Search results

1

Czego dowiedzieliśmy się o ADHD dzięki strukturalnym badaniom neuroobrazowym?

100%

Dąbkowska M.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2010

|

vol. 10

|

issue 3

200-204

EN

Attention-deficit/hyperactivity disorder (ADHD) belongs to the most common behavioural disorders of childhood. ADHD can be conceptualised as a diverse developmental disorder characterised by a variable clinical expression, which is underlain by heterogeneity leading to the neural system dysfunction. Neuroimaging for childhood psychiatric disorders has the potential to increase our understanding of the pathophysiology of childhood mental disorders. In recent years, neuroimaging techniques have been used with increasing frequency in attempts to identify structural and functional abnormalities in the brains of children with ADHD. Structural imaging methods have localized abnormalities in key brain regions and neural networks associated with cognition and behaviour consistent with the clinical picture of ADHD. Structural imaging studies suggest that the ADHD pathophysiology would be conditioned by the dysfunction in frontosubcortical pathways. Currently increasing is the evidence that other brain regions such as the cerebellum, the parietal lobes and temporal lobes may also have an important role in this condition. The findings generally suggest deficits in the brain areas mentioned above, with decreased volumes. However, it is also evident that some areas show enlargement as a compensation for the observed deficits. Apart from the issue of reliability, there is a more basic question about how the results of neuroimaging studies are to be interpreted.

PL

Zaburzenie hiperkinetyczne (attention-deficit/hyperactivity disorder, ADHD) należy do najczęściej obserwowanych zaburzeń behawioralnych okresu dzieciństwa. Może być rozpatrywane jako zróżnicowane zaburzenie rozwojowe, charakteryzujące się różnorodną ekspresją kliniczną, u podłoża którego leżą różne czynniki prowadzące do dysfunkcji systemu nerwowego. Badania neuroobrazowe u pacjentów z zaburzeniami psychicznymi wieku rozwojowego przyczyniają się do przybliżenia wyjaśnienia patofizjologii zaburzeń psychicznych u dzieci. W ostatnich latach obserwuje się znaczący wzrost częstości wykorzystania techniki neuroobrazowania do identyfikacji odchyleń w mózgu dzieci z zaburzeniem hiperkinetycznym. Strukturalne badania neuroobrazowe pokazują nieprawidłowości w okolicach mózgu i sieci połączeń kluczowych, które mogą być podłożem objawów ADHD, takich jak zaburzenia uwagi i behawioralne. Wyniki tych badań sugerują dysfunkcje połączeń czołowo-podkorowych jako podłoże patofizjologii ADHD. Obecnie wzrasta liczba doniesień o roli innych regionów mózgu, takich jak móżdżek, płaty ciemieniowe i skroniowe w etiologii tego zaburzenia. Wskazuje się głównie na deficyty we wspomnianych regionach, spadek objętości. Niektóre prace mówią o powiększeniu części obszarów mózgu jako kompensacji obserwowanych deficytów. Odkładając na bok brak jednoznacznych wyników uzyskanych za pomocą neuroobrazowania, należy zastanowić się nad ich interpretacją.

2

Traumatyczne doświadczenia w dzieciństwie jako czynniki ryzyka zaburzeń psychicznych wieku rozwojowego i dorosłości

100%

Dąbkowska M.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2006

|

vol. 6

|

issue 4

203-210

EN

Traumatic childhood-related experiences are a risk factor for several mental disorders during developmental age. Effects of traumatic events last until adulthood, promoting manifestation of symptoms of mental diseases. Among psychiatric patients, the incidence of such childhood-related events as sexual abuse, emotional abuse and physical violence is significantly higher than in general population. Traumatic experiences play a particular role in the pathogenesis of schizophrenia, expressed in the traumagenic theory of this disease. Unfavourable events associated with important losses play an important role in the development of depression. One of the most basic childhood-related losses is the loss of mother. In children, the source of traumatic experiences is often family dysfunction and parental mental disease. Threatening events in the family contribute to incorrect formation of personality, usually in the direction of borderline or dissocial personality. Catastrophic events during childhood are a risk factor for anxiety disorders. They may precede for many years or may be the direct triggering mechanism for anxiety symptoms in children. Stress associated with negative experiences inhibits normal intellectual development in children, contributing to worse verbal function and academic problems. Traumatic experiences may cause emotional disorders in children, e.g. nocturnal enuresis, neurorozwounderwear soiling or selective mutism. Childhood traumata may result in structural brain lesions. Children who experienced violence may present lesions in the limbic system – hippocampus, amygdala and septal area. Structural lesions resulting from traumatic experiences make these children more vulnerable to stress later in life, thus increasing the risk of mental disorders in adulthood.

PL

Traumatyczne doświadczenia w dzieciństwie są czynnikiem ryzyka wielu zaburzeń psychicznych wieku rozwojowego. Skutki traumatycznych zdarzeń trwają do wieku dorosłego, sprzyjając ujawnieniu się objawów chorób psychicznych. U pacjentów psychiatrycznych znacząco częściej notuje się w wywiadzie takie wydarzenia w dzieciństwie, jak wykorzystywanie seksualne, nadużycia emocjonalne i przemoc fizyczna. Traumatyczne doświadczenia odgrywają szczególną rolę w patogenezie schizofrenii, co podkreśla się w traumagenicznej teorii tej choroby. W depresji bardzo istotne są niekorzystne wydarzenia związane z ważnymi utratami. Jedną z najważniejszych utrat w dzieciństwie stanowi strata matki. U dzieci źródłem traumatycznych przeżyć są często dysfunkcyjna rodzina i zaburzenia psychiczne rodziców. Zagrażające wydarzenia w rodzinie sprzyjają nieprawidłowemu kształtowaniu się osobowości, najczęściej w kierunku typu osobowości granicznej lub dyssocjalnej. Katastroficzne wydarzania w dzieciństwie stanowią czynnik ryzyka zaburzeń lękowych. Mogą one wystąpić wiele lat przed lub być bezpośrednim mechanizmem spustowym objawów lękowych u dzieci. Stres związany z negatywnymi przeżyciami hamująco wpływa na rozwój intelektualny dzieci, przyczyniając się do obniżenia funkcji werbalnych i trudności w nauce. Traumatyczne przeżycia są przyczyną zaburzeń emocjonalnych u dzieci, takich jak moczenie nocne, zanieczyszczanie się czy mutyzm selektywny. W wyniku doznanych urazów w dzieciństwie obserwuje się zmiany strukturalne mózgu. U dzieci doświadczających przemocy stwierdzono zmiany w układzie limbicznym – w hipokampie, jądrach migdałowatych, w okolicach przegrody. Zmiany strukturalne mózgu powstałe pod wpływem traumatycznych przeżyć uwrażliwiają na stres w późniejszym okresie życia, narażając na ujawnienie się zaburzeń psychicznych w wieku dorosłym.

3

Identyfikacja podłoża odmowy uczęszczania do szkoły w opinii dzieci i ich rodziców

100%

Dąbkowska M.

|

vol. 7

|

issue 2

76-83

EN

School refusal behaviour is a serious problem, compromising lives of many children and their families and leading to several immediate and long-term sequels. According to the functional model, school refusal behaviour is usually a result of one or more factors: 1. Avoidance of school-associated places which evoke anxiety or depressive mood; 2. Escape from unpleasant and/or evaluating social situations; 3. Desire to focus parental attention on self or separation anxiety; 4. Rewarding extrascholar experiences. These four causative factors of school refusal behaviour were evaluated using a revised version of the School Refusal Assessment Scale (SRAS-R), including distinct subscales for children and their parents. This questionnaire serves to assess four functional conditions for school refusal as seen by children and parents. The study revealed significant difference between children and parents in identifying causes underlying school refusal behaviour.

PL

Odmowa chodzenia do szkoły jest poważnym problemem rzutującym na życie wielu dzieci oraz ich rodzin. Prowadzi do następstw zarówno natychmiastowych, jak i dalekosiężnych. Zgodnie z modelem funkcjonalnym zachowania unikające szkoły są uwarunkowane przez jeden lub więcej czynników: 1. Unikanie specyficznych miejsc w szkole budzących strach lub przygnębienie; 2. Ucieczka od nieprzyjemnych i/lub oceniających sytuacji społecznych; 3. Skupienie uwagi na sobie lub lęk przed rozstaniem (lęk separacyjny); 4. Nagradzające doświadczenia pozaszkolne. Czynniki te oceniano za pomocą wersji rewidowanej kwestionariusza School Refusal Assessment Scale-Revised (SRAS-R), osobnymi formularzami dla dzieci i rodziców. Kwestionariusz ten ocenia nasilenie czterech funkcjonalnych uwarunkowań unikania szkoły w opinii dziecka i rodziców. Zanotowano istotną różnicę w identyfikacji kategorii, które leżą u podłoża zachowań unikających szkoły, przez dziecko i rodzica.

4

Czego dowiedzieliśmy się o ADHD dzięki czynnościowym badaniom neuroobrazowym?

100%

Dąbkowska M.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2010

|

vol. 10

|

issue 3

195-199

EN

Functional imaging techniques provide information about metabolic activity and neural signalling in populations of neurons. Brain activation in ADHD has been assessed using a variety of techniques. The studies have been conducted in resting subjects and under varying conditions of cognitive stress. The aim of this article is to review the neuroimaging literature in ADHD, mainly in functional magnetic resonance imaging, positron emission tomography and single photon emission tomography. Through the use of various functional imaging techniques in conjunction with behavioural data and lesion studies we are now able to learn not only about the function of a brain region, but also about the use of covert behavioural and cognitive strategies. The impaired flexibility in recruiting brain regions and associated strategies limit adaptation to new cognitive demands as they present and may require more effort in processing. This article presents findings suggesting that ADHD should be characterized not only by neural hypoactivity, but neural hyperactivity as well, in regions of the brain that may relate to compensatory brain and behavioural functioning. The frontostriatal dysfunction may be central to the pathophysiology of ADHD, but there is now substantial evidence of functional alterations in regions outside the frontostriatal circuitry in ADHD, most notably in the cerebellum and the parietal lobes. More research is needed to elucidate the nature of contributions of nonfrontostriatal regions to the pathophysiology of ADHD.

PL

Czynnościowe badania neuroobrazowe dostarczają informacji o aktywności metabolicznej i przewodzeniu neuronalnym. W ocenie aktywności mózgu u osób z ADHD (attention-deficit/hyperactivity disorder, ADHD) stosowano różne techniki. Przeprowadzono badania w spoczynku i podczas wykonywania testów poznawczych. Celem pracy jest przegląd literatury na temat wyników badań neuroobrazowych w ADHD, szczególnie z wykorzystaniem czynnościowego rezonansu magnetycznego, tomografii emisji pozytronowej, tomografii pojedynczego fotonu. Za pomocą różnorodnych technik czynnościowego obrazowania stosowanych podczas zadań behawioralnych lub u osób z uszkodzeniem funkcji można uzyskać informacje nie tylko o roli obszarów mózgu, ale i o dotychczas nieznanych strategiach zachowania i funkcji poznawczych. Osłabione zdolności przystosowawcze we włączaniu poszczególnych regionów mózgu i związane z tym trudności adaptacyjne do nowych wymagań poznawczych wymuszają większy wysiłek podczas procesów przetwarzania. Zawarte w artykule informacje sugerują, że ADHD charakteryzuje się osłabioną aktywnością neuronalną oraz nadaktywnością – zwłaszcza tych obszarów mózgu, które mogą pełnić rolę kompensującą i wyrównującą utrudnione funkcjonowanie osób z ADHD. Głównym podłożem ADHD mogą być nieprawidłowości w aktywności połączeń korowo-prążkowiowych, niemniej jednak jest coraz więcej danych o zaburzeniach w innych lokalizacjach, takich jak móżdżek i płaty ciemieniowe u osób z ADHD. Potrzebne są dalsze badania czynnościowe w celu wyjaśnienia roli innych regionów poza siecią połączeń czołowo-prążkowiowych w patofizjologii ADHD.

5

Lęk separacyjny a historia życia

100%

Dąbkowska M.

|

EN

Anxiety affects people from their earliest moments of life. The closeness of a beloved person, for the child usually its mother, helps to face the anxiety and become acquainted with the world in a sense of safety. A normative separation anxiety in the early developmental period in children brought up in a safe environment passes without disturbing the child's development. Attachment which does not give a sense of safety does not allow the children and adolescents to reach an autonomy and undertake exploration of new aspects of the world. Parental attitudes, parents' mental and physical health, the way of perceiving the environment, traumatic events in the child's family and life, genetical environmental and individual effects determine the occurrence of pathological separation anxiety. Depending on the care system, the children react differently to separation situations. The parents who are unable to provide for the child a sense of safety are not able to make the child feel confidently during their absence, either. Temperamental anxiety characteristics may inhibit learning the sense of safety while the parents are absent. Parents of anxiety-affected children do not give them any autonomy, they exhibit a higher level of anxiety themselves and shape avoidance of anxiety-related situations by their behaviour. An unexpected separation in their childhood favours a fear of separation. Aetiology of separation anxiety is related to both genetic and environmental factors. Age and gender affect the ratio of the share of environmental and genetic factors. With age, the impact of the environment decreases, while the role of genetic factors is increased. Separation anxiety in childhood may herald agoraphobia and panic disorder in adulthood. Separation anxiety significantly disturbs passing to subsequent developmental stages and inhibits or even prevents education, limits contacts in peers environment, hampers undertaking independent roles in adulthood, and causes the patient's subjective suffering.

PL

Lęk towarzyszy człowiekowi od najwcześniejszych momentów życia. Bliskość kochanej osoby, dla dziecka z reguły matki, pomaga przeciwstawiać się lękowi i poznawać świat w poczuciu bezpieczeństwa. Normatywny lęk separacyjny we wczesnym okresie rozwoju u wychowywanych w bezpiecznym otoczeniu dzieci mija, nie zaburzając rozwoju dziecka. Przywiązanie niedające poczucia bezpieczeństwa nie pozwala dzieciom i młodzieży uzyskiwać autonomii i podejmować eksploracji nowych aspektów świata. Postawy rodzicielskie, zdrowie psychiczne i fizyczne rodziców, sposób postrzegania otoczenia, traumatyczne wydarzenia w rodzinie i życiu dziecka, genetyczne środowiskowe i indywidualne wpływy determinują ujawnienie się patologicznego lęku separacyjnego. W zależności od systemu opieki dzieci różnie reagują na sytuacje separacji. Rodzice, którzy nie są w stanie zapewnić dziecku poczucia bezpieczeństwa, nie są też w stanie sprawić, by poczuło się ono pewnie podczas ich nieobecności. Cechy lękowe temperamentu mogą utrudniać wyuczenie poczucia bezpieczeństwa w przypadku nieobecności rodziców. Rodzice dzieci lękowych nie dają im autonomii, sami mają wyższy poziom lęku, modelują swoim zachowaniem unikanie lękowych sytuacji. Niespodziewane rozdzielenie we wczesnym dzieciństwie sprzyja obawie przed separacją. W etiologii lęku separacyjnego odgrywają rolę zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. Wiek i płeć wpływają na stosunek udziału czynników środowiskowych i genetycznych. Wraz z wiekiem maleje wpływ środowiska, a wzrasta rola czynników dziedzicznych. Lęk separacyjny w dzieciństwie poprzedza agorafobię i zaburzenia paniczne w dorosłości. Lęk separacyjny znacząco zaburza przechodzenie do następnych etapów rozwojowych, utrudnia, a niekiedy uniemożliwia kształcenie się, ogranicza kontakty w środowisku rówieśniczym, hamuje podejmowanie samodzielnych ról w dorosłości, powoduje subiektywne cierpienie pacjenta.

6

Obiektywna ocena aktywności dzieci z diagnozą ADHD

51%

Dąbkowska M., Pracki T., Pracka D.

|

vol. 7

|

issue 3

144-153

EN

In the assessment of ADHD, clinicians rely mainly on subjective evaluation based on behavioral questionnaire. Altered motor activity is a frequent symptom of ADHD. The diagnostic modality enabling a precise and objective assessment of motor activity is actigraphy. Method: Actigraph, a new mini-motion logger, in fact a wrist-worn minicomputer, enables an objective assessment of motor activity and is particularly useful in children due to its small size. Material: Thirty-two boys and 5 girls with a diagnosis of ADHD were included in the study. Children with ADHD underwent actigraphic examination and results obtained were compared with age- and gender-matched controls. Level of activity was objectively measured in children with ADHD subtypes: mixed (n=23) and predominantly inattentive (n=14). Actigraph was worn by 37 children (32 boys and 5 girls) during 3 days and 3 nights non-stop. Level of activity was measured as mean value in 30-minutes’ periods. Results: No differences in level of activity were noticed between both subtypes of ADHD. Results of actigraphic examination did not correlate with clinical assessment. Conclusions: Results obtained did not support distinction of ADHD subtypes (according to DSM-IV classification); children with mixed ADHD subtype were not more active than those with predominantly inattentive ADHD subtype.

PL

Stawiając diagnozę ADHD, lekarze opierają się przede wszystkim na subiektywnej ocenie według kwestionariusza diagnostycznego. Zmiany aktywności ruchowej są często obserwowanym objawem ADHD. Metodą, która pozwala na precyzyjny i obiektywny pomiar aktywności ruchowej, jest aktografia. Metoda: Nowy, mały aktograf, będący minikomputerem noszonym na przegubie, umożliwia obiektywną ocenę i jest szczególnie przydatny do badania dzieci ze względu na swoje rozmiary. W badaniach wzięło udział 32 chłopców i 5 dziewcząt zdiagnozowanych w kierunku ADHD. Dzieci z ADHD były oceniane aktograficznie, a rezultaty porównywano pod kątem wieku i płci. Dokonano obiektywnego pomiaru poziomu aktywności (aktograficznego) w grupie dzieci z podtypem ADHD: mieszanym i z przewagą zaburzeń uwagi. Aktograf był noszony przez 37 dzieci (32 chłopców i 5 dziewcząt) przez trzy doby. Czternastu pacjentów miało rozpoznany podtyp z przewagą zaburzeń uwagi, 23 dzieci - podtyp mieszany ADHD. Aktywność była oceniana jako średnia wartość w przedziałach 30-minutowych. Wyniki: Nie zanotowano różnic w aktywności między podlypami ADHD. Wyniki pomiaru aktywności nie korespondowały z oceną kliniczną. Wnioski: Uzyskane wyniki nie potwierdzają podziału na podtypy ADHD wg klasyfikacji DSM-IV i większej aktywności dzieci z podtypem mieszanym w porównaniu z dziećmi z podtypem z przewagą zaburzeń uwagi.

Refine search results

6 Psychiatria i Psychologia Kliniczna

2 2010

2 2007

2 2006

6 Dąbkowska M.

1 Pracka D.

1 Pracki T.

Czego dowiedzieliśmy się o ADHD dzięki strukturalnym badaniom neuroobrazowym?

Traumatyczne doświadczenia w dzieciństwie jako czynniki ryzyka zaburzeń psychicznych wieku rozwojowego i dorosłości

Identyfikacja podłoża odmowy uczęszczania do szkoły w opinii dzieci i ich rodziców

Czego dowiedzieliśmy się o ADHD dzięki czynnościowym badaniom neuroobrazowym?

Lęk separacyjny a historia życia

Obiektywna ocena aktywności dzieci z diagnozą ADHD