Full-text resources of PSJD and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl
Preferences help
enabled [disable] Abstract
Number of results

Results found: 11

Number of results on page
first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Głównym celem artykułu była ocena atrakcyjności wizualnej krajobrazu fragmentu doliny Mrogi wraz z jej najbliższym sąsiedztwem w granicach administracyjnych gminy Dmosin. Oceny tej dokonano przy zastosowaniu metody fotograficznej Cymermana i Hopfera (1988), zmodyfikowanej przez Hajnrych (2006). Metoda polegała na ocenie 426 fotografii wykonanych z 72 stanowisk dokumentacyjnych, zlokalizowanych wzdłuż doliny rzeki Mrogi. Na podstawie wyników oceny wydzielono pięć klas atrakcyjności wizualnej krajobrazu. Największy udział mają tereny o niewielkiej i przeciętnej atrakcyjności wizualnej, a obszarów o dużej i bardzo dużej atrakcyjności jest niewiele. Do artykułu dołączono opracowaną na podstawie badań mapę atrakcyjności wizualnej krajobrazu.
EN
The main aim of this paper was an evaluation of the visual attractiveness of landscape of the Mroga valley and its surroundings in the administrative borders of the Dmosin commune. That evaluation was made by a photographic method of Cymerman and Hopfer (1988), modified by Hajnrych (2006). The method was based on an evaluation of 426 photographs taken at the 72 documentation sites located along the valley of Mroga river valley. On the basis of results of the assessment, it established five classes of visual attractiveness of the landscape were established, of which the largest share included areas of low and average visual attractiveness. Areas of high and very high visual attractiveness were few. A map of visual attractiveness of the landscape was made.
PL
Podczas badań paleogeograficznych często istnieje potrzeba odwołania się do opracowań kartograficznych wydanych w formie drukowanej. Aby je wprowadzić do Systemów Informacji Geograficznej (GIS) należy dokonać ich oceny i weryfikacji, co warunkuje prowadzenie poprawnych analiz oraz stawianie właściwych wniosków. Zagadnienie to jest szczególnie istotne, kiedy istnieje potrzeba scalenia danych z wielu źródeł. W artykule tym przedstawiono ocenę możliwości wykorzystania w systemach GIS dla obszaru Polski Środkowej danych z profili wiertniczych oraz archiwalnych materiałów kartograficznych w postaci map i szkiców geologicznych, publikowanych jako samodzielne opracowania i jako załączniki zamieszczone w monografiach i artykułach naukowych.
EN
During palaeogeographic research printed cartographic materials are often used. In order to incorporate them into GIS thorough assessment and verification are necessary, since they condition proper analyses of the materials and valid conclusions. Evaluation of the materials is particularly important when information from several data sources is compiled. This paper assesses the possibilities of using a variety of geological materials on Central Poland in GIS, such as data derived from borehole profiles as well as archival geological maps and sketches that were published as stand-alone deliverables or as attachments to scientific monographs and papers.
EN
The article presents examples of correlation analysis between palaeosurfaces and the contemporary surface, prepared on the basis of commonly available GIS (Geographic Information Systems) tools. The study area is Central Poland, where, despite several dozen years of palaeogeographic research, no uniform view on the evaluation of the role played by the older bedrock in the genesis of contemporary relief has been formulated. The main part of the study is presentation and analysis of research procedures conducted in GIS techniques, aimed at solving the problem identified above.
PL
W artykule zaprezentowano przykłady analizy współzależności między powierzchniami kopalnymi (paleopowierzchniami) i powierzchnią współczesną, opracowane w oparciu o powszechnie dostępne narzędzia z rodziny GIS (Geograficzne Systemy Informacyjne). Jako obszar badań wybrano Polskę Środkową, gdzie pomimo kilkudziesięciu lat badań paleogeograficznych, nie ukształtowała się jednoznaczna opinia co do oceny roli starszego podłoża w pochodzeniu rzeźby współczesnej. Główną część opracowania stanowi przedstawienie oraz analiza procedur badawczych prowadzonych w technikach GIS mających na celu rozwiązanie wskazanego wyżej problemu.
PL
W latach 2012–2015 autorzy zebrali nowe dane geomorfologiczne i geologiczne na pograniczu Wysoczyzn Kaliskiej i Tureckiej, które pozwalają na uzupełnienie wiedzy na temat genezy i wieku form rzeźby. Ustalono, że większość glacigenicznych form wypukłych, tworzących tzw. strefę kaliską, powstała w brzeżnym pasie lądolodu zlodowacenia warty o kilkukilometrowej szerokości. Prawdopodobnie był to rezultat krótkotrwałego uaktywnienia lądolodu i szybkiej deglacjacji w pomaksymalnym epizodzie zlodowacenia warty, który nazwano w tym regionie subfazą bzury. Autorzy odrzucają jednocześnie możliwość transgresji na ten obszar lądolodu fazy leszczyńskiej zlodowacenia wisły. Stwierdzono, że na przebieg procesów glacjalnych miały wpływ cechy morfologiczne, litologiczne i dynamika podłoża, w tym nawet wstrząsy sejsmiczne. Strukturę analizowanych form tworzą głównie osady stożków napływowych i glacifluwialnych rzek roztokowych. Część osadów objęta jest deformacjami o różnym zasięgu – w największym stopniu zaburzeniami tektoniki glacjalnej sensu lato. W strefie przypowierzchniowej występują także zaburzenia paraglacjalne i peryglacjalne o lokalnym zasięgu. Struktura większości form wypukłych jest charakterystyczna dla kemów glacifluwialnych diapirowych. Formy największe mają zwykle budowę złożoną zarówno pod względem litofacjalnym, jak i wiekowym, a jednoznaczne przyporządkowanie im wąskiej kategorii genetycznej (np. kem diapirowy, morena spiętrzenia, morena martwego lodu) może być nadmiernym uproszczeniem.
EN
In the years 2012–2015, the authors collected new geomorphological and geological data on the borderline between the Kalisz and the Turek Upland Plains, which allow to make the understanding of the origin and age of the landscape forms more complete. It was established that most convex glacigenic forms which constitute the so called Kalisz zone originated in the several-kilometre-wide edge belt of the Wartanian ice sheet. It was probably the result of a short-term activation of the ice-sheet and rapid deglaciation in the post-maximal episode of the Wartanian glaciation, which was called the Bzura sub-phase in this region. At the same time, the authors reject the possibility of transgression to this area of the Leszno phase ice sheet of the Vistulian glaciation. It was found that the course of glacial processes was influenced by morphological and lithological features as well as the dynamics of the bedrock, including seismic shocks. The structure of the analysed forms consists mainly of sediments of alluvial fans and glacifluvial braided rivers. Some sediments are deformed – in the largest degree by glacial tectonic disturbances sensu lato. In the near-surface zone, local paraglacial and periglacial disturbances also occur. The structure of most convex forms is characteristic of diapiric glacifluvial kames. The largest forms are usually complex both in terms of age and lithofacial features, and assigning them explicitly with a narrow genetic category (e.g. diapiric kame, push moraine or dead-ice moraine) may be an oversimplification.
XX
cały artykuł
EN
The paper presents the research results of physical and chemical soil properties of allotment gardens in Łódź. 15 soil samples taken from humus layers were analyzed. In the selection of most allotment gardens the vicinity of major transport routes and industrial plants were accounted. Characterisation of the soil substrate was made taking into account the geological factors influencing the genetic and qualitative value of soil especially for agricultural production. Authors drew attention to the variability of soil properties and compared the obtained results to other Polish cities. It was found that the tested soils show high sorption capacities and low in comparison with other cities, degree of heavy metal (cadmium, chromium and copper) pollution. They also highlighted the significant production potential of soils of allotment gardens.
PL
Praca prezentuje wyniki badań wybranych właściwości fizykochemicznych gleb ogrodów działkowych Łodzi. Przeanalizowano próbki z poziomów akumulacyjnych 15 ogrodów, zlokalizowanych głównie w sąsiedztwie dużych ciągów komunikacyjnych i obiektów przemysłowych. Dokonano charakterystyki substratu glebowego z uwzględnieniem czynników geologicznych, wpływających na genetyczną i jakościową wartość utworów glebowych w zakresie produkcji rolniczej. Autorzy zwrócili uwagę na zróżnicowanie właściwości gleb i dokonali porównania uzyskanych wyników z rezultatami analiz gleb ogrodów działkowych innych miast Polski. Stwierdzono, że badane gleby wykazują duże zdolności sorpcyjne i niewielki, w porównaniu z innymi miastami, stopień zanieczyszczenia gleb metalami ciężkimi (kadmem, chromem i miedzią). Ponadto podkreślono znaczny potencjał produkcyjny gleb ogrodów działkowych.
8
64%
XX
notatka-report
EN
The paper presents the characteristics of the life cycle of the “Yvette” cyclone and the associated rainfall in Europe. The low originated on May 13th over the Gulf of Genoa. The system moved along Vb route over the Hungarian lowlands, then changed its path to the west. The system was visible on the maps for approx 4.5 days. Heavy rain affected areas of Serbia situated south-west of Belgrade. On May 14th the daily totals reached 112 mm in Belgrade and 130 mm in Loznica. In Bosnia and Herzegovina the rainfall was much lower than in Serbia. In Croatia the precipitation maxima were smaller than in Serbia and BiH. In Poland the highest rainfall occurred between 15 and 17 of May. Record amount of pre-cipitation was measured on May 15th in Zakopane (114 mm). If Yvette trajectory had not been shifted from the Vb pathway toward the west the precipitation and flood risk in Poland would have been higher.
PL
Szansa wystąpienia niżu śródziemnomorskiego, który w dalszych etapach cyklu życiowego przemieści się nad Europę Środkowo-Wschodnią, rośnie wiosną i osiąga maksimum w kwietniu i maju (Degirmendžić, Kożuchowski 2014). Wiosną 2014 r. pogoda rozwinęła się według przewidywalnego scenariusza – serię niżów przemieszczających się na wschód znad Północnego Atlantyku w pierwszej połowie maja zakończył klin wyżowy rozcią- gnięty południkowo znad Morza Norweskiego nad Azory. Cyrkulacja strefowa została zablokowana i wzrosło prawdopodobieństwo wystąpienia quasi-południkowych trajektorii niżów.
PL
W artykule przedstawiono przebieg średniej trajektorii niżów Vb van Bebbera w skali roku. Wyznaczono najbardziej opadotwórczy odcinek trajektorii, tzn. region występowania cyklonów, które wywołują najwyższe opady w Polsce. Skonstruowano mapę średnich sum dobowych opadu związanych z niżami Vb oraz mapę opadów maksymalnych informującą o tym, jaka była najwyższa wartość opadu w danej stacji meteorologicznej w okresie 1958‒2008 związana z wystąpieniem niżu Vb na wyróżnionym – najbardziej opadotwórczym – odcinku trajektorii. Szlak Vb rozpoczyna się na Morzu Balearskim, a kończy nad południową Finlandią. Najwyższe opady w Polsce związane są z niżami usytuowanymi w sąsiedztwie środkowego odcinka trajektorii – nad wschodnimi Węgrami, zachodnią Rumunią lub południową Słowacją. Najwyższe średnie sumy opadów można zaobserwować w Polsce Południowo-Wschodniej. Maksima występują w Kotlinie Żywieckiej, w Tatrach i na Wyżynie Lubelskiej. Maksymalny opad dobowy związany z niżem Vb wystąpił na Śnieżce i osiągnął wartość 129,2 mm.
EN
The article presents the course of the average annual trajectory of van Bebber’s Vb cyclones. The most rainfall-efficient section of the trajectory, i.e. the occurrence region of cyclones which produce the highest precipitation in Poland, was delimited. A map of average daily precipitation totals associated with Vb lows was constructed as well as a map indicating the maximum rainfall i.e. the highest sum of daily precipitation at the weather station in the period 1958‒2008 associated with the Vb cyclones situated close to the most rainfall-efficient segment of the trajectory. Vb route begins at the Balearic Sea and ends over southern Finland. The highest rainfall in Poland is associated with lows situated in the vicinity of the middle section of the trajectory – over eastern Hungary, western Romania or southern Slovakia. The highest average amount of rainfall can be observed in south-eastern Poland, particularly in the Żywiec dale, in the Tatras, and over the Lublin Upland. Maximum daily rainfall associated with Vb cyclones occurred on Śnieżka peak and reached 129.2 mm.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.