Search results

1

Guzy piersi obserwowane w obrazach Rembrandta

100%

Kucharzewski M.

Annales Academiae Medicae Silesiensis

|

2009

|

vol. 63

|

issue 1

66-69

EN

Rembrandt is one of the most famous baroque painter. He depicted the reality the very way he perceived it. In his works we can easily find paintings presenting medical scenes as well as works clearaly showing women with breast tumours. In the following work the author discusses Bathsheba at her bath and Holly Family, on which the women presented suffer from breast cancer.

PL

Rembrandt to jeden z najsłynniejszych malarzy barokowych, który przedstawiał rzeczywistość tak, jak ją widział. W jego twórczości znajdujemy obrazy przedstawiające sceny medyczne, jak również obrazy ukazujące kobiety z guzami piersi. W pracy autor omawia obrazy Betsabe wychodzi z kąpieli i Święta Rodzina, na których kobiety zostały przedstawione z guzami piersi.

2

Lekcje anatomii w obrazach mistrzów holenderskich epoki Renesansu

51%

Wilemska K., Kidzińska M., Kucharzewski M.

Annales Academiae Medicae Silesiensis

|

2011

|

vol. 65

|

issue 3

71-76

EN

Needless to say, medical topics have always aroused a great interest among various artists. What is more, a great number of art works has been preserved, which undoubtedly contributes to the enrichment of our knowledge about doctors working in the previous centuries. Moreover, in the Renaissance, one could easily notice the thriving development of paintings, presenting ordinary scenes from everyday life, which was started mainly by the Dutch. Furthermore, among frequent topics undertaken by famous artists we can diff erentiate the ones that presented surgeries and autopsies. In the given article we will discuss the paintings presenting the anatomy lessons by Pietersz, Pickenoy, van Mierveld, Rembrandt, and van Neck, since the analysis of given works provides a great source of information about the doctors living in these times.

PL

Od wielu stuleci malarze interesowali się tematyką medyczną. Do naszych czasów zachowało się wiele dzieł sztuki, które wzbogacają naszą wiedzę o lekarzach z minionych wieków. W epoce renesansu rozpoczął się bujny rozkwit malarstwa rodzajowego, który zapoczątkowali Holendrzy. Do częstych tematów malarskich sławnych mistrzów należały m.in. sceny rodzajowe przedstawiające zabiegi chirurgiczne czy sekcje. W pracy zostały omówione obrazy przedstawiające lekcje anatomii Pietersza, Pickenoya, van Miervelda, Rembrandta, van Necka. Analizując te dzieła wiele możemy się dowiedzieć o żyjących wówczas lekarzach.

3

Święta Apolonia – patronka dentystów w malarstwie europejskim

51%

Stwora I., Wilemska-Kucharzewska K., Kucharzewski M.

Annales Academiae Medicae Silesiensis

|

2012

|

vol. 66

|

issue 4

76-80

EN

Saint Apollonia was a saint somewhere in the early ages, therefore little is known about her life. What we do know, however, is that she was a Catholic nun and lived in Alexandria at the end of the III century. During the uprising against the Christians which took place in Alexandria, she had her jaw broken as well as her teeth smashed, thereafter, she was burned alive. Consequently, the ruthless and extremely painful tortures performed on Saint Apollonia quickly became the topic of a number of graphics, paintings and sculptures. In the following work the authors discuss only a few of the paintings in which Saint Apollonia is depicted.

PL

Wiedza o życiu św. Apolonii jest niewielka. Wiadomo, że mieszkała w Aleksandrii pod koniec III wieku. Była katolicką zakonnicą. Podczas pogromu chrześcijan w Aleksandrii torturowano ją, połamano jej szczękę i powybijano wszystkie zęby, a następnie spalono na stosie. Jej męczeńska śmierć na długo stała się tematem wielu grafi k, obrazów olejnych i rzeźb. W pracy autorzy omawiają tylko niektóre obrazy ukazujące świętą.

4

Rumień guzowaty – jeden objaw, wiele przyczyn?

51%

Potempa-Jeziorowska M., Sedlaczek K., Jonczyk P., Kucharzewski M.

|

vol. 14

|

issue 4

381-385

EN

Erythema nodosum is a skin lesion most often located on the anterior surface of the lower extremities. It initially appears as rounded nodules with a vivid red or purplish colour. Erythema nodosum may often be a predictive sign of systemic infectious or autoimmune diseases. Group A streptococcal infections, virological infections (cytomegalovirus and Epstein–Barr virus) and sarcoidosis are the most common aetiological factors of erythema nodosum. Certain drugs also may be the cause, whereas erythema nodosum is often idiopathic in clinical practice. It is more common in women. Erythema nodosum rarely affects children, but with equal prevalence in both sexes. It is important to note that basic diagnostic process should be performed in all cases of erythema nodosum. The diagnosis involves laboratory tests (complete blood count with differential, C-reactive protein levels, presence of rheumatoid factor, hepatic enzyme level) and medical imaging (chest radiograph, abdominal and thyroid ultrasound). Depending on the suspected etiological factor, the diagnostic process should be extended to include other, additional laboratory investigations. Erythema nodosum is caused by type IV delayed hypersensitivity reaction to a wide variety of possible stimuli. Additionally, circulating immune complexes cause complement activation in patients with erythema nodosum. The histopathological picture of skin lesions shows septal panniculitis (inflammation of subcutaneous fat tissue) with associated Miescher’s radial granulomas – aggregates of small histiocytes arranged around a central cleft. The most important therapeutic approach in erythema nodosum is the treatment of underlying disorders, if identified. If this is not possible, less potent topical corticosteroids and heparinoid ointments are used.

PL

Rumień guzowaty jest zmianą skórną występującą głównie na przedniej powierzchni podudzi w postaci małych guzków o barwie początkowo czerwonofioletowej. Jego pojawienie się jest często objawem predykcyjnym w kierunku rozpoznania wielu różnych chorób, najczęściej o podłożu infekcyjnym lub autoimmunologicznym. Do najczęstszych przyczyn występowania rumienia guzowatego należą infekcja paciorkowcowa typu A, infekcje wirusowe (cytomegalowirus i wirus Epsteina–Barr) oraz sarkoidoza. Wystąpienie rumienia guzowatego niejednokrotnie wiąże się także z przyjmowaniem różnych leków. Jednak w praktyce klinicznej występowanie rumienia guzowatego o nieustalonej etiologii nie należy do rzadkości. Zmiana ta zdecydowanie częściej występuje u kobiet. U dzieci pojawia się z równą częstością u obu płci, lecz znacznie rzadziej niż u dorosłych. W przypadku pojawienia się rumienia guzowatego obowiązkowo należy przeprowadzić podstawową diagnostykę, obejmującą badania laboratoryjne (morfologia z rozmazem ręcznym, pomiar stężenia białka ostrej fazy, czynnika reumatoidalnego, stężenia enzymów wątrobowych) oraz obrazowe (radiologiczne klatki piersiowej, ultrasonograficzne jamy brzusznej oraz gruczołu tarczowego). W zależności od podejrzewanego czynnika etiologicznego diagnostykę należy poszerzyć o badania dodatkowe. Rumień guzowaty powstaje w wyniku reakcji nadwrażliwości typu IV wg Coombsa, tj. komórkowej odpowiedzi na szeroki wachlarz antygenów. Dochodzi także do aktywacji układu dopełniacza przez krążące we krwi kompleksy immunologiczne. Badanie histopatologiczne zmian skórnych charakteryzuje się odczynem zapalnym przegród łącznotkankowych zrazików tłuszczowych w tkance podskórnej z występowaniem w ich centralnej części skupisk histiocytów, tzw. ziarniniaków Mieschera. W terapii najważniejsze jest leczenie choroby podstawowej. Jeżeli nie uda się znaleźć przyczyny pojawienia się rumienia guzowatego, stosuje się leczenie miejscowe przy użyciu glikokortykosteroidów o słabej sile działania oraz maści z heparynoidów.

5

Frederik Ruysch – życie i działalność medyczna

45%

Wilemska K., Zieliński M., Jasińska M., Szynawa M., Kucharzewski M.

Annales Academiae Medicae Silesiensis

|

2012

|

vol. 66

|

issue 6

91-97

EN

Needless to say, there have been a number of prominent doctors in the history of medicine. Among them, we can undoubtedly mention Frederik Ruysch who was a surgeon, an anatomy specialist, a court doctor, a professor of biology as well as the mayor of Amsterdam. Ruysch created a number of spatial compositions made up of the organs and the skeletons of people, mainly of the corpse of children, exotic birds, butterfl ies and plants. The compositions created by him in a way constitute works of art. He also prepared special substances which had preservation properties and which prevented the anatomical samples from decaying. Ruysch also created a considerable collection of anatomical samples which he showed to a wider audience twice a week at his house. In the following work, the authors will present the life and various medical activities of one of the most eccentric among medics, whose anatomical mind was way ahead of his times.

PL

W dziejach medycyny było wielu wybitnych lekarzy. Możemy do nich zaliczyć Frederika Ruyscha, który był chirurgiem, anatomem, lekarzem sądowym, profesorem biologii, a także burmistrzem Amsterdamu. Samodzielnie sporządził kilkadziesiąt przestrzennych kompozycji, ułożonych z narządów i całych szkieletów ludzkich (głównie ze zwłok dzieci), egzotycznych ptaków, motyli i roślin. Kompozycje te stanowiły swego rodzaju dzieła sztuki. Sporządzał on płyny konserwujące, które zapobiegały rozkładowi preparatów anatomicznych. Stworzył potężną kolekcję preparatów anatomicznych, które dwa razy w tygodniu wystawiał dla szerszej publiczności w swoim domu. W pracy przedstawiono życie i działalność medyczną najbardziej ekscentrycznego pośród medyków, który z całą pewnością wyprzedzał myśl anatomiczną swoich czasów.

6

Czy Tutanchamon miał dentystę? Historia stomatologii w starożytnym Egipcie

45%

Kucharzewski M., Sitek-Ignac N., Saran A., Stwora I., Wilemska-Kucharzewska K.

|

EN

Prezentowany artykuł będzie próbą znalezienia odpowiedzi na prozaiczne z pozoru pytanie – czy Tutanchamon miał dentystę? Współczesna stomatologia kojarzona jest z coraz bardziej zaawansowaną techniką leczenia oraz drogim i nowoczesnym sprzętem znajdującym się w zdecydowanej większości gabinetów. Autorzy przedstawiają w pracy sytuację panującą w starożytnym Egipcie, gdzie mimo braku dostępu do najnowszych osiągnięć, istniało zainteresowanie tą dziedziną nauki. Z dzisiejszej perspektywy trudno nam uwierzyć, że starożytni potrafili leczyć próchnicę, usuwać zęby oraz unieruchamiać je za pomocą „złotych drucików”. Mimo że nie znali szczoteczek do zębów, dbali szczególnie o higienę jamy ustnej stosując ziołowe płukanki. Wbrew powszechnym przekonaniom historia stomatologii liczy sobie tysiące lat, a odkrycia archeologiczne potwierdzają, że kultury starożytne dysponowały podstawową wiedzą stomatologiczną i już wtedy można było wstępnie diagnozować oraz leczyć stany chorobowe w obrębie jamy ustnej. Cywilizacja starożytnego Egiptu to nie tylko rozwinięta kultura, polityka, ale także medycyna, w tym stomatologia.

PL

This article will attempt to find an answer to a seemingly mundane question – Did Tutankhamun have a dentist? Modern dentistry is associated with increasingly advanced treatment technology and expensive and sophisticated equipment located in most offices. In this paper, the authors present the situation in ancient Egypt, where in spite of the absence of access to the latest developments, there was interest in this field of science. From today's perspective, it is difficult to believe that the ancients were able to treat caries, remove teeth and immobilize them with a 'golden wire'. Although they did not know toothbrushes, they took particular care of oral hygiene using herbal mouthwashes. Contrary to popular belief, dental history is thousands of years old and archaeological discoveries confirm that ancient cultures had basic dental knowledge and even then pre-diagnosis and treatment of conditions in the oral cavity was possible. The civilization of ancient Egypt had not only a developed culture, politics, but also medicine including dentistry.

Refine search results

5 Annales Academiae Medicae Silesiensis

1 Pediatria i Medycyna Rodzinna

1 2018

1 2017

2 2012

1 2011

1 2009

6 Kucharzewski M.

2 Stwora I.

2 Wilemska K.

2 Wilemska-Kucharzewska K.

1 Jasińska M.

1 Jonczyk P.

1 Kidzińska M.

1 Potempa-Jeziorowska M.

1 Saran A.

1 Sedlaczek K.

1 Sitek-Ignac N.

1 Szynawa M.

1 Zieliński M.

Guzy piersi obserwowane w obrazach Rembrandta

Lekcje anatomii w obrazach mistrzów holenderskich epoki Renesansu

Święta Apolonia – patronka dentystów w malarstwie europejskim

Rumień guzowaty – jeden objaw, wiele przyczyn?

Frederik Ruysch – życie i działalność medyczna

Czy Tutanchamon miał dentystę? Historia stomatologii w starożytnym Egipcie