorial pathogenesis with persistent pruritus and extreme skin dryness including typical skin changes caused by many interactions between genetic and environmental factors. The study aims to evaluate the selected aspects of quality of life in AD. Material and methods. To what extent does the disease affect the daily practice of the patient and their family, what are their expenditures in connection with the treatment, and also how they perceive themselves and emotional, sexual, social behavior. 71 adult subjects 48(68%) women and 23 (32%) men were selected from the allergology clinics in the region of Silesia for this questionnaire based study. Results. Pruritus was felt by everyone, skin pain by 69%, and skin burning by 86%. The great majority of subjects had some constrains in doing housework due to skin complaints. The disease also affected professional work and school achievements. Almost everyone agreed that money spent on medication purchase and skin care agents impacted on financial resources. Atopic dermatitis affected 75% in social functioning, leisure time, sports practicing. The disease affected self-esteem level and confidence. Half of the examined subjects experienced bad feelings in contact with a partner, or felt stigmatized by negative reactions of the environment because of the skin appearance. Often atopic dermatitis caused problems with sound sleep (65%) various emotional disorders and also disorders in the sexual sphere (32%). Every fourth subject felt depressed and every seventh thought of suicide. Conclusions. Atopic dermatitis is a disease which adversely influences many aspects of life and undoubtedly impairs the quality of life in a serious and distressing way. Therefore its treatment should be supported by psychotherapy.
PL
Wstęp. Atopowe zapalenie skóry (AZS, atopic dermatitis) jest chorobą alergiczną o przewlekłym i nawrotowymprzebiegu. Celem pracy jest ocena wybranych aspektów jakości życia osób z AZS. Materiał i metody. Analizowano wpływ choroby na funkcjonowanie codzienne chorego i jego rodziny, wydatki finansowe związane z leczeniem, a także na samoocenę, funkcjonowanie w sferze emocjonalnej i społecznej oraz na seksualność. Do badania ankietowego zakwalifikowano 71 osób dorosłych, 48 (68%) kobiet oraz 23 (32%) mężczyzn leczących się w Poradniach Alergologicznych na terenie Śląska. Wyniki. Swędzenie skóry odczuwali wszyscy, bolesność skóry 69%, pieczenie skóry 86% ankietowanych. Zdecydowana większość badanych z powodu dolegliwości skórnych miała ograniczoną możliwość wykonywania w pełni prac domowych. Choroba wpływała na możliwość wykonywania pracy zawodowej i na osiągnięcia szkolne. Niemal wszyscy ankietowani stwierdzili, że koszty związane z zakupem leków i preparatów do pielęgnacji skóry miały wpływ na ich zasoby finansowe. AZS wpływało u 75% badanych na funkcjonowanie społeczne, sposób spędzania wolnego czasu, uprawianie sportu. Choroba niekorzystnie wpływała na poziom samooceny i pewności siebie. Połowa badanych odczuwała problemy w kontakcie z partnerem/ partnerką z powodu dolegliwości chorobowych, bądź czuła się stygmatyzowana negatywną reakcją otoczenia z powodu wyglądu skóry. Często AZS towarzyszyły zaburzenia snu (65%), różne zaburzenia emocjonalne, a także zaburzenia sfery seksualnej (32%) Co czwarta osoba miała stany depresyjne, a co siódma myśli samobójcze. Wnioski. AZS jest chorobą, która wpływa negatywnie na wiele aspektów życia i upośledza jakość życia, dlatego jej leczenie powinno być wsparte psychoterapią.
EN
Health behaviors such as an adequate amount of physical activity, psychological welfare, maintaining a proper diet and avoiding stimulants affects people’s health and allows for its proper maintenance. The aim was to evaluation of health behaviors tendencies amongst Polish youth and determination of the impact of social changes in Poland. Trends of selected health habits were presented on analysis data of ESPAD and HBSC research conducted amongst 13–15 years old teenagers. Between 1995–2003 there was a rapid increase of numbers of teenagers who began to smoke cigarettes under the age of 13 (36–40%), and a significantly large increase was observed amongst female teenagers (26–31%). Between 2003 and 2011 a decline in numbers of teenagers who smoke cigarettes over a factor of 14% for boys and 9% for girls was observed. Most commonly consumed alcohols amongst teenagers were beer, wine and then vodka. Numbers of teenagers becoming intoxicated with alcoholrose (35% for females, and 27% for males). Between 1995–2003 an upward trend was observed regarding the consumption of psychoactive substances amongst teenagers under the age of 13, usage of those substances amongst teenagers drops in the coming years, with the exception of marihuana. Level of physical activity amongst inhabitants of Poland declined; simultaneously number of people spending their time in front of the computer screen increased (over five times amongst females). Numbers of Polish teenagers becoming overweight and obese increased up to 10% for males.
PL
Zachowania zdrowotne do których zaliczamy odpowiedni poziom aktywności fizycznej, dobrostan psychiczny, utrzymywanie odpowiedniej diety, unikanie używek wpływają na stan zdrowia oraz umożliwiają utrzymanie go na właściwym poziomie. Celem pracy było określenie trendów zachowań zdrowotnych wśród młodzieży polskiej oraz określenie wpływu zmian społecznych w Polsce na ich kształtowanie. Trendy wybranych zachowań zdrowotnych zostały przedstawione na podstawie analizy wyników badań ESPAD oraz HBSC przeprowadzonych wśród 13–15-latków. W latach 1995–2003 gwałtownie wzrastała liczba młodych ludzi zaczynających palenie papierosów przed 13 rokiem życia (36–40%), szczególnie duży wzrost zaobserwowano wśród dziewcząt (26–31%). Od 2003 do 2011 roku obserwowany jest spadek liczby młodych osób sięgających po papierosy, wśród chłopców o 14%, dziewcząt o 9%. Najczęściej spożywanym alkoholem przez młodzież było piwo, następnie wino, a najrzadziej wódka. Wzrastała liczba upijających się nastolatków (35% dziewcząt, 27% chłopców). W latach 1995–2003 obserwowany był trend wzrostowy w inicjacji w wieku poniżej 13 lat konsumpcji substancji psychoaktywnych, po tym roku następuje spadek, z wyjątkiem marihuany. Spadł poziom aktywności fizycznej Polaków, jednocześnie wzrósł odsetek osób spędzających czas przed ekranem komputera (pięciokrotnie wśród dziewcząt). Wzrasta ilość przypadków nadwagi i otyłości wśród młodych Polaków, aż 10% wzrost odnotowano wśród chłopców.
EN
INTRODUCTION: The implementation of prevention programmes requires proper identification of risk factors, inclu-ding socio-economic conditions. The aim of the study was to determine the socio-economic determinants of asthma and allergic diseases occurring in children from Bytom. MATERIAL AND METHODS: In 2011 and 2012, an epidemiological cross-sectional study on 1,099 students from lower secondary schools from Bytom was conducted. The students completed a questionnaire which was based on an earlier Health Behaviour in School-aged Children study (HBSC). The impact of the FAS (Family Affluence Scale) and mother’s education level on asthma, dyspnoea, wheeze and allergy to house dust, pollen and pet dander were analysed. The questionnaire-derived data were analysed by means of conventional methods (Statistica 6.0). Statistical inference was made against the criterion of p < 0.05. RESULTS: The prevalence of ever diagnosed asthma was 9.9%, dyspnoea – 24.4%, wheeze – 17.5% and these problems occurred more often in children from families with a low FAS score. Asthma occurred more frequently among children whose mothers have a primary or vocational education. Children from families with a high socio- -economic status more frequently have allergy tests performed and reported allergies to house dust, pollen and animal dander. CONCLUSIONS: This study shows the impact of lower maternal education on a higher prevalence of asthma in children, which may be associated with adverse health behaviours. Sensitization to inhalant allergens are specific to children from families with a high SES, which may be associated with the higher frequency of conducted allergy tests in this group.
PL
WSTĘP: Wdrażanie odpowiednich programów profilaktycznych, minimalizujących skutki astmy bądź umożliwiających jej skuteczną kontrolę wymaga właściwej identyfikacji czynników ryzyka, w tym również uwarunkowań społeczno-ekonomicznych. Celem badania było określenie społeczno-ekonomicznych uwarunkowań astmy oraz chorób alergicznych występujących u dzieci z Bytomia. MATERIAŁ I METODY: Na przełomie 2011/2012 r. przeprowadzono epidemiologiczne badanie przekrojowe wśród 1099 uczniów szkół gimnazjalnych w Bytomiu. Kwestionariusz, wypełniany przez uczniów, zawierał pytania pochodzące z kwestionariusza stosowanego w badaniu Health Behavior in School-aged Children (HBSC). Badano wpływ skali zasobów materialnych rodziny FAS (Family Affluence Scale) oraz wykształcenia matki na częstość występowania: astmy oskrzelowej, napadów duszności, świszczącego oddechu, alergii na kurz, pyłki roślin oraz sierść zwierząt, a także na częstość wykonywania testów alergicznych. Analiza danych została przeprowadzona w programie Statistica 10.0. Przyjęto poziom znamienności statystycznej p < 0,05. WYNIKI: Częstość rozpoznanej kiedykolwiek astmy oskrzelowej wynosiła 9,9%, napadów duszności 24,4% oraz świszczącego oddechu 17,5% i problemy te częściej występowały u dzieci z rodzin o niskim FAS. Astma oskrzelowa częściej dotyczy dzieci, których matki legitymują się wykształceniem podstawowym lub zawodowym. Dzieci z rodzin o wysokim statusie społeczno-ekonomicznym (wysoki poziom skali FAS i wyższe wykształcenie matek) częściej mają wykonywane testy alergiczne i częściej też zgłaszają alergię na kurz domowy, pyłki roślin oraz sierść zwierząt. WNIOSKI: Przeprowadzone badanie wskazuje na wpływ niższego wykształcenia matek na częstsze występowanie astmy oskrzelowej u dzieci, co związane może być z niekorzystnymi zachowaniami zdrowotnymi. Uczulenia na alergeny wziewne są charakterystyczne dla dzieci z rodzin o wysokim SES, co może być związane z częstszym wykonywaniem testów alergicznych w tej grupie.
EN
Introduction: Eating habits are formed in childhood and adolescence.. Economic issues including social and demographic factors influence the choice and quality of products consumed. Aim: The aim of the study is to determine the impact of socio-economic status (SES) on eating habits of students in lower secondary schools. Material and methods: At the turn of 2011 and 2012, an epidemiological cross-sectional study on 1,099 students in lower secondary schools from Bytom was conducted. The questionnaire was based on the form used in Health Behaviour in School – aged Children study (HBSC). The socio-economic status of students was determined according to the Family Affluence Scale (FAS) and the mother’s level of education. The statistical analysis was conducted using Statistica 10.0 software. The significance level was set at p40.05. Results: 1,099 students in lower secondary school took part in the study (55.6% females and 44.4% males). 59% of students skip vegetables in their daily diet, (58.5%) fruits and (49.4%). milk but 59.7% have breakfast every day. Nevertheless the high percentage of children eating sweets every day or several times a day (37.2%) is worrying. Those children whose mothers declared secondary education and high level of FAS have proper eating habits. Children eating sweets at least once a day come mostly from families with low level of FAS. Conclusions: Bad eating habits are mostly among children whose mothers are of primary or vocational education and a low level of FAS.
PL
Wstęp: W okresie dzieciństwa i wczesnej młodości kształtują się nawyki żywieniowe. Kwestie ekonomiczne, a także niektóre czynniki społeczne i demograficzne decydują o wyborze i jakości spożywanych produktów. Cel: Celem badania jest poznanie zachowań żywieniowych wśród uczniów szkół gimnazjalnych w zależności od statusu społeczno-ekonomicznego ich rodzin. Metody: Na przełomie 2011/2012 r. przeprowadzono epidemiologiczne badanie przekrojowe, którym objętych zostało 1099 uczniów szkół gimnazjalnych w Bytomiu. Ankieta obejmowała pytania pochodzące z kwestionariusza stosowanego w badaniu Health Behavior in School – aged Children (HBSC). Dla określenia statusu społeczno-ekonomicznego zastosowano skalę zasobów materialnych rodziny Family Affluence Scale (FAS) oraz poziom wykształcenia matki dziecka. Statystyczną analizę danych przeprowadzono w oparciu o procedury dostępne w oprogramowaniu Statistica 10.0. Przy interpretacji uzyskanych wyników stosowano kryterium statystycznej znamienności p*0,05. Wyniki: Zbadano 1099 uczniów (55,6% dziewcząt i 44,4% chłopców). Badani uczniowie pomijają w codziennej diecie warzywa (59,3%), owoce (58,5%) oraz mleko i jego przetwory (49,4%). Codziennie śniadanie spożywa 59,7% badanych. Niepokojący jest wysoki odsetek dzieci spożywających słodycze codziennie lub kilka razy dziennie (37,2%). Prawidłowe zachowania żywieniowe częściej dotyczyły dzieci matek o średnim poziomie wykształcenia i wysokiej skali FAS. Wysoki odsetek dzieci spożywających słodycze codziennie lub kilka razy dziennie pochodzi z rodzin o niskim poziomie FAS. Wnioski: Nieprawidłowe zachowania żywieniowe częściej dotyczą dzieci matek z wykształceniem podstawowym lub zawodowym oraz pochodzących z rodzin o niskim poziomie zasobów materialnych.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.