Search results

1

Antybiotykoterapia u dzieci z zapaleniem płuc leczonych w warunkach szpitalnych

100%

Marlica K., Obarska J., Wawrzyniak A., Kalicki B.

|

vol. 14

|

issue 4

407-411

EN

Introduction: Pneumonia is one of the most common causes of paediatric hospitalisations. Aim of the study: To analyse antibacterial treatment of pneumonia in children hospitalised in 2017 at the Department of Paediatrics, Paediatric Nephrology and Allergology of the Military Institute of Medicine in Warsaw. Material and methods: Medical documentation data of 360 children with clinical diagnosis of pneumonia was subjected to a retrospective analysis. Age, gender, antibiotics used before and during hospitalisation and time of treatment were considered. Results: Of all the children hospitalised at the Department (2,207), 360 pneumonias were reported (16.3% of all hospitalisations). The mean total time of antibiotic therapy was 10.76 ± 3.57 days. Out of 176 children (48.9% of all pneumonias) who reported to a general practitioner 91 (51.7%) received symptomatic treatment and 85 (48.3%) – antibiotic. On admission to hospital the type of antibiotic treatment was modified for 63/85 children (74.1%) and the form of antibiotic delivery was changed from oral to intravenous for 74/85 (87.1%). Antibacterial treatment in general practice was compliant with recommendations in 18/85 children (21.2%) and during hospitalisation – in 69/360 patients (19.2%). Conclusions: The most common infectious cause of paediatric hospitalisations was pneumonia. In general practice a significant problem is to diagnose community-acquired pneumonia with bacterial aetiology because of an uncharacteristic onset of symptoms. There is significant discrepancy between the everyday practice and recent guidelines on antibiotic use.

PL

Wstęp: Zapalenie płuc stanowi jedną z najczęstszych przyczyn hospitalizacji dzieci. Cel pracy: Analiza sposobu leczenia przeciwbakteryjnego dzieci z zapaleniem płuc w Klinice Pediatrii, Nefrologii i Alergologii Dziecięcej Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie, hospitalizowanych w 2017 roku. Materiały i metody: Przeanalizowano dane medyczne 360 dzieci z rozpoznaniem klinicznym zapalenia płuc i oceniono: wiek, płeć, rodzaj zastosowanej antybiotykoterapii przed hospitalizacją i w jej trakcie oraz czas leczenia. Wyniki: Spośród 2207 dzieci hospitalizowanych w Klinice odnotowano 360 przypadków zapalenia płuc (16,3% wszystkich hospitalizacji). Całkowity średni czas antybiotykoterapii stosowanej zarówno ambulatoryjnie, jak i w trakcie hospitalizacji wynosił 10,76 ± 3,57 dnia. Do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej zgłosiło się 176 dzieci (48,9% wszystkich zapaleń płuc), z czego 91/176 (51,7%) otrzymało leczenie objawowe, a 85/176 (48,3%) – leczenie przeciwbakteryjne. Przy przyjęciu do szpitala zmieniono rodzaj stosowanej antybiotykoterapii u 63/85 (74,1%) dzieci oraz drogę podania z doustnej na dożylną u 74/85 (87,1%). Leczenie przeciwbakteryjne w warunkach ambulatoryjnych zastosowano zgodnie z aktualnymi zaleceniami u 18/85 (21,2%) dzieci, a podczas hospitalizacji – u 69/360 (19,2%) pacjentów. Wnioski: Najczęstszą przyczyną hospitalizacji dzieci wymagających leczenia przeciwbakteryjnego było zapalenie płuc. W podstawowej opiece zdrowotnej istotnym problemem dla lekarzy jest rozpoznanie infekcji bakteryjnej ze względu na niecharakterystyczny początek objawów. Występują znaczne rozbieżności między stosowanym leczeniem a aktualnymi rekomendacjami.

2

Rożnorodność manifestacji klinicznych zakażeń Mycoplasma pneumoniae. Obserwacje kliniczne

100%

Lipińska-Opałka A., Wawrzyniak A., Milart J., Kalicki B.

|

issue 4

374-378

EN

Mycoplasma pneumoniae infection is a complex clinical problem. Atypical pneumonia with mild course, moderately elevated body temperature and presence of small auscultatory changes of the lung fields are its most common manifestation. Moreover, the severity of the symptoms is related to the age of patient. In the group of older children, disease may occur as interstitial or lobar pneumonia, less often as a pleurisy. Additionally fever can show higher values. Dry cough that lasts for 4 to 6 weeks is common and the most characteristic symptom of pneumonia caused by M. pneumoniae. Beyond the respiratory system, M. pneumoniae infection can manifest symptoms on almost every organ of the human body. For this reason neurological, cardiovascular, digestive, osteoarticular and skin complications are observed. The bacteria’s feature which results multitude of clinical manifestation is that despite of direct damaging of epithetical cell, has ability to stimulate autoimmune and prothrombotic processes. Diagnosis of infection is mainly based on serological methods. Treatment options include macrolides and therapy lasts at least 2 weeks. This article presents two cases of M. pneumoniae infection which are greatly different in their clinical course. In the first case the main manifestation of infection was pneumonia, which proceeded with a high fever, pleurisy, and the presence of many auscultatory changes of the lung fields. Additionally in this case were observed the symptoms of the gastrointestinal system in the form of vomiting and intense abdominal pain. On the other hand, the second case showed development of massive of deep vein thrombosis next to fresh M. pneumoniae infection and other risk factors.

PL

Zakażenie Mycoplasma pneumoniae stanowi złożony problem kliniczny. Jego najczęstszą manifestacją jest tzw. Atypowe zapalenie płuc, charakteryzujące się łagodnym przebiegiem, umiarkowanie podwyższoną temperaturą ciała oraz obecnością niewielkich zmian osłuchowych nad polami płucnymi. Nasilenie objawów zależne jest od wieku pacjenta. U starszych dzieci choroba może przebiegać pod postacią śródmiąższowego lub płatowego zapalenia płuc, czasem z zapaleniem opłucnej, a stany gorączkowe mogą osiągać wyższe wartości. Wspólnym i najbardziej charakterystycznym objawem zakażenia jest suchy, męczący kaszel, utrzymujący się od 4 do 6 tygodni. Poza układem oddechowym zakażenie M. pneumoniae może manifestować się objawami z niemal każdego narządu ludzkiego organizmu. Obserwuje się powikłania neurologiczne, sercowo-naczyniowe, ze strony przewodu pokarmowego, kostno-stawowe i skórne. Mnogość manifestacji klinicznych wynika z faktu, że obok bezpośredniego uszkadzania komórek nabłonkowych bakteria ma zdolność do stymulowania procesów autoimmunologicznych i prozakrzepowych. Diagnostyka zakażenia opiera się głównie na metodach serologicznych. W leczeniu stosuje się makrolidy, a czas trwania terapii wynosi minimum 2 tygodnie. W artykule przedstawiliśmy dwa przypadki zakażenia M. pneumoniae, znacznie różniące się przebiegiem klinicznym. U pierwszego pacjenta główną manifestacją zakażenia było zapalenie płuc, które długo przebiegało z wysoką gorączką, zapaleniem opłucnej oraz obecnością licznych zmian osłuchowych nad polami płucnymi. Dodatkowo występowały objawy ze strony przewodu pokarmowego pod postacią wymiotów i intensywnych bólów brzucha. Z kolei u drugiego pacjenta w przebiegu świeżego zakażenia M. Pneumoniae i w obecności innych czynników ryzyka doszło do rozwoju masywnej zakrzepicy żył głębokich.

3

Wrodzone przerostowe zwężenie odźwiernika (pylorostenoza) – prezentacja przypadku

100%

Wawrzyniak A., Moes-Wójtowicz A., Kalicki B., Jung A.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2013

|

vol. 9

|

issue 1

87-90

EN

Hypertrophic pyloric stenosis is one of the most common congenital defects in infants. The incidence of infantile hypertrophic pyloric stenosis (IHPS) is approximately two to five per 1000 births per year. IHPS is characterized by a progressive hypertrophy of pyloric muscle. Etiopathogenesis of this disease is still unknown. Abnormalities of ganglion cells development, increased local production of growth factors, altered nitric oxide production and genetic factors have been implicated in the pathogenesis. IHPS typically presents with progressive projectile vomiting leading to dehydration that usually commences between third and eighth week of life. Severe infection, disease with increased intracranial pressure, and metabolic diseases should be considered in the differential diagnosis. The classic hypochloremic, hypokalemic, metabolic alkalosis is not a common findings which may be due to more early detection rate of IHPS. Ultrasonography (US) is the standard diagnostic procedure. Pyloric thickness of 3 mm or higher and length of 15 mm or higher by ultrasonography is widely accepted as diagnostic criteria for pyloric stenosis. Pyloromyotomy by Ramstedt has been the standard treatment of IHPS, however laparoscopic pyloromyotomy is becoming more common. The paper presents a case of a 21-days-old newborn diagnosed due to intensive regurgitation, weakness and apathy

PL

Wrodzone przerostowe zwężenie odźwiernika jest wadą anatomiczną, występującą z częstością 2–5 na 1000 żywych urodzeń. Przyczyną zwężenia odźwiernika jest przerost mięśni gładkich jego ściany. Etiopatogeneza tej jednostki chorobowej nadal nie jest znana. Obecnie teorie na ten temat skupiają się na zaburzeniach rozwoju komórek zwojowych w ścianie odźwiernika, zwiększonej miejscowej ekspresji czynników wzrostu, zaburzeniach miejscowej syntezy tlenku azotu oraz na czynnikach genetycznych. Pierwsze dolegliwości pojawiają się u dzieci zwykle między 3. a 8. tygodniem życia. Najczęstszą manifestacją kliniczną przerostowego zwężenia odźwiernika są chlustające wymioty bez domieszki żółci, doprowadzające do odwodnienia dziecka. Różnicując przyczyny choroby, należy wziąć pod uwagę ciężkie zakażenia wielonarządowe, choroby przebiegające ze wzmożonym ciśnieniem śródczaszkowym oraz choroby metaboliczne. Klasyczny obraz zaburzeń gospodarki kwasowo-zasadowej pod postacią zasadowicy metabolicznej hipokaliemicznej i hipochloremicznej występuje rzadko, co może być spowodowane coraz wcześniejszą wykrywalnością pylorostenozy. Złotym standardem w diagnostyce obrazowej jest ultrasonografia. Grubość ściany >3 mm i długość kanału odźwiernika >15 mm uznawane są za charakterystyczne dla wrodzonego przerostowego zwężenia odźwiernika. Powszechnie stosowaną metodą leczenia jest pyloromiotomia metodą Ramstedta, coraz częściej wykorzystuje się też metodę laparoskopową. W artykule przedstawiono przypadek 21-dniowego noworodka, diagnozowanego w Klinice z powodu intensywnego ulewania, osłabienia i apatii.

4

Krztusiec – choroba, która nie daje o sobie zapomnieć

100%

Wawrzyniak A., Moes-Wójtowicz A., Kalicki B., Jung A.

|

issue 4

335-340

EN

Pertussis (whooping cough) is an acute respiratory disease which may have a severe course, especially in newborns. Despite general conviction about disease eradication it is still a crucial clinical problem. Pertussis morbidity is different every year but the decreasing number of younger children and increasing number of people at the ages over 15 years falling ill could be observed. The main factors influencing the clinical course are age and immunization level. Among infants the disease mostly divides into three stages: catarrhal, paroxysmal and convalescent. Persistent cough is the most common manifestation of pertussis in adolescents and adults. The criterion standard for diagnosis of pertussis is isolation of B. pertussis in culture. Serologic antibody titre testing is available, but a comparison with results of the same test made 3‑5 weeks later is needed. The principle of prophylaxis is the obligatory vaccination carried out at the ages of 1, 2 and 6 years. For the first four doses usage of a whole cell vaccine (DTPw) is recommended. For the fifth dose at the age of 6 years an acellular pertussis vaccine (DTaP) should be used. The whole cell vaccine is contraindicated for prematurely born children and patients with cerebral palsy connected to perinatal hypoxia. Acquired immunity against whooping cough is decreasing with time. To eradicate B. pertussis from the respiratory tract macrolide antibiotics are the preferred agents or co‑trimoxazole if macrolides are contraindicated. Duration of treatment is 3‑5 days for azithromycin and 7‑14 days for the other macrolides and co‑trimoxazole. Prophylaxis for susceptible persons may be started up to 3 weeks after exposure. Such procedure is to the advantage of infants up to the age of 4 months and women in the third trimester of pregnancy.

PL

Krztusiec jest ostrą chorobą zakaźną układu oddechowego, której przebieg może być ciężki, szczególnie u noworodków. Mimo powszechnego przekonania o eradykacji tej choroby nadal stanowi ona istotny problem kliniczny. Zachorowalność na krztusiec ulega corocznym fluktuacjom, jednak procentowy udział zachorowań według wieku wykazuje tendencję spadkową u młodszych dzieci i wzrostową wśród osób powyżej 15. roku życia. Obraz kliniczny w największej mierze zależy od wieku dziecka oraz od stopnia uodpornienia. U niemowląt choroba przebiega w charakterystycznych trzech fazach: nieżytowej, kaszlu napadowego oraz zdrowienia. U młodzieży i dorosłych najczęstszy objaw stanowi przewlekający się kaszel. Złotym standardem w diagnostyce krztuśca jest badanie bakteriologiczne, z kolei najbardziej dostępną metodą – diagnostyka serologiczna. Należy wykazać znamienny wzrost, tj. czterokrotny, miana swoistych przeciwciał w dwóch próbkach surowicy w odstępie 3‑5 tygodni. Podstawą profilaktyki krztuśca są obowiązkowe szczepienia ochronne, przeprowadzane w 1., 2. i 6. roku życia. Cztery pierwsze szczepienia powinny być wykonane szczepionką pełnokomórkową (DTPw), natomiast ostatnie szczepionką bezkomórkową DTaP. Przeciwwskazaniem do zastosowania szczepionki pełnokomórkowej jest wcześniactwo i mózgowe porażenie dziecięce, związane z niedotlenieniem okołoporodowym. Odporność na zachorowanie na krztusiec zmniejsza się wraz z czasem upływającym od ostatniego szczepienia. Grupą antybiotyków preferowaną w terapii zakażenia Bordetella pertussis są makrolidy, w przypadku przeciwwskazań stosuje się kotrimoksazol. Czas leczenia wynosi od 3‑5 dni dla azytromycyny do 7‑14 dni dla pozostałych antybiotyków. Profilaktykę poekspozycyjną można rozpocząć do 3 tygodni od narażenia na zakażenie. Największą korzyść z takiego postępowania mogą odnieść niemowlęta do 4. miesiąca życia i kobiety w trzecim trymestrze ciąży.

5

Objawy pseudoalergii a zaburzenia metabolizmu histaminy

100%

Kacik J., Wawrzyniak A., Rakowska M., Kalicki B.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2016

|

vol. 12

|

issue 3

234-241

EN

Histamine intolerance is a poorly investigated type of hypersensitivity responsible for a number of often serious symptoms, erroneously interpreted as food allergy. Endogenous histamine originates from the histidine amino acid with the help of the histidine decarboxylase enzyme. Apart from the endogenous production histamine may be supplied to the body with food. Slow-maturing and fermenting products are characterised by particularly high levels of histamine. Some food products stimulate excessive release of histamine from stores in the body as well as containing significant amounts of it. These products include spices, herbs, dried fruits and a large group of food additives. Histamine intolerance is considered to be a condition in which the amount of histamine in the body exceeds its tolerance threshold, which leads to the development of adverse reactions. These reactions primarily include skin symptoms (pruritus, urticaria, skin reddening, acne lesions), angioedema, respiratory symptoms (nasal obstruction and watery discharge, sneezing, coughing, wheezing), gastrointestinal symptoms (abdominal cramps, diarrhoea, bloating), nervous system symptoms (headaches, fatigue, irritability, anxiety, panic attacks), cardiovascular symptoms (tachycardia, hypotension, chest pain), primary dysmenorrhoea and many more. It is estimated that nearly 1% of society is susceptible to histamine intolerance. The diagnosis of this disorder is based on observing at least two characteristic symptoms and their disappearance or improvement following histamine-free diet. A new, although not easily accessible diagnostic tool is assay for serum diamine oxidase activity, which correlates to a significant extent with symptoms of histamine intolerance. Normal activity of diamine oxidase is considered to be the amount of >80 HDU/mL, decreased activity – 40–80 HDU/mL and severely decreased activity – <40 HDU/mL. Currently the option of diamine oxidase supplementation is being considered as prevention for patients with the decreased activity of this substance.

PL

Nietolerancja histaminy stanowi mało poznany typ nadwrażliwości, odpowiedzialny za szereg często poważnych objawów, mylnie interpretowanych jako alergia pokarmowa. Endogenna histamina powstaje z aminokwasu histydyny przy udziale enzymu dekarboksylazy histydyny. Poza endogenną produkcją histaminy amina ta może być dostarczana do organizmu wraz z pożywieniem. Szczególnie dużą zawartością histaminy charakteryzują się produkty długo dojrzewające i fermentujące. Niektóre produkty spożywcze poza znaczną zawartością histaminy stymulują również nadmierne jej uwalnianie z magazynów w ustroju. Należą do nich przyprawy, zioła, suszone owoce, a także liczna grupa dodatków spożywczych. Za nietolerancję histaminy uznaje się stan, w którym ilość histaminy w ustroju przekracza próg tolerancji organizmu, co prowadzi do rozwoju niepożądanych objawów. Wśród nich wymienia się przede wszystkim: objawy skórne (świąd, pokrzywka, zaczerwienienie skóry, zmiany trądzikowe), obrzęk naczynioruchowy, objawy ze strony układu oddechowego (obturacja i wodnisty wyciek z nosa, kichanie, kaszel, świszczący oddech), pokarmowego (kurcze brzucha, biegunka, wzdęcia), nerwowego (bóle głowy, zmęczenie, rozdrażnienie, niepokój, napady lęku), krwionośnego (tachykardia, hipotensja, ból w klatce piersiowej), pierwotne bolesne miesiączkowanie i wiele innych. Szacuje się, że prawie 1% społeczeństwa wykazuje skłonność do nietolerancji histaminy. Rozpoznanie tego zaburzenia opiera się na stwierdzeniu co najmniej dwóch charakterystycznych objawów oraz ich ustępowania bądź złagodzenia po zastosowaniu diety eliminującej histaminę z pożywienia. Nowym, aczkolwiek trudno dostępnym narzędziem w diagnostyce jest oznaczanie osoczowej aktywności oksydazy diaminowej, która w znaczący sposób koreluje z występowaniem objawów nietolerancji histaminy. Za fizjologiczną aktywność oksydazy diaminowej uważa się wartość >80 HDU/ml, za obniżoną – 40–80 HDU/ml, za bardzo obniżoną – <40 HDU/ml. Obecnie rozważa się możliwość wprowadzenia suplementacji oksydazy diaminowej jako metody profilaktycznej u pacjentów z obniżoną jej aktywnością.

6

Płucna postać gruźlicy u 14-letniej dziewczynki – trudności diagnostyczne

88%

Lipińska-Opałka A., Wawrzyniak A., Kalicki B., Jung A., Koziarska T.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2013

|

vol. 9

|

issue 3

282-286

EN

Tuberculosis is still a significant clinical problem. Rate of incidence of the disease in the paediatric population is a good measure of the epidemiological situation in the area. Tuberculosis in children, always primary, is significantly different in its course from tuberculosis in adults. The most common form in children is a disease of the lung parenchyma and the clinical course may be atypical, crafty, oligosymptomatic and carried out under the guise of clinical other diseases. The diagnosis of tuberculosis in children is based on carefully collected history, clinical examination and the results of additional tests (tuberculin skin test, chest X-ray and sputum smear microscopy). Microbiological test result is the gold standard. Gastric lavage were collected to study in young children, in older – induced sputum concentrated solution of NaCl or bronchial lavage obtained during bronchoscopy. The only available vaccine against tuberculosis is BCG. In Poland, the vaccination is carried out in the first 24 hours of life for all neonates who do not have contraindications. The BCG vaccine does not protect against the disease, but only reduces the number of severe forms of tuberculosis in children. Treatment options include combination regimens consisting of two phases: a phase of intensive treatment of sterilization and a continuation phase. The article presents a case study of 14-year-old girl hospitalized in the Department of Paediatrics, Paediatric Nephrology and Allergology, because of lack of improvement in outpatient treatment of pneumonia. Due to the absence of regression of inflammatory changes on the chest radiographs and persistent auscultatory changes of the lung fields, a series of tests was performed, finally recognizing tuberculosis.

PL

Gruźlica nadal stanowi istotny problem kliniczny. Ocena zapadalności na tę chorobę w populacji dziecięcej jest dobrym miernikiem sytuacji epidemiologicznej na danym terenie. Gruźlica dziecięca, zawsze pierwotna, znacząco różni się w swym przebiegu od gruźlicy dorosłych. Najczęstszą jej postacią u dzieci jest choroba miąższu płuc, której przebieg kliniczny może być nietypowy, podstępny, skąpoobjawowy – choroba długo może przebiegać pod maską kliniczną innych schorzeń. Rozpoznanie gruźlicy u dzieci opiera się na dokładnie zebranym wywiadzie, badaniu klinicznym oraz wynikach badań dodatkowych (tuberkulinowy test skórny, badanie radiologiczne klatki piersiowej oraz mikroskopowy rozmaz plwociny). Za złoty standard uważa się wynik badania mikrobiologicznego. U małych dzieci do badania pobierane są popłuczyny żołądkowe, u starszych plwocina indukowana stężonym roztworem NaCl lub popłuczyny oskrzelowe uzyskane podczas bronchoskopii. Jedyną dostępną szczepionką przeciwko gruźlicy jest BCG. W Polsce szczepienie wykonuje się w pierwszych 24 godzinach życia u wszystkich noworodków, u których nie stwierdza się przeciwwskazań. Szczepionka BCG nie chroni przed zachorowaniem, zmniejsza jedynie liczbę przypadków ciężkich postaci gruźlicy u dzieci. W leczeniu stosuje się skojarzone schematy, składające się z dwóch etapów: fazy intensywnego leczenia wyjaławiającego i fazy leczenia podtrzymującego. W artykule przedstawiono przypadek 14-letniej dziewczynki hospitalizowanej w Klinice Pediatrii, Nefrologii i Alergologii Dziecięcej z powodu braku poprawy leczenia ambulatoryjnego zapalenia płuc. Z uwagi na brak regresji zmian zapalnych w badaniu radiologicznym klatki piersiowej oraz utrzymujące się zjawiska osłuchowe nad polami płucnymi wykonano szereg badań, rozpoznając ostatecznie gruźlicę płuc.

7

Zakażenie Streptococcus pyogenes jako czynnik etiologiczny plamicy Schönleina–Henocha

88%

Kundera A., Jagielak A., Mierzejewska A., Wawrzyniak A., Kalicki B.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2017

|

vol. 13

|

issue 3

398-405

EN

Henoch–Schönlein purpura is a systemic disease mainly affecting school age children. It is characterised by leukocytoclastic small-vessel vasculitis with the deposition of IgA-containing immune complexes in cutaneous, gastrointestinal, articular and renal vessels. Although the cause is still unknown, potential aetiological factors include infectious agents, drugs, exposure to physical factors, allergens or tumour antigens. Streptococcus pyogenes responsible for bacterial pharyngitis is one of the infectious agents that can cause Henoch–Schönlein purpura. The disease is generally mild and self-limiting. Usually, only symptomatic treatment is used. However, renal, gastrointestinal and articular involvement may occur in some cases, which may require intensified treatment. Glucocorticoids are usually used in the case of nephropathy, severe pain and limited mobility of the joints as well as gastrointestinal symptoms. There are also attempts with cyclosporine A, azathioprine, methotrexate, cyclophosphamide, and plasmapheresis. ACE inhibitors are also used to reduce proteinuria and control blood pressure. The paper presents two paediatric cases of Henoch–Schönlein purpura developing within a few weeks following upper respiratory infection. Diagnosis in search of the aetiological factor showed elevated ASO titres and confirmed Streptococcus pyogenes infection in both cases. Regression of symptoms was observed after causal treatment with antibiotic.

PL

Plamica Schönleina–Henocha jest schorzeniem ogólnoustrojowym występującym głównie u dzieci w wieku szkolnym. Charakteryzuje się leukocytoklastycznym zapaleniem drobnych naczyń z odkładaniem się kompleksów immunologicznych zawierających IgA w naczyniach skóry, przewodu pokarmowego, stawów oraz nerek. Jednoznaczna przyczyna choroby nadal nie została ustalona, do potencjalnych czynników etiologicznych zalicza się czynniki zakaźne, leki, czynniki fizyczne, alergeny czy antygeny nowotworowe. Wśród czynników infekcyjnych mogących wywołać chorobę znajduje się również Streptococcus pyogenes odpowiedzialny za bakteryjne zapalenie gardła. Przebieg choroby jest zazwyczaj łagodny i samoograniczający się, w tych przypadkach stosowane jest jedynie leczenie objawowe. Jednak u części chorych może dochodzić do zajęcia nerek, przewodu pokarmowego oraz stawów i pacjenci ci mogą wymagać zintensyfikowanego leczenia. W przypadku wystąpienia nefropatii, znacznej bolesności i ograniczenia ruchomości stawów, jak również objawów z przewodu pokarmowego stosowane są głównie glikokortykosteroidy. Podejmuje się także próby leczenia cyklosporyną A, azatiopryną, metotreksatem, cyklofosfamidem oraz plazmaferezami. W celu zmniejszenia białkomoczu i kontroli ciśnienia tętniczego krwi stosowane są inhibitory ACE. W pracy przedstawiono opisy choroby dwójki dzieci, u których kilka tygodni po zakażeniu układu oddechowego wystąpiła plamica Schönleina–Henocha. Diagnostyka ukierunkowana na poszukiwanie czynnika etiologicznego w obu przypadkach wykazała wysokie miano ASO, co było związane z zakażeniem Streptococcus pyogenes. Po zastosowaniu leczenia przyczynowego antybiotykiem obserwowano ustąpienie objawów plamicy Schönleina–Henocha.

8

Wyprysk pieniążkowaty u 3-letniego chłopca – opis przypadku

88%

Pogonowska M., Dobrowiecka K., Przekora J., Wawrzyniak A., Kalicki B.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2017

|

vol. 13

|

issue 4

547-554

EN

Nummular eczema (eczema nummulare) is a chronic, recurrent idiopathic dermatitis. Its name is derived from specific papular and vesicular lesions which merge into coin-shaped patches. These eruptions, which cause heavy pruritus, are usually confined to the lower extremities and the torso. The disease primarily affects elderly individuals. Despite numerous studies, the aetiology of this condition remains unknown. The suspected predisposing factors include chronic stress, excessive dryness of the skin and infections. Severe drug-induced forms of the disease are also known. Differential diagnosis of nummular eczema should include, alongside atopic dermatitis: fungal infection, drug-induced rash and psoriasis. Topical treatment, which focuses on the reconstruction of the protective layer of the skin, limiting inflammation and combating bacterial superinfection, involves the use of glucocorticosteroids and emollients as first-line therapy. If first-line treatment proves ineffective, immunomodulatory drugs are recommended. Secondary superinfection of the lesions with Staphylococcus aureus is a fairly common complication. In such a case both topical and systemic antibiotic therapy is indicated. This paper discusses the case of nummular eczema with Staphylococcus aureus superinfection in a 3.5-year-old boy hospitalised at the Department of Paediatrics, Paediatric Nephrology and Allergology of the Military Institute of Medicine in Warsaw, Poland.

PL

Wyprysk pieniążkowaty (eczema nummulare) to idiopatyczna choroba zapalna skóry o charakterze przewlekłym i nawrotowym, która swą nazwę zawdzięcza specyficznym zmianom grudkowym i pęcherzykowym zlewającym się w ogniska o monetowatym kształcie. Lokalizacja tych silnie swędzących wykwitów ogranicza się zwykle do kończyn dolnych i tułowia. Schorzenie dotyczy głównie osób w starszym wieku. Mimo licznych badań etiologia choroby wciąż pozostaje nieznana. Podejrzewane czynniki predysponujące to przewlekły stres, nadmierne wysuszenie skóry oraz infekcje. Znane są również ciężkie polekowe postacie tej choroby. W diagnostyce różnicowej wyprysku pieniążkowatego poza atopowym zapaleniem skóry należy rozważyć również infekcję grzybiczą, wysypkę polekową i łuszczycę. W leczeniu miejscowym, ukierunkowanym głównie na odbudowanie warstwy ochronnej skóry, ograniczenie stanu zapalnego i wyeliminowanie nadkażenia bakteryjnego, w pierwszym rzucie mają zastosowanie glikokortykosteroidy wraz z emolientami. W przypadku nieskuteczności terapii pierwszorzutowej zaleca się stosowanie leków immunomodulujących. Dość częstym powikłaniem jest wtórne nadkażenie zmian przez Staphylococcus aureus. W takim przypadku wskazana jest antybiotykoterapia zarówno w formie miejscowej, jak i ogólnej. W niniejszej pracy omówiono postać wyprysku pieniążkowatego nadkażonego Staphylococcus aureus u 3,5-letniego chłopca hospitalizowanego w Klinice Pediatrii, Nefrologii i Alergologii Dziecięcej Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie.

9

Wady postawy u dzieci i młodzieży jako jeden z głównych problemów w rozwoju psychosomatycznym

88%

Wawrzyniak A., Tomaszewski M., Mews J., Jung A., Kalicki B.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2017

|

vol. 13

|

issue 1

72-78

EN

Postural defect is a set of postural abnormalities defined as minor single deviations from correct posture, which may be repaired with the use of appropriate exercises, passive or active. Studies concerning the evaluation of children and teenagers’ health condition have shown that the incidence of postural defects in the population ranges from 30 to 60%. The greatest threat for the development of incorrect body posture is present in the period of fast growth, namely between the age of 5 and 7 and in the period of adolescence. The most common postural defects in the population of children in Poland include: scoliosis, juvenile kyphosis of the spine (Scheuermann’s disease) and static deformations of lower extremities. Owing to the common nature of the issue and the possibility to apply effective preventive measures, it is necessary to early detect postural defects through appropriate examinations. Preventive healthcare for children is aimed at early diagnosis of irregularities in a child’s development. Screening tests among children detect three types of the motor system disorders: scoliosis, excessive thoracic kyphosis and static deformations of lower extremities and asymmetry in the length of lower extremities. Early detection of the defect prevents against its further development or the development of further abnormalities. The results of a report Health Behaviour in School-aged Children concerning the health of children clearly show that recently, there has been a substantive increase in the number of factors causing the creation of postural defects. School period is the most optimum one to carry out preventive actions in this respect. Postural defects develop in some children, despite preventive measures carried out. In accordance with the recommendations of experts, it is then necessary to perform secondary prophylaxis, which prevents further development of the defect, the creation of muscular contracture and is aimed at the so-called postural re-education. The selection of physical activity should be adequate to the type of postural defect.

PL

Wada postawy to zespół nieprawidłowości postawy, definiowanych jako niewielkie pojedyncze odchylenia od prawidłowej postawy ciała, które daje się korygować odpowiednimi ćwiczeniami biernymi i czynnymi. Badania dotyczące oceny stanu zdrowia dzieci i młodzieży wykazały, że częstość występowania wad postawy w populacji waha się od 30 do 60%. Największe zagrożenie dla powstania nieprawidłowej postawy ciała istnieje w okresie szybkiego tempa wzrastania, czyli między 5. a 7. rokiem życia, oraz okresie dojrzewania. Do najczęstszych wad postawy w populacji dzieci w Polsce należą: skolioza, młodzieńcza kifoza piersiowa (choroba Scheuermanna) oraz zniekształcenia statyczne kończyn dolnych. Z uwagi na powszechność występowania problemu oraz możliwość zastosowania skutecznej profilaktyki konieczne jest wczesne wykrycie wady postawy poprzez odpowiednio przeprowadzone badanie profilaktyczne. Profilaktyczna opieka zdrowotna nad dziećmi ma na celu jak najwcześniejsze rozpoznanie nieprawidłowości w rozwoju dziecka. W testach przesiewowych u dzieci wykrywane są trzy grupy zaburzeń układu motorycznego: boczne skrzywienie kręgosłupa, nadmierna kifoza piersiowa oraz zniekształcenia statyczne kończyn dolnych i asymetria długości kończyn dolnych. Wczesne wykrycie wady zapobiega jej dalszemu pogłębianiu oraz rozwojowi kolejnych nieprawidłowości. Wyniki raportu Health Behaviour in Schoolaged Children na temat zdrowia dzieci wyraźnie pokazują, że w ostatnich latach znacznie zwiększyła się liczba czynników powodujących powstawanie wad postawy. Okres szkolny jest najbardziej optymalny do przeprowadzenia działań prewencyjnych w tym zakresie. U niektórych dzieci pomimo profilaktyki rozwija się wada postawy. Zgodnie z rekomendacjami ekspertów konieczna jest wówczas profilaktyka drugorzędowa, która zapobiega dalszemu utrwalaniu wady, powstawaniu przykurczy mięśniowych i ma na celu tzw. reedukację posturalną. Dobór aktywności fizycznej powinien być adekwatny do rodzaju wady postawy.

10

Tężyczka jako przyczyna utraty przytomności

76%

Popławska K., Rychlik K., Omidi K., Będzichowska A., Wawrzyniak A., Kalicki B.

|

vol. 14

|

issue 2

213-221

EN

Tetany is a group of symptoms associated with increased neuromuscular excitability. Manifest and latent tetany may be distinguished. Manifest (hypocalcaemic) tetany presents with numbness and paresthesia in the areas of the mouth, tongue, hands and feet as well as paroxysmal contractions of the muscles of the face, hands and feet, which may be accompanied by presyncope and syncope. Latent (normocalcaemic) tetany, which is associated with hypomagnesemia or alkalosis, manifests in malaise, depressed mood, pain and irritability. This form of tetany is diagnosed based on typical neurological symptoms such as Chvostek sign, Trousseau sign and Lust sign. Electrolyte disorders that lead to tetany may be caused by imbalanced diet, gastrointestinal, endocrine, nephrological and genetic disorders as well as iatrogenic factors. Manifest tetany seizure requires differentiation from epilepsy. The differential diagnosis should also include angina, migraine and bronchial asthma in the case of manifest tetany as well as other causes of syncope, anxiety and depressive disorders in the case of latent tetany. Tetany is diagnosed based on typical clinical symptoms, laboratory findings and electromyography. If latent form is suspected, special diagnostic tests for tetany are performed. The choice of therapeutic modality depends on the cause of the disease. The treatment of latent tetany involves magnesium and vitamin B6 supplementation. Calcium and magnesium solutions are used in the causative treatment of manifest tetany. It is also worth combining calcium and vitamin D supplementation. The paper discusses three clinical cases: a 15-year-old girl with episodes of syncope, a 17-yer-old girl with fainting, upper limb numbness and impaired vision, and a 16-year-old girl with hand tremor, numbness in the fingers, involuntary muscle contractions in the limbs and palpitations.

PL

Tężyczka to zespół objawów chorobowych związanych ze wzmożoną pobudliwością połączeń nerwowo-mięśniowych. Wyróżnia się tężyczkę jawną i utajoną. Tężyczka jawna, hipokalcemiczna, manifestuje się drętwieniem i parestezjami w zakresie ust, języka, dłoni i stóp oraz napadowymi skurczami mięśni twarzy, rąk i stóp, którym mogą towarzyszyć stany przedomdleniowe oraz omdlenia. Tężyczka utajona, normokalcemiczna, związana z hipomagnezemią lub zasadowicą, objawia się złym samopoczuciem, obniżeniem nastroju, dolegliwościami bólowymi i rozdrażnieniem. Tę postać tężyczki pozwalają rozpoznać charakterystyczne objawy neurologiczne: Chvostka, Trousseau oraz Ibrahima–Lusta. Przyczynami zaburzeń elektrolitowych, które doprowadzają do wystąpienia tężyczki, mogą być nieprawidłowo zbilansowana dieta, choroby przewodu pokarmowego, endokrynologiczne, nefrologiczne, genetyczne oraz powody jatrogenne. Napad tężyczki jawnej wymaga różnicowania z napadem padaczki. W diagnostyce różnicowej tężyczki jawnej należy również wziąć pod uwagę dławicę piersiową, napad migreny lub astmy oskrzelowej, a w przypadku tężyczki utajonej – inną przyczynę omdleń, zaburzeń lękowych lub depresyjnych. Tężyczkę rozpoznaje się na podstawie typowych objawów klinicznych, wyników badań laboratoryjnych oraz badania elektromiograficznego. W przypadku podejrzenia tężyczki utajonej przeprowadza się próby tężyczkowe. Wybór metody leczenia choroby zależy od jej przyczyny. Leczenie tężyczki utajonej polega na suplementacji magnezu i witaminy B6. W leczeniu przyczynowym tężyczki jawnej wykorzystuje się roztwory soli wapnia i magnezu. Zapobieganie napadom tężyczki opiera się na stosowaniu doustnych preparatów wapnia lub magnezu. Suplementację wapnia warto wspomóc podawaniem witaminy D. W niniejszym opracowaniu omówiono trzy przypadki kliniczne: 15-letniej dziewczynki z epizodami omdleń, 17-letniej pacjentki z zasłabnięciami, drętwieniem kończyn górnych i zaburzeniami widzenia oraz 16-letniej dziewczynki z drżeniami rąk, drętwieniami palców rąk, mimowolnymi skurczami mięśni kończyn i kołataniem serca.

11

Plejotropowe działanie witamin D i K

76%

Wawrzyniak A., Mincer-Chojnacka I., Kalicki B., Lipińska-Opałka A., Jobs K., Stelmasiak A.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2015

|

vol. 11

|

issue 4

374-381

EN

Recent studies have shed new light on the functions of vitamins K and D. It has also been suggested that these vitamins have synergistic effects on certain metabolic processes (e.g. the formation of bone tissue). The serum levels of vitamin D are positively correlated with the degree of bone mineralisation and negatively correlated with serum parathyroid hormone levels. The mechanism underlying the effects of vitamin K on the skeletal system is associated with increased bone mineralization (carboxylation of Gla-protein osteocalcin) and decreased bone resorption due to the inhibition of osteoclast activity. Recently published studies have shown a relationship between the development of central nervous system diseases and low levels of vitamins K and D. It has been shown that deficiency of these vitamins may influence the development of dementia. Vitamin K has been shown to be involved in regulating the activity of sulfotransferases and Gas6 protein responsible for the accelerated growth of Schwann cells. There is a negative correlation between vitamin K intake and the risk of vascular calcification and mortality due to cardiovascular diseases. A close relationship was demonstrated between the activity of vitamin D and the presence of calcifications in the blood vessels in the course of a number of diseases such as atherosclerosis, osteoporosis and chronic kidney disease. It was also shown that a concomitant administration of vitamins K and C results in the induction of oxidative stress, leading to an anticancer effect without the use of chemotherapeutics. Squamous tumour cell line was most susceptible compared to endometrial and breast cancer cells. Antitumor effects of vitamin D are related to the mechanisms underlying the inhibition of proliferation, the activation of apoptosis and the inhibition of angiogenesis. The presence of an active, non-mutated vitamin D receptor is essential for an effective action of vitamin D. Increased vitamin D receptor expression is observed in the basal cell carcinoma of the skin and cervical cancer compared with healthy tissue.

PL

Badania ostatnich lat rzucają nowe światło na rolę witamin z grupy K i D. Sugerowany jest również ich synergistyczny wpływ na niektóre procesy metaboliczne (m.in. na budowę tkanki kostnej). Stężenie witaminy D w surowicy krwi jest dodatnio skorelowane ze stopniem mineralizacji kości, negatywnie zaś z koncentracją parathormonu w surowicy krwi. Mechanizm działania witaminy K na układ kostny związany jest ze zwiększeniem mineralizacji kośćca (karboksylacja białek Gla osteokalcyny) oraz zmniejszeniem resorpcji tkanki kostnej poprzez hamowanie aktywności osteoklastów. W ostatnich latach ukazały się prace łączące choroby ośrodkowego układu nerwowego z obniżonym stężeniem witamin D i K. Potwierdzono, że niedobór tych witamin może mieć wpływ na rozwój chorób otępiennych. Istnieją dowody na udział witaminy K w regulacji aktywności sulfotransferazy i białka Gas6, odpowiedzialnego za przyspieszenie wzrostu komórek Schwanna. Obserwuje się istnienie negatywnej korelacji między spożyciem witaminy K a ryzykiem zwapnień naczyń i umieralnością z powodu chorób układu krążenia. Wykazano bliski związek pomiędzy aktywnością witaminy D a obecnością zwapnień w naczyniach krwionośnych w przebiegu wielu schorzeń, takich jak miażdżyca, osteoporoza i przewlekła choroba nerek. Wykazano również, że jednoczasowe stosowanie witamin K i C powoduje indukcję stresu oksydacyjnego, co wywołuje efekt antykarcynogenny bez udziału chemioterapeutyków. Najbardziej wrażliwa okazała się linia komórek nowotworu płaskonabłonkowego w porównaniu z komórkami raka trzonu macicy oraz raka piersi. Działanie antynowotworowe witaminy D związane jest z mechanizmem hamowania proliferacji, aktywacji apoptozy i hamowania angiogenezy. Warunkiem skutecznego działania witaminy D jest obecność w tkance jej aktywnego, niezmutowanego receptora. Wzrost jego ekspresji obserwowano w raku podstawnokomórkowym skóry i raku szyjki macicy, w porównaniu z tkankami zdrowymi.

12

Krztusiec jako przyczyna kaszlu u dzieci leczonych w K linice Pediatrii, Nefrologii i A lergologii Dziecięcej WI M w latach 2009–2013

76%

Moes-Wójtowicz A., Wawrzyniak A., Fiodorowicz E., Rzeszotarska A., Dadas-Stasiak E., Kalicki B., Jung A.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2013

|

vol. 9

|

issue 1

73-77

EN

A retrospective analysis of medical data of 157 children, suspected for pertussis, aged from 1 month to 17 years, hospitalised in Paediatric, Nephrology and Allergology Clinic, Military Institute of Medicine from January 2009 to March 2013 was undertaken. Information concerning age, sex, duration of cough, presented symptoms and laboratory tests results were analysed. Statistical analysis was performed using standard statistical software (Statistica PL). The significance level was set as p<0.05. Pertussis, as a reason of cough, was found in 31 cases. Statistical analysis showed no significant differences between patients with acute and chronic cough, as far as a frequency of pertussis infection is concerned. Gender was not associated with the pertussis infection (p>0.05). Occurrence of cough and apnea was strongly associated with positive pertussis serologic laboratory tests. The statistical significance between low amount of white blood cells and low Biernacki’s test rate and positive pertussis serologic laboratory tests was found. This finding does not fit to a classical course of disease. The reason of this discrepancy may be a fact, that in analyzed group only two children werenot vaccinated (under the age of 2 months). The classical course of disease is observed only among unvaccinated patients. Among children diagnosed due to recurrent respiratory tract infections 8.3% had positive pertussis serologic laboratory tests.

PL

Analizie retrospektywnej poddano dokumentację medyczną 157 dzieci w wieku od 1. miesiąca do 17 lat hospitalizowanych w Klinice Pediatrii, Nefrologii i Alergologii Dziecięcej Wojskowego Instytutu Medycznego w okresie od stycznia 2009 do marca 2013 roku, u których wysunięto podejrzenie krztuśca. Analizowano informacje dotyczące wieku, płci, czasu trwania kaszlu, prezentowanych objawów przed przyjęciem i w chwili przyjęcia do Kliniki oraz wyników badań laboratoryjnych. Do analizy statystycznej wyników wykorzystano program Statistica PL, przyjmując poziom istotności p<0,05. Krztusiec jako przyczynę kaszlu potwierdzono u 31 badanych pacjentów. Nie stwierdzono istotnej statystycznie różnicy w częstości wykrywania zakażenia krztuścem u dzieci z kaszlem ostrym i przewlekłym. Nie wykazano różnicy w częstości występowania krztuśca pomiędzy dziewczynkami i chłopcami. Znaleziono istotną statystycznie zależność pomiędzy występowaniem kaszlu i bezdechów a laboratoryjnym potwierdzeniem krztuśca. Wykazano również istotną statystycznie zależność pomiędzy niższymi wartościami liczby leukocytów (WBC) oraz odczynu Biernackiego (OB) a rozpoznaniem krztuśca, co nie pokrywa się z klasycznym obrazem choroby. Niezgodność ta może wynikać z faktu, iż w badanej grupie znalazło się tylko dwoje dzieci niezaszczepionych przeciwko krztuścowi (dzieci poniżej 2. miesiąca życia), a tylko u osób nieszczepionych możemy obserwować klasyczny, pełnoobjawowy przebieg choroby. W grupie dzieci diagnozowanych z powodu nawracających zakażeń układu oddechowego stwierdzono zakażenie krztuścem u 8,3%.

13

Wykorzystanie wirtualnej bronchoskopii w diagnostyce podejrzenia aspiracji ciała obcego u dzieci

76%

Kalicki B., Wawrzyniak A., Żylak A., Koziński P., Czarkowski S., Jung A., Placzyńska M.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2012

|

vol. 8

|

issue 1

67-72

EN

The foreign body aspiration (FBA) is a common cause of parents arriving with their children at the Paediatric Emergency Department. In the majority of cases, the problem affects children between 1‑3 years of age and it is less common in newborn babies and school children. The most important factor for diagnosis is the positive history of aspiration. Clinical symptoms, such as sudden onset of cough, wheezing and unilateral diminished breath sounds, occur uncommonly that is why imaging studies should be always taken. However, 30% of chest radiographs show normal findings. Virtual bronchoscopy (VB) may help to determine the presence and exact localization of the foreign body and may reduce the number of unnecessary rigid bronchoscopies. Rapid diagnosis can minimize dangerous respiratory complications. The authors present 3 cases. The first case is a 6‑year‑old girl with suspected FBA because of persistent inflammatory changes of the pulmonary parenchyma and with no improvement in the clinical and radiological symptoms despite intensive treatment. The second case is a 6‑month‑old infant with pneumonia and present history of aspiration. The physical examination revealed decreased breath sounds unilaterally, wheezing and abnormalities typical for FBA in the chest X‑ray. The third case is an 11‑year‑old boy with asthma exacerbation unresponsive to intensive treatment and positive medical history of FBA. In all patients CT lung images with vascular contrast were performed. No foreign body was found with VB in 2 patients (case first and second), in 1 patient there was no suspicion of foreign body (case third).

PL

Aspiracja ciała obcego jest częstą przyczyną zgłaszania się rodziców z dziećmi do pediatrycznej izby przyjęć. Dotyczy to szczególnie dzieci do 3. roku życia. Kluczowe jest dokładne zebranie wywiadu, z którego można wysunąć podejrzenie aspiracji. Charakterystyczne nagłe wystąpienie kaszlu, świstów i jednostronnego ściszenia szmerów oddechowych występuje rzadko, stąd potrzeba poszerzenia diagnostyki o badania obrazowe. Aż w 30% przypadków nie stwierdza się zmian radiologicznych w klasycznym RTG klatki piersiowej. Wirtualna bronchoskopia może pomóc w ustaleniu dokładnego umiejscowienia ciała obcego oraz pozwala zmniejszyć liczbę niepotrzebnych zabiegów z użyciem sztywnego bronchoskopu. Dzięki szybkiemu postawieniu diagnozy można uniknąć niebezpiecznych powikłań. W artykule przedstawiono opis przypadku 6‑letniej dziewczynki, u której podejrzewano obecność ciała obcego w oskrzelach ze względu na utrzymywanie się, pomimo leczenia, zmian zapalnych w płucach w tej samej lokalizacji, a także brak poprawy obrazu radiologicznego oraz klinicznego. Drugi przypadek opisuje 6‑miesięczne niemowlę z objawami zapalenia płuc, u którego w wywiadzie stwierdzono możliwość aspiracji ciała obcego oraz typowe objawy aspiracji: asymetria szmeru pęcherzykowego, jednostronne świsty nad polami płucnymi oraz zmiany sugerujące obecność ciała obcego w badaniu radiologicznym klatki piersiowej. Trzeci przypadek dotyczy 11‑letniego chłopca przyjętego z rozpoznaniem zaostrzenia astmy, u którego wywiad w kierunku aspiracji ciała obcego był pozytywny i u którego, pomimo intensywnego leczenia, nie uzyskano poprawy stanu klinicznego. U wszystkich dzieci w procesie diagnostycznym wykorzystano tomografię komputerową płuc z kontrastem naczyniowym. U dwojga dzieci (przypadek 1. i 2.) wirtualna bronchoskopia wykluczyła obecność ciała obcego w drzewie oskrzelowym, w jednym (przypadek 3.) potwierdziła.

Refine search results

Antybiotykoterapia u dzieci z zapaleniem płuc leczonych w warunkach szpitalnych

Rożnorodność manifestacji klinicznych zakażeń Mycoplasma pneumoniae. Obserwacje kliniczne

Wrodzone przerostowe zwężenie odźwiernika (pylorostenoza) – prezentacja przypadku

Krztusiec – choroba, która nie daje o sobie zapomnieć

Objawy pseudoalergii a zaburzenia metabolizmu histaminy

Płucna postać gruźlicy u 14-letniej dziewczynki – trudności diagnostyczne

Zakażenie Streptococcus pyogenes jako czynnik etiologiczny plamicy Schönleina–Henocha

Wyprysk pieniążkowaty u 3-letniego chłopca – opis przypadku

Wady postawy u dzieci i młodzieży jako jeden z głównych problemów w rozwoju psychosomatycznym

Tężyczka jako przyczyna utraty przytomności

Plejotropowe działanie witamin D i K

Krztusiec jako przyczyna kaszlu u dzieci leczonych w K linice Pediatrii, Nefrologii i A lergologii Dziecięcej WI M w latach 2009–2013

Wykorzystanie wirtualnej bronchoskopii w diagnostyce podejrzenia aspiracji ciała obcego u dzieci